NRC Handelsblad

ROTTERDAM, 5 april — Een hoofdagent van de Rotterdamse politie, W. Sparreboom, is lijsttrekker van de Centrumpartij voor de deelgemeenteraadsverkiezingen op 16 mei in Rotterdam.

Het Tweede-Kamerlid Janmaat (CP) heeft dat gisteren bevestigd. Dé politieman voert de CP-lijst San in de deelgemeente IJsseltnonde. Burgemeester Peper van Rotterdam heeft gisteren op schriftelijke vragen van gemeenteraadsleden geantwoord dat het politie' ^Mïvbtenaren niet kan worden verboden actief kaderlid te zijn van welke legale partij ook. Pas als vast komt te staan dat de betrokkenen discriminerend optreden tegen bepaalde bevolkingsgroepen, of als zij op andere manier van hun "partijdigheid" blijk geven, zullen tegen deze politiemensen maatregelen worden genomen, aldus Peper. De Utrechtse hoofdcommissaris, mr. J. Wiarda, heeft gisteren gezegd het niet aanvaardbaar te vinden dat politiemensen lid zijn van de Centrumpartij, of er openlijk blijk van geven dat ze de doelstellingen van deze partij onderschrijven. Wiarda zei te twijfelen aan het democratische gehalte van de partij. Wiarda zou in een dergelijk geval "indringend van gedachten

willen wisselen" met de betrokkene en diens collega's en chefs over de vraag of de desbetreffende politieman functie en politieke opvattingen voldoende van elkaar kan scheiden. Beleidslijn Als dat niet zo is, dan vindt Wiarda het niet aanvaardbaar dat de betrokken politieman in een uitvoerende functie blijft werken, omdat er dan sprake is van een afwijking van de belangrijkste beleidslijn van het korps, die onder meer een beschermende functie voor minderheden in de samenleving inhoudt. Wiarda zei overigens niet de indruk te hebben dat binnen het Utrechtse politiekorps veel sympathie bestaat voor de Centrumpartij. De Haagse hoofdcommissaris, J. L. Brand, had eerder deze week gezegd dat hij om juridische redenen leden van zijn korps niet kan verbieden lid te zijn of te worden van de Centrumpartij en dat hij alleen kan optreden als ze de discriminatiebepalingen overtreden.(ANP)

Door onze parlementaire redacteur DEN HAAG, 5 april — Minister Korthals Altes (justitie) meent dat beter niet kan' worden "gemorreld" aan de termijn van verdere invoering van het nieuwe burgerlijk wetboek. Hij bespeurde gisteren in de Tweede-Kamercommissie voor justitie twijfel over de beoogde datum van 1 juli 1986. Als we nu concluderen dat deze datum niet haalbaar is, maar een later tijdstip wel, dan worden de problemen volgens de minister niet tot een oplossing gebracht en neemt de onzekerheid toe bij rechterlijke macht, advocatuur, notariaat en bedrijfsleven. In de Kamercommissie, die

zich gisteren bezighield met de voortgang van de invoeringswet voor de Boeken 3 tot 6 van het nieuwe burgerlijk wetboek, zei mr. Van der Burg (CDA) niet te voelen voor invoering over de rug van de rechterlijke macht heen. Mr. Korthals (VVD) wilde doorgaan met de invoering, al sprak hij over een sprong in het duister. Ook hij vroeg aandacht voor de werkbelasting van de rechterlijke macht en de advocatuur. Mevrouw Salomons (PvdA) achtte het terugdraaien van de operatie — bijna veertig jaar is aan het nieuwe bw gewerkt — niet zinvol, ofschoon zij somber was over de beoogde invoeringsdatum en kritiek had op het niet regelen van enige zaken. De minister pleitte in de Kamercommissie voor een tijdschema teneinde geen onzekerheden met betrekking tot de invoering te laten bestaan; ook de Eerste Kamer zou bij zo'n tijdschema moeten worden betrokken. De heer Schutte (GPV) wees hier evenwel op de eigen verantwoordelijkheid van de Eerste Kamer.

Doodslag met auto. De Utrechtse politie zoekt naar een man die heeft getracht met zijn auto een veertigjarige inwoner van Utrecht dood te rijden. Deze is zwaar gewond.

