De kindersterfte — beter, de enorme sterfte onder de zeer jonge kinderen — is zoowat overal tegenwoordig aan de orde. België zal spoedig een wet krijgen, welke de crimineele praktijken ónmogelijk zal maken, door de laatste besprekingen van dit vraagstuk aan het licht gebracht. Een van deze praktijken is nl. het
EERSTE BLAD.
toedienen van alcohol aan den zuigeling. Vaak handelen simpele menschen, moeders en minnen, uit onwetendheid, en probeeren aldus het kind zoet te doen blijven. Doch niet zelden weten zij wat zij doen , en begaan eenvoudig een door de wet toegelaten misdaad. De alcohol en het kind, zoo schrijft de heer Aug. Gitté in Belang en Recht, zijn namelijk doodsvijanden. En nu wij in onzen tijd meer en meer begrip krijgen van onze verantwoordelijkheid tegenover het kind, is het hoog tija, dat al wie zich heeft bezig te houden met kinderen, op de hoogte zij van al het kwaad, dat uit alcoholgebruik voor het kind voortspruit. Zelfs op het ongeboren kind werkt alcohol nadeelig. Alcohol is namelijk een vergif, dat de werkzame bestanddeelen der cellen, het protoplasma aantast De teerc cellen der hersenen en van het geheele centrale zenuwstelsel, de zoogenaamde gangliëncellen, worden door den alcohol in hun voor het leven uiteist gewichtige werk gestoord. Over ’t algemeen oefent de alcohol denzelfden storenden invloed op alle levende bestanddeelen van hetmenschelijk lichaam, en in meerdere mate naar gelang de cellen teeder zijn, op de geslachtscellen derhalve in de eerste plaats. Zelfs voor het gering misbruik van sterken drank heelt de nakomelingschap, en meestal in meer dan één volgend geslacht, te boeten. Vaak bezwijkt het kind zeer jong, ten gevolge van nietnagegane oorzaken of later treden ontaardings-symptomen te voorschijn, zooals epilepsie of krankzinnigheid, idiotisme, onvoldoende groei, achterlijkheid, algemeene zwakheid; ook leidt de in het individu aanwezige aanleg tot misdadigheid, prostitutie, landlooperij of dergelijke.
Er is stellig een minimumgrens, binnen welke alcoholgebruik zonder nadeel is voor de kiemcellen. Om zulke grens te kunnen bepalen, zouden wij behooren te beschikken over statistieken aangaande de nakomelingschap van onthouders en niet-onthouders. Yoorloopig zijn zulke statistieken niet voorhanden. Wie dus voor kinderen te zorgen heeft, zal wel doen den weg der geheel onthouding te bewandelen, indien het hem of haar ernst is met het gevoel der ouderlijke verantwoordelijkheid. Niet zelden gebeurt, het dat een vader of moeder zich verwondert over de kwade neigingen van hun kind, alsof zij zelf niet de verantwoordelijke makers waren van deze kleine ziel en van dit kleine lichaam, en alsof de verklaring van al de zielsverschijnselen bij het kind niet moest worden gezocht hij de ouders! Doch zoover denken zij veelal niet. Omtrent geestelijke en lichamelijke ziektesymptomen bij kinderen ten gevolge van alcoholverbruik ontbreken proefondervindelijke onderzoekingen, zoodat wij aangewezen zijn op onderzoekingen bij het ziekbed. Het is echter een bekend feit, dat kinderen door alcoholgebruik de allerernstigste storingen ondervinden. Heeft de tijdens de zwangerschap 'gebruikte alcohol een nadeeligen invloed op het kind, niet minder is dit het geval bij de zoogende vrouw. Het kwam voor, dat op bepaalde dagen bij den zuigeling aanvallen van stuipen optraden, doordat de moeder of de min dien dag of den vorigen dag alcohol gebruikte. Tot dezelfde ziekteverschijnselen, of tot epileptische aanvallen, kan het toedienen leiden van wijn of jenever in de melk van het kind, een thans nog niet zelden aangewend middel om het zoet te doen blijven. Op denzelfden grond is de medicus tot de conclusie gekomen,
