Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant en Vrije Twentsche courant

Deens hospitaalschip plaats van overleg

Generaal Ridgway, opperbevelhebber der verbonden troepen in Korea, heeft in opdracht van president Truman de opperbevelhebber der Noordelijke troepen uitgenodigd lot een bijeenkomst met diens vertegenwoordiger aan boord van het Deense hospitaalschip Jutlandia in de haven van Wonsan ter bespreking van een wapenstilstand, aldus heeft het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken Vrijdag medegedeeld. De haven Wonsan ligt aan de Oostkust van Noord-Korea, ongeveer 125 k.m. ten Noorden van de 38ste breedtegraad. Generaal Ridgway heeft de instructies met alle mogelijke middelen aan de opperbevelhebber van de communistische strijdkrachten kenbaar gemaakt. Diplomaten en functionarissen bij de V.N. verwachtten een schorsing van de vijandelijkheden in Korea binnen 24 uur, hoewel men denkt, dat technische moeilijkheden op het laatste ogenblik een officiële wapenstilstand een tijdje langer zouden kunnen uitstellen. De secretairs-generaal der V.N., Trygve Lie en zijn voornaamste medewerkers houden zich gereed in het hoofdkwartier der V.N. voor mogelijke ontwikkelingen, die het optreden van de V.N. nodig zouden kunnen maken. De bekendmaking van

eeneraal Ridgway's stappen geschiedde gegelijktijdig op het ministerie van buitenlandse zaken en dat van defensie te Washington. voorts te Tokio en op het Hoofdkwartier van de Verenigde Naties. De opperbevelhebber van de Noord-Koreaanse strijdkkrachten is maarschalk Kim il Soeng. Hij is tevens premier van NoordKorea. De Noord-Koreaanse commandant te velde is generaal Nam II. De Chinese commandant te velde is de veteraan generaal Peng The Hoeai. Het Deense hospitaal schip is het 8600 ton metende motorschip „Jutlandia". dat door de Deense regering ter beschikking van de V.N. werd gesteld. De gevechtslinie in Korea strekt zich thans uit van een punt aan de West-kust even ten Zuiden van de 38ste breedtegraad, loopt vervolgens naar het Noorden tot ongeveer dertig km. Ten Noorden van de breedtein het midden van Korea en eindigt tenslotte aan de Oostkust veertig km. ten Noorden van de breedtegraad. Afgezien van een kustgebied ten Noordwesten van Seoel, de Zuid-Koreaanse hoofdstad, zlin in geheel Zuid-Korea thans geen Noord-Koreaanse troepen meer, maar

kleine groepen guerillastrijders zijn nog actief in de bergen van ZuidKorea. De instructies zijn uitgegeven in overleg en in overeenstemming met Engeland en de andere betrokken leden-staten der Verenigde Naties. Gedacht werd. dat Ridgway gemachtigd zou worden het volgende voor te stellen: 1. Een gedemilitariseerde zone van 32 km breedte over Korea. 2. Neutrale waarnemers om in Noord- en Zuid-Korea toezicht te hóuden. 3. Geen vervoer van wapens, munitie of versterkingen naar Korea.

4. Geen overschrijding van de linies door vliegtuigen. De militaire bevelhebbers zouden het vraagstuk van waarborgen tegen een heropenen van de vijandelijkheden bespreken. Het door de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Acheson, tot uitdrukking gebrachte Amerikaanse standpunt was. dat de grootste zekerheid tegen toekomstige aanvallen zou ziin het terugtrekken van alle Chinese troepen naar Mandsjoerije.

Een stukgeschoten telefoonpaal met bossen in elkaar verwarde draden, hier en daar een puinhoop; straatbeeld in Seoel, de hoofdstad van Zuid-Korea. Dit alles herinnert het oude Koreaanse moedertje op de voorgrond aan de verbitterde strijd tegen overweldiging, welke sedert een jaar in Korea woedt. Met duizenden andere Koreaanse burgers hoopt ze dat de wapenstilstandsonderhandelingen de inleiding zullen zijn van een langdurige vrede.

GENERAAL RIDGWAY

Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig var. Zaterdagavond tot Zondagavond (opgemaakt te 10 uur).

