Gescher & Kemper, T'jemarttstraat, Telefoounnmmei 95 BREDA. GROOTE KEUZE van TAPIJTEN, Gorüp- en lentel-Slnln, RE11ANGSELPA PIEIl Meubels en Reilden. Ingericht voor het geheel in orde maken van huizen, hotels en gestichten. Franco verzending van stalen en goederen Voor de orders wordt eerst prijsopgave gedaan.
EERSTE BLAD.
Dc boeiende en prettig geschreven Roman: KLEINE TREES door Cornelie Noordwal, IS VERKRIJGBAAR ad f 1 ingenaaid en i 1.40 gebonden IHlöESt’s Bockhandel Groote Markt 33. IFnanente 'Moonstellii I modiciim: AMEUBLEMENTEN.! Celegenheidspr ijzen!!! Bovenzalen bij den WelEd, Heer I BALMAKERS. F. JANSENS. f
"Advertentie". "Bredasche courant". Breda, 1903/05/17 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 02-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAB04:000322072:mpeg21:p00001
Hoewel nog niet lang geleden hetzelfde onderwerp te dezer plaatse is besproken, lijkt ’tons, om ’t groote gewicht dat deze zaak voor iedereen heeft, wenschelijk er nog eens op terug te komen. Aanleiding daartoe gaf ons de brochure van den heer H. C. v. d. Byllaardt, arts te IJsselmonde »De Vaccinatie-kwestie en Dr. Schouten”. Uitg. G. C. Opwijrda te Dieren.” Het boek heeft tot motto de uitspraak van Lorrien »La petite verole est la seule maladie honteuse pour 1’humanité, paree que c’est cel le qu’on peut ie mieux eviter”. Dokter Byllaardt schreef dit naar aanleiding van het debat tusschen den schrijver en dr. Schouten, die te Utrecht gesproken had over het onderwerp: »De Vaccinatie door niets gerechtvaardigd”. Zooals men zich zal herinneren is dr. Schouten een heftig tegenstander van de vaccinatie en meer speciaal van
i den vaccinatie-dwang. De brochure begint met een aantal ingezonden stukken, die achtereenvolgens door verschillende bladen werden geplaatst, en waarin partijen elkaar, dikwijls zeer heftig, te lijf gaan. Hoe belangrijk ook om te lezen, voor ons doel, het nut en de voorbehoedende kracht van de vaccinatie aan te toonen, doet het betrekkelijk weinig ter zake. Genoeg zij ’t hierover op te merken dat dr. Schouten niet vele medestanders telt onder de medici. Van meer gewicht schijnt ons bijlage I onder het opschrift »Ben ik mijn broeders hoeder of is het opheffen van den zijdelingschen vaccinatie-dwang broedermoord?” ’tls hieruit dat wij eenige gedeelten overnemen, beginnende met het historisch overzicht. Reeds in de grijze oudheid kwamen de pokken voor en verrichten toen, om reden men geen middel wist, de menschen onvatbaar voor het pokkengift te maken, ontzettende verwoestingen aan. Reeds ongeveer 2000 jaren voor onze jaartelling waren de pokken bekend en trachtte men door overbrenging van het gift van een pokzieke op een nietpokzieke, z.g. Inoculatie, kunstmatig pokken op te wekken. De Chineezen trokken hunne gezonde kinderen, de met etter doortrokken hemdjes van pokzieke kinderen aan, of brachten korsten der pokzweren in de neus der kinderen enz. Toen reeds meende men, dat een kunstmatig verwekte pokziekte minder gevaarlijk was dan een natuurlijk verkregene. Millioenen en millioenen menschen zijn ten gevolge der pokken gestorven, talloozen zijn blind geworden enz., nog meerderen pokdalig. Reeds in de grijze oudheid in de Bramaansche Godenleer komt een godin der pokken voor Sillala geheeten, welke gehuwd was met den onverbiddelijken Jamah, de god van den dood. Na inname van Seleucia, in de 2de eeuw, een stad aan de Euphraat, door de Romeinen, wérd het Romeinsche leger door