Arnhemsche courant

Cistus creticus, de „Roos van Saron" (Jesaja XXXV : 1 en Hooglied II: 1) is thans bij mij in bloei, waarop eventueele liefhebbers attent gemaakt worden. Verbetering. In het artikel over het speenkruid (no. 59) wordt gezegd dat de bloemknoppen een verfrisschend middel voor kappers zijn. Dit moet heeten een „surrogaat voor kappers" (de bloemknoppen van Capparis spinosa). In het artikel no. 60 wordt gezegd, dat de lucht-orchideeën hun voedsel door middel van luchtwortels uit den grond tot zich nemen, dit moet natuurlijk zijn uit de lucht. Wij zullen in 't vervolg onze beschrijvingen afwisselen met algemeene beschouwingen over de levensvoorwaarden, den bouw en de levensverrichtingen der planten. Zoodoende heeft men voortdurend afwisseling van onderwerp. De grond dient niet alleen als steun maar voornamelijk als voedsel door middel der der wortels, die de voedingsstoffen uit den grond in zich opnemen en in alle richtingen door de plant verspreiden. Dit geschiedt door het water dat als vervoermiddel der voedingsstoffen dient. Bovendien is het als damp in de atmosfeer aanwezige water eveneens onontbeerlijk om het verlies weer aan te vullen dat door de plant wordt geleden tengevolge van de transpiratie. Het water in de plant door de wortels daarheen geleiden de voedende bestanddeel en uit den bodem met zich voerende, is het opstijgende sap, hetwelk de oorzaak is der vorming van nieuwe weefsels der plant. Het ontstaan von het sap is een direct gevolg van processen die men uitzweeten en ademhaling der plant noemt. De transpiratie geschiedt door middel van zeer kleine openingen in den opperhuid. Een blad van Syringa vu/garis, de sering, bezit 708.000 van zulke openingen, somstijds zelfs 810,000, terwijl een lindeblad er een millioen bezit. Door middel van deze openingen wordt het overtollige water afgescheiden. Hoe droger de lucht en hoe helderder het licht, hoe grooter de transpiratie. De ademhaling geschiedt evenals de afscheiding van vocht door de aanraking der lucht met het sap, hetgeen door dezelfde openingen van den opperhuid plaats vindt. Uit den grond verkrijgen de planten koolzuur door middel van hunnen wortels, doch ook uit de lucht ontleenen zij deze stof door middel van de openingen in den opperhuid. Onder den invloed van het licht wordt het koolzuur in de plant ontleed en de zuurstof afgescheiden en aan de lucht weergegeven, terwijl de koolstof in het weefsel achterblijft en wel in zéér groote hoeveelheid. Vandaar dan ook dat planten, die in donker gekweekt worden, steeds ziekelijk zijn omdat haar de noodige koolstof ontbreekt, die alleen door de sterke inwerking van het licht, zooals gezegd, na afscheiding van de zuurstof in de plant terugblijft. Daarentegen nemen de planten in donker of des nachts zuurstof op. Alle niet groene deelen (bloemen enz.), nemen dag en nacht zuurstof

en scheiden koolzuur af. Vandaar dan ook jat wanneer vele bloeiende planten in kleine kamers bijeen zijn de lucht, vooral des nachts, schadelijk kan worden voor de gezondheid. Deze schadelijke invloed wordt nog vermeerderd door het afscheiden uit de bloemen van koolwaterstofgas, waaraan zij tevens haar geur ontleenen. Middelburg, M. Buijsman. Botanische Tuin.

£ De uitslag van de gisteren gehouden stemming voor een lid van den Raad der gemeente Ambt-Doetinchem is, dat herstemming moet plaats hebben tusschen de heeren G. J. Duitshof (lib.) en H. J. Ebbers (a.-r.), die respectievelijk 200 en 252 stemmen verkregen. De heer D. Seinhout (Christ. hist.) verkreeg 80 stemmen. 1 ' I ■ I «'

