NRC Handelsblad

Door onze correspondent S. van der Zee

BRUSSEL, 28 nov. — Terwijl de Europese Gemeenschap en de Arabische wereld er tot nog toe niet in zijn geslaagd om aan hun samenwerkingsplannen een meer concrete vorm te geven is deze week in het Arabische emiraat Aboe Dhabi de Euro-Arabische dialoog voortgezet. Het is de derde keer dit jaar dat beide delegaties elkaar ontmoeten. Maar gezien de economische en politieke eisen waarmee de Arabieren de delegatie van de Gemeenschap blijkbaar hebben willen verrassen is het niet waarschijnlijk dat er ditmaal wel wezenlijke vooruitgang is geboekt. Mogelijk is dat dit voorbehouden is aan de volgende gespreksronde, die in januari van het komend jaar in Luxemburg zal worden gehouden. Het is de bedoeling dat dit gesprek dari op hoger niveau wordt gevoerd. De Westeuropese delegatie in Aboe Dhabi werd geleid door de Italiaanse ambassadeur Cesare Regard; Italië is namelijk dit half jaar voorzitter van de Europese Ministerraad; in januari neemt Luxemburg het voorzitterschap tot en met juni over. De delegatie van Regard omvatte ongeveer 'zeuit Brussel. Wat hun politieke eisen betreft hebben de Arabieren zonder veel omhaal verklaard dat men niet over samenwerking kan praten zonder op politieke kwesties in te gaan. Naar hun mening is het dan ook niet mogelijk om aan de dialoog een meer permanente structuur te geven zolang de Gemeenschap niet wil erkennen dat politiek een centraal thema vormt. De delegatie van de Gemeenschap wilde zich

immers beperken tot een dialoog over technische en economische vraagstukken. Het schijnt dat zij nu wat betreft de volgende ronde voor een deel heeft toegegeven. In deze week hebben de Arabieren met voorop Mahmoed Riad, de secretaris-generaal van de Arabische Liga, niet proberen te verheimelijken waarom zij zo graag over politiek willen praten. Zij hebben duidelijk gemaakt dat zij teleurgesteld zijn over de afwijzende houding van de Negen in de Verenigde Naties ten aanzien van de antizionisme resolutie. Bovendien verlangen zij dat de Gemeenschap Arafats Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) officieel zal erkennen en dat zij tevens de Palestijnse eis zal steunen deel te mogen nemen aan de vredesconferentie over het MiddenOosten. Volgens de Arabische delegatie moeten de Negen eindelijk eens een wat meer proPalestijnse pslitiek gaan voeren. Op de achtergrond Opmerkelijk is echter dat — naar verluidt — de Palestijnen, die eveneens in Aboe Dhabi waren vertegenwoordigd, zich op de achtergrond hielden. Van hun kant hebben zij laten doorschemeren het in januari niet op een krachtmeting te willen laten aankomen door de erkenning van een eigen Palestijnse afvaardiging te verlangen. Overeengekomen is dat -de Palestijnen net als tot dusverre zullen worden opgenomen in een Panarabische delegatie. Dit wil niet zeggen dat zij niet meer naar een officiële erkenning door de Gemeenschap streven. Na in Parijs een bureau te hebben geopend

wil de PLO ook in Brussel, Londen en Rome een bureau gaan openen; Den Haag en Bonn komen nog niet in aanmerking. Niet minder hooggespannen zijn de verlangens die de Arabieren op economisch gebied koesteren. Onder meer wensen zij een soortgelijk vergaand akkoord als de Gemeenschap met 46 landen uit Afrika, het Caraïbisch gebied en de Stille Oceaan, de zogeheten APC-landen, heeft afgesloten. Terwijl de Arabische exporteurs van industriële en agrarische produkten geheel vrije toegang tot de gemeenschappelijke markt zouden moeten krijgen zouden de EG-lidstaten een systeem moeten uitwerken, op grond waarvan de Arabische export een stabiele bron van inkomsten zou moeten worden. Niet duidelijk is of de Westeuropese garanties ook voor de olieexport zouden moeten gelden. Daarnaast zouden de Arabische investeringen in de Gemeenschap moeten worden beschermd en zouden de EG-lidstaten de Arabische export moeten helpen bevorderen door het verlenen van technische steun, door het samenstellen van opleidingsprogramma's, door het organiseren van beurzen. Maar de Arabieren hebben nog meer op hun verlanglijstje staan. Zo willen zij communautaire steun bij de opbouw van hun industrie (staal, kunstmest, petrochemie), bij de verhoging van de agrarische produktie, bij de aanleg van wegen en spoorwegen, bij het onderzoek op het gebied van de kernenergie. Niet rechtvaardig Maar terwijl de onderhandelingen

