Arnhemsche courant

Engeland enZui d-A f r i k a. We hebben gisteren een en ander meegedeeld over de rede, door den Engelschen premier gehouden. Niet echter het slot daarvan. Dat luidde ongeveer, dat de Minister geen bitterheid koesterde jegens de Boeren en dat de Boeren alle voorrechten en privilegiën van eene Engelsche koloniale regeering kunnen krijgen. M:n begrijpt, dat de rede in de Engelsche bladen druk besproken wordt. Zoo zegt de «Star» o.m.: De rede van Silisbury moet worden opgevat in de volgende beteekenis ; Men moet die rede verklaren in verband met wat Silisbury vroeger over een onvoorwaardelijke overgave gezegd heeft, immers de Boerenrepublieken zijn «weggeveegd». Dat lijkt ons nu weer wat fantastisch, immers hoe kan nu iets, wat weggeveegd is, nog bestaan en hoe kunnen de Engelschen daarmee onderhandelen f De cTimes» houdt zich voor een jingoorgaan nog al flink, heeft dat trouwens den laatsten tijd altijd gedaan. Zij heef. dat idéé van «onvoorwaardelijke overgave» begraven, al blijft ook zij zeggen, dat mea «het eenmaal in. genomen standpunt moet blijven handhaven». De «Daily Telegraph» is zeer tevreden met de rede, niet alzoo de eveneens imperialistische «Daily Chronicle.» Dat blad zegt bv. «De zuiver negatieve en critiseerende houding door den premier aangenomen, zal veel teleurstellingen wekken. Geduld en voorzichtigheid zijn deugden, maar niet, waar zij ia uitstel en hulpeloosheid ontaarden.» De liberale «Daily News» waarschuwt haar lezers nog eens uitdrukkelijk tegen al te optimistische vredes-denkbeelden. Het was lord Salisbury, die eens de noodlottige woorden sprak : «Zelfs geen schijn van onafhankelijkheid». Natuurlijk houdt hij er aan vast, wij kuunen dat niet. Wat de beteekenis van de op Kitchener's last gehouden drijfjacht in het W. van den Vrijstaat is, waarbij 221 van de «meest onverzoenlijke Boeren» werden gevangengenomen», kan nog moeilijk bepaald worden. Men vergete niet, dat 't natuurlijk in 't belang der Engelschen is, gunstige berichten tijdens de vredesonderhandelingen te verspreiden en zoo vaak reeds heeft óf de opperbevelhebber óf het «War office» telegrammen gepubliceerd, die later niet geheel waar bleken te zijn, dat we ook aan dit bericht maar niet al te veel waarde moeten hebben. Bovendien, de streek, die nu is «afgejaagd», is in den laatsten tijd reeds eenige malen »schoongeveegd». Alleen is er nu in de tegenovergestelde richting dan vroeger «gejaagd». Lord Kitchener seint uit Pretoria, dat een gepantserde trein van Pretoria naar Pietersburg gaande, ontspoord is. De «Daily Express» verneemt, dat de bijeenkomst der Boeren nu weer niet den isen, maar later zal wezen, misschien tegen het einde der maand. Het heet, dat de commando's in den Vrijstaat zoo moeilijk te bereiken zijn, en dat sommige commando's onverzoenlijk zijn. Het blad gelooft niet, dat de vrede er zal zijn vóór de Kroningsfeesten. Zou 't ook mogelijk kunnen zijn, dat, als de

