Provinciale Drentsche en Asser courant

De Zutfensche Courant, schrijvende over bovengenoemd onderwerp — waaraan wij het volgende ontleenen —, acht het eenigszins inoeilijk om een juiste definitie te geven van liet begrip „gemeentebedrijf", want daaronder yallen twee groepen van gemeente-instellingen, {ïr zijn er, di^ min of meer, zelfs heel sterk, gelijken op bedrijven, zooals die door particulieren beheerd worden en die dus, als zij in particuliere handen waren, ook bedrijf zouden heeten; maar er zijn er andere gemeente-bemoeiingen, die wel bedrijf heeten, maar het in den zooeven genoemden zin niet zijn en er alleen den vorm van beheer mee gemeen hebben, d.i. dat er een afzonderlijke boekhouding bij wordt toegepast buiten de gewone gemeente-administratie, behoudens de tekorten, die ten laste der gemeente komen. Bij den eersten waartoe allereerst gasfabriek en elcetriciteitsbedrijf en ook waterleiding behooren, zijn de ontvangsten gewoonlijk grooter dan de uitgaven; bij de laatsten zijn de ontvangsten gering, maar de uitgaven veel grooter, zooals dat b.v. het geval is bij den reinigingsdienst, het woningbedrijf en ook bij de Bank van Leening. De waterleiding en de bank van leening nemen daarbij weer een eigenaardige plaats in, omdat de eischen der hygiëne of zedelijke overwegingen daarbij een roJ spelen. De taak der gemeente is den loop der jaren sterk gewijzigd. Eerst in 1848 werd te Leiden de eerste gemeentelijke gasfabriek opgericht en de eerste waterleidingen kwamen resp. in 1855 en 1857 tot stand. Dat de electriciteitsbedrijven veel jonger zijn, spreekt vanzelf. Die eerste bedrijven waren natuurlijk uitzonderingen. Wat eenige gemeenten zich tot taak hadden gesteld, is soms door het rijk later als algemeene eisch gesteld, zooals dat b.v. met de keuring van waren het geval is; niet onmogelijk, dat ook eens het rijk de algemeene leverancier van electriciteit wordt. De vraag rijst, in verband met een en ander, of de gemeente bij het oprichten en in stand houden van de bedrijven, als gemeente handelt, d.L als verzorgster van de algemeene belangen, of als particulier ondernemer, die op winst uit Is. In het eerste geval helt zij over naar den philantropischen kant, in het andere naar de kapitalistische zijde. De taak der gemeente blijft toch tenslotte voor de gemeenschap te zorgen en dan mag de commercieele opzet niet al te sterk worden doorgedreven. En die zorg spreekt zoowel uit de eene als de andere soort van bedrijven, die wij hierboven onderscheidden. Daarom ook kan de gemeente alles als bedrijf beschouwen, waarvan het geldelijk beheer buiten de algemeene bestuurszaken wordt gevoerd, dus ook grondbedrijf, brandweer, slachthuis, woningbedrijf, reiniging. Het bedrijf in zijn gewone opvatting spreekt het duidelijkst uit gasfabriek en electriciteitsbedrijf en waterleiding. De laatste staat op de grens, omdat zij niet alleen beoogt de voorziening van drink- ei» spoelwater, nïaar'Ook wel degelijk een meer iedeëel doel najaagt, bevordering der volksgezondheid of voorkoming van gezondheidsstoornissen. De gemeentelijke exploitatie van bedrijven als de genoemde is eerst mogelijk geworden toen de techniek het zoover had gebracht, dat Zij gemakkelijker en goedkooper de machinerieën Icon leveren, die bedrijfszekerheid waarborgden. Ook begreep men, dat de levering in het groot goedkooper moest zijn, vooral ook doordat de gemeente in staat was aan 't bedrijf een monopolistisch karakter te geven. Zeer zeker zal in den strijd over de vraag : „Eigen beheer of concessie ?" de zucht naar winst wel hebben meegesproken; maar ongetwijfeld heeft de gemeente, toen zij aan eigen beheer de voorkeur gaf, overwogen, dat de zekerheid omtrent geregelde exploitatie in haar handen grooter was dan in die van exploitanten. Verreweg de meeste bedrijven zijn begonnen als particulier bedrijf, daarop heeft de gemeente de exploitatie aanvaard, in sommige opzichten is de provincie exploitant geworden en het is de vraag of niet het Rijk te zijner tijd voor alles zal zorgen. Overneming door de gemeenten heeft zich vooral bij het gasbedrijf laten gelden;

