poor ee n onzer redacteuren D E]Sr HAAG, 10 aug. — «rillen wij bereiken dat de lieU we provincie" van de ereld, de zeebodem, alleen ^or 'vreedzame doeleinden wordt gebruikt, dan moet r onverwijld een internationaal beheer voor worden iD fr afwachting daarvan 70U den de Verenigde Naties alvast een moratorium j ienen af te kondigen op Ike vorm van exploitatie van de zeebodem onder de Internationale wateren; een tijdelijke maatregel die exploratie niet onmogelijk iiaakt, maar in elk geval militair gebruik boven bepaalde grenzen voorkomt. pit bepleitte de Zweedse minister voor ontwapening, me"rouw Alva Myrdal, gisteren in h e t Vredespaleis voor de Haagse academie voor internationaal recht. Zij deed dat in een commentaar op het ontwerp-verdrag . jjet verbod tot het plaatsen v an nucleaire wapens en andere middelen voor massavernietiging op de bodem van de zee, de ocea an en daarbij behorende continentale plannen. Dit ontwerp-verdrag is in 1970 j, de Geneefse ontwapeningsconferentie tot stand gekomen en daarna in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties goedgekeurd. Het komt neer, betoogde mevrouw Myrdal, op een eerste stap naar het voorkomen van militair gebruik van de zeebodem, maar het moet volgens haar worden gevolgd door een totale demilitarisering en internationaal beheer over het vreedzaam gebruik van de zeebodem. Actueel gevaar? In antwoord op de vraag of er werkelijk aanleiding is te geloven dat er ooit andere wapens dan voor massavernietiging op de zeebodem zullen worden geplaatst noemde de Zweedse minister de volgende mogelijkheden: 1. De zeebodem kan nu al worden gebruikt om zeemijnen voor anker te leggen; 2. soortgelijke mijnen zouden op de zeebodem kunnen worden geplaatst (alleen als zulke mijnen nucleaire ladingen hebben vallen
ze onder de conventie van 1970); 3. er kan een sterke uitbreiding van onderzee-wapens ontstaan; sommige deskundigen betogen dat onderzees potentieel een toekomstige oorlog zal kunnen beslissen; 4. er kunnen militaire voertuigen ontstaan waarmee de oceaanbodem als basis voor operaties wordt gebruikt; 5. er kunnen op de bodem van de oceaan bergplaatsen worden gebouwd voor vitale voorraden en wapens; 6. verbindings- en waarnemingsinstallaties kunnen onder water worden opgesteld; 7. duikbootbases en verdedigingsinstallaties — tegen verscheidene aanvalswapens — kunnen op de zeebodem worden opgesteld; 8. installaties voor civiel gebruik, zoals olieboringen, kunnen worden gecombineerd met militaire voorzieningen, bijvoorbeeld waarnemingsposten. Minister Myrdal betoogde dat het toenemende gebruik van satellieten voor waarnemingen de grote mogendheden stimuleert tot het zoeken van methodes om hun kwetsbaarheid te verminderen en hun wapens te verbergen. Dit zou onder water kunnen gebeuren, waar ze vrijwel niet te ontdekken zijn. Onduidelijkheid Een van de redenen waarom zij pleit voor een internationaal moratorium is dat er op het ogenblik onvoldoende duidelijkheid bestaat over wat wel en niet toegestaan is of behoort te worden. a. Er is onvoldoende studie gemaakt van het beginsel dat passieve defensiemiddelen (waaronder ook waarnemingsinstallaties, zoals Sonar) alleen op de zeebodem kunnen worden geduld als ze niet worden verdedigd en niet worden gebruikt als grondslag voor bijzondere voorrechten ingeval het betrokken gebied in aanmerking zou komen voor internationale exploratie of exploitatie. b. Onvoldoende toegelicht is de vraag of het principe dat geen militair gebruik is toegestaan alleen geldt voor de zee- en oceaanbodem en niet voor verhevenheden en riffen. c. Het is onrealistisch om de zeebodem aan andere regels te onderwerpen dan de territoriale zones aan de kust. d. De afbakening van nationale en internationale gebieden van de zeebodem is nog lang niet
compleet; er bestaat geen algemeen aanvaarde internationale regel voor de maximale territoriale gebieden van kustlanden. Er bestaat hier een gebied vol tegenstrijdige belangen op internationaal-rechtelijk, militair, economisch en technologisch gebied. Daarin lopen de kleine zwakke staten het gevaar dat ze lijden onder de technologische voorsprong die supermogendheden hebben. Het beginsel dat de zeebodem het gemeenschappelijk erfdeel is van alle naties (zoals het ontwerp-verdrag van 1970 zegt) geeft onvoldoende waarborgen dat de zeebodem niet het onderwerp wordt voor kortzichtige nationale afgunst, economisch gewin, militaire belangen of louter prestigekwesties.
