Provinciale Drentsche en Asser courant

,t Is vier, nu steekt een enk'le reeds Zijn lampje weder aan, De mens, 't gediert, 't is al ontwaakt En aan het werk gegaan. Want ziet, de boer stapt naar zijn schuur, Legt fluks zijn koren aan, En dan, na ene korte tijd, Hoort men de vlegels slaan. Spekpannekoeken Na het dorsen van 5 leg kregen de dorsers een ontbijt van spekpannekoeken, na het bewerken van weer 5 leg koffie met boterhammen, na nog weer 5 leg koffie met een klontje en als er van de laatste 5 leg 3 waren gedorst een borrel jenever. In de 20e leg zat de middag, werd er gezegd. Het was dan 2 uur, half drie en er was 12 uur gewerkt. Na de middag, die om 3 uur geëindigd was, was er een uur pauze. Om 4 uur werd begonnen het stro in een mijt op het erf te pakken en tevens om de kafmolen of „weier" in beweging te brengen om het koren van het kaf te scheiden. Om 6 uur was het werk afgelopen. De dagwerkdorser had zijn loon van 2 schillings of 60 cents plu sde kost verdiend. Dagwerkdorsen Het dagwerkdorsen werd onder het zware werk gerekend. De korenleg werd in 4 vörrels verdeeld. Over vrijwel iedere vörel werd 3 maal gedorst of 12 maal over de gehele leg op de dorsvloer. Dat was dus 6 maal heen en terug; over de 20 leg samen werd dus 120 maal op en neer gedorsen, want het dorsen geschiedde al lopende heen en terug. Iedere vörAs 't laand bezeid is dan krabt de kleine boerties weer op de sluten", zei men vroeger. Wanneer het zaaikoren uit het gegewas was verkregen, bleef er van de hele oogst weinig over, dan lagen de slieten, sluten, sleten of palen weer onbedekt op de gebinten boven de lemen dorsvloer. Dat was zo in de allerslechtste korenjaren. In 1874 kwamen er gevallen voor, dat van een akker van 3i/ 2 mud land of 85 roe slechts 62 kleine korenschoofjes werden gemaaid, waarvan de opbrengst aan rogge nog geen 5 hl bedroeg. En er was in de herfst te voren 3 a 4 hl zaaikoren gebruikt. Voor het verkrijgen van zaairogge werd er bij dagwerk gedorst. Vier mannen dorsten per dag 20 korenleg af, ieder van 3 tot 5 hokken of 29 tot 40 korenschoofjes, waarvan 5 a 6 mud zaaikoren werd verkregen. Men dorste in de rood öi blauw gestreepte „unnerboks", waaraan banden van egge of zelfkant voor de „schaopgries hozen met wit wollen bovenstuk". Het haar was „veurover kamd". Vaak werd om drie of vier uur begonnen. De bekende rijmer Harmannus Hoving te Odoorn zegt in zijn „Nachtwachtslied" :

rel werd na de 3 bewerkt door het graan om te kerenDaarvoor had men een vijfde persoon als omsmijter. Hij wist zijn werk zodanig te regelen, dat de dorsers, bij het overgaan van de ene op de andere vörrel van omgekeerd koren niet stil behoefden te staan, maar geregeld konden doorgaan tot de leg was afgedorst. Dan volgde het stroschudden met de houten gaffel, om alle nog in het

Socialisten en liberalen boekten grote winst in Zweden De verkiezingen in Zweden voor de provinciale en gemeentelijke colleges hebben socialisten en liberalen grote winst gebracht. De communisten leden een verpletterende nederlaag. De sociaal-democratische partij zag haar zeteltal toenemen van 664 op 744; Zij verkreeg 47.6% der stemmen. De liberalen kwamen van 227 op 330 zetels. Agrariërs en conservatieven liepen in zeteltal terug evenals de communisten die van hun 91 zetels er liefst 62 verloren.

