Bredasche courant

Keciames betreffende de bezorjiins; dezer 1 ourant,

gelieve men tjuig op te geven aan ons bureau, Groote Harkt 35.

■ Veranderingen in advertentiën gelieve

men steeds op den dag der uitgave vóór 9 uur in te zenden, daar anders niet voor de uitvoering der verandering kan worden ingestaan.

Aan onze lezeressen. HEDEN VERSCHEEN oen nieuw boek van COBVEL1E SfOOBDWAl tfroüw Wjjnsté’s Uitstapje. Prijs ingenaaid ƒ 0,75. Gebonden f 1. VOORHANDEN IN: BROESES Boekhandel Groote Markt 33 Breda. De ondergeteekende wenscht te ontvangen van BROESE'S Boekh., Groote Markt 33 te Brena Cornelie Noordwal Mini Wüisiele'sUitsiapjB. M ff Iüï fö.75. WOONPLAATS. NAAM.

UB U1M1ULUC, uio ^ gevoerd is, om vast te stellen wie hoofdzakelijk voor het daar voorgevallene aansprakelijk geste;d behooren te worden, is gisteravond beëirdigd. Er werden dertig bevelen tot inhechtenisneming uitgevaardigd, die nog denzeliden nacht door gendarmen met behulp der infanterie en cavalerie werden ten uitvo. r gelegd. De inhechtenis genomen personen werden terstond in een gereedstaan den trein naar de gevangenis te Bettiune vervoerd. Alles ging zco vlug, dat het ónmogelijk kon worden verhinderd. Onder de gevangenen bevinden zich twee geheele families. Allen hebben deelgenomen aan de onlusten en meegedaan aan het plunderen en het vernielen van monumenten en inrichtingen van algemeen nut, doch het zijn slechts meeloopers: de eigenlijke leiders zijn nog niet gearresteerd. Velen van de gearresteerden verklaren tot staken te zijn gedwongen. Des morgens om vier uur waren zij door de stakers uit hun bed gehaald en met de bedreiging dat men hun huis in brand zon steken waien ze gedwongen mee te doen. Op deze wijze zijn duizenden tot s'akeu gebracht.

Den afgevaardigde Basly werd een aantal protesten tegen deze arrestaties toegezonden, i die deze aan de rechterlijke autoriteiten te i Bethune deed toekomen. I De berichten die uit net stakingsgebied komen zijn voor het overige nog steeds weinig gerust- i stellend. Te Lens is een brug van den mijnspoorweg door de stakers vernield. In Montigny wisten de troepen het vernielen van een voetbrug door een charge te voorkomen. Tegen den burgemeester van Montigny en zijne vrouw is een instructie geopend, wegens het deelnemen aan een optocht van manifestanten. Te Ostricourt werd des nachts een dynamietbom op de spoorbaan gelegd, die ontplofte en groote verwoestingen aanrichtte. Het groote aantal troepen, dat in deze streken is bijeengebracht blijkt dus Wel noodig te zijn. Volgens een officieele mededeeling hebben tot dusver van de 38,o©0 Eranuche geestelijken, die op grond van de wet op de scheiding van Kerk en Staat recht op levenslang pensioen of tijdelijke ondersteuning hebben, tot 15 April 27,242 aangevraagd om in het genot van een van beide te worden gesteld. De Uuiisclie ifijUsdng kwam gisteren weder bijeen. Voordat tot de agenda werd overgegaan nam de president het woord om op de gebeurtenissen te wijzen, die gedurende de vacantie voorvielen. Hij wees er op dat het verbonden koninkrijk Italië, met welks volk zoowel oude historische herinneringen als nieuwe banden van sympathie Duitschland ten nauwste vereenigen door een ongewoon heftige uitbarsting van den Vesuvius geteisterd werd. Nog ernstiger is de ramp die het hartelijk bevriende, stamverwante volk der Vereenigde Staten van Noord Amerika tioi Het Duitsché volk neemt haitelijls en innig rln-l aan Tfeze zware beproevingen (bravo!). Ik ben ervan overtuigd namens alle vertegenwoordigers van liet Duitsché volk te spreken, als ik van deze plaats die gevoelens uitspreek. (Levendige toejuiching.) De Hougaariclie regeeriag poogt niet alleen vrede in het eigen land te doen ontstaan, maar zij doet ook baar best de naiio naliteiten te verzoenen zelfs de Croaten,die sedert jaren de heftigste antagonisten van Hongarije zijn. Uit Boedapest wordt gemeld, dat tusschen de regeering van Hongarije en Croalië een overeenkomst is totstandgekomen; de Banus van Croatie, graat Pejacsowitsj , deelde in de gisteren gehouden bijeenkomst van de Croa tische nationale partij mede, dat de verschillen over de opvatting van de overeenkomst, die tusschen Croatie en Hongarije waren ontstaan , in den geest van de Croaten zijn opgelost. Voor den Croatischen dienst zullen Croaten worden gebruikt, voor de gemeenschappelijke posten zullen de Croaten gelijke rechten hebben als de Hongaren, en het gebruik der Croatische taal zal gelijk gesteld worden met dat der Hongaarsche. De Banus deelde verder mede, dat op verzoek van den monarch en in verband met de voorgenomen kiesrecht-wijziging voor Oostenrijk en voor Hongarije, ook voor Croatie de invoering van het atgemeene en gelijke kiesrecht op het program der meerderheid van rU»n nmatisp.hp.n [/Audi In f? is eren laatst.