"Alva Myrdal in het Vredespaleis: „Exploitatie zeebodem eist VN-moratorium"". "NRC Handelsblad". Rotterdam, 1971/08/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000031726:mpeg21:p003
"NRC Handelsblad". Rotterdam, 1971/08/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000031726:mpeg21:p003
Door een onzer redacteuren DEN HAAG, 10 aug. — Het geheime werkdocument van de Zes over het Midden-Oosten waarover al veel gerucht is geweest zal voor de diplomatieke vertegenwoordigers van de zes landen van de Europese gemeenschap dienen als „leidraad en discussiebasis" in hun gesprekken met de autoriteiten in net land van hun vestiging. Maar het document blijft geittim. Pit blijkt uit een nog door "1'nister Luns opgesteld antwoord op schriftelijke vragen va n het Tweede-Kamerlid Pors van DS '70 over dit rapport, aanvaard in de op 13 en 14 mei ' a Parijs gehouden conferentie y an de ministers van buitenlandse zaken over politieke Problemen van gemeenschapWijk belang. Mr. Luns geeft nog eens het Nederlandse standpunt: het dounient bevat geen formulering ;, an een gemeenschappelijk ndpunt van de EG-landen ' en aanzien van het Middenosten. Het is, aldus mr. Luns, !; n lr itern en voorlopig werka PPort dat in een aantal korte
punten het maximum registreert waarover de regeringen van de Zes overeenstemming van inzichten blijken te hebben. Het document wordt niet overhandigd aan de regeringen van de landen waarin het de diplomaten van de Zes als leidraad dient, en de minister vindt daarom dat hij het niet, zoals de heer Pors vroeg, aan de commissie voor buitenlandse zaken van de Kamer kan overleggen.
"EG-stuk M.-Oosten geheim, maar leidraad". "NRC Handelsblad". Rotterdam, 1971/08/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000031726:mpeg21:p003
NRC Handelsblad Handelsblad NRC tyjaven van resp. Nieuwe Rotterdamse j r°nt NV, Westblaak 180, Rottery Qm 'Algemeen Handelsblad NV, N.Z. ° 0r ® Ur gwal 230«240, Amsterdam. Abonneeservice. v ^ Zoe ^ en om nabezorging en melding onregelmatigheden in bezorging: Verdam 010 - 14.66.66, maandag vrijdag tot 21 uur, zaterdags tot 19 2^sterdam; in kantooruren 020 - I ' 8 -U; maandag t/m vrijdag vanaf Uur *ot 20 uur, zaterdags vanaf 13 ; ,0 * 18 uur: 020 - 6.29.00 of w,/ 2.00. Ab °nnementen pj 4 ' 7 ® P er kalenderkwartaal, ƒ 83,10 . °' en derjaar. Tel. abonnementsop* me en ' P r 'is°anvragen postabonnetj en buitenland en andere informaJ. v f° r beide bladen 010-1 <1.72.11, Se 3110 (kantooruren). vol V0orkom i n 9 v an fouten, met als geodre S, °9 na, ' e in de bezorging, worden n 0 SWr i 2 'gi n gen niet telefonisch aangel ev 6n ' Stuur deze, ten minsts 14 dagen K 0 „ ,en ' P er briefkaart in: postbus 824, er dam. "":os s6 r o-i nnees die ons niet machtigden tot gi9elj 0550 ( au ^omatische overschrijving) st 0rt j Ver> u 'tsluitend te betalen d.m.v. de \, 0r j nss ' ov erschrijvingskaarten die hen li 6 r er) en toe 9ezonden. Machtigingsformu9on 9lr °"' nc asso worden op aanvraag r " e verstrekt. ° Ss# "unimers n d 30 ct, België 7 fr.
