Provinciale Drentsche en Asser courant

door H. T. 19 Zóó zat er dan de veerde Zöndagaovend al um tied 'n aander en doe Jan? Annechien wer vrueg, hadd die 't wicht al spreuken, en mus ze Jans bedanken. 'tHiel winter deur hadd Pontengs Annechien vrijers in overvloed. Groote sjouwen mueken ze d'r paartie um — aalmaol jong kerrels, die as eerste en beste anbeveleng opgavven, dat ze klaor aachter d' perd' wassen, en die solsiteerden um boer te wodden op J n iegen gedoe. Jannao zee, doe ze aal die verschienengs zoo aachter 'n kaander anschouwde, dat Jans Tooien toch einliek de man was, die de andacht op heur dochter vestegd hadd, dat an hum de èr toe kwam, en dat aal dia aandern slaopmussen wassen, die niet, oet heur oogen zaggen, want aans wassen ze van zöls en wal eerder kommen. Jans hadd de moed had um te vraogen, dat van hum 'n veul grooter daod was as van mennegeen, die de loodies daodelk wal in de schaol lekgen kun, Jans hadd de dochter an de gaank hölpan met 'n zaok, dat nog beter was as 'n anbeveleng in de kraant van mennegeen veur 'n zaok. «En as 'tnow maor gauw wat helpt," zee Jannao, maor dat dee 'tnog niet. Want aaltied gunk 't er zóó drok, dat d' een d' aander umtrent in de weg luep, zoodat Annechien tot gien vaastegbeid kommen kun, en men er van denken zul, dat ze d'r met verlegen was, wel of ze nemen mus. Doch zoo was 't geval nog niet. Annechien was nog niet verlegen met wel ze trouwen zul, want er was nog gien een die heur daorum vraogd hadd. Jans Tooien gunk, doe ie zien eerstelingrol oet epeuld hadd, nog al is 'n maol wer over de

Kromdiek hen. En al mus de man zuk zöls umtrent beschuldegen van trouwloosheid — hie weur bij Frerkien aaltied zóó goed ontvangen, en zóó walmeenend, dat hie zeker wal 't edelste vuunen hadd, wat er veur hum te kriegen was. Now was ie eemswal vëurzichteg, aachterhollend, hie zee niet veul. Op zeker dag — 'tluep al mooi nao de Meitied toe — doe was Jans Tooien wer bij de boer zien baander an 'twaark, Jannao Ponteug drueg wer met 'n aarm vol stroo hen 'tzwienhok en ruep: »Jans Tooien, wil ei now oez' drachtege motten is zien of ze goed teekent ?' Jans zett daorop zien gereedschup eem is an kaant en stapt over d' straot nao de weedvrouw toe. Jans zöt de zwienen. 't Zint twee beste motten; een is met vief week an toe en d' aander met goed zeuTen week, echte Drentsche zwienen met lange snoeten, groote ooren, dikke beenen en dan smalrukgen. «Die zwienen teekent best, Jannao, en 't is ok goed soort, he? Roeme zwienen, grooten, waor wal ponden an kommen kunt as ze laank genog mest wordt. He'j die Boort zwienen al laank, vrouw?" «Bij oez Mans zien tied al, Jans, en wij hebt er ok aaltied schooner geluk met had. Groote toonen bikgen, die as jonge zwienen aaltied rijzeg en redd' blieft, vaast op de pooten en eerste batzen bij 'tbak. Wij hebt er al drie, veer jaor een van slaacht, Jans, en wij kriegt er aaltied schinken van zoo groot ai 'n keuterswan, en zie'n spek as 'n taofelblad. O kerrel, 'tzint zukke besten." «Ja, vrouw, dat dunkt mij al, 'tliekt echt ras te wezen. Maor'e, wa'k zekgen wol: zwienen aort ok nao 'tbak. Ze kriegt ok wal wat." «Jaaaa, Jans, oez zwienen wordt deurntied goed voort, 'theel jaor deur._ Ei heüt paartie vrouwlue, die voort heur zwienen wat slampamperij; waskewaoter met boekweitenkaf en 'n klein erpeltien. Maor daor kunt gien zwienen van gruien, Jans. En as ze 'tdan beter geven wilt, dan komp er nog is 'n heel klein koorntien meel of wat boekweitenzemels maank. Da's aalmaol

