Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant en Vrije Twentsche courant

De Britse minister van buitenlandse zaken, Herbert Morrison, heeft gisteren In het Lagerhuis meegedeeld dat de Britse delegatie, die in verband met het oliegeschil in Iran vertoefde, uit dit land is teruggeroepen na besprekingen van slechts één dag met de Iraanse regering. Morrison richtte zich tot een in spanning toehorend Lagerhuis, even nadat bekend was geworden dat de Perzische regering de instructie had uitgevaardigd tot het overnemen van de productie, en de verkoop der olieproducten uit de door de Britten geexploiteerde olievelden. Morrison herhaalde dat Groot-Brittannië met geweld zou binnentrekken wanneer orde en wet niet gehandhaafd werden en de levens der Britse onderdanen in gevaar zouden komen. Men verwacht, dat Engeland de oliekwestie binnen de komende 48 uur bij het Internationaal Gerechtshof aanhangig zal maken.

N. Y. Times: Verliespunt voor het Westen Morrison bewaarde echter een volledig stilzwijgen over enige tegenactie die de Britten op het ogenblik in de zin mochten hebben. Engeland had Perzië geld aangeboden voor de tegenwoordige behoeften en in beginsel de nationalisatie aanvaard. Het was echter duidelijk, dat de Perzische gedelegeerden „volledige capitulatie" eisten. Morrison waarschuwde, dat slechts een kleine afwijking van „het hoge peil van het technische kunnen van de Britse staf" onherstelbare schade aan het oliegebied zou kunnen toebrengen en mogelijk doden en gewonden zou kosten. Toen Morrison zijn verklaring geeindigd had drongen de conservatieven aan op een debat over de oliekwestie. De regering stemde er in toe morgen, Donderdag, een dergelijk debat te houden. Morrison zal vandaag een alomvattende verklaring over de oliekwestie afleggen. als inleiding van het debat. Op de vraag of er enig bewijs was van een Perzische poging om de olieraffinaderij te Abadan in beslag te nemen, antwoordde Morrison: „Niet voor zo ver ik weet".

Achcson: Amerika verontrust en teleurgesteld De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dean Acheson, heeft op zijn persconferentie verklaard, dat de toestand in Perzie in de laatste 24 uur een keer naar het kwade heeft genomen. Amerika was zeer verontrust en teleurgesteld over het afbreken der onderhandelingen en het hoopt ten zeerste, dat de deur nog open was voor onderhandelingen en besprekingen. Amerika had gehoopt en geloofd dat het aanbod van de oliemaatschappij tot basis zou dienen van de besprekingen teneinde tegemoet te komen aan de wens tot nationalisatie van regering en volk van Perzië. Het speet Amerika, dat het aanbod abrupt van de hand gewezen was. Acheson zeide te hopen, dat de Iraanse regering haar houding zou herzien en voort zou gaan met de onderhandelingen. Amerika bleef Perzië wijzen op de zeer grote technische problemen waartegenover het zich in de olieindustrie geplaatst zou zien als het voortging op een unilaterale grondslag te handelen. Acheson voegde er aan toe, dat de toestand critiek was