over een samenwerking op het punt van industrialisatie en van de infrastructuur reeds in een vergevorderd stadium zijn, voelt de Commissie er zeer weinig voor — zo heeft zij deze week laten weten — om in navolging van de APC-conventie een soortgelijk preferentieel akkoord met alle Arabische staten af de sluiten. Zij wees er hierbij op dat reeds drie Arabische landen, nl. Mauretanië, Somalië en Soedan, via de APC-conventie met de Gemeenschap zijn geassocieerd. Maar wat voor haar vooral zwaar weegt is dat niet alle Arabische staten onder één noemer mogen worden gebracht, omdat enkele van hen rijke olieproducenten zijn. Dat wil zeggen dat het politiek niet rechtvaardig zou zijn om met deze rijke landen een preferentieel akkoord af te sluiten,, zo stelt de Commissie vast in haar verklaring. Daarentegen wil zij met minder vermogende landen als Egypte, Jordanië, Libanon, Syrië— de zg. Machrak-landen — alsook met Tunesië, Algerije en Marokko — de Maghreb-landen — over een preferentieel akkoord gaan praten. Wat betreft de Maghreb-landen zijn de onderhandelingen al sinds enige tijd gaande; de Commissie hoopt ze nog voor het einde van dit jaar te kunnen afsluiten, maar dit is vermoedelijk wat te optimistisch gezien. Nog niet begonnen is het overleg met de vier Machraklanden, ofschoon het de bedoeling van de Commissie was geweest om het Machrak-akkoord samen met de verdragen met de Maghreb-staten en met Israël nog in 1974 in werking te

stellen. Tot nog toe is echter alleen het akkoord met Israël van kracht geworden. Een omstreden punt in de voorbereiding van het Machrak-overleg vormt vooral de vraag of in het akkoord ook financiële steun moet worden overeengekomen en of Israël dan eveneens aanspraak op steun zou hebben. Compromis Om die reden heeft de Ministerraad onlangs de permanente vertegenwoordigers van de lidstaten in Brussel opdracht gegeven om de onderhandelingsrichtlijnen uit te werken. Dat wil zeggen dat zij een compromis moeten proberen te vinden. Het Europese Commissielid Cheysson, die belast is met ontwikkelingsvraagstukken, onlangs op dit punt; „De Gemeenschap dreigt het vertrouwen van de Derde Wereld te verliezen". Alleen is het daarbij nog niet bewezen dat enkele Arabische staten, zoals Syrië, niet meer in het gesprek met de Gemeenschap zouden zijn geïnteresseerd. In dit verband zijn immers in de afgelopen weken berichten verschenen volgens welke die staten beïnvloed zijn door de APC-landen die zich door de Gemeenschap bedrogen zouden voelen. Dit laatste is echter nauwelijks aan te nemen, want ten slotte is de handel van de APC-landen met de Gemeenschap dit jaar al ongeveer 15 procent toegenomen, terwijl daarentegen de wereldhandel met 5 procent is achteruitgegaan. Deze cijfers moeten ook in de Arabische hoofdsteden bekend zijn.

