Bredasche courant

» Zij, die zich met 1 APlULa. s. op deze

COURANT abonneeren, ontvangen de nog in deze maand verschijnende nmnmers gratis

t Veranderingen in advertentiën gelieve ■ ■ i _ i • ■

men steeds op den dag der uitgave vóór 9 uur in te zenden, daar anders niet voor (Se uitvoering der verandering ban worden ingestaan. DE UITGEVERS.

Behangerij. Bedden fabriek. IMS. VERHOEVEN, Veemarkt 32. Interc. Telepk. 212. BREDA. Magazijn „De Vlinder5. iupricK voor pMe 1ED8ILËERI1G, GROOTE KEUZE VAN Tapijten, Gordijn- en Meubelstoffen, Behangselpapier, Meubelen. Eenigst adres voor gegarneerde Wiegen, Luiermanden, enz. Stoffeerder ij. Meubelfabriek.

BQN. Aan onze abonné’s Een prachtig Damesboek is FREULE EDITH DOOR CORNELIE NOORDWAL. Ingenaaid f 1,— Gebonden „ 1,40. De ondergeteekende wenscht te ontvangen van de Uitgevers der Rredaschi Courant. 1 ex. Cornelie Nooi'dwal FREULE EDITH f 1.— 1 ex » s « » « 1.40 WOONPLAATS: NAAM:

EERSTE BLAD.

Onder dezen titel komt in Belang en Recht, orgaan van de vereeniging tot verbetering van den maatschappelijken en den rechtstoestand der vrouw in Nederland, van den «Vrouwenbond” te Groningen en «Thugater” te Amsterdam, een artikel voor, onderteekend M. K., waarin de invloed der vrouw inzake drankbestrijding geschetst wordt. Dit

lezende wordt men herinnerd aan het versje Women make men love, Love makes them sad, Sadness does them drink And drink makes them mad. Doch hier komt de schrijtster van het artikel tot andere conclusies, die dichter bij de waarheid zijn dan het hierboven aangehaalde paradoxale en kabalistische versje. Hierin wordt juist aangegeven dat de invloed der vrouw op den man zoo groot kan zijn, dat hij daardoor terugkeert van ondeugden of afwijkingen, leder, die redelijk redeneeren wil, zal dit moeten toegeven en het is tevergeefs dat vrouwenhatende philosophen en schrijvers dien invloed pogen te ontkennen en door de vrouw allerlei boosaardige eigenschappen ten laste te leggen, beproeven haar als een wezen van lager orde voor te stellen. ’t Is wel eens merkwaardig kennis te ] nemen hoe sommige mannen, groote J denkers, zich over de vrouw hebben < uitgelaten — er zal wel geen lid dier i sexe , zijn die zich aan deze bespiegelingen ; ergert; zij zijn eer vermakelijk dan beleedigend. Yoltaire komt er voor uit, dat hij de i vrouw als amusement wel aardig vindt e »Je hais ce sexe en gros, je 1’adore en i detail” zegt hij. Ik meen dat het de la t Roehefoucauld was die schreef: »11 n’y i a guerre de femme assez habile pour ] connaitre tout le mal qu’elle fait.” Maar had hij niet met meer recht kunnen r zeggen: tout le bien qu’elle fait.” A Shakespeare heeft zich op verschillende c wijzen over de vrouw uitgelaten, van c een besliste antipathie echter geeft hij t geen blijken. Goedig zegt hij «Frailthy thy name is woman. ^ Erger maakt het de vermaarde Arthur ( Schopenhauer, de schrijver, de Pareiga, k de vrouwenhater bij uitnemendheid, die n in dit werk onder andere zegt: «De v veinzerij is haar aangeboren en daarom t bijna even goed der domme als der slimme r vrouw eigen”. En verder komt hij tot ii de conclusie »zoo zal men dan als o hoofdgebrek van het vrouwelijk karakter k onrechtvaardigheid vinden.” Terwijl hij v elders zegt: «De vrouwen denken in V haar hart dat de bestemming der mannen n is geld te verdienen en de hare het door n te brengen”. z: Ik zal van dezen pessimist niet meerdere n citaten aanhalen, de hierboven afge- b schrevene behooren tot de zachtaardigste d; zinnen uit zijn werk. zi Doch al deze fulminatie’s vervallen in h het niet, als wij aankloppen bij de klas- z< sieken en hun oordeel vragen over de M vrouw. y. Wanneer het vrouwen geldt heeft men te eenvoudig geen keus, beweert Plautus, oc zij zijn geen van allen iets waard, laat hij er zi hoffelijk op volgen. Autiphanes vindt E: troost in deze geloofsovertuiging. z\ «Slechts in dit eene opzicht vertrouw w ik de vrouw: dat zij namelijk als zij li( eenmaal gestorven is, niet meer levend st tvordt. zc

