Voor de rechtbank te Roermond baddeu zich gisteren ongeveer COO personen, allen Duitschers, te verantwoorden, aangeklaagd van smokkelarij. Het O.M. eischte tegen ieder bij verstek ƒ 10 boete of 10 dagen hechtenis.
Bredasche courant
- 14-09-1916
Permanente URL
- Gebruiksvoorwaarden
-
Auteursrecht onbekend. Het zou kunnen dat nog auteursrecht rust op (delen van) dit object.
- Krantentitel
- Bredasche courant
- Datum
- 14-09-1916
- Editie
- Dag
- Uitgever
- W. van Bergen
- Plaats van uitgave
- Breda
- PPN
- 400337452
- Verschijningsperiode
- 1814-1941
- Periode gedigitaliseerd
- nr. 1 (1914) - jrg. 149, nr. 305 (1939)
- Verspreidingsgebied
- Regionaal/lokaal
- Herkomst
- Stadsarchief Breda
- Nummer
- 216
- Toegevoegd in Delpher
- 13-04-2016
Rechtszaken. De moeite waard !
Leger en Vloot. Ontwikkeling militairen.
Door het hoofdkwartier, afd. «Ontwikkeling en Ontspanning», is een overzicht samengesteld de verkregen resultaten met het houden cursussen voor militairen gedurende het ^iutertijdperk 1915 en de zomermaanden tot ^ Augustus 1910. Laaruit blijkt, dat in het wintertijdperk "öderwijs werd gegeven in een 70tal vakken,
waaraan werd deelgenomen door 55.000 leerlingen. Het onderwijs werd gegeven door ongeveer 300 officieren, 550 onderofficieren, 250 korporaals, 500 manschappen en 300 burgerleeraren en onderwijzers. Ook na 1 April j.l„ toen in verband met de belangen van den dienst het onderricht op meer beperkte schaal uioest worden teruggebracht, bleek toch de deelneming nog vrij bevredigend en in enkele gevallen zelfs zeer goed. Zoo werd o.a. na 1 April nog onderwijs gegeven in 31 vakken aan 125 leerlingen in de legerplaats Harskamp, in 22 vakken aan 900 leerlingen te Ede, enz. Op vele plaatsen was de deelneming groot in teekenen, boekhoudeu, land- en tuinbouw kunde, zuivelbereiding, veeteelt en paarden kennis. Ook de cursussen voor opleiding tot kommies bij 's Rijksbelastingen, tot verkrijging vau politiediploma, trokken in bijzondere mate de belang' stelling. Een overzicht omtrent de verkregen resul taten bij het depót van de brigade grenadiers en jagers doet zien, hoe ouder vrij bezwarende omstandigheden, bij het uitsluitend geven van onderwijs in de avonduren, nog zeer veel is verkregen. O.a. werd aldaar in pl.m. 3'/, maand aan ruim 6Ü analphabeten het lezen en schrijven geleerd. Avp. Nieuwe onderzeeboot. Gistermiddag heeft op de Maas bij Rotterdam de door de fabriek •Eeijenoord" aldaar af te leveren onderzeeboot H 9 een proeftocht gehoudeu. Morgenochtend zullen in de Waalhaven duikproeven plaats hebben.
Sport. Zilveren Voetbal.
