Arnhemsche courant

s- Gravenhage, 19 Febr. De Gemeenteraad heeft heden het reeds vroeger door oris breedvoeriger medegedeelde voorstel van B. en W. om een leening van 10 millioen gulden aan te gaan voor de helft als annuïteitsleening, voor de andere helft met gelijke jaarlijksche aflossingen, na eenige discussie aangenomen met 2 stemmen tegen. - Te 's -Gravenhage is overleden dr. VV. Doorenbos, oud rector van het Gymnasium te Winschoten en leeraar aan de H. B. S. all ier. — De Rechtbank te Rotterdam heeft, ter vervulling eener vacature van rechter in dat college, opgemaakt de navolgende alphabetische lijst van aanbeveling : mr. A. D. H. Quintus, substituut-griffier bij de Rechtbank te Arnhem; mr. A. Rietema, rechter in de Rechtbank te Heerenveen, en mr. H. W. B. Thomas, substituut-griffier bij de Rechtbank te Rotterdam, („St.ct.") , — Vlissingen, 19 Febr. De aanlegplaatsen van de mailbooten der Maatschappij „Zeeland," zullen van wege 's Rijks Waterstaat electrisch verlicht worden. Te Diepenheim werd dezer dagen een onderwijzeres benoemd, die schriftelijk verklaarde

voor twee jaar afstand te zullen doen van haar recht op verhooging van jaarwedde wegens dienstjaren. Het bestuur van de „Vereeniging van Hoofden van Scholen in Nederland," heeft nu tot H. M. de Koningin het verzoek gericht, deze benoeming te vernietigen, als strijdig met de wet op "het lager onderwijs, die in art. 26 voor eiken onderwijzer de minimum jaarwedde vaststelt. Ook het hoofdbestuur van den Bond van Ned. Onderwijzers zal trachten gemelde benoeming ongedaan te doen maken. — Gisteren is uit Friesland een extra-trein van twaalf wagens naar Oostenrijk vertrokken met Friesch fökvee, eerste qualiteit. — Bij het examen te Breda voor de akte nuttige handwerken zijn geslaagd de dames: H. W. van Loenen en M. B. van Balkum uit Zalt-Bommel, M. Th. Reddemors, P. C. van Raalte, E. RolfT en G. J. Schuld, allen uit Apeldoorn, E. D. Schneyder, uit Waardenburg. — Men schrijft uit Maastricht aan het „N. v. d. D." Het referendum, door den Minister inzake de vreemde pasmunt uitgeschreven, heeft hier vooral * aan de neringdoenden veel gpnoegen gedaan. Alleen vreest men, dat, indien de Belgische pasmunt ineens aan den omloop wordt onttrokken, men niet terstond Nederlandsche daarvoor in plaats zal hebben. Het ziju daarom aanbeveling verdienen een voldoend getal 2 1 / s en 5 cents nikkelen stukken te laten aanmunten, waardoor de Belgische pasmunt aan de circulatie werd onttrokken.

