NRC Handelsblad

Door onze redacteur SIET IJDEMA KARACH1, 28 okt. — Het Nederlands hockey-elftal heeft de slijtageslag onder de subtropische middagzon tegen Australië met een pijnlijk verschil van 5 tegen 2 verloren. De eerste wedstrijd voor de Champions Trophy maakte duidelijk, dat de Nederlanders onvoldoende fit waren om de extreme omstandigheden zo kort na aankomst het hoofd te bieden.

Het was een logische nederlaag, die door zwak uitverdedigen van de Nederlandse defensie en onvoldoende grip op het middenveld tot stand kwam. De Australiërs speelden hun eenvoudige hockey met strakke passes in zo'n hoog tempo dat met name de Nederlandse middenlinie, waarin Jenniskens niet kon imponeren, werd zoekgespeeld. Vooral in de tweede helft, toen het gewicht van de uitputtingsslag nog zwaarder ging wegen, bleken de Australiërs, die al sinds zondag in Karachi zijn, feller, gewiekster en atletischer. Ausputzer Job van der Have greep herhaaldelijk te traag in. Middenvelder Theo Doyer, die zich met een oranje hoedje tegen de felle zonnestralen had getooid, kwam nauwelijks uit de voeten en werd kort na rust terecht vervangen door Arno den Hertogh. Op het middenveld verzette Jan Karei Jenniskens wel veel werk. Maar als vervanger van de thuisgebleven Ties Kruize kon hij geen moment zijn wil aan de uitzwermende Australiërs opleggen. Zwart De verjaardag van coach Wim van Heumen werd daarmee zwart omrand, want met 5—2 verliezen, in de eerste wedstrijd van de Champions Trophy betekent wel 'opnieuw onderaan beginnen in een toernooi, dat kort en hevig tussen de beste zes binnen acht dagen moet zijn afgewikkeld. Waar de Australiërs gisteren praktisch al hun kansen bekroonden met felle schoten en twee rake strafballen, kon alleen centrumspits Henk Bouwman succes oogsten met twee harde schoten na imponerende solorushes. Zo werd het na nauwelijks twee minuten bij de eerste Nederlandse aanval ook 1—0 en leken de perspectieven zeer gunstig. De Australische voorstopper Irvine kon heel moeilijk grip krijgen op de beweeglijke, snelle en beresterke Nederlandse aanvalsspits. Tom van 't Hek kon een duel oog in oog met doelman Snowden evenwel niet winnen, zoals Jenniskens

een kans voor open Australisch doel miste op meesterlijke voorzetten van Van Grimbergen. Dat waren de overrompelende acties van het eerste kwartier, die meer hadden moeten opleveren dan de 1—0. Want van lieverlee ebde het hoge tempo en de agressiviteit uit de Nederlandse ploeg, die de extreme omstandigheden op den duur kennelijk niet meer aankon. Van der Have miste en Tim Steens liet de snelle Haselhorst teveel ruimte, waardoor hij kon voorzetten, na Walsh, die ongedekt door aanvoerder en voorstopper Ewoud van Asbeck ongehinderd kon raakpushen. De 1—1 was al in overeenstemming met het inmiddels langzaam maar zeker naar Australië overhellende spelbeeld. De Argentijnse scheidsrechter Servetto, die al sinds 1975 de fluit internationaal hanteert en er een ouderwetse methode van beoordeling op nahoudt, strooide in het Australische overwicht met vier hoekslagen en twee strafballen. De sterke middenvelder Charlesworth kon daardoor 1—3 aantekenen. Een solo-actie van Bouwman na een vrije slag van Van Grimbergen gaf de ruststand (2—3) een voor Nederland nog redelijk aanzien. Fouten Maar daarna zakte Nederland langzaam maar zeker weg in de slijtageslag. De verdediging ging fouten maken. Het Australische samenspel spoelde over de Nederlandse middenlinie heen, waardoor de drie spitsen Tom van 't Hek, Roderick Bouwman en Maarten van Grimbergen in niemandsland kwamen en nauwelijks ■meer konden worden aangespeeld.