In dezeVolvo-stoel zit u niet alleen beter, in dezeVólvo-stoel rijdt u beter. Check zelf! Als u autostoelen vergelijkt, reikt die vergelijking meestal niet veel verder, dan een korte impressie. Terwijl de werkelijke kwaliteit van een autostoel pas na een lange rit voelbaar wordt. Die eerste indruk van comfort, blijkt vaak op de lange duur een pijnlijke indruk te zijn. ~ De anatomische les De meeste autostoelen worden ontworpen op menselijke maten, die wij geen van allen bezitten. Namelijk de gemiddelde. Daarom begonnen Volvo-ontwerpers meteen anatomische les. Want Volvo realiseert zich het belang van een autostoel, die geschikt is voor ieders individuele maten. En onder alle rij- en rustomstandigheden. Aan wat voor krachten worden de ruggegraaten de rugspieren blootgesteld tijdens het rijden? Na een uitgebreid r ( esearch-programma kwam vastte staan, dat een stevige lendensteun vermoeidheid en dus pijn in de rug veelal voorkomt Hoe groot moet de hoek van de rugleuning zijn om nodeloze inspanning van de bestuurder te voorkomen? De beste positieweliswaar individueel verschillend -ligttussen de 110 en 130 graden. Deze rugleuning is traploos instelbaar van 90° tot bijna horizontaal. De autostoel op maat Deze Volvo-stoel Is volledig aan te passen aan uw postuur, waardoor u perfecte controle hebt over de wagen. Zijn uw benen korter dan men gemiddeld noemt? Dan zet u de zitting lager. Uw armen zijn wat langer? U verstelt de rugsteun en voor zover de lengte van uw benen hettoelaat verschuift u de stoel. Voelt u tijdens een lange rit vermoeidheid in uw rug? Door de lendensteun te verstellen, geeft de rugleuning u meer steun. Raken uw benen vermoeid?. Stel de voorkantvan de zitting wat hoger, zodat uw bovenbenen meer steun krijgen. Of u zet de stoel wat verder naar achteren om uw benen te strekken. Vergelijk een Volvo uit de 240-swe met de wagen, die u rijdt of wilt riidên. Gebruik daarbij Volvo's Checklist t>/e Checklist ligt voor u klaar bij iedere Votvo-déate-r. ln in - ieder geval zendt Volvo u op aanvraag de Checklist toe. tol briefkaart aar» DAF-VOLVO Personenauto Nederland HA'.. postbus 16. Beesd, is voldoende. Beter zicht, dank zij de stoel Doordat u de stoel precies kunt aanpassen, bereikt u uw ideale rijpositie m / en daardoor een optimaal zicht op de weg. En zelfs naar achteren houdt u open zicht, ondanks en dank zij de vaste, maar open hoofdsteun. Natuurlijk zijn ook de bekleding en vulling van de stoelen onderwerp van studie geweest Lagen van natuurlijke vezels, rubber en kunststof vormen de fr stevige vulling, die overtrokken is met bekleding die een brandpreventieve behandeling heeft ondergaan. In de CL-modelIen is de bestuurdersstoel zelfs uitgerust met een ingebouwde verwarming. Deze begint automatisch te werken als dc temperatuur beneden de. 1-!°C daalt en sc hakelt uit bij -r26°C. Minder belangrijk, maartoch plezierig is de mogelijkheid de rugleuningen van de stoelen achterover te klappen in de rustpositie. Het zal u duidelijk zijn, dat er heel wat denkwerk is geïnvesteerd in uw zitplaats in een Volvo 240 of 2§0 type. En niet alleen in de zitplaats, dat zult u snel genoeg ervaren een Volvo 240 of 260. Als u dóórdenkt DAF-VOLVO Personenauto Nederland B.V., Postbus 16, Beesd

MOSKOU, 28 nov. — De Russische Prawda ontkent dat Moskou in verbinding staat met neo-stalinisten van wie er de laatste tijd tientallen in Joegoslavië zijn gearresteerd. Het artikel is ondertekend door I. Aleksandrow, een wel meer gebruikt pseudoniem van vermoedelijk een van de Sowjetleiders. „Bepaalde groepen emigranten en renegaten binnen en buiten Joegoslavië proberen zichzelf af te schilderen als de meest orthodoxe aanhangers van het socialisme in dat land. Zij vertegenwoordigen niemand anders dan zichzelf. De westerse bourgeois-pers maakt van hen gebruik door te proberen een wig te drijven tussen de socialistische landen." Morgen viert Joegoslavië de dag van zijn onafhankelijkheid. Het Russische persbureau Tass schrijft: „De intriges van de vijanden van het socialisme zijn gedoemd te mislukken". De Joegoslavische minister van buitenlandse zaken Minic zal van 8 tot 11 december een bezoek aan Moskou brengen. (Reuter) AMERIKA — Een meerderheid onder de Latijnsamerikaanse en Caraïbische landen heeft de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties verzocht er bij de Sowjetunie op aan te dringen zich aan te sluiten bij het verdrag dat Latijns-Amerika maakt tot kernvrije zone. (Reuter).