Socrates, die met zijne beminnelijke Xantippe zulke droeve ervaringen had opgedaan, is niet geheel onbevooroordeeld te noemen. Vrouwen zijn de bron van alle kwaad, klaagt hij, de ongelukkige jongelieden die zich een levensgezellin zoeken zijn als de visschen, die op den angel afzwemmen. Euripides neemt zich voor «Nooit zal ik ophouden de vrouwen te verwenschen. Waarom veroorloofde Jupiter haar op den aardbodem te verschijnen. Homerus is kort en verklaart «Er is geen duivel lager en snooder dan de vrouw.” Aristophanes is overtuigd hiervan: Vrouwen kunnen maar zelden misleid of bedrogen worden, gewend als zij er aan zijn zelve te misleiden en te bedriegen. En ten slotte Salomo, de wijze Salomo die wel gelegenheid had om de vrouw te leeren kennen en die een zevenhonderdtal ter studie had. Toch zegt hij : Een vrouw is een bitterder ding dan de dood. Een man uit duizend heb ik go vonden, maar een vrouw uil die allen heb ik niet gevonden. Hiermede geloof ik wel te kunnen volstaan, ’t is gemakkelijk de reeks citaten uit te breiden, doch gemakkelijker en aangenamer zou het zijn aanhalingen van schrijvers te geven , die zich in geheel tegenovergestelden zin uitlieten, zooals Schiller, Balzac, Hood, Ruskin, Victor Hugo, Max O’Rell en zoovele anderen. Hierover nog meer schrijvende of citeerende zou het eigenlijk doel uit het oog verloren worden, dat was de invloed der vrouw en de drankbestrijding. Hieronder nu volge in zijn geheel bovenbedoeld artikel uit «Belang en Recht ” Toen Voor ongeveer 50jarende «Ned. Ver. tot afschaffing van sterke dranken” (nu alkoholische dranken) werd opgericht, konden vrouwen geen lid worden. En nu ? In geen enkelen kring is men zoo vóór vrouweninvloed alsjuistbij de drankbestrijders. En geen w'onder. Zij toch richten zich tegen een slechte, alom ingevoerde gewoonte, die tallooze slachtoffers eischt, honderden menschen en kinderen het geluk beneemt, en waaraan vrouwen zoowel als mannen meedoen. Wel drinken de vrouwen over het algemeen minder, maar ze bieden den alkohol nog meer aan anderen aan. En daardoor zijn vrouwen dikwijls oorzaak, dat mannen drinken. Zoo hoorde ik van een bekend geheel-onthouder hier ter stede, dat hij geen onthouder meer was, sinds zijn huwelijk. Cherchez la femme, was het ook hier. Dat pleit niet voor de zedelijke kracht van den man, zegt ge. 1 Maar toch zeker ook niet voor het inzicht van de vrouw. En zooals ze veel invloed 1 ten kwade kan [uitoefenen, kan ze het i Dokten goede. De drankbestrijding moest < zich dus richten ook tot de vrouwen. < En deze, met veel medegevoel voor hun < 5wakke broeders en lijdende zusters, i waren zeer vatbaar voor het woord der ( iefde, dat opoffering door de drankbe- 1 strijders(sters) gesproken. Dat dit zoo > :ou zijn, zag hier te lande vooral in Ds. r