Dierproeven. De stichting Proefdier en wetenschap is bevoegd verklaard een bijzonder hoogleraar te benoemen. Deze zal zich in Leiden moeten bezighouden rhet een kritische analyse van dierproeven in de medische wetenschap.

100 Pagina's Top-Fit in ZwartYOUP VAN 'THEK OVER HOLLANDERS de A nti- C onfectie van john H iatt B art C habot in het H art van B erlijn M r. D rama-. S cott W alker V erbreekt S tilte extra :UitneembareFoto-Special vanAnton Corbijn

Sinds vorig jaar oktober is mevrouw C. J. M. Halkes bijzonder hoogleraar in de feministische theologie aan de katholieke universiteit Nijmegen. Nergens anders in Europa is de vrouwen-theologie zo officieel erkend als daar. Over het onderwerp vrouwen, mannen, mensen in kerk en geloof gaat morgen prof. Halkes' inaugurele rede. Onze redacteur geestelijk leven had een gesprek met haar over haar geloof in de vrouw en in God, het opperwezen dat niet alleen een machtige vader heet te zijn, maar ook zou kunnen baren. Door FRITS GROENEVELD NIJMEGEN, 5 april — „In de feministische beweging staat men vaak erg wantrouwend tegenover vrouwen, die zowel feministe als christen zeggen te zijn. Men vraagt zich af of zij wel zuiver op de graat zijn. Hoe kan het — zo i wordt ons gevraagd — dat je als feministe deel blijft uitmaken van de kerk, waarvan jullie zelf zeggen dat die zo patriarchaal is, dat die door mannen wordt overheerst. Inderdaad: ik zit tussen twee vuren. Enerzijds een aartsbisschop Simonis, die mij waarschijnlijk nauwelijks meer katholiek vindt omdat ik feministische theologie beoefen, anderzijds vrouwen die mij maar ternauwernood als trouw bondgenoot beschouwen, alleen omdat ik mij met theologie bezighoud". Die hartekreet slaakt Catherine 'Halkes aan het eind van een lang gesprek, waarin zij vertelt over haar onbehagen met de masculine cultuur in het algemeen en haar boosheid tegen de kerk, waar uitsluitend mannen het al bijna twintig eeuwen voor het zeggen hebben, in het bijzonder. Sinds 1977 is zij leider van het project 'Feminisme en christendom' van de theologische faculteit van de katholieke universiteit Nijmegen en

sinds oktober vorig jaar daar bijzonder hoogleraar. Nog een paar jaar blijft professor Halkes (63) aan de universiteit verbonden. In die tijd, waarin een opvolgster moet worden gevonden en de bijzondere leerstoel in een gewone zou moeten worden omgezet, heeft zij nog veel te doen. Immers vrouwen worden in de kerk nog nauwelijks gehoord, laat staan geaccepteerd. Geneigd tot zonde „Je moet goed begrijpen waar het om gaat", zegt ze. "Kerkvaders en theologen, altijd mannen, hebben steeds geredeneerd: de vrouw is er om de man; zij is tweede in de scheppingsorde; zij is meer tot zonde geneigd. De sfeer in de kerk is vaak nog steeds zo. De kerk sluit namelijk naadloos aan bij de bestaande verhoudingen, de heersende mannencultuur. Voordat je het over feministische theologie kunt hebben, moet je eerst over het feminisme spreken. Over het het gevoel van onbehagen dat in het algemeen bij vrouwen,leeft over het feit dat zij zo'n beperkte, achtergestelde, rol in de maatschappij, in de politiek, in de wetenschapsbeoefening noem maar op, hebben". „Dat gevoel is een grondervaring, niet alleen van vrouwen in het kapitalistische deel van de wereld, maar is universeel. Toch moet je oppassen," zegt Tine Halkes, "over de verbondenheid van vrouwen, die daardoor bestaat, al te jubelend te doen en te spreken in termen van 'we are all one'. Vrouwen in de derde wereld hebben vaak nog zoveel armoede of rassehaat te overwinnen, dat ze eerst samen met de mannen moeten strijden, voordat zij zich de luxe van feminisme, van met onszelf bezig zijn, kunnen permitteren". "Voor westerse, intellectuele, middle class-vrouwen, zoals ik, betekent dat dat feministen de bestaande onrechtvaardige economische structuren moeten bestrijden,

