Arnhemsche courant

Aan onze abonnés, tijdelijk elders, hetzij binnen of buiten 's lands, vertoevende, wordt op aanvrage en met duidelijke opgave van adres, de Courant eiken dag, tegen vergoeding van porto's, toegezonden. De frankeerkosten bedragen per week f0.20 voor het buitenland- Ook niet-geabonneerden kunnen zich, bij vooruitbetaling van f 0.50 per week voor buiten Nederland en f 0.35 voor in Nederland, op dezelfde wijze de toezending van de „Arnhetnsche Courant" verzekeren. De Directie.

„Klein" noernt „het Centrum" onze herinnering aari de felle principieele bestrijding van de katholieken door dr. Kuyper een kwart-eeuw geleden, toen Dinsdag doqr ons melding gemaakt werd van een waardeerend artikel over den premier in de „ O$servatore Catiolica", en dit verwijt steunt het katholieke blad op deze overweging: „Thans nog, nadat hij tientallen van jaren de samenwerking van katholieken en anti-revolutionairen heeft bepleit, aan dr. Kuyper te verwijten, dat hij wel eens 'n hard woord over Rome schreef, is wel wat erg benepen." Wel eens 'n hard woord over Rome schreefl Zoo noemt „het Centrum" de waarschuwing van den leider eener politieke partij tegen 't samengaan met eene andere, omdat de partijgenooten anders „hun toekomst verspelen, hun goeden naam in opspraak brengen, hunne volkshistorie verloochenen en handelen zouden in lijnrechten strijd met hun beginsel." Alsof dit voor eene politieke party, die zich zelve respecteert, niet te allen tijdé principieele beletselen waren tegen een bondgenootschap, als thans tusschen anti-revolutionairen en katholieken bestaat! 't Is voor de bondgenooten stellig niet aangenaam, hun premier op zóó onwederlegbare wijze als politiekgn weerhaan op de kaak gesteld te zien, maar dr. Kuyper moge, tot macht en aanzien gekomen, zijn verleden als „oude plunje" 't liefst verloochenen, het ook door ieder, die aan politieke eerlijkheid en aan beginseltrouw hecht, te doen vergeten, kan hij niet.

De correspondent der „N. C." te Batavia seint: Er heeft een ernstige rustverstoring plaatsgehad van Chineesche werklieden te Semarang. De politie bleek onmachtig, Vijftig infanteristen zijn uitgerukt. Er zijn veertig gevangenen gemaakt en vier Chineezen ernstig gewond. A Men deelt ons mede dat qok mr. W. C. baron van Pallandt van Waardenburg en Neerijnen, te kennen heeft gegeven niet meer voor het lidmaatschap der Eerste Kamer der Platen-Generaal voor deze provincie in aanmerking te willen komen. Men meldt, dat de landweer zal bestaan uit: 48 bataljons infanterie, 44 compagnieën vesting-artillerie, 4 compagnieën genietroepen, 2 compagnieën pontonniers, I compagnie administratietroepen en 4 compagnieën hospitaalsoldaten. De H. IJ. S. M. heeft, in antwoord op het adres der Almelosche Handelsvereeniging in z ake de coöperatieve-vereeniging onder het spoorwegpersoneel, medegedeeld, dat deze Vereeniging geheel buiten de Maatschappij om opgericht is en dat de meening, als zoude de H. IJ. S. M. een commanditaire vennopt zijn, ■waarschijnlijk gevolg is van verkeerde inlichtingen aan de Almelosche Vereeniging verstrekt. De gunsten, uje de coöperatieve vereeniging „Voor allen der IJ. S. M." geniet, zijn dezelfde die alle Verenigingen van personeel genieten. Te Utrecht is onder voorzitterschap van en heer A. Stigter, uit den Haag, de jaarlijksche