dat men het kind in geen geval in alcohol opgeloste medicijnen mag toedienen. Uit misplaatste goedheid laten de ouders het kind vaak alcohol meegebruiken. De kleine meent dat al w7at vader en moeder drinkt, bijzonder lekker moet wezen, en proeft graag eens daarvan. En als het kind dan een zeker aantal jaren achter den rug heeft — doch niet zelden een zéér gering aantal jaren — dan krijgt het aan tafel meestal ook zijn glaasje bier of wijn. Zelfs dit verdient afkeuring, daar ook zulk een »matig” gebruik op jeugdigen leeftijd schadelijk werkt. Deze langzame vergiftiging kan het teere organisme van het kind best missen. Hoe gevoelig het kind is voor alcohol, ziet men in gevallen waarin zeer veel alcohol werd gebruikt. Het zijn niet dronkenschapsverschijnselen, welke optreden bij het kind, zooals bij volwassenen, doch wezenlijke ziekteverschijnselen , meestal van epileptischen aard. Zelfs bloedingen van de hersenoppervlakte kunnen daarbij voorkomen. En niet altijd is daartoe noodig, wat wij gewoonlijk een groote hoeveelheid nemen. Dat is alles betrekkelijk en ook een klein Quantum heeft vaak aanleiding gegeven tot zeer bedenkelijke storingen. Bij acute alcohol-vergiftiging bezwijken de kinderen voor meer damde helft; of blij ven anders leidend aan epilepsie. * * * Occasioneel gebruik van alcohol komt begrijpelijkerwijze zeer veel voor onder de kinderen, en zal slechts afnemen naarmate de ouders op dit punt beter ingelicht zullen zijn. En van zulk regelmatig gebruik heeft de onderwijzer of leeraar in de school meermalen de nadeelige gevolgen bespeurd. Ook hierin behoort men evenwel de zwaardere gevallen van de lichtere te onderscheiden.
Bij kinderen, welke reeds vroeger een zware dosis alcohol hebben gebruikt, zijn het voornamelijk — behalve de zenuwen — lever en maag, welke worden aangetast. Het alcoholgebruikende kind krijgt aldus kwalen, welke anders slechts bij grijsaards voorkomen, namelijk hartof leverziekten, ontaarding der bloedvaten, maagstoringen enz. Vooral echter lijden zulke kinderen aan zenuwziekten. Overmatig alcoholgebruik bij jonge kinderen leidt geregeld tot idiotisme, en in de meeste gevallen sterven zij, voor zij den ouderdom van 13, 14 jaar hebben bereikt. Vele gevallen van epilepsie, gewoonlijk beschouwd als een erfenis der ouders, vinden in werkelijkheid hun oorzaak in regelmatig alcoholgebruik, zij ’t dan ook in kleine dosis. En meermaals heeft de arts dan ook verbetering in den gezondheidstoestand verkregen, zoodra de alcohol verwijderd werd. Neurasthenie is mede een der meest bij alcoholgebruikende kinderen gewone ziekten. Zij uit zich meest door hoofdpijn of slapeloosheid en wordt, daar zij gewoonlijk optreedt omstreeks het veertiende jaar, gesteld op rekening der overlading, die tegenwoordig heel wat in haar schuldenboek staan heeft. Even zeker is het, dat onze gewone levenswijs in menig opzicht en ons voorbereidt tot slachtoffers van een massa kwalen. Op jeugdigen leeftijd behoort derhalve zelfs het matig alcoholgebruik te worden vermeden, en dan zullen reeds heel wat schooljongens minder klagen over hoofdpijn en ook een gezonder slaap genieten. Nog is het gebleken, dat het alcoholgebruik bij jeugdige personen niet zelden leidt tot hallucinaties en voor krankzinnigheid vatbaar maakt. De gevolgtrekking ligt voor de hand. Het kind mag geen alcohol gebruiken onder geenerlei vorm. Op grond van de onderzoekingen der aliënisten mag men verklaren, dat de mensch veel gevoeliger is voor de schadelijke werking van alcohol in de kinderjaren en in den eersten daarop volgenden leeftijd dan later. Vooral voor den jongen mensch dus is alcohol een vergif, en in elke hoeveelheid. Alcohol behoort niet, zooals b.v. keukenzout, in het lichaam. Hoezeer er ook een maat bestaat, beneden welke geen nadeelige inwerking volgt, toch , blijft hij steeds de qualificatie »vergif” verdienen. Tegen alcohol bezit ons lichaam geen enkel verdedigingsmiddel. 4