Naar wij vernemen, heeft de Zilveren Voet balcommissie besloten, de halve eindstrijden om den Zilveren Voetbal, die Zondag gehouden zullen worden tusschen de vereenigingen Sparta en Ajax eu V. O. G.—Willem II, niet, zooals aanvankelijk was vastgesteld, op hetzelfde uur te doen plaats vinden, maar ua elkaar, met dien verstande, dat elk elftal een half uur speelt eu daarna weder eeu half uur rust heeft. De eindstrijd, die om 3 uur plaats vindt, zal anderhalf uur duren. Voetbal. De Roermondsche voetbalvereeniging R. V. V. beeft zich uit de competitie vau den N. V. B. teruggetrokken. Door de mobilisatie kon de elftalcommissie slechts op 4 spelers van het eerste en op één speler vau het tweede elftal vast rekenen. Wielerbaan te Rotterdam. Eeuige weken geleden liep het gerucht, dat in Rotterdam een wielerbaan zou worden aangelegd. Ofschoon de plannen nog maar in iu voorbereiding zijn, Werden toch reeds enkele bijzonderheden beiiend. Te Rotterdam is een naamlooze vennootschap opgericht tot het aanleggen van een wielerbaan. Voornamelijk zijn het leden van de Rotterdamsche rennersclub de «Pedaalridders», die den stoot hebben gegeven tot de wording van de vennootschap eu de sportieve plannen. De vennootschap is thans in onderhandeling met het gemeentebestuur van Rotterdam, ten einde de beschikking te krijgen over een geschikt terrein. De oprichters hebben het oog op een terrein aan de Schie, in de nabijheid van het V.0 G.-voetbalveld. Slagen de onderhandelingen met de gemeente, dan zal jnog dezen winter met den bouw be.gonnen worden, zoodat de baan in Mei 1917 gereed zou zijn. De baan zal van hout worden opgetrokken, een lengte hebben van 333 meter meter eu zoodanig gebouwd worden, dat de grootst mogelijke snelheden kunnen worden bereikt.
Stadsnieuws. Gedetacheerd.
De le-Luitenant van«het 2e Regiment VeldArtillerie. A. H. Schimmel, wordt met ingang vau 2 October e.k. gedetacheerd bij de Kon. Mil. Academie, ter vervanging vau den le Luitenant J. M. de Kruijft, die op gemelden datum eervol van zijne detacheering bij de K. M. A. wordt ontheven. Kon. Mil. Academie. Voor plaatsing als cadet bij de Kon. Mil. Academie, op 2 Oct. a.s. komen alsnog in aanmerking : Inf. h. t. 1.: D. II. Hemmes, G. W. J. Bruens, G. F. C. D. de Jonge; cav. h. t. I.: B. R. P. F. Hasselman, Ch. G. llasselman, W. Kist, G. W. Maris, jhr. J. W. M. Snouck Hurbronje; art. h. t. 1.: W. J. Proper, W. Proper, L. J. M. de Sévaux, M. F. Stenger, 11. W. de Ridder, J. G. Kok, Th. E. J. de Bie, J. W. Gouvée, J. Portheime, W. II. Wijnkamp, L. V. M. E. Drukker, F. W. J. M. Peters. J. J. Peeters, A. Baretta, W. Th. Garp, J. E. Knight, J. R. koerselmara, G. F. A. A. Paters, O. J. Siersema ; genie h. t. 1.; J. [). Backer, J. L. Doornbos, A. M* Kiewit, G. van llouweninge; inf. in N.-Indië; R. B. van Dijken, D. R. A. van Langen, A L. Veenenbos, A. G. J. Muskens, D. D. Vodegel, J. L M. van der Vinne, J. J. A. van de Lande, Th. G. K. Hagenaar, L-'H B. Jaspers, L. A. van den Berge ; ' cav. in N.-lndië: geene; art. in N.-lndië: H. A. J. Kröser J. B I Kleijer, P. L. Fabriek ; genie in N.-lndië: J, Madarasz.