Rumor in casa is wellicht een te zachte uitdrukking voor de ongerustheid, de verontwaardiging, die in de laatste dagen is gewekt door het optreden van commissarissen der Hollandsche Hypotheekbank. In de eerste vergadering van aandeelhouders na de debacle der beide directeuren waren de mededeelingen van commissarissen wel niet overvloedig, want, zooals de voorzitter zeide, groote voorzichtigheid moest worden betracht, daar de zaak, en dus veel materiaal, in handen der justitie was, terwijl bovendien de accountants nog aan het begin hunner taak waren. Als zeker kon echter worden geconstateerd dat weder in circulatie waren gebracht door de thans geschorste directeuren pandbrieven, die ingetrokken en onbruikbaar hadden moeten worden gemaakt, dat er een tekort in de kasgelden was, en dat oneetlijkheid was gepleegd in het beheer der prolongatieposten. De beide laatste feiten kon men beschouwen als te behooren tot het meer intieme drama dezer zaak, het eerste punt raakt geheel het belang van het beleggend publiek. De voorzitter gaf omtrent de mogelijkheid, waardoor deze feiten geruimen tijd aan de waakzaamheid van den Raad van Toezicht ontsnapten, een uitvoerig relaas, waaruit moest blijken dat bij voor het oog correcte boekhouding niet opviel dat afgeloopen pandbrieven niet ter vernietiging werden aangeboden. Deze pandbrieven waren het, welke de beide directeuren steeds hebben achterwege gehouden en gedeeltelijk ten eigen bate hebben verkocht of beleend „zij hebben van de mogelijkheid om aidus ingekochte pandbrieven weder in omloop te brengen, helaas, zei de voorzitter, een ruim gebruik gemaakt. Immers, bedriegen wij ons niet, zoo hebben zij v :n de aldus voor hen bereikbare pandbrieven voor een nominaal bedrag van ongeveer fi.600.000 ontvreemd." Nu is er menigeen die den Raad van Toezicht zou willen aan>prakeli>k stellen voor de schade veroorzaakt door zijn onvoldoend toe zicht, maar deze houding namen de medecommissarissen reeds dadelijk niet aan, immers de voorzitter verklaarde : „Onzeker zijn voorts onze verp ichtingen tegenover hen, die aldus onrechtvaardig in omloop gebrachte pandbrieven bezitten en zouden beoogen daaruit rechten tegen ons te doen gelden. Menige langdurige rechtsstrijd staat daaruit te wachten." Inderdaad is het begin van dezen rechtsstrijd geweest het weigeren van een nieuw couponblad aan den houier van een alsboven bedoelden pandbrief. En nu is in de afgeloopen week het nieuwe bestuur der Bank in plaats van verwerend aanvallend opgetreden tegen de houders der verduisterde pandbrieven, en heeft bij dagvaarding de teruggave dezer stukken geëischt. In die dagvaarding heet het, ,dat die pandbrieven, na in circulatie te zijn geweest, veivolgens in haar portefeuille zijn teruggekeerd en voor vernietiging waren bestemd; dat die pandbrieven echter, in plaats van werkelijk te zijn vernietigd, door een der beide heeren Le Fèvre de Montigny en de Geer, dan wel door beiden tezamen, uit haar gebouw, waarin zij bewaard werden, zijn gebracht naar andere personen, althans door een der beide genoemde heeren dan wel door beiden zijn ter hand gesteld aan anderen, aan wie zij de stukken hebben verkocht of bij wie zij die hebben beleend, aldus wederrechtelijk daarover beschikkende en even wederrechtelijk zich die toeeigenende". Een eigenaard igen indruk maken deze overwegingen, als men er hier en daar even tusschen denkt de woorden „onder controle van den Raad van Toezicht." Want was er in het begin aanleiding dezen Raad over zijn verzuim niet al te hard te vallen, als zijnde het toezicht waarschijnlijk gehouden met niet meer, maar ook niet minder accunatesse