"Advertentie". "NRC Handelsblad". Rotterdam, 1971/08/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000031726:mpeg21:p003
Door R. H. G. MEIJER CALCUTTA, 10 aug. — In sector 1 van het gedempte Salt Lake, tussen Calcutta en het vliegveld Dum Dum, waar tienduizenden vluchtelingen hebben „gewoond", maar die nu geleidelijk worden overgebracht naar kampen verder van deze ontplofbare stad vandaan — o.a. naar sector 5 van Salt Lake —, staat het ziekenhuis van het Nederlandse team van Terre des Hommes. Dokter Klaas Bakker, de verpleegsters Els van den Berg, Corrie Visser, Truus de Vries, Mariëtte Bos en Ton Korenromp, en link-officer Martin Manshande, semi-arts, werken hier op verscheidene fronten. Hun werk is in de afgelopen twee maanden voorbereid door de artsen Kurt Bos en Henk Scheer, die inmiddels weer in hun normale functies zijn teruggekeerd. Het Nederlandse team staat, samen met 3 Indiase artsen en 45 Indiase verpleegsters en hulpkrachten, 30 liggende en per dag 400 tot 500 lopende patiënten bij (bronchitis, longontsteking, maag- en darmkanaalziekten, infecties, dysenterie, ondervoeding) en ze begeleiden genoemd Indiaas personeel zodanig dat over enige maanden het hospitaal door hen overgenomen kan worden. Markt Binnenkort kunnen ze de beddencapaciteit tot ongeveer 100 vergroten, en bovendien wordt gewerkt aan een voedingsproject voor de allerergste gevallen van kinderondervoeding in het kamp, in samenwerking met Unicef. In deze vakantieperiode werken scholieren bij hen gratis als tolken. De medicijnen en de
stretchers die als veldbedden dienen zijn gestuurd vanuit Nederland en Duitsland. Het ziekenhuis is gevestigd in een gebouw dat oorspronkelijk een plaatselijke markt zou worden, als de vluchtelingen niet deze voorstad in opbouw "gekraakt" hadden. Het staat nu dn een vrijwel ontruimd gedeelte van het Salt Lake, omdat uit hun sector, die het dichtst bij Calcutta ligt, de meeste vluchtelingen al zijn overgebracht naar sector 5, waar op hygiënisch en medisch gebied de allerergste ellende heerst die men zich maar kan indenken. Het Terre des Hommes-hospitaal dient voor de 120.000 in Salt Lake verblijvende voormalige Oostpakistani als een van de twee centrale ziekenhuizen: te midden • van de vluchtelingen zijn poliklinieken en veldhospitalen gevestigd van de Indiase regering en hulporganisaties als Save the Children (die ook een eigen kinderziekenhuis opbouwt) en Caritas, die zonodig naar Terre des Hommes doorzenden. Zonder een dergelijke opbouw zouden de vluchtelingen aangewezen zijn op de ziekenhuizen van Calcutta zelf, die daarop niet berekend zijn. Waardering Het marktgetouw is merkwaardigerwijs redelijk geschikt voor het verpleegwerk. Het heeft veel open hallen en nissen, waar de ,zieken niet te benauwd en toch droog kunnen liggen. Omdat er veel te weinig Indiase artsen zijn die bereid zijn statusverlies te ondergaan door buiten de stadspraktijken in een kamp te gaan werken en die voldoende daarvoor noodzakelijke specialistische kennis bezitten (de Indiase regering vordert uit elk ziekenhuis uit het land voor een bepaalde periode artsen voor werk in de kampen), wordt het werk van het enige Nederlandse team in Oost-India door de lokale autoriteiten erg gewaardeerd.
Home Secretary Talukdar van West-Bengalen zegt over hen: „Wat zij doen is schitterend. Zij doen aanvullend werk dat ons land niets kost, en hebben zelf alles geregeld en aangevoerd." Gezien de centrale rol die dit ziekenhuis is toebedeeld in de hulpverlening in Salt Lake, is het merkwaardig dat van de ongeveer 20 miljoen in Nederland ingezamelde guldens voor de Oostpakistaanse vluchtelingen nog maar ƒ 257.289,83 naar Terre des Hommes is gegaan (ƒ 90.000 voor het charteren van een vliegtuig, de rest voor medicijnen en materialen). Het ziekenhuis heeft veel
meer geld nodig. Het is nog maar primitief opgebouwd. Dokter Bakker zegt: „We bedrijven eigenlijk nog maar geneeskunde op de bonnefooi. De diagnose kunnen we alleen stellen door eigen waarneming, horen en zien. We hebben nog geen laboratorium en nog niet genoeg instrumenten." Het Nederlandse comité Vluchtelingenhulp dat met giro 999 de 20 miljoen heeft ingezameld, 'beschikt nog over ongeveer 6 miljoen gulden. Terecht zegt het comité dat geld achter de hand moet worden gehouden voor projecten op de langere termijn, omdat het hier om een probleem van lange adem gaat.