(Van onze weerkundige medewerker). ^ andaag — 2( Juni ~ is hel de langste dag. iVu moet dit niet ie precies genomen worden, want in werkelijkheid verschillen de tijden waarop de. zon op en onder gaal. enige dagen —' zowel vóór als na deze datum — maar heel weinig. Wel precies kunnen wij zijn over het tijdstip waarop de zon in het z.g. zomerpunt staat. Dit heeft dit jaar niet op 21, maar op 22 /uni plaats en wel des ochtends om 6 u. 2" min. Na dit tijdstip zullen de tijden waarop de zon boven de horizon vertoeft steefis korter worden. \ elen krijgen al een ietwat sombere stemming, wanneer zij bedenken dat nu de dagen at weer gaan korten, terwijl hel nog vrijwel helemaal geen warm zomerweer is geweest. \\ an neer wij echter de normaalcijfers van een zomer bekijken, dan blijkt dat de warmste tijd in Juli komt. welke maand gemiddeld ook de warmste van het gehele jaar is. \ an hel achter ons liggende \ oorjaafsseizoen durven wij nauwelijks iels meer te zeggen. In [Je Bilt bedroeg de gemiddelde temperatuur over de maanden blaart. April en filei 7.7 tegen 8.6 gr. C normaal. Lr wer den totaal 523 uren zonneschijn waargenomen tegen nonmuil 50/. In De Bilt viel 2/6 mm. regen, nor maal l r ,0 mm. Het voorfaar was sedert 19fl nog- niet weer zo koud geweest, terwijl het op tal van p/aalsen tot hel natste van de laatste eeuw behoorde. Hopen we, dal we in September een beter geluid over het nu voor ons liggende zomerseizoen kunnen laten horen.

Weerbericht

Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Donderdagavond tot Vrijdagavond. (Opgemaakt te 10 uur.) Warm weer Warm cn overwegend zonnig weer met een matige wind uit Oostelijke richtingen. Droog, behoudens een kleine kans op onweer in het Zuiden van het land. Vrijdag 22 Juni: Zon op 4.19 — onder 21.04 Maan op 23.41 — onder 7.34

Generaal Eisenhower heeft in Parijs ver gaderd met de staf van het oppercom mando van alle troepen van het Noord Atlantisch Pact. Op de eerste rij van l.n.r admiraal Sir Patrick Brind (Engeland) generaal der luchttroepen Lauris Nor stad (U.S A.|. generaal Augustin Guil laurac (Frankrijk), maarschalk Burggraaf Montgomery van Alamcin (Engeland), generaal Eiscnhower (U.S .A.) generaal Saunders (Engeland), admiraal Lemonnier (Frankrijk), admiraal Jaufard (Frankrijk). Tweede rij: generaal W. von Tangen-Hanstccn (Noorwegen) ereneraal M Lazzaro de Castiglioni (Italië), generaal Gruenther, chcfstaf van generaal Eisenhower. generaal Gorz (Denemarken) generaal Taylor (U.S «f >

(Van onze speciale verslaggever). Moeilijk is het om bepaalde hoogtepunten op te merken in het bezoek van onze landsvrouwe aan het vriendelijke cn gastvrije Luxemburg, dat zich letterlijk cn figuurlijk van zijn zonnigste zijde heeft getoond. Immers iedere ontvangst en elke tocht door de hoofdstad of één der omliggende plaatsen vormde een gebeurtenis op zich zelf en had haar eigen bekoring.

Met haar charmante glimlach. ha^r grote interesse en zeker niet in de laatste plaats door haar eenvoud, heeft Koningin Juliana de harten van alle Luxemburgers gewonnen. De beminnelijkheid, waarmede het vorstelijk naar het volk van Luxemburg tegemoet is getreden, heeft iedereen getroffen. Zeer geapprecieerd heeft men de kranslegging door Koningin en Prins gistermiddag aan de voet van het monument, voor de gevallenen uit de twee wereldoorlogen. Deze symbolische handeling is gezien als een blijk van oprecht en hartelijk medeleven

met het diepe leed. dat in twee gruwelijke oorlogen ook over Luxemburg is gekomen en waarvan de sporen, evenals in Nederland, nog geenszins zijn uitgewist. Van een wel zeer bijzondere aard is geweest de gala-soiree in het Palais Municipale. Slechts een zeer select gezelschap was voor deze avond, waarvan het programma bestond uit een toneelvoorstelling, uitgenodigd Het waren de leden van de regerin" parlement, en het corps diplomaticus en de Luxemburgse societv. Op de aansluitende receptie heeft Koningin