De vermaarde smokkelgang in de Sint Pietersberg bij Maastricht, die naar België leidt en waardoor al heel wat verboden waar van het ene land naar het andere is geloodst, zal binnenkort aan het einde van zijn glorie gekomen zyn. Zoals bekend is men momenteel druk bezig de Sint Pietersberg af te graven. Het voor en tegen daarvan is reeds dikwijls onderwerp geweest van gesprek, waarin zich echter nog niet de smokkelaars hebben gemengd. Hadden die een stem in het kapittel gehad, dan waren zij er stellig vierkant tegen geweest, want deze afgraving ontneemt hun een van hun beste kansen. Als gevolg van de explosies die met de afgraving gepaard gaan, hebben reeds enkele malen instortingen plaats gehad en men is thans zover gevorderd, dat men het terrein nadert dat de smokkelaars het hunne waanden.

og een enkele explosie en de toegang tot de beruchte smokkelgang zal gesloten zijn. Het begin en het. eindpunt van deze onderaardse gang voor duistere praktijken is gelegen

in het zogenaamde smokkelgat, dat de smokkelaars konden gebruiken door een vijftal meters naar beneden te klauteren. Voordat men echter van de richting Maastricht uit bij dit smokkelgat kon komen, diende men enige andere moeilijk vindbare gangen te passeren, hetgeen door de vordering van de werkzaamheden der afgraving een levensgevaarlijk werk is geworden. Als op de een of andere dag een donderende slag een einde zal hebben gemaakt aan de ingang van de smokkelgang zal een abrupt einde zijn gekomen aan de avontuurlijke geschiedenis van deze onderaardse internationale weg, die in 1932 door het gilde der smokkelaars werd ontdekt en sedertdien geregeld door h-n werd gebruikt. Ontelbaar zijn de opwindende smokkelavonturen die zich in deze gang in de loop der jaren hebben afgespeeld. Reeds vóór de laatste wereldoorlog kwam het smokkelen via deze gang tot grote afmetingen. Het liep tijdens de bezetting vrij aanzienlijk terug, om na de bevrijding, vooral in 1945, '46 en ook nog in '47 tot 'n record-hoogte op te lopen. In de oorlogsjaren heeft deze gang ook zeer goede diensten bewezen. Heel wat geallieerde piloten en Engeland-vaarders werden door bekwame gfidsen via de smokkelgang over de Belgische grens gebracht. Enige maanden geleden ontdekte de douane die met het bestaan van de gang even goed op de hoogte was als de smokkelaars, nog een grote partij tapijten in de gang, vermoedelijk door smokkelaars achtergelaten. Enkele der meest onverschrokken smokkelaars lieten zich door de grote risico's niet afschrikken en probeerden van tijd tot tijd nog een goede slag te slaan. Nu de doortocht naar het Smokkelgat hoe langer hoe gevaarlijker wordt, zochten zij in letterlijke zin naar ander wegen, die misschien nog enkele jaren buiten de gevaarlijke instortingszone zullen blijven. Reeds lang liep het hardnekkige gerucht dat er wel degelijk nog een andere gang bestaat, die over de Belgische grens voert. Alleen ingewijden weten hoe moeilijk het is de toegang tot een nog onbekende gang te ontdekken. Naar verluidt is het echter een zeer geroutineerde smokkelaar gelukt, de toegang tot een nieuwe smokkelgang te vinden. Vanzelfsprekend gaf hij zijn geheim niet prijs. Aan een kleine kring van geregelde bergbezoekers de zogenaamde Maastrichtse „bermennekes", die uit sportieve overwegingen de onderaardse gangen van de St. Pietersberg doorkruisen en ook, geheel belangeloos, als gids optreden voor gezelschappen, gaf hij de raad: „zoek naar Gaba". Inderdaad hebben de bergmennekes", na vele vruchteloze pogingen, eindelijk een steen gevonden waarop deze letters voorkomen. De ingang tot de nieuwe smokkelgang heeft men echter nog niet ontdekt. Er wordt echter binnenkort naarstig verder gespeurd en men koestert gegronde hoop de tweede smokkelgang in de geschiedenis van de St. Pietersberg, te vinden.