Vrijdagavond eerden Bridgwater, Burnham-on-Sea en een aantal dorpen opgeschrikt door eer. verschrikkelijke ontploffing in de Koninklijke wapenfabriek bij Bridgwater. Na de ontploffing konden kilometers ver in de omtrek zware rookwolken worden waargenomen. Brokstukken van de fabriek werden in een uitgestrekt gebied gevonden. Minstens vijf personen zijn bij de ontploffing om het leven gekomen. Bridgwater ligt in Noord-Somerset aan de rivier de Parret, die in het kanaal van Bristol uitstroomt. De fabriek is eigendom van de regering. Men gelooft, dat de explusie zich heeft voorgedaan in het chemische gedeelte, waar ongeveer zes man avonddienst deden. De plaats van de explosie was van de rest van de fabriek geïsoleerd en zo goed afgeschermd, dat geen andere gedeelten getroffen werden. Het ministerie van bevoorrading verklaarde, dat er, naar men gelooft, geen andere ongevallen zijn dan de doden. Er zal een onderzoek worden ingesteld.

De boodschap die generaal Ridgway de commandant der verbonden troepen, aan de communistische opperbevelhebber gezonden heeft, luidt als volgt: Als opperbevelhebber van het commando der Verenigde Naties heb ik instructie gekregen u het volgende mede te delen: Ik ben er van in kennis gesteld, dat u wellicht een samenkomst wenst ter bespreking van een wapenstilstand, welke voorziet in een einde van de vijandelijkheden en alle wapengeweld op Korea met voldoende waarborgen voor de handhaving van een dergelijke wapenstilstand. Wanneer u mij mededeelt, dat u een dergelijke samenkomst wenst, zal ik bereid zijn mijn vertegenwoordiger aan te wijzen. Dan zou ik ook een datum willen voorstellen voor een samenkomst met uw vertegenwoordiger. Ik stel voor, dat een dergelijke samenkomst gehouden kan worden aan boord van een Deens hospitaalschip in de haven van Wonsan. w.g. M. B. RIDGWAY, generaal van het Amerikaanse leger, opperbevelhebber van het commando der V.N.

Congres Nationale Woningraad Op het congres van de Nationale Woningraad, de Algemene Bond van Woningbouw-verenigingen, welk congres te Scheveningen wordt gehouden, sprak gisteren de minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting, dr. J. in 't Veld de ruim 650 aanwezigen toe. De minister legde er de nadruk op, dat er steeds meer bezuinigd moet worden en de rationalisatie en differentiatie in de woningbouw tot besparing van de bouwkosten kunnen leiden. De vooruitzichten in de woningbouw noemde hij bepaald ongunstig. Hij achtte het van groot belang, dat het nationale inkomen vergroot ^al worden, zodat 't evenwicht tussen het nationale budget en de betalingbalans hersteld kan worden. Een andere mogelijkheid zag de minister in het besparen op de militaire maatregelen, doch dit zou betekenen, dat onze nationale zelfstandigheid in het gedrang komt en Nederland in de toekomst niet zal behoeven te rekenen op de hulp van het buitenland. „Voor alles moet gevaar voor inflatie vermeden worden" aldus minister In 't Veld. „Nog steeds wordt er in Nederland een enorm bedrag uitgegeven aan dingen, die niet van essentieel belang zijn, zoals bijvoorbeeld genotsartikelen. Wat betreft de woningproductie en de daarmede nauw verband houdende stijging van de huishuren, zeide spr., dat er naar gestreefd wordt het programma voor de bouw van 45.000 woningen per jaar vol te houden. Van deze 45.000 woningen zullen 20000 vallen onder de categorie „Woningwetwoningen", 15.000 onder de categorie „premiewoningen' en 10.000 behoren tot de zogenaamde „vrije sector" en „herbouwwoningen". Omtrent de huren zeide spr., dat door de stijging van de rentevoet

thans jaarlijks 45 a 50 gulden op de exploitatierekening van de bouwverenigingen moet worden bijgeschreven. De Ministerraad heeft thans besloten, de huur van de nieuw te bouwen „Woningwetwoningen" met een gulden per week te verhogen. Deze maatregel zal waarschijnlijk wel enige spanning teweeg brengen tussen de oude en nieuwe huren, doch binnen de vijf a tien jaren zal, naar de minister hoopt, het evenwicht tussen de bouwkosten en de huren hersteld zijn. De regering kan nu eenmaal niet doorgaan om de woningbouw met enorme bedragen te financieren zoals dit de laatste jaren het geval is geweest. Dit zou op de duur een ondragelijke last voor de schatkist gaan betekenen". Tot slot deed de minister een ernstig beroep op medewerking van alle bouwverenigingen, opdat zo spoedig mogelijk uit de huidige impasse geraakt kan worden. Derhalve moet ernaar gestreefd worden dat de woningbouw zo spoedig mogelijk weer „self-supporting" zal worden.