Juliana zich met vooraanstaande Luxemburgse persoonlijkheden onderhouden en zich aan een vertegenwoordiging van de Nederlandse kolonie laten voorstellen. Veel belangstelling toonde Hare Majesteit voor de afvaardiging v de Luxemburgse jeugd, met wie zij problemen betreffende ieugdvorming en -organisatie besprak. Er zijn vele voorvallen geweest, welke niet op het officiële programma stonden. Wij denken aan de enige Nederlandse vrouw, die in Dudelange woont en die oarmantig op de auto van de Koningin toestapte. Hartelijk schudde zij de Koningin de hand „Uw moeder en vader heb ik zeer goed gekend, en nu moet u mij toch eens vertellen, hoe gaat het met u uw man. en uw kinderen..." Zo sprak zi.i tot de enigszins verblufte vorstin. En toen deze vrouw van de Koningin hoorde, dat Prins Bernhard in een andere auto was gezeten, ging zij ook hem bezoeken. De Prins kree° een omstandig verhaal, waarnaar hr overigens met grote interesse luisterde. En ook hij kreeg een ferme handdruk van deze Nederlandse vrouw, die ver van huis haar Koningin niet was vergeten. Voor vandaag, de laatste dag van hel bezoek, staat een tocht naar het stamslot van de Nassau's te Vianderi en een sanatorium op het programma.

„Het gehele Nederlandse volk za goed moeten begrijpen, dat wij gezamenlijk voor deze taak staan en dat wij alleen door gezamenlijke inspanning deze moeilijkheid onder de knie kunnen krijgen." Dit ernstig woord werd gistermiddag gesproken door de minister van Wederopbouw en Volkshuisvestiiv ter gelegenheid van de officiele op levering van d,e zo geheten 500ste — in werkelijkheid de 568ste cn tevens laatste — te Apeldoorn gebouwde montagewoning. De minister heeft al eens een bescheiden suggestie gedaan, dat welkend Nederland iets langer zou paar werken en de betaling daarvoor niet in geld. maar in obligaties in een wo ningbouwlcning zou ontvangen Voorts zou een beperking van 10 pet op het gebruik van alcohol, tabak snoep en andere luxe artikelen reeds een zodanige besparing opleveren, dat daarmede de woningbouw uit het slop zou zijn. Maar wil men iets dergelijks niet, dan moet men 't mij niet verwijten — aldus de bewindsman —, als er geen nieuwe woningen meer worden gebouwd. Komende op het aanbod van de levensverzekeringsmaatschappijen, om f 250 millioen over een tijdvak van twee jaar voor de woningbouw beschikbaar te stellen, zeide spr., dat dit wel mooi lijkt.. maar in feite toch niet meer dan f 125 millioen per jaar betekent, waarbij men moet bedenken. dat er een bedrag van Rr >0 a 700 'nillioen gulden aan vlottende schuld, nog moet worden geconsolideerd. Laat men zich on een dergelijk bedrag f och niet blind staren. Het is niet -neer dan een druppel op een gloeiendc Dia, at Voorts wiide de minister een be-oep doen op de gemeentebesturen im de grootst mogelijke zuinigheid l e betrachten. Men dient goed te be'riipen. flat voor al'e overheidsuitgaven een beroep on de kapitaalmarkt "noet worden gedaan. Zijnerziids wilde snr. gaarne toezeggen, alles te zul'en doen. om de woningbouw voort'an" te doen vinden. Dat de woningnood een van de ergste kwalen van ^ze tiid is. daarvan is spr. meer dan vie ook. overtuigd. Oude man gedood AUTO REED KAMER BINNEN. t Te Sneek verloor de bestuurder van *en zwaar geladen vrachtauto de macht over zijn stuur. Na eerst een telefoonnaal te hebben geramd werd een oude man van 70 iaar door de wagen gegrepen en zodanig gewond, dat hij kort daaroD overleed. Dwars door de voortuin heen reed de auto door de muur van een huis en kwam in de voorkamer, waar op het ogenblik niemand aanwezig was. tot stilstand. Hoewel de auto zwaar was gehavend en de voorgevel een puinhoop was bleef de bestuurder ongedeerd.

