„Wereldlijke Macht” 77 O Slechts f 1,50 ingenaaid of f 1,90 in prachtband. Niemand zal dit boek onbevredigd uit handen leggen. (Hervorming).
O O O \ o / Voorhanden in BROESE'S BOEKHANDEL, Groote Markt 53.
Team flmllB jrijs wrfaito Int iratHimt „1 fflBE C18BM*.
. Veranderingen in advertentiën gelieve
men steeds op den dag der uil* gave vóór 9 uur in te zenden, daar anders niet voor de uitvoering der verandering kan worden ingestaan. DE UITGEVERS.
EERSTE BLAD.
Berichten van den Petersburgschen correspondent van het Berl. Tagebl. over den hervormingsdrang in de leidende Russische kringen, die doorgedrongen zou zijn tot den Tsaar, vinden in zekere mate bevestiging "in de maatregelen, welke de ministerraad getroffen heeft in verband rr.et de in uitzichtgestelde hervormingen. Deze zelfde correspondent toch meldt: De ministerraad heett met betrekking tot de hervorming van de communale Zemstwo-vertegen-
woordiging besloten uit elk gouvernement twee Zemstwo-vertegenwoordigers, de een uit de gouvernements-Zemstwo’s, de andere van de ■ districts Zemstwo’s te laten kiezen. Eveneens , moeten de steden met meer dan 50,000 inwoners elk een vertegenwoordiger kiezen. Dezen - vertegenwoordigers zal opgedragen worden onder , voorzitterschap van een door den Tsaar te benoemen persoon, in vereeniging met vijftien vertegenwoordigers der ministeries, een plan te ontwerpen tot herziening van de voorschriften betreffende de autonomie. Van belang en nieuw is dat de Zemstwo’s de vertegenwoordigers zelf kiezen, en dat dit niet geschiedt door de regeering. Ongetwijfeld is deze maatregel een belangrijke stap vooruit. Het komt er nu maar op aan of de wenschen van de Zemstwo-vertegenwoordi■ gers ook vervuld zullen worden. Aanhooren alleen is niet voldoende. Aan de Frankf. Ztg. is uit Petersburg geseind : De rust die hier heerscht wordt door ingewijden slechts als uiterlijke kalmte beschouwd; zij vreezen dat een periode van aanslagen op de komst is. De pers klaagt over achterhouding van nieuws. Eerst den 3den Febr. werden berichten ontvangen van 20 tot 26 Januari uit Helsingfors en Riga, meest slechts officieele.
Senator Swjezen, chef van de pers-censuur, is uit zijn ambt ontheven. De Petersburger correspondent van de Daily Express beweert dat het bericht van de invrijheidstelling van Maxim Gorki onjuist is. Hij had een bezoek gebracht aan Gorki’s woning er, daar een van diens vrienden ontmoet, die den dichter in de gevangenis had bezocht. Daar zat Gorki in een kleine, koude, slecht verlichte cel; hij mocht zijn eigen kleeren niet dragen en kreeg noch pen en papier noch boeken. Deze mededeeling van de niet al te betrouwbare Daily Express verdient wel eenig voorbehoud, vooral omdat het onwaarschijnlijk klinkt dat de Russische regeering het bezoeken der gevangenen in de Peters- en Pauls-vesting zou toestaan.
Uit het hoofdkwartier van generaal Okoe komt, telegrafisch, de volgende voorspelling: «Het is duidelijk, dat de beide legers zich gereedmaken, de worsteling te hervatten, zoodra de temperatuur stijgt. De thermometer wees in den afgeloopen nacht niet meer dan 13 graden Fahrenheit beneden het vriespunt. De
tijd der strenge koude loopt blijkbaar ten einde.” Toch heet ’t te Petersburg dat Koeropatkin er genoeg van heeft en naar huis wil. Hij ligt zoo zegt men, voortdurend overhoop met zijn generalen staf en heeft daarom den Tsaar ontslag als opperbevelhebber gevraagd. Ook Sacharof de tegenwoordige beheerder van het ministerie van oorlog, zou genoeg hebben van zijn post. Als opvolger van Koeropatkin noemt men generaal Linewitsj. Ook melden Russische bladen dat de tegenslag van de Russen bij Sandepoe, naar de meening van de officieren van den grooten staf, zeer ernstig is geweest. In lange artikelen wordt Koeropatkin’s houding veroordeeld. Hem wordt verweten dat hij de aanvallen van Grippenberg niet gesteund heeft. Het derde Russische eskader zou 14 dezer vertrekken, ’t Bestaat uit de linieschepen Impertor Nikolaj I, Admiral Oesjakof, Admiral Senjawin en General-Admiral Apraxin, en heeft onder de kruisers Ie klas o. a. Wladimir-Monomach en Roes. De torpedobooten zullen zich waarschijnlijk pas in volle zee bij de vloot aansluiten. Transportschepen met steenkool en proviand vergezellen het eskader. Te St.-Petersburg loopen geruchten, dat
generaal Koeropatkins strategie scherp veroordeeld wordt en dat hij bij het Hof bijna heeft afgedaan. In goed ingelichte kringen werd niet algemeen aan dit gerucht geloofd. Maar verschillende Russische generaals verwijten den opperbevelhebber öf gebrek aan initiatief, öi naijver op Grippenberg. Had hij hem, zeggen zij, Kaulbars te hulp gezonden, dan zouden de 13,000 man, die bij Sandepoe vielen, niet zijn opgeofferd.