provinciale inmenging en vermoedelijk toekomstige rijksbemoeiing komt bij electriciteit voor. Een voorbeeld van intercommunale waterleiding levert het net van Zuid-Beveland, waaraan ook een paar Noord-Brabantsche dorpen zijn aangesloten. Wat de bedrijfswinst aangaat, er zijn er, die het maken van winst uit den booze achten wordt dit volgehouden, dan zou men van jaar tot jaar tegenover tariefwijziging kunnen staan. Een matige winst is geoorloofd, ten eerste reeds, omdat het goed is reserves aan te leggen, waaruit noodige herstellingen en vernieuwingen kunnen worden gekweten; ten tweede, omdat een bedrijf nu eenmaal een bedrijf is, al stellen wij lie: gemï.Mtebeo'riji niet volkomen gelijk met wat hit zou zijn, als r.et dcor particulieren geëxjtrik'erd werd. Maar dan moet ook op de algemeene begrooting niets anders van de bedrijven voorkomen, dan wat zij van de gemeente ontvangen of daaraan terugbetalen, en dan mag niet wat bedrijfswinst is onder andere benaming aan de gemeente worden uitgekeerd; wij hebben in een vorig artikel er al op gewezen, dat een retributie voor het hebben van buizen in gemeentegrond eigenlijk is een clandestiene overbrenging van bedrijfswinst in de gemeentekas; want de gemeente presteert daarbij niets en bewijst geen tastbare diensten. Daarentegen is de rekening der bedrijven nooit volkomen zuiver. Alle bemoeiingen van het algemeene gemeentebestuur ontbreken er. Strikt genomen zou een deel van het salaris van B. en W., van het secretarie-personeel, en van de kosten van een Commissie van Bijstand ten laste van het bedrijf moeten komen. Een gevaarlijk punt, althans een punt, waar omtrent verschillende meeningen bestaan, zijn de afschrijvingen, die noodig zijn, omdat de bezittingen van het bedrijf in waarde achteruitgaan. De afschrijvingen behooren gelijken tred te houden met de waardevermindering; tusschen beide moet evenwicht zijn, tenzij men ten gevolge van groote winst reserves kan maken. Wordt de waardevermindering te laag geschat, dan is het natuurlijk gevolg, dat de winst te hoog wordt aangeslagen, een methode om met geflatteerde balansen te werken, welke zich later wreekt. Het ligt echter voor de hand, dat men de slijtage aan machinerieën en de gebouwen, niet tot op een cent nauwkeurig kap schatten. De oorlog heeft op het zoo even bedoelde evenwicht tusschen waardevermindering en afschrijving een bedenkelijken invloed uitgeoefend; alles is in prijs gestegen en wat men vóór eenige jaren als voldoende afschrijving beschouwde, is niet voldoende bij de tegenwoordige prijzen om daaruit vernieuwing te voldoen. Wat de tarieven en de mogelijke winst aangaat, nog een paar opmerkingen. Strikt genomen moeten de algemeene zaken van bestuur buiten de bedrijven omgaan; is de financieele toestand der gemeëWtÉ, zöoate zij behoort te zijn, dan moeten de opbrengst van de belastingen en van de huren en van de rijksuitkeeringen voldoende zijn om de uitgaven te bestrijden, waaronder dan ook de semibedrijven vallen. In verband daarmee kunnen de bedrijfstarieven worden vastgesteld. Maar wanneer van de bedrijven menschen profiteeren, die in de algemeene lasten te weinig bijdragen, of wanneer het aantal voordeeltrekkenden van het bedrijf zeer gering is, dan zou er niets tegen zijn, dat een wat hooger tarief het tekort bij de belasting compenseerde. Maar dient een bedrijf ook het hygiënisch belang — waterleiding en slachthuis — dan dienen de tarieven aan den lagen kant te blijven. Alleen zou een uitzondering mogelijk zijn, als die lage tarieven een zoodanige uitbreiding van het bedrijf veroorzaakten, dat daardoor groote sommen noodig waren, die uit de gemeentekas zouden moeten komen. Ook zou men — en het wordt gedaan — in tijden van hooge belastingen en als deze niet voor verhooging in aanmerking komen, de tarieven der bedrijven wat hoog kunnen houden, d.i. indirecte belastingen heffen in plaats van directe. Echter behoeft men niet zoo angstvallig te wikken en te wegen, dat alle tegemoetkoming

van het bedrijf achterwege zou moeten blijven. Wanneer de tram een aanzienlijk tekort oplevert, mag dit geen reden zijn om b.v. geen goedkoope werkliedentrams te laten loopen of het tarief voor extra trams hoog op te voeren; want elk bedrijf, ook het trambedrijf, heeft twee kan ten, een socialen en een economischen. Nog een enkel woord over de tarieven voor gas en electriciteit en water. Zij zijn verschillend en kunnen dat zijn. Soms hebben zij tot grondslag het perceel, waarop geleverd wordt soms wordt een zuiver metertarief toegepast. Het ontbreken van den meter, vooral voor water, leidt tot verspilling en het bedrijf mist alle zekerheid omtrent de grootte van het verlies en omtrent de schuld van elk der gebruikers. Bij gas en electriciteit worden verschillende tarieven toegepast voor verlichting en voor de industrie, koken daaronder begrepen. De grond daarvoor is, dat met graagte aanvaard wordt het gebruik van beide gedurende de uren, dat het bedrijf niet of zeer matig belast is voor ver lichting om, bij haftöhaving van het vastrecht, de eenheidsprijs voor etectriciteit, die 5 cent is, voor de nachturen verwarming enz. — te doen dalen tot 2 cent. Ook is vooral in de laatste jaren een stelsel ingevoerd, waarbij per perceel een vast recht wordt geheven, dat nog al hoog kan zijn, terwijl dan de prijs per eenheid sterk daalt. Daarin heeft men te zien een financieele scheiding tusschen de aanschaffingskosten van de geheele installatie en de exploitatie. Het z.g. vast recht is een bijdrage tot hetgeen voor afschrijving en dus voor waardevermindering van gebouwen en machinerieën noodig is, terwijl dan de eenheidsprijs alleen rekening heeft te houden met den kostenden prijs aiet inbegrip van de distributie. MisscHien leidt ae lagere eenheidsprijs in zulk een geval tot slordiger, d.i. meer gebruik.

Roman. j(Uit 't Fransch van GUY CHANTEPLEURE) Geautoriseerde vertaling van W. II. C.

28 „Dat noemt men een koudwaterstraal hè ïterjean ! Maar mijn. „ongegeneerdheid" trekt zich daar niets van aan. De onvriendelijke opmerkingen en verdachtmakingen van mevrouw Chardon-Pluehe laten me nog al Ikoud. Soms vind >k die zelfs vermakelijk. Hoe zou je je kunnen boos maken, als ze b.v. Ibet volgende zegt: „— U moet liet wel akelig vinden, terwijl u in den rornv bent, zoo'n opvallende gelaatskleur te hebben, juffrouw Boissoli. 't Is eoo prettig om onopgemerkt zijns weegs te gaan ! of wel, minder direct, en als spreuk ingekleed : „— Niets is meer betreurenswaardig voor een arm, jong meisje dan mooi te e 'jn en niet een gezicht overeenkomstig haar positie te hebben." »Je hebt me wel eens iets dergelijks gezegd Kerjean!.... Maar jij betreurde mijn positie en mevrouw Chardon-Pluche mijn gezicht Wel een tikje verschil, niet waar? lik antwoordde bedaard, terwijl ik me wel ■wtaeiite de complimenteuze -woorden als aan mij gericht te beschouwen : _ •»— 't Lijkt me daarentegen toch wel prettig en troostrijk tevens, om, wanneer men 't ongeluk heeft arm te zijn, bij gebrek aan beiter neg 't geluk te hebben mooi te zijn, ware .het slechts als kleine revanche om iets benijdenswaardigs te bezitten, dat niet tegen geld *an ■worden geruild." g«Maar 't belachelijkste én tevens bet verinakelijkste