Ter gelegenheid van den verjaardag van Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden, is Onderlangs hedenmiddag om 12 uur door het 8e reg. infant, en het korps rijd.-art. parade gehouden. De eerbewijzen geschiedden voor den generaal-majoor G. J. W. Koolemans Beijnen; de parade werd gecommandeerd door den majoor P. D. Buijze van het 8e reg. inf. De onderofficiersvereeniging A. D. V. E. N. D. O. van het 8e reg. inf. zal a. s. Zaterdag 's avonds 8 uur, in de groote zaal van Musis Sacrum, ter eere van den vorstelijken verjaardag voor hare leden, donateurs en genoodigden, een gymnastiek- en schermuitvoering geven. Na afloop bal. Provinciale Staten. Zitting van Woensdag 18 April, des namiddags te 1 uur. Voorzitter de Commissaris der Koningin. De notulen van de vorige vergadering worden gelezen en goedgekeurd. Aan de orde komt het voorstel tot wijziging van het reglement van orde. Algemeene beraadslagingen werden niet gehouden. Aangenomen werden de wijzigingen voorgesteld in de bepalingen van wijze van toelaten van nieuwe leden, dat de leden van Gedeputeerde Staten naast elkaar plaats nemen op lie voor hen bestemde plaatsen tegenover den voorzitter (tot dusver zaten de leden van Gedeputeerden tusschen de leden der Staten), dat het aanvangsuur der eerste vergadering vastgesteld wordt op 11 uur des voormiddags (tot dusver is dit 1 uur) Besloten wordt verder het lezen der notulen af te schaffen ; de goedkeuring is opgedragen aan Gedeputeerde Staten, tenzij de Staten zich de goedkeuring voorbehouden. Bijzondere bepalingen worden gemaakt ten aanzien van de samenstelling van het stenografisch verslag. Aan de orde kwam vervolgens het voorstel van Gedeputeerde Staten om wijzigingen te brengen in de voorwaarden waaronder een renteloos voorschot is verleend aan de commissie voor tramaanleg in de Over-Betuwe. Algemeen werd de wenschelijkheid erkend dat dit deel van de provincie in het bezit zou komen van een goed verkeersmiddel, maar van verschillende zijden werden bezwaren geopperd tegen de wijze waarop deze stoomtram zal worden aangelegd. Het hoofdbezwaar gold de voorgestelde spoorwijdte van 75 cM., vooral waar- èn door den hootdingenieur van den provincialen waterstaat èn door de directeuren van verschillende stoomtramwegen in deze provinc e verklaard is dat eene spoorwijdte van 1.067 M. de voorkeur verdient. Van andere zijde werd er op gewezen, dat met het oog op verschillende smalle wegen een breedere spoorwijdte dan 75 cM. niet goed mogelijk is Een ander lid wenschte het verleenen van steun afhankelijk te stellen van de definitieve toestemming van kruising met den spoorweg a niveau. Bezwaren werden geopperd tegen het groot aantal lijnen op deze oppervlakte; ook meende men dat niet voldoende moeite was gedaan om Arnhem te bereiken, waar toch met het oog op het lichte materiaal, de schipbrug aldaar even goed te berijden zou zijn als te Doesburg. Van andere zijde weid de wenschelijkheid besproken bij het verleenen van een renteloos voorschot bepalingen te maken omtrent restitutie, zooals dat in andere provincies ook geschiedt, waar bv. bepaald is dat bij meer dan 4 °/o winst 15 % van het meerdere zal worden bestemd voor restitutie. Nog werd opgemerkt, dat de hoofdingenieur de teekeningen van den bovenbouw zeer onvolledig noemt, terwijl nadere inlichtingen gevraagd worden van een post ad f 33,000 voor garantie-commissie en emissie-provisie, voor den bankier, voor de overname, respectievelijk plaatsing der leening. Ook werd betreurd, dat Gedeputeerde Staten bij het verleenen van een renteloos voorschot als hier wordt gevraagd geen bepalingen kunnen maken omtrent beperkt vervoer op Zondag. fltet voorstel is te verleenen een renteloos