Het bestuur van liet ©ostenrijksch lira- J ilitisoh verbond heeft een motie aange- ' omen, verklarend, dat de eer dringend ge- 1 iedt, dat het Jodendom openlijk alle solidariteit i an de hand wijst met de Joodsche financiers, I ie, hun rnenschenplicht ten achter stellend i iij hunne zaken, hunne bemiddeling hebben i erleend bij de deelneming van Oostenrijk aan le Russische leening. Het verbond verwacht ( lok van het bestuur der Israëlietische gemeente , e Weenen, dat dit door een duidelijke ver- j laring alle solidariteit met dit, de eer van het ■ lostenrijksche Jodendom ernstig kwetsend, | iplreden openlijk van de hand zal wijzen. ] Het verbond is een vereeniging ter bestiijling van het anti semietisme; zijn leden zijn ;eneesheeren, advokateu, kooplieden en indusriëelen. De moeilijkheid ia Servie !S nog altoos liet opgelost. De zitting der Skoepsjtina, die gisteren lijeen kwam, werd verdaagd, na de mede leeling van den mimster-president, dat het mbinet ontslag had gevraagd. Een nieuw cabinet kan echter niet gevormd worden, enzij de quaestie der koningsmoordenaars jvordt geregeld. Wanhopige pogingen worden aangewend im een ministerpresident te vinden; alles tuit steeds weer af op den eiseh, dat de samenzweerders quaeitie wordt opgelost. De Neue Freie Presgé meldt, dat de Koning rich wendde* tot Woejitsj, den gezant van Servie te Weenen ; deze weigerde een opdracht ie aanvaarden zoolang die quaestie bestaat. De oud-radicale club weigert het bewind te aanvaarden, daar zij niet overtuigd is voldoenden steun te zullen vinden. De jongi adicale club, waarvan de Skoepsjtina-president Nikolitsj voorzitter is, weigert zoolang de lifuo^ffcti«mra tjïKKJ^ffe IX»ct ’:•* gcicgcia* Wat moet de Koning doen? Zijn pos tie wordt onhoudbaar, zoo er niet een besiuit wordt genomen. Mag men de K'óln Ztg. geiooyen, dan zou er plan bestaan, om de zaak te regelen door liet vrijwillig heengaan van de samenzweerders Dit blad meldt, dat 70 officieren, die aan de samenzwering hebben deelgenomen, besloten hebben hun ambt ter beschikking te stellen van den Koning en van de regeering, om daardoor eene poging tot oplossing te doen. In den lt»li»an»eheö Senaat verklaarde minister Guicciardmi in antwoord op een der regeering gestelde vraag, dat de afloop van de conferentie te Algeciras alle mogendheden bevredigde. Italië trad verzoenend op, de internationale toestand is ongewijzigd. Er is geen enkele reden om wijziging te brengen in een staatkunde, die bevorderlijk was aan de be- I langen van Italië. Hel evenwicht in Europa is niet verbroken, de banden door het Drievoudig Verbond gelegd, zijn met losser geworden. Het Drievoudig Verbond blijlt de grondslag van de ltabaansche staatkunde. Het waarborgt de belangen van Italië in den Balkan en het Middellandsche Zeegebied, zonder een nauwere aansluiting met Engeland of toenadering tot Frankrijk te beletten en het blijft het element voor den vrede in Europa. (Toejuichingen.) De vooruitstrevende democraten in Warschau hebben een overeenkomst gesloten met de

Joden, waarbij is bepaald, dat van de twee v vertegenwoordigers voor Warschau één tot den h l3raëlietischen godsdienst zal behooren. Het U is niet ónmogelijk, dat de reactionnairen met v: het oog op die overeenkomst zich rauwer g aaneen zullen sluiten, ten einde U» ver kieming van een Jood te beletten. s Er worden, volgens den correspondent van 11 den Berl. Lolc. Anz., allerlei onwaardige middelen bij de verkiezing gebruikt. Door arme kiezers worden legitims.tiekaarten, zonder welke niemand tot de stembus wordt toege- _ laten, verkwanseld. Ook stemmën worden reeds verkocht. Voor een stem worden 10 kopeken tot 3 Rbl. betaald. v - -

Het drama Jezus van den liberalen predikant c Baars uit Vegesack is te Biemen voor de (] eerste maal met veel succes opgevoerd; de v orthodoxe geestelijkheid had te vergeefs getracht de voorstelling te beletten. Het stuk rj is wel grootendeels gedialogiseerd Evangelie, e maar bevat ook eenige dramatische gedeelten c en boeide door de opvatting van de Jezus- [ figuur. s In het correspondentieblad van de WerelJBibliotheek wordt meegedeeld dat het boek ; van F. Schmuit—-Degener over Rembrandt zoo versierd wordt met afbeeldingen naar [ werken van Rembrandt dat het mets mag hebben van de narigheid van ’t goedkoope, u tegendeel zoo goed wordt als de best ver- j zorgde luxe-uitguaf. sZelfs dr Bode’s kostbaar ( volledig werk over den schilder is trouwens in het opzicht der illustraties lang niet wat die tegenwoordig zijn kunnen”. Voor volgende nummers worden o. a. aan- ; gekondigd een veitaling van Ilias-fragmenten dum Gw> r * J on, il'A n xlpfij I van Faint door O. Adafirar »an van Hauptmann’s Gezonken klok door mr I. Hen, van een bundel van Diderot door F. Domela Nieuwenhuis enz. En de W. B. krijgt nog een nieuwe afdeeiing, N. B. geheeten, waarin alleen Nederiaridsche letterkunde zal worden opgenomen, oude en Dieuwe waardoor te gelijk in de W. B, meer plaats voor wereldliteratuur komt. Kloos heelt zich bereid verklaard uit Bilderdijk’s werken uit te zoeken die Gedachten ïwaarm ’s dich ers verbeelding en klank gevoel het beste uitkomen, waarin hij treft door zijn oorspronkelijke gedachte; waarin de breede rhytmische vaart van het vtrs den iezer voelbaar maakt, dat bier niet de knapp verzenmaker, maar de waarachtige dichter aan het woord is, en waarin hij geestig is” en ze te verbinden door een toelichting. Verder komen in de N. B. o. a, een bundel Zuiu-Nederlaudsch proza sinds 1830, uitgezócht door Emin. de Bom, een bewerking van Tyl Uilenspiegel door Stijn Streuvels, bundels van Eigenhuis, Van Hulzen, Beets, De Veroveraar enz. En het coirespondentieblad wordt een gratis periodiek voor de abormés van de W. B. Het moet nog eens gezegd: er zit gang en leven in deze uitgaaf. Op de uitvoering van Bach’s Matthaeus Passion in de Thornas-kerk te Leipzig heeft de daar verschijnende Signale für die mnsikalische Welt nog al wat aan te merken. Maar met