is als mevrouw Chardon-Pluche me zoo n beetje verwijt — mij 1 — dat ik aan haar groote, bijna overrijpe dochters weinig betamelijke dingen vertel, dingen, waarover men niet met jonge meisjes spreekt 1 „Je begrijpt wel, Kerjean, dat de „weinig betamelijke dingen," alleen maar in bet brein van mevrouw Chardon-Pluche be staan, en nooit in mijn woorden te vinden zijn. In haar br.ein spookt altijd de afschuw vaai „zondige oogmerken" rond. „Zoo hadden ze 't onlangs over de manier ■waarop ik, voor -dat ik naar bed ga, mijn haar opmaak 't was een heele geschiedenis ! „Thuis komende van een diner, waarop ik niet gevraagd was, kwamen Marcelle en Edmée mijn kamer binnen, om me te vertellen ■boe de avond was geweest. Ik had, alleen thuis zijnde, mijn tijd doorgebracht met een brief van tien zijdjes aan jou te schrijven, een brief, dien je niet zult ontvangen 'n brief waarin ik je inderdaad te veel sprak over.... hem, aan wien ik liever niet te veel denk waarin ik het eigenlijk alleen over „hem" had' Ik lag nog niet in bed; ik had alleen nog maar mijn haar los gemaakt en liet voor den nacht in orde gebracht. „Toen kwamen er van Marcelle en Edmée Uitroepen zonder eind, zoo als i'k die trouwens telkens hoor, als ze in mijn toilet iets nieuws ontdekken. o 1 wat ziet u er grappig uit. met die twee dikke vlechten aan weerszijden van uw kleine gezicht! En dat gestrikte lint boven uw oor ! zei Edimée spottend. U ziet er uit als een pop ! Wat ziet u er schattig uit, rei Marcelle. Net een mooi, 'klein meisje. Ik heb nooit geweten

dat men voor den nacht het haar opmaakt Waarom gebruikt u geen leeren papillotten, zooals wij? „Eien kreet van ontzetting ontsnapte me. Leeren papillotten !! Maar 'dat staat afgrijselijk; trouwens, ik krul mijn haar niet.... „— Wat kan u dat schelen of het afgrijselijk staat, vroeg Edmée op wrangen toon; niemand ziet u toch 's nachts. „— Doet er niet toe, zei ik, zelfs gedurende den nacht ben ik er op gesteld er netjes uit te zien en mijn haar netjes opgemaakt te hebben, alsof iemand me moest zien. „Kerjean, zou jij aan dezen zin aanstoot hebben genomen ? Welnu, den volgenden dag nam mevrouw Chardon-Pluche roe apart en op stijven toon, die haar bij dergelijke medeöeelingen eigen is, zei ze : — Jutuouw Boissoli, Marcelle en Edmée hebben me verteld van uw „nachtkapsel". (Ik wou dat i'k je de manier kon weer geven, waarop dit woord werd uitgesproken). „Het is de eerste miaal in mijn leven, moet ik u bekennen, dat ik boor spreken 0V er een jong meisje.... of zelfs over een fatsoenlijke vrouw, die zich voor dien nacht opsiert.. Maar dit gaat mij niet aan i,k! wil u slechts verzoeken mijn dochters — die ik tot kuische echtgenooten wensch te vormen — geen ideeën in te prenten die ze, Goddank, niet hebben U hebt haar gezegd.. (en ze herhaalde mijn 'woorden). „Wees verzoek ik u, een volgende maal zoo vriendelijk dergelijke praatjes te vermijden, hoewel die arme kinderen, den hemel zij gedankt! het onbehoorlijike er van niet hebben begrepen." „— Maar mevrouw ! ik evenmin, dat zweer ik u ! „Ik was verontwaardigd en- stond voLkomen

verstomd. „Mevrouw Chardon-Pluche keek me met verbazing aan. „— Als dat het geval is, kindlief, zei ze toen, dan zijn het niet uwe bedoelingen geweest, noch uwe gedachten, die slecht zijn, maar uwe geheime instincten Die moet u bestrijden.... Als moeder van dochters, voel ik dat het mijn plicht is u deze waarschuwing te geven.... in uw eigen belang.'' „Ditmaal was mijn verbluftheid zoo grenzeloos, dat ik aanvankelijk niet wist wat te antwoorden. Toen ik mijn tegenwoordigheid van geest had herwonnen, was mevrouw Chardon-Pluche de kamer uit. ,.r-k heb mijn schouders opgehaald en- -me verder geen zorg over het geval gemaakt. Het oordeel van de bekrompen vrouw, die altijd kwade bedoelingen beeft, ik'an me niet deren Ik lach er om..., Ik heb het je immers wel gezegd, men moet altijd een snip pertje pliilosophie bij de hand hebben „Ik 'ben blij dat je mijn brieven hebt ontvangen en mijn gebabbel genoegelijk vindt, „want door me te lezen hoor je me" Oude 'Bizuth, jij bent in de heele wereld de eenige die goed is ! Wat denk je, zou men het vreemd vinden altijd jouw handschrift te zien ? Ik hoop dat mevrouw Chardon-Pluche niet elke enveloppe bekijkt.... 'Maar, Iaat haar naar de pomp loopen.... Ik wil brieven van je ontvangen. ... „Meld me vooral den dag van je aankomst, dan wip ik den eersten Zondag den besten even uit om bij je te komen Als het nog lang duurt, voor dat het Zondag is, dan kom jij dadelijk naar mij, niet waar? „Heb je het .gelezen, Kerjean? Het Théater Francais gaat een tooneelstuk in dichtmaat