algemeene vergadering gehouden van den Nederlandschen Aannemersbond. Uit het verslag yan den Bond van 1 Aug. I9°3 '°t 1 Juli 1904 blijkt, dat het getal afdeelingen tot 30 klom en het ledental vermeerderde van 500 tot 800. De financiën verkeeren in bloeienden staat. In de plaats van de aftredende en niet herkiesbare leden van het bondsbestuur, de heeren Th. Ligthart, van Amsterdam, ie secretaris; J. H. Stelwagen, van Rotterdam, ^e penningmeester, en W. G. Lensink, van Arnhem, commissaris, werden gekozen de heeren J. D. Haalmeijer Dzn. te Amsterdam; F. de Herder te Zwolle, en verder D. A. Roskam, voor Gelderland en G. Ooijman, voor Friesland. Bij handgeklap werd daarna de heer J. N. Hendrix, van Amsterdam, tot voorzitter benoemd. Verder werd tot ie secretaris gekozen de heer W. de Vlugt, van Amsterdam, die in zijn functie van penningmeester van den bond vervangen werd door den heer J. D. Haalmeijer Dzn., van Amsterdam. De periodiek aftredende leden van de commissie van redactie van het bondsorgaan, de heeren F. de Herder te Zwolle, C. J. Hoogendijk te Gouda, H. E. J. Terlingen, A. Rietsnijder Hzn. en Joh. van Oostveen te Amsterdam, werden allen als zoodanig herkozen. De Nationale Bond voor Vreemdelingenverkeer in Nederland, houdt dit jaar zijn algemeene vergadering te Dordrecht op 27, 28 en 29 Aug. e. k. Gisteren zijn aan boord van het stoomschip „Graengesberg" de heer en mevrouw Steijn met hunne kinderen, vergezeld van de heeren Kröller en Gustav H. Muller, beiden lid van de firma W. H. Muller & Co., te Rotterdam, eveneens met hunne echtgenooten en kinderen, naar Qxelquesund vertrokken. Van daar zal het gezelschap eene reis maken door het Zweedsche mijndistrict en zich voorts met den nieuwen spoorweg naar Narwik in Noorwegen begeven. Na eene reis door Noorwegen, zullen zij uit Bergen weder naar ons land terugkeeren. Uit Batavia meldt het „Hbld." : „Doctor Ellinger te Tegal publiceert, dat hij door middel van cultuur de malaria-parasiet gevonden heeft. Het microscopisch onderzoek heeft uitgewezen, dat de malaria-parasieten door de lucht indringen, en zich nestelen in deklierweefsels, neus- en keelholte. Hij biedt aan de culturen te demonstreeren en zijn inentingsproeven te herhalen." Het eerste gedeelte van dit telegram is, in dezen vorm, zonderling, zegt de „N. R. Ct." Zouden dr. Ellinger de onderzoekingen door Grassi, Ross, Koch en zooveel anderen sedert verscheiden jaren verricht, onbekend zijn gebleven ? Men kent thans drie soorten van malaria-parasieten, tot de haemosporidia behoorende, een orde der klasse van de Sporozoa; het zijn: Laverania malariae (oorzaak van malarie tropica), Plasmodium vivax (oorzaak van tertiana benigna), plasmodium malariae (oorzaak van quartana). Wat de levenswijs der parasieten betreft, welke door dr. Ellinger vastgesteld zou zijn, ze is in strijd met de thans zoo goed als algemeen aangenomen theorie, vooral ontwikkeld door Ross (wiens werk onlangs met een Nobel-prijs bekroond is).

De bij het 8e reg. inf. tot 2e luitenant benoemde cadet der Kol. Mil. Academie J. S. Barbas komt te Arnhem in garnizoen. — f De ie luit.-kwartiermeester M. P. Bijvoet, van het ie reg. inf., is hedenmorgen in het hospitaal te Arnhem overleden. — t De gegageerde fuselier f. Silvertant van het O.-I. leger, ridder der 4e klasse Militaire Willemsorde, overleden te Bronbeek, zal morgenvoormiddag met militaire eer worden begraven. — Verschenen is het jaarverslag over 1903 der algemeene Arnhemsche polikliniek. Met voldoening wijst het bestuur op het drukke bezoek. Het aantal patienten bedroeg 5646,. het het aantal nieuwe patienten was 4902, het aantal verleende consulten bedroeg 27657. In de spreekuren kwam geen verandering, evenmin in samenstelling van het bestuur. Op 31 Dec.

