NRC Handelsblad

RABAT, 12 juli — Koning Hassan II van Marokko heeft gesuggereerd dat behalve Libië ook Egypte op de hoogte was van de plannen voor de staatsgreep van zaterdag. Koning Hoessein van Jordanië is vanmorgen naar Marokko vertrokken om de vorst gijn gelukwensen aan te bieden met het neerslaan van de coup. , Bij de gevechten zijn in totaal 186 personen omgekomen, o.w. behalve opstandige militairen, vijf generaals die de koning trouw waren gebleven en de Belgische ambassadeur Marcel Dupret. Ongeveer 650 rebellen zijn gevangen genomen.

Vóór vanavond zullen de verantwoordelijke leiders van de mislukte staatsgreep, die door de politie sinds zaterdag onophoudelijk worden verhoord, worden gefusileerd. Omgeven door leden van zijn regering, door Mabib Bourguiba jr., zoon van de Tunesische president, voorts een lid van de Algerijnse revolutionaire raad en de ambassadeur van Tunesië, heeft koning Hassan II van Marokko

dit zaterdagnacht bekendgemaakt. Vermoeid, maar kalm en zelfverzekerd heeft de koning in scherpe bewoordingen de samenzwering waarin 1400 leerlingen van de school voor onderofficieren van Ahermoumou werden meegesleept, geanalyseerd: het waren troepen onder invloed van drugs; de leiders waren generaal Medbou, drie andere generaals en een handjevol andere officieren „die het niet waardig zijn om genoemd te worden"; een samenzwering op zijn Libisch d.w.z. — en die definitie was een gewild kwetsend antwoord aan het regime van kolonel Chadafi van Libië die zich verheugd had over het bericht van zaterdag van de moord op koning Hassan II — met de tactiek van „onderontwikkelden" die niet in staat waren hun misdaad tot het uiterste te volvoeren.

Marokkaanse kadetten worden weggevoerd nadat zij bij de mislukte hoofdstad bezet hadden gehouden staatsgreep vijf uur lang het radiostation in de

Ooggetuigeverslag pag. 3

Feest werd bloedbad

Vervolg van pag. 1

Toen de kadetten van Ahermoemoe het landgoed binnendrongen en de eerste kogels afvuurden, dachten velen dat het vuurwerk was. Nochtans was het een bloedbad dat ging beginnen. De jonge soldaten mikten op de golfspelers op de links en meer nog op de caddies die te herkennen waren aan hun rode broeken. Zij werden als konijnen neergelegd. Zonder aarzelen schoten zij de Franse hartspecialist Imbert, die met zijn paspoort zwaaide en hen bezwoer om hem toe te staan hul.i te verlenen aan een gewonde, neer. Zij mitrailleerden de gasten die met de handen omhoog stonden en anderen die probeerden te vluchten. Daarbij we ra de Belgische ambassadeur Dupret gedood evenals vijf Fransen Zij guoiden een handgranaat in de verpleegafdeling van het paleis, waar een andere dokter bez'g was een gast die enkele minuten voor het begin van hei drama een toeval had gekregen, te verzorgen. Enkele ambassadeturs, heel naief, protesteerden terwijl zij

hun titels opnoemden. Daarop werd hun geantwooru. '„Houd je bek, donder op. De rebllen riepen die of die militaire chef bij zijn naam en schoten hem dood. Dat was het lot van verscheidene generaals. Raailsel Het gedrag van de omgekomen leider, generaal Meübouh is een raadsel. Meermalen heeft hij geprobeerd zich met de koning te onderhouden door hem voor te stellen tussenoeide te komen ten einde het drama te stoppen. Waarom is generaal Medbouh, aan wiens genade niet alleen Hassan II maar ook mannen als generaal Oelkir in genade waren overgeleverd, niet tot het uiterste gegaan? Indien het zijn plan was, zoals de koning gesuggereerd heeft, om het staatshoofd te bewaren als gijzelaar, wat heeft hem verhip.- ! derd om dan slechts alieer. de ; koning te sparen? Op een gegeven ogenblik j schreeuwden de jonge kadelten „leve de koning" en gene- | raai Oefkir begon zich uit te

kleden. Hij trok een militair uniform dat hij van een soldaat leende, aan en gehoorzaamde aan de order van de koning om de leiding op zich te nemen en de toestan dte herstellen. Toen pas zijn de twisten oesonnen onder de samenzweerders die op elkaar gingen schieten. Door de gebeurtenissen is het leger van een deel van zijn leiding ontdaan. De leiders van het complot bekleedden allen hoge militaire posten. De voornaamste leider, generaal Medbouh, die bij gevechten werd gedood door een van zijn mannen, ging door voor de meest trouwe en meest toegewijde officier van de koning. Uitvoerder van de koninklijke bevelen is thans generaal Oefkir. Als man van de daad die het hoofd koel weet te houden in alle omstandigheden, had deze reeds twee keer zich doen kennen als de meest bekwame steun van het regime.