voor, Jans, waor ze 't leven bij holt, waor ze pas bij blieven kunt zóo as ze zint, voor, daor gien gruikracht iu zit. Ik hol van zuk slok vooren niet. Bikgenmoiten en messelzwienen die moet goed voort wodden. Ik pak deurntied met kracht an." »Da's 't beste ok, Jannao, en 't veurdeelegs ok. Want van zwienen daor kan wal wat van kommen as ze maor vort gaot. As 't geluk met lop " »Jaaaa, Jans, dat zekg ik ook aaltied zoo, as 't geluk met lop dan kan m' er asmets heel gauw 'n handvol geld oet maoken. O jong, as wij 't in de leste jaoren ok niet zoo goed met de zwienkerij had hadden, dan was ik ok zoo goad niet rond kommen as now. Want wij moet aaltied 'n boe iel geld oetgeven an knechten en arbeiders, maor as wij 'tgemaok van de zwienen maor reur holt, dan kun wij oes in d' hoesholleng aaltied wal met zwienengeld mentenèeren." «Jao, Jannao, ei zult wal veul aarbeidsloon oet geven moeten. Ei hebt veul waark en weineg waarkers, ei hebt alles niet zoo as 't wal kun." »Nee, Jans," zeg vrouw Ponteng, »dat is wal zoo en daor hebb ik en ei lessens aans ok jao al is over proott." Jannao keek veur zuk op de grond en stund stief in één stuk veur Jans, die 't gesprek al wer vervolgde: «Maor now zal 't wallicht niet laank mer daren, vrouw, want de vrijers loopt dei now 't arf umtrent zwaart en as men een vernemp, die met schoenen of stevels um de voeten over d'straot passeert, dan mag men er ok wal op reken dat die hier belanden zal." «Jao, Jans, maor er is dunkt mij nog gien een vaasthollar bij. 't Volk is niet standvasteg mer in daez tied. 't Zint dunkt mij meest aalmaol zukke oet- en inloopers, volk daor gien staot op te maokea is, pruevers die niet bieten wilt." «Maor de rechte maa zal er toch wal bij wezen, Jannao. Waacht maor is, dan zal dat wal dudelk wodden. 't Spil is now nog maor pa3 begund, mensk." Jans laacht wat en Jannao moppart

wat. »As ei maor vol hollen hadden, Jans ..." «Maor dan mo s doe ok weten, vrouw, hoe de zaok zat," zeg Jans en tredt wat veuroet, wat naoder nao Jannao toe. «De zaok zat zoo, mensk, dat doe ik met jow Annechien begund was, doe kwammen aandern er an draoven krek as hoender die honger hebt, bij 'n maoltien meel, dat eaa hen vunnen hef. Doe meend elk, dat er de gört gaor en 't spek er veur 't anbieten was, d*.e kregen de haardste draovers 't grootste deel en doe bin ik begund um mij trukg te hollen, want waor d'r zooveul scheppers bint, wordt de soep dun." »Maor jou lust was zeker ok niet groot, Jans, — ei bleven ok niet pal staon, jong. Mij ducht dat ei die vrömde bieters beter van 'taarf of as dat ik heur boeten de deur hollen kun, want ei woont hier zoo dicht bij, ei kant zoo makkelk 'n oog in 'tzeii hollen en wij kent 'n kaander ok jao zoo goed. Ik hadd zoo wal hoopt, Jans, dat dit ding aans loopen hadd." »Trouw zöls dan wer, Jannao, as dei 'tmet dien dochter niet gauw genog giet." »Jaaaa jong," zeg Jannao, »dat zekg ei wal zoo, maor doen is 'n ding, Jans. Weet ei wat, of denk ei wat?" Jans denkt wat, maor ie zeg 't niet. Jans denkt: »'k Weet wal, mensk, da's doe gern wie s, en 'k weet ok wal, dat die dei krig, die hef mer kaans dat'e d' leid in d' haand kriegen kaa, as die dien dochter krig." Maor Jans mot hen hoes, want t is nog gien aovend. Daorum zeg ie: »Now, Jannao, wij spreekt er denk ik nog wal is wor over en a'k is wat verneem of is wat denk dat in dien belang is, mensk, dan za'k dei 't wal zekgen." t Duurde niet laank, doe was Jans er dan ok al um dat te zekgen. Jans zee, doe ie datmaol met de vrouw alleeneg in de keuken was en dus unner veer oogen met heur verkeerde : «Doe he's wat daacht, vrouw, en ik hebb wat daacht, en now mussen wij dan maor is vernemen hoe of ,'t stiet, of oez gedachten ok met 'u kaander overeen stemden,"