omdat we niet kunnen zeggen 'you're my sister' als we het kapitalisme beamen.' Wat vindt U van het gezegde van de Amerikaanse theologe Mary Daly: 'If God is male then the male is God'? "Nogal radicaal hè, dat beroemde zinnetje. Zij bedoelde ermee dat God zo vaak zó is gepresenteerd dat daarmee de status

quo van de patriarchale maatschappij werd bevestigd. In de bijbel, dat valt niet te ontkennen, wordt over God meestal in mannelijke termen gesproken. Feministische theologen hebben het patriarchale van de bijbel ontmaskerd, hebben ontdekt dat God soms ook vrouwelijke trekken heeft, dat Zij ook kan baren. Maar als je in de kerk over God als Zij gaat spreken, krijg je

iedereen over je heen omdat men het gevoel heeft dat er iets van een oergodin, trekken van een natuurreligie worden opgeroepen. In protestantse kerken is de angst daarvoor nog groter dan in de katholieke kerk. Zelf vind ik dat je noch mannelijke, noch vrouwelijke beelden moet gebruiken. Ik geef de "voorkeur aan poetische aanroepingen: de Onnoembare, de Heilige, de Nabije of iets van dien aard. Niet doorgeslagen Catherine Halkes zegt destijds door het lezen van Mary Daly's studie "Beyond God the Father" (Boston, 1973) in één week ge emancipeerd feministisch te zijn geworden. "Maar doorgeslagen in het feminisme ben ik niet en ik zal de kerk die mij lief is, ook nooit verlaten". De hoogleraar in de feministische theologie komt uit een katholiek oergodsdienstig gezin uit Vlaardingen. 'Tk vond het zalig het rijke roomse leven, processies en zo. Na Vlaardingen, waar katholieken een minderheid vormden, waar zij werden nagejouwd, ging ik in Leiden Nederlands studeren. Daar heb ik het gevoel gekregen 'er is iets met vrouwen'. In 1950 verhuisden we naar Breda. Ik kwam er in allerlei katholieke besturen. Mijn hart stond ernaar de wereld te veranderen. Vooral voor vrouwen. Ik dacht toen nog in termen van emancipatie — van dat vrouwen ook zouden mogen meedoen in de maatschappij. Ten slotte ging ik nog eens studeren. Theologie. Eerst in Utrecht, verder in Nijmegen. Daar werd ik in 1970 benoemd als supervisor bij de afdeling pastorale theologie. Een paar jaar later kreeg ik de leiding over het project feminisme en christendom. Wal is het originele, het nieuwe aan de feministische theologie?

"Dat is dat nu ook vrouwen theologie zijn gaan beoefenen vanuit heel andere ervaringen dan die mannen hebben. Bij die manier van wetenschapsbeoefening staat participatie op de voorgrond. Zij is minder traditioneel objectief en rationeel. Er ontstaat een relationele manier van kennen. Ik wil best toegeven dat de feministische theologie per definitie eenzijdig en partijdig is, maar zoals bij iedere bevrijdingstheologie, dat is nu eenmaal voorlopig noodzakelijk. Hoor es: na alles wat de mannenkerk vrouwen heeft aangedaan, mag dat dan soms niet voor een poosje, dat je uit boosheid tegen de kerk, eens iets anders laat opkomen; iets wat ingaat tegen de hiërarchische clericale structuur van alleen maar gewijde priesters, mannen. Tegen een leergezag van mannen die niet alleen abortus verbieden maar ook elk gebruik van voorbehoedsmiddelen. Het allerlaatste wat feministische theologen willen zijn is dogmatistisch. Als wij gaan zeggen: Dit of dat is waarheid, dan zijn we op de verkeerde weg". Maar heeft de feministische beweging wel zo veel behoefte aan een eigen theologie? "Die theologie is er niet voor iedereen. Maar ik merk wel dat vrouwen van mijn generatie van 40 tot 60 veel hebben aan wat ik schrijf. Voor jongeren zou ik misschien een andere taal moeten spreken, maar die generatie moet zijn eigen feministische theologen maar leveren. Ik ben in elk geval niet bezig met christelijke zending binnen de vrouwenbeweging. Feministische theologie, die ook actiegericht is, geeft een spiritue^ le dimensie aan het bestaan. Je hebt ook de rust van de bezinning nodig: viering en spiritualiteit. Niet alleen maar boos zijn, maar ook iets constructiefs, iets creatiefs aanbieden om te voorkomen dat vrouwen op den duur in hun strijd verlamd raken".