LUZERN, 28 okt. — De internationale schaakfederatie (Fide) heeft de halve finales van de kandidaten-tweekampen toegewezen aan de Britse schaakbond. De wedstrijden tussen Kasparov (Sov) en Kortsjnoi (Zwi), Ribli (Hon) en Smyslov (Sov) zullen op 18 november met de loting in Londen beginnen. De Fide maakte gisteren bekend dat de voorwaarden van Londen de aanbiedingen van andere plaatsen overtroffen. Voor Kasparov en Kortsjnoi is een bedrag van 140.000 gulden te verdelen, terwijl het prijzengeld voor de andere tweekamp half zo groot is. Een woordvoerder van de Fide zei dat vooral in de secundaire sfeer het aanbod van Londen het aantrekkelijkst was. Rotterdam behoorde tot de kandidaten voor de organisatie van het duel tussen Kortsjnoi en Kasparov. Ook Rotterdam was bereid een beurs van 140.000 gulden beschikbaar te stellen, plus de reglementaire afdracht van tien procent aan de internationale schaakfederatie.

telefunken palcolor b016 ut grootbeeld kleurentelevisie 67 cm grootbeeld kleurentelevisie voor prijsbewuste mensen. Voorzien van 32 programmatoetsen en ingebouwde S-klszer voor alle kabel TV-systsmen. Prima geluid dankzij flrote frontluidspreker en 10 Watt eindversterker. Aansluiting voor hoofd(oor)telefoon. Afmetingen: 78x53x46 cm. ADVIESPRIJS RADIO CORRECTPRIJS AF: INRUIL CIRCA 6 JAAR OUDE SPEtENDE TV U BETAALT l/ertiouwings-Ms 1299 GRUNDIG B-6500 TXT SUPERSOUND KLEURENTELEVISIE MET DRAADLOZE AFSTANDBEDIENING Prachtige 51 cm kleurentelevisie met 30 kanaals draadloze afstandbediening. Perfekte geluidskwaliteit dankzij 4 ingebouwde luidsprekers en 2x6 Watt hifi versterker. Aansluitingen voor hoofd(oor)telefoon en DIN video in- en out. Afm.: 63x42x47 cm. Noten houten kast. ADVIESPRIJS 1999.VeröouwïnpsrPfjJs 1399 PANASONIC TC-2684 KLEUREN TV MET DRAADLOZE AFSTANDBEDIENING 66 cm grootbeeld kleuren televisie met20 kanaals afstandbediening. Voorbereid voor kabel of satelliet ontvangst dankzij Ingebouwde Skiezer. Verder voorzien van rechtstreekse video in en out. Met de meegeleverde draadloze afstandbediening met 32 functies, kunnen zowel de TV als een Panasonic of Blaupunkt videorecorder op afstand worden bediend. Afm.: 76x52x46 cm. VerftoiiwingsPrijs 1599 BERGWEG 110 ROTTERDAM NOORD TEL.010-671133 OPENINGSTIJDEN: MAANDAG DINSDAG WOENSDAG DONDERDAG VRIJDAG ZATERDAG 13.00-18 00 UUR 09.00 -18 00 UUR 09.00-18 00 UUR 09 00-18 00 UUR 09 00-21.00 UUR 09 00-17.00 UUR

HAARLEM, 28 okt. — Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Holland houden voor het circuit van Zandvoort in alle gevallen vast aan de wettelijke regeling voor de geluidshinder. Het houden van de voor volgend jaar vastgestelde Grand Prix (26 augustus) wordt daardoor onmogelijk. De formule-1-race om de Grote Prijs van Nederland wordt namelijk niet meer als bijzondere bedrijfsomstandigheid aangemerkt. De formule-1-wagens, die een te hoge geluidsproduktie hebben, mogen door die maatregel niet meer op het enige permanente autocircuit van Nederland rijden. De Cenaf, de exploitatiemaatschappij van Zandvoort, acht het circuit zonder Grand Prix niet rendabel en overweegt gerechtelijke stappen tegen de beslissing van de provincie. Het college van Gedeputeerde Staten nam het principe-besluit in een besloten vergadering. Volgens Dirk Buwalda, de woordvoerder van het circuit, ging die beslissing in tegen de adviezen van de betrokken ambtenaren. „Niemand had dit verwacht. Van het college was de CPN-vertegenwoordiger afwezig. CDA en PvdA, samen vier stemmen, waren tegen een uitzonderingspositie. De VVD, met drie zetels, stemde voor. Het besluit valt niet te rijmen met de uitkomsten van het in februari afgesloten breed overleg.

