Provinciale Drentsche en Asser courant

Zitting van Maandag 6 December. Staatsbegrooting voor 1881. Aan de orde is Hoofstuk I (Huis des Konings.) De heer Schepel haalt de geschiedenis op van den aanbouw der Koninklijke stallen, die van de begrooting van 1876 dagteekent. Men kwam successievelijk van 380,000 tot 460 è, f 470,000; daarna tot 525,000 ; daarna tot 6 ton. De Kamer die eenmaal had toegestemd, ging mee, de stallen kwamen gereed. En nu zij gereed zijn, worden zij niet gebruikt, maar wordt telkens een onderzoek ingesteld, of zij bruikbaar zijn. Verleden jaar zijn zij overgenomen en dit jaar zjjn zij nog niet bruikbaar. Nu antwoordt weder deze Minister van Financiën: de Minister van Financiën vleit zich dat de gebreken zullen hersteld worden. Dit antwoord is hem te vaag. De Minister wordt verzocht bepaalder antwoord te gevsn. De Minister van Financiën antwoordt, dat het jongste onderzoek eigenaardige gebreken en onvolkomenheden heeft aangetoond, die verholpen moeten worden. Wanneer de Nederl. natie den Koning gracieuselijk een schoon gebouw, een kostbaar geschenk aanbiedt, dan behoort dit zoo te zijn en dat op zoodanige wijze te geschieden, dat het den ontvanger aangenaam is. De gebreken, die hersteld moeten worden, zijn klein en onbeduidend, maar zij kosten eenigen tijd om te herstellen. De heer Schepel herneemt, dat het hier geene kleinigheid betreft. Want thans bedraagt het renteverlies reeds f 25.000. De heer van Kerkwijk moet den aandrang van den heer Schepel steunen. Mogt de Koning het geschenk niet willen aannemen, dan zou het gebouw uitnemend voor kavalerie- en artilleriestallen kunnen worden gebezigd. De Minister antwoordt, dat daarvoor het gebouw te kostbaar is. Hoofdstuk I wordt met algemeene stemmen aangenomen. Hoofdstuk II (hooge colleges van Staat en Kabinet des Konings). Bij het onder-artikel 18 (kanselarij der beide orden) oppert de heer van Kerkwijk eene aanmerking op 't gebruik, dat er van de wet van 1815 betrekkelijk de instelling van de orde van den Nederlandschen Leeuw wordt gemaakt. »Waarom — vraagt hij — is op 12 October alleen aan ambtenaren die orde toegekend ? «Waarom niet aan Nederlanders, die het beste deel van hun leven wijdden aan de ontwikkeling van handel, landbouw, nijverheid, onderwijs en bevordering van schoone kunsten?" De beraadslagingen worden gesloten en Hoofdstuk 2 met algemeene stemmen aangenomen. Dingsdag Hoofdstuk 3.

't Examen voor de vacante betrekking van hoofdonderwijzeres aan de gemeentelijke meisjesschool alhier nam hedenmorgen te 9 uur een aanvang en werd, na eene korte pauze, voortgezet tot 4'/, uur. Van de 19 sollicitanten waren 16 opgekomen. Morgen wordt het examen hervat. Heden had ten gouvernementshuize de aanbesteding plaats van het bouwen van vier brugwachterswoningen bij de Norger-, Oude Diever-, UiFelter-en Lokbruggen over de Drentsche hoofdvaart, in 4 perceelen en in massa. Voor perceel 1 werd ingeschreven door : R. Hunse jr. te Assen voor f 3262, R. Lamberts te Assen voor f 3230, G. v. d. Grampel te Assen voor f 3149, Hm. Winters te Assen voor f 3145. Voor perceel 2 door: R. Bruintjes teMeppelvoor f 3078, F. Aberson te Steenwijk voor f 2883. Voor perceel 3 door: R. Bruintjes te Meppel voor f 3058, J. Otten te Meppel voor f 3039, F. Aberson te Steenwijk voor f 2883. Voor perceel 4 door: R Bruintjes te Meppel voor f 3090, J. Otten te Meppel voor f 2934, F. Aberson te Steenwijk voor f 2923. Voor de massa door: Egb. Lamberts te Assen voor f 13420, R. Ilunse jr. te Assen voor f 12442, J. Ilesselingen te Meppel voor f 12441, G. v. d. * Grampel te Assen voor f 12354, Ilm. Winters te Assen voor f 