Herbal Ingsonderwljs. Burgemeester en Wethouders van Breda maken bekend, dat van 1 October ek. tot 15 Maart d.a.v. wederom zal worden gegeven : A. Herhalingsonderwijs voor jongens in de school aan de Kloosterlaan eiken Maandag-, Dinsdag- en Donderdagavond, van 6'/j—&'/» uur. Aangifte van leerlingen moet geschieden op Dinsdag 19 September a.s. van 7 tot 8 uur 's avonds in het schoolgebouw. B. Herhalingsonderwijs voor meisjes in de school aan de Middellaan eiken Woensdag- en Zaterdagnamiddag van 1—4 uur. Aangifte van leerlingen moet geschieden op Woensdag 27 September a.s. van 2 tot 3 uur 's namiddags in het schoolgebouw. Zij bevelen ouders en verzorgers ten zeerste aan hunne kinderen en pupillen aan dat onder wijs te doen deelnemen. Avondschool voor volwassenen. De afdeeling Breda van «Volksonderwijs' en het departement Breda van de «Maatschappy tot Nut van het Algemeen" openen met ingang van 1 October a.s. een avondschool voor volwassenen. Aan de deelnemers en deelneemsters, die minstens 18 jaar oud moeten zijn, wordt les gegeven in: lezen, schrijven rekenen en Nederlaudsche Taal en in die vakken, waaraau behoefte wordt gevoeld. De lessen zullen gegeven worden op Dinsdag en Donderdagavond van 7'/j tot 9'/t uur, in de openbare school aan de Middellaan. Onze 25-jarlge dienst. stadgenoot, de beer W, Lijfering commies bij de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen, herdenkt beden den dag waarop bij voor 25 jaar bij die Maatschappij in dienst trad. Betaling vergoeding. De eerstvolgende betaling van vergoeding voor militie-, landweer- en landstormplichtigeu zal plaats hebben op Zaterdag 16 September a.s.; voor militieplicbtigeu ten Gemeentebuize in de vestibule van 2—4'/, uur en voor landweeren landstormplichtigeu op het 4de Bureau, van 2—4 uur. De betaling geschiedt voor het tijdvak van 6—16September, dus voor lOdageu.
Eeu Bredascbe kwestie voor den Hoogen Baad. Voor den Hoogen Raad is behandeld het cassatie-beroep van den officier van justitie te Breda tegen het vonnis der Rechtbank aldaar, met vernietiging van een veroordeelend vonnis van den kantonrechter te Breda, waarbij een koopman te Breda is ontslagen van alle rechtsvervolging, ter zake van het in strijd met het besluit van bet militair gezag van 12 Juli 1915 in voorraad hebben van een grootere hoeveelheid koper (transformatoren) dan hij redelijkerwijze .geacht kon worden voor de uitoefening vau zijn bedrijf noodig te hebben. De kantonrechter had een hechtenisstraf van 7 dagen opgelegd, met verbeurdverklaring van het in beslag genomen koper. De Rechtbank had haar ontslag van rechtsvervolging gegrond op de overweging, dat de onderwerpelijke militaire verordening op het tijdstip der overtreding (13 Januari 1916) niet van kracht was, iu verband met het in de wet geregeld zijn van hetzelfde onderwerp als de verordening behandelt. Mr. W. Wolters, advocaat te Venlo, voor den gerequireerde ter bestrijding van het cas satieberoep optredende, betoogde in de eerste plaats, voor het geval de Hooge Raad het cassatieberoep gegrond mocht oordeelen en een principale straf mocht opleggen, dat gerequi reerde te goeder trouw is geweest en dat dit op de mate van de op te leggen straf van invloed moge zijn. In de tweede plaats trachtte hij aan te toonen, dat, ook al wordt het cassatieberoep ge grond bevonden, dan toch in deze nog ontslag van rechtsvervolging zal moeten volgen op eeu anderen grond, dan door de Rechtbank daarvoor is aangevoerd. Het uitgevaardigd worden van het besluit van het militair gezag een be standdeel van het strafbare feit uitmakende, had dit als zoodanig ook moeten zijn vermeld. Nog wees pl. er op, datwei van koper, maar niet van