«Dan moet ei maor is zekgen, Jans, wa'j daacht hebt." « t Stiet veur dei beter, vrouw, um dat te doen. Dien umstandegheden bint er nao." «Maor 'n vrouwspersoon kaa alles toch zoo niet zekgen," zeg Jannao. «Ik wil ok alles nog niet weten, vrouw. Eerst maor is 'n heel klein beetien." «Zekg dan maor wat beetien of ei gern weten wilt,' is 't antwoord, dat Jans in beienking brenk en dat op hum de indruk muek of de vrouw hum now vaastzetten of anaporen wol, um dan toch maor is met zien doel veur 'n dag te kommen. Maor Jans vund 'n oetvlucht en zee: «tZal denkelk de vraog wezen, vrouw, of er bij dei nog al wat genegenheid bestiet ot niet, want dat maokt unnerscheid." «Ja, en dat kan er van ofüangen wat een anbeun wordt. As ik met oez Annechien mien wil niet kriegen kan, dan mag ik veur mij zöls mien wil ok wal niet kriegen kunnen." «A'w 't now maor is goed opvatt, Jannao, dan leuv 'k wal dat ik dei al mer te kennen geven hebb a k 'dei verteld hebb, en dat dien gedachten gunsteger zint as ik met woorden verneem. Moe' w' 't zoo niet opvatten, Jannao ?" En zóó vatt'd'n ze 'tdan ok op, want au gedureg kwam Jans Tooien bij Jannao. Over alias wat de boerkerij betrof mussen ze tehoop prooten, in aal dingen mus de weedvrouw mat Jans overlekgen. Zaggen ze 'n kaander, dan zett'd n ze vrendelke gezichten. Ontmoett'd'n ze 'n kaander, dan wassen 't aaltied goeie vrendelke woorden, die ze te hoop wissaldeo. Er scheen umtrent antrekkeng te konamen, waordeur Jans now zoo vaok nao de baander, en Jannao zoo vaok nao 'tzwienhok toe gunk. Zoo vaok gebeurde dat, dat Gert Zelleng, doe ie van de zaok nog niks van wus, is 'n keer opmaarkte, dat 'tnow kren zoo was of Jans in heur keuken niet mer wezen meug, en dat de naobers an Jannao vruegen or heur motten al an toe wassen, omdat ze zoo vaok bij 't zwienhok kwam. (Wordt vervolgd).

Bij Kon. besluit is benoemd tot directeur van het post- en telegraafkantoor te Texel C. C. de Wit, thans commies der tel. 3de kl. Bij Kon. besluit is benoemd tot directeur van het post- en telegraafkantoor te Rhenen J. C. Singels, thans commies der post. 2de kl. Bij Kon. besluit is aan den commies der post. 2ie kl. R. F. C. baron Bentinck van Schoonheten, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend. Men meldt uit Appeldoorn: Bij de aankomst van den extra trein met de Engelsche missie, gistermiddag te 4 uur, waren alle lanen, toegang gevende tot het paleis, door de politie afgezet. Op 't perron had zich opgesteld een escadron huzaren uit Deventer en Zutphen, die het militair saluut maakte, toen de trein aankwam. De ceriemoniemeester graaf Yan Rantwijk en dienstdoende kamerheer en adjudant waren ter ontvangst aanwezig. De rijtuigen werden voorafgegaan door het geheele escadron huzaren. Gisteravond bij 't vertrek te 9 uur had hetzelfde militaire vertoon plaats. Naar de N. G. verneemt, is het ontwerp der commissie tot drooglegging der Zuiderzee bij den Minister van W., H. en N. ingekomen en zal het waarschijnlijk nog in deze zitting aan de Tweede Kamer worden aangeboden. De Minister van Oorlog, generaal Kool, is gister bij zijn eerste verschijning in de Tweede Kamer na zijn optreden van verschillende zijden gecomplimenteerd. Aan het einde der zitting van de Tweede Kamer had gisteren nog de volgende discussie plaats over de volgende discussie plaats over de regeling der werkzaamheden: De heer Smeenge oppert bezwaren tegen de hervatting der beraadslaging over de Legerwetten. Kon die in een paar dagen afloopen, dan zou spreker er geen bezwaar tegen hebben, maar hij voorziet dat anders en vreest dtft er stagnatie zal komen. Daarom zou hij ei ue voorkeur aan geven om eerst de subsidie-wet op het Lager onderwijs te behandelen, waaromtrent de Mem. v. Antw. spoedig kan verwacht