11975, F. Aberson te Steenwijk voor f 11853. In de afgeloopene maand vertoonde de pokziekte zich ouder de schaapskudde te Anderen en de Klenke. In Bunne breidde die ziekte zich nog uit, terwijl in Zuidvelde (Norg) en te Nijenheim (Beilen) een enkel geval voorkwam. Andere besmettelijke ziekten kwamen onder het vee in Drenthe niet voor. Tegen 11. S., wed. E. V, koopvrouw te Lieveren, gem. Roden, werd heden op de botermarkt te Groningen proces-verbaal opgemaakt, wegens het aanvoeren van te ligte stukboter. In de memorie van beantwoording op het voorloopig veralag nopens het hoofdstuk Waterstaat enz. komt het volgende voor nopens het Zwolsche Diep. De Minister, de retrospectieve beschouwingen, als tot de bekende geschiedenis der zaak behoorende, ter zijde latende, verklaart niet te hebben nagelaten het verslag der Staatscomm. te overwegen met den ernst, dien het gewigt der ziak eischt. Die overweging heeft echter niet tot het besluit geleid de djor de minderheid der commissie aanbevolen en op f 800,000 geraamde werken voor te dragen. De hooge uitgaven met dat voorstel verbonden hebben opnieuw de aandacht gevestigd op het ontwerp van een kanaal van het Zwolsche Diep tegenover de Barsbeekerzijl door de Goot, door welk werk voor ongeveer een vierde gedeelte der kosten, voor de verbetering van het Zwolsche Diep gevorderd,

op meer zekere en veilige wijze aan de scheepvaart een weg naar zee zou kunnen worden verschaft, dan door de verbetering van het Zwolsche Diep immer is te verkrijgen. De regeering zou er dan ook bezwaarlijk toe kunnen besluiten een ander voorstel aan de Staten-Generaal te onderwerpen, tenzij op goede gronden ware aan te toonen, dat de uitvoering van het plan voor het Zwolsche Diep inderdaad ver boven het andere te kiezen ware, of wel de direct-belanghebbenden en de provincie krachtig zouden willen bijdragen in de hoogere kosten. In dien zien wordt ook eene mededeeling door den Min. aan de Ged. Staten van Overijssel en Drenthe gerigt en advies gevraagd. Omtrent het Meppeler Diep teekent de Min. v. Bin. Zaken het volgende aan: De verbetering van het Meppeler Diep, welke bij het wetsvoorstel van 1878 en ook thans beoogd wordt, bestaat niet in 't aanbrengen van meer diepte dan reeds aanwezig is, maar in het verbroeden van te naauwe plaatsen en in het rectifieeren van voor het scheepvaartverkeer hinderlijke bogten. Het is er verre af, dat het Meppeler Diep voldoende zou wezen, wanneer het niet meer ruimte aanbood dan de kanalen, welke er bovenwaarts in uitkomen. Juist met het oog op de toenemende scheepvaart is de behoefte aan verbreeding en verbetering van sommige sterke bogten in het vaarwater van het Meppeler Diep dringend gebleken. Het verschil met de raming van '78 bedraagt f 23,000 en betreft het Overijsselsche deel van 't kanaal. De Nieuwe llotterdamsche Courant zegt : »Wat het bestaan van dit Ministerie aangaat, is 't onloochenbaar waar — waarom de waarheid verbloemd? — dat het zjjn steunpunt vindt in de verdeeldheid der liberale partij. Met de opmerking van den heer van der Linden, dat zijn wequiescat in pace" den Minister Kappeyne, niet den' persoon van den heer Kappeyne betrof, is de breuk niet geheeld, die de aftreding van het vorige Ministerie en de oorzaak van die aftreding deden ontstaan. Zoo ons echter niet alle teekenen bedriegen, is die scheuring slechts van tijdelijken aard. Wanneer elk misverstand zal zijn opgelost, dat nu nog omtrent de geschiedenis van de vorming en de aftreding van het Ministerie Kappeyne bestaat, zal het verstand wederom bovendrijven, zal het interregnum van het tegenwoordige Ministerie (moge het vruchtbaar zijn in goede en