veel ingenomenheid maakt de redacteur van het bekende i ijdsclirift gewag van drie der solisten : den tenor Urlus in de eerste plaats, dan van de alt-zangeres Pauline de Haan—Mantfarges, en ook van Gerard Zalsman. .,Drei niederlandische Solisten — das war ein starkes Komp'iment der Leipziger andenhollandischen Bachgesang I”

Paardenbelasting N-Urauant. Uit de Memorie van Antwoord omtrent het wetsontwerp betreffende de heffing van eene bijzondere belasting ten behoeve van de provincie Noord-Brabant blijkt dat de minister van binnenlandsclie zaken den samenloop van omstandigheden betreurt, ten gevolge waarvan de behandeling van dit ont' rerp niet op een vroeger tijdstip heelt kunnen plaats hebben. De aangevoerde bezwaren tegen de door de Tweede Kamer genomen beslissing gaan etnigszins over het hoofd heen van dit wetsontwerp en treffen eigenlijk liet thans in de Provinciale Wet zelve vervatte belastingstelsel. De termijn van 5 jaren gedurende welke de belasting, telkens tot verminderd bedrag, zal kunnen worden geheven, geeft NoordBrabant voldoenden tijd om haar huishouding naar de verand rde omstandigheden in te richten. Dat de provincie thans als het ware zou worden gedwung. n tot het heffen van één bijzondere belasting, en wel van opcenten op de hootdsomrnen der vermogensbelasting en der bedrijfsbelasting kan niet worden toegegeven. Het gebit hier alleen een traag van opportuniteit, waaromtrent de wet aan de Staten het antwoord overlaat. De Minister kan zich niet vereenigen met Kampr Hnnr hpf aan nemen vuu het 1 diep in de autonomie der provincie zou hebben ingegrepen. Het oogmerk moge daarbij hebben voorgeze en om de paardenbelasting voorgoed te doen verdwijnen, formeel — dit zal wel geen tegenspraak ontmoeten — is de toekomstige wetgever door de gevallen beslissing niet gebonden. Het lag overigens destijds, bij de wijziging der Provinciale wet, allerminst in de bedoeling der Regeering om de paardenbelasting voor onbepaalden Ayd te bestendigen. De opvatting van eenige leden, dat de Staten van Noord-Brabant inderdaad verder hebben willen gaan in de richting waarin zich deze belasting beweegt, is juist. In de zomerzitting van 1895 is door hen vastgesteld een besluit tot heffing van eene belaning op rijwielen. Deze ontmoette bij de Regeering bedenking, omdat het oogmerk bestond de rijwielen tot een object van Rijksbelasting te maken. Ontkennend beantwoordde de Regeering de vraag ot het mogelijk is, afzonderlijk op enkele grondslagen voor de personeele belasting opcenten te heffen. Op de vraag welke de gevolgen van verwerping van het voorstel zouden zijn, antwoordt de Regeering dat in de eerste plaats alsdan met 1 Mei a, s. de paardenbelasting geheel zou vervallen, aangezien zij in 1903 slechts lot dat tijdstip is bekrachtigd. De Staten van Noord-Brabant zouden dan moeten overwegen op welke wijze het verbroken