worden. Ook andere urgente zaken, als de Drankwet en Hinderwet, wachten nog op afdoening. De heer van Kol ondersteunt het denkbeeld van den heer Smeenge en wijst op de noodzakelijkheid om koloniale wetten te behandelen, die lang op afdoening wachten. Hij. vreest, dat al die zaken zullen blijven rusten, om plaats te maken voor doellooze militaristische voorstellen. De heer van Karnebeek wijst er op, dat de beraadslaging over de Legerwetten is geschorst en het rationeel is, om, nu de gelegenheid daarvoor gegeven wordt, de behandeling voort te zetten. Intusschen acht hij het wenschelijk den aanvang der beraadslagingen nog een paar dagen uit te Btellen, tot Vrijdag b.v. De heer van Alphen ondersteunt dit voorstel omdat hij, en velen met hem, morgen (heden) niet ter vergadering aanwezig kan zijn. De voorzitter stelt voor de beraadslaging over de Legerwetten Donderdag a. s. te hervatten. Daartoe wordt besloten met 44 tegen 28 stemmen. Heden 11 uur komen verschillende kleine wetsontwerpen in openbare behandeling. Bij de discussiën in de Tweede Kamer over de wijziging van de regeeringsreglementen voor Suriname en Curacao heeft de heer Van Kol de volgende motie voorgesteld, die later zou worden behandeld; «De Kamer van oordeel, dat de treurige toestand, waarin de

kolonie CaraQio verkeert, het dringend noodig maakt maatregelen te beramen om verder verval te voorkomen en meerdere welvaart te doen ontstaan, noodigt de regeering uit eene commissie te benoemen, die na een plaatselijk onderzoek rapport zal uitbrengen ovet de oeconomische toestanden en over de beste middelen om daarin verbetering te brengen, en gaat over tot de orde van den dag." Daar de vele werkzaamheden, die in den korten tijd, dat de Kamer nog bijeen is, moeten worden afgedaan, een uitvoerige bespreking van deze motie onmogelijk maken, heeft de heer v. Kol nu, onder den titel: «Eene noodlijdende kolonie, een aantal gegevens betreffende den toestand der kolonie Curaoio" gepubliceerd, ten einde zijae medeleden in staat te stellen de quaestie te overwegen. Door de heeren van Karnebeek en Tydeman is een amendement op de Legerwetten voorgesteld, strekkende om aan miliciens te vergunnen zich zonder verlof van den Minister drie maanden in plaats van vier weken met buitenlandsch verlof te begeven. Men seint uit Batavia, d.d. 16 April, aan het Hbld.: De paraffinewerken te Ngareng van de Dordrechtsche Petroleummaatschappij staan in brand. De waarde der actieve bestanddeelen, mitsgaders van het paséief van de nalatenschappen, waarvan het recht van successie in 1900 betaald is, was als volgt: Geërfd of verkregen: in de rechte nederdalende linie, en tusschen echtgenooten, kind of kinderen uit hun huwelijk verwekt of afstammelingen daarvan nalatende: actief f 212,732,220; passief f 27.643.402; in de rechte opgaande linie: actief f 2,820,178; passief f 474,757; in alle andere Bevallen : actief f 117,037,993; passief f 9.357,725; totaal: actief f 332,590,391; passief f 37,475,884. Het zuiver saldo der geheel van recht van successie vrijgestelde nalatenschappen bedroeg: in de rechte nederdalende linie en tUBSchen echtgenooten, kind of kinderen uit hun huwelijk verwekt of afstammelingen daarvan nalatende: f 11,014,353 (van 11,117 nalatenschappen); in de recht opgaande linie f 40,450 (525 nalatenschappen); in alle andere gevallen f 258,591 (2207 nalatenschappen) ; totaal f 11.313,394 (13,849 nalatenschappen). De waarde der in die nalatenschappen aangegeven en aan het recht van overgang onderworpen zaken was respectievelijk: f 2,164,288; f 4011 en f 59,373; totaal f 2,227,672. Yan het aantal nalatenschappen, waarvan successierecht is betaald, waren er van f 