transformatoren de uitvoer was verboden. Ook betoogde hij, dat het militair buiten zijn bevoegdheid is gegaan. Wat betreft den grond van het ontslag van rechtsvervolging, door de Rechtbank aangevoerd, wees pl. erop, dat de jurisprudentie van den Hoogen Raad op dit punt zeer ruim is. De llooge Raad toch spreekt in een desbetreffend arrest niet van een feit, maar vau een onderwerp, dat èn door de wet èn door eene verordening van lagere orde geregeld of behandeld is. Advocaat-generaal mr. Ledeboer zal Maandag 25 Sept. a.s. conclusie jieruen. gezag Kiosk Groote Markt. Vrijdagavond, 8 uur, Goncert van het Vrijwillige Muziekkorps van het Divisie Eskadron lilde Divisie. Programma: 1. Vieux Camarades. Marche célèbre C. Teike. 2. La petite Duchesse. Ou ver» ture t . . . F. Riccius, 3. Am Frilhlingsmorqen. Wals. F. v.d. Bossche. 4. La belle Ahacienne. Fantasie Jos. Kessels. Mignonnelle. Ouverture . . J. Baumau. 6. Les Campugnardes. Polka voor 2 Pistons J. Werkman. 7. Fantasie Excursion Alpine L. Blémant. 8. Finale. Openlucht-samenkomst . V riJziunig-Godsdieustigen. Zondag 17 September a.s., des namiddags te 2 uur, wordt de Vijfde Openluchtsamenkomst van Vrijzinnig-Godsdienstigen iu Noord-Brabant en Limburg gehouden in het Mastboscb alhier. Mogen dan de honderden toestroomen van hier en elders, om daar te luisteren naar het levende woord, samen te zingen en te genieten vau de muziek eu de schoone oingeviug. Dat vele kerkgangers ook daar het goede voorbeeld mogen geven door trouwe opkomst, en anderen, die
niet gewoon zijn de kerk te bezoeken, zich tot groepen mogen vereenigen, om per fiets of per tram of op andere wijze naar het Mastbosch te gaan en daar te voelen, dat ook de schoone beginselen van het vrijzinnig Christendom zonneschijn en klacht aan het leven geven. Andersdenkenden zijn hartelijk welkom ; laat ze komen, om te hooren, wat dat vrijzinnig Christendom is en wil. De weg naar het terrein wordt door aanplakbiljetten, enz. aangegeven. Wij hopen van harte, dat het weer mag meewerken en het woord der sprekers van hart tot hart moge gaan, zoodat het eeu goede dag wordt voor den vrijzinnigen godsdienst. Stand concours Bredasche Kegelbond. Korps: 266-246—225-224-213-170. Personeel: 40. Jubileum : 64—63—62. Vrije baan : 45—45—42—40. Dameswedstrijd: 37—17—12—8. Parenwedstrijd : 85—74—46.
Een Bredasche Bad- en Zweminrichting. Het ochtendblad van de iV. R. Cl. van 12 September j.1. bevatte een bericht, waarin vermeld stond, dat te Mannheim, in dezen oorlogstijd, tegen de twee millioen Mark zijn uitgegeven voor een weelderige stedelijke badinrichting, waar alle soorten van baden en drie soorten van zwembassins naar klassiek voorbeeld vereeuigd zijn met een volksbibliotheek. Wanneer men dat leest, gaan onwillekeurig de gedachten uaar de zwem-en badinrichting van de «Gemeente Breda», die nog steeds niet bestaat, maar waar wel gedurende 30 jaren reeds over gepraat wordt. Verschillende commissies hebben reeds plannen ontworpen — naar ons verteld werd — maar tot resultaten is men nog steeds niet kunuen komen. Geluk,, kig zijn er enkele heeren te Breda geweest, die het bepaald noodzakelijk geacht hebbeu, om de gelegenheid te geven, de zwemsport te beoefenen, niet alleen uit een oogpunt van sport, maar ook met het oog op de gezondheid, en hebben met geringe middelen een eenigszins bruikbaar zwembad geopend. Voor de militairen van het groote garnizoen is een zwemkom, welke ecbter met het oog op het slechte water is gesloten moeten worden. De kostelooze volksbadplaats is meer geschikt voor modderbaden dan om te zwemmen. Een goede gelegenheid voor kuipbaden bestaat iu het geheel niet. Ziedaar de toestand te Breda met ruim 