grootsche zaken!) moeten wijken voor een imperrim der liberale partij en zal de antiliberale partij zich opnieuw aan bestrijding van beginselen kunnen te goed doen ! Ofschoon de Regering met de directie der Amsterdamsche Kanaalmaatschappij tot overeenstemming is gekomen omtrent het overdragen van het Noordzeekanaal aan den Staat, zal de wettelijke regeling dier zaak dit jaar nog niet tot stand kunnen komen. Daarom zal een voordragt worden ingezonden om de concessie, die met 1 Jan. e.k. zou vervallen, nog tijdelijk te verlengen. Bij Kon. besluit zijn eenige artikelen in een gemeenteverordening van Noordwolde vernietigd, als in strijd met de wet. Daaronder is een artikel, dat de oprigting of overneming van huizen, waar men gelagen zet, afhankelijk stelt van een vergunning van B. en W., waardoor aan dit college de magt wordt toegekend den verkrijger van een patent de uitoefening van zijn bedrijf in de gemeente te verbieden. Deze bepaling strijdt met de wet van 1819, die den verkrijger van het patent het regt toekent om zijn bedrijf allerwege, d. i. in alle gemeenten des Rijks, uit te oefenen. Ook worden eenige artikels in gemelde varordening vernietigd, waarbij de politie over de tapperijen en openbare vermakelijkheden wordt opgedragen aan B. en W. Art. 188 der gemeentewet toch draagt dat politietoezigt aan den burgemeester op. Hoewel het gemeentebestuur van Amsterdam de f 1000 toelage, die het ten behoeve van de paardenmarkt en eene harddraverij betaalde, heeft ingetrokken, zal de laatste in 1881 toch weergehouden worden en heeft de commissie voor dat volksvermaak nu reeds een programma vastgesteld, 't welk aldus luidt: No. 1. Harddraverij van inlandsche paarden toebehoorende aan Nederlanders, ingespannen voor Holl. sjeezen, rijders in nationaal costuum, afstand 1600 meters. Prijs f 700 en premie f 250. No. II. Internationale harddraverij door paarden van alle rassen, ingespannen voor twee- of vierwielige rijtuigen. Afstand 4000 meter. Prijs f 2000. Premie f 500. Inleggeld f 20. No. III. Harddraverij van inlandsche paarden (bereden onder den man). Geboren in 1876 of later. Afstand 1600 meters. Prijs f 300. Premie f 100. No. IV. Internationale wedren, gewigt bepaald naar ouderdom en afstamming. Afstand 2400 meters. Prijs f 1200. Premie f 400. Rijders in Jockeycostuum. Inleggeld f 10. No. V. Wedren met hindernissen voor hh. officieren van het Nederlandsche leger in uniform. Afstand 1800 meters. Prijs f 700. 1ste premie f 200. 21e premie f100. Inleggeld f '10. De paarden moeten 3 maanden het eigendom en dienstpaard van hh. officieren zijn. No. VI. Harddraverij van het zadel, door hh. liefhebbers. Afstand 2400 meters. Prijs f 300. Premie f '100. Rijders in Jockeycostuum. No. VII. Harddraverij met 2 paarden ingespannen. Afstand 3200 meters. Prgs f 600. Premie f 200. Inleggeld f 20. No. VIII. Internationale wedren met hindernissen. Afst nd 3200 meters. Prijs f 2000. Premie f 500. Rijders in Jockeycostuum. Gewigt naar de berekening van No. IV. Inleggeld f 20. Er worden dus voor ruim f 9000 aan prijzen en premiën uitgeloofd. De commissie heeft nog in kas f 8500. De Sint-Nicolaasdagen gingen voor de Amsterdamsche brandweer niet onopgemerkt voorbij. Zaturdag toch werd zij achtmaal geroepen om kleine binnenbranden en schoorsteenbranden te blusschen; terwijl zij Zondag en Zondagnacht zevenmaal werd gealarmeerd, waarbij niet minder dan drie uitslaande branden waren. Namiddags te 5 uur sloegen de