1903 bedroeg het aantal contribueerende leden 41, dat der begunstigers 58. Aan contributie werd ontvangen f 630.55, aan giften f 238. De schuld van f3347.82 verminderde met f871,98 zoodat de schuld nog bedraagt f2975.84. De afdeeling Huidziekte bleek jiiet aan de eischen te voldoen. Noodig wordt een afzonderlijk lokaal met badinrichting geoordeeld, waardoor het mogelijk zal worden een aantal patienten, vooral schoolkinderen, poliklinisch te behandelen. Ten einde tot die gewenschte verandering te komen is versterking der geldmiddelen zeer noodig. De staat van uitgaven en ontvangsten sluit met een bedrag van f 2997.955, de begrooting voor 1904 met een bedrag van f 3133.74 5 , waaronder voor vermoedelijk tekort een post van f 533. 74 5 en als aflossing van het renteloos voorschot f371.98. — f Gisterenavond heeft de heer Sandbergen, pianomaker alhier, den invaliden te Bronbeek een prettig uurtje bezorgd, door zijn spreekmachine, de als nog onovertroffen geprezen „Lyrophone" te laten hooren. Het was hun aan te zien, dat zij zich zeer amuseerden. De heer S. beloofde dan ook, de voordracht a.s. winter nog eens te herhalen. — Het fabrikaat van de firma P. Noppen alhier heeft altijd een eersten naam gehad, het geheele land door. Na den dood van den stichter, den heer P. Noppen, werd de fabriek beheerd door diens zoon, den heer J. Noppen, en nu ook deze overleden is, wordt zij voortgezet door nieuwe firmanten, die intusschen den ouden firmanaam blijven voeren. Teneinde de zaak geheel nieuw te installeeren, wordt al de oude, deugdelijke voorraad, kachels, haarden, fornuizen, brandkasten enz. opgeruimd. Zie achterstaande advertentie. — X Gisteravond heeft de Arnhemsche politievereeniging „Helpt Elkander" vergaderd in het gebouw van den Nederl. Prot. Volksbond. Tot ie secretaris is gekozen de heer J. J. Vogt, Koolstraat no. 7. Tot afgevaardigde naar de vergadering van den Algem. Nederl. Politiebond, afd. Gelderland, alhier te houden op 16 Aug. a.s. werden gekozen de heeren G. Rutten en B. de Bruin en tot hunne plaatsvervangers de heeren P. J. W. de Vos en B. W. van Onna. Tot afgevaardigden naar de algemeene vergadering te houden op 24 Aug. a.s. te 's-Gravenhage werden gekozen de heeren E. Waijenberg en E. Heidema. — A Velp, 28 Juli. Tot poldermeester van den Westerpolder op het Rhederlaag (vacature S. Henny) is benoemd de heer W. Lamers alhier, om als zoodanig zitting te hebben tot 1 Juli 1909. — § Ellecom, 28 Juli. Zondag werd in het bosch op het landgoed Avegoor alhier door den boschbaas J. A. Altena een bunzing met 10 jongen gezien. Dat was wel iets bijzonders, omdat een bunzing meestal slechts 3 jongen werpt. Heden gelukte het echter, aan A. in een knijnenhol op een stuk roggeland de bunzingfamilie te ontdekken. Mama was van huis, maar A. smaakte de voldoening de 10 jeugdige wilddieven, die bijna volwassen waren, door uitgraving te voorschijn te halen en te dooden. —Gisteren en heden wordt te Zutphen de 59ste algemeene vergadering van het Nedeil. Onderwijzersgenootschap gehouden. Des morgens waren het hoofdbestuur en andere aanwezigen door den Burgemeester van Zutphen op het stadhuis ontvangen en toegesproken, waarop de voorzitter van het Genootschap, de heer L. C. T. Bigot van Amsterdam antwoordde. Des namiddags te 2 uur werd in de Buiten-Societeit