Bredasche courant

BON voor onze Abonné’s! Zoolang de voorraad strekt stellen wij voor ' onze lezers ;Y slechts 75 Cents verkrijgbaar, een prachtige, boeiende ROMAN in twee deelen, beide van + 270 pagina’s, welke anders f 5,90 host, LldT 1 SCHUW, door CHARLOTTE NIESE. In dit zoo hoogst interessant boeij verhaalt de schrijfster op treffende, aangrijpende wijze de geschiedenis van een j Koopmansfamilie tijdens het heerschen der cholera te Hamburg, waardoor duizenden en duizenden uit alle standen slachtoffers van deze woedende ziekte werden. Met groot talent schildert de schrijfster aandoenlijke tafereelen van broedermin en naastenliefde. Voor onze lezers S FUIKJE DEEIREJf voor slechts 75 Cents. Een dergelijke boeiende roman die iedereen zal willen en mogen lezen, is tot dezen prijs nog nooit aangeboden. Ondergeteekende wenscht te ontvangen: ex. Licht en Schaduw, 2 dln, ƒ5,90, thans f 0,75. , Naam: Woonplaats:

BEKENDMAKING. KOEPOKINENTING. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Breda brengen ter openbare kennis, dat de gemeente-geneesheeren op Zondagen 6, 13, en ‘20 April a. s., des namiddags van 1 tot 2 uur, in een der lokalen van het gemeente-ziekenhuis zullen aanwezig zijn tot het kosteloos verrichten der koepok inenting en her-inenting, met uitnoodiging aan de ingezetenen om van de aangeboden gelegenheid gebruik te maken. Breda, 1 April 1902. Burgemeester en wethouders voornoemd: Ed. GUL.IÉ, burgemeester. A. R. VERMEULEN, secretaris. DIENSTDOENDE SCHUTTERIJ TE BREDA. Zaterdag, den 19den April 1902, inspectie voor de 1ste, 2de en 3de compagnie, uitgezonderd de ongeoefenden der lichting van 1901. Aantreden op ’t stadserf des voormiddags te 11 ure. Rapport Vrijdag 18 April ’s middags van 12 tot 121/» ure, in de inilitiezaal ten stadhuize. Breda, 16 April 1902. Be Majoor-Commandant, L KAMERLING.

De geruchten over de vredesonderhandelingen blijven het leeuwendeel vormen van de nieuwsberichten. De Engelsche bladen deelden Dinsdagavond al mede dat de ministers eergisteren het antwoord van de Boeren ontvingen; aangezien hierover vandaag een beraadslaging gehouden wordt zijn de vooruitzichten, dat men het eens worden zal, bemoedigend. Balfour zeide in het Lagerhuis: er is geen bericht omtrent de vredesonderhandelingen en dat kan er ook niet zijn bij den huidigen stand van zaken. De regeering zal aanstonds inlichtingen geven, zoodra er iets is, dat openbaar gemaakt kan worden. De Daily Mail vernam uit Johannesburg, dd. 14 dezer: De voornaamste Boerenafgevaardigden hebben Woensdag te Pretoria met Lord Milner een samenkomst gehad. Lord Kitchener was tegenwoordig. Naar men verneemt, zullen Lord Kitchener en Lord Milner samen de onderhandelingen leiden. Men neemt aan, dat de onderfrandelingen nu begonnen zijn. Lord Milner

heeft de Boerenvoorstellen aan Chamberlain medegedeeld. Hetzelfde blad meldde gisteren: Er is bij de vredesonderhandelingen een spaak in het wiel gekomen. Het kabinet heeft eergisteren eenstemmig en ten eenen male een dringend verzoek van de Boerenleiders om een wapenstilstand gedurende de vredesonderhandelingen verworpen. Men denkt niet, dat dit er toe leiden zal, dat de Boerenleiders zich aan de samenkomst onttrekken, maar de kwestie van amnestie en de verbanningsproclamatie dreigt de onderhandelingen tot stilstand te brengen. De Daily Mail verneemt, dat het volgende in hoofdzaak de eischen der Boeren zijn, Maandag te Pretoria ter kennisse van de