Landschap in Zuid-Limburg (foto A-N.V-V.)

(Van een bijzondere militaire medewerker) o rin CT van Moskou sluit zich om India, Pakistan, Birma en Frans D Indo -China in het Oosten. Noordelijk wordt het bestaan van Tibet bedreigd, terwijl in het Westen Turkije en Perzië regel, . m ikpunten zijn van de Russische drang naar agressie. Irak, -v pen staat zonder enige militaire ruggegraat, vormt eveneens een ®° k ~~j er zwa k punt indien het communisme naar de olie rondom de o^ische Golf zou willen grijpen. Het zou de Angelsaksers, mede door creliiktijdige greep naar het Suez-kanaal, ingeluid door een bezetfw van Griekenland, in een zodanige positie brengen, dat verdere mivJirp steun aan Europa en het Verre Oosten illusoir zou blijken te Met de mogelijkheid van Russische expansie in de richting van a 1J "' moet cezien de Aziatische aspiraties van het communisme, ten kite rekening worden gehouden. Dit betekent, dat zowel Amerika irroot-Brittannië bij een spoedig uitbreken van een conflict in het M S dden Oosten voor de verdediging van West-Europa prachtisch uitgeschakeld wordt, zowel te land als ter zee.

Streven naar ondermijning van de weerstand /^ogenschijnlijk iigt het Russicho belang op de Balkan en in Azië en speelt ook Hongarije in dit verband een rol van betekenis. Het politieke spel is daar gemakkelijker door de mindere weerstand en de militaire kracht der tegenstanders is er geringer. Tevens zal de politiek-ongeschoolde en aan een zekere mate van despotisme gewende Aziatische bevolking zich gemakkelijker aan dictatuur aanpassen. Een en ander neemt echter niet weg, dat het Russische streven naar vernietiging der democratische instellingen in Europa onverminderd voortgang vindt door het inschakelen van geestverwante handlangers in west-Europa die elke poging tot ondermijning der weermachten in EuroPa met beide handen zullen aangrijpen door het veroorzaken van stakingen, het voorbereiden en toepassen van sabotage en het penetreren van e onderdelen der nationale weermachten. Slechts spoedig handelen zal een " nitief halt kunnen toeroepen aan Qe Russische doeleinden: de omverwerping van alle democratische in. f In f e n in Europa. De winter naen, de strijd in Korea bevindt zich r,;„ een kritiek stadium. Het commume staat gereed om toe te slaanMacht tegenover macht ^poedig zal moeten blijken welke rpirt . urtenissen na Korea de wedan verontrusten en of Europa, vorrlr.ro ^et doelwit zal zijn van dan rustverstoring. Tevens zal oud e u r^ n moeten worden of de r eld in staat zal zijn eindelijk De tijd dringt D P consequentie zal dus reeds nu dienen te zijn, dat West-Europa zo spoedig mogelijk op eigen benen 1° T komen te staan. Met het organi* en van de strijdmacht, welke de Russische wals eventueel zal moeten teeenhouden, moet grote spoed worden betracht. De tijd dringt. Het Verre Oosten kraakt onder de felle mokerslagen van Stalin. Indien Korea en Formosa nog kunnen worden gered dan zullen de Verenigde Staten, Groot -Brittannië en Australië vooralsnog de handen méér dan vol k/ijgen aan de consolidatie va,n de muitaire situatie en het veilig stellen' van Indonesië en de Philippijnen tegen de politiek Sowjet-penetratie. Het zou verkeerd zijn in deze omstandigheden te veel te verwachten van Amerikaanse steun aan Europa, dat zichzelf zal dienen te helpen indien ooit het Russische gevaar werkelijk naderbij komt. Voorlopig schijnt dat gevaar nog ver van de Nederlandse grenzen verwijderd, hoewel de moderne oorlog geen afstanden meer kent. De positie van Griekenland, Turkije en Perzië is op het eerste gezicht minder benijdenswaardig dan die der Westeuropese landen. Rusland is echter een meester in het bereiden van onverwachte en onaangename verrassingen. Oost-Duitsland is een baken in zee, en zolang West-Duitsland weerloos blijft en zelfs een zwakke militaire stoot niet kan opvangen .zolang blijft Europa even kwetsbaar als het Midden-Oosten en Klein-Azië, ook al zal WestEuropa niet in eerste aanleg — zoals bij de Duitsers in 1940 het geval was — het strategische doel van Rusland zijn.