de pokken aangetast per schip vervoerd naar Italië om weldra de pokken te verspreiden en tal van slachtoffers te doen vallen, In de zesde eeuw van onze jaartelling vindt men bij een geestelijke orde, de Chronisten, aanteekeningen over die volksziekten. In de vijfde eeuw vinden wij de pokken reeds in Frankrijk Langzamerhand verbreidden de pokken zich over Europa en worden drie werelddeelen Azië, Afrika en Europa door pokkenepidemiën aangetast. Hoe meer de Staten afgescheiden zijn van besmette Staten, hoe minder gemeehschap, hoe langer het duurt de pokken haar intrede doen. In Denemarken traden voor ’t eerst de pokken in 1527 op. In 1651 werden de pokken op de Faröer eilanden ingevoerd door het vuile linnengoed van een pokkenzieken matroos, J de sterfte onder de bewoners was zóó
• groot, dat de gezonden de dooden niet , konden begraven en de lijken op de ! wegen lagen te vergaan. i In 1707 werden de pokken per schip ! naar Ijsland versleept. In 1735 naar Groenlandf dit eiland ■ verloor 3/t van zijn bevolking aan de : pokken , In Zweden treden voor ’t eerst de pokken . op in 1578, en in 10 jaren tijds van i 1751—1761 stierven er 91.000 menschen 5 aan de pokken. In 17b7 werden de pokken door Bus[ sische soldaten in Kamschatka ingevoerd. , Toen Amerika nog onbekend was, dus . voor 1492 waren de pokken aldaar on. bekend en 25 jaren later waren de be3 woners van de Bathama-eilanden enz. in t hoofdzaak door de pokken uitgestorven. In Mexiko werden de pokken ingevoerd i door een neger uit Cuba en er stierven , weldra meer dan 3‘/ï millioen menschen l aan de pokken. Eerst veel later 1640— 1650 werden de pokken van de eilanden op het vasteland van Amerika overge, bracht. L Hieruit valt dadelijk te leeren, dat de . pokziekte een ziekte is, welke van buiten af in de verschillende eilanden, wereld, deelen en landen ingebracht werd. In de achttiende eeuw heerschte een ; geweldige pokkenepidemie over Europa, waardoor regeerende vorsten, hunne f kinderen, familieleden enz. stierven. , Van 1794—1796 stierven in ongeveer , de helft van het Pruisische rijk bijna 200,000 menschen aan de pokken, s Landstreken waar de pokken door het [ verkeer niet werden overgebracht, bleven ! vrij van deze vreeselijke ziekte, i Dat ieder naar een middel zocht, om [ van dezen geesel bevrijd te worden, valt gemakkelijk te begrijpen. ! De Inoculatie reeds door de Chineezen L veelvuldig aangewend, werd in het begin > van 1700 in Europa bekend, eerst algei meen toegepast, om in eind 1700 begin 1800 verboden te worden, omreden zij s aanleiding gegeven had tot het uitbreken • van epidemiëen. De grootste stoot hieraan gaf jenner, • een Engelsch geneesheer. Er was waargenomen, dat verschillende huisdieren i gevoelig voor het pokkengift waren, dat door inenting met pokstof van denmensch, bij het dier een soort pokken konden s worden verwekt. Ook dat melkers en melksters, pokpuisten kregen, door het melken van pokzieke koeien en dat zij, [ die, zich zoodanig hadden ingeënt, minder ■ vatbaar voor de menschenpokken bleken te zijn. : De conclusie werd gemaakt: dat tusschen de pokken van mensch en dier i een zekere verwantschap bestond. ■ In 1774 entte Benjamin Jesly voor het s eerst zijn vrouw en drie kinderen met ■ koepoketter in. i In 1791 entte schoolmeester Plell drie kinderen in. : In 1789 geeft de onsterflijke Jenner zijn i eerste werk uit. , Ent eerst op 14 Mei 1791 James Phips in met koepokstof van den arm van de