opvoeren van Fabrice de Mauve: De Koningin van Y s. „Ik hoop jo weldra te zien ! Je Phylleike. IX. > Terwijl hij op reis was, werd de route van Kerjean dikwijls gewijzigd, nu eens omdat de omstandigheden en de zaken dit noodig maakten, dan weer als gevolg van de instructies, die uit Levallois kwamen, in da eene stad, waar de ingenieur van het 'huisPa tam tamelijk lang dacht te moeten blijven bleef hij niet langer dan een paar uur of in het geheel niet; in een andere plaats weer langer dan aanvankelijk voorgenomen was. Steeds w erd er met Parijs getelegrafeerd en getefoneerd, maar om contact te blijven houden met Phyllis en haar op de hoogte te houden, zoowel van de wijzigingen in zijn reisroute ats van den duur van zijn verblijf in verschillende plaatsen, durfde hij deze cor respondentiemiddelen niet gebruiken, omdat die weinig correct en in e!,k geval ongewoon zouden kunnen schijnen. Ilij moest zich derhalve wel tevreden stellen met haar van tijd tot tijd een kort briefje te schrijven of een woordje op een prentbriefkaart te krabbelen. Het gevolg was dan ooik dat geen van Phyllis' brieven hem bereikte in de stad, waarheen die oorspronkelijk werden gezonden en dat ze alle minstens twee of dria postkantoren moesten passeeren, alvorens hem in handen te komen. De laatste — die, waarin sprake was van zijn terugkomst — reisde vruchteloos den geadresseerde na over dé. Noord-zee en in Groot-Brittanniö en bereikte hem eerst te Parijn, waar hij' juist was aangekomen, (Wordt vervoijs®. ^

Mourand, een artist, heeft onlangs een stout stukje uitgehaald, door met een nj'Wiel van een tien meter hoogen toren in de Seine te springen. Op den achtergrond de Eüfeltoren.

DE GEVOLGEN VAN DE WERKLOOSHEID IN HET VEENBEDRIJF. (8 Aug.) — Door de inzinking in het veenbedrijf wordt ook de bestaansmogelijkheid moeilijker voor de ambachtslieden. Voor eenigen tijd is de smid Lankhorst al van hier vertrokken en binnen enkele dagen gaat ook de stelmaker Dijkhuizen ons verlaten. Deze laatste heeft te Coevorden eene werkplaats gehuurd en hoopt daar een beter bestaan te vinden. BOIWJER. VARKENSMARKT (9 Aug.) — Op de heden hlhier gehouden varkensmarkt waren aanvoer en prijzen als volgt; 151 biggen f 13 —f16. Handel slap. < - ' ■' • s . li-1« STRA (9 Aug.) — De heer D. Feenstra, canSTRA (9 Aug.) — De neer D. Feenstra, eandidaat te Woudsend, zal op 20 Sept. a.s. zijn Intrede doen bij de Ger. Gemeente alhier. DE BOUW (9 Aug.) — Het inhalen van het koren is thans bijna afgeloopen en de meeste wintermijten zijn weder op verschillende plaatsen van ons dorp geplaatst, om daar gezamelijk door de Stoomdorschmaehine van de C'oop. Stoomdorsehver. Borger e. o. te worden afgedorsoht. Ging het inhalen van koren steeds met behulp van paard en wagen, ook hier Iaat de moderne techniek zich reeds in enkele gevallen gelden. We zagen tenminste in ons dorp inplaats van paard en wagen, een vrachtauto als middel van vervoer van het droge koren dienst doen. En of het vlug ging 1 DE VERDWENEN LUNSBERG (9 Aug.) — Op het heideveld Borger—Rolde was sedert onheugelijke tijden in de boermarke va n Borger aan den grooten weg een alleenstaanden heuvel te zien, dien men de Lunsberg noemde. Dat deze in oude tijden bekend was, blijkt hieruit dat er volgens oude aanteekfcningen,

te Grcllo gevonden, de markebestuurders ven Borger era Grollo een of meer conferenties hebben gehouden, oo eene scheiding tusschen de boermarken van beide plaatsen vast te stellen. De Lunsberg werd van achter in den Borgerder Koesteeg met het bloott) oog gezien, en hij gold als afstandswijzer voor Borger, waarvan hij vrij juist een hialf uur-gaans verwijderd lag. Hoe vaak beklommen de schaapherders van Borger, als Willem Stel, scheper Tönne, Gerrit Paas en Foppe Smit, dezen heuvel, om vandaar de verspreide schapenkudde in het veld te overaten. Dklht hierbij lifet het Lwnsveen, eene plas, vroeger bekend, omdat er zooveel vogeleieren verkrijgbaar waren voor den zoeiker, die geen watervrees kende. En nu is het Lunsveen eene vaak geheel uitgedroogde plas, die eenmaal nitgeveend zal worden, waardoor er dan weer eene nieuwe plas ontstaat. En de Lunsberg, reeds voor meer dan de helft verstoven, is niets meer dan eene kleine hoogte van VA M. 1 boven (den Jomllgigeradeni. beamen grond, beplant met plantsoen, om daar, aan den kunstweg, de zandverstuiving te bestrijden, op 200 M. afstands niet zichtbaar, zoodat een bekende nauwelijks de plek terugvwidt waar hij eerjmaal gestaan heeft, Zoo gaat het met onze ovorblijfselen der oudheid in het open veld. Maar van wat dia markgenooten van Borger en Gro'loo daar op den Lunsberg bepaalden, bestaan er nog twee overblijfselen, nl. ?,ware opgerichte keisteenen met een kruis er op, dienende Jot scheidingsteekenen voor beider boermarken, in het veld. Deze zullen, ook al wordt al het heideveld in hunne omgeving in cultuur gebracht, daar nog blijven bistaan, recht in de lijn die vaxnf de zevenriarkescbeiding op het Ellertsvekl in deze richting tot den Rolderweg voorloopt, om te getuigen v.in het werk van vorige geslachten. BUINERVEEN. VOETBAL (10 Aug.) — De Zondag t« Bulinerveen gespeelfd© vriendschappelijke ontmoeting B.V.C.—Sparta-comb. (Borger), bracht na 1 een spannenden kamp een 1 —0 overwinning voor de thuisclub. DALEN KLEIDUIVENSCHIETWEDSTRIJD. (9 Aug.) — Door den Hotelhouder, den heer De Boer, was heden voor Heeren Jagers uit deze plaats en omliggende dorpen een Kleiduivenschietwedstrijd georganiseerd. De heeren W. Caspers, Huizing en Rikkers hadden zich welwillend met de leiding van den wedstrijd belast. Ondanks de groote hitte was er nogal tamelijk veel publiek. De uitslag van den wedstrijd was als volgt: Jobing, Nw. Amsterdam, le prijs; L. Deen, Oosterhesselen, 2e prijs; J. Oostergo, Nw. Amsterdam, 3e prijs; Ehrenstein, Odoorn 4e prijs. ; Na afloop werden de prijzen in het hotel De Boer uitgereikt, waarna men nog eenigen tijd feestelijk bijeenbleef. DROUWEN. KORFBAL- (9- Aogv>i Onder- voorzitterschap van den heer M. Roosjen, had in het café Dries en buitengewone ledenvergadering plaats der korfbalclub S.E.S. Deze vergaderig was noodig, daar mej. E. Poliing en de heer H. öohuiting niet alleen bedankten als bestuursleden, maar ook als werkende leden der club. Gekozen werden in hunne plaats de hh. L. Hilbrands alhier als secretaris en ff. Kolthof als penningmeester. Te wensch en is het, dat de olub, meer gevolg geeft aa u de uitmoodigingen, daar zij in staat is, gelijk meermalen is bewezen, hee! wat te presteelten. 'Na een opwekkend woord volgde sluiting der vergadering. VOORUITGANG (9 Aug.) — De Dorschmachinevereen. „Buinen-Drowen", die tot dusver werkte met eene benzine- of benzolmotor, heeft thans een tractor „Ford" aangekocht. Bij de proefdorscJhing, die thans eerige dagen duurde, gaat alles naar wensch, niet alleen het vervoer Her machines, maar ook het dorschen gaat uitstekend, zoodat het voor de leden een ware uitkomst is, daar het vervoer met paarden^, steeds grootere moeilijkheden opleverde.