500,000 of daar boven 49 (van de 5284) geërfd uitsluitend hetzij in die rechte nederdalende linie, hetzij in de linie en tusschen echtgenooten, kind of kinderen, uit hun huwelijk verwekt of afstammelingen daarvan nalatende; en 27 (van de5817) in alle andere gevallen; totaal 76 (van de 11,101). De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft de Gedeputeerde Staten verzocht de aandacht der Gemeentebesturen te vestigen op het bapaalde bij art. 3 der wet van 21 September 1900 (St. 164) in het bijzonder op den daarbij gestelden termijn van 1 Januari 1902, en in verband met dien termijn, te bevorderen, dat de naar aanleiding van genoemd wetsartikel vast te stellen verordeningen tot heffing van hoofdelijke omslagen of ajdere directe belastingen naar het inkomen, vóór 1 September a.s. het Departement van Binnenlandsche Zaken bereikt hebben opdat er voldoende tijd zij, die verordeningen te onderzoeken, daarover zoo noodig in nadere briefwisseling te treden en de vereischte goedkeuring vóór 1 Januari 1902 te bevorderen. De herexamens van de surnumerairs der posterijen en telegraphie, die in 1900 of vroeger mat ongunstigea aflojp deelnamen, resp. aan- de examens voor commies der posterijen en aan die voor commies dor telegraphie, zullen gehouden worden in de earste helft van Juni a.s. In de tweede heft van Juni zullen plaats vindende examens ter verknlging van de postradicaien (programma's C en E van 1895) en in Augustus voor de telegraafradicalen (programma's D en F van 1900). De verzoeken om toelating tot deze examens moeten respect, vóór 10 Mei en 7 Juli zijn ingekomen. De commissie van voorbereiding tot het oprichten eener Ytreeniging, welke er naar streven zal de examens en het onderwijs te vereenvoudigen, deelt thans per circulaire mede, dat Donderdag 18 April a. s. te 8 uur in de groote zaal van het Logegebouw te Arnhem de constitueerende vergadering zal worden gehouden. Allen die instemden met het doel der op te richten «Vereenlging tot Vereenvoudiging van Examens en Onderwijs", waarvan de contributie voorloopig is vastgesteld op een minimum van f 1, worden uitgenoodigd die vergadering bij te wonen. Het doel zal zijn, zoodanige hervormingen op het gebied van examens en onderwijs te bewerken, dat de eischen, welke de school aan hare leerlingen stelt, niet door overlading gevaar

kunnen opleveren voor de gezondheid van lichaam en geest. Zooals door de Staats-Ort. gemeld werd is tot opvolger van den 70jarigen prof. C. P. Tiele als hoogleeraar in de godgeleerdheid benoemd dr. W. Brede Kristensen, lector aan de universiteit te ChriBtiania. Deze benoeming van een buitenlander aan een Nederlandsche hoogeschool en niet in de geneeskunde, noch in de philologie, waarin wel eens meer buitenlanders ten onzent hoogleeraar geworden zijn, is wel eenigzins verwonderlijk. Intusschen kunnen wij mededeelen dat dr. Kristensen, die Noor van afkomst is, twee jaar gestudeerd heeft aan de Laidsche hoogeschool, waar hij voornamelijk de colleges volgde van prof. Tiele. Men verzekert ons dat hij de meest geliefde leerling was van den thans voor het laatst doceerenden hoogleeraar. Dat zou verklaren, dat prof. Tiele den nog jongen geleerde, die echter reeds naam heeft gemaakt, het meest geschikt achtte om zijn opvolger te worden, met voorbijgaan van Nederlanders. Dr. Kristensen moet zich in zijn studie geheel bewegen in de richting en den geest van prof. Tiele. Dat bleek ook wel in October 1899, toen dr. Brede Kristensen het bijschrift leverde bij het portret van prof. Tiele. Dat getuigde van groote bewondering voor den persoon en den arbeid van Tiele en tevens van een hooge opvatting van de taak van beoefenaar der