In Thailand is een opstand uitgebroken. Een eenheid van de Thailandse marine heeft de premier, Piboel Songgram ontvoerd tijdens een plechtigheid. De radio van de marine heeft omgeroepen, dat een groep officieren, die landmacht en marine vertegenwoordigt, de regering had overgenomen, omdat zij ontevreden was met het huidige regiem. De radio van het leger daarentegen ried de bevolking aan de marine-boodschap te negeren en deelde mee dat de minister van buitenlandse zaken zich aan het hoofd van de regering had gesteld in afwezigheid van de premier. Een K.L.M.-vliegtuig meldt, dat Bangkok door marine-vliegtuigen werd gebombardeerd.

De premier woonde een plechtigheid van de overdracht van de baggermachine „Manhattan" door de V-S. aan Thailand bij in de haven van Bangkok, aldus de omvangen inlichtingen. Na ontvoering van de premier had men schoten gehoord in het Noordelijk deel van Bangk?K. Er waren geen berichten over molestatie van Amerikanen ontvangen. De Amerikaanse regering betoonde

zich zeer bezorgd over het lot van de premier. Piboel Songgram kwam in November 1947 na een militairt staatsgreep aan de macht. In New York verklaarde de „Pan American World Airways" dat een van haar vliegtuigen, dat Thailand als bestemming had, door een boodschap van het. bureau te Bangkok terug werd gezonden „De toestand onbevredigend adviseren terugkeer naar Manilla", aldus de boodschap. Uit de laatste berichten blijkt, dat het Thailandse leger en de politie samenwerken tegen de greep mariniers en dat zij Zaterdagocntend de stad

Bangkok nog in hun bezit hadden, afgezien van een electrische centrale welke in handen van de marine was. Passagiers van een KLM-vliegtuig, dat Zaterdagmorgen uit Bangkok te Singapore aankwam, verklaarden, dat vliegtuigen van de Thailandse luchtmacht de buitenwijken van Bangkok bombardeerden, toen het toestel vertrok. De radio van de Thailandse luchtmacht te Bangkok verklaarde om 02.15 uur (Ned. tijd) dat het station sloot wegens „naderend kanonvuur" Uit Bangkok werd nog gemeld, dat de telegraafkantoren ~n de stad niet toegankelijk waren vooi de pers en het publiek. De marine-opstandelingen staan onder leiding van luitenant-generaal Katsj Songgram. voormalig commandant van de Thailandse mariniers, die meer dan een jaar geleden door premier Songgram werd verbannen, beschuldigd van samenzwering met het doel de regering om «er te werpen. Generaal Katsj gin," naar Hongkong, maar keerde twee maanden geleden naar Bangkok terug, waar hij in hechtenis werd genoiren. beschuldigd van afpersing van Chinese kooplieden. Hij werd twee weken geleden weer vrij gelaten. Hij was een van de belangrijkste t'isuren. die een rol hebben gespeeld bij de staatsgreep, waardoor veldmaarschalk Piboel Songgram aan de macht kwam.

Met het lijnvliegtuig uit New York zijn gisteren dertien van de onlangs in de Verenigde Staten gebrevetteerde dertig vliegers van de Nederlandse Luchtmacht op Schiphol aangekomen. De Nederlandse vliegers voor het toestel.

De Britse minister van buitenlandse zaken Herbert Morrison, is bereid het Russisch aanbod een vraaggesprek met hem te publiceren te aanvaarden. Twee weken geleden daagde Morrison het Sovjet-Russische blad Pravda uit zijn commentaar op de wereldgebeurtenissen te publiceren. Donderdag nam de Pravda de handschoen op, op voorwaarde, dat de Britse bladen er in toestemden het Russische antwoord te publiceren.