Tuinfeest Schijnbaar was er niets dat de verjaardagreceptie van de kkoning voorbestemde om iets anders te zijn dan een aardig tuinfeest in het Scribatpaleis op twintig kilometer van Rabat aan zee gelegen. Officieel is het een feest zonder protocol waar een duizendtal gasten, uitsluitend mannen, in hemdsmouwen en badpakken samenkomen. Men zal zich moeilijker een bijeenkomst kunnen voorstellen waarop een grotere groep van hooggeplaatste Marokkanen rond de koning en zijn familie aanwezig zijn. Van die gelegenheid hebben de oproerlingen willen profiteren. Schoten heeft men gisteren in de hoofdstad Rabat nog tot het vallen van de avond gehoord. Inmiddels is de staatsgreep definitief en in zijn geheel mislukt. De gevechten bleven beperkt tot het koninklijke paleis en de hoofdstad. De rest van het land was kalm gebleven.

Koning Hassan II van Marokko op zijn persconferentie na de mislukte staatsgreep

|Doi>r een onzer redacteuren

DEN HAAG, 12 juli — Dr. Kruisinga heeft geen gebruik ge - maakt van de mogelijkheid beroep aan te tekenen tegen de uit ■ spraak van het ambtenaren gerecht te Utrecht. Het gerecht had dr. W. t,. Meijering, regionaal inspecteur voor de geestelijke volksgezondheid, in het gelijk gesteld t.a.v. diens klacht dat staatssecretaris Kruisinga hem niet volgens de geëigende procedure had geschorst uit een deel van zijn functie: het toezicht op de gang van zaken op de Willem Arntszhoeve in Den Dolder. Het ambtenarengerecht stelde dat de staatssecretaris niet dc zorgvuldigheid in acht had genomen die past bij behoorlijk bestuur: dr. Meijering was niet te voren over de loonmaatregel van de staatssecretaris gehoord. Er was die dag nog tijd voor overleg geweest.

sporttotaal 9—12 delta 2 „Den Haag moet regeringscentrum blijven", aldus B en W binnenland 3 Huurdersverbond mislukt door amateurisme mens en bedrijf Dollars stromen Frankrijk binnen na geruchten over revaluatie van de frank — Korten werken bij meubelfabriek Gispen buitenland 5 Meerderheid in Britse schaduwkabinet lijkt nu tegen toetrreding tot EEG — Tropeziaanse borsten hebben hun vrijheid veroverd kunst 6 Chinese ceramiek in Londen opinie , 7 NNaast zending en diakonaat nog eigen taak voor kerk in ontwikkelingswerk — Naturistisch zwemmen op Terschelling amsterdam 14 De zwervende daklozen van Amsterdam — Stichting voor huisvesting van buitenjgndse werknemers

Autocoureur Pedro Rodrikuez (foto) tijdens race op Neurenberg omgekomen — Merckx prikt Ocana — Andere indeling voetbalscheidsrechters — Haarlemse honkbalweek verstoort wedstrijdritme — Marianne Burggraaf sterk op 400 meter — Friese doorbraak in Kaagweek

Verwachting tot dinsdagavond: zonnig en vrijijwel overal droog. Matige, maar morgenmiddag aan zee tijijdelijk vrij krachtige noordoostelijke wind. Minimum temperatuur omstreeks 155, giaxima van 21 tot 26. graden. (KNMI).

Door een onzer redacteuren

HILVERSUM, 12 juli - Vijf belangrijke recreatiewateren in het noorden van het land zijn ongeschikt om in te zwemmen. Tot déze conclusie zijn de samenstellers van het Vara-programma Watermerk gekomen, nadat, zij op tien door tv-kijkers aangegeven plaatsen metingen hadden verricht. De vervuilde wateren zijn: Dokkumer Ee, Kuidcrvaart (NOP), Dreentsche Hoofdvaart, bij Theehuis Leien en net Tjeukemeer. Het IJsselmeer-water bij Makkum wordt verdacht genoemd. Waterkerk gaat bij /sijn metingen van twee criteria uit: is het water geschikt om in te zwemmen en wat zijn zijn kwaliteiten als viswater.