geschiedenis der godsdiensten en vau de wijsbegeerte van den godsdienst, vakken, die de nieuwe hoogleeraar zal hebben te doceeren. (Hbld) Uit de bekende brieven van Jan van 't Sticht in de Groene Amsterdammervnemen we — zegt het U. D. — ditmaal een gedaelte over, dat handelt over den burgemeester van Utrecht. »Er kan tegenwoordig", zegt sohr., «geen betrekking meer vacant zijn in ons land of men noemt onzen burgemeester als'de man, die uitgenoodigd is of worden zal om haar te vervullen. Dat is al 't geval geweest toen men in den Haag een Minister van Financiën noodig had; nog maar kort geleden toen hij geroepen werd om gouverneur-generaal in Ned.-Indie te worden en nu weer wil men hem — en dat is al voor da tweede maal, geloof ik, — het ambt van burgemeester der hoofdstad opiragen. We mogan er ons dus wel op voorbereid houden, dat, al toont de heer Reiger nog zoo weinig lust om de stad te verlaten, waar hij zijn beste levensjaren heeft doorgebracht en die haar bloei en welvaart buiten kijf voor een aanzienlijk deel aan zijn krachtig en bekwaam bestuur te danken heeft, man hem ie een of ander tijd wel zulk een eervol aanbod zal doen, dat hij ons toch ontsnapt, ondanks al de achting en waardsering, die hij hier ondervindt. Maar naar Amsterdam trekt hij dezen keer nog niet als burgemeester, daarvan houdt men zijh hier stellig overtuigd. Niet omdat hij zich niat opgewassen zou voelen tegen de wèl- en veelsprekers in den Amsterdamschen Raad! Och, jawel. Die onmisbare qualiteit van laisser pratee bezit hij zeker niet in mindere mate dan de beide heeren van Tienhoven en Yening Meinesz, die in de laatste jaren de voorzittershamer te Amsterdam voerden, en hij zou misschien de eeuwige opposanten nog wel eens op een meer gevoelige en meer-blijvenden-indruk-achterlatende wijze onder de aandacht brengen, dat hunne opvatting van de taak eens raadslids nu juist niet altijd in het belang der gemeente is. Maar waarom zal hij zich moailijk gaan maken, terwijl hij bier nog zooveel nut kan stichten in een werkkring, waarin hij zich de achting en het ontzag heeft weten te verwerven van allen, die met hem de gemeente besturen, zoowel als van de geheele burgerij, in hoeveel partijen en gezindheden die ook verdeeld moge zijn." N Naar wij vernemen hebben reeds de heeren mr. J. baron d' Aulnis de Bourouill, hoogleeraar te Utrecht, en G. de Wijs, wethouder der gemeente 's Gravenhage, zich bereid verklaard te spreken op het Nationaal Congres voor Zondagsrust, dat 19 en 20 September a.s. te 's Gravenhage gehouden zal worden. Verschillende andere sprekers zullen nog uitgenoodigd worden. Prof. Klinkert zeide t6 Rotterdam in 'n voordracht ovar tuberculose (tering) o. a., dat deze ziekte 'n sociale ellende is, erger dan pest en cholera, in 't bizonder de iongtuberculose. De vatbaarheid voor tuberculose is in de jeugd het geringst en stijgt tot den 18jarigen leeftijd, dan bereikt ze bijna het maximum, en blijft in 't verdere leven ongeveer even groot. Daarentegen is de kans om aan tuberculose te sterven verreweg 't grootst in de eerste levensjaren, de lijn daalt daarna snel met eenige schommelingen. Dus moet er een bijzondere vatbaarheid voor de tuberculose bestaan, welke niet stijgt met den leeftijd, anders zouden de menschen na hun 18a jaar die, ten minste in de groote steden, nagenoeg allen tuberculeus zijn, in nog veel sterker mate door de ziekte weggemaaid worden dan thans 't geval is. Slechte woning en slechte voeding doen begrijpen, zei Spr. verder nog, hoe juist onder de armen de gevreesde ziekte zooveel slachtoffers maakt. Bij hat hoofdcomité van Het Ned. Roode Kruis is het telegraphisch bericht ontvangen, dat dr.