evenwicht der begrooting van provinciale inkomsten en uitgaven voor 1906 sware te herstellen. Mochten zij de heffing van een andere bijzondere belasting of van de onderhavige in gewijzigden vorm ontwerpen, dan zou zoodanig voorstel met aandacht worden overwogen, maar moet de Regeering zich haar beslissing daaromtrent bij voorbaat voorbehouden. Ernstig weerspreekt de Minister het verwijt door eenige leden tot hem gericht over zijn houding in de Tweede Kamer. Daarbij wordt niet voldoende rekening gehouden met de groote gevaren welke het ontwerp in dien tak van volksvertegenwoordiging bedreigden. Veredeling van den volkssmaak. In het Utr. Dagblad drijft Damo een beetje den spot met een nieuwe veredeling van den volkssmaak : »Er zijn zoo van die tijden, dat een zekere groep van handelsmenschen de kroon spant in het reclamemaken. Nu eens zijn het de theeverkoopers, dan weer de horlogemakers of de handelaars [in fonograven, die tegen elkander op-re dameeren. Een begint er met iets buitengewoons, om de aandacht te trekken, en dadelijk gaan zijn concurrenten met hem wedijveren omdat stilzwijgen den schijn zou hebben of ze toestemmen dat het fabrikaat van X werkelijk beter was dan het hunne. Er ontstaat een wedstrijd in ’t leven maken, waarbij ik altijd moet denken aan jdie Engelsche rij wielfabriek, die voor haar fabrikaat »just a little better than the best” noemt, en aan het verhaaltje van Multatuli over den dadelverkoopenden Arabier, wiens Beo riep »de dadels van Hassa-ben-ditof-dat zijn driemaal grooter dan ze zijn I” Want het publiek schijnt nog altijd niet wijzer geworden dan die Arabieren, die’t geloofden en Hassan’s dadels kochten .... Op het oogenblik nu zijn’t sigarettenfabrikanten die de reclame beheerschen. Een van hen laat een kameel door de stad loopen met een onvervalscht Jordaansche Marokkaan in een rood pakje als geleider; een ander huurde of kocht een dromedaris en prakkiseerde die een compleeten Arabischen tempel op zijn bulten ; een derde bepaalde zijn keus op een keurig gekamde lama. En heel Amsterdam loopt uit om het hoofd te buigen voor de in deze exotische diersoorten geopende superioriteit van de sigaretten merk A, B of C. Al die buitenissigheden verdroten echter meneer D., die ook sigaretten maakt en ze óók graag verkoopt, maar bovendien een bewonderaar is van kunst Het is zelfs de vraag wat hij liever doet, sigaretten verkoopen of den volkssmaak veredelen. Want deze meneer liet, vooral om dat laatste doel te bereiken, zooals hij deze week aan de Amsterdamsche dagbladredacties mededeelde, vervaardigen een groot aantal borstbeelden van — Rembrandt. Maar wat voor borstbeelden! Gansch de aardbol schijnt uit zijn vijf werelddeelen de kleurenpracht te hebben afgestaan die dezen kleurkunstenaar uitbeeldt. Rood als de roodste roos van Jericho plooit zich de vriendelijk lachende mond, ’t diepe blauw der ochtendlucht kleurt het kloeke oog en den zwierig op één oor rijpe graan stond zijn verve af aan deze sierlijk opgekrulden knevel. De los golvende tuniek roept de herinnering wakker aan Tyrus’ kostbaar purper, en de schalks onderuitkijkende halskraag spreekt van de eeuwige gletschers der Alpen — en van de waschvrouw. Degeheele kleurcombinatie is ODgeveer gelijk aan die van een paradijsvogel die onder de electrische tram heeft gelegen, »en zal dus aanmerkelijk kunnen bijdragen tot veredeling van den volkssmaak en van de bewondering van het volk voor zijn grootsten schilder.” Iedere winkelier, die de sigai^tten van den heer D. verkoopt, zal aan gemelde volkssmaakveredeling moeten meewerken door het pronkstuk aan zijn winkelkast te plaatsen. En iedere rooker, die met de stukken bewijzen kan dat hij honderd doosjes van meneer D’s sigaretten heeft opgerookt, krijgt dit schoone beeld — cadeau. Wat nu de volkssmaak veredeld worden zal 1 Uit Zeeland. Men meldt uit Oud-Vossemeer: Het detachement pontonniers uit Dordrecht, dat onder commando van den lste-luitenant Van Asselt sedert eenige weken in de gemeente groote diensten heeft bewezen en van alle ingezetenen den hoogsten lof ontvangt voor zijn werkzaamheid en activiteit gedurende de ernstige dagen tijdens en na den watersnood, zal Vrijdagmorgen a.s. weder naar het garnizoen terugkeeren; eenige manschappen, benevens een der sergeanten, zullen nog tijdelijk hierblijven om hulp te verleenen bij het verschaffen van het noodige drinkwater aan de ingezetenen daar, zoolang de regenwateibakken niet in orde zijn en er geen meerdere regen valt, er behoefte blijft bestaan. Zoodra deze evenwel niet meer gevoeld wordt, zal ook de rest der manschappen terugkeeren. De Petersburgsche correspondent van de N. R. Ct. schrijft: Op initiatief van ds. Pantekoek schenkt de Hollandsche gemeente hier ter stede 5000 roebel ten behoeve van de slachtoffers van den watersnood in Zeeland. Een daklooze. Uit Schoterland meldt men: Onze nieuwbenoemde burgemeester, de heer Hebbes, thans burgemeester te Delfzgl, die met 1 Mei as. zijne betrekking aanvaardt, kan in de hoofdplaats (Heerenveen) geen woning erlangen. Er is geen enkel huis disponibel, zelfs geen burgerwoning. Adders. De onderwijzer v. d. H., te Wijnjeterp (Fr ) die in den tuin bezigheden verrichtte, is door een adder op twee verschillende plaatsen in de rechterhand gebeten. Met den meesten spoed werd geneeskundige hulp verleend. Het adres van baron van Heeckeren van Keil. Naar aanleiding van het bekende adres aan de Eerste Kamer van het Eerste Kamerlid baron van Heeckeren van Keil, gezant te Stockholm, dat op voorstel van de Commissie