ALBI, 12 juli — De manier waarop Nederlands hoogstgeplaatste renner in de Tour, Zoetemelk, gisteren erin slaagde in de tijdrit in en rond Albi in het spoor van winnaar Merckx te blijven — hij bleef na ingelopen te zijn achter de Belg rijden — is voor de Tourleiding gisteren aanleiding geweest hem tien strafseconden en een boete van 25 franc op te leggen.

NEW YORK, 12 juli — De wereldbevolking zal in het huidige tempo tegen het jaar 2004 verdubbeld zijn, maar de voedselproduktie per hoofd is aan het afnemen, aldus het statistisch jaarboek van de Verenigde Naties over 1969. De wereldbevolking werd medio 1969 op 3.561.000.000 geschat. Wat industriële produktie betreft boekte Japan een recordgroei: 372 procent van 1958 tot 1969. Andere landen: Sovjet Unie 157 procent, Italië 133, West-Duitsland 97. Canada 95, de VS 85, Frankrijk 76 en Engeland 46 procent. De Ieren zijn het best gevoed: 3.450 calorieën per dag. Dan volgen Nieuw-Zeeland met 3.290, de VS met 3.240 en Joegoslavië met 3.200. Haiti sluit de rij met 1.720 calorieën.

Bijna alle landen ontvingen meer buitenlandse toeristen. In 1969 gingen er 36.228.000 buitenlanders naar Canada. Daarop volgden Spanje met 21.682.000, Italië met 12.087.000 en Frankrijk met 12.100.000. In bijna alle landen bestaan huisvestingsproblemen. Minder dan de helft van de Franse huizen heeft een badkamer. In Hongarije heeft maar 26 procent van de huizen stromend water. Wat de bouw van huizen betreft stond de Sowjetunie aan de kop met 2.231.000 woningen, gevolgd door de VS met 1.500.000 en Japan met 1.346.612. Op het eiland Man zijn er per persoon gemiddeld twee kamers, maar in de Centraalafrikaanse Republiek moeten 3,4 mensen het met één kamer doen. (Reuter)

Door een onzer redacteuren

Langs de Nederlandse kust is het afgelopen bijzonder warme weekeinde ontzettend druk geweest met dagtoeristen en langer blijvende vakantiegangers. In Scheveningen was het volgens de strandpolitie druk

tot buitengewoon druk op zondag. In Zeeland is dit weekend een recreatietelling uitgevoerd door medewerkers van de Provinciale Planologische Dienst. Volgens de eerste gegevens waren er alleen al op het strand van Westerschouwen 40.000 badgasten. Bij een telling op een bijna net zo warme zondag in 1962 kwam

men tot „slechts" 12.500 badgasten. Het strand bij Westerschouwen is ongeveer 16 km lang en was 's-middags om 3 uur (het moment van de telling) bij opkomend water ongeveer 300 meter breed. Kromme rails De laatste dagen zijn op verschillende plaatsen de spoorrails

kromgetrokken door de bijna „tropische warmte". Bij Maarheze bij Eindhoven zag de machinist van een intercitytrein nog net op tijd een kronkel aankomen en zette hij de trein stil. Zeer langzaam rijdend kon hij een half uur later zijn reis vervolgen. Bij de NS zegt mén dat het verschijnsel van kromme rails door de hitte niet ongewoon is; de machinisten zijn erop getraind

daar speciaal op te letten. De drukte op de grote wegen is niet groot geweest. Volgens de rijkspolitie in Driebergen werd ook weinig extra drukte verwacht. Alleen zondagavond zijn er een paar files ontstaan op de weg Utrecht—Arnhem ten gevolge van de terugkeer van Duitse dagjesmensen, die het weekeinde aan het Nederlandse strand hadden doorgebracht.