Maar wat is permanenter dan een stenen ziekenhuis (geen veldhospitaal), waarvan een Indiase staf klaar wordt gestoomd om de zaken over te nemen, en waarvan de klandizie verzekerd is? De organisatie Terre des Hommes en haar teamleden ter plaatse zijn in ieder geval vastbesloten het project voort te zetten en uit te breiden. Dokter Scheer verklaarde: „Het gezondheidspeil van de vluchtelingen gaat in deze moessonperiode gestaag achteruit. Zij verliezen steeds meer aan gewicht." Het ziekenhuis kan nog maar twee maanden functioneren als er niet meer fondsen
voor loskomen. In de tussentijd draait het op een beetje kasgeld dat, met nog niet ontvangen maar wel toegezegde fondsen, nog geen 100.000 gulden bedraagt, en op de praktische en materiële steun die de katholie. ke hulporganisatie Caritas-India verleerit. Concentratie Het kamp Salt Lake 5, in de • buurt waarvan Terre des Hommes werkt, is een voorbeeld van de concentratiepolitiek die de Indiase regering bedrijft met de over alle Indiaas-Oostpakistaanse grensstaten verspreide vluchtelingen. Langzaam maar zeker wil New Delhi de kleinere officiële en inofficiële kampen, die letterlijk overal in het landschap van de nu overstroomde Gangesdelta en elders verspreid liggen, opruimen. Tot nog toe zijn 10 reuzenkampen gepland det 150.000 "inwoners". Salt Lake 5 is daar een van. De voordelen van dit beleid zijn natuurlijk duidelijk, omdat het de centrale voedseldistributie en de administratie vergemakkelijkt. Maar dr. Scheer heeft wel enige bedenkingen: „De medische problemen worden er alleen maar groter door. Men krijgt te maken met veel meer hygiënische en sanitaire moeilijkheden. Op het afvoeren van grote hoeveelheden faecaliën en vueil zijn de kampen niet berekend, de drinkwateraanvoer wordt nog moeilijker, en er wonen nog meer mensen bijelkaar die traditioneel niets is bijgebracht van persoonlijke en milieuhygiëne." Maar India wil de vluchtelingen ook concentreren om assimilatie en wrijvingen met de inheemse bevolking te voorkomen. Om politieke redenen — verhinderen dat revolutionaire groepen vat krijgen op de vluchtelingen — en omdat in het vluchtelingenprobleem een fikse dosis religieuze en etnische brandstof ligt besloten.
Dood en ellende aan de grens tussen India en Pakistan. In het ziekenhuis van Bongaon liggen honderden kinderen en volwassenen. Voor velen komt hulp te laat.
"Terre des Hommes in India heeft geld nodig". "NRC Handelsblad". Rotterdam, 1971/08/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000031726:mpeg21:p003
UTRECHT, 10 augustus — De politie heeft gisteren 5000 oproepstencils met foto huis aan huis verspreid in Wilnis, Mijdrecht en in de omgeving van het ouderlijk huis van het gewurgde Amsterdamse! jongetje Bastiaan Bloemena. In het stencil wordt o.m. gevraagd of en zo ja wanneer men het slachtoffer voor het laatst heeft gezien, hoe Bastiaan was gekleed en of hij mogelijk in gezelschap van anderen verkeerde. Voorts wordt gevraagidl of men mogelijk tussen woensdag 4 augustus 11.30 uur 's ochtends en vrijdag 6 augustus 12.00 uur 's middags (de tijdstippen waarop Bastiaan resp. werd vermist en dood' werd gevonden) in de omgeving van het Recreatieterrein de Kievit in Wilnis auto's of personen heeft gezien. Inmiddels is uit een onderzoek duidelijk geworden dat die moord een zedenmisdrijf is geweest. De politie had tot maandagavond ongeveer 90 tips binnengekregen. Districtscommandant De Beaufort van de Rijkspolitie in Utrecht zei dat er tips binnen blijven komen, „maar erg veel zijn we er nog niet door te weten gekomen. Er zijn tips bij die mogelijk later bruikbaar kunnen zijn."
