ARNHEM, 21 October. Omtrent de stemming der beurs op gisteren zegt de Amsterdamsche Courant: De beurs beeft heden in verschillende binnenlandsche fondsen belangrijke variatien opgeleverd. De Oblig. der Afrikaansche Handelsvereniging monteerden 7 a 8 pet. , na aanvankelijk een avans van 10 pet. te hebben gemaakt, terwijl Aand. Nederl. Handelmaatschappij op de rescontie 1 pet. stegen en Aand. Stoomvaartmaatschappij »Java" VL pet. hooger sloten. Aand. Amst. Kanaalm. verloren 2Vo pet. van de jongste rijzing. Naar Oblig. Boxtel- Wezel was veel vraag; de 4 1 / 2 pets. zijn 3 en de 5 pets. 2 pet. gestegen. Europesche fondsen waren algemeen fermer, zonder veel prijsverandering. Egyptische daarentegen daalden 1 pet. De stemming in Amerik. Spoorwegw aarden was over het algemeen vast; in enkele soorten werden zeer belangrijke posten verhandeld, maar de prijsbewegingen waren minder groot. De Standaard beveelt den heer du Tour van Bellinchave met nadruk voor het lidmaatschap der Tweede Kamer aan, omdat hij «beslist antiministerieel" is. De aanbeveling van een onpar' tijdig, zelfstandig man boven hem, die blindelings eene rigting volgt, zal zelfs de voorstander van eene rigting eerbiedigen, maar voor iemand, wiens politieke beginselen vervat zijn in de negatie »hij is anti-ministerieel", is dit eene povere aanbeveling. Bezadigde kiezers in Utrecht, ook zij, die niet tot de verklaarde liberalen behooren , beseffen dat een Kabinet als het tegen .voordige het eenig mogelijke is , en zullen alleen op dien grond reeds niet willen medewerken tot verkiezing van een man, van wien niets sterkers te zeggen valt, dan dat hij anti-ministerieel is en dus elke gelegenheid zal aangrijpen om het ministerie te bestrijden. Veeleer zullen zij hunne stem geven aan zijn mededinger, den heer Bastert, van wien hetzelfde blad getuigt, dat de liberalen hem voor conservatief, de conservativen voor liberaal houden. Wel een bewijs voor zijne zelfstandigheid , eene eigenschap die in een volksvertegenwoordiger niet genoeg kan worden gewaardeerd. Is het waar , wat men daaromtrent verzekert (of gedeeltelijk nog influistert), zoo leest men in de haagsche kroniek der N. Gr. Ct., dan hebben wij in den kolonel Reuther een man gevonden naar het hart van... mag ik zeggen ?. . . . van het stoere Noorden: een man, die ons oorlogsbudget in ernst wil verminderen , door ons leger terug te brengen op zoodanige sterkte, als voor de werkelijke dienst noodig is; maar
die tevens den oefenpligt zoo algemeen mogelijk wil maken en ;dan ook zeker de geheele schutterij en de weerbaarheid in de reorganisatie onzer levende strijdkrachten een plaats zal geven. De heer Metelerkamp te Amsterdam heeft op nieuw een adres aan de Tweede Kamer gerigt in zake het ter visie leggen van de »kohieren der plaatselijke directe belastingen" en de methode daarbij te Amsterdam gevolgd. Hij wijst er op, dat het jongste antwoord van den minister Kappeyne weinig ter zake dienende is en de onderscheiding van de aangeslagenen in belanghebbenden en belangstellenden niet opgaat. Wie zijn dan — vraagt de heer Metelerkamp — de belanghebbenden bij de gemeentebegrooting en de gemeenterekening, die volgens art. 203 en 219 der Gemeentewet »voor een ieder worden ter lezing gelegd ?" In die artikelen toch komen letterlijk dezelfde woorden voor als in art. 264. Het is geen eerlijke wets-interpretatie, om in art. 203 en 219 onder »een ieder" te verstaan »iedereen" en in art. 264 daaraan een geheel tegenovergestelde uitlegging te geven. Bovendien, in art. 264 staat dat » de kohieren", dat zijn de verzamélstaten der aanslagen, voor een ieder ter inzage moeten worden nedergelegd; dit beteekent geheel iets anders dan dat men alleen kennis nemen mag van néén enkelen aanslag ." Het publiek kan er b. v. belang bij hebben te onderzoeken, of