voorschot van f 110,000 ten hoogste, uitmakende ongeveer 10 % van de kosten van aanleg en 10% van de kosten van rollend materieel. Onder de bepalingen komt voor dat de stoomtram binnen uiterlijk 5 jaar voltooid en in exploitatie gebracht moet zijn. De heer Helmich, burgemeester van Huissen, verdedigde het voorstel, en weerlegde de bovengenoemde bezwaren van verschillende leden. Spr. wees er op, dat mocht na al de moeite die het comité zich getroost heeft om de plannen zoover te brengen, het nu niet gelukken dat de stoomtram tot stand komt, niet gemakkelijk weer pogingen zullen worden aangewend, zoodat de Over-Betuwe dan zeer waarschijnlijk nog zeer lang verstoken zal blijven van een voor de ontwikkeling der bevolking noodig vervoermiddel. Door een der leden werd in 't licht gesteld de gunstige werking van de bepalingen, dat bij meer dan een zeker percentage winst, een deel van de overwinst aan de provincie gerestitueerd wordt. Wanneer men eene dergelijke bepaling maakt, dan schept men de mogelijkheid dat meer dan tot dusver steun verleend kan worden uit provinciale fondsen. Namens Gedeputeerde Staten bracht de heer Dommer van Poldersveldt hulde aan allen die moeite hadden gedaan deze stoomtram tot stand te brengen. Spr. ging de verschillende bezwaren na en bleef uitvoerig stilstaan bij de quaestie van restitutie. Hij wees er op dat de voorwaarden die door het Rijk gesteld zijn, ook hier gevolgd worden. Krijgt het Rijk restitutie, dan deelt ook de provincie daarin. Gedeputeerde Staten willen gaarne overwegen of het principe van restitutie in den vervolg ook door deze provincie kar. woiden gehuldigd. Ten opzichte van de spoorwijdte merkt spr. nog op, dat wanneer men zou vasthouden aan de spoorwijdte van 1.067 M-, men het tot stand komen van het geheele-went in gevaar zou brengen. Het voorstel van Gedep. Staten wordt aangenomen met algemeene stemmen. Aangenomen wordt het voorstel van Gedep. Staten, om eenige wijziging te brengen in de voorwaarden waaronder subsidie is v.erleend voor den aanleg van een locaalspoorweg Neede— H ellendoorn.

Besloten wordt de behandeling van de nieuwe contracten met de besturen der krankzinnigengestichten aan te houden. Aangenomen werd een voorstel van Gedep. Staten om wijzigingen te brengen in de voorwaarden, waaronder een renteloos voorschot is verleend, voor aanleg en exploitatie van den tramweg Zutphen—Emmerik, in dier voege, dat nu eene uitkeering zal worden gedaan van f16913 (er is reeds f40.000 uitbetaald), waardoor nog f 10,000 later zal moeten worden betaald en dat de geheele lijn op uiterlijk 15 Juli 1910 voltooid en in exploitatie gebracht moet zijn. Tot provinciaal zuivelconsulant wordt benoemd de heer B. van der Burg te Zutphen. De vergadering werd daarop gesloten. — Onder het geboem-boem der trommen van de Marokkanen, die thans in het Centraalgebouw hun nationale zangen, dans en muziek laten bewonderen, hield prof. dr. Eerdmans uit Leiden gisteravond in de bovenzaal van gemeld gebouw een lezing over: De vrijzinnigen in de hervormde kerk, hun rechten en plichten. Na in 't kort de partijverdeeling uiteengezet te hebben, zooals men die tegenwoordig in de hervormde kerk aantreft, 5.1. een rechtzinnige en een vrijzinnige strooming, waarvan de eerste vrijwel overal de overhand heeft, wees spr. op het onrechtvaardige, dat uit dezen toestand voortvloeit. De rechtzinnigen toch bezetten alle predikantsplaatsen en alle plaatsen in het kerkelijk bestuur met hun aanhangers, zonder rekening te houden met de dikwijls vrij groote vrijzinnige minderheid. Uitvoerig werd nagegaan, op welke wijze deze overheersching der orthodoxen in den loop der tijden is ontstaan. Vervolgens werd aangetoond, dat de vrijzinnigen wel degelijk ook rechteu hebben in kerkelijke aangelegenheden en spoorde spr. de aanwezigen aan voor deze rechten op te komen, daar anders het uiterlijke in den godsdienst meer en meer op den voorgrond zal treden en het innerlijke geheel zal verdwijnen. Indien de vrijzinnigen zich slechts aaneensluiten en vereenigd voor hun rechten opkomen, kunnen zij op vele plaatsen de overwinning behalen. Dit heeft Nijmegen getoond, maar vooral Friesland, waar van de vrijzinnighervormden een groote kracht uitgaat. Aan het slot der vergadering werd op voorstel van het bestuur uit de aanwezigen een afdeeling van de Vereeniging van vrijzinnighervormden in Gelderland opgericht. — t Het Gerechtshof alhier deed hedenmorgen uitspraak in de zaak van B. P. v. Koot, arbeider te Bergh, die den i8en April 1905 door de Rechtbank werd veroordeeld tot 3 jaar gevangenisstraf wegens mishandeling met doodelijken afloop. Beklaagde kwam tegen dit vonnis in hooger beroep, doch werd vóór de behandeling in appèl krankzinnig, en overgebracht naar het Rijkskrankzinnigengesticht te Medemblik. Hij is thans daaruit als hersteld ontslageD. Het Hof bevestigde heden bij verstek bovengenoemd vonnis. — Voor de Rechtbank alhier is behandeld de zaak van „De Gelderlander," wegens het opnemen van een advertentie der „Banque Auxiliaire" te Brussel door het Kantongerecht te Nijmegen veroordeeld tot f5 boete, tegen welk vonnis de ambtenaar van het O. M.. die f 15 geeischt had, in hooger beroep kwam. De ambtenaar van het O. M. wees op de strijdvraag in de pers of het opnemen van advertenties betreffende de conversie der bewuste Brusselsche leening al dan niet in strijd was met de Loteiijwet. Volgens hem kon het voor niemand, die de bepalingen der Loterijwet nagaat, twij elachtig zijn of daaronder ook ; genoemde Brusselsche leening valt. Vooreerst omdat het een nieuwe leening geldt en vervolgens omdat de