Prof. dr. C. J. M. Halkes

Op 12 april begint voor de miniatuurstad Madurodam in Scheveningen het nieuwe seizoen. Alle gebouwen krijgen een opknapbeurt. Met vaste hand geeft een schilder het paleis op de Dam een kwastje verf. (Foto Anefo)

EDE, 5 april — Ruim een derde van de gevallen van voedselinfectie of vergiftiging in ons land worden veroorzaakt door Chinees-Indische voedingsmiddelen. Bijna de helft van de vergiftigingsgevallen (44 procent) is een gevolg van het nuttigen van vlees, vis en schelpdieren. Dit deelde ir. H. Beckers van het rijksinstituut voor de volksgezondheid gisteren in Ede mee op een symposium over de veiligheid van het voedsel. Hij schat dat jaarlijks enkele honderdduizenden gevallen van voedselvergiftiging voorkomen. De meeste incidenten (76 procent) doen zich daar voor waar het voedsel voor directe consumptie wordt bereid. De fouten die bij het klaarmaken, van de maaltijden worden gemaakt en waardoor infecties optreden zijn het onvoldoende verhitten van het voedsel en vooral het ongekoeld bewaren van het eten. (ANP)

Door een onzer redacteuren ROTTERDAM, 5 april — Bij ontruiming van een gekraakte voormalige fietsenfabriek in Rotterdam-Noord zijn gisteren twee politiemensen gewond geraakt. Een agent kreeg amoniak in het gezicht maar kon na behandeling in het oogziekenhuis weer aan het werk. Een andere politieman kreeg een steen op zijn hand. De krakers weigerden de politie toe te laten maar nadat de toegang was geforceerd lieten zij zich zonder weerstand afvoeren. In de omgeving van het gekraakte gebouw zijn vijf mensen gearresteerd. Zij behoorden tot een groep van naar schatting vijftig man die het projectbureau dat de stadsvernieuwing begeleidt waren binnengedrongen terwijl de ontruiming van de oude fietsenfabriek aan de gang was. Zij worden beschuldigd van o.a. lokaalvredebreuk en belemmering van de politie. Een vrouw met een wapenstok kreeg een pro-) ces-verbaal wegens verboden wapenbezit. Vier van de arrestanten zijn na proces-verbaal weer vrijgelaten, de vijfde, die ervan wordt verdacht een steen te hebben gegooid, wordt nog vastgehouden.

De voormalige fietsenfabriek in de wijk het Oude Noorden werd na faillissement van de eigenaar, in 1983 door de gemeente aangekocht. Kort voordat het gebouw zou worden gesloopt, in november vorig jaar, werd het gekraakt door een groep jongeren die het fabriekspand wilden inrichten voor woningen en kleine bedrijfjes. De projectgroep Stadsvernieuwing bleef na inspraak van de buurt vasthouden aan sloop om ruimte te krijgen voor de bouw van woningen. Met de krakers is enkele keren overleg gevoerd over andere ruimtes voor hun kleinschalige bedrijfjes maar pas kort geleden waren de meesten bereid daar op in te gaan. Na een uitspraak van de rechter moest het pand uiterlijk afgelopen zaterdag worden ontruimd. De krakers gebruikten die dag voor een afscheidsmanifestatiej Het CPN-raadslid R. van Veldhuizen had uit contacten met de krakers begrepen dat het merendeel zich inmiddels had neergelegd bij het gedwongen vertrek. Enkele krakers hadden volgens Van Veldhuizen de neiging tot verzet in navolging van krakers in Amsterdam. Het CPN-raadslid had echter de indruk gekregen dat zij slechts een kleine minderheid

vertegenwoordigden. Een vergelijking met ontruii mingen van grote kraakpanden in Amsterdam is volgens Van Veldhuizen niet goed mogelijk omdat het in Rotterdam gaat om "bouwen voor de buurt". De stadsvernieuwing brengt mee dat oude huizen worden gesloopt en te kleine worden samengevoegd. Daarvoor is vervangende nieuwbouw nodig.