Engelschen gebracht (Lord Milner heeft zich van Johannesburg naar Pretoria begeven, gevolg gevende aan den last omte zien of dat het onveranderlijke minimum van de eischen der Boeren was): De Boeren stemmen in algemeene onderwerping en verlies van onafhankelijkelijkheid toe, maar verlangen wederopbouw van hun hoeven, herstel van hun veestapel, amnestie voor de rebellen op gelijke voorwaarden als de burgers, intrekking van de verbanningsproclamatie, verkorting van het tijdvak, dat Engeland zich voorstelt aan het herstel (?) van vertegenwoordigende regeering vooraf te laten gaan. Verder verlangen de Boeren, dat Engeland de wettelijke verplichtingen en schulden van beide republieken overneemt. De Times geeft te verstaan, dat de verhandelingen over den vrede niet vorderen, vermoedelijk omdat de Boeren onaannemelijke voorwaarden vooropstellen. Zoolang de Boeren zich niet bij de feiten neerleggen, zullen de onderhandelingen vruchteloos zijn. Volgens de Daily Mail heeft Lord Milner gezegd, dat het gelijksteilea van de Kaapsche rebellen met de republikeinen onmogelijk is De Boeren dringen daar sterk op aan, zoodat het afbreken van de vredesonderhandelingen daarop aanstaande is. De Westminster Gazette vreest, dat de Engelsche oorlogspartij, die geen oprechte vredesonderhandelingen wenscht en de mislukking ervan hoopt om de politiek van onvoorwaardelijke onderwerping door te drijven, ’t opnieuw zal winnen door eiken eisch van de Boeren te weigeren. Gisterenmiddag is er op het departement van buitenlandsche zaken weer een kabinetsraad gehouden. Hij duurde een half uur. Lord Hamilton heeft over de vredesonderhandelingen sprekende, gezegd: Wij kunnen, in het besef van onze ontzaglijke militaire macht, een on verzoen lijke houding aannemen, maar de gevoelens van edelmoedigheid tegenover den dapperen en hardnekkigen vijand, welke ons verleden jaar leidden om de Boeren edelmoedige voorwaarden aan te bieden, zijn nog altijd in ons werkzaam. Wij moeten intusschen in niets toestemmen dat opnieuw het rijk zou kunnen blootstellen aan een bezoeking als die welke wij doorleefd hebben. Gelijk Lord Salisbury gezegd heeft: geen aasje onafhankelijkheid mag aan de Boeren gelaten worden. De Petit Bleu zegt dat het voorbarig is, te beweren dat de Boeren-gedelegeerden in Europa reeds door de leiders der republikeinen in ZuidAfrika geraadpleegd zouden zijn, en dat wel door tusschenkomst van de Engelsche regeering. Ook ontkent de Petit Bleu dat de gemachtigden der Boeren vredesvoorstellen gedaan, of hun eisch van onafhankelijkheid der beide republieken opgegeven zouden hebben. Nadere telegrammen van Milner moeten in den korten kabinetsraad van gisteren voorgelezen zijn. Salisbury is daarna ontvangen door den Koning, aan wien hij de laatste berichten over de vredesonderhandelingen mededeelde. * * * Van het oorlogsveld het volgende: Kitchener seinde gisteren uit Pretoria: Generaal Ian Hamilton meldt dat den 11 den zeven Boeren gedood en 20 gevangen genomen zijn behalve de reeds vroeger vermelde. Den 12den trok Hamilton oostwaarts in de richting van Klerksdorp. In de beide volgende dagen nam hij nog 61 Boeren gevangen. Kolonel Rochefort, met Hamilton samen werkende, verraste ’s nachts een lager te Schweizer-Renecke: waarschijnlijk