Drukte op het strand van Scheveningen

Hoofdartikel pag. 7

Door onze correspondent drs. W. S. A. COLENBRANDER

LONDEN, 12 juli — In het centrum van Belfast zijn vannacht in de Royal Avenue, de hoofdstraat waarlangs vandaag de protestantse Oranjemannen in hun herdenkingsmars van de slag aan de Boyne naar Finaghy Field trokken, twee bomaanslagen gepleegd; een aantal telefooncellen en een winkel moesten het ontgelden. Ook elders in de provincie waren bommenwerpers vannacht druk bezig: in het graafschap Fermanagh tegen een plaatselijke „Oranjehal", in Tyyrone tegen een telefooncentrale; in Finaghy even buiten Belfast werd een aansalg op een transformatorstation gepleegd. De vooravond van de traditionele herdenkingsmarsen, waarvoor over de hele provincie tegen de 100.000 mensen op de been zullen komen — en in Belfast 155.000 — was dus aaanzienlijk minder rustig dan een jaar geleden. De militairen, die uitgebreide voorzorgsmaatregelen hebben genomen, vertrouwen echter dat zij de ordehandhaving

overal voldoende in de hand zullen weten te houden. De katholieke bevolking in Derry blijft ervan overtuigd dat de donderdag door de militairen neergeschoten twee demonstranten niet gewapend waren (het leger zegt vaan wel). John Hume, het plaatselijk parlementslid, heeft gisteren in Derryy aangekondigd dat de zes sociaall-democratische en Labourparlementsleden (de officiëlle oppositie) zich donderdag uit het Noordierse parlement lullen terugtrekken als er voordien niet een officieel onderzoek naar het incident is toegezegd. Het is de bedoeling om zich dan als een soort contra-paarlement te gaan constitueren, waarbij men ook de andere zeven oppositieleden hoopt te betrekken. Hereniging In Dublin spoorde de Zuidierse premier Lynch op een bijeenkomst ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van het verdrag van 1921 (waardoor de onafhankelijkheid van het zuiden en tegelijk de verdeling van Ierland een feit werd) de Engelse regering aan om haar invloed aan te wenden in de richting van een hereniging van Ierland, door middel van overeenstemming. In zulk een verenigd Ierland zou volgens Lynch de „nationale minderheid" (de protestanten) nies te duchten hebben.

De Flax Street in Belfast nadat een bomexplosie er ernstige vernielingen heeft veroorzaakt

Robert Fische schijnt op weg naar een in de schaaksport ongeëvenaarde prestatie. In de kwartfinale om het wereldkampioenschap versloeg hij de Rus Taimanov reeds met 6—0. Nu heeft hij in zijn halve-finaletweekamp met de Deen Larsen na drie rodnen reeds op een achterstand van 3—0 gezet.

Door een onzer redacteuren TEXEL, 12 juli — In de Noordzee voor de Nederlandse kust valt de laatste weken een omvangrijke rode vlek waar te nemen, die nu de richting van het Texelse strand zou uitkoersen. Het gaat hier om een grote concentratie lichtgevend plankton, zeevonk geheten, een microscopisch klein diertje dat voor de mens absoluut ongevaarlijk is. Dit zei ons de heer E. Pauptit van het Nederlands instituut voor het onderzoek der zee op Texel. Het instituut heeft de laatste dagen een groot aantal monsters uit de rode vlek genomen. De oorzaak van de planktonexplosie moet men zoeken in een combinatie van factoren die gunstig voor dit diertje zijn. Zeevonk — in het Latijn n o c t i 1 uc a m i 1 a r i s — voedt zich met fosfaten, waarvan de Noordzee er nu veel moet bevatten. Bovendien vermenigvuldigt de zeevonk zich snel onder invloed van zonlicht en warmte. Als het water erg rustig is, zoals nu, blijven ze in enorme aantallen bij elkaar, en het is die opeenhoping die de zee ter plaatse een lichtrode gloed verschaft.

LOESAKA, 12 juli — Zambia gaat met Rhodesië onderhandelen over de aankoop van anderhalf miljoen zakken maïs ondanks de sancties die op deze rebellerende Britse kolonie worden toegepast. De Zambiasche regering heeft deze stap genomen gezien de kritieke voedselsituatie. Maïs is het basismaal van de vier miljoen Zambiërs. De regering schrijft het tekort gedeeltelijk toe aan een blokkade van maïsimporten <üe in de Portugese havens is afgekondigd. Deze havens vormen voor Zambia de belangrijkste verbinding met de zee. De Portugese blokkade, die volgens Zambia sinds januari van kracht is, hebben de maïsvoorraden voor dit jaar ernstig ontwricht en tevens de kosten verhoogd van de ruim 2,5 miljoen zakken die Zambia had ingevoerd uit de VS, Zuid-Afrika, Tanzania, Angola, El Salvador, Albanië en Malawi. (Reuter)