de kohieren overeenkomstig de wet zijn opgemaakt. De vraag of met publiciteit der kohieren een publiek belang is gemoeid, beantwoordt de heer Metelerkamp met de volgende aanhaling van Thorbecke uit zijn geschrift: »Over plaatselijke begrooting": »Openbaarheid is licht, geheimhouding is duisternis. Publiek belang, publiek behandeld, trekt belangstelling, onderzoek, kunde en bekwaamheid. Geheimhouding kweekt wantrouwen en geeft ontevredenheid of beweging, de gevaarlijkste wapens tegen het bestuur in handen. Openbaarheid was steeds de schrik aller slechte, de steun aller goede Regeringen. »In onze dagen regeert, hoe hoog en ontoegankelijk een bewind zich wane, het volksoordeel mede ; een magt, die men niet weert, doch door opklaring tot bondgenoote maakt. Geen Regering of mede-Regering zonder kennis, maar kennis van regeringszaken zoover mogelijk uitgebreid, ziedaar ons verlangen en de strekking, gelooven wij , van onzen tijd." Publiciteit — voegt de heer Metelerkamp er nog bij — is door de mannen van het gezag steeds gevaarlijk geacht; doch slechts bij zwakke naturen. Mannen als Thorbecke beschouwden s teeds openbaarheid als een der hechtste grondslagen van het gezag. Ten slotte vestigt hij vol vertrouwen de aandacht der Kamer op den in het vrije Nederland
schier ongeloofelijken toestasd, nl. deze: dat door het Gemeentebestuur van Amsterdam de Vv-.it wordt ontdoken; dat Gedeputeerde Staten dit erkennende, daarin berusten ; dat een minister van Binnenlandsche Zaken wetsovertreding tot systeem verheft en den moed heeft aan de Tweede Kamer te verkondigen, dat de uitvoerende magt in den Staat," telkens wanneer zij het noodig acht, de wet ter zijde stellen kan. * Tot dusverre is het herziene polderreglement, zooals dit door de Provinciale Staten in de buitengewone vergadering van mei is vastgesteld, nog niet door den Koning goedgekeurd. Naar men verneemt hebben Gedeputeerde Staten aan de Regering inlichtingen verzocht, wat door hen in de aanstaande wintervergadering der Provinciale Skaten moet worden medegedeeld omtrent de vertraging, die de goedkeuring daarvan ondervindt. * Op de gisteren alhier gehouden najaarsbeestenmarkt waren de prijzen van het vette vee van 30 tot 35 cent per half kilo; mindere qualiteit naar evenredigheid. Morgen zal de heer Ezerman , met medewerwerking van den heer Khym, een orgelconcert geven in de Groote Kerk. Mogen wij het talent van den heer Ezerman bij zijne stadgenooten genoeg bekend achten , uit hetgeen wij in duitsche bladen omtrent den berlijnschen virtuoos lezen, blijkt, dat deze groote vermaardheid bezit. Overal waar hij zich deed hooren, wordt zijn spel door bevoegde beoordeelaars zeer geroemd. * Wij maken onze stadgenooten opmerkzaam op een kunstgenot dat in den loop der maand november in het naburige Nijmegen zal te smaken zijn. De zangvereeniging »Erato" aldaar beeft het voornemen opgevat, het»Oratorium Paulas" op eenigzins groote schaal uit te voeren, en zich daartoe in verbinding gesteld met de zangvereeniging »Euphonia" alhier. Reeds een groot aantal leden dezer zangvereeniging hebben zich welwillend bereid verklaard om aan de uitnoodiging tot medewerking te voldoen, zoodat door een aanzienlijk versterkt koor de uitvoering zal plaats hebben , Mendelssohn's meesterwerk geheel waardig. Bovendien is men van de medewerking van solisten van naam verzekerd : mej. W. Gips uit Dordrecht en de heer B. J. de Goeij uit Leiden, beiden goede bekenden, hebben die reeds toegezegd, terwijl de begeleiding door een groot duitsch orkest zal geschieden. Wij twijfelen niet of vele stadgenooten zullen ook van de uitvoering willen genieten, waartoe bij genoegzame deelneming door een extra-trein gelegenheid zal bestaan. Wij hopen spoedig te kunnen mededeelenj, waar de gelegenheid tot inteekening zal opengesteld worden.