voor de verzoekschriften aan den minister van buiterdandsche zaken is verzonden, met verzoi k om inlichtingen, heeft de hoefijzer-correspondent van het Hbld. zich tot iemand gewend, »die geacht kan worden van de gansche zaak op de hoogte te zijn» en van dezen het volgende vernomen: Toen minister Van Lynden, die onder het kabinet-Kuyper aan het hoofd stond van Buitenlandsche Zaken, meer en meer toonde dat hij, welke overigens zijne verdiensten waren, op dien post niet de rechte man was terwijl onze verhouding tot het buitenland destijds zelfs meer dan gewone zorg vereischte, werden niet alleen uit den engeren kring zijner collega’s, maar ook door hooggeplaatste personen daarbuiten, herhaalde pogingen aangewend om i den heer Van Lyndtn tot heengaan te bewe! gen. En nu bestond een van de vormen, waarin die pogingen werden aangewend, volgens de stellige verzekering van onzen zegsman daarin dat men, misbruik makend zelfs van den naam der Koningin, den gezant te Stokholm eveneens er toe trachtte te krijgen om ten nadeele van den heer Van Lynden op te treden. De heer Van Heeckeren echter weigerde niet alleen deze rol te spelen maar — aldus onze zegsman — wendde zich zelfs terstond tot zijn chef, den Minister, om hem in kennis te stellen met wat tegen hem gaande was. De heer Van Lynden deed navraag en toen de betrokken personen ontkenden dat zij stappen zouden hebben gedaan als door den heer Van Heeckeren waren bedoeld, hield hij het er voor d it deze laatste hem opzettelijk onwaar had ingelicht en droeg hij hem ten slotte voor tot ontslag. Toen vervolgens de gezant zich opnieuw verantwoordde, werd aan die voordracht geen gevolg gegeven . .. maar de beschuldiging van onware inlichting werd evenmin ingetrokken 1 Er werd toen getracht den heer Van Heeckeren tevreden te stellen door hem een zetel in de Eerste Kamer en een zeer hooge onderscheiding voor te spiegelen; de gezant wilde echter geenerlei eerbewijs aanvaarden, tenzij hem uitdrukkelijk werd verzekerd, dat de beschuldiging van onwaarheid spreken zoo niet formeel ingetrokken, dan toch in elk geval nimmermeer herhaald zou worden. Dit geschiedde en daarop werd bewerkt dat de heer Van Heeckeren tot lid van de Eerste Kamer werd verkozen en dat hem (dit gebeurde nog onder het contra-seign van minister Ellis, die tijdelijk minister van buitenlandsche zaken was) het grootkruis van de Oranje-Nassau-orde werd verleend. Zeer kort daarna echter trad het nieuwe Ministerie op en de gezant bespeurde al heel spoedig, dat niet alleen de quaestie niet uit de wereld was, maar dat ze hem zelfs in zijn loopbaan zou schaden. Hij trachtte toen ook den nieuwen minister van buitenlandsche zaken tot de overtuiging te brengen dat het gelijk in deze aan zijn kant was, maar ook deze nam het standpunt in van minister van Lyrden. Eerst daarna heeft de heer Van Heeckeren zich gewend tot de Eerste Kamer, het college waarvan hij lid is. Volgens onzen zegsman zou zelfs in dat stadium van de zaak de kans op een geruchtlooze oplossinsr niet, verkeken zijn Hu „au dooicricTi iTrerrnamelijk de beschuldiging verder had laten rusten, maar haar dan ook niet op eenige wijze ten nadeele van gezant had doen komen — ware het niet dat de Eerste Kamer nu jutst bijeen kwam en de commissie hare rapporten had uit te brengen. Ten slotte — zegt de correspondent — zij hierbij nog opgemerkt dat het deze quaestie is geweest — en niet een geschil over het gelijktijdig gezant en Kamerlid zijn, zooals men wel gemeend heeft = die veroorzaakt heeft dat de heer Van Heeckeren zijn Kamerzetel zoo lang onbezet heeft gelaten. En het spreekt vanzelf, zoo voegde onze zegsman hieraan toe, dat zoolang deze zaak geene voor hem bevredigende oplossing heeft gekregen (in den zin van het uitdrukkelijk laten rusten gelijk hiervorens is aangeduid) de heer Van Heeckeren ook nu evenmin gebruik maakt van zetel als van decoratie. Prijsvraag vredespaleis. Op de prijsvraag voor het Vredespaleis zijn bij de Carnegie-stichting ingekomen ‘217 ontwerpen, omvattende meer dan 3000 teekeningen. Tot dusver zijn geen ontwerpen behoeven te worden afgewezen wegens overschrijding van den termijn van inzending. De openbare tentoonstelling der ingekomen ontwerpen zal waarschijnlijk in de maand Juni plaats hebben. Uit de $. D. A. P. Wij lezen in Het Volk'. Bij het Partij-secretariaat is het bericht ingekomen, dat Wibaut, Wijnkoop, Loopuit, Gorter en Mendels zich niet meer beschikbaar stellen voor lid van het Partijbestuur. De namen van deze candidaten worden dus van de lijst geschrapt. Aan de federatie Amsterdam zal verzocht worden nieuwe dubbeltallen te vormen voor de functie van voorzitter en voor de overige twee leden van het Dag. Bestuur. Onthoofd, Een schildersgezel, Leo Jansen genaamd, zat in een trein om naar Sint-Truiden te rijden. Nabij Landen stak hij het hoofd buiten den wagen, juist toen een trein in tegenovergestelde richting voorbijreed. Een portier van dien trein stond open en sloeg dien man het hoofd van het lichaam. Berner Conventie. Door 23 boekhandelaren en uitgevers is een adres aan de Tweede Kamer gericht tegen de toetreding van Nederland tot de Berner Conventie. Na bestrijding van de argumenten, in verschillende adressen vóór die toetreding aar.gevoerd, maken zij ten slotte als hun ongeschokt gevoelen kenbaar; dat het prijsgeven van het vrije vertalingsrecht niet door de eischen van het recht, evenmin door het beginsel van eerlijkheid of billijkheid wordt gebodei.; dat ook de practijk het niet vordert, en dat het indruischt tegen ons nationaal belang. Zij verzoeken daarom de Kamer dringend geen stappen te willen doen in de richting, door de door hen bestreden adressen gewenscht. ,