Pameyer en de verpleger Jeltes per stoomschin «König uit Zuid-Afrika naar Nederland teru/ keeren. 8 " Maandagavond is te Gouda eene poging gedaan tot oprichting eener vrijzinnig-democratischa kiesvereaniging. Er waren 19 belangstellenden tegenwoordig, waarvan eenigen er op wezen dat de arbeiders reeds een candidaat voor da a.s. verkiezingen hadden, n.1. dr. Gorter. Toen de voorzitter vroeg wie lid wenschte te worden verlieten 13 personen de vergadering, zooiat alleen 't voorloopig comité overbleef. (Het Volk.) ' Door de verschillende arbeiderskiesvereenigingen te Amsterdam zijn thans, goedgekeurd door het Centraal Commité, de volgende candidatan gesteld: I. P. L. Tak, II. H. H. Wollring, H? H. Polak, IV. M. Mendels, V. P. L. Tak vt' P. J. Troelstra, VII. H. G. Wollring. Voor VHI en IX moeten nog candidaten worden gesteld. In een vergadering der burgerkiesvereeniging te Zwolle is met algemeene stemmen besloten tot aansluiting bij de vrijzinnig-democratische partij. Da heer J. Hoven, te Zwolle, is met algemeene stemmen candidaat gesteld voor de Tweede Kamer en voor de Prov. Staten. In eene rede, in de liberale kiesvereaniging te Marum gehouden, verklaarde de heer G. Zijlma, lid der Tweede Kamer, zich voor grondwetsherziening, om te komen tot algemeen kiesrecht doch keurde de urgentie daarvan af, daar deze noodwendig de zoo noodzakelijke sociale hervormingen zou tot staan brengen. De heer mr. E. 1. Smidt heeft bedankt voor de hem door de werkliedenkiesvereeniging Eendracht aangeboden candidatuur voor het lidmaatschap in het kiesdistrict Steenwijk. Door den heer L Ebels, voorzitter der Vrijzinnig Democratische Kiesvereeniging »NieuwBeerta", werd aan de Winsch. Ct. het navolgend schrijven toegezonden: Den Haag, 14 April 1901. WelE. Geb. Heer! Terwijl ik, met het oog op de belangen onzer richting, laag heb geaarzeld eene beslissing te nemen en U daarom niet eerder heb geantwoord, heb ik de eer U thans te berichten, dat ik, nu Dr. Bos tevens eene candidatuur voor het district Veendam heeft aangenomen en van verschillende zijden bij mij daarop enrstig wordt aangedrongen, de mij door uwe kiesvereeniging aangeboden candidatuur aanvaard. Hoogachtend heb ik de eer te zijn: UE's dw. dn.: (get.) E. A. Smidt. Men^ leest in het Hbld. : In Friesland hebban dit jaar de algemeene verkiezing in groote beteekenis, omdat door de kerkelijke partijen ernstige pogingen zijn gedaan om door samenwerking niet alleen de liberale leden der Tweede Kamer te verdrijven, maar ook uit de Provinciale Staten en dus de samenstelling der Earste Kamer te wijzigen. De Prov. Staten bestaan er thans uit 28 liberale en 22 clericalen en de liberale candidaat voor de Eerste Kamer kreeg de vorige week juist de volstrekte meerderheid van de 46 opgekomen leden. Slechts 4 zetels behooren te worden veroverd en de meerderheid is »om". De katholieke bevolking der provincie bedraagt nog geen 25,000 of nog geen 8 pCt. Da socialisten hebben ar grooten aanhang en hebben dan ook in 1897 twee zetels in de Tweede Kamer veroverd. Da antirevolutionairen en christelijk historischen tellen dan ook een groot aantal geestverwanten en die beide richtingen hebben getracht het eens te worden en de zetels onder elkaar te verdeelen. Zij zijn echter niet tot overeenstemming gekomen. In de vorige week beeft de Provinciale vergadering der anti-revolutionairen de voorwaarden der Christelijk-historischen «onaannemelijk" verklaard. Daarmede, zegt een der Carist.