* Op de begraafplaats te dezer stede is gisteren op eene plaats , daarvoor niet bestemd, een kinderlijkje van het vrouwelijk geslacht gevonden , liggende in een bruin geverfd kistje De justitie stelt een onderzoek in. f Een beschonken persoon, die in eene herberg in de Rappardstraat nog meer drank verlangde, werd dit door den kastelein geweigerd. Hij trok zijn mes en bragt dezen een paar ligte wonden toe in het gelaat, terwijl hij bovendien eenige ruiten verbrijzelde. De kastelein zette hem het huis uit en eenige toeschietende personen maakten aan de vechtpartij een einde. Toen de politie verscheen, was de rumoermaker verdwenen. Vrijdag jl. vierde de te Zutphen bestaande Kring voor wetenschappelijk onderhoud gedachtenis van zijn 25 jarigbestaan. Van de 50 leden hadden zich 24 vereenigd aan een feestmaaltijd, die door dr. J. Witkop, rustend predikant, gepresideerd werd. Niemand der aanwezigen dacht, toen kort na 10 ure door een der leden een toast op dr. Witkop uitgebragt en o. a. op diens robuste gezondheid gewezen werd, dat weinige oogenblikken daarna de ijzer sterke man door den dood zou worden weggenomen. Toch was het zoo. Ten half elf de zaal verlatende om huiswaarts te gaan, werd de heer Witkop aan den voet van den trap door een hevige beroerte gtroffen, die reeds een einde aan zijn leven had gemaakt toen men hem weinge oogenblikken daarna vond. In de verschillende kerken werd zondag de waardige man herdacht, die eerst in mei jl. zijn emeritaat was ingegaan na een 43-jarige evangelieverkondiging. ______ (- 0 -) * Brummen , 20 oct. De Kiesvereeniging »Burgerpligt", wier beginselen krachtige ondersteuning medebrengen der hier bestaande inrigtingen van onderwijs, stelde als zoodanig als nuttig lid van den Raad op nieuw den heer mr. H. A. C. Metelerkamp , nadat zij de zekerheid had gekregen , dat deze heer onlangs alleen daarom tegen de subsidie aan het jonge-dames-instituut had gestemd, omdat hij meende deze subsidie minstêns voor eenige jaren te moeten vastmaken en dus z. i. nog krachtiger steun daaraan te verleenen, dan thans het geval was. Alle belanghebbenden! zijn intusschen volkomen tevreden met den tegenwoordigen vorm. En waarlijk, wie er nog twijfelde aan het nut of de waarde eener zoodanige inrigting voor onze gemeente, hij zal thans daarvan wei grootendeels genezen zijn. De dochters onzer ingezetenen vinden daardoor toch eene gelegenheid ter opleiding, die niet alleen door hare ouders gezocht en begeerd wordt, maar ook door tal van andero ouders , uit alle streken des lands , die daarmede den reeds gevestigden goeden naam van de directrice, mej. du Moulin, op de klaarst mogelijke wijze doen uit
komen. Een woord van hulde moet ook gebragt worden aan den bouwmeester en aan den eigenaar van het vernieuwde gebouw , dat thans , evenals het instituut »Spaanschweerd", de bewondering trekt van allen , die het in- en uitwendig zien. Vreemde bezoekers worden steeds daarop gewezen als op de sieraden onzer gemeente en als inrigtingen, die eene eerste plaats innemen onder hare gelijken in den lande. Men leest uit de Tijd: Te Weesp en in verscheidene andere plaatsen wordt thans goed rnndvleesch verkocht voor 70 ets per kilo. Hier ter stede (Amsterdam) komt door de concurrentie langzamerhand eenige daling in de prijzen. Toch beleven de vleeschhouwers in deze dagen een gulden tijd; want daar de prijzen der varkens weinig of niets naar beneden gaan en de varkeusslagers dus niet afslaan, eet alles tegenwoordig rundvleesch. Zaturdagavond stonden voor een groote slagerij, waar het vleesch een hal ven stuiver goedkooper was dan elders in de buurt, de koopsters tot bjjna op de groote steenen. Een ander vleeschhouwer niet ver van daar, die anders een matig winkeldebiet heeft, verkocht zaturdag bijna 3 zware beesten schoon op. Sommige veehouders, die om geld verlegen zijn , verkoopen liever hun vee dan hun effecten, en van daar, dat er uit de hand somwijlen spotprijzen worden betaald. Iemand in de nabijheid van Amsterdam, die in het voorjaar een mageren os kocht voor /160, heeft het dier den geheelen zomer vetgemest en kan liet nu verkoopen voor/125. Men verzekert ons voor waar, dat een slager de vorige week een puikbeste vette koe van ruim 500 pond kocht voor f 107. Het