Geestelijke adviseurs der Vakvereenigingen. Er is een brochure verschenen van den heer Jos. Schrijvers, getiteld: »De eigenlijke verhouding der geestelijke adviseurs tot sociale vereenigingen,” waarop Het Volk de aandacht vestigt. Dit blad noemt het een geschrift, hetwelk, met alle gematigdheid in den vorm, toch een vernietigende aanval op het stelsel der kerkelijke voogdij over de vakvereenigingen beteekent. In zuiver economische zaken, meent de heer Schrijvers, zijn de arbeiders in den regel kundiger dan de geestelijke adviseur ; zij zullen bijv. zelven de beteekenis van een uur minder arbeid of een gulden meer loon beter kunnen schatten dan hg. Het is ook voor den geestelijken adviseur beter als hij niet zoo’n groote verantwoordelijkheid op zich laadt. De invloed van den geestelijke zou ook tal van werklieden kunnen afstooten. Onthoudt men de arbeiders op hun terrein in zuivër economische zaken vrijheid en zelfstandigheid, dan loopen zij over naar ’t andere kamp of blijven pruilen in eigen tent, onverschillig voor elke beweging. De arbeiders verlangen «dezelfde vrijheid als de Katholieke fabrikant, die wel de voorschriften van gerechtigheid en liefde gehoorzaam uit de handen der Kerk wil ontvangen, maar daarna de grenzen van loon en arbeidsuur naar eigen inzicht vaststelt.” «Evenals — zoo heet het nog — Protestant, ongeloovige naast elkaar staan in de fabrie ken en mijnen bij hun arbeid, zoo staan zij ook naast elkaar daarbuiten, wanneer over dien arbeid geschil ontstaat. En dan is er geen tijd om allerlei clubvergadeiingen te houden, maar beslist de door elkaar gemengde «massa,” — en nog eens duidelijker »Een maatschappelijk orgaan kan niet confessionneel wezen.” Het rommelt — schrijft Het Volk met het oog op het bovenstaande — in de Kath. vakvereenigingen. Het voorbeeld der klassegenoo ten in de vrije vakvereenigingen, die de eene verbetering der arbeidsvoorwaarden na de andere veroveren, brengt hen onvermijdelijk tot nadenken over de oorzaken, waarom zij zoozeer bij die minder geknevelde makkers ten achter blijven. Het voorbeeld der Katholieke patroons, die, door geen geestelijke adviseurs belemmerd, zich vrijelijk mogen vereenigen niet alleen met geloofsgenooten, maar tot zelfs met de meest godsdienstlooze medepatroons, maakt het onmogelijk op den duur de vraag van de lippen te weren: waarom mogen wij dat niet ? Deze brochure is een teeken van de gewichtige kentering, welke in de geesten der Ka thoheke arbeiders bezig is zich te voltrekken en die, consequent doorgevoerd, slechts tot één gevolgtrekking kan leiden, n.l. deze: alle ar beiders, zonder onderscheid van geloot, behooren één te zijn in den strijd tegen het kapitalisme. Minimam loon en maximum arbeidstijd. In de te ’s Hertogenbosch gehouden raadsvergadering is een voorstel van het raadslid, den heer Thijssen, om in de bestekken der gemeente bepalingen od te nemen omtrent mnmnuTfrioon en rnaximum-arbeidsduur, met 11 tegen 9 stemmen verworpen. Het voorstel, waarvan het lid, de heer Jansen, o.m. zeide: »Ik kan mij niet verklaren, dat in dezen raad geen meerderheid voor dit onschuldig voorstel zou te vinden zijn, terwijl voor het lot van gemeente ambtenaren door dien raad zoo prijzenswaardig wordt gezorgd,» werd door het lid, den heer Van Gerve, bestreden op grond, dat de patroonsbond het aangewezen lichaam is, om, indien noodig, den loonstandaard in Den Bosch te verhoogen, dat de voor het voorstel gemaakte propaganda hooger loon en minder arbeid op den voqrgrond stelde en dat de loonen in Den Bosch 17, 18 & 19 ct. per uur, bij 12 uur arbeid in den zomer en 8 a 9 in den winter, per dag, alleszins voldoende moesten geacht worden, lettend op de min geoefendheid van de meerderheid der werklieden. Tot commissaris keurmeester van het gemeente-slachthuis is benoemd de heer ”an Hootegem, rijks-v<-earts, en tot, diens assistent de heer M. Seijffers, op salarissen resp. van ƒ1500 en ƒ800. Gestikt. Gisterenochtend, toen de heer Rijnders, bediende van den heer Kroon, kruidenier in de Liebergerstraat te Hilversum, zich aan zijn winkel vervoegde, werd hem op herhaald schellen niet open gedaan. Eindelijk, na lang wachten, verschafte hij zich met , eweld toegang en bij onderzoek bleek, dat de heer Kroon, zijn vrouw en zijn kindje van 8 maanden als dood in bed lagen Door toegeschoten buren en voorbijgangers werd dadelijk lucht toegevoerd en politie en dokter gewaarschuwd. Dezen moesten bij de vrouw en het kindje den dood door verstikking constateeren. De man was slechts bewusteloos. Deze laatste werd per brancar ‘ naar de R. K. Ziekenverpleging vervoerd. Zyn toestand is echter zeer zorgwekkend. Men meent dit treurige geval met zekerheid te kunnen toeschrijven aan kolendamp, daar in de kamer naast de slaapkamer, daarvan door een openstaande deur gescheiden, zich een brandende kachel bevond, die niet in orde scheen. Reeds meer had men „stank” daarbij waargenomen. Pokken. In het Academisch Ziekenhuis te Groningen heeft zich een geval van pokken voorgedaan. Alle patiënten die met den aangetaste op één zaal lagen, zijn naar barakken overgebracht. Ook in de stad heeft zich een geval voorgedaan. Een spoorwegdief. Te Vlissingen werden Zaterdag in een kastje van de goedeienloods van de Staatsspoorwegmaatscljappij verschillende goederen ontdekt, die vermoedelijk waren ontvreemd. Maandag werd een 21 jarige arbeider in dienst der Expl.-Mij. aangehouden als de vermoedelijke dader. De man woont te Oost- en West Souborg en ten zijnen huize werden schillende goederen gevonden, die vermoedelijk mede ontvreemd zija. De man heeft bekend en is voorloopig aangehouden.