dan gewoonlijk dergelijke commissiën aan den dag leggen, nu het bestuur der Bank een dagvaarding tqt de ongelukkige slachtoffers van de gepleegde wandaden richt, nu past het zeker aan commissarissen de hand in eigen boezem te steken. Intusschen, het mag niet ontkend, deze wijze van optreden ten bate van de aandeelhouders is voorbeeldig! en hoewel bekwame advocaten de Bank wel degelijk aansprakelijk achten voor de door directeuren uitgegeven pandbrieven, zal een beslissing van den Hoogen Raad eerst zekerheid brengen aan een der beide belanghebbende partijen. Tot zoolang mogen de gevoelens over het zuiver juridisch gedeelte van de quaestie verdeeld blijven, reeds nu is de meening vrij algemeen, dat de Hollandsche Hypotheekbank zich door dit optreden vrijwel onmogelijk maakt. Moreel toch maakt het een bedroevenden indruk dat commissarissen door anderen de schade willen laten betalen, die ontstond door hun onvoldoende toezicht, door hun verzuim, door hun zorgeloosheid. Toen na de catastrofe verluidde, dat door commissarissen wellicht een syndicaat zou worden gevormd tot overname van een te creëeren preferent aandeelenkapitaal, was er reden zich te verheugen dat de Bank een dergelijk krachtig stel commissarissen had, die met persoonlijke opofferingen hun verzuim van toezicht zouden goedmaken; na de uitgebrachte dagvaardingen is de stemming gekeerd en vreest men bij voorbaat voor de waarschuwende zegswijze : dat het met groote heeren slecht kerseneten is. Het had er de laatste week alles van of het geanimeerde kersenfeest op de Amerikaansche markt, waaraan het publiek mede ijverig deelnam, ook zal uitloopen op een gooien met pitten door de mannen, die in Wallstreet de touwtjes in handen hebben. De eene flauwe dag volgde op de andere en, als te Amsterdam en te Londen gekocht werd om van de lage koersen te profitee.en, dan gaf de arbitrage gemakkelijk af en New-York zond den volgenden dag nog lagere koersen. Een eigenaardig en teekenend verschijnsel was groote handel in de z. g. Lighting shares, de laagstgeprijsde op de heele lijst, eigenaardig omdat hun koers scheen te stijgen, terwijl alles daalde, teekenend, omdat een dergelijke tegenstelling wel meer bij ernstige daling werd waargenomen, L'histoire se re'plte . ... maar toch gelooft men nog niet aan een grooten teruggang, en als negatieve reden mag voor die verwachting wellicht gelden het feit, dat het publiek zoowel in Europa als in Amerika nog niet op onzinnig groote schaal bij de markt is geïnteresseerd. Arnhem, 18 Febr. 1906. Br. en W.

^ededeeSïnyen van BRANTS1A & WAALKENS Koersen van LorrJen, Slotkoers Vroeg - koers. Londen Consols Ohio Pacific i l ii pet. \tchison Bal tim ore Canadian tirie .... Missouri South. Railw, South. Pacific. Union Pacific. Steel .... Rand Mines . Rio Tinto . . Pescontredagen ±11 uur. 17 Febr. 19 Febr. 20 Febr. 9° 6 /S 90 Vt 9°% 92 927 s 9 2 7i H5V8 H57i 116 176 177'/e i777 4 44 7 ls 44'Ai 45 V 4 35 357i6 35 7 / 8 39 39 1/ i6 397S 67 677S 67% I 55 1 /s I 55 1 '/i6 156 Va 42 1 /* 42 7s 43 Vs — 678 6V 2 ó.sVa 65V8 66 Consols 1 Maart 1906. Mijnen Amerikanen Koersen van Amsterdam Middenkoers Openingskoers. Amsterdam Integralen .... 3 pet. Nederland . pet. Mexico, binn. 4 pet. Rusland '80. Koninkl. Petrol.. . Atchison .... Denver Erit .... KansasCity gew. aariu. Missouri .... South. Railw. . . South. Pacific . . Union Pacific . . Steel Car and Foundry . Peruv. Corporat . . 17 Febr, 79 6 / 8 93 Va 461 89% 44 7 /i6 44 3 11 V ia 347* 3 » 7 /36 öó I 5 ° 16 /i6 4 1 ' 9 /s8 43 9 /i6 1 7 '/a 19 Febr. 20 Febr. 79 '9 79 3 A 93 Vé - 8i 8 /s 479 «9 3 /s 44 s /i6 43 Isi 3I 7 /l6 347 I6 38 'U &5 13 8* I 5 ° 9/ 16 4I ? /l6 437 w I7 3 '/ s 2 823 g 485 90V4 46 44 32Vs 35 V 8 387/8 66V16 152 41% 437 4 i7 3 A

INGEZONDEN MEDEDEELINGEN BETREFFENDE HANDELSZAKEN Zijden Blouse fl 2.60 4 Meter stof voor eene en hooger. — Franco en vrij van invoerrechten toegezonden! Stalen ommegaand; evenzoo van zwarte, witte en gekleurde SI Henneberg-Zijde" van 60 Cent tot f 11.35 per Meter. G. Henneberg, Zijde-Fabrikant (k. & k. Hofl ), Züricb.