goedkoopst wordt, meenen we, tot dusver nog verkocht te Beverwijk, waar een slager lste qualiteit a 36 en 2de qualiteit a 22 cent per pond heeft doen omroepen. Ten half acht ure zondag avond nam de internationale wedstrijd een aanvang in den schouwburg. Het eerst aan de beurt van optreding was de Tooneelmaatschappij de Volksvrienden te Gent (Belgie) met de Viool van Cremona , tooneelspel in één bedrijf, uit het fransch: Le luthier de Crémone , van Francjois Coppée , door mr. J. N. van Hall. Vervolgens trad op de Vereeniging Tlialia van Amsterdam, met Een liedje van moeder, oorspronkelijk tooneelspel met zang in één bedrijf, door Jan Roeland; en eindelijk de Rederijkerskamer Bilderdijk , van Alkmaar , met de Azijnverkooper, tooneelspel in één bedrijf, naar het duitsch van Carl Grunert, bewerkt door W. C. Royaards, terwijl het orkest wederom bezet was door de strijkkapel van de rijdende artillerie uit Amersfoort. De schouwburg was vol tot in de nok, daar wel do hoogere rangen voor de leden waren opengehouden, doch een gedeelte van het parterre en verder 2de amphitheater en gaanderij voor het betalende publiek waren opengesteld. Zelden nog had men een zoo eivolle zaal aanschouwd, en de orde en stilte, zelfs op de gaanderij, mag alleruitstekendst genoemd worden. Na afloop van de voordragten begaven zich de leden van »de Génestet" met hunne dames naar de zaal naast den schouwburg, alwaar ook plaatsen voor de deelnemers aan den wedstrijd met hunne dames waren opgesteld, en nam weldra het hal een aanvang, dat van half 12 tot half 2 na middernacht voortduurde. Men kan de spanning zich voorstellen, waarin ieder belanghebbende, zelfs onder het dansen, verkeerde, omdat eerst na de eerste pauze van het bal, de uitslag van den wedstijd bekend zou worden. Even na half 2 uur na middernacht eindelijk ging het bestuur van »de Génestet'' zitting nemen, niet even wel,!om den uitslag mede te deelen, integendeel, zoo strikt onzijdig was men te werk gegaan, dat zelfs de leden van de jury elkander onderling niet hadden geraadpleegd, maar ieder voor zich, in een verzegeld couvert, zijne aanteekeningen den voorzitter van »de Génestet" had ter hand gesteld. De secretaris van het bestuur met en benevens de leden, die hadden gewedijverd, werden uitgenoodigd de punten, die men behaald had, na voorlezing, door den voorzitter, op te teekenen en te vergelijken. De uitslag was, dat de Volksvrienden van Gent 78 punten, Thalia van Amsterdam 75 punten en Bilderdijk van Alkmaar 53 punten, als totaal cijfer, behaald hadden , zoodat onder luide hoerah's en fanfares, de le prijs, zijnde een verguld zilveren medaille en f 50, aan Gent, en de tweede prijs, zijnde een zilveren medaille met f 25, aan Thalia van Amsterdam, onder toepasselijke en hartelijke aanspraken van den voorzitter van de Génestet werden uitgereikt, terwijl aan de 4 dames, van de verschillende kamers , welke hadden meêgewerkt, door hem zilveren medailles, gehecht aan de kleuren van Uitrecht, werden omgehangen. Ofschoon zulks niet in het programma was vermeld , hadden eenige leden-kunstvrienden van de Génestet het bestuur verzocht, aan de dame, die het best had voldaan, een prachtigen bloemruiker te mogen aanbieden. Bij de beoordeeling, wie der dames deze onderscheiding toekwam, had men het niet kunnen eens worden, zoo goed hadden allen voldaan, zoodat men tot loting was overgegaan en mevrouw Broekhuyzsn—Hamerling van Thalia uit Amsterdam was die gelukkige gelest. Zoo ook werd den voorzitter van de bekroonde Kamer te Gent een lauwerkrans met een »opdragt in versmaat door het lid Vleeming" aangeboden, waaruit de voorzitter van Gent aanleiding nam, om nogmaals te verklaren, dat de Belgen niet te veel »van de Hollandsche trouw" zich hadden voorgesteld, waarom hij dan ook zijn nederlandschen broeders en vrienden geen vaarwel , maar een hartelijk tot wederziens ! toeriep. (Hbl.) Naar wij vernemen zal dezen winter mll. Agar weder ons land bezoeken met een tooneelgezelschap, dat haar tér zijde staat bij de opvoering van tooneelstukken, waarin zij de hoofdrol vervult. Zij zou hier in dej Mérope van Voltaire optreden. De eerste voorstelling is bepaald op 3 november en wel te Dordrecht. Wij twijfelen niet, of zij zal ook Arnhem bezoeken.