"Stencils bij opsporing moordenaar". "NRC Handelsblad". Rotterdam, 1971/08/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000031726:mpeg21:p003
DELFT, 10 aug. — Twee broers van respectievelijk 16 en 20 jaar, die zwaar gewond werden aangetroffen in een droge sloot nabij Pijnacker, zijn overgebracht naar een ziekenhuis in Delft. Hun toestand is van dien aard dat zij nog niet konden worden gehoord. Bij de gewonden werd een jachtgeweer aangetroffen en de rijkspolitie vindt het merkwaardig dat eerder die avond was gebeld door een man die zich „meneer X" noemde en volstond met de mededeling „dat nabij de Noordeindseweg werd gestroopt". De politie houdt er rekening mee dat de jongens aan het stropen waren en dat hun verwondingen met een knuppel zijn toegebracht. (ANP)
"Twee jongens zwaar gewond aangetroffen". "NRC Handelsblad". Rotterdam, 1971/08/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000031726:mpeg21:p003
UTRECHT, 10 aug. — De begroting van de provincie Utrecht vertoont voor het jaar 1972 een tekort van ƒ4.630.000, dat volgens Gedeputeerde Staten van structurele aard is. De voornaamste oorzaak zouden de achterblijvende uitkeringen uit het Provinciefonds zijn. GS van Utrecht hopen dat er een werkgroep zal worden gevormd!, die het vraagstuk van de verhouding tussen financiële behoeften en middelen van de provincies gaat bestuderen. Aanvankelijk wat het begrotingstekort nog hoger uitgekomen. maar GS hebben bezuinigd op de personeelsuitbreiding en een aantal subsidies. Ook de begrotingskrant is van het lijstje geschrapt. (ANP)
"Utrechtse tekort is ƒ 4.630.000". "NRC Handelsblad". Rotterdam, 1971/08/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000031726:mpeg21:p003
DEN HAAG, 10 aug. — Veilig Verkeer Nederland! begint half augustus een actie tegen het hand over hand toenemend euvel van automobilisten, bromfietsers en fietsers diie door rood ' licht rijden. De actie „Nooit door rood", zal worden gevolgd door verscherpt politieoptreden in het hele land. Veilig Verkeer pleit voor een intensiever gebruik van de roodlicht-camera's, die, wisselend! geplaatst op allerlei kruispunten, een preventieve werking kunnen hebben. (ANP).
"Verkeersactie Nooit door rood". "NRC Handelsblad". Rotterdam, 1971/08/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000031726:mpeg21:p003
UTRECHT, 10 aug. — De dodelijke val die twee Utrechtse glazenwassers vorige week hebben gemaakt van de zevende verdieping van een flatgebouw, was te wijten aan een ondeugdelijke ladder, zo heeft een onderzoek van de arbeidsinspectie uitgewezen. De uitschuifbare aluminiumladder was gelast, wat voor dit werk niet verantwoord is. Bovendien was de ladder maar geschikt voor één man; de twee broers stonden er echter samen op. Er zijn nog altijd geen bindende veiligheidsvoorschriften voor glazenwassers. (ANP)
"Ladder gevallen glazenwassers was ondeugdelijk". "NRC Handelsblad". Rotterdam, 1971/08/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000031726:mpeg21:p003
Een schip met mosselen wordt gelost in Yerseke, waar de handel in mosselen na opheffing van het verkoopverbod gisteren weer op gang is gekomen. De handel was begin juli geblokkeerd in verband met een planktongolf.
"Een schip met mosselen wordt gelost in Yerseke, waar de". "NRC Handelsblad". Rotterdam, 1971/08/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000031726:mpeg21:p003
Met zijn drieën tegelijk hebben de gebroeders Aad en Henny van de Berge uit Roelofarendsveen en de recordhouder van vorig jaar, Hannes de Jong, vanochtend om half acht het record paalzitten van 1970, dat op 67 uur stond, gebroken. Van de twintig deelnemers die zaterdag hun „stekkie" boven het Braassemermeer opzochten, is gisteravond even over half twaalf de laatste uitvalster afgestapt: een moeder van twee kinderen, moegezeten na 59 uur en 5 minuten. Wat de overgebleven drie betreft; als ze niet van hun paal zijn gevallen, zitten ze er misschien nog.