Hel meisjes-team van de Sovjet-Unie, dat in Boedapest de wereldtitel veroverde. Het zestal v.l.n.r.: Olga Bitcherova, Olga Mostepanova, Tatiana Frolova, Albina Chichova, Natalia Ilenko en Natalia Yurtchenko. (foto AP)

Door JOEP BARTELS AMSTERDAM, 28 okt. — Precies vijf jaar geleden werd in het RAl-gebouw het eerste Europese concours om de wereldbeker gehouden. Gisteren werd met Jumping Amsterdam wederom een nieuwe versie gestart van deze wereldomvattende competitie voor springruiters. De eerste voorbereidingswedstrijd voor de finale, die zaterdagavond zal plaatsvinden, werd gewonnen door de Fransman Michel Robert. Hoewel enkele topruiters niet in de RAI kwamen opdagen is toch een erg sterk veld op de been gebracht. De aantrekkingskracht van de wereldbeker is daarbij zeker in het spel. De internationale paardesportorganisatie FEI (Fédération d'Equestra International) stelt in het kader van deze competitie namelijk een prijzengeld van dertigduizend gulden aan Jumping Amsterdam ter beschikking. De geestelijke vader van de wereldbeker, de Zwitserse ex-journalist Max Ammann (45), deed gisteren een boekje open over de financiële zaken van deze, nog steeds in belang toenemende, paardesport-cyclus: "Buiten de transportkosten bedraagd het budget van de wereldbeker nu zo'n acht ton. Daarvan wordt ruim tweederde gedee' te uitgekeerd aan prijzengeld". Ammann startte zijn competitie vijf jaar geleden, in opdracht van de FEI, met een veel geringer budget. Maar dat was geen belemmering voor alle betrokkenen

om direct het gevecht om een zo groot mogelijk gedeelte van de koek te openen. Organisatoren, officials en ruiters deden de kranten bol staan van de uitspraken die grote ontevredenheid over het financiële beleid wereldkundig maakten. Ammann: "Als wij de diverse stukken van de koek, die iedere partij voor zichzelf opeiste, bij elkaar hadden gelegd, dan zouden wij tenminste twee koeken hebben gekregen". De strijdkreten zijn inmiddels verstomd, de koek schijnt dan toch definitief verdeeld te zijn. Wie is de winnaar geworden? De FEI in ieder geval niet, want die werkt in feite als sportorganisatie op non-profitbasis, aldus de wereldbeker-directeur. Bij de concoursen is de stemming verdeeld. Sommige wedstrijden zijn dankzij de wereldbeker opgebloeid, andere zijn nauwelijks veranderd door dit initiatief. In Amsterdam is het prijzengeld inmiddels wel fors gestegen. In 1978 stond tijdens de eerste wereldbekerwedstrijd 21.000 gulden aan prijzengeld op het spel. Aanstaande zaterdagavond is dat ruim verdubbeld tot '55.000 gulden. De ruiters schijnen dan ook tevreden te zijn. Circus Sommige hadden weliswaar liever een exclusief rondreizend circus van ruitersport-cracks gehad, in de stijl van de tennissport, maar daarvoor ziet Max Ammann' geen mogelijkheden: "Een dergelijke

commerciële opzet past niet in de paardesport. De topruiters zijn niet alleen met hun toppaarden bezig 'maar moeten voort durend jonge paarden opleiden in lichtere parcoursen. In een commercieel springcircus is daarvoor geen plaats, daar zou men alleen geïnteresseerd zijn in de toppaarden. Bovendien laat het belang va nde gezondheid van de paarden zich moeilijk combineren met een dergelijke commerciële opzet". "In het tenniscircus bezwijken toch ook diverse spelers, en die kunnen nog van zich afbijten. Paarden kunnen dat niet, en ik geloof daarom dat het een ideale zaak is dat de organisatie van de wereldbekerwedstrijden in handen van een sportorganisatie, die via veterinaire commissies en reglementen ook het belang van het paard bewaakt". Aan de commerciële kant onderhandelt de FEI in de persoon van Ammann overigens met potentiële sponsors, waarvan de Zweedse industrie Volvo en het Nederlandse ministerie van landbouw vanaf het begin het voortouw hebben genomen. Aan het einde van dit jaar loopt de contractperiode af, dus er wordt volop gediscussieerd. Garantie Volvo heeft wederom een garantie afgegeven voor een nieuwe periode van drie jaar. Het Nederlandse ministerie aarzelt nog, onder druk van een kritisch parlement.