De „Koningin Wilhelmina", van Amsterdam, arriveerde 19 dezer te Batavia. De „Polynesien" arriveerde 19 dezer te Marseille van Japan, met de mails van Indië, China en Japan. De „Gedé", van Rotterdam naar Java, arriveerde 18 dezer te Southampton. De „Wilis", van Java naar Rotterdam, vertrok 19 dezer van Perim. De „Flores", van Amsterdam naar Batavia, passeerde 17 dezer Gibraltar. De „Java" arriveerde 19 dezer van Hamburg te Amsterdam. De „Ixion", van Java, arriveerde 18 dezer te Amsterdam. De „Oranje" arriveerde 19 dezer van Batavia te Amsterdam.

De „Ambon", van Batavia naar Amsterdam, arriveerde 19 dezei te Supz. De „Koningin-Regentes", van Amsteidam naar Batavia, passeerde 18 dezer Perim. De „Koning Willem II". van Batavia naar Amsterdam, vertrok 19 dezer van Suez. De „Prins Maurits" arriveerde 19 dezer van West-Indië te Amsterdam. De „Noordam", van New-York, arriveerde 18 dezer te Rotterdam. De „Rotteidam", van Rotterdam naar NewYork, passeerde 18 dezer Scilly. De „Oranje-Nassau" vertrok 17 dezer van New-York naar West-Indië. De „Ceram", van Batavia naar Amsterdam, arriveeide 19 dezer te Marseille. De „Djocja", van Rotterdam naar Java, vertrok 18 dezpr van Southampton. De „Soestdijk", van Newport News, !. van Amsterdam, arriveerde 19 dezer te Rotterdam. Norddeutscher Lloyd, Bremen. (Lijn op Oost-Azië). De „Hannover" is 17 dezer Lizzard gepasseerd. De „Grosser Kurfürst" is 17 dezer te Gibraltar aangekomen. De „Roon" is 17 dezer te Aden aangekomen. De „Hohenzollern" is 18 dezer 1 uur n.m. van Napels vertrokken. De „Preussen" is 19 dezer te Singapore aangekomen. De „Heidelberg" is 18 dezer van Funcha vertrokken. — Blijkens bij het Departement van Marine ontvangen bericht is het pantserdekschip „Holland" in stede van 17 eerst 18 dezet van Algiers vertrokken, ter voortzetting van de terugreis naar Nederland. * (Stct.)

De civiele en militaire gouverneur van Atjeh en Onderhoorigheden seinde 22 Januari: Patrouille luitenant Brassar doodde in Leumbangsche (Tapatoean) drie vijanden. Licht gewond fuseliers Stijns, alg. st. no. 549 c O, k r. 4799; buit twee donderbussen; marechaussee onder luitenant Vastenau doodden in Dörötstreek 9 tot 31 December tien vijanden benevens twee vrouwen en een jongen, die patrouille attaqueerden; buit zes voorlaadgeweren : patrouille onder adjudant Rappange, in Roesébstreek (meergebied) van 2 tot 15 Januari, overviel 3 Januari bij Tembolang 35 man sterke Gajobende, waarvan allen gedood en 10 voorlaadgeweren buitgemaakt, en doodde daarna nog zeven Atjehsche kwaadwilligen ; buit twee achterladers ; bij kampong-onderzuek in Pidië fuselier Schilder, alg. st. no. 39267, licht- en fuselier Lancel, alg. st. no. 51730, onbeduidend gewond. („Java Ct.") Djambi, Over de wreedheden in Djambi, blijkens eene correspondentie van het Indische „N. v. d. D." door een officier-patrouille-commandant bedreven schrijft de „Java-Bode" : Ofschoon wij het verhaal geheel en al laten voor rekening van het blad, waaruit wij het verkort overnamen, doet het ons leed te moeten melden — leed voor den jeugdigen officier en ook voor den goeden naam van het leger — dat wij aanleiding hebben om te gelooven, dat het hier gemelde, althans wat de feiten betieft, juist is. Ons werd van betrouwbare zijde verzekerd, dat vanwege het binnenlandsch bestuur reeds langen tijd te voren een onderzoek was ingesteld, dat zeer bezwarende daadzaken aan hel licht heeft gebracht, zoodat hier aan een treurig geval van Tropenkoller — de bedoelde patrouillecommandant is een gedetacheerd Nederlandsch officier met nog slechts geringe ondervinding van het krijgsbedrijf — moet worden gedacht. Ook is ons medegedeeld, dat de landvoogd, nadat hem de gewraakte feiten waren ter oore gekomen, onverwijld een gestreng onderzoek heeft gelast, opdat de schuldige dan wel de lasteraars gestraft zouden worden naar behooren. De justitie had zich reeds voordien echter opgemaakt om de zaak te onderzoeken, zoodat weldra meer licht over het gebeurde zal worden ontstoken.