een halt toe te roepen aan de grenzenlose brutaliteit van een stelsel, dat slechts kan bestaan door de zwakheid en besluiteloosheid van het democratische

deel der wereld. Slechts macht tegenover macht en kracht tegenover kracht zal ten slotte het brute geweld en de geestelijke sabotage van het rode geweld kunnen stuiten. De naaste toekomst zal uitwijzen in hoeverre Korea de zaak van het Westen, dan wel de Russische agressie zal hebben gediend. Verrassingen zijn daarbij niet uitgesloten, daarvoor is de huidige botsing reeds te ernstig en staat het Russische prestige te veel op het spel. Dit duldt geen nederlaag en het Krimlin zal dan ook alles in het werk stellen verloren gezag zo spoedig mogelijk ergens elders te herwinnen. Vooral de Balkan en het MiddenOosten zullen in de komende maanden onze bijzondere belangstelling gaande blijven houden, evenals de ontwikkeling in Oost-Duitsland, welke voor de toekomst van geheel Europa beslissend kan zijn. Zowel Rusland als de Verenigde Naties staan op een tweesprong. Alles is mogelijk, zelfs (en dat is met vrij grote zekerheid te verwachten), indien MacArthur er inderdaad in zou slagen de toestand op Korea meester te blijven. De wereld wacht af in bangen vrestro

aanwezige korrels op de deel te laten vallen. Het stro werd werd door mannen geschud, door de andere 2 mannen in bossen gebonden en door de omsmijter naar buiten gedragen, waar het dan 's middags werd weggebracht. Van elke vijfde werd het uitgevallen koren met dat van de vier voorgaande weggenomen en bij een hoop gevoegd aan de kant van de dorsvloer. De dorsers probeerden vaak wie het vaardigst was in het opnemen en op de schouders leggen van een zak met rogge. Enkele dorsers probeerden dit tevwijl ze met beide benen in het half mud vat stonden. Zo was het dagwerkdorsen met kromgebogen eikenhouten dorsstokken. Vlegeldorsen Bij het vlegeldorsen werd vaak met 6 man gewerkt, die dan per dag 24 leg dorsten. Bij dat werk moesten de slagen rondlopen", m.a.w. ieder moest precies op zijn beurt" slaan, wat bij het dorsen met stokken ook wel nodig was, maar minder moeilijk. Ds A. L. Lesturgeon te Zweeloo, een van de drie Podagristen, die het dakwerkdorsen aldaar zo vaak van nabij had gezien, leerde de dorsers de beschermheilige van de dorsers, apostel Bartholomeus. k-^-ien en dat ieder dorser op een lettergreep van diens naam had te letten, want de apostelnaam telt vijf lettergrepen en met vijf dorsers blijft men het best „op de slag". Op de laatste vörrel van de 20ste korenleg werd de „pompslag" gehouden, waarbij alle 4 dorsers tegelijk op het stro sloegen. Een tocht heen en weer — dan was de pompslag afgelopen. De dorsers gingen zich dan bij de huispomp op de „geut" wassen, waarna ze zich verenigden aan de

Vijftig gewapende bendeleden hebben Vrijdagnacht een overval gepleegd in de bergtuin te Tjibodas ten zuiden van Bogor, waarbij de assistent Hortulanus werd vermoord. Toen Sukarno, die op het ogenblik op Borneo vertoeft, te Samarinda het bericht vernam zond hij tijdens zijn oponthoud te Balikpapan zijn adjudant naar de aldaar wonende zuster van de vermoorde om zijn deelneming te betuigen. Hij beschouwde het slachtoffer die de tuinaanleg van het presidentieel buitenverbleef te Tjipanas verzorgde als een persoonlijke vriend.