Volvo's (Jlf Bergqvist: "Wij zouden erg graag met het Nederlandse ministerie verder willen gfaan, maar als dat niet het geval is gaan wij alleen door". De wereldbekercompetitie wordt volgend voorjaar afgesloten in de "thuishaven" van Volvo: Göteborg. De huidige schermutselingen in kwalificatiewedstrijden, zoals Jumping Amsterdam, zijn nog maar een voorproefje op het sportieve geweld dat daar zal ontbranden. De wereldbekerfinale is in de afgelopen jaren namelijk uitgegroeid tot een schitterend hoogtepunt van het hippische jaar. Met name de strijd tussen de beste Amerikaanse en Europese springruiters, die in de afgelopen jaren veelvuldig in het voordeel van de Amerikanen uitviel, heeft de wereldbekerfinale veel prestige bezorgd. Ook daarbij is de commercie echter niet meer weg te denken, want alleen het transport van een Amerikaanse équipe naar Europa kost al 450.000 gulden, en dat bedrag staat nu helemaal buiten de gewone kostenpost van acht ton. Om dergelijke uitgaven rond te breien is de FEI dus helemaal afhankelijk van sponsors. Het is een vrij unieke zaak in de sportwereld dat een sportorganisatie een dergelijk stootkussen-functie inneemt tussen de commerciële en de sportieve belangen. Gezien de positieve ontwikkelingen van deze wereldbeker springcompetitie is deze situatie zeker niet onbevredigend.

EINDHOVEN, 28 okt. — Wedstrijden tegen landen als de DDR, op het gebied van het dameshandbal behorend tot de absolute wereldtop, zijn vooral voor de keepster van de tegenpartij niet bepaald aantrekkelijk. Toch stelde de doelvrouwe van de Nederlandse zaalhandbalploeg, Laura Robben, gisteren na afloop van de met 24 tegen 11 verloren wedstrijd tegen de DDR dat zij veel van deze wedstrijd geleerd had. Vooral dan van haar fouten. Zo waarschuwde trainer Kecs- S kemèthy haar tijdens de tweede helft vanaf de bank dat ze op moest passen voor de schoten die de DDR-kanonnen in de rechterbovenhoek van haar doel afvuurden. Robben: "In dit soort wedstrijden leerde je onder meer jezelf iedere keer weer op te peppen. Die ballen gaan zo hard, af en toe hoor je ze alleen maar." De cijfers van de 21-jarige Robben, die in de tweede helft in het Nederlandse doel Karina Bruins van Ookmeer verving: te,gen tien gestopte schoten stonden veertien doorgelaten ballen, waaruit

drie uit een strafworp. Karina Bruins mag tijdens dit Holland Toernooi, waarvan deze wedstrijd op de derde speeldag een onderdeel vormde, slechts ruiken aan het internationale handbalmilieu. Voor de 21-jarige Laura Robben, vorig seizoen door de Nederlandse handbaltrainers uitgeroepen tot handbalster van het jaar, geldt dat zij slechts concurrentie te duchten heeft van Carla ten Velde van Swift uit Arnhem. Deze riep na het debacle tegen. Noorwegen (door Oranje met 23—14 verloren) dat Robben er nu niet van uit moest gaan dat zij de eerste keepster is voor het binnenkort in Polen te houden wereldkampioenschap. "Zegt Carla dat?", reageert Laura Robben verrast wanneer ze geconfronteerd wordt met de woorden van een pas van een knieblessure herstelde Ten Velde. "Uitstekend toch, dat toont aan dat zij karakter heeft, dat bevordert de concurrentie tussen ons. alleen maar". Robben wil zelf niet uitweiden over de vraag wie, nu doelvrouwe nummer één is van de Nederlandse ploeg maar gelukkig