BROUV/ENERVEEN. 5 O M E R F E E'STE N (10 Aug.) - Bij fet caReiling alhier werden gistermiddag de zomerfeesten gehouden, bestaande uit hardrijderij per fiets met hindernissen voor personen boven 16 jaar en hardloopen met hindernissen voor jongens beneden dien leeftijd. Aan.den eersten wedstrijd namen IJ rijders deel met den uitslag, dat de prijzen, resp. f 10, f 6, f 3 en f 1, resp. verkregen de heeren H. Germs te Bonnerveen, M. Alburg te Gass.nijv.mond, H. Poelman te Bonnerveen .en L. Luis te Gass.nijveen. Aan den tweeden wedstrijd werd deelgeno men door een 14-tal jongens. De le prijs, een klokstel, werd hier behaald door den heer H Marlijn te Gass.nijveen, de 2e, een kleerbor stel met hanger, verwierf de heer N. J. Wes seis alhier. Een zeer talrijk publiek woonde de feestelijkheden bij. DIEVER. RAADSVERGADERING. (10 Aug.) — In de op Donderdag 13 Aug. te 10.30 uur te houden Raadsvergadering komen aan de orde : 1. No tulen. 2. Ingekomen stukken. 3. Restantlijst schoolgeld. 4. Gemeenterekening 1924. 5. Wij ziging begrooting 1925. 6. Wijziging verhaal in koop van pensioen. DWINGELOO. ONWEER. (10 Aug.) — Zondagnacht te on geveer half twee werden we opgeschrikt door aanhoudend sterk weerlichten uit alle windstreken. 't Was een grootseh, hoewel zeer angst wekkend gezicht. De onweersbui trok bijlangs ons dorp door 't Noorden en bleef geruimen tijd in 't Oosten. Men deelt ons mee, dat te Westeinde de bovengrondsche leiding van 't electrisch licht werd getroffen, waardoor in de woning van de Wed. M. Zanting de branders stuksloegen. Te Leggeloo werd een paard in tie weide van den landbouwer Js. Hessels Hzn gedood, terwijl ook een boom bij 't huis van den heer J. Bos, hoofd der O. L. school te Leggeloo, werd getroffen. Een flinke regenbui bracht verfrissching. DIEVERBRUG. IN WERKINGSTELLING BEMALINGSGE ÊOUW. (10 Aug.) Hedenmorgen omstreeks 12 uur had het in werking stellen plaats, van het bemalingsgebouw alhier. Bij de opening waren tegenwoordig de hoofd-ingenieur en andere ambtenaren van den Rijkswaterstaat, benevens eenige monteurs van Heemaf, de uitvoerders van het aanbrengen der electrische machines. De machines werkten naar wensch, zoodat de opening zonder stoornis plaats had. Van het gebouw wapperde de driekleur. E MM EN. MUZIEKUITVOERING „EUTERPE" (10 Aug.) — Zondagavond gaf de Muiziek vereeniging „Euterpe", directeur de heer W. J. Deden, een concert op de Markt alhier. Daartoe mede aangetrokken door het prachtige zomerweer, bewogen zich zeer veel belangstellenden rondom ons schoone, met boomen beplante marktplein, genietende van de ten gehoore gebrachte nummers. Euterpe heeft haar- ouden roem gehand haafd en een heel goede uitvoering gegeven. De verschillende stukken vielen goed in den . «maak. •"? n 1 r/T van De TuinbonwNieuw-Am ERICA. SPES NOSTRA (10 Aug.) vereeniging „Spes Nostra'' sterdam hield een ledenvergadering in het café Beuker alhier. De voorzitter, de heer Norbruiis, hield een pittige openingsrede. Spreker deelde mede, dat men aa n de fabriek, waaraan de hier verbouwde producten waren afgeleverd, zich niet bad kunnen voorstellen, dat in een streek, waar de tuinbouw pas in 'n begin-stadium verkeert, zulke uitstekende producten verbouw', konden worden. Ai; het veil : m;swezen in (le toekomst hofger op wordt gevoerd, dan is volgens spr., een groot vrosgstuk der arbeidsverruiming opgelost. Ook Erica zal in dezer, liiet ten echter blijven. Een oogenblik is er voor den tuinbou w een sombere wolk geweest, nl. de Duitsehe Tariefwet, doch gelukkig is deze wolk voorbij getrokken. De notulen, voorgelezen door den secretaris, werden goedgekeurd. Daarna werd een tommissie benoemd, welke de leden van Erl5a zal vertegenwoordigen op de algemeene yergadering te Nw.-Amsterdam. In deze commissie werden benoemd de hh. P. Middendorp, G. Prinsen en H. L. Reuvers. In Erica zal een tuinbouwwintercursus komen voor jongereen en te Nw.-Amsterdam een dergelijke cursus voor ouderen. I Hierna sluiting der vergadering. SCHOOLFEEST (10 Aug.) — Gisteren *erd door de R.K. kinderen alhier 't St. Annafeest gevierd. De kinderen werden ruim getracteerd, terwijl uit een tombola ieder kind een surprise kreeg. Hoogst voldaan teerden de kleinen huiswaarts. BEVORDERING (10 Aug.) — Mej. G. Bakker elhier, is van de 3e naar de 4e klasse Jer Herv. Normaallessen bevorderd. NAAR EINDHOVEN (10 Aug.) — Het ge*in De J. vertrekt dpze week naar de Philipsfabrieken, terwijl weder eenige families Irorden gekeurd. BRAND (10 Aug.) — Hedenmorgen brandde de „keet" op van wed. de Jl, die juist vanffiorgen naar elders waren vertrokken. DE KERKWEG (10 Aug.) — Met de verbetering van den Kerkweg is thans een aanhang gemaakt. Als deze weg gereed zal zijn, te in een dringende behoefte voorzien. 2e EXLOERMOND. ' DE AARDAPPELHANDEL (9 Aug.) — ïhans worden alhier de aardappelen aan 'n eemmissionnair te Stadskanaal verkocht voor ï 750 per H.A. (in den grond). De landbouwer fcceft dan niets meer te maken met het delyen, vervoer, enz. » GIETER- EN BONNERVEEN. f COöP. AANKOOPVER. (10 Aug.) — Verslag van de vergadering van de .Coöp. Aankoopver. .VjGieter- en Bonnerveen" op 8 Aug. in het café JÉwiers. "