-hist. leiders, ds. Wagenaar te Leeuwarden in De Bmier — is de samenwerking «afgesprongen", zijn de onderhandelingen teneinde «tusschen de beide groepen die den invloed der religie op het staatsleven wenschen te versterken", om «op te komen voor het recht der Overheid om over het volk te regeeren naar den wille Gods, volkomenlijk vervat in Zijn Woord" enz. Hij geeft de sctinld aan de antirevolutionairen, diets veel naar zich toe willen «rekenen". Een en ander soort van bondgenootschap schijnt nu op handen. Immers, terwijl De Banier van samengaan met het socialisme, ais gakant tegen het Cnristendom, niet wil weten, is de Prov Fr. Crt., een orgaan der antirevolutionairen, niet zoo keurig, daar zij «uitruilen van stemmen" met de sociaal-democraten volstrekt niet verwerpt, mits de liberalen maar worden verslagen. Dat-, anti-revolutionair blad beweert zalfs dat in de politiek de socialisten niet zoo ver van de antirevolutionairen afstaan, veel nader dan de Christelijk-historischen, en wel «ap het gebied van practische maatregelen tot verbetering van sociale misstanden." Wie zich herinnert hoe de heer Domela

«i „«ronhnla In 1888 met behulp van antlrevolu^ irfl stemmen voor Schoterland in de Tweede trprkwam, zal het niet onwaarschijnlijk achten A*nk thans de anti -revolutionairen, nu het bond!™tschap met kerkelijke geestverwanten isaf8 eD n den sociaal-democraten de hand '"vno/de liberale kiesverenigingen ligt in deze ." eeu ernstige waarschuwing om alle krachten in te spannen en de kiezers voor te lichten. Aan mr. P. C. Andreae, leeraar aan de H. B. rifool te Sneek, is door den Raad der gemeente Inaek vergund de functie van arrondissementsochoolopziener te vervullen, op voorwaarde, dat hH 't leeraarsambt te Leeuwarden laat varen; dat au Meppel en Heerenveen op één dag waarneemt en voortB, dat de waarneming van al fine 'functiën niet van schadelijken invloed zal zi n op 't waarnemen der betrekking aan de 2. B. school. Da Leeuw. Ort. schrijft over den gister overleden Minister van Staat jhr. mr. F. J. J. van ^De^o'erledene had een langdurig werkzaam leven achter zich op velerlei gebied. Hij begon reeds op betrekkelijk jongen leeftijd als kantonrechter te Rauwerd, uit welke betrekking bij na eenige jaren overging in deArrond.Rechtbank te Leeuwarden, om later tal van jaren de betrekking van raadsheer in het toenmalige Provinciaal Gerechtshof van Fiiesland, daarna in het nieuw opgerichte Gerechtshof te Leeuwarden, te bekleeden, uit welke betrekking hij, na verloop van tijd, op zijn verzoek, eervol werd ontslagen. Keeds dadelijk bij de eerste verkiezing van lid der Provinciale Staten van Friesland werd hij door de kiezers in het hoofdkiesdistrict Leeuwarden naar dat lichaam afgevaardigd. Hij had daarin slechts korten tijd zitting, doordien de Staten hem tot lid van de Esrste Kamer der Staten- Generaal kozen. Tot 1888 had hij daarin voortdurend zitting, en hoezeer zijn bekwaamheid en tact door Koning Willen III werden gewaardeerd, bleek uit zijn benoeming tot voorzitter van dit hooge Saatslichaam. Leeuwarden zag hem nog in vele betrekkingen optreden, op kerkelijk, maatschappelijk, wetenschappelijk en kunstgebied. Zoo onder anderen als voorzitter van de afdeeling van de Maatschappij van Weldadigheid, van de afdeeling Leeuwarden vsn het Nederlandsch Genootschap tot zedelijke verbetering der gevangenen en van de afdeeling Leeuwarden van de vereeniging. Het Roode Kruis, als medebestuurder van bet Nieuwe Stads-Weeshuis, van het Ritske Boelemagasthuis, van de Yolkszangschool, van het Nutsdepartement en nog van vele andere philanthropische inrichtingen en voorzitter van het Friesch Genootschap van geschied-, oudheid- en taalkunde. Toen hij eenige jaren geleden, wegens het klimmen zijner jaren, die betrekking meende te moeten neerleggen, huldigden de leden zijne groote diensten, aan het genootschap bewezen, door hem tot eere-voorzitter te benoemen. Frans Eysinga, zooals hij in de wandeling werd genoemd, 'behoorde tot den ouden Frieschen adel. Wat hem echter vooral sierde, was de adel van zijn hart. Hij deed eer aan zijn hooger stand aan. Het «noblesse oblige" was voor hem van hooge beteekenis. In wéldoen voelde hij zijn lust. Hij hielp, waar hij kon, met raad en daad, het liefst nog als er maar geen ruchtbaarhei 1 aan werd gegeven.