vlammen uit perceel 42 in de Kerkstraat bij de Leidschestraat; twee handspuiten van de aangerukte magt bluschten het vuur in korten tijd. Gisterochtend te 3 1 / 1 uur ontmoette zij een oude bekende. De zoogenaamde veerenfabriek, hoek N. Z. Voorburgwal en Hekelveld, moest eens weer een beurt hebben. Hier waren vijf hand-, twee stoomspuiten en de J. v. d. H. noodig om het dreigende gevaar te keeren. Te 6 3 / 4 uur ter naauwernoad teruggekeerd van laatstgenoemden brand, sloegen de vlammen uit de bovenverdieping van perceel N° 158" op de Bloemgracht. Met 2 handspuiten werd het vuur gebluscht. Bij de opruiming in dit perceel werd een onbekende man, die zich in het brandende perceel had begeven, verkoold teruggevonden. Een der brandwachts redde met levensgevaar een dienstmeisje uit de vlammen. (HbldJ In 1814 ontving de redactie van de Kölnische Zeitung een schrijven, waarin haar werd gelast om elk nommer één dag voor de uitgifte ter hand te doen stellen aan den heer Asmerdson, overste, commandant der lijfgarde te paard, chef van het hoofdkwartier van Z. K. H. den Kroonprins van Zweden. De Overste las het nommer, streek door wat hem niet beviel en als het eindelijk naar zijn genoegen was, zond hij het naar het bureau van den stadscommandant, die er opzette: afdrukken. De tijden zijn veranderd, maar er zijn nog wel mannen van gezag, die gaarne te grazen zouden gaan en kale plekken maken in de kolommen der Dagbladen. De Kölnische Zeitung werkt thans met 3 snelpersen, die elk 16,200 exemplaren per uur opleveren. 't Personeel bestaat uit 119 zetters, correctors en drukkers, 6 stereotypeurs, 5 boekbinders, 25 verschillende werklieden, als dragers, sjouwers en 78 jongens. De uitvoer van aardappelen uit het Duitsche Rjjk bedroeg in October 1880 ongeveer 1.427.000 Ctr. en in October van 't vorige jaar 3.593.000 Ctr. Oostenrijk verkreeg van den uitvoer van dit jaar 35.050, Zwitserland 175.800, Frankrijk 8480, Belgie 77.298 en ons Rijk 224.829 Ctr. Welligt is een gedeelte van de aardappelen, die aangegeven zijn als voor ons Land en Belgie bestemd, naar Engeland verscheept. De opbrengst der aardappelen in Duitschland wordt officiëel geschat op 356 millioen Ctr., tegen 238 millioen Ctr. in 1879, alzoo nu 50 pet. meer. Meppel, 6 Dec. In de atgeloopen week was de handel in rundvee, vooral in beste kalfde koegen, wederom zeer willig; terwijl ook varkens vlug konden worden geplaatst. De verzending bepaalde zich tot het volgende per spoor en per stoomboot: 39 koeijen naar Zwolle, 81 vette varkens naar Amsterdam, 40 magere naar Zuidlaren en 153 schapen naar Utrecht. Meppel, 7 Dec. De gister, ten overstaan van den heer mr. P. Tonckens, notaris alhier, verkochte vaste goederen, nagelaten door wijlen den heer J. J. Snoeken, gemeentesecretaris van de Wijk, hebben te zamen de aanzienlijke som van f 74533 opgebragt. Van daling in den prijs der landerijen is in onze welvarende omstreken geen sprake. De heer Abraham Roelink alhier werd voor f 48299 kooper van 2 boerenplaatsen te de Wijk, een oever in de gemeente Wanneperveen en drie oevers te Oldestaphorst. De heer W. Schiphorst, in de Oosterboer alhier, kocht voor f 7857 het sierlijke woonhuis van den heer Snoeken, met tuin en weiland; terwijl verschillende koopers voor f 18377 eigenaar werden van een huis met onderscheidene perceelen bouw,wei- en hooiland te de Wijk. Meppel, 7 Dec. Gister, St. Nicolaasmorgen, had op de openbare school van den onderwijzer Hutzingh de gewone jaarlijksche prijsuitdeeling plaats, van wege »de vereeniging tot wering van schoolverzuim". Wegens afwezigheid van den president, dejj heer Borger, werden na een opwekkend woord van den heer Meys, aan 276 leerlingen, die het geheel jaar geen enkel maal de school verzuimd hadden, z«er aardige en doelmatige prijzen uitgereikt. Mogen sommigen al beweren, dat