De crisis in het Perzische oliegeschil heeft het hoogtepunt bereikt. Op de foto ziet men een nachtopname van de raffinaderij te Abadan. het centrum van de Anglo-Iraanse oliemaatschappij.

(Van onze parlementaire verslaggever) Bij de behandeling van de begroting der Staatsmijnen gisteren in de Eerste Kamer vroeg de heer Kramer (Arbeid) of de particuliere mijnen niet opnieuw onder staatsbeheer dienden te komen. De heer Molenaar (VVD) wenste het gebruik van stookolie in plaats van kolen te stimuleren. De heer de Bruijn (Kath.) drong aan op prijsverlaging voor de huisbrand, en de heer Vixseboxse (C .H.) kwam op voor de belangen van het Noordoostelijke deel des lands, bij het profiteren van het daar aangeboorde aardgas. Minister Van den Brink wees er op dat de achterstand in de productie van de particuliere mijnen geenszins te wijten is aan een onjuist bedrijfsbeheer, doch aan geologische factoren. Het zou economisch onjuist zijn. de prijzen van stookolie en kolen door het Egalisatiefonds te coördineren. Door de hoge prijzen van de importkolen kan er geen sprake zijn van een prijsverlaging voor de huisbrand, evenmin trouwens voor de industriekolen. In verband met de jongste vondsten van aardgas zal spreker komen met een gaswet. De steden zullen het gas afnemen tegen een redelijke prijs, vastgesteld in overeenstemming tussen regering en N.A.M. Spreker zegt toe, dat het gas aan het Noord-Oostelijk deel van het land, de vindplaats van het gas, ten goede zal komen. De begroting van de Staatsmijnen

werd daarop zonder hoofdelijke stemming aangenomen. Verschillende sprekers verweten de regering niet-nakoming van haar toezegging inzake de appèl-mogelijkheid bij de garantie jegens de KNILmilitairen. Staatssecretaris Götzen legde uit dat de adviescommissie te Djakarta en Den Haag uitstekend voldoen Beroep komt practisch niet voor Spreker zegt toe, dat bij beslissingen in hoger beroep alleen maar in gunstige zin van de oorspronkelijke vaststelling zal worden afgeweken. Het wetsontwerp „Waarborgen jegens KNIL-militairen werd daarop zonder hoofdelijke stemming aangenomen. De Kamer komt Dinsdag a.s. weelbij een.

Functionarissen van de Belgische veiligheidsdienst hebben Woensdagavond verklaard, er bijna zeker van te zijn, dat de twee vermiste Britse diplomaten, Burgess en Mac Lean, 1 of 8 Juni aan boord van een Sovjet-Russisch schip uit Antwerpen naar een Sovjethaven zijn vertrokken. „Er schijnt geen twijfel aan te zijn", aldus een dezer functionarissen. Een derde man, een statenloze, die aan de politie bekend is, trad als 'ussenpersoon op en bevindt zich 'olgens politierapporten thans in 'rankrijk. De politie heeft de volgende theorie opgesteld: 25 Mei gingen zij in Engeland scheep en 26 Mei landden zij in Frankrijk. Langs verschillende .vegen, opdat men het spoor bijster zou worden. reisden zij naar Antwerpen. Daar zouden zij clandestien aan boord nin gekomen van een Russisch schip, welke passage 19 Mei door Burgess zou zijn geregeld Op 1 Juni verliet de .Sowietskv Sovoez" en op 8 Juni de ..Hasan" de haven van Antwerpen Passagiers, die zich te Antwerpen op een Sovjet-Russisch schip inschepen worden altijd door de Belgische politie en een functionaris van het Sovjetconsulaat ondervraagd. De veiligheidsdienst gelooft, dat de beide diolomaten door enn Russsisch lid van de bemanning zijn geholpen. De eigenaar van een hotel op de Kevserlei te Antwerpen zou 18 Mei