premiën niet voor gelijke bedragen zijn verdeeld over de jaren waarover de leening loopt. De uitzonderingen in de Loterijwet gemaakt zijn niet op deze loterij van toepassing. De ambtenaar van het O. M. concludeerde daarom tot bevestiging der uitspraak van het Kantongerecht, alleen onder verbetering der gronden. De Nijmeegsche kantonrechter toch had zich begeven in een weerlegging van het pleidooi des verdedigers, terwijl hij zich had kunnen bepalen tot aanvoering der voorschriften van de Loterijwet. De uitspraak is bepaald op 24 dezer. — f Op last van den Minister van Justitie is thans voorwaardelijk in vrijheid gesteld de alhier in de strafgevangenis gedetineerde A. D. uit Enschedé, die in 1903 door het Gerechtshof alhier tot 4 jaar gevangenisstraf werd veroordeeld wegens doodslag op den agent van politie de Ruyter te Enschedé. — f Heden is ter beschikking van den officier van justitie alhier gesteld F. T., arbeider te 's Heerenberg, als verdacht van diefstal van lappen katoen. De aangehoudene is een goede bekende van de justitie. — * Bij het gisteren alhier gehouden examen voor de akte 1. o. zijn geëxamineerd 8 mannelijke candidaten. Geslaagd de heeren : W. C. L. Nijs, te Gendt; f. A. Peters, te Bemmel en P. L. Eibers, te Huihuizen. — De Ned. Terrier-club zal een Internationale Honden-tentoonstelling houden, in Musis Sacrum te Arnhem, op 27, 28 en 29 Juli 1906. Botermjjn. Gisteren werden aangevoerd 4650 kilo. Hoogste prijs f 1.15, laagste f 1.11, middel f 1.14. — Nr. 36 van den „Perry-Bode" bevat weder verscheidene practische nieuwigheden voor dagelijksch gebruik. — t Den 3en Mei hoopt de steendrukker Otterlo den dag te herdenken, waarop hij voor 25 jaar bij de firma G. J. Thieme in dienst trad.

— Zutphen, 18 April. Wij kunnen nu bepaald tegenspreken het gisteren door ons overgenomen bericht van de „Dev. Ct.", als zou den heer Brocx als controleerend geneesheer der Rijksverzekeringsbank Zwolle als standplaats zijn aangewezen. Ook is van een vacature in de Staten voorloopig althans nog geen sprake. (,,Z. C.") — f * Bij de gisteren door den eerstaanwezend-ingenieur te Zutphen gehouden openbare aanbesteding van het éénjarig onderhoud van de militaire gebouwen en werken in de Legerplaats bij Millingen werd door 10 gegadigden ingeschreven. De hoogste inschrijving bedroeg f 8450, de laagste — van den heer G. Wegerif Hzn. te Apeldoorn — f 8176, terwijl de begrooting voor dit onderhoud eene som van f 8060 beliep. — § Op de openbare en bijzondere scholen in het arrondissement Doesburg is ten behoeve van de noodlijdenden in Zeeland een bedrag van f391.01 bijeengebracht. — § Tot hoofdgeërfde van het polderdistrict de Lijmers is gekozen de heer Paul Peters te Groessen met 141 stemmen. De heer jhr. mr. H. C. M. van Nispen tot Pannerden te Arnhem verkreeg 110 stemmen. — |j Dinxperlo, 18 April. Heden reeds werd de aangekondigde buitengewone Raadsvergadering gehouden, waarbij B. en W. afwezig waren. De heer Jagerink, betreurende de vreemde wijze waarop B. en W. zich hadden gekweten van de hun gegeten opdracht tot het beleggen van een spoorvergadering, stelde nu een regeling voor om deze vergadering naar behooren voor te bereiden. Brieven zullen worden gezonden aan belanghebbende gemeentebesturen en personen die bij deze zaak invloed kunnen uitoefenen, de bladen, waarin de oproeping moet verschijnen, en is de vergadering vastgesteld op Dinsdag 24 April 4 uui in het feestgebouw. Bedoeld voorstel werd unaniem aangenomen. — □ Winterswijk, 16 April. Sedert de uitspraak van het faillissement der Eerste Ned. Coöp. Exportslachterij — en dat is nu ruim een jaar geleden — bestaat er een rechtsgeding tusschen de kassieisfirma ten Houten & Co. hier ter plaatse en de obligatiehouders. De laatsten betwistten de preferentie van een hypotheek, groot f 26000, als zijnde deze hypotheek niet op geldsrechtige wijze genomen. De Zutphensche rechtbank heeft thans in deze kwestie uitspraak en de firma ten Houten de preferenlie ontzegd, op grond, dat nergens kon bewezen worden, dat het bestuur der coöp. vereeniging, niettegenstaande de toestemming der alg. verg. tot vervreemding, besloten hadden, hoe groot de hypotheek zou worden. Naar wij vernemen zal de firma ten Houten over deze beslissing bij het Hof te Arnhem in hooger beroep gaan. Advocaat voor de firma is mr. Pennink te Zutphen en voor de obligatiehouders mr. de Wilde te Arnhem. — g Ede, 18 April. De in deze gemeente gehouden collecte voor de noodlijdenden in Zeeland heeft opgebracht de som van f601.45'. — Apeldoorn, 19 April. Heden ter gelegenheid van den verjaardag van Z. K. H. den Prins der Nederlanden zijn H. M. de KoninginMoeder en Z. D. H. Hertog Adolf Friedrich van Mecklenburg-Schwerin, jongste brceder van Prins Hendrik, op bezoek op het I.oo.