deze taktiek om het geregeld schoolbezoek te bevorderen, op geen zuiver paedagogischen bodem rust; hier kan tegenovergesteld worden, dat ze uitstekend tot het beoogde doel leidt; van 1876 tot heden toch is het aantal leerlingen, dat men op deze wijze kon beloonen, van 93 tot 276 geklommen. Peize, 6 Dec. Heden is hier spoorloos verdwenen zekeren B. Bathoorn, zoon van den arbeider B. Bathoorn, oud ongeveer 18 jaren. De oüders betreuren niet alleen zijn verlies, maar ook dat van f 100 in contanten, die zij in een trommetje onder den vloer in de keuken hadden geborgen. Gisteravond heeft de verlorene aan eenigen van zijn vrienden te kennen gegeven dat hij voornemens was naar Rotterdam te vertrekken. Smtlde, 7 Dec. Naar men verneemt, mogt het gistermorgen onzen veldwachter G. llogenberk gelukken, in het Kerkvoogdenveld alhier aan te houden den persoon J. L. II., wonende aan het Oranjekanaal, gemeente Smilde, bij zich hebbende eene partij jonge berken boompjes, die hij op genoemd veld en in de nabijzijnde bosschen van den heer H. van Veen alhier had ontvreemd; — terwijl het genoemden veldwachter eenigen tijd later, op dienzelfden dag, mogt gelukken, in het turfveen, gelegen op »Kijllot" alhier, op heeterdaad te betrappen zekeren W. V., arbeider alhier, welke uit een daar staanden turfbult, toebehoorende aan A. de Boer alhier, een kruiwagen vol turf ontvreemdde. Tegen bedoelde personen is door genoemden veldwachter procesverbaal opgemaakt en hun welverdiende straf zullen ze zeker niet ontgaan, voornamelijk J. L. II., die al meermalen, wegens diefstal, met politie en justitie in aanraking is geweest. Hoogeramf 1de, 6 Dec. De veiligheid op den publieken weg laat thans in deze streken wel iets te wenschen over. Dezer dagen werd hier des avonds een meisje aangerand, van 't welk mea kon vermoeden, dat zij eenig geld bij zich droeg. De aanvaller wierp haar tegen den grond en onderzocht haar zak, maar liet haar, toen h|j niets vond, verder met rust

Ook te Beilervaart heeft eene aanranding plaats Wljhe, 6 Dec. In de afgeloopen week was de stalliandel in rundvee in deze streken zeer levendig en besteedde men voor bijna alle veesoorten f 10 & f 15 per stuk meer; naar jonge dragtige koeijen, pas gekalfd vee en fokvee was, vooral voor Belgische en Hollandsche rekening, veel vraag; voor Pruissen werd deze week weinig opgekocht. Vette varkens waren zeer gezocht en stegen weder 1 4 2 ct. per kilo in prjjs (ruim 56 è, 60 ct. per kilo). Op de botermarkten in dit gewest besteedde men bij vluggen handel f 1.50 & f 2 meer dan de vorige week ; hoogste prijs per % vat f 26.50 & f 27; per Vie vat f 10.50 4 f 11. De handel in aardappelen was van weinig beteekenis. Oldeholtpade , 6 Dec. Door de ijverige bemoeiingen van den heer ds. Britinewold Riedel e. a. hebben eenige ingezetenen van hier en 't naburige Njjeholtpade een renteloos voorschot van gezamenlijk 300 gulden bijeengebragt, om daarmee behoeftige jongelingen, die boven de schooljaren zijn, 's winters met het mattenweven, waarvoor de grondstof in de environs in ruime mate aanwezig is, bezig te houden, waardoor ze gedurende sobere tijden eenige stuivers verdiend geld kunnen te huis brengen en door degelijk onderrigt bij een goeden wil van de zijde der leerlingen het zoover kunnen brengen, dat ze in 't vervolg bij gebrek aan ander en winstgevender werk met 't mattenweven in hunne behoeften kunnen voorzien. Thans zijn zeven jongens bezig, over wiens vorderingen men zeer tevreden is. Mogt het edele voorbeeld van Olde- en Nijeholtpa's ingezetenen navolging vinden; luiheid en bedelarij zullen door zulk# menschlievende daden worden tegengegaan.