DOOR Mevrouw VAN HEUVELINCK. 2 Wellicht begreep Worms, zij het dan ook instinctmatig, dat hij te ver was gegaan en met de hem aangeboren goedhartigheid trachtte hij het weer goed te maken. «Ga mee binnen, waarde Süderssen, misschien kunnen wij en passant de «Jobbers een paar mille afnemen. In geen jaren heb ik iets op de beurs gekocht en nu zou het toch allervermakelijkst zijn als we eens een Hinken slag sloegen. Niet voor mij , waarachtig niet, ik wil met den rommel niets te maken hebben. Maar voor u, waarde vriend, U kunt ze gebruiken.” Zonder op het protest van Süderssen acht te slaan trok bij hem mee de trap op. In tegenstelling met de Parijsche beurs waar ieder die lust gevoelt ongehinderd kan binnengaan, wordt i het Berlijnsche heiligdom streng bewaakt en toegang i gegeven alleen aan hem, die bewijzen kan krachtens j zijn positie en zijn beroep recht te hebben hier bin- I nen te treden. Maar voor Süderssen die in gezel- i schap van zulk een man naderde, werden de groote < vleugeldeuren zonder eenig , bezwaar geopend. ( Verrast bleef hij staan, een zwarte ondoordring- i bare muur van mensehen vulde de ruime zaal, i waaruit een oorverdoovend leven hem tegensloeg. Alles i was in beweging, ieder sprak, schreeuwde en gilde, i het was een helsoh spectakel waarin het baast on- 1 mogelijk scheen zijn eigen woorden te verstaan. < De mannen die dicht bij den ingang stonden, gaap- < ten hem aan. Wie kwam daar met- Worms binnen? i Een jong, mager mensch , een vreemdeling , een echt Engelsch type. Wat wou die hier? Wat had die ] hier te maken ? Hij droeg een stroohoed met wit 1 zijden lint, een verbazend hoog staande boord en l een zwarte das. De dunne wandelstok met het maan- \ vormig gebogen handvat hing over zijn arm, zooals 1 dat op de renbaan gebruikelijk is en de banden in 1 sneeuwwitte handschoenen gestoken, hield hij voor t zich uit als iemand die meent zich te moeten ver- s
dedigen tegen een van alle kanten opdringende zee van mensehen. Hij werd voorgesteld aan een dikken, ouden beer, toen aan een tweeden, een derden en nog weer aan anderen. «Meneer Süderssen uit Hamburg, van het huis John Frederik Süderssen, een bekend sportman, een beroemd heerrijder— telkens boog hij als een pop zonder den naam van een der heeren te verstaan. »Ht e staat bet met de nieuwe renpaarden, Worms?” vroeg de dikke, »ik hoor dat het misloopt, is het zoo? Niet één heeft nog gewonnen, hè? Een armzalig zaakje!” «Tachtig duizend gulden heb ik voor mijn paarden betaald,” klonk het drifig van Worm’s lippen. 1 Het zijn allen eerste klas paarden zooals zelfs Oppenheim ze niet heeft,” «Maar ze winnen geen prijsje,” plaagde de dikke. «Met Argenteinen was meer te verdienen, hè ? Paardjes zijn geen papiertjes!” Allen lachten en Worms werd rood van kwaadheid. Hij had gehoopt met zijn paarden nog meer beroemd op de beurs te worden dan door zijn speculeeren. Van den eersten dag dat zij als onbeduidend kantoorklerkje het eerste zaakje voor eigen rekening waren, hebben al de beursbezoekers maar een droom: eigen renpaarden en overwinningen op de renbaan. Het blauw zijde buis van Rothschild’s jockey schittert als roemrijk voorbeeld op alle renbanen van Europa; de Berlijnsche bankier Schickler won driemaal de Parijsche «Grand Prix,” de Bleichröders hebben hun renpaarden, de Oppenheims, de Blanes, de Springers, de Ephrussi’s en alle Amerikaansche millionnairs. De zegepralen op de beurs moeten gevolgd door die op de groene weiden, waar men niet den strijd aanbindt met zijnsgelijken maar met de dagers der invloedrijkste en aanzienlijkste namen van Europa. Waar duizenden het succes toejuichen, waar ieder, van den hoogste tot den laagste den trotschen overwinnaar zijn gelukwensehen aanbiedt. Zoo iemand, dan was Worms dank zij zijn levendige phantasie in staat zich zulk een glorievollen dag voor te stellen. Hij zag zich aangestaard , bewonderd en benijd; op de renbaan te Baden-Baden met vasten, veerkrachtigen tred de trappen opgaan naar de Koninklijke loge, om uit de handen van zijn koninklijke Hoogheid de groothertog de gouden bokaal te ont- j vangen, die zijn koninklijke Hoogheid elk jaar persoonlijk uitreikt aan den bezitter van het overwin- ;