AAN ONZE ABONNEES In verband met de mechanisatie van onze administratie ontvangt elke abonnee eeu ACCEPTGIROKAART waarmee het abonnementsgeld kan worden voldaan. Wij verzoeken u vriendelijk uitsluitend onze kaart te gebruiken en dus geen vooruitbetalingen meer te doen. Indien u per bank betaalt, gelieve u de kaart ondertekend naar uw bankier te.zenden. Mocht u reeds betaald hebben, beschouwt u de girokaart dan als niet ontvangen en wacht u voortaan s.v.p. op onze girokaart. Het bovenstaande is niet van toepassing op abonnees die ons reeds machtigden tot giro-incasso. Overigens wijzen wij u erop, dat giro-incasso nog altijd de eenvoudigste en meest efficiënte betalingswijze is. Vraag een machtigingsformulier aan Ahnnnementenafdeling Handelsblad NRC. Antwoordnummer 1107, Rotterdam.

Bon voor een krant NRC Handelsblad of Handelsblad NRC, Wat u zegt. □ Ik wil vier weken op proef, voor de halve prijs (ƒ 3,80) □ 2 weken gratis plus, tot wederopzegging, een abonnement voor f 24,70 per kwartaal Adres. Plaats. Ik maak nog geen geld over, maar wacht eerst Uw bericht af. In open envelop zonder postzegel opsturen naar NRC Handelsblad, Antwoordnummer 534, Rotterdam. U kunt ook bellen, als U dat liever doet: 010- 147211, toestel 3000 / 020-239811, toestel 100

Door een onzer redacteuren

ROTTERDAM, 12 juli — De Marokkaanse werknemers in Nederland — naar schatting een 20.000 man — onthouden zich tegenover buitenstaanders van ieder commentaar over de mislukte staatsgreep tegen het bewind van koning Hassan II. Voor zover ze dit regime niet welgezind zijn, zullen ze daar in het openbaar geen uiting aan geven, uit angst voor represailles tegenover familieleden of tegen henzelf, als ze naar hun land terugkeren. Volgens een woordvoerder van de stichting Hulp aan buitenlandse werknemers is er nooit een antiHassanstemming onder de Marokkanen in Nederland aan het licht getreden. Toch zijn hier ettelijke Marokkanen die wel degelijk bezwaren tegen hun koning koesteren. Dezen moeten dan ook blij verrast zijn geweest, toen ze zaterdagavond van de coup vernamen, bijv. via de televisie, die een boodschap in het Arabisch uitzond. Maar des te groter was voor hen de teleurstelling, toen bleek dat de staatsgreep mislukt was. Enkele Marokkanen hebben in het verleden moeilijkheden ondervonden van negatieve uitlatingen over het Hassanbewind. Eén van hen had tegenover landgenoten en in een dagbladinterview verteld dat hij de Nederlandse democratie verkoos boven het regime in zijn land. Deze mededeling moet de regering in Rabat —■ waarschijnlijk via koninklijke waarnemers in Nederland — ter ore gekomen zijn. Toen de man onlangs naar zijn land terug wilde, omdat zijn zoontje een ernstig ongeluk had gekregen, bleek dat hij daar vastgehouden zou worden. Hij is dan ook niet geggaan. Een Marokkaanse medewerker van de landelijke stichting Hulp aan buitenlandse werknemers kreeg al moeilijkheden, toen hij had gezegd: Marokko is door zijn gebrekkige industriële structuur wel gedwongen om mensen naar het buitenland te sturen. Dat zinde zijn regering niet en hij werd op het matje geroepen. Voorzichtig Zulke gebeurtenissen en ervaringen maken de (andere Marokkanen uiterst voorzichtig. Ze geloven dat er — door de ambassade bijv. — toch al extra op hen wordt gelet, omdat ze hier van de democratie proeven en uit dien hoofde reeds als een potentiële bedreiging voor het autoritaire bewind in Marokko gelden. Bij de landelijke stichting verwacht men dat de Marokkaanse consul-generaal alhier een grote meeting zal organiseren om trouw aan de koning te betuigen. Als die bijeenkomst doorgaat, zal de stichting zich daarvan afzijdig houden. „We weten immers niet of het bewind van koning Hassan aanleiding tot een dergelijke adhesiebetuiging geeft. We weten evenmin of er aanleiding is voor revolutie", aldus een functionaris van deze organisatie. Dat er in Marokko in elk geval op industrieel terrein veel te verbeteren valt, blijkt uit de grote werkloosheid: één op de acht Marokkanen heeft geen werk.