Adama van Scheltema, die zeide: «Zoolang de man alleen strijdt , wordt ons doel niet bereikt; het gros der mannen is te ongevoelig; alleen van een krachtige vrouwenbeweging is heil te verwachten.” Op de 3e jaarvergadering van de Ned. Ver. deelde men zijn standpunt, en werd aangenomen ook vrouwen als leden aan te nemen. Sinds dien heeft de propaganda hier zich vooral ook gericht tot de vrouwen. Moeders, werd gezegd, denkt aan het geluk van uw kinderen, wijst ze ernstig op het drankgevaar, gaat ze voor in de onthouding, dan zult ge in dit opzicht u nooit iets te verwijten hebben. Meisjes, houdt u zelf rein van hart en helder van geest, en drinkt dus geen alkohol. Geeft uw afkeuring te kennen ook over de eerste borrel, maar bovenal biedt uw broeders, vrienden of familie nooit het glaasje aan, dat nergens goed voor is, maar hen den een of den anderen tijd in het ongeluk zou kunnen storten. Vrouwen, gij hebt meestal te beslissen over hetgeen in uw huis gebruikt wordt, over hetgeen uit uw huis geweerd zal worden. En als gij breekt met de drinkgewoonte, gij allen, dan, ja dan zal er een tijd aanbreken, die minder armoe, minder leed, minder wroeging zalkennen, maar die rijker zal zijn aan liefde, waardeering, geluk. Van de vrouw wordt veel verwacht en is veel te verwachten. Waar nu de regeeringen peuteren aan een drankwet, zooals verleden jaar bij ons, zonder dat we een stap verder komen, daar zien we, in landen waar vrouwen invloed op den gang van ’s lands zaken hebben, iets werkelijk goeds tot stand’ komen. Zoo in Zuid-Australië, waar de vrouw in 1890 het kiesrecht kreeg. Mr. Reeves antwoordde in 1895, (dus 5 jaar na invoering) op een vraag naar hetgeen vrouwen reeds tot stand hadden gebracht: Onder meer brachten zij een strenge wet tot stand tegen de houders van huizen van verdacht allooi. En niet het minst hebben de vrouwen hun invloed doen gevoelen bij de hoogst belangrijke drankwetten en een beweging voor verbodspalingen op het drinken op touw gezet, die in het openbare leven van Nieuw-Zeeland reeds merkbaar is. Een ander man, Richard Seddon, le minister van Nieuw-Zeeland zegt; Ik was zelf tegenstander van vrouwenkiesrecht, maar nu moet ik zeggen, dat het seer gunstig heeft gewerkt. Op verkiezingsdagen zijn de herbergen gesloten. 3e alkohol wetten zijn thans zoo , dat het noederland ze tot voorbeeld kan nemen. In Evolutie las ik, dat een veelbeteecenend man uit N.-Zeeland zei : De Afkomst van het stembiljet in de handen Ier vrouw, is voor deze streken geweest, lat verscheiden drankhuizen zijn gesloten :n de meeste des avonds na 11 uur niet neer mogen tappen, terwijl het voor ins, die in de gelegenheid zijn de zaken e overzien, schier een zekerheid is, dat veldra in heel de kolonie geen kroegen neer zullen te vinden zijn.