Door onze redacteur R. VAN DER HEIJDEN ROTTERDAM, 28 nov. — Bij de off-shore activiteiten op de Noordzee dreigt een overcapaciteit. Mét de onrmale seizoenslapte door het slechte herfstweer zet het de verhuurders van booreilanden voor problemen. Het plaatsen van boorplatforms ligt bijna stil. Een van de direct getroffenen is de Noorse rederij Waage, die nu twee half-afzinkbare booreilanden in de mottenballen moet zetten tot hij er een huurder voor vindt, op de Noordzee dan wel elders in de wereld waar men naar of aardgas olie zoekt. De laatste weken heeft men in het Noordzeegebied vijf booreilanden moeten opleggen. In september werkten er nog 53, alleen in het Caraïbische gebied bij de kust van Louisiana werkten er meer, namelijk 56. In Noorwegen zijn enkele zgn. Aker H-3 eilanden in aanbouw, en naderen hun voltooiing hoewel de opdrachtgevers nog geen enkel contract hebben kunnen afsluiten. Door het overschot aan booreilanden wordt nu verwacht, dat de huurprijzen belangrijk omlaag zullen gaan. Het surplus aan boorcapaciteit doet daardoor sommige verhuurders contracten aanvaarden, die grote risico's inhouden. Het Britse dagblad Lioyds List maakt' melding van een boring, die deze winter zal beginnen, maar waarvoor pas wordt betaald als de overeengekomen diepte is bereikt. Een zaak, die — aldus het blad — in de miljoenen kan lopen, terwijl de kans op mislukking groot is.

Amerikaanse onderrw overwegen in dit slap pe K - seizoen booreilanden va t; ' Noordzee terug te trekta naar Zuid-Amerika 0 f 7 oost-Azië over te brengen" eigenaars van booreilanden l; van mening, dat de oliënd" schappijen hun budget vc* exploratie met ten rntnxT •» pet moeten verhogen om d. v* staande capaciteit vole ei ,H • aan het werk te houden n 3 ' kans wordt klein geacht v 00 verplaatsbare boorinstal] 11 de in de wereld zijn er naar sl ting 30 zonder emplooi Bodien komen er de komend^ derhalf jaar 78 nieuwe eenh S " op de markt. Vooral op d e i rikaanse weren waar e laatste jaren een grote opi!./' in de bouw van booreila heeft meegemaakt heerst sombere stemming. Wat Nederland betreft het allemaal nogal mee He' ; ma, een vande pioniers gebied in ons land

Door onze correspondent BRUSSEL, 28 nove. — Een overeenkomst voor levering van 3,5 miljard m3 aardgas per jaar — en dit twintig jaar lang — is gisteren ondertekend tussen de Belgische maatschappij Distrigaz en de Algerijnse staatsmaatschappij Sonatrach. Dê overeenkomst moet nog door de Belgische en Algerijnse regeringne Worden goedgekeurd. Het gas zal in vloeibare vorm worden geleverd en verscheept worden door de methaan-tankschepen van de twee maatschappijen. Het is de bedoeling dat de leveranties ln 1979 beginnen en dat zij lopen via Zeebrugge. Dan zou Zeebrugge echter

in staat moeten zijn het aargevoerde produkt weer in ga om te zetten, maar over éi bouw van de vereiste installatie) is nog geen definitief besluit genomen. Het gisteren getekende contract houdt een Belgische ltniüj in van 13,2 miljard frank, (ei:: ƒ800 min.) Sinatrach heeft bedrag nodig voor infra-struc tuur en voor denverdere ontwi» keling van de installaties die S m gas v;oeibaar moeten maken i Arzew. Het krediet is op gunst;; voorwaarden verleend. Dai staat tegenover dat voor een b» paald bedrag in België bestellir. gen moeten worden geplaatst