(Van onze correspondent) Cripps in de boomgaard Stafford Cripps heeft aangekondigd, dat hij drie maanden rust neemt van zijn werkzaamheden als minister van Financiën. Hij is echter niet ziek. Sinds hij zich op zijn buitenverblijf in Gloucestershire terugtrok, nadat het parlement op zomerreces gegaan was, is hij geen enkele dag in bed geweest en heeft ook geen dokters willen ontvangen. Maar hij weigert om ook maar één officieel document ter inzage te krijgen en hij heeft verklaard, dat hij drie maanden lang geen officiële bezoeker wil zien. Hij zal niet aanwezig zijn, wanneer het parlement op 12 September wordt teruggeroepen. Wat er dan met hem aan de hand is? Volgens zijn vrouw, Lady Cripps, is de ijzeren kanselier „een beetje aan het uitrusten van de maandenlange z-fcaie arbeid en voelt hij zich opperbest". Hij helpt dagelijks met het fruitplukken in zijn eigen boomgaard tn bezoekt alle plaatselijke bloemenshows. Volgende maand zullen hij en Lady Cripps enkele dagen naar Zürich gaan en bij vrienden daar logeren. Sir Stafford zal dan van de gelegenheid gebruik maken om zich aan een medisch onderzoek te onderwerpen in de vegetarische kliniek van Dr. Dagmar Liechti, waar hij verleden jaar voor zijn maagkwaal behandeld werd. Tijdens zijn driemaandelijks non-actief zal Hugh Gaitskell, de minister van Economische Zaken, de touwtjes van 's lands beurs in handen nemen. Als van ouds De schuilkelder onder Buckingham Palace, die tijdens de afgelopen oorlog door de Koning en de Koningin werd gebruikt, wordt thans geheel opnieuw ingericht en geverfd. Evenals voorheen zal de koninklijke schuilkelder echter uiterst eenvoudig gemeubeld blijven, met alleen twee grote sofa's en een paar kleine vloerkleden en als van ouds weer uitgerust worden met een blusapparaat, emmers zand en water, een paar hakbijlen en een aantal stormlampen. De gerolluikte ramen worden aan de buitenkant beschermd door een dikke barricade van zandzakken. Na de sterren het balkje? De 42-jarige Egyptische legerzwemmer Hassan Adb El Rehim, de winnaar van de grote Kanaalrace, verklaarde deze week op een Londense receptie, dat hij het volgend jaar op één dag heen en weer over het Kanaal gaat zwemmen, met slechts een half uur oponthoud aan de Franse kust. Dit half uur wil hij benutten voor het verslinden van drie kippen. Deze ruim 200 pond wegende menselijke bruinvis heeft behalve alie Kanaalrecords, waarschijnlijk ook alle wereldrecords voor snelle legerpromotie op zijn naam staan. In 1948 toen hij als sergeant voor het eerst van ^ngeland naar Frankrijk zwom, werd hij bij wijze van speciale eer bevorderd tot tweede luitenant. Verleden jaar, toen hij de tocht in omgekeerde richting volbracht, maakte hij de dag daarop promotie tot eerste luitenant en ontving hij een beloning van duizend pond van de Egyptische regering. Dit jaar heeft zijn succes echter zijn wildste dromen overtroffen. Behalve de door de „Daily Mail" uitgeloofde eerste prijs van duizend pond, heeft hij van