Engelschen overtuigd zijn, dat de vrede niet spoedig tot stand komt, zij 't zaakje wat aan den gang houden en te maken dat de Boerencommandanten zoo lang mogelijk van hunne commando's weg zijn ? — Kitchener. seinde den 8en uit Pretoria, dat er, naar dien dag uit het Pietersburgsche gemeld werd, 1 Boer gesneuveld en 34 gevangen genomen waren. Volgens een Reuter-teleg'am uit Kaapstad, dd. 8 dezer, is in de gevechten die aan het ontzet van Ookiep op den 4en voorafgingen, commandant Bouwer gesneuveld. Volgens de laatste dagelijksche verlieslijst is er den 4en vrij ernstig gevochten te Leeuwpan (W. van den Vrijstaat) waar er van de Z.-A. politie 2 man gesneuveld en 2 officieren en 6 mnn gewond zijn. Verder is den 4en bij Heil. bron een kapitein van den Iadischen staf, gedetacheerd bij de Yeomanry, gewond den 5en bij Kafferkop een man gesneuveld, den 3en te Viasfontein een man gewond, den 4°n te Vaalbank een man gewond, en den 3en te Vlakfontein een man vermist. Men ziet het, ofschoon de vrede zoo goed als zeker is — er ontsporen nog maar steeds treinen en er wordt nog maar immer gevochten I — De rev. Fillingham is een der zeer weinige Anglikaansche geestelijken, die den oorlog veroordeelen Hij is onlangs van een reis door Amerika, waar hij ten bate der Boeren gewerkt heeft, in Engeland teruggekeerd. Hoe hij daa' ontvangen is, heeft hij aan de „Petit Bleu'' verteld. Laatst moest hij te Manchester preeken f het kerkbestuur verzocht hem er van af te zien. Hij was vroeger ondervoorzitter en nog lid van de liberale kiesvereeniging te Rumpford in Essex. Men heeft hem van de ledenlijst geschrapt De People illustreerde zijn aanvallen op hem door een plaat, voorstellende John Buil die Fillingham met de karwats afranselt. Oostenrijk-Hongarije. In de troonrede bij de opening van den Hongaarschen Rijksraad wordt o. a. gezegd, dat de algemeene politieke toestand in het vorige jaar geen verandering van beteekenis heeft ondergaan. De voortdurende zorgen van de Regeering zijn geweest om de nauwe betrekkingen met onze bondgenooten en de betrekkingen vol vertrouwen met de andere mogendheden aan te houden, aldus bijdragende tot de handhaving en de ververzekering van den Europeeschen vrede. Vooral de vriendschappelijke entente met Rusland met betrekking tot gebeurtenissen in het Ojsten is nuttig voor den vrede en de orde in die streken. De onderdrukking vnn den opstand in Cnina is voltooid en heeft het mogelijk gemaakt het grootste gedeelde van de militaire en marinemacht terug te roepen. De troonrede drukt de volkomen dankbaarheid van de Koning uit voor de troepen en de marine, die naar China gezonden zijn. De rede maakt voorts gewag van de verhooging van de begrooting van oorlog voor de reorganisatie van de artillerie en de verbetering van den toestand van de soldaten. De uitgrven zullen gehouden worden binnen de strikt noodzakelijke perken. De toenemende administratieve uitgaven zullen gedekt worden door geschikte inkomsten van den S'.aat, De rede besluit met de beste wenschen uit te spreken voor het werk van de Delegaties. Ii zijn toespraak tot den Keizer zeide de voorzitter van de Hongaarsche Delegatie, graaf Andrassy: „Wij blijven met warme verknochtheid deel uitmaken van het Drievoudig Verbond, dat de beste waarborg is voor den Europeeschen vrede en voor onze eigen belangen. Wij zien met voldoening de goede betrekkingen met andere mogendheden en met vreugde vooral onze overeenstemming met Rusland in het Oosten, welke overeenstemming beantwoordt aan ons belang, dat is de Balkanvolkeren tegen afzonderlijken druk." Ten slotte zwoer graaf Andressy den eed van trouw aan den Vorst. Vooral wat dj verklaringen over het Drieveudig Verbond betreft, werd de rede van den Oostenrijkschen Minister van Bui'enlandsche Zaken met eenige spanning tegemoet gezien. B - langrijk was zeker de mededeeling, dat het Verbond in 19 ">3 in zijn volle kracht zou worden hernieuwd. Hoewel deze mededeeling te wachten was na 't geen