Nada! cfe vóorzïtfcr 3e vergadering ïïeeïï jf£ opend, weiden de notulen der vorige vergade ring gelezen en zonder op- of aanmerkingen goedgekeurd en vastgesteld. Ingekomen waren : 1. Een circulaire van de Onderlinge Veenkoloniale Hagelverze!:ering Maatschappij, daarin de aandacht op deze instelhng vestigend. 2. Een aanbieding van Friesche Pootaardappelen. 3. Een aanbieding van Voederartikèlen en granen van B. Aalders te Nieuwediep. 4. Programma's van de Middelbare Landbouwschool te Groningen en de Landbouw winterschöol te Veendam. Ze worden voor kennisgeving aangenomen. Punt 3. Wat de gunning van Slakkenmeel betreft, lijken voor 't oogenblik de prijzen te hoog. Bij de bestellers zullen lijsten cirouleeren opdat zij hun opgegeven quantum kunnen wijzigen of gestand doen. Punt 4. Bespreking aankoop Kaïniet. Besloten wordt bij de leden bestelbiljetten rond te zenden. Punt 5. Bepreking aankoop Luna-Salpeter. Besloten wordt bij den laatsten aankoop van Chilisalpeter ook gelegenheid te geven voor opgave van Luna-Salpeter. Punt 6. Bespreking aankoop Friesche Klei poters. Besloten wordt tot aankoop over te gaan en daartoe biljetten rond te zenden, waarop dan kan worden opgegeven per zak (50 Kg.). Punt 7. Bespreking aankoop Origineele zaairogge. Ook nu wordt tot gezamenlijke aankoop besloten. I Punt 8. Bespreking aankoop Turfstrooisel.Ook I hiervoor zullen bestelbiljetten worden rondge-1 zonden. Punt 9. Bespreking verhuring jachtrecht. Besloten wordt het Bestuur vrij mandaat te geven voor eventueele verhuur voor één of drie jaren. Bij de rondvraag wordt de wenschelijkheid uitgesproken over te gaan tot coöp. aankoop van Duitsehe Kalkmergel. Op de bestelbiljetten zal voor bestelling gelegenheid worden gegeven. Niemand het woord meer verlangend, volgt sluiting.

GIETERVEEN. HET A.S. JACHTSEIZOEN (10 Aug.) — Naar we vernemen ctaat den jagers hier een flink seizoen te wachten, aangezien het jachtveld hier thans wel voorzien is van wild. O.m. worden vele hazen aangetroffen. GASSELTE. HEI ONWEER (10 Aug.) — Tijdens het I onweder, dat hedennacht langs onze plaats trok, werd in het naburige Noordveen een i korenbok door den bliksem getroffen, dat | verbrandde. Gelukkig stond dit hok een aantal schreden van de anderen af, welke zoo-1 doende gespaard bleven. Te Kostvlies werd | de electrische leiding getroffen. DE KORENOOGST (10 Aug.) — Het inhalen van het koren is alhier zoo goed als geeindigd. Het gewas is in de laatste dagen zeer goed ingekomen en heden is de stoomdorschmaohine in werking gesteld. Deze wordt gedurende de aardappeleampagne een j maand stop gezet. De opbrengst van stroo is dit jaar overvloedig en zelden werden zoo vele korenhoopen ter dorsehing geplaatst als dit jaar. Zeker tengevolge van de hitte is het koren te snel gerijpt en naar ; we vernemen, is het gewicht iels minder dan het normale, nl 68 kg. per H.L. Zeker zullen er perceelen zijn, welke een hooger gewicht per | H.L. opleveren, maar ook minder.