Door onze politieke redactie DEN HAAG, 5 april — Uitbreiding van zendtijd op televisie overdag gaat toch door. De omroepen krijgen met ingang van 1 oktober veertien uur extra zendtijd per week. Volgend jaar komt daar nog zes uur bij. Deze uitbreiding van zendtijd staat los van de studie naar een derde televisienet. Minister Brinkman (welpijn, volksgezondheid en cultuur) kwam gisteren in een debat met de Tweede Kamer over de medianota

met de toezegging dat de uitbreiding van zendtijd overdag door kan gaan. Hij voegde zich daarmee naar de overgrote meerderheid van de Tweede Kamer. Uitbreiding van zendtijd overdag had de regering al aangekondigd in de medianota. Minister Brinkman zette deze uitbreiding vorige maand echter op losse schroeven nadat een meerderheid van de Kamer (CDA met steun van de PvdA) zich uitsprak voor de totstandkoming van een derde net. De minister kwam gisteren echter terug op zijn voorbehoud. Hij verklaarde dat voor de beslissing van de regering of er een derde net moet komen vooral bepalend zal zijn dat de kosten niet hoger uitvallen dat tien gulden verhoging van de omroepbijdrage. De fractievoorzitter van het CDA, De Vries heeft zich eerder al aan deze grens gebonden. De regeringsfractie van het CDA schikte zich gisteren via zijn woordvoerder Van der Sanden in de uitleg die de regering

aan de motie voor een derde net geeft. Van der Sanden noemde het standpunt eerst een studie te verrichten en nu nog geen pricipebeslissing te nemen over realisering van een derde net weliswaar minimaal, maar was bereid de uitkomst af te wachten. PvdA'er Kosto toonde zich ontstemd over de uitleg die de regering geeft aan de door de Kamer aanvaarde motie om omroepen te betrekken bij abonnee-tv. De regering wil alleen toestaan dat de omroepen met het bedrijfsleven coproduktie maken en wijst een zelfstandige rol van de omroepen af. Het CDA, dat de motie van de oppositie steunde in ruil voor steun van de PvdA voor een derde net, neemt genoegen met de beperkte uitleg van de regering. Minister Brinkman verwacht dat de studie naar de mogelijkheden van een derde net zeker nog enkele maanden in beslag zal nemen. Een meerderheid van de Kamer, PvdA en VVD, eiste van de minister dat hij hierover ook bij de Omroepraad advies inwint.

Einde van de rampspoed

"Hier is het Stedelijk, hier moet u er uit". Ze haastte zich uit lijn 12. Toen ze op de vluchtheuvel stond besefte ze dat ze haar tas in de tram had laten liggen. Maar de deuren klapten dicht. Iemand tikte van binnen nog tegen de ruit terwijl de tram wegreed. Geen paniek, dacht ze. Achter de tram aan. Er was geen taxi te bespeuren. Ze gebaarde naar een autorijder. Die knikte ontkennend en reeds snel door. Tegen het trottoir stond een auto geparkeerd, bestuurder erin, kennelijk wachtend op iemand. Onze passagiere liep op hem af, verklaarde wat er aan de hand was. De deur zwaaide voor haar open en even later spoedde de auto lijn 12 achterna. Maar alle verkeerslichten zaten "tegen" en op de Bilderijkstraat was de tram plotsklaps verdwenen. Vraag door het raampje: waar is lijn 12? Een gebaar: de tram is de hoek om. De auto rijdt de De Clerqstraat in, haalt de tram in bij de Wiegbrug. Op de halte bij de Willem de Zwijgerlaan trekken een paar claxonstoten de aandacht van de bestuurder. Die heeft de verloren tas bij de hand, zo blijkt. Even de naam? Klopt. De blijde passagiere heeft haar tas terug. De automobilist — maar die is voor het bedankje kwam al weggereden. ( Ten redactieburele volgen nog drie verhalen met een gelukkig slot. Een collega gaat jaren geleden op de huwelijksreis per trein naar Zuid-Frankrijk. Verlaat op het Parijse Gare du