Amsterdam, 18 April. Volgens mededeeling van dr. Blookef aan de Vrijzinnige Kiesvereeniging „Vooruitgang VI" heeft ook hij thans ootslag genomen als lid van den Gemeenteraad.

— 's-Gravenhage, 18 April. De Commissaris der Koningin in de provincie Zuid-Holland, mr. Patijn, wien op 7 dezer ter gelegenheid van zijn 70sten verjaardag mede een bedrag van ruim f 1000 is ter hand gesteld tot bestemming voor een liefdadig doel, heeft aan de Vereeniging tot bestrijding der Tuberculose te Rotterdam en aan de 's-Giavenhaagsche Vereeniging tot bestrijding der Tuberculose, ieder een bedrag van f 700 doen toekomen. — Te 's-Gravenhage is in den ouderdom van 72 jaar overleden de lieer I. Ouwenbroek, ouddirecteur der Rijkstelegraaf. — Almelo, 18 April. Bij breed gemotiveerd vonnis heeft de Rechtbank alhier uitspraak gedaan in zake de actie, ingesteld door mr. R. F. baron van Heeckeren van Wassenaar te AmbtDelden tegen de gemeente Enschedé, betreffende de ontreiniging door een ingevoerd rioolstelsel van het water eener beek die het landgoed Twickel doorsnijdt. De Rechtbank heeft eischer ontvankelijk verklaard in zake zijn vordering, hem toegelaten tot het aangeboden getuigenbewijs dat het water der beek vroeger helder en rein, vischrijk en voor alle huishoudelijke doeleinden geschikt was, en aangehouden een onderzoek door deskundigen. Het door gedaagde aangeboden bewijs werd gepasseerd. — Bij het examen te 's-Hertogenbosch voor de acte 1. o. slaagden o. a. de heeren, H. Balvers van Culenborg; H. M. W. Bandel. A. Berkhof, H. van Bohemen, allen van Nijmegen.

CNGEZONDEN MEDEDEÏÏLINöHiN B ETREFF ENDE HANDKkSZ A KBN Hoest en verkoudheden die tot tering leiden zijn het gemakkelijkst te genezen als zij nog hoest en verkoudheden zijn en nog geen tering. Dit kan op de snelst mogelijke wijze en met de zekerste uitwerking worden gedaan door Scott's Emulsion, de f eenige emulsion van levertraan die menschen de geheele wereld door genezen heeft. Het effect ervan is wonderbaarlijk; maar het moet Scott's Emulsion zijn waarvan het handelsmerk hier f■ v. 1 -ij f , wordt aangetoond en dat op Eisch altijd de EmuU n . . ° . , r sion met dit merk: elk pakket te vinden IS. Van alle Apothekers. Scott's Emulsion verkrijgbaar bij H. LINNEWIEL, Jansstraat 17. Telefoon 838. Scott's Emulsion verkrijgbaar bij de firma LEMMEN Koningstr