de algemeene vergadering geopend. De voorzitter, de aanwezigen welkom heetend, ging na onder welke omstandigheden deze vergadering plaats heeft. Belangrijk noemde spr. die omdat deze vergadering gehouden wordt tusschen twee wetsontwerpen in, die voor onderwijs en onderwijzers van belang zijn. Spr. gaat vervolgens de door hem bedoelde Pensioenwet en de Lager-Onderwijswet na. Vervolgens den toestand van het Genootschap nagaande, meende spr. dat die in zeer veel opzichten reden tot tevredenheid geeft. Het ledental is gestegen tot 7876, het aantal afdeelingen tot 219. Spr. wekte de leden op ook in het komende jaar krachtdadig het streven van het Genootschap te steunen. Deze rede werd luide toegejuicht. Mededeeling wordt gedaan, dat op de vergadering vertegenwoordigd zijn : de Bond van Nederlandsche Onderwijzers, het Nederl.-Indisch Onderwijzersgenootschap, de Vereeniging van Hoofden van Scholen in Nederland, de Union

of teachcrs, de Vereeniging van Leeraren aan inrichtingen van M. O. en het Genootschap van Leeraren aan Gymnasia. Verder waren aanwezig mr. Ruys en jhr. mr. Michiels van Kessenich, inspecteur van het L. O. en het Kamerlid ter Laan. Vertegenwoordigd zijn 200 afdeelingen door 259 vertegenwoordigers. De ontvangsten over het afgeloopen jaar bedroegen f13,367.15, de uitgaven f12,772.74, zoodat het voordeelig saldo is f 594.41. Op 31 Dec. 1902 bedroeg het vaste fonds f9413.08. Dit verminderde in 1903 met f 96,755 j het beliep derhalve op 31 Dec. 1903 f 9316,325. In 1903 werd a'an 8 verschillende personen wachtgelden als suppletie van het N. Q. G. uitbetaald f 849.23. Op voorstel van Pekela wordt de rekening goedgekeurd. Besloten wordt de volgende vergadering te Amsterdam te houden. Na afdoening van eenige punten van ondei-, geschikt belang, houdt prof. W. van der Vlugt eene rede over „tuchtscholen". Daarna kwamen nog eenige voorstellen aan de orde. Aangenomen werd het voorstel dat de algemeene vergadering het H. B. machtige met eene Assurantie-Maatschappij een overeenkomst te sluiten waardoor het mogelijk wordt, dat de onderwijzers-leden zich en bloc tegen brandschade kunnen verzekeren door tusschentoms^ van het Nederl. O. G. Oorspronkelijk was de bedoeling geweest een maatschappij in eigen boezem op te richten, doch van dit plan is om verschillende redenen afgezien. Na het toestaan van enkele subsidies wordt de vergadering verdaagd tot hedenmorgen. — § Doesburg, 28 Juli.' Op de gehouden paarden- en veulensmarkt waren ongeveer 120 stuks aangevoerd, waarin slappe handel was, terwijl er hooge prijzen besteed werden. De ongeveer 400 aangevoerde varkens werden voor het meerendeel verkocht. — £ Doetinchem, 28 Juli. In de hedenavond gehouden Raadsvergadering was aan de orde definitieve benoeming van tijdelijke leeraren aan het gymnasium. Met het oog op de thans heerschende crisis vond de heer mr. van Gorkom het beter hiertoe niet over te gaan en werd op voorstel van den heer Misset besloten de benoeming aan te houden tot de raadscommissie haar rapport zal hebben uitgebracht over de hangende zaak. Het verzoek van den heer dr. J. A. der Mouw om eervol ontslag als leeraar aan het gymnasium zal worden opgezonden aan den inspecteur der gymnasia. Het ingezonden ontsla? van het college van curatoren werd voor kennisgeving aangenomen. — t