waren dat Boeren die Hamilton ontweken waren door zijn rechtervleugel om te trekken. Hij nam er 55 gevangen, met wagens en voorraad. De correspondent van de Standard te Pretoria zegt in een beschrijving van Kemp’s aanval op Kekewich’s colonne: De Boeren kwamen aangestormd over een bijna open vinkte, met al de dapperheid die aldoor de Boeren in deze streek gekenmerkt heeft. Het aanhoudende, wel gerichte vuur der Engelschen schrikte hen niet af. Zij kwamen steeds nader. Een deel hunner reed feitelijk knie aan knie en rende tot een paar meter van onze linie. Eerst toen weken zij onder het overstelpende vuur, veertig dooden achterlatende. Uit Graaff-Reinet wordt van 7 dezer gemeld: Bij de hervatting van Kritzinger’s zaak voor den krijgsraad werden nog verscheiden getuigen, gewezen leden van Kritzinger’s commando , door de verdediging opgeroepen. Daarna ging de raad uiteen tot gisteren. Toen legde de ambtenaar van het openbaar ministeri getuigenis af, hij legde een brief over, door Engelsche troepen onderschept, waarin Kritzinger Scheepers berispt omdat deze huizen verbrand had in het district Camdeboo, en waarin Kritzinger in het algemeen menschlievende gevoelens aan den dag legt. Nadat de verdediger het woord had gevoerd, sprak de krijgsraad het »niet schuldig” uit op alle vier punten van beschuldiging. De bekï. werd weggevoerd, maar dadelijk teruggebracht en al de leden van den krijgsraad, ook de ambtenaar van het openbaar ministerie, schudden hem de hand.

In de Belgische Hamer legt Neujean uit naam van de liberale elementen der linkerzijde de volgende verklaring af: de liberale elementen der linkerzijde beseffende, dat rechtvaardigheid vrede brengen zal, hebben de noodzakelijkheid erkend van de herziening, terwijl zij van den aanvang af alle geweld veroordeelden. Sedert eenige dagen zijn er onlusten losgebarsten op verschillende punten van het land. Het uur is ernstig. Het land wordt bedreigd door een burgeroorlog. De liberale partij is besloten tot de herziening mede te werken langs den wettelijken weg. Zij zou haar plicht niet vervullen, indien ze haar best niet deed een oplossing te zoeken van de crisis, en deze ligt in een besluit, waarbij aan het geheele land de gelegenheid wordt verstrekt zijn oordeel uit te spreken over den tegenwoordigen toestand en over het kiesrechtvraagstuk. Dit blesuit kan niet worden voorgesteld als een toegeven tegenover den opstand; het getuigt van een ruime opvatting en is overeenkomstig de grondwet. Als de orde hersteld is zal het tijd zijn te onderzoeken, wie verantwoordelijk moet worden gesteld. De liberalen hebben hun plicht gedaan, ze hebben vertrouwen in de wijsheid en de vaderlandsliefde van de regeering. De president van den ministerraad antwoordt: het recht van ontbinding wordt uitgeoefend door het hoofd van den staat in volkomen vrijheid volgens art. 71 van de grondwet. Geen publiek orgaan is gerechtigd op het recht van iniatief invloed te doen gelden. Ik sta er op het parlement te waarschuwen voor zekere geruchten van toegeven; geen er van is in overeenstemming met de waarheid. Te Brussel heett het gerucht geloopen, en de bladen bevestigden het, dat de staat van beleg te Brussel afgekondigd zou worden. De burgemeester verklaarde dat het gerucht geheel uit de lucht gegrepen is. Men is, zeide hij, vast besloten, geen tusschenkomst van de militaire overheid in te roepen tenzij men onmachtig was, de orde te bewaren. Tot dusver konden de politie, de gendarmerie en de burgerwacht dat af. De burgemeester zelf is overtuigd dat zulk een maatregel niet noodig zal zijn. De werkstaking te Brussel strekt zich vandaag uit over vele groote bedrijven in de voorstad Molenbeek en vele kleinere werkplaatsen in de stad zelf. Evenals de vorige dagen zijn heden zeer gestrenge maatregelen van orde uitgevaardigd. De burgemeester heeft toestemming gegeven voor de begrafenis van Trievez, het slachtoffer van de fusillade van Zaterdag, onder voorwaarde dat de begrafenis ’s morgens vroeg om ö1/, uur zou plaats hebben, de stoet langs de boulevard! zou trekken , en zonder geleide