we gehoord hebben over de samenkomst van v. Bülow met din Icaliaanschen Minister, zal zij toch in vele kringen een gevoel van opluchting hebben gegeven, want er waren er, die zich over het voortbestaan ongerust hadden gemaakt. En van verschillende kanten werden er heel wat bezwaren tegen geopperd. Zoo klaagde men er over, dat het verbond niets had gedaan voor de oeconomische toenadering der contractanten. Dat men in Oostenrijk de Fcansche markt verloren had, stond ook velen niet aan. Dit slaat natuurlijk op Italië Wat Duitschland aangaat, de Tsjechen haten het verbond, omdat zij er in zien een steunpilaar voor het Germanisme. Maar zoolang Keizer Franz Jozef leeft, zal het verbond wel blijven bestaan, wat Oostenrijk betreft, daar hij 't beschouwt als de hoeksteen van ziju politieke stelsel. China. De berichten over den opstand in de provincie Tsji-Li luiden tegenstrijdig. Dat er aanvallen gedaan zijn op Christenkerken en zendingsposten, schijnt wel zeker te zijn. Het aantal opstandelingen wordt geschat op 40.000; ze moeten goed gewapend zijn. Den regeeringstroepen is het niet gelukt de opstandelingen baas te worden, maar men veronderstelt dat 't hoogtepunt al bereikt is. De eerste berichten waarin gesproken werd van legertjes van 10.000 man met 10 stuks snelvuurgeschut schijnen wel erg overdreven te zijn.

Het «American Hotel» aan het Leidsche plein te Amsterdam, geheel nieuw herbouwd en belangrijk vergroot (het hoekgebouw is er nu bijgetrokken), wordt 17 Mei heropend. Het café beneden was met Paschen al open; flink en smaakvol was de indruk — zoo zal 't ook wel zijn in het hotel, dat aan de nieuwste eischen van comfort voldoet. — Op de bovenwoning van een huis aan de Stadhouderskade te Amsterdam 'woont de weduwe Volk met een fimilielid. Deze was Donderdag naar Rotterdam en de weduwe was reeds vroeg de deur ui'gegaan. Hare dienstbode, die haar reeds 25 lang dient, had zij vrijaf gegeven dus was de woning geheel verlaten. Hiervan heeft de dief of hebben de dieven gebruik gemaakt om het goed saamgestelde slot te openen met een nagemaakte sleutel. In een achtervertrek werd een linnenkast opengebroken. Hier werd een geldtrommel gestolen waarin f 8oo aan bankpapier. Nergens anders is door de inbrekers een bezoek gebrach*. — Te 's Gravenhage worden vermist twee aandeelen ad f 1000 ieder, Crediet- en Handelsvereniging „Binda" nos. 890 en 893 met dividendbewijzen van no. 15 af. Effectenhandelaren zullen goed doen, met dit aan te teekenen. — Twee jongelieden uit Wormerveer, die dezer dagen een fietstocht langs het strand bij Wijk-aan-Zee maakten, ontmoetten daar een man, die, met een dolkmes in de hand en schijubaar zeer gejaagd hen voorbij schoot. Even daarna verscheen uit het duin een tweede persoon, die met haastigen stap op de wiehijders aankwam, en onder het voorgeven van Rijks-politieagent te zijn, een van hen verzocht zijn rijwiel voor een enkel oogenblik aan hem te willen afstaan, om den voortvluchtigen, die naar hij zeide, een misdadiger was, te kunnen arresteeren. Bemerkende, dat men hem niet vertrouwde, bood hij zijn horloge tot pand aan. Toen zij hem echter naar zijn dienstpenning vroegen, achtte de gewaande agent het maar geraden, zoo spoedig mogelijk heen te gaan. — E?n kanarievogel te Loosduinen ontsnapte uit zijn kooi en verdween in de bosschen van „Ockenburg." Den volgenden morgen zat het diertje echter weer in het venster, pikte tegen de ruiten en vloog toen men de deur