schiet begeleider An Plug te' hulp. "Laura is nummer één, al draagt ze in het veld dan het keepershirt nummer twaalf." Veel eer zal er voor Robben,' die als veldspeelster bij Amstel' Zwaluwen is begonnen en pas na haar overgang naar AMC/Niloc tussen de twee palen kwam te staan, tijdens het wereldkampioenschap niet te behalen zijn.' De wedstrijden tegen de DDR, Tsjechoslowakije, Polen, Noorwegen en Oostenrijk garanderen weinig of geen kans op een goede klassering. Robben: "Je moet niet vergeten dat wij dan tegen vijf landen staan die professioneel handbal spelen, terwijl handbal voor ons slechts een hobby is". Een hobby: overigens die Robben, ondanks de vele doelpunten die zij gisteravond tegen de DDR moest incasseren, nog steeds veel plezier bezorgt. "Ik beschouw alles rond de .Nederlandse ploeg als positief, en ik denk dan ook voorlopig niet aan stoppen," aldus Robben, sinds de komst van Kecskemèthy in 1981 behorend bij de Nederlandse

selectie, en sindsdien goed voor negentien interlands. De wedstrijd tegen de DDR in de onlangs geopende Eindhovense sporthal Achtste Barrier, ontlokte het duizendkoppige publiek weinig of geen enthousiasme. Pas toen de lokale speelster Christa van de Vorstenbosch van PSV, diep in de tweede helft bij een 16—6 achterstand het veld betrad, was er van enig enthousiasme bij het publiek sprake. Nederland, zonder de geblesseerde Diana Niemantsverdriet, kwam vooral lengte en fysieke kracht tekort tegen de DDR van wie net name de speelsters Krüger, Hübscher en Bruger uitblonken. Kecskemèthy was na afloop niet ontevreden over de verrichtingen van zijn defensie. De 24 tegendoelpunten vond de trainer die zijn ploeg in een 2—4 formatie op liet treden, geen schande tegen een grootmacht als de DDR. Wel was hij ontevreden over de gemiste kansen. "In plaats van de elf doelpunten die nu op het scorebord staan hadden wij er gemakkelijk vijftien kunnen scoren", zo was hij van mening.

BOEDAPEST, 28 okt. — Het Nederlandse damesturnen is op de wereldranglijst opnieuw verder afgegleden, ondanks het feit dat het peil in vergelijking met de wereldkampioenschappen van twee jaar geleden in Moskou onmiskenbaar hoger is geworden. Bij de titelstrijd in 1981 eindigden de Nederlandse dames als zestiende. Gisteren na afloop van de teamwedstrijd in Boedapest was de klassering drie plaatsen lager.

Na het wegvallen van Marja Huyting was Nederland al bij voorbaat gehandicapt. Van een ploeg van zes turnsters valt, volgens de reglementen de laagste waardering af. Na het catastrofale begin aan de balk (43,25 punten) krabbelde het vijftal weer enigszins overeind. Bij de grondoefening was daar nog niet veel van te merken. Wilmink landde buiten de mat na een dubbele salto en Carola Eenkhoorn kwam na een dubbele salto plat op de mat terecht. Op dat moment dreigde zelfs de negentiende plaats verloren te gaan aan Zuid-Korea, dat zijn achterstand van ruim twee punten na de verplichte stof had ingehaald. Het Nederlandse herstel kwam bij het paardspringen. Alle vijf turnsters scoorden ruim negen met Miriam Eigenhuysen, die voor haar gestrekte Tsukuhara 9,60 punten kreeg, als beste. Eenzelfde goed resultaat had de afsluitende brugoefening kunnen opleveren wanneer Miriam Eigenhuysen bij het begin van haar oefening niet over de lage ligger was geschoten. De Nijmeegse kreeg slechts 8,85 punten maar zag haar 9,60 van de sprong, de hoogste Nederlandse waardering in het toernooi, geëvenaard door