OORLOGSROMAN door S E E S T E R N. 16. De vernielde en stukgeschoten schepen werden naar de havens gezonden, en de opengevallen plaatsen met nieuw uitgeruste schepen aangevuld. Ook de mobilisatie der duitsché schepen werd ijverig voortgezet. Den 2den April waren alle voorhanden schepen uitgerust; slechts het linieschip iSchwaben” lag te Kiel in het dok om hersteld te worden. Ook de pantserkruisers ïSiegfried” en ïHagen”, die op elkander geloopen waren, moesten hersteld worden. De oudere schepen van het typeiSachseu” bleven voorloopig te VI ilhelmshaven in reserve. Met koortsachtigen ijver waren in Cuxhaven de batterijen hersteld, de onbruikbaar geworden kanonnen vervangen, en met de voorraden zwaar geschut, bij Krupp en Erhardt aanwezig, nieuwe batterijen opgericht. Het pantserschip nWittelsbach” werd, om eeu spoedige reparatie te bevorderen, te Brunsbüttel in de sluis gesleept, waar de beschadigde pantsering in drie dagen tijds kon worden opgelapt. De ïGazeüe” werd hersteld in het drijvende dok, dat naar Brunsbüttel gebracht was, en dat ook later, na den slag bij Helgoland, goede diensten deed. Alle drijvende dokken uit Hamburg werden naar de Elbemonding gesleept, waar zij de beschadigde torpedobooten en kleine kruisers uit de blokkadelinie onmiddellijk konden opnemen. De vernielde mijnversperring werd opnieuw gelegd en ditmaal werd een nit stalen trossen vervaardigd spernet als bescherming tegen onderzeesche booten aangebracht, Op den 2Sslen Maart was men erin geslaagd, op het eiland Neuwerk een ballonstation op te richten, dat in verbinding met den ballon eaptif boven het fort Kugelbaake niet alleen diende tot waarneming der blokkade vloot, maar tevens bij dag een zekeren waarborg leverde tegen aanvallen van onderzeesche booten, die vooral bij het fransebe eskader zeer talrijk waren; de vlakke zee, aan de kust toch is van zekere hoogte gezien doorschijnend, en de donkere onderzeesche booten staken scherp af tegen het heldere zand van den zeebodem. Herhaalde malen kon de waarnemingspost van den ballon het eskader in den Eibemond bijtijds voor de nadering van onderzeesche booten waarschuwen. Ook konden op de signalen uit het ballonstation mijnen worden ontstoken, die de onderzeesche booten vernielden. Bovendien werd een voortdurende bewakingsdienst onderhouden. Kiel werd door vooruitgeschoven kruisers en door de als hulpkruisers in dienst ge stelde stoomschepen der groote reederijen, tegen een vijandelijken aanval uit de deensche wateren beschut. De engelsche schepen in de Oostzee werden door duitsché kruisers buitgemaakt. Doch de meeste engelsche koopvaarders hadden bijtijds in neutrale havens een toevlucht gevonden. In Kopenhagen lagen dozijnen engelsche stoomschepen aan de kade, en men kon niet beletten, dat de bemanning langs een omweg naar bet vaderland terugkeerde en op de engelsche vloot dienstnam. Op Voorpost. Voor den vijand begon thans, wijl voordat zijn strijdmacht was aangevuld geen nieuw gevecht geleverd kon worden, de moeilijke en inspannende blokkadedienst. Dag en nacht moest rekening worden gehouden met de bijna intacte