Borneo. De fungeerdende resident der Zuider- en Oosterafdeeling van Borneo seinde 22 Januari : Assistent-resident Kendangan rapporteert: bende 65 Pasireezen deden, Batang Alai-rivier afzakkende, inval in onderafdeeling Barabei. Zaterdag door controleur afgezonden patrouille pradjoerits gevlucht, waarop gisterna niddag twee troepen van Kenda gan en Amoentai onder luitenants Assé en Reveneck naar Birajang opgerukt. Intusschen controleur Knappert zelf met overschot pradjoerits bende tegemoet gegaan en nabij Birajang aanval afgewacht. Controleur gesneuveld, districtshoofd Kiai Hassan levensgevaarlijk gewond. Van bende 15 man dood en gewond, waaronder aanvoerder, overigen gevlucht. Majoor Schilham vertrekt heden naar Kendangan. De fungeerende resident der Zuider- en Oosterafdeeling van Borneo seinde nader onder dagteekening van 22 Januari: Volgens nader ontvangen - berichten controleur Kota Baroe en assistent-resident Kendangen is bende vermoedelijk afkomstig van Tjantoeng ot Batoelitjin (Tanah Boemboe), onder aanvoering : iste Goesti Mohamad Said uit boven-Bariloe, zich noemende broeder van wijlen pretendentsultan, en 2de Goesti Mohamad Arsat uit Tjantoeng; volgens berichtgever aan contioleur Kota Baroe bestond plan op 5 Februari benteng Kendangan te overvallen ; assistent-resident Kendangan rapporteert bevolking zijner afdeelrng rustig, pasar Angkinang druk bezocht; bevolking kampong Paget nabij Birajang heeft zeven gevangenen aangebracht. („Java Ct."

Celebes. De gewestelijke militaire commandant te Makasser seinde 20 Januari : Drie tot veertien Januari colonne Hoedt pogingen overgang Rongkong voortgezet, ook bovenstrooms, geen resultaat; dertien Januari daarbij niet levensgevaarlijk gewond Inlandsche fuselier Tjasmia, rïo. 57322; veel regen, rivier gezwollen; volgens laatste berichten colonne-Hoedt,blijft deze pogingen rivierovergang krachtig voortzetten. Geheele streek van Sabang tot Watoe in verzet. Vijftien Januari te Paloppo spionnenbericht ontvangen, terrein ten Noorden Kampong Pan door vijand geinundeerd, in verband waarmede van voorgenomen opmarsch uit Pan is afgezien. Serdang heden met bovenstaand bericht hier aangekomen, vertrekt 21 of 22 met halve compagnie versterking naar Palloppo. Heb militairen commandant Lo.ewoe opgedragen met anderhalve compagnie te landen bij Boeraoe, welk punt volgens berichten daartoe geschikt en niet versterkt is, daarna oprukking naar Djaladja woonplaats Ambema en vervolgens ageeren in oproerig gebied zoo mogelijk samenwerking met colonne Hoedt. Serdang en Siboga zullen actie steunen, zoo noodig landing 3.7 geschut, waartoe noodige voorzieningen getroffen. De militaire commandant van Celebes enz. seinde Januari: Volgens bericht d.d. 15 Januari van detachement Voskuil, Possostreek 8 Januari benting Tamoengkoe Dena genomen; verliezen vijand onbekend : in handen een doode, buit voorladers en blanke wapenen, onzerzijds geen verliezen. („Java Ct.")