HAVELTE. GESLAAGD (10 Aug.) — De heer L. J. Winter, ambtenaar ter secretarie alhier, is te Utrecht I geslaagd voor het voorbereidend examen voor j de gemeente-administratie. GEM. ROGGEVERKOOP. (10 Aug.). — De opbrengst van de in de vorige week gehouden I roggeverkoopingen van de gemeentelijke ont-1 ginning te Darp is pl.m. f3350. , HOOGERSMILDE. ONWEER (10 Aug.) — Hedenmiddag ontlastte zich boven onze plaats een hevig oneder. De regen viel bij stroomen uit de | lucrt, het "»as zoo donker in de huizen, dat I men overal licht deed branden. Tegen 7 uur I klaarde de lucht weer op en was het weer I helder en frisch. Na tfloop der bui bleek, dat I bij den landbouwer .1 Frsnds, bij de H.O.draai, een koe door h- J t hemelvuur was getroffen en dood lag. De koe wa.J verzekerd bij de Friesche Veevemkering MIJ Wou 3send.

HIJKEN. NOODWEER (11 Aug.) — Tijdens het onweer van Zondagnacht werd een eikenboom in een stuk land van den heer J. Seubting, geheel versplinterd. In het naburige, Brunsting sloeg de bliksem in een koreamijt, die toia:»l afbrandde. _ - Tijdens het hevige onv;ser dat gisterrond omstreeks 7 uur zich boven de/e "'«ats av ontlastte, en dat gepaard ging, met geweldige plasregens, werden in een s'.uk land ton Zuiden van het dorp gelegen, vier beste melkkoeien van den veehouder L. Bos, dour de bliksem gedood. De koeien stonde n alle ier op een rij en met de koppen boven het prikkeldraad. Allen waren verzekerd. KLAZIENAVEEN ONTSLAGEN (8 Aug.). — Bij den aanleg j der aardebaan in de tramsplitsing te Klazienaveen Noord zijn ruim 40 arbeiders ontslagen. I . aangezien daar voor hun geen werk meer is. Gedeeltelijk zijn ze weer te werk gesteld bij de ...J/xUnnn 4 /"I Pltl ItlOf-KffCr hPlHdtlUflPn 0(1 aardebaan te Emmer-Erfscheidenveen en Nieuw Weerdinge. GESLAAGD (8 Aug.). — Onze vroegere plaatsgenoot, de heer J. Kuperus, thans onderwijzer te Rotterdam, is geslaagd voor acte Engelsch. DE VARKENSPRIJZEN. (8 Aug.). — De Varkensprijzen zijn iets stijgende. Vooral de zware slaclitvarkens zijn schaarsch. Langen tijd werd daarvoor betaald 80 k 82 cent per K.G. De laatste dagen werd voor varkens van ruim 500 pond betaald 84 cent per K.O. KOERANGE. DE EIERMARKT (10 Aug.) Dp

I Maa¥(!af veer 10000 eieren verkocht, tegen een prijs van f 7—f 8.50 per 100 stuks. J. PRIJZEN BEHAALD (10 Aug.) — De heer . v. d. Wou.de had met zijn tuigpaard „Didica'' weer een' mooi succes te boeken. Genoemd paard behaalde op het concours te Vries den eersten prijs plus de verguld zil-1 veren medaille; en tevens de gouden medaille als het beste landbouwtuigpaard. ZWAAR ONWEER (10 Aug.) — Maan dagavond omstreeks 7 uur ontlastte zich bfl-j ven ons dorp een hevig onweder. In ver schillende woningen werden de lampen aan gestoken, daar het onders te donker werd Kaar men ons mededeelde, kon men zich niet voorstellen, ooit zooiets eerder aan schouwd te hebben. Van ongelukken hoorden we gelukkig tot nu toe niet.

NIJEVEEN. MILTVUUR (10 Aug.). — Gistermorgen werden twee koeien van den landbouwer B. alhier plotseling onwel met het gevolg, dat beide dieren 's middags stierven. Na onderzoek door den Rijksveearts te Meppel en den districtsveearts werd vastgesteld, dat de dieren aan miltvuur waren gestorven. Een derde koe had 's middags hooge koorts. 1^ erle.den jaar Augustus is bij denzelfden landbouwer ook een koe aan miltvuur gestorven. Beide thans gestorven dieren zullen onder poMe toezicht worden verbrand. RAADSVERGADERING (10 Aug.) — In de vergadering van den Raad der gemeente Nijeveen, op Vrijdag 14 Aug. 1925, voormiddags 10.30 uur, komen aan de orde: 1. Notulen. 2. Ingekomen stukken. 3. Voorloopige vaststelling gemeenterekening, dienst 1924.

ODOORN. DE REGELS VAN DEN WEG (9 Aug.) — Alhier werd door een rijksveldwachter mei een eigenaar van een automobiel een verkt ersinspectie gehouden. Naar we vernemen is tegen verschillende personen procesverbaal opgemakt wegens overtreding vau ce wettelijke bfpalingen (verkitrJ uitwijken, enz). OOSTER HEPSELEN. RAADSVERGADERING (10 Aug.) •- In de raadsvergadering op Woensdag 12 Aug., 's namiddags 5 uur, komen aan de orde: 1. Notulen. - , 2. Ingekomen stukken. I 3. -Beëediging Gem.ontvanger. 4. Verhaal pensioenbijdragen gemeenteambtenaren. 5. Vaststelling pensioengrondslag J. Busscher. 6. Wijziging gemeente-begrooting 1925. 7. Aanbieding gemeente-rekening over dienstjaar 1924. .

ROLDE. HET ONWEER (11 Aug.) — Tijdens het vrij erge onweer, gepaard met een geweldige regen, sloeg gisteravond de bliksem in een van de huizen der bouwvereeniging, bewoond door den heer J. Dekker. Brand werd niet veroorzaakt. Alleen de woning en 't behangsel werden beschadigd. Ook werd hier en daar de electrische geleiding getroffen.