van muziek of vaandels; wou men niet hierin treden, dan zou de teraardebestelling in den nacht geschieden. Van der Velde vroeg of de begrafenis om 8 uur ’s morgens mocht plaats hebben. Het syndicaat der zetters heeft besloten, niet aan de werkstaking mee te doen. De werkstaking heeft zich te Luik en omstreken nog uitgebreid. In de steengroeven langs de Amblève staken 3000 man, in andere bedrijven, in ’t bijzonder de wapenfabrieken, wordt gedeeltelijk gestaakt. Tal van volksvergaderingen en optochten worden in deze streek gehouden, maar alles blijft kalm. In de streek van La Lourière zijn 25,000 werkstakers. Te Houdeng is een soldaat, die oproerige kreten uitte, tot 7 maanden gevangenisstraf veroordeeld. Alles is rustig. Te Charleroi is de werkstaking algemeen in de kolenmijnen van het bekken van Charleroi, de glasblazerijen en andere fabrieken, op enkele uitzonderingen na. Het aantal stakers in het bekken van Charleroi is 50,000. Enkele troepjes wandelen kalm rond. De leiders vermanen hen tot kalmte en waarschuwen tegen het gebruik van sterken drank. In de meeste gemeenten is de burgerwacht opgeroepen. Er zijn 15 menschen in hechtenis genomen, wegens aanranding van de vrijheid van arbeid te Marcinelle. De stakers zouden gisteren-avond naar het station te Charleroi trekken, om de socialistische afgevaardigden, die van de vergadering van de Kamer terugkomen, op te wachten. 1500 werklieden van de Fabrique Nationale des Armes de Guerre te Herstal hebben het werk neergelegd; ze zijn kalm. De werkstaking te Bergen wordt algemeen in de Borinage, waar het aantal stakers op meer dan 22,000 wordt geschat; overal heerscht kalmte. Alle sigarenmakers en 1500 metaalbewerkers te Antwerpen staken. Er zijn strenge maatregelen van orde genomen. Een bijzondere uitgaaf van Le Peuple bevat een oproeping aan alle werklui tot staking, als laatste wapen om het algemeen stemrecht te veroveren, maar zonder rustverstoring of misbruik. Talrijke plakkaten zijn te Brussel aangeplakt namens verschillende vakvereenigingendie slaken, waarbij voor morgen een verzamelplaats wordt bepaald: het koste, wat het wil, we moeten het algemeen stemrecht verkrijgen. Volgens een ruwe schatting zijn er in de groote nijverheid van Bergen, Charleroi, het Centrum en Luik 150,000 werkstakers. Bij dit aantal komen dan nog de stakers in de kleinere bedrijven in andere streken van het land. De avond is zonder gebeurtenissen van belang voorbijgegaan. In elk van de Brusselsche voorsteden hebben volksvergaderingen plaatsgehad, waarin de gewone redenaars het woord hebben gevoerd, maar alles is zonder stoornis afgeloopen. Uit de provinciën komen berichten van uitbreiding der werkstaking, maar geen ernstig nieuws. De telegraaf meldde dat er te Gent huiszoeking gedaan was in het bureau van Vooruit. Men dacht er wapens verborgen te vinden. Maar men vónd mets, behalve twee kogels, die in de redactiezaal tentoongesteld lagen met het bijschrift: »Kogels, voor het volk bestemd, op