27.500 inwoners! Wordt het nu niet boog tijd, dat er verbetering komt en men het voorbeeld gaat volgen van Mannheim, al is het dan op veel bescheidener schaal ? Alle eenigszins groote plaatsen in ons land hebbeu haar zwem* en badinrichting. Ons werd verteld, dat de gemeente Breda dit jaar zeer veel grootere inkomsten uit den Hoofdelijken Omslag trekt. Zou nu van deze meerdere belasting-opbrengst niet eeu deel te gebruiken zijn, ten algemeenen uutte, tot het bouwen van een goede zwem-en badinrichting? De volksgezondheid is iu deze tijden toch aeker even belangrijk voor de gemeente als de volks voeding. Wanneer het Gemeentebestuur de zaak eens flink aanpakt, overleg pleegde met de omliggende gemeenteu, dau wil het ons voorkomen, dat binnen kort eeu oplossing ware te vinden. Bij d|e gehouden zwem- en reddingsdemonstratie is gebleken, dat de belangstelling voor de zwemsport te Breda zeer groot is en wij zijn er dan ook vau overtuigd, dat vele ouders, wier kinderen thans nog niet kunnen zwemmen, het hen gaarne zouden doeu leeren, als er een behoorlijke overdekte gelegenheid was, waardoor men minder afhankelijk is van de weersgesteldheid. Wil de Reddingsbrigade in het belang van de gemeente werkzaam zijn, dan moeten haar leden zich geregeld in het zwemmen kunnen oefenen, zoowel 's zomers als 's winters. Het verkrijgen van een overdekte zweminrichting, waaraan dan een goede badinrichting moet verbonden worden, is urgent. Verkiezing gemeenteraad te Ginneken. Voor den gemeenteraad van Ginneken zijn candidaat gesteld: Vacature-J. vau Riel: de heeren A. J. Rops te Ulvenhout, J. A. Vermeulen te Ginneken en A. G. Wagemakers te Ulvenhout. Vacature-Passtoors: de heeren J. A. de Hoon te Galder; A. vaJi Kaam te Bavel; G de Kort te Ginneken; J. K. Siegmund te Giuneken, eu A. G. Wagemakers te Ulvenhout. Aangehouden. In den afgeloopen nacht is door de politie aangehouden G. A. M., wonende te Amsterdam, die nog drie dageu hechtenisstraf bad te oudergaau en deswege in het Algemeen Politieblad stond gesignaleerd. Hij is heden naar het Huis van Bewaring alhier overgebracht. Viscbmarkt. Donderdag 14 September, 's avonds 7 uur: Afslag vau Varbot, kabeljauw en schol. Vrijdag 15 September, 's morgens 9 uur: -Afslag van 'levende bot en verder aangevoerde visch. • Burgerlijke Stand. Breda. 14 September. GEBOHEN. W. R. Weetink ». — H. H. van der Suüdeu d. — P. Boot z — A. Hilte — J. H. A. !Nugleo z, OVERLEDEN. C. Verscbuerep ecbtg. vau E Merkx 82 j. Zouutraat. — M. J. H. Schuurmaus jd. 17 uuid. Nijverbeidssingel. BEKENDMAKING. PEKSONEELE BELASTING. Het hoofd van het*plaatselijk bestuur vau BreJa, breugt ter kennis der belastingschuldigen, dat de kohieren u C j . 9 en 10 der personeele belasting over liet belastingjaar 1916, invorderbaar verklaard
op 9 Sept. 1916, heden afgekondigd en aan den ontvanger der directe belastingen alhier ter invordering zijn uitgereikt. Breda, 13 Sept. 1916. Het hoofd van het plaatselijk bestuur voornoemd, E. VAN HoVELL. Voor de Huisvrouwen. Groenten- en fruitveiling. BftïDi, 13 Sept. 1916. S&voiekool per 10 stuks vau 0 12 & 0.84 Salade » * 0.09 » 0.17 Roodekool * » 0.21 » 0.8S Wittekool » » 0.25 t 0.94 Kapperkool ■ > * 0.44 « 0.82 Andijvie > » 0.07 > 0.24 Bloemkool per stuk » 0.01 * 0.20 { Komkom uiers t » 0.02 . 0.08* Appelen per K.G. » O.OS » 0.17 Peren » li.20 > 0.42 Prinsessebooueu > > 0.14 5 » 0.28 Tomaten » > 0.28 » 0.46 Augurken » 1 0.18 > 0.69 Uien * » 0.08 » 0.18 Boontjes » » 0.09' * 0.20» Snijboonen > > D.\0 . 0 25 Aardappelen » » 0 OC » 0.— Rabarber per 1D bus » 0.— » 0 Selderie • > 0 06 » 0.20 Wortelen » 9 0.15 » 0.41 Roode biet » > 0.21 i 0.34 Prei > > 1.— » 1.6b
Uit de Provincie. Moordaanslag.