ROSWINKEL LANDBOUWVERGADERING (9 Aug.). — Gisteravond vergaderden de leden der landbouwvereeniging in 't café H. ter Horst. Bij de ingekomen stukken was o.a. een schrijven van het D.L.G. betreffende statutenwijzigj n g V0Qr co {jp e ratieve vereenigingen, bij intred ; n g van de gewijzigde coöperatiewet. Op ■ ~ - ...... . . voorstel'van het bestuur werd besloten de sta-? tuten te gaan wijzigen zooals door het D.L.G. noodig werd geacht. Verder was een schrijven ingekomen van het [schoolfonds der Rijkslandbouwwinterschool te Emmen, behelsende een verzoek om een jaarüjksche bijdrage van minstens f5.— voor het verleenen van toelagen aan zoons van minder financieel krachtige en kleine landbouwers, welde r.l. W.S . wenschen te bezoeken. Besloten werd eenige bijdrage te verleenen. Daarna was aan de orde de opgave van kaarten voor de Provinciale tentoonstelling te Hoogeveen. De secretaris deelt mede, dat door het D.L.G. goedkoope kaarten werden beschikbaar gesteld. Een twaalftal leden wenschten hiervan gebruik te maken. 3. Bepsreking bestelling pootaardappelen en p et kü ser zaa irogge. Uit de aanbiedingen van de p r j(>gclie maatschappij en de K. I. Z. bleek, dat de pri j zen zeer tl j teen i 00 pen. Besloten werd een ; ge aardappelvelden in deze omgeving waarvan (j e poters door genoemde leveranciers zijn geleverd te an bezichtigen, voor een bestel, jng M , WQrden geda , n Een commissie , bestaande uit de heeren K. Geers, J. Rengs en A. Middelkamp werd benoemd, welke de verschillende aardappelvelden in oogenschouw zal nemen. Vervolgens werd een partij Petkiiser zaairogge a f21 per 100 K.G., vanaf verbouwer, besteld. 4. Besprekingen aankoop koeken. Door de scrctaris werd nicriegedfeld, dat door de leden indertijd 40.000 K.G. koeken werden besteld, doch wegens de stijgende markt is tot dusver nog niets a; rgekoclit. Waar de prijs der Amerikaansche lijnkoek momenteel nog bedraagt [ 14.75 vanaf Rotterdam, was het bestuur van meen j nS;) voor je^er. prijs niet gekocht moet . . .... worden. Alzoo werd besloten. 5. Bespreking aankoop draad en palen. Hiervoor bleek zoo weinig animo, dat niet tot aankoop kat; worden overgegaan. Daarna sluiting. LANDVERHURING (9 Aug.). — Dezer dager werd een landverhuring gehouden voor mej. de Wed. H. Boelken, alhier. De huurprijs varieerde van f80—f120 per H.A. Door den heer j. van Wijk werd verhuurd 1.74 H.A. zijnde groen- en bouwland, voor f224. DE AARDAPPELHANDEL. (9 Aug). — De vroegrijpe aardappelen „Eerstelingen" worden alhier opgekocht voor prijzen van f2.50—f3.00 70 K.G " \

d er water stond tonëst * ONWEER EN REGEN (10 Aug.) — Hedenavond woedde er boven ons cPorp een hevige onweersbui. Op een 3-tal plaatsen sloeg de bliksem is, zonder evenwel brand of persoonlijke ongelukken te veroorzaken. Er ging zoo'n geweldige regen met dit onweder gepaard, dat de Brink in een oogenblik onTINAARLOO. ZES KOEIEN DOODGESLAGEN DOOR HET ONWEER (10 Aug.) — Hedennacht pl.m. 2 uur, ontlastte zich boven ons dorp een zwaar onweder. Het water viel bij stroomen neer, waarbij het hemelvuur niet van de lucht af was. Zes koeien werden doodelijk getroffen, drie van den landbouwer Polman en dr:e van den landbouwer Kamphuis. Twee boomen, staande op het erf van den heer Meiering, werden ook geheel van hun bast ontdaan. VALTHERMOND DE TURFHANDEL (9 Aug.) - Tengevcl ge van het droge weer in den laatste,n tijd is alhier een groote hoeveelheid bagger ver sclc ept. De prijs bedraagt, thins nog pl.m f 46—f 47 per stobbe voor de le soorteu. Dit is ongeveer f 7 minder dan verleden ;aar om dezelfden tijd.

STADSKANAAL. VERGUNNING INGETROKKEN (10 Augustus). — Door B. en W. dezer gemeente, is ingevolge a-t 28, 2e lid der Drankwet, de vu gunning staarde ter, name mej. wed. I- van der Ploeg .tinier, ingiü.iÉe ïArjf. J1 ingetrokken. OVERPLAATSING (10 Aug.) — De heer D. Waaijer, thans rijksveldwachter alhier, wordt ingaande 24 Aug. a.s. overgeplaatst naar Steenwijkerwold (Ov.).

APPELSCHA. ONWEER (10 Aug.) — Hedenmorgen van half twee tot drie uur ontlastte z'.eh boven ons dorp en de omgeving een onweder, dat allengs in hevigheid toenam. Zoover rondom de horizon reikte, was het vuur geen seconde van den hemel verdwenen. Men zag in alle woningen de lampen branden. Ieder was op de been, uit voorzorg. Ouden van dagen herinnerden zich geen onweder, waarbij de lucht zoo met electrieiteit was overladen. Trok de eerste bui met hevigen wind en sterken regen snel van het Zuiden naar het N., zonder hier ongelukken te veroorzaken, met Ie tweede bui werd het achterhuis van K. . ïleveld aa n de 1e wijk getroffen. Een begin van brand kon door snel en krachtig ingrijpen tijdig worden gebluscht. Ongelukkiger was de landbouwer Sijtsma te Wijnjeterp, In korten tijd ging door het hemelvuur getroffen, zijn boerderij met 100 voer hooi in vlammen op. Ongeveer 3 uur zag men ook van hier brand in N. richting, waarschijnlijk fn de gemeente Norg. DIENSTWEIGERAARS (10 Aug.) — Hedenmorgen trok een zeker gezelschap de bijzondere aandacht der ingezetenen van Boven-Appelscha. Door onze politie werden, zender eenig verzet, de drie dienstweigeraars der lichting 1926 geA'angen genomen. De heeren werd uitgeleide gedaan door eenige dames en heeren anti-militairisten, waaronder ook van elders tot de hoofdbrug. Van hier werden de gearresteerden, per tram en trein naar Leeuwarden getransporteerd tot het ondergaan van 20 dagen gevangenisstraf. J. de H., G. H. en G. M. hadden opzettelijk verzuimd, zich als loteling voor de Nat. Militie aa n te melden.