Gisteren morgen is te Dordrecht een moordaanslag gepleegd. Een van haar echtgenoot gescheiden vrouw is door een gehuwd man, vader van zeven kinderen, op een gewelddadige wijze aangerand. Een worsteling is ontstaan , waarop de woesteling zijn slagtoffer met een scherp werktuig het hoofd letterlijk van den romp heeft gescheiden. Ook zelf heeft hij zich eene verwonding toegebragt. Nadere bijzonderheden ontbreken. (R. N.) Van den hoofdcursus te Kampen zijn bij het schriftelijk examen voor onderofficieren, dingende naar den rang van 2n luitenant, de volgende adspiranten geslaagd: de sergeanten Kroet, Lankhuizen , Bennekom , van Oppen , Drijben , Deutekom , Schott, van Berkhout, Louw , Hissink Bellaard , de Booij, d'Hamecourt, Ising, Giel,, Boissevain , Romeijn , Rissik , Vigelius , Hoorn , Russer, v. d. Oudendijk Pietersen, Matthes, van Geuns , Abresch , van Delft, Goidstra, Kouwenberg, Zegers, Hoebolt, Sommer , de Vos , Stein , Kruisinga, Grevinck en Moll. Ten aanzien der werken tot verbinding van Ameland met den vasten wal, deelt de Priesche Ct. mede, dat de dam, die het vorige jaar over 300 meter de hoogte van volzee had, thans tot 850 meter op die hoogte is gebragt. De aanslibbing vordert goed en is zelfs zoo belangrijk, dat reeds een groot gedeelte der Wadden voor inpoldering geschikt is. Naar men verneemt zijn de plannen daarvoor in bewerking, en zou welligt binnen een niet te ver verwijderd tijdstip de indijking kunnen worden tegemoet gezien. Ten oosten van den dam zijn een aantal greppels gegraven. De uitkomende grond is aan den oostkant opgewerkt. Onderscheidene dier greppels slibben weêr spoedig vol; wel een bewijs van den belangrijken aanwas. De eommissie, die zich belast hoeft met het inzamelen van giften voor de nagelaten betrekkingen van den te Vollenhove vermoorden rijksveldwachter Bastings, doet rekening en verantwoording aan de Zwolsche Courant in een artikel en bij afdruk aan verschillende andere bladen toegezonden. Daaruit blijkt, dat in het geheel ontvangen is f 15,697.11 , en met de rente van ingelegde gelden f 16,005.77. Daarvan is op het graf van de Liefde, die tegelijk met Bastings werd vermoord , een zerk geplaatst voor een bediag van f 80.—. Voor die som zijn inschrijvingen op het grootboek gekocht ten name van de weduwe en f en name der zeven kinderen, elk groot f 2900, eene reële waarde van f1900 vertegenwoordigende. Tot toezienden voogd is benoemd de notaris M. A. Vroom te Vollenhove. Het stoomschip Hampton, kapt. W. R. Page, van Batavia naar Rotterdam, is 19 dezer des vooriniddags te Snez gearriveerd.