Iu de rubriek .Laatste Nieuws» van ons vorig ur. deelden we mede, dat op den Ruelscheu weg, bij Tilburg, door deu bernchten smokkelaar F. de K. eeu moordaanslag is gepleegd op een jachtopziener. Nader vernemen wy, dat de dader is gepakt. Geslaagd. Voor bet examen politie-diploma, te Rotterdam afgenomen, is geslaagd de heer G. Scbijvenaars, te Eindhoven.
Koloniën. Onrust In Djambi.
De correspondent te Soerabaja van het Alq. Hld. seint dd. 12 dezer: De resident van Djambi keert uaar zijn standplaats terug. Moeara Tebo is vau vijanden bevrijd. De toestand te Moeara Boengo is gunstig. Te Banko werden de markt en de gouvernementsgebouwen verbrand. De rebelleu verloren veel doaden, onze troepen leden geen verliezen, (Officieel.) Hr. Ms. flottieljevaartuig .Koeteit (bewapend met 2 kanonnen van 10.5 c.M, 4 kanonnen van 3.7 c.M. en één machinegeweer) en twee gewapende sloepen zijn mede ter beschikking gesteld van den kolonel Kroesen, die met de aanvoering der troepen in Djambi is belast.
Telegrafisch Weerbericht.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteor. Instituut te De Bilt, mar waarnemingen in den morgen van Donderdag 14 September. De hoogste barometerstand, 760,7 werd waargenomen in Vlissingen, de laagste, 735,4 te Haparanda en Hernosand. Stormachtige tot krachtige, later afnemende Noordwestelijke tot Westelijke wind, zwaar tot halfbewolkt, aanvankelijk nog buiïg, overdag zachter.
Laatste Nieuws. Geen Proefmobillsatie.
Men meldt ons uit 's Gravenbage, dat, naar aanleiding van de ondanks de tegeuspraak nog hardnekkig loopende geruchten omtrent een voorgenomen proefmobilisatie, van de meest bevoegde zijde wordt medegedeeld, dat daarvan niets bekend is. Buitengewoon crediet Marine. Naar wij vernemen, zal bij de Tweede Kamer een wetsontwerp worden ingediend, waarbij een buitengewoon crediet voor Marine van 3'/, millioeu gulden wordt aangevraagd voor het tweede halfjaar 1916. Ambtenaren en Beambten In 'sBiJks dienst. De Minister van Financiën ontving heden in audiëntie de voorzitter en secretaris van de Centrale Vereeniging vau ambtenareu eu beambten iu 's Rijks dienst. De Minister deed de mededeeling, dat op de begrooting voor 1917 is gebracht de 2e 50*/, vau de destijds toegezegde salaris-ver hooging.
Telegrammen. De verwarring in Griekenland.
B e r 1 ij n. (Officieel.) De commandant van het vierde Grieksche legercorps, dat in Seres Drama en Kavalla van Athene was afgesneden, verzocht, ter voorkoming van neuiraliteitsschending, aan het Duitsche opperbevel, het vierde Grieksche legercorps naar Duitschlaud over te brengen. Dit legercorps zal in Duitschland blijven, tot Griekenland ontruimd is door de geallieerden.
Veranderingen in
Veranderingen in advertentiön gelieve
men steeds den dag voor de uitgave in te zenden, daar anders niet voor de uitvoering der verandering kan worden ingestaan.
Gemengd Nieuws. Oorlog en speelgoed.