opende zijn kooi weer binnen. De lentelucht was hem blijkbaar niet bevallen. («D.») — Het geldelijk tekort bij het postkantoor te Scheveningjn, tengevolge van de verduistering door een ontrouwen brievenbesteller, is namens de familie van dien besteller, bij den postdirecteur geheel aangezuiverd, zoodat er geen schade geleden wordt. — Ia hst dorpje Ter Aar (Zuid-Holland) kwamen twee wielrijders met elkaar in botsing, met het noodlottig gevolg, dat een van hen, H. van Boven uit Amsterdam bewusteloos neerviel en, na eenige uren verpleegd te zijn, overleed. — Van de gistermorgen te 8 uur van Vlissingen vertrokken stoomtram is even voorbij Souburg de locomotief gederailleerd, ten gevolge waarvan deze in een sloot terecht kwam. Een der wagens drong in de locomotief. De materieele schade is vrij aanzienlijk, terwijl de drukke dienst dezer lijn van Souburg af naar Middelburg niet kan worden uitgevoerd. — Woensdagavond is te Almelo gevankelijk binnengebracht de brievengaarder H. H. van Wierdeu, verdacht van verduistering van gelden, hem in zijne ambtsbediening toevertrouwd. De man is gehuwd en vader van 9 kinderen. — Te Sneek werd Woensdag door een weduwe bij de politie aangifte gedaan, dat haar een pakje loterijbriefjes (5e klas) waren ontstolen. Een conducteur van 'c Hollandsch spoor kwam kort dairna aan 't commissariaat een brieventaschje bezorgen, die door hem in een waggon was gevonden. Ia die tasch bevond zich toevallig een der gestolen briefjes. Bij een huisonderzoek te Ijlst kwam de rest voor den dag. De dader, S,, bekende den Burgemeester, dat de briefjes door hem bij bedoelde weduwe waren gestolen. — De beste reclame in deze Mei-maand is verzonnen door deu houder van een café te Breda, die een bordje uitgehangen heeft met het duidelijk leesbaar opschrift: «Hier brandt de kagchel». — Gisterennacht is te Rozendaal (N.-Br) ingebroken bij den heer J. IJzermans in de Molenstraat. Alle kasten zijn doorsnuffeld en overhoop gehaald en een aanzienlijk bedrag aan geld is medegenomen. Van de daders nog geen spoor. — Omtrent het ongeluk van den trein met Belgische pelgrims naar Lourdes kan nog het volgende worden gemeld: De speciale trein komend van Mouserau, op de lijn Kortrijk — Rijssel—Amiens ontspoorde door eene onbekende oorzaak tusschen Amiens en Compiègne, bij Mayenne -Ville. Onmiddellijk werd telegrafisch hulp gevraagd waarna ingenieurs en doktoren van de compagnie du Nord werden gezonden. Na het eerste oogenblik van verwarring werd een aanvang gemaakt met de redding der slachtoffers. Volgens de laatste berichten zouden er vijftien a twintig dooden zijn, zonder de gewonden mee te rekenen. Het ongeluk had plaats te 4 uur tusschen Mayenne-Ville en Wacquemoulin (Oise) op 97 kilometer afstand van Parijs, op de lijn van Mont -Didier naar Estrery Saint-Denis, De souschef van het ministerie van openbare werken en de directeur van het Noorderdistrict van de spoorwegmaatschappij hebben tegelijk met de afgezonden helpers Parijs te 6.20 u. verlaten Een telegram uit Compiègne deelt mede, dat 9 dooden en 11 gewonden van onder de vernielde