de Egyptische regering zojuist nog een extra beloning van zegge vijfduizend pond ontvangen, terwijl Koning Faroek, die hem twee dagen na de wedstrijd te Deauville ontving, hem persoonlijk mededeelde, dat hij nu tot kapitein bevorderd is en hem bovendien nog een groot nieuw huis cadeau deed in de duurste wijk van Cairo voor zijn vrouw en zes kinderen. Hassan's grootste trots is echter het feit, dat hij Koning Faroek heeft leren zwemmen. „Toen de Koning nog een 12-jarige kroonprins was, zat ik nog bij de marine en was zijn persoonlijke lijfwacht. Op de Nijl knoopte ik toen een touw om zijn middel en hield hem boven water, terwijl hij op die manier naast mijn roeiboot de schoolslag leerde zwemmen", glunderde Hassan, die thans Egypte's nationale held is geworden. Windhappers Ruim honderd Londense critici vulden gisteren het kleine ondergrondse Watergate Theatre midden in de hoofdstad, voor de wereldpremière van het nieuwste toneelstuk van de 94-jarige Bernard Shaw. Dit uit zes acten bestaande stuk, „Farfetched Fables" (Vergezochte Fabels) genaamd, doet enigszins denken aan zijn beroemde „Terug naar Methusalem", maar dan in omgekeerde richting. Shaw geeft hier een fantastisch toekomstbeeld ten beste van het naatomische tijdperk. Het begint met de algehele vernietiging van de moderne beschaving door een wereldoorlog, uitgebeeld door een scène, waarin de Britse minister van Oorlog jammerlijk omkomt door tot in zijn ministerie doorgedrongen gifgassen. Eeuwen later ontstaat er dan een nieuw soort supermensen, dat zich in laboratoria vermenigvuldigt. Hun superhersenen hebben zij voornamelijk te danken aan het eten van gras. (G.B.S. is^feen verstokte vegetariër!). Maar de laboratoria produceren teveel mensen en er ontstaan enorme voedselproblemen, 's Werelds nieuwe super-ingezetenen lossen deze dan echter eenvoudigweg op, door uit hun lichamen te stappen en zich in abstracte „hersen"-mensen te veranderen, die alleen van lucht leven. Het is een zonderling en teleurstellend stuk, dat een slechte pers heeft gehad. De levendige satire die men verwacht had, ontbreekt ten enenmale en enkele zeer onvriendelijke critici hebben zelfs het woord „kinds" gebruikt Zonderlinger nog dan de spookachtige kledij van de hoofdfiguren, vertolkt door Esme Percy en Ellen Pollock, en de door een ouderwetse toverlantaarn geprojecteerde décors, was echter het resultaat van de speciale instructies van G.B.S., dat de acteurs en actrices zich tussen de actes door op het toneel moesten verkleden en schminken, inplaats van in de kleedkamers. En dat dan nog in het volle aangezicht van het publiek, daar de Oude Heer het gebruik van het doek verboden had 1 Het ei en hij Van nu af aan zal een onschuldig opgediend spiegelei een machtig terreurwapen en bewijsstuk kunnen worden in de handen van achterdochtige Engelse echtgenoten. De nieuwste, door de politie gesanctioneerde methode om vast te stellen of iemand 's avonds „in kennelijke staat" heeft verkeerd, is nl. om de arrestant 's ochtends een spiegelei voor te zetten. Als hij het kan opeten, was hij de vorige avond „officieel ' nuchter 1 Een Londense advocaat, die ter verdediging van een van dronkenschap beschuldigde automobilist had aangevoerd, dat deze 's ochtends op het politiebureau in staat was geweest een gebakken ei te eten, heeft de zaak hiermee voor zijn cliënt gewonnen. De politierechter besliste, dat de man in dat geval de vorige avond nuchter geweest moest zijn en gaf hem zijn rijbewijs terug. Wee echter de Brit die voortaan 's ochtends thuis zijn spiegelei laat staan