i melkster Sarrha Nelmess, lijdende aan > koepokpuisten. Na genezing van de ontstane koepokpuisten bij Phips, entte i Jenner deze in met stof van een pokkenlijder en het bleek, dat, James Phips [ ongevoelig was voor de ware pokken. * Deze proeven werden herhaald en spoedig werd de inenting met koepokstof i algemeen ingevoerd. t Tot Augustus 1800 waren in Londen i 15000 ingeënte personen, bij ongeveer 5000 werd als controleproef de ingeënte . personen, met stof van een pokkenlijder . heringeënt, zonder eenig gevolg, s In 1805 trad in Londen een pokken ■ epidemie op en toen bleek dat onder de ■ ingeënte personen slechts enkele gevallen, ï bovendien met een zeer goedaardig ver. loop waren voorgekomen 1 De beschutting tegen de pokken door ï inenting met koepokstof werd weldra zoo i overtuigend, dat verschillende regeeringen - haar verplichtend stelde. ï Het gevolg hiervan was algemeen af- name van de pokken , zoodat men meende de pokziekte te kunnen uitroeien. 3 Later bleek nu, dat sommige ingeënte i personen toch pokken kregen, eerst ■ schreef men dit toe aan onvoldoende inenting, totdat men tot de overtuiging i kwam, dat ééne inenting geen onvat, baarheid gedurende het geheele leven gaf. Proeven en ervaringen toonden toen aan, dat de pokziekte bij ingeënte personen, een veel lichter soort pokken 1 deed ontstaan, dan bij personen, welke niet waren ingeënt en kwam men tot de t gedachte, dat herinenting noodig was. i Het eerst werd de herinenting in 1833 in Wurtemberg verplichtend gesteld voor i het leger. ; Dat er nu tegenstanders opstonden, was niet te verwonderen, de strijd werd i zoo hevig, dat er een enquête in de vorige i eeuw werd gehouden over de geheele . ■ wereld, waarin de vragen: l 1. Geeft de inenting in den regel bei schutting tegen de ware pokken? l 2. Wordt hierdoor de gevoeligheid voor andere ziekten verhoogd? , 3. Kan door de inenting Syphillis, • Tuberculose en Sorophulose worden overi gebracht ? ; 4 Is inenting op jeugdigen leeftijd , aan te bevelen? i werden behandeld. Door John Simon werd in 1857 het ; omvangrijk materieel bewerkt en open, baar gemaakt. ■ Het resultaat was: 1. Beschuttend vermogen der prophylactische inenting! 2. Inenting der kinderen aanbevolen ! 3. Gevoeligheid voor andere ziekte ontkend! ; 4. Over de mogelijke overdraging van ; Syphilis liepen de meeningen uiteen! Om punt 3 en 4 nu zeker te ontgaan ï begon men in plaats van arm op arm in te enten z.g. gehumaniseerde lymph, i enkel lymph van koeien en kalveren, z.g. animale lymph, te bezigen. Gedurende den Franseh-Duitschen oorlog stierven in Pruisen op 23,000,000
inwoners 59,000 aan de pokken en breidden de pokken zich over geheel Europa uit. Het gevolg was verplichte vaccinatie in Duitschland 1 April 1875 elk kind moet ingeënt worden in het eerste levensjaar. Langzamerhand werd de overtuiging gevestigd, dat door het gebruik van gehumaniseerde lymph schadelijke gevolgen kunnen ontstaan. Daarom worde wettelijk bepaald; 1. dat alleen animale lymph mag worden gebruikt; 2. dat het lymphleverende kalf na den dood onderzocht moet worden: 3. dat verschillende andere voorzorgsmaatregelen dienen gebruikt te worden om de koepokstof zoo zuiver mogelijk en gevaarloos te maken. Onze wet dient in dezen zin aangevuld te worden. (Slot volgt.)
"Vaccinatie.". "Bredasche courant". Breda, 1903/05/17 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 02-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAB04:000322072:mpeg21:p00001