"Drie doorzitters verbeteren record". "NRC Handelsblad". Rotterdam, 1971/08/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000031726:mpeg21:p003
Door onze correspondent VENLO, 10 aug. — De commissie stadsontwikkeling van de Venlose gemeenteraad vindt dat het militaire oefenterrein op de Grote Heide niet verplaatst moet worden. De commissie adviseert daarom de raad tegen een voorstel van B en W te stemmen om het miliaire oefenterrein over te brengen naar de Crayelheide in Blerick. Het besluit tot dit advies werd met zes stemmen voor en twee stemmen tegen genomen. In de discussie werd uitgebreid ingegaan op het bezwaarschrift dat het actiecomité Grote Heide tegen het collegevoorstel had ingediend. Het actiecomité wil het militair oefenterrein op de Grote Heide handhaven, omdat daardoor woningbouw onmogelijk wordt en het gebied zijn recreatieve functie voor de agglomeratie Venlo kan behouden.
"Advies Venlo's oefenterrein niet te verplaatsen". "NRC Handelsblad". Rotterdam, 1971/08/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000031726:mpeg21:p003
Dit is het laatste artikel van een serie van drie. De beide eerste afleveringen zijn geplaatst in de krant van< 4 en 7 augustus.
Door mr. F. KUITENBROUWER AMSTERDAM, 9 aug. — Wanneer het door het departement van binnenlandse zaken opgestelde plan voor een wet op de Centrale Persoons-Administratie — CPA, de landelijke bevolkingscomputer — doorgaat heeft straks iedere Nederlander een bij de wet voorgeschreven persoonlijk 'administratienummer'. Dat is de eufemistische naam voor: persoonsnummer. Het is voorzien, ten behoeve van de centrale databank te Apeldoorn. Belangrijker is echter dat het persoonsnummer ook buiten de CPA zal gaan gelden. Dat is juist de clou ervan en een van de voornaamste taken van de CPA zal dan ook zijn dat nummer uit te delen aan alle instanties die daar belangstelling voor hebben. 'Het is in pringipfe bedoeld Voor alle databanken, zowel die van de overheid als die van de particuliere sector. Zo'n in beginsel algemeen geldend persoonsnummer maakt het een heel stuk gemakkelijker om bijvoorbeeld de meest uiteenlopende persoonsgegevens met elkaar in verband te brengen — ook buiten een CPA om. Met alle gevaren voor de persoonlijke integriteit van dien. Daarom moet men zich niet verkijken op het betrekkelijk onschuldige karakter van de gegevens die de CPA, althans in het begin, zal verwerken. Onderdeel Het gaat niet zo zeer om die landelijke bevolkingscomputer als zodanig, ir.aar om dat persoonsnummer. Wanneer dat een-, -maal bij de wet is afgekondigd zijn de datacraten binnen. Het is daarom — zachtjes gezegd
— duidelijk dat een centrale persoonsadministratie slechts een deel vormt van de algemene problematiek rond de vastlegging en verwerking van gegevens welke op personen betrekking hebben en het gebruik dat van deze gegevens wordt gemaakt". Dit wordt dan ook met
zoveel woorden gezegd in het plan voor een CPA-wet, dat het departement van binnenlandse zaken in juni het licht deed zien en dat nu zijn weerslag in de regeringsverklaring heeft gevonden. De directie overheidsorganisatie en automatisering izegt dan ook dat hij „het liefst de totale problematiek van de gegevensbank zou hebben aangevat, zowel in de overheids- als in de particuliere sfeer." Dat is zelfs niet een kwestie van „liever" maar van steeds dringender noodzaakt Zo op het eerste oog en vergeleken met de corr.puter-schrikverhalen uit de VS lijken de Nederlandse registratieproblemen „niet om over naar Amerika te schrijven". Zo heette het in „Z" (zaterdag-bijvoegsel), oktober vorig jaar en dat zegt het departementale stuk nu nog eens. Inmiddels is echter gebleken dat, voornamelijk achter de schermen (want de databankplannen 'hebben zich tot nu toe niet gekenmerkt door veel openheid) veel meer om gaat dan men op het eerste gezicht wel zou denken. Zie „Z" van 26 juni en 10 juli. Te veel gegevens? Het departement lijkt daar echter niet veel oog voor te (willen) hebben. Voor de goede orde wil men nog wel aannemen dat „het overigens wel eens voor zal