duitsché zeemacht, waardoor de dienst voor ae zeelieden zeer vermoeiend werd. Wilde men zijn aanwezigheid niet door zoeklichten verraden, dan moest men aan boord der vijaudelijke schepen alleen op oog en oor vertrouwen. De ruwe zee en de heftige stormen brachten de vloot ook nadeel toe ; het koene optreden van duitsché torpedobooten deed een aantal kleinere schepen en ook een fransch pantserschip verloren gaan. Door het aanbrengen van gevoelige telefoontoestellen onderdeks trachtte men bij kalme zee het gedruisch der naderende torpedoschroeven waar te nemen. Doch de bemanning leed zoozeer onder deze voortdurende waakzaamheid, dat de kruisers hoogstens een week in de postenlinie konden blijver, en dan moesten worden afgelost De schepen, die nLt in dienst waren, werden zijwaarts, halfweg tusschen de deensche kust en Doggersbank opgesteld. De pantserkruiser sFriedrich Karl” die door het kanaal van Holtenau naar Kiel was teruggekeerd, lag noordelijk van SKagen in de buitenste postenlinie, die tegen de nadering des vijands door de skandinavische wateren waken moest. Alle lichten waren zorgvuldig afgedekt. De zee stond hoog en witte schuimvlokken stoven tegen de scheepswanden op. De wachthebbende officier, op de commandobrug staande, ontving uit den signaalmast het bericht, dat aan bakboordzijde beweging van schepen gezien werd. Een sein naar de machinekamer deed het scbip met volle kracht vooruitstoomen. De man aan het | zoeklicht was op zijn post; met een vaart van 21 knoopen sneed de kruiser door de zware golven. Plotseling werd een verblindend wit licht zichtbaar; de gloed van een zoeklicht viel opdesebui mende golven voor den boeg van de »Friedrich Karl”. Als een spookgestalte verrees daarboven het grauwe vaartuig door dien lichtglans omgeven ; als de bemanning van een spookschip doken de I onbeweeglijk op hun post staande artilleristen uit

deu nacht op, en daarna vertoonde zich de hooge signaalmast met zijn toestellen van staaldraad °Nu vlamden ginds in den nacht een paar gele bliksemstralen en huilend suisden de granaten door het takelwerk van de nFriedrich Karl , die echter reeds door het schijnsel van het zoeklicht heen, in de duisternis verdwenen was, Die plotselinge verandering was oogverblindend, en alleen de roode vlammen uit de vijandelijke kanonnen en het suizen der in het water slaande granaten getuigden, dat het zooeven gebeurde geen visioen was geweest. Daar klonk opeens een vreeselijk geschreeuw : het voorschip van de ,Friedrich Karl” was met een geweldigen stoot tegen iets aangekomen. Het zoeklicht boven in deu vooralen signaalmast wiei p zijn schijnsel uit de hoog',e naar voren, waar een ontzettend rumoer was van kraken en barsten van vernield metaal en neerstortende zware gewichten. Een afschuwelijk tooueel ! Met haar scherpe ram was de sFriedrioh Karl” geloopen in den zijwand van eeD gioot stoomschip met drie zware schoor* steenen Op dit vreemde schip, welks boeg den naam »Lueania” vertoonde, liepen eenige menschen schreeuwend en kommandeerend heen en weer. Op dit kritieke oogenblik sprongen op de »Friedrich Karl” twee vijandelijke granaten dicht bij den voorsten toren, die dadelijk automatisch draaide en met zijn kanon van 21 o.M. in de duisternis schoot Ook de bakboordartillerie nam langzaam het vuur over. Nu wierp het engelsche zoeklicht ! opnieuw zijn schijnsel, en het donkere watervlak scheen plotseling bedekt met een lange rij vijandelijke schepen: De engelsche vloot, die naar Kiel stoomde. Door den stoot was de zware romp van den duitschen kruiser diep in het vijandelijke transportschip gedrongen. Een paar si coaden na de botsing liet de »Friedrich Kaïl” achteruit stoomen, en langzaam, duim voor duim, schoof het s'alen lichaam terug, een kolossaal gat met verbogen en

verscheurde randen achterlatend in den wand der sLucauia”. Witte damp steeg op uit de diepte van liet bescaadigde schip, en bruisend en schuimend stortte de zee naar binnen. Nauwelijks was de vFriedrich Karl’ weer vrij, of de »Lucinia” heide over naar stuurboordzij, zoodat het dek met de honderden schreeuwende menschen schuin naar het duitsché schip was gekeerd Eukele engelsche solda'en waren werktuigelijk, uit drang tot zelfbehoud, op de sFriedrich Karl” overge.-prongen, anderen trachtten de booten gereed te maken, wat aan stuurboordzijde niet meer kon, omdat daar de verschansing bet water reeds raakte, liet watervlak was nu helder verlicht door verschillende zoeklichten. In de eerste veirsssing was de aandacht van alle engelsche schepen op de ongelukkige sLucania” gevestigd. Van de 1500 man infanterie, die zieh aan boord bevonden, werd nauwelijks een derde deel gered. Toen het schip na eenige minuten door het springen van den ketel zonk, nam het bijna duizend manschappen mee in de diepte. Eer men nog den geheelen omvang van liet oDgeluk kende, was de sFriedrich Karl” weer in de duiternis verdwenen De verrassing van de haven van Kiel was dus mislukt. Keeds des morgens om 5 uur werd daar het naderen der engelsche vloot bekend ; zij verse: een den volgenden dag, door den grooten Belt stoomend, voor de Kieler Bocht, waarop de duitsché | kruisers zich terugtrekken, z:eh voorloopig tot een nauwgezetteu postendienst bepalend. Daar de Fngelsehe vloot de in Kiel gestationneerde strijdkrachten ver in sterkte overtrof, kon van duitsché zijde uiet eenige kans op welslagen geen aanval i worden beproefd; men trachtte daarom den blok — - kadediènst van den vijand door herhaalde nachte; lijke overvall ngen te bemoeilijken, ï j ( Wordt vervolgd.) „