wagons werden uitgehaald. De identiteit dezer slachtoffers is nog niet vastgesteld. — Dinsdagmorgen vroeg, zijn verschi lende aardschokken gevoeld in het Zuid-westen van Frankrijk. Tegen 3 uur werden de bewoneis van Bordeaux gewekt door hevige schommelingen in hunne kamers. Gelijkluidende berichten komen van Bayonne en omstreken, Pau en Oléron. De beweging was in de richting oost naar west. Iets later op denzelfden morgen we;den aardbevingen gevoeld in de steden Murcia en Alberea, in Spanje. In de eerste stad was de schok zoo hevig dat de gevel van de kathediail zwaar beschadigd werd en een kruis opgericht voor de kerk, viel. — In een uitdragerswinkel te Lyon zijn in een ouden matras effecten gevonden ter waarde van f 12.000. Zij bleken behoord te hebben aan een lakei, Joly genaamd, wien jaren geleden de matras ontstolen was. — Het jaarverslag der Vereeniging «Nederland en Oranje» te Berlijn over i9or is in druk verschenen. Het bestuur bestond op het eind van het jaar i9or uit de heeren : Jonkh. mr. D. A. W. van Tets van Goudriaan, eere-voo-zitterM Cats, waarnemend voorzitter ; A. N. Polak, rste secretaris ; H. Kampman, ade secretaris ; baron H. van Heeckeren tot Waliën, penningmeester ; Anselm Hartog en J. van Taack Trakranen, commissarissen van Weldadigheid. Op 1 Januari telde de Vereeniging 57 gewone leden; in den loop van het jaar traden toe 8 gewone leden. Ia den loop van '1 jaar werden benoemd 1 donateur en 7 donatrices met jaarlijksche bijdragen. Blijkens het verslag van den penningmeester, baron H. van Heeckeren, wijst het kapitaal eene vermeerdering van mark 1013^3 aan ('egen mark 392 23 over 1900), een gevolg van de grootere inkoms.en der contributie en ondersteuningsrekening, factoren, die den bloei der vereeniging regelen. Voor de ongelukkige vrouwen en kinderen in de concentratiekampen in Zuid-Afrika zijn mark 15683-18 ontvangen, welke som voor bedoelde ondersteuningen gebruikt is. Onder gemeld bedrag bevonden zich mark 10,000 als eene gave van het Centraal Comité van de Duitsche Vereenigingen van het Roode Kruis. Blijkens het verslag der commissarissen van weldadigheid der Vereeniging werden 40 ondersteuningen aan behoeftige Nederlanders verstrekt, gezamenlijk tot een bedrag van mark 593 20. — Op het Berlijnsche Raadhuis is het programma opgesteld voor den Stedendag, die den i2den dezer te Berlijn zal worden gehouden, om zich uit te spreken over het tarief-ontwerp. De resolutie die bij den Stedendag zal ingediend worden, verklaart zich tegen alle verhooging van de invoerrechten op levensmiddelen en voor de hernieuwing van handelsverdragen op langen termijn. — Aan de universiteit te Zürich is onlangs een/dame, mevr. Bjarnason, dochter van den Duitschen dichter Rittershaus, toegelaten als privaatdocent voor de IJsl.mdsche taal- en letterkunde. To'n zij de vorige week deze betrekking wilde aanvaarden met een rede over 't geen de oude IJslatdsche kronieken over Amerika berichten, was de toevloed naar de daartoe aangewezen zaal zoo groot, dat de meesten buiten moesten bljj /en. De rector der Universiteit noo« digde daarom allen uit hem naar de groote gehoorzaal te volgen, en ook deze was nog te klein; velen moesten nog met met een plaatsje in de gang genoegen nemen. De deuren had men daarom opengelaten. De rede duurde ongeveer een uur en werd levendig toegejuicht. — Woensdag is te Turijn in het park Valen tino het standbeeld onthuld van Amedeus van Savoje, ex-Koning van Spanje. De Koning en Koningin en de geheele vorstelijke familie waren bij de plechtigheid tegenwoordig. Door den hertog van Aosta, den zoon van Prins Amedeus, werd de feestrede uitgesproken, vervolgens door den voorzitter van het comité graaf Sambry en den Burgemeester. — De Koning van Greken'and heeft schipbreuk geleden. Zijn jacht « Amphitrite» is Miandag met de koninklijke familie aan boord, op den vaart naar Chalkis, waar de Koning Dinsdag zijn verjaardag wilde vieren, dicht bij deze stad, in de straat van Euripos, waar een sterke stroom stond, vast geloopen. Verschillende schepen zijn naar deze plaats vertrokken om het jacht weer vlot te krijgen. — Gedurende een tooneelvoorstelling voor da verpleegden in het krankzinnigengesticht St.