komen dat een enkele gegeven gevraagd wordt uit zucht naar perfectionisme, of uit traditie, soms ook om zo groot mogelijke zekerheid te verkrijgen dat men de juiste persoon voor heeft." Maar dat het — zoals de Leidse computerhoogleraar prof. dr. C. Zoutendijk vorig jaar veronderstelde — wel eens zou kunnen blijken dat er te veel aan gegevens wordt verzameld? Welnee, zegt het departement en wijst op „de tamelijk grote autonomie van de departementen welke met zich mee brengt dat men de eigen taak zoveel mogelijk naar buiten pleegt af te schermen" en „de ministeriële verantwoordelijkheid". Toch heeft de Utrechtse lector bestuursrecht mr. R. Crince Le Roy er met reden op gewezen 'hoezeer dergelijke traditionele waarborgen tegenwoordig zijn uitgehold en hoe de ambtelijke bureaucratie zich heeft ontpopt als een — te weinig controleerbare — „vierde macht" in de staat. Illustratief voor de wijze waarop de directie automatisering de problemen eigenlijk zjet is een opmerking over „een bezwaar van ernstiger aard, namelijk de vrees voor de zogenaami de koppeling van gegevens". Dat wordt voorgesteld als „één gigantische databank, waarin gegevens van alle mogelijke aard welke maar over een individu van belang kunnen zijn, .zouden zijn opgeslagen." 'Ja, dat is — voorlopig althans — nog niet zo'n gevaar aangezien zo'n monstrum niet een, twee, drie uit de grond te stampen is. Maar daarmee is nog niets gezegd over de veel dichter bij liggende vrees dat ook bij afwezigheid van zo'n rr.onstercentrale allerlei dubieuze verbindingen mogelijk zijn — wanneer er maar een „key-item" is: het persoonsnummer. „Volstrekt niet Het departement zegt het zelf: „Immers hoe is de situatie? Om zo'n algemene wet te kunnen opstellen moet men weten waarover men het heeft. Dit nu is volstrekt niet het geval. We weten dat er op vele plaatsen gegevens omtrent personen zijn vastgelegd. Het is evenwel onbekend bij wie, en in welke vorm. Ook de aard van de gegevens laat zich slechts raden, evenals het gebruik dat er van wordt gemaakt. Hoe men aan zijn gegevens komt, is soms wellicht het meest duister." Beseft men wel wat hier zo vlotweg wordt gezegd? Wanneer het persoonsnummer wordt ingevoerd betekent dit niets minder dan een groen sein voor een ontwikkeling waarvan de overheid „volstrekt niet" weet waartoe hij zal leiden, maar waarvan men zeker kan zijn — zo erkent zelfs het departementale stuk <—> dat hij gevaren voor de privacy inhoudt. Nu kan men wel sussen dat invoering van het persoonsnummer 3 tot 5 jaar in beslag zal nemen, zodat er nog tijd is om algemene waarborgen te scheppen. De manier waarop men tot nu toe te werk is gegaan maakt het echter waarschijnlijker dat de belangstelling voor zo'n privacywet een heel stuk minder wordt wanneer de datacraten hun persoonsnummer eenmaal binnen hebben. En in ieder geval staat een privacy-wet over enkele jaren nog meer voor een fait accompli. Bovendien doet men alsof met zo'n algemene wet de zaak rond is. Dan begint het pas! Niet op z'n kop Als uitstel van de centrale beyolkingscomputer zo bedenkelijk is, hebben de datacraten dat volkomen aan zichzelf te wijten omdat ze tot nu toe alleen aandacht hebben gegeven aan hun mooie machines en niet aan de mensen die er in moeten. Dat maakt het ontoelaatbaar de zaak nu op zijn kop te zetten. Bovendien is dat in strijd met de strekking van het Europees Verdrag voor de mensenrechten. Wanneer het de nieuwe regering inderdaad ernst is met de privacy zal zij „de nodige voorzieningen" welke de CPA-wet gaan begeleiden opvatten als een royale 'honorering van de toezegging van staatssecretaris Van Veen. Dus: privacywet gaat voor databank.
"Databank gaat voor privacy (slot) Het draait allemaal vooral om het persoonsnummer". "NRC Handelsblad". Rotterdam, 1971/08/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000031726:mpeg21:p003