Therese Wilmink, terwijl Carola Eenkhoorn daarbij slechts eentiende achterbleef. Met een totaal van 46,35 punten werd het gevaar van Zuid-Korea definitief afgewend. De damesturnploeg van de Sovjet-Unie heeft gisteren de wereldtitel voor teams geprolongeerd. De Russinnen verzamelden een totaal van 393,45, waarmee zij in de kur een voorsprong van 0,65 punt ten opzichte van Roemenië na de verplichte stof meer dan verdubbelden. Roemenië, twee jaar geleden in Moskou vierde, verqyerde de zilveren medailles met een zeer jonge ploeg, die volgend jaar bij de Olympische Spelen in Los Angeles mogelijk met succes een geslaagde poging kan doen om de Sovjet-Unie te onttronen. Het herenteam van China is slechts met een verschil van een-, tiende punt voor de Sovjet-Unie wereldkampioen bij de heren landenteams geworden. De SovjetUnie diende na afloop van de 'wedstrijd een protest in tegen de waardering voor Dimitri Belozertsjev bij het paard voltigeren. De jury d'appel wijzigde, na het zien van de video-opnamen van de oefening, de waardering van 9,95 in de maximale score van 10

Door CONSTANT ORBAAN ' Een van de vele aardige kanten van het schaakspel is, dat er een heel scala van afwijkende vormen kan worden uitgevoerd. Naast het spelen van een gewone partij,' bloedserieus of „met een praatje", kunnen de spelregels dienstig worden gemaakt aan speciale problemen. Bijvoorbeeld een „helpmat" in een x aantal zetten, retrograde-analyses, geconstrueerde merkwaardige partijen en wat dies meer zij. Onderstaand werkstuk (overgenomen uit nr. 24 van het bekende Sovjetrussische schaakblad „64" van drie jaar geleden) geeft een partij weer, die op z'n minst curieus kan worden genoemd. Voor de liefhebbers van schaakpuzzelen dus. De spelregels worden nergens geweld aangedaan, slechts wordt er door wit en door zwart eendrachtelijk naar ge'streefd, een nogal ongewone maar in zekere zin toch bekende slotstand te bereiken. 1. e2-e4, e7-e5 2. Kel-e2, Ke8-e7 3. Ke2-f3, Ke7-d6 4. Kf3-g4, Kd6-c5 5. a2-a4, a7-a5 6. Tal-a3, Ta8-a6 7. Ta3-b3, Ta6-d6 8. Tb3-b6 , Td6-d3 9. Pbl-c3, Pb8-c6 10. Pc3-d5, Pc6-c4 11. Tb6-a6, Td3-a3 12. Pgl-f3, Pd4-e2 13. Pf3-d4, Ta3-al 14. Pd4-c6, Kc5-c4 15. Kg4-f5, Lf8-a3 16. d2-d4, Dd8-h4 17. Lcl-h6, Pg8-f6 18. Pd5-e7, Pf6-d5 19. f2-f4, Dh4-el 20. h2-h4, Pd5-c3 21. Thl-h3, Pc3-bl 22. Th3-b3, g 7-g5 23. Tb3-b6, d7-d5+ 24. Kf5-f6, Lc8-h3 25. b2-b4, Kc4-c3 26. Pe7-g8, Pe2-gl 27. Kf6-e7, f7-f5 28. Ddl-h5, Kc3-d2 29. Dh5-e8, Kd2-dl 30. Pc6-b8, La3-cl 31. Lh6-f8, h7-h5 32. Ta6-a8, Th8-h6 33. Lfl-a6, Th6-c6 34. g 2-g4, Tc6-c3 35. Tb6-h6, Lh3-fl 36. Th6-h8, Tc3-h3 37. c2-c4, Th3-hl 38. Ke7-d8, b7-b5 39. La6-c8, c7-c5. Degenen die het kruip-door sluip-door spelletje tot hier toe hebben gevolgd krijgen nu misschien een gevoel van „déja vu". En voor de anderen een extra diagram ter kennisneming van een in moeilijke positie „afgebroken partij".

a c 9 „Probleem" voor SCHAKERS e opgave van de vorige keer — ae wint wit? — zag er zo uit:

In deze partijstand (Stupina - Vujic, Backa Topola 1981) volgi de 1. Pg5xf7!, Lc8-b7 (Er dreigde' Td8 en op Dxf7 wint Td8+) 2. Tdl-d7, Lb7-e4 (Lc6, Pxh6+! enz.) 3. Pf6x h6+, g7xh6 4. Dh5 -g4+ en zwart gaf het op. (Kh8, Dxe4, Dg8, Th7+, Dxh7, Dxa8 + en dameruil is eenvoudig. De nieuwe opgave:

Hoe wint wit? Oplossing in de volgende rubriek.