nende paard Hij zag meneer von Rothschild, en nog wel de Parijsche Rothschild! naar zich toe komen en hoorde hem zeggen: »U hebt daar een voortreffelijk paard, waarde heer Worms, ik zou bet gaarne van u koopen. Wees zoo goed mij den prijs op te geven.” En dan zou Worms daarop antwoorden: «Dit paard, meneer de baron, kan ik onmogelijk verkoopen, zelfs niet voor al het geld der wereld om de eenvoudige reden, dat het paard niet meer mijn eigendom is. Het behoort aan u, meneer de baron aan u.” En hij zag eerst de verbazing van Rothschild, dan hoe hij langzamerhand begon te begrijpen, Worms handen greep en zeide: «Heel, heel veel edelmoedigheid heb ik in mijn leven ondervonden, maar deze daad overtreft alles, mijn waarde heer Worms. Alles, op mijn woord van eer, alles.” Meermalen verdiepte hij zich in dergelijke en nog stouter droomen, en ’s nachts als hij te bed lag en niet slapen kon schilderde zijn phantasie hem menig tooneel met bonte, schitterende kleuren. Geen dier droomen was echter werkelijkheid geworden , integendeel, de duur betaalde paarden wonnen ‘ geen enkelen prijs, verdienden niets, niet eens hun voer en nog veel minder de kolossale sommen, die 1 voor de stallen en verdere benoodigdheden werden 1 uitgegeven. Maar Süderssen en anderen — Süderssen echter bovenal — verzekerden hem honderdmaal: «Dat wordt anders, bij de sport moet men leeren i geduld hebben, moet men kunnen wachten.” En nu f op ditzelfde oogenblik kwam voor het eerst de ge- ! dachte bij hem op. «Süderssen heeft er geen ver- I stand van, niet een van zijn raadgevingen deugt, misschien is het juist aan zijn verkeerden raad te t danken dat de dure paarden nooit winnen — nooit winnen.” < Het lachen was nog niet verstomd, tussehen al s het rumoer schetterde hem in de ooren, dreef hem net bloed naar het hoofd. Zijn blik even nog rus- J tend op den vroolijken dikke, die onnitputtelijk was t in grapjes over renpaarden en beurssport, dwaalde naar Süderssen die onbeholpen in den vreemden kring r stond. Zijn lange, tengere figuur in lichte dandy- f achtige kleeding, maakte tussehen de donkergekleede, e welgedane mannen van de beurs eenigszins den in- f druk van een earieatuur en zijn verlegen glimlach r scheen Worms het symbool van volstrekte onge- t schiktheid. «Ongetwijfeld iemand die niets kan, een mensch • die eerst zijn eigen vermogen op de renbaan ver-
— a speeld heeft en nu met zijn domme raadgevingen dat van anderen denzelfden weg opjaagt.” Overigens voor personen, die zich dank zij hun voortdurend succes een goede positie hebben verworven , zijn de paarden niet eens hoofdzaak! Men wil hooger op, bekend raken in voorname kringen. persoonlijkheden de hand drukken die anderen slechts uit de verte mogen bewonderen. En ook nu voor het eerst welde de verdenking bij Worms op of ook in dit opzicht Süderssen wel de aangewezen tussehenpersoon zou zijn, ja, of hij zelfs wel een eerste rol op de renbaan bad vervuld en of niet juist daardoor .... Neen, de gevolgen van dit vreeselijk geval waren niet te overdenken 1 De eerste schrede op het tooneel zoowel als in het leven is beslissend voor de toekomst, en wie hier zoowel als daar ze doet onder valsch geleide, in verkeerde richting, kan dien mispas niet meer goed maken. Het koude zweet parelde Worms op het voorhoofd en steeds nog klonk in zijn nabijheid en in die van Süderssen dat vervloekten spotlachen van den dikke, die den anderen vertelde hoeveel geld Worms voor de knollen betaald had en hoe deze knollen eeuwig en altijd het laatst de eindpaal bereikten. Daar gebeurde iets onverwachts. In de menschenmassa werd een doorgang vrij gemaakt , met den meesten eerbied week ieder op zijde en langzaam voortschrijdend, in een druk gesprek gewikkeld met een ouden heer naderde — waarachtig hij was het — Jarotschin zelf! Jarotschin die sedert jaren niet meer op de beurs verschenen was. De koning ! De keizer ! De eenige die het tegen de Rothschilds kon volbouden, die heel de Berlijnsche beurs kon uitkoopen met een enkele pennestreek. Het kringetje om Süderssen stoof uiteen om voor Jarotschin plaats te maken, zelfs Worms ging achteruit : een dwerg die buigt voor een reus. Deze benijde Worms met het dik geworden maar nog steeds karakteristieke gezicht van den voormaligen tooneelspeler en schouwburg-direeteur was zelf een reus, die met enkele grooten boven de menigte Kleine bankiershuizen als een toren omhoog was gerezen — maar lieve hemel, wat beduidde zijn grootte naast die van Jarotschin? (Wordt vervolgd.)