Het vermogen van het AmroPierson Fund is in het op 31 oktober geëindigde derde kwartaal van het boekjaar 1975-76 met ongeveer ƒ3 min. gedaald tot ca. ƒ319 min. De afgifteprijs daalde van ƒ 18,57 tot ƒ 18,29, maar bedraagt nu weer ƒ 19,01. Per saldo werden ruim 100.000 participaties geplaatst, waardoor het totale uitstaande aantal op ca. 18,1 miljoen stuks kwam, zo blijkt uit he{ kwartaalbericht. Mees Zoonen De heer J. Ch. Briaire is benoemd tot algemeen directeur van R. Mees en Zoonen Assuran-. tiën. Hij volgt de heer F. L. Dorhout Mees op, die per 1 januari directeur van Hudig-Langeveldt (Makelaardij)) wordt. Slavenburg Slavenburg's Bank heeft per 1 november de aandelen gekocht van de Deutsch-Schweizerische Bank in Frankfort. Deze bank is in 1933 opgericht en houdt zich bezig met krediet- en depositozaken alsmede met de effectenhandel. Het geplaatst kapitaal bedraagt DM 2 miljoen en de reserves DM 1,3 miljoen. Het ligt in de bedoeling op korte termijn het kapitaal niet onaanzienlijk te verhogen. Een Zwitserse groep zal met 10 procent in het kapitaal gaan deelnemen. Yereenigde Trans Vereenigde Transatlantische Hypotheekbanken heeft over het op 30 juni geëindigde boekjaar 1974-75 een winst behaald van ƒ16.398 legen ƒ172.587 in 197374. Opnieuw wordt voorgesteld de winst ten gunste van de reorganisatierekening te boeken, zo blijkt uit het jaarverslag. Westland-Utrecht De .Westland-Utrecht Hypotheekbank heeft per 27 november nabeurs de afgiftekoers van haar 8,75 pet. pandbrieven 1975 per 1979-1982 verhoogd van 100,5 tot 101 pet. ICI Het Britse chemische concern ICI heeft in de eerste negen maanden van dit jaar een winst voor belastingen van 224 miljoen pond sterling gemaakt, tegen 373 miljoen pond vorig jaar. De omzet bedroeg 2279 tegen 2209 miljoen pond. Het derde kwartaal van dit jaar leverde een winst voor belastingen van 66 miljoen pond op, vergeleken met 119 miljoen pond ln 1974.

NEW DELHI, 28 nov. - Bangladesh heeft besloten ee delegatie van hoge functionaris sen naar India te sturen om manieren te vinden om de betreikingen tussen de twee landen ' verbeteren. Dit heeft een woordvoerder van de Indiase regent bekendgemaakt. De beslissJrtJiu komt een dag na een _ aanval op de Indiase hoge col missaris in Dacca, Samar SerEen woordvoerder van het %■ nisterie van buitenlandse za» ■ van Bangladesh heeft l aten ten dat de president, Abu Sa ' Mohammed Sayem, de lw> premier Indira Gandhi he® ■ gebeld om zijn spijt te bet; - over de aanslag oYdm se maat, die èen schotwond • schouder opliep en in» lau ^ weer in zijn residentie is gekeerd. ^ Het incident leidde deze: tot nieuwe spanningen1 in f . trekkingen tussen ^ m00 :i Bangladesh die sinds de : terugx5dIX 0 ldClcoH Clltr öAl* Unjjl op president Mujibur K ' . in augustüs, en twee st 1 .; pe neerder deze maand j op een dieptepunt waren ... India protesteerde op ;. van deze week met scherpe bewoordinge nj nota. De missie van ^ delegatie naar India dent Sayem die heeft a ^ digd tegenover premie tje c ; vormt kennelijk een die nota. (Reuter)

FLORENCE, • "° V de vrouw Sacharow hee« e <»deling van haart man ^ <£ dat zij op 9 decembe drf zal gaan om de . v0 Lipfl',, uit zijn naam de n ls I18* ontvangst te nemen. nIT iid-_; bedoeling om daarna ^ nc-. lijk naar Moskou teru»o^lpiJT In Oslo deelde het ^] ' comité mee er .'2 e ® hen dat f.. zwaar" tegen te heb ^ vrouw Sacharow na ce , tegenwoordigt. In J' ha K># lië, zei mevrouw o» . ^ ■, niet te weten of j ra di'' 0 - s . nobelprijswinnaars ... rede bij de prijs^ >1 houden. Uit Sachar $yin Moskou werd Z&? lijk dat hij nog moet P ge n zijn toespraak, diez belijdenis" bevat, ae * uit te krijgen. ( A "'