het Stationsplein gevonden.” Te Arlon wordt ’s rijks patronenfabriek zorgvuldig bewaakt. Soldaten van de geweermakerij zijn er voor overgekomen. Men is daar niet zonder ongerustheid; er vereenigen zich veel socialisten in de stad. Te Roux, bij Charleroi, heeft de burgemeester geweigerd, de burgerwacht op te roepen. De burgerwacht van Roux maakt deel uit van de groep Jumet-Roux-Damprémy. De stoet der werkstakers trekt hier door de straten, voorafgegaan door de leden van den liberaal-sociaüstischen gemeenteraad. Gisteren-ochtend is er kabinetsraad gehouden, onder voorzitterschap van De Smet de Nayer. Alle ministers waren tegenwoordig, behalve de miuister van arbeid , die ongesteld is. De beraadslaging liep over het debat betreffende de grondwetsherziening. Gisteren om 7‘/2 en om 8 uur zijn de twee slachtoffers van Zaterdag begraven. Ondanks het vroege uur waren verscheiden socialistische

afgevaardigden en een vrij talrijke volksmenigte ver er bij tegenwoordig. Er viel niets bijzonders vei voor. . n Troepen werkstakers trachten zich in de buurt van de Kamer voor het kordon van de burgerwacht te vormen, maar de politie zorgt dat men doorloopt. De brand in de glasblazerij te Courcelles is ® veroorzaakt door kruit. In de Kamer zijn gisteren-middag om twee t uur alle afgevaardigden tegenwoordig. In het begin van de beraadslaging over het in overweging nemen van het voorstel tot grondwetsherziening, zegt Beernaert (R.-K.): De nieuwe bu kieswet bestaat eerst negen jaar. Hg laat zich sti niet van zijn stuk brengen door het lawaai buiten. Hij acht het voorstel niet gerechtvaardigd. m Het beginsel van algemeen stemrecht is reeds in de wet neergelegd. df Het aantal werkstakers uit de voornaamste streken van de groote industrie wordt geschat d( als volgt: Charleroi 50,000, Centrumbekken 25 ,u k 30,000, Borinage 25,000, Kuik 30,000 Verviers 8000. g België heeft de opdracht om te Rome de belangen van Zwitsers waar te nemen, zoolang ^ de breuk in de betrekkingen tusschen Italië ,g en SEwitaerlanti duurt, aangenomen. Van ^ Loo, Belgisch gezant bij de Italiaansche regeering, zal die opdracht vervullen. Dinsdagmiddag om 1 uur is een aanslag gepleegd op den Hnaataelieii Mlnlater van binnenlandsche zaken in de vestibule van het gebouw van den Keizerlijken Raad. d Bij den aanslag kwam de dader bijna in n lichamelijke aanraking met den minister, deze overleed om 2 uur. De moordenaar van den minister van binnenlandsche zaken heet Malitsjef, hij is student aan de universiteit van Kiëff. Naar aanleiding van de jongste onlusten was hij weggezonden, en daarna hier gevangen gezet, maar spoedig door t den Tsaar begenadigd. I Het derde schot trof ’s ministers bediende, die op den moordenaar toesprong om hem het wapen uit de hand te rukken. De vierde kogel bleef in den wand zitten. De laatste woorden , van den minister waren: nWaarom word ik s vermoord? Ik ben mij niet bewust, iemand , kwaad gedaan te hebben.” Een der kogels drong in het onderlijf door, een andere door- ( boorde de lever. , Eergisteren-middag is er aan boord van het pantserschip Mars met schietoefeningen bij Herehaven (in het zuiden van Ierland) een twaalfsduims-barbettekanon gesprongen. Twee luitenants en acht man werden gedood en vier man gewond. Peafioa is te NewOrleans aangekomen. Hij heeft laten bekendmaken dat hij vrienden van de Boeren, die inlichtingen over het zoogenaamde Engelsche kamp mochten bezitten, gaarne zal ontmoeten.