Nord even de trein maar wanneer hij op het perron terugkeert is de trein weggereden. Naar Gare de L'Est. Geen nood, denkt de bruidegom, ik neem een taxi. Maar er is in Parijs juist een taxistaking uitgebroken. Stationspersoneel is wat lacherig tegenover de ongelukkige reiziger maar doet niets. Tot slot komt er een hoge bij, goud op de pet. En warempel, die begrijpt de situatie en organiseert een auto. De bruidegom komt op tijd op het andere station, waar de bruid een beetje bleek in de trein wacht. Een andere collega, op weg van Griekenland naar Nederland, gaat op een Bulgaars station van zijn overgebleven "levs" — dat moet volgens de kruiswoordpuzzels de Bulgaarse munt zijn — wat broodjes kopen. De trein staat daar een vol uur. Maar eilacie, als hij terug is van de inkopen blijkt de trein spoorloos te zijn. Daar staat hij dan zonder pas op een Bulgaars station. Geen perronpersoneel dat hem begrijpt. Tot slot ook hier een met goud gegalonneerde functionaris: de trein is na rangeren op het achtste perron terechtgekomen, onzichtbaar achter andere treinen. Een derde collega, bij een omroep werkzaam en met twee anderen een taxi nemend in Bangkok, laat na de rit door de zinderend hete stad zijn tasje met alle paspoorten, tickets en geld liggen. Wat te doen? Ze staan nog te overleggen hoe de rampspoed tegen te gaan wanneer de taxi terugkomt: de chauffeur reikt het verloren tasje aan.

Nieuwezi|ds Voorburgwal 303 - postbus 3372 1001 AD Amsterdam - telefoon 020-239811

NIJMEGEN, 5 april — Staatssecretaris Van der Reijden heeft Gelderland gisteren tijdens een werkbezoek weinig illusies gelaten over extra voorzieningen in de gezondheidszorg. Voor de financiering van de eerste fase (32 miljoen) van een fusieziekenhuis in Doetinchem is geen enkele ruimte en ook de "herschikking" van het psychiatrisch centrum Nijmegen is op de lange baan geschoven. Terughoudend was de staatssecretaris over de financiering van Wet fusieziekenhuis Malberg in Arnhem (kosten 190 miljoen). Datzelfde geldt voor een nieuw (Canisius)ziekenhuis in Nijmegen. Hij beoordeelde het positief dat de drie bestaande ziekenhuizen in Arnhem gisteren een samenwerkingsvorm hebben aangekondigd.

Ze lopen daarmee vooruit op de noodzaak aan het einde van deze regeerperiode een aantal bedden extra in te leveren. "Als ik bij mijn collega's in Den Haag een willig oor vind voor extra voorzieningen in de gezondheidszorg, komen alleen die projecten aan bod met een budgettair positieve exploitatie", aldus Van der Reijden. Hij tekende gisteren wel een bouwvergunning voor een medisch centrum annex paviljoen voor bedlegerigen in de zwakzinnigeninrichting 's-Heerenloo-Lozenoord in Ermelo (6,4 miljoen). Ook was de staatssecretaris positief ten aanzien van een verpleegstershuis in de Achterhoek en nieuwbouw van een (pas afgebrand) revalidatiecentrum in Arnhem.

Deze week in intermediair Management in China: de opmars van de kwaliteitskringen Verder onder meer: Opkomend fascisme: de grote verwarring/ Waarom het KNMI er altijd naastzit/ Gele regen in Zuidoost-Aziè: massahysterie of realiteit?/ Discussie over referendum/ Vijfwekelijks overzicht van cursussen, conferenties en seminars. Ook deze week weer het meest complete vacature-overzicht voor hoger personeel. Nu bij de betere boek- en tijdschriftenhandel. Intermediair§