Men schrijft ons : Misschien zal er naderhand in de geschiedenis van Parijs beweerd worden, dat de Groote
Oorlog twee jaar lang de speelgoed tentoonstelling, het zoogenaamde Concours Lépine, heeft tegengehouden. «Groote oorzaken hebben dikwijls kleine gevolgen.» Doch de traditie heeft haar rechten herwonnen: het veertiende Concours Lépine is ingewijd met een openingsrede van Monsieur Laurent, préfect van politie. De president der republiek, de minister van oorlog en de gouverneur van Parijs hadden zich doen vertegenwoordigen, evenals de Gemeenteraad. Een onopgesmukte plechtigheid vol aantrekkelijkheid, een oogenlust, een paradijs voor kinderen en voor de «groote menschen» ook een genot. Men voelt zich hier bij beste menschen, bij Franschen, bij echte Parijzenaars: in geen enkel voortbrengsel speurt men den Duitscher. Integendeel! De Duitscher is het slachtoffer van het grootste deel der exposanten. Men ziet hem tallooze malen, min of meer afschuwelijk of belachelijk, als »Kamarad«; men ziet hem met de trekken van de beide Germaansche keizers, van den kroonprins of van den Rijkskanselier. De Gallische haan is erg in de mode. Men treft hem in alle mogelijke vormen aan, in kleuren, als aanvaller, als overwinnaar, beweegbaar, en tegen billijken prijs. Het oorlogsspeelgoed is ontelbaar: kanonnen, luchtschepen, borstweringen, verschansingen, enz. Het militaire element vindt men zelfs in ingenieuze kleine salon-spelletjes. De vaderlandsliefde openbaart zich trouwens op alle wijzen. Kijk, daar ziet ge de vier hoeken (?) van Frankrijk: de Pyreneeën, de Elzas, Normandië en Provence. Het zijn vier landschappen, die dierbare herinneringen wakker roepen, elk versierd met een huisje, zooals ze in die streken voorkomen. Het karakteristieke ervan is uitstekend door den kunstenaar weergegeven, de ziel van iedere provincie is er in te vinden. Een opschrift vermeldt ten overvloede, dat andere streken van Frankrijk in bewerking zijn. Dit is nog beter dan speelgoed: aanschouwelijk onderricht. Vermelden wij hier ook nog een reeks prenten naar Epinal: »Graine de héros», die Fabiano gemaakt heeft voor de kinderen, waarvan de oorlog den volhardenden moed of de krijgshaftige dapperheid heeft geopenbaard. Voor den »poilu« bruikbare voorwerpen doen opgeld, als messen, zakmessen, vulpenhouders, sigarettenrollers, pijpen, en vooral de kostelijke rattenvallen niet te vergeten. Als altijd is optiek voor kinderen voorhanden in ruime mate. Behalve de onvermijdelijke en vermakelijke gyroscoop (instrument om de aswenteling der aarde aan te toonen) zien we er de steremonograaf, de gédescoop en nog 'n heeleboel andere dingen, die op «scoop» eindigen. Kolossale, tevens prachtige, opgezette vlinders, in glazen blokken gevat, bij wijze van origineele en zeer artistieke presse-papiers. In eenvoudige doosjes met glazen deksel kosten ze tienmaal minder. Het op insecten-gebied reeds zoo rijk-uitgebreide speelgoed heett zijn laatste woord nog niet gesproken. Het op wetenschap gebaseerde speelgoed is min of meer zeldzaam. Maar toch vindt men er waterfietsen, vlotten met vermakelijke silhouetten, een zeeman, die bewonderenswaardig duikt, en kleine, volmaakte luchtscheepjes. Ik zal een bouwdoos bestellen, eenvoudig en begrijpelijk «spel van weelde en nauwkeurigheid», waarmede een kind loodsen kan maken, een bed, een spinnewiel, een molen, een draaiende windas, een waterkasteel en alle soorten bruggen : 'n hangende brug, een brug op pijlers, een schipbrug, enz. Is het niet wenschelijk, dat jongetjes en meisjes met hun kleine handen de eerste beginselen van de wetenschappelijke kennis, die ze zich eiken dag eigen maken, leeren weergeven ? Een hedendaagsche jongen weet meer van de toegepaste mechaniek, dan wij ervan wisten op ons twintigste jaar. Laat ons zijn verbeelding voeden met wat werkelijkheid; laten wij maken, dat hij er pleizier in krijgt, zélf te vinden, zélf te bouwen. Ik hoorde dat de reeds bestaande bouwdoozen en materialen te samengesteld en te dunr waren voor kinderen van zes tot twaalf jaar. Het komt mij voor, dat hier een flinke verzameling aanwezig is van eenvoudig materiaal, geschikt om een jeugdig brein zich wat te laten inspannen en de nog onhandige handjes te oefenen. Het Concours Lépine tenslotte, dat tot veertien October geopend zal blijven, staat wel in 't teeken van dit jaar: het is 1916 in optima forma.