Ook in Amerika is de invloed van de vrouw merkbaar. Zoo bv. in Colorado. Daar lees ik in: Enkele indrukken op mijn reis door Amerika, van Dr. Jacobs : Door den invloed der vrouwen is het rooken en het drinken van spiritualiën voor kinderen beneden 16 jaar wettelijk verboden. Ouders, die het kind tabak of alkohol geven en menschen, die het aan hen verkoopen, krijgen 1 of meer dagen gevangenisstraf. Ook waar vrouwen invloed kunnen uitoefenen zonder het kiesrecht, door een volksstemming, is die invloed merkbaar. Zoo in Noorwegen, waar z.g. local option (plaatselijk verbod) bestaat. Als in een gemeente de meerderheid van alle meerderjarige ingezeten (ook vrouwen dus) stemmen vóór verbod, mag in die gemeente in geen 4 jaar sterke drank worden verkocht. Nu geloof ik stellig, dat er niet zooveel gemeenten zouden zijn, waar het verbod bestaat, als alleen mannen konden stemmen. Jammer is, dat alleen sterke dranken bedoeld zijn. Nu toch komt nog, betrekkelijk veel zelfs, dronkenschap voor in plaatsen, waar het verbod bestaat. Het drinken van wijn veroorzaakt dit. De vrouwen werken nu hard voor het kiesrecht, en dan zullen ze ook de andere alkoholische dranken in de wet opnemen. Zoo spoedig de vrouwen ook de wetten mee zullen maken, rekenen de drankbestrijders op een groote overwinning. Het is te begrijpen, dat met deze feiten voor oogen, de drankverkoopers alles behalve voorstanders van vrouwenkiesrecht zijn. Dat ze zich verplicht rekenen om het vrouwenkiesrecht tegen te werken, blijkt in Amerika meermalen. Duidelijk spreekt hun gevoelen uit het volgende berichtje, overgenomen uit The Pacific Wine and spirit Revieiv : »De drankhandel behoort, en wel spoedig tot het inzicht

uuuui/i u ^ O te komen, hoe groot gevaar in het vrouwenkiesrecht dreigt. Van de Amerikaansche vrouwen zijn 9 van de 10 tegen allen drankverkoop gekant. De drankhandel heeft van vrouwen, die nu eenmaal geen rede verstaan(!) geen kwartier of gunst te verwachten. Zij moeten door een beperkt kiesrecht buiten invloed gehouden worden.” In den staat Kansas hebben de drankverkoopers hun uiterste krachten ingespannen, en het voorstel tot invoering van vrouwenkiesrecht viel. Ze waren zoo tegen de vrouwen gekant, omdat deze zoo geijverd hadden voor een strenge drankwet. We kunnen er dus ook hier op rekenen: Is vrouwenkiesrecht er eenmaal, dan: wee den drank! Dit alles wetende, komen we er toe, ons af te vragen, hoe zou het hier in ons Nederland gaan, wanneer vrouwen het kiesrecht kregen. Zouden ze dan ook zoo tegen den alkohoi gekant zijn, dat we spoedig op een drankwet konden rekenen, die de dranjiverleiding zou verminderen, ja zou wegnemen misschien ? Wie weet. Wel weten we, dat veel sympathie bestaat, onder de vrouwen, voor onzen strijd, maar helaas, we zagen nog zoo weinig daden. Een kleine kern van vrouwen heeft met de drinkgewoonte voor goed gebroken, maar zij , die er zelf nog aan meedoen, kunnen we van haar veel verwachten ? Een betere wet dan de tegenwoordige, een waaraan we wat steun zullen hebben in onzen strijd, daarop rekenen we stellig, maar een absoluut verbod, een geheele verbanning van den alkohol uit de samenleving, ons eenig doel, dat is slechts mogelijk als het grootste deel van het Nederlandsche volk onze zijde heeft gekozen , als de meerderheid gebroken heeft met het groote kwaad der drinkgewoonte. Op u vrouwen, van wie veel verwacht wordt, rust dus de plicht om u te scharen aan onze zijde, om reeds nu invloed te oefenen op uw gezin, op uw omgeving, èn om u bovendien voor te bereiden voor uw taak het Nederlandsche volk te hervormen van een drinkend in een nuchter volk.