uit Quievrain een telegram hebben ontvangen, waarin hij werd verzocht een kamer met badkamer voor twee nachten te reserveren. Het telegram was door Burgess getekend. De man zou de volgende dag met de laatste trein uit Brussel in het hotel zijn aangekomen. Hij was vermoeid. tamelijk vuil en in het bezit van een reiskoffertie Hij bracht de nacht van 19 op 20 Mei in het hotel door. en zou daarna de stad hebben verlaten. Hij heeft eveneens nagelaten het register van het hotel te tekenen en de voor de politie bestemde formulieren in te vullen, onder het voorwendsel dat hij moe was. Hij zei aan de hotelhouder dat hij de volgende dag deze formaliteiten zou vervullen.

Gisteren heeft de Sovjet-Russische afgevaardigde Gromyko op de vergadering van de plaatsvervangers der ministers van buitenlandse zaken te Parijs een nota ingediend, waarin de Noviet-Russische eis, dat het Atlantisch Pact en de Amerikaanse bases overzee op de agenda worden genomen, wordt herhaald, aldus een Westerse woordvoerder, die in deze nota een verwerping ziet van het voorstel der Westerse mogendheden tot het houden van een bijeenkomst der ministers van buitenlandse zaken De Britse afgevaardigde. Davies. zei dat de Soviet-Russische nota zeer duideliik niet pen aanvaarden van het aanbod der Westelijke regering was. Hij zei. dat hii ziin regering de nota zou doen toekomen cn dat hij zo snel mogelijk zou antwoorden.

De te Leiden gehouden jaarlijkse vergadering van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde heeft de Van der Hoogtprijs voor het tijdvak 1950—'51 met algemene stemmen toegekend aan Alfred Kossmann voor zijn roman De Nederlaag. De aanmoediging, die deze prijs inhoudt, achtte de commissie voor schone letteren, in dit geval volkomen tot haar recht komen. De Nederlaag is de eerste roman van Alfred Kossmann. Zij werd enige tiid geleden in zeer prijzenswaardige zin in ons blad besproken door de litteraire medewerker, de heer W. L. M. E. van Leeuwen. — Te Assen werd gisteren het jaarlijkse congres gehouden van de vereniging van leiders van openbare diensten en instellingen voor sociale zorg.

De zetelverdeling in het Franse parlement, nu nog slechts twee zetels uit de overzeese gebiedsdelen moeten worden verdeeld, is thans als volgt: Communisten 101 ; Gaullisten- 117 ; Socialisten 104 ; M.R.P. 86 ; Radicalen 95 ; Gematigden en conservatieven 99 ; anderen 23. De definitieve zetelverdeling zal niet officieel bekend zijn voordat de Assemblee in Juli bijeen komt. De Gaullisten maken aanspraak op 123 zetels. Met de hierboven genoemde zetelaantallen corresponderen de volgende stemmenaantallen. (ter vergelijking zijn tussen haakjes de cijfers van de algemene verkiezingen van 1946 gegeven). Communisten: 5.001.618 — 25, 8 pet. (5.470.976 — 29 pet.) Gaullisten: 4.039.889 — 21,6 pet. (hebben niet deelgenomen aan de verkiezingen van -1946). Socialisten: 2.744.924 — 14,7 pet. (3 384.775 — 17.9 pet.) M.R.P. 2.225.353 — 11,9 pet. (4.867.067. 25,8 pet.) Radicalen: 2.194.213 — 11,7 pet. (2.228.326 — 11,8 pet.) Gematigden: 2.472.016 — 13,3 pet. (2.939.297 — 15,5 pet.) Terechtstellingen in China In berichten, afkomstig van Chinese communistische autoriteiten, wordt medegedeeld, dat twaalf dezer te Sian, de hoofdstad van de provincie Sjensi, 122 „tegenrevolutionnairen" na een massaproces zijn terechtgesteld. Woensdag is van officiële Chinese communistische zijde medegedeeld, dat 15 Juli .1.1. te Sianghal 284 personen zijn terechtgesteld.