« Nicolaas te St Petersburg werd een moordaanslag gepleegd op den hoofdgeneesheer, dr. Re« formatski. Een krankzinnige, de vroegere politie sergeant Sabatayeff, die naast hem zat, sloeg den geneesheer met een zware waterkaraf op het hoofd, onder den uitroep : „Ziedaar uw belooning voor het opsluiten van gezonde lieden." Dr. Reformatsky heeft twee ernstige verwondingen bekomen. — Sedert acht dagen, zoo meldt men van gisteren uit Oyonnax, ijzelt, sneeuwt of hagelt het in de Jura en 's nachts vriest het. De landbouwers zijn wanhopig. Gisteren sneeuwde het, ook te Bagnè'es de Luchon. Uit Carados, Saint-Etienne, Perpignan enz. komen dergelijke berichten. De schade aan den graan- en vruchtenoogst toegebracht moet zeer groot zijn. De bevolking is geheel verslagen, zegt een telegram uit Perpignan. — De ramp op Martinique blijkt erger te zijn dan daar ooit te voren plaats vond. De 1350 meter hooge Monte Pelée, behoort tot de zelden spuwende bergen. Sinds 1851 had de krater niet gewerkt, totdat den 5en Mei van dit jaar de lava bij stroomen begon te vloeien. Die stroomen moeten toen reeds 150 menschen

aebben doen omkomen met de fabrieken van Guérin, twee mijlen van St.-Pierre. De gouverneur van Martinique, Mouttet, bracht nu een bezoek aan de geteisterde streek, waar het lot ook hem een graf had beschoren. Vermoedelijk is de uitbarsting in geweld toegenomen en de stad St.-Pierre aan den voet van den berg door de gloeiende lava overstroomd en in brand gezet. . . St.-Pierre is de handelsstad van Martinique, aan de Noord-westkust van het eiland gelegen. Zij werd in 1665 gesticht, en heeft nog de nauwe straten uit dit tijdperk behouden. Het klimaat 13 ongeiond, . St.-Pierre is de geboorteplaats van Keizerin Josephine, de eerste gemalin van Napoleon I. De vulkanische verschijnselen, waarvan deze stad een prooi is geworden, zijn niet van plaatselijken aard. De vulkanen van Dominique zijn in werking; op Santa-Lucia werden in de richting van zuidelijker gelegen eilanden ontploffingen gehoord. De onderzeesche kabels zijn gebroken. Het eiland Martinique kan in zijn geschiedenis op meer verschrikkelijke rampen wijzen. Van tijd tot tijd is het zwaar door cyclonen geteisterd; het ergst wellicht in 1780, waarbij 9000 menschen omkwamen, waarvan te St -Pierre alleen 1000. Ook toen werd de stad totaal verwoest. Den i8en Augustus 1891 werd het eiland wederom door een zwaren kringstorm bezocht. Reeds den geheelen dag hadden zich onruatbarende verschijnselen voorgedaan en om vijf uur stak de storm op. Hij woedde onafgebroken voort tot negen uur des avonds. De eerste windstoot velde reeds dadelijk een aantal huizen op de meest blootgestelde plaatsen, de te velde staande gewassen werden afgeschoren, boomen werden geknakt of verwrongen. In de beide voornaamste plaatsen, Fort- ie-France en St.-Pierre, werden de huizen van de daken beroofd, de wind rukte zelfs de leien van de |daken los; tal van gebouwen stortten in, onder het puin van het militair Jhospitaal werden alle verpleegden bedolven. De ramp van nu is intusschen veel grooter dan toen.