Gisteren brachten onder geleide van he^ onderwijzend personeel een 200-tal kinderen van de hoogste klassen van de openbare lagere scholen te Lochem een bezoek aan Arnhem en zijn schoone dreven. Na Oosterbeek en Westerbouwing te hebben bezichtigd werd dé middag doorgebracht in het fraaie Park Sonsbeek. De kinderen werden onthaald op eenige vertrisschingen voor de Theeschenkerij aldaar. De kinderen uitten hunpe vreugde door het zingen van eenige schoolliederen. Tegen den avond keerden zij naar Lochem terug. — § De Raad van Laren (G.) heeft besloten om voor den aanleg van een tram tusschen Barchetn en Ruurlo 50 jaar concessie te verleenen, doch voorloopig geen fmancieelen steun te verstrekken. — □ Winterswijk, 28 Juli. Terwijl de heer en de vrouw des huizes afwezig waren brak hedenavond circa halfacht op den weg naar de buurtschap Meddo brand uit in de boerenwoning van den molenaar Berenschot, waarin tevens een winkel gevestigd was. Binnen een uur tijds was. het geheele huis met den inboedel door het vuur verteerd, terwijl ook de schuur met den voorraad hooi en koren in de vlammen opging. De molen bleef gespaard. Alleen de levende have en de kinderen kon men bijtijds in veiligheid brengen. Huis en inboedel waren laag verzekerd. — De onder de gemeente Barneveld gelegen „Wesselsche Heide", vroeger een soort van Maatschap, is onder een aantal eigenaren, die hun rechten hierop met bewijzen staven kunnen, verdeeld. Dit heeft de ^omwonende landbouwers echter niet weerhouden deze heide nog steeds als gemeenschappelijk eigendom te beschouwen, door er af te halen, wat zij noodig hadden. Vooral daar bovengenoemde eigenaren reeds meerdere stukken in cultuur gebracht hebben, kan men begrijpen welk een storm van verontwaardiging ontstond, telkens wanneer zoogt»

naamde indringers de vruchten hiervan wilden binnenhalen. Talrijk zijn dan ook reeds de bekeuringen, door de politie gedaan. Tot nog toe is echter geen enkele veroordeeling gevolgd. Hierdoor aangemoedigd, zijn de „gebruikers" van deze heide natuurlijk nog steeds in aantal toegenomen. Thans is echter opnieuw tegen eenige landbouwers, die zich een en ander van deze heide toeeigenden, proces-verbaal opgemaakt. — A Heerde, 28 Juli. Op daaitoe gedaan verzoek is aan D. Doctei alhier eervol ontsl; g verleend als lid-werkman van den Raad van Beroep (ongevallenverzekering) te Zutphen. — TTiel. 19 Juli. Morgen herdenkt een onzer voortreffelijkste Raadsleden, dr. J. K. Pameijer, den dag, waarop hij voor 25 .jaren dat mandaat aanvaardde. — Te Beek bij Nijmegen werd gistermiddag in de Gemeenteschool eene tentoonstelling geopend van schilderstukken van den kunstschilder D. Wiggers. Een 25 -tal werken sierden de feestelijk getooide schoollokalen, die welwillend beschikbaar waren gesteld door het gemeentebestuur van Ubbergen. De tentoonstelling wordt gehouden ten bate van den Volksbond, vereeniging tegen drankmisbruik, afdeeling Beek-Ubbergen en duurt tot 11 Augustus a. s. — Even beneden Bossum had Woensdag op de Maas een ongeluk plaats. Twee ingezetenen uit Kerk-Dnel, J. en T. R.. hadden met hun roeiboot steenen te Rossum gehaald en ze niettegenstaande herhaalde waarschuwing te zwaar belast. Midden in de Maas zonk het schuitje. De 3 -jarige zoon verdronk, de vader werd gered, doch is zeer ernstig ongesteld.