Door den Gouvern.-Generaal van Ned.-Indië zijn de volgende beschikkingen genomen : CIVIEL DEPARTEMENT. Verleend: wegens langdurigen dienst, één jaar verlof aan den onderwijzer 2e ki. bij het openbaar Europeesch lager onderwijs, J. W C. Grootendorst; een buiten landsch verlof aan den notaris te Modjokerto, ttvens vendumeester aldaar en te Djombang, A. van Rijckevorsel; wegens langdurigen dienst één jaar verlof aan den referendaris bij het depaitement van binnenlandsch bestuur, G. L. Waanders en aan den controleur bij het binnenlandsch bestuur op Java en Madoera, K. A. baron van Reede van Oudtshoorn; wegens langdurigen dienst, één jaar verlof aan den houtvester bij het boschwezen in Ned.-Indië, P. J. Hommes. Ontslagen: op verzoek, eervol uit 's lands dienst de directeur der kweekschool voor Inlandsche onderwijzers te Amboina, L. P. C. Roskott ; op verzoek, eervol uit 's lands dienst, de gewezen klerk bij de algemeene rekenkamer A. E. Dronkers. Benoemd: tot lid van den raad van justitie te Batavia, mr. J. C. Hubregtse, tot derden commies bij het departement van financiën, de klerken J. O. van Heuven van Staeiling, C. A. G. Bullock en L. Lohn; tot commies 3e kl. bij den post- en telegraafdienst, J. W. F. van der Schuyt; tot stadsgeneesheer te Batavia, dr. L. J. Eilerts de Haan; tot tijdelijken vervanger van den notaris te Modjokerto, tevens vendumeester aldaar en te Djombang, A. van Rijckevorsel, gedurende diens buitenlandsch verlof, J. Townsend. Bij het Europeesch lager onderwijs b en o e m d : tot hulponderwijzeres mej. L. D. C. Balkstra; tot onderwijzer 3e kl. H. G. Clerkx. Bij den post- en telegraafdienst. Benoemd: tot kantoorchef 2e kl. W. Loderichs; tot commies 2e kl. P. L. Keijser; tot comm. 3e kl. J. F. van Minos, mej. M. E. G. Kühr en H. E. Jans; tot tijdel. comm. 3e kl. C. J. W. Focke. Ontslagen: op verzoek, eervol als agent voor de afdeeling Tegal, F. K. E. Beekveld. Benoemd: als zoodanig tot agent voor de afdeeling Tegal, H. C. Wulff, controleur bij het binnenlandsch bestuur aldaar. MILITAIR DEPARTEMENT. Ontslagen: wegens overgang in 's lands burgerlijken dienst, op verzoek, eervol uit den militairen dienst, de officier van gezondheid ie kl. bij het leger in Ned -Indië, dr. L. J. Eilerts de Haan, onder dankbetuiging voor de vele gewichtige diensten, door hem als chirurg aan de gewonden te velde en daarmede aan den lande bewezen, en onder toekenning van den titulairen rang van dirigeerend officier van gezondheid 2e kl.; op verzoek, wegens volbrachten diensttijd, eervol en met behoud van recht op pensioen uit den militairen dienst, de kapitein der infanterie J. F. C. van Meurs; op verzoek, eervol uit 's lands dienst, de Europeesche burgerlijke schrijver 3e kl. D. H. Landtrehr. Bevorderd: tot offic, van gezondh. ie kl. bij de milit. geneesk. dienst W. P.. L. van Ouwerkerk. Trouw-, geboorte- en Doodberichten. Gehuwd: J. F. W. Hauber met E. R. WolfF, Riouw. — M. Huidekoper met S. Eerdmans, Soerabaja, — J. C. Kool met C. A. de Groot, idem. Bevallen: Blits, geb. de Voogt, Z., Weltevreden. — L. R. L. Miseroij, geb. Simon, Z., Weltevreden. — Schoonheijt, geb. van Harencarspel, D., Batoe. Overleden: C. G. Ludwig, 20 j., Soekaboemi. — Zoontje van Mr. H. G. Ntderburgh, Madioen.