De Amerikaanse minister van defensie, generaal George Marshall, heeft Vrijdag in zijn getuigenis voor de commissie voor buitenlandse zaken van het Huis van Afgevaardigden zijn teleurstelling uitgesproken over de vorderingen ?an de WestEuropese landen bij de organisatie van hun defensie. „Het spijt me te moeten meedelen, dat enige van deze tanden niet alles hebben gedaan, wat zij konden doen" aldus Marshall. De minister zei, dat de Verenigde Staten er op moesten rekenen ten minste nog de' drie komende jaren vele milloenen aan ouitenlandse militaire hulp te moeten besteden. Marshall zei tenslotte, dat het ministerie van defensie zica duidelijk be wust was van de koste-i van het hulpprogramma, maar voegde hieraan toe, dat-, het moreel in West-Europa verbeterd was sinds he« sluiten van het Noord Atlantisch verdrag Marshall werd gevraagd, of de Chinezen misschien, na zien uit Korea te hebben teruggetrokken, hun legers zouden reorganiseren en een millioen „vrijwilligers" naar Birma zouden sturen om daar bij een opstand te helpen. Marshall antwoordde: „Zij hebben in Korea een lesje genad en zullen aarzelen alvorens Birma binnen te trekken, behalve als revolutionnairen." Op de vraag of de V.S naar Korea zouden terugkeren, indien de Chinezen opnieuw zouden aanvallen na bij een wapenstilstand zich teruggetrokken te hebben zei hij' „De kansen. dat wij zullen moeten terugkeren. worden veel geringer''.

Maandag zal de burgemeester van Seoel, Kim Tae, weder officieel het bestuur van de stad op zich nemen. De Zuid-Koreaanse regering blijft nog in Poesan. Ongeveer een maand geleden, toen de Noordelijken een voorjaarsoffensief dreigden te beginnen, was de stad Vrijwel verlaten. Thans stroomt de bevolking weer de stad binnen. Naar schatting heeft zii thans weer ongeveer 400.000 inwoners.

Het is een verkwikkende gedachte te weten dat het de Sovjet-Unie menens was, toen zij bij monde van Malik het voorstel deed om de strijd in Korea te staken. Haar voorwaarden stemmen — naar uit Gromyko's opheldering blijkt — vrijwel overeen met die van de Verenigde Staten en de andere landen welke troepen hebben in Korea. Daarom kon gen. Ridgway de opdracht krijgen om met de Noordel. bevelhebber te onderhandelen. De Verenigde Naties hebben een gebaar gemaakt, dat het voor de Chinezen, die nogal gevoelig zijn op het stuk van prestige, gemakkelijker maakt om in onderhandelingen te treden. De Noordelijke bevelhebber behoeft niet naar Tokio te reizen, generaal Rigdway zal naar Wonsan komen, 125 kilometer benoorden de 38ste breedtegraad. Maar er is geen sprake van dat China, de mede-agressor, zal worden toegelaten tot de Verenigde Naties en evenmin zal er iets aan de status van Formosa te verwrikken zijn. Het succes van de Ver. Naties, preciezer uitgedrukt van de Ver. Staten is compleet, hoe de onderhandelingen ook zullen verlopen. De Noordelijken zijn tot onderhandelingen genoopt. De Noord-Koreaanse aanvallers die het vorig jaar de vrijwel hulpeloze Zuid-Koreaanse republiek overrompelden en die zich in de herfst van het vorige jaar slechts staande konden houden, toen China zijn honderdduizenden vrijwilligers zond, zij allen zijn teruggejaagd en gedwongen de strijd te staken. De politiek van het „stijf gehouden been", welke door de Ver. Staten met kracht werd doorgezet, heeft vruchten afgeworpen. Niet steeds heeft dit beleid instemming geoogst. Dat was vooral het geval toen Mac Arthur deze gedragslijn te ruim wilde interpreteren en er desertie-symptomen in het kamp der Verenigde Naties vielen te betreuren. President Truman heeft Mac Arthur aan de dijk gezet; in de binnenlands-politieke sector is de actie van de aanhangers van de generaal, volkomen afgeflauwd. Dat betekent voor de president een groot succes. Op die Zondag in Juni van het vorige jaar was het duidelijk dat de vrije wereld werd uitgedaagd Het is mogelijk de historische verdienste geweest van de Verenigde Staten, dat zij in de ure des gevaars, de wil en de middelen bezaten om de vrije wereld een voorbeeld en een stimulans te geven. Die daad, door president Truman gesteld, toen hij de opperbevelhebber van Amerika's gewapende macht vloot-, leger- en luchtmachtonderdelen in naam der Ver Naties naar Korea zond heeft weerklank gevonden. De Ver. Naties hebben, met uitzondering van die landen, die belang hebben bij chaos en armoede en in wier berekeningen een wereldbrand misschien zou passen, gevoeld dat naar einde zou zijn gekomen, indien er niet een daad werd -gesteld. Zij hebben zich te weer gesteld en China eveneens veroordeeld, toen „vrijwilligers" het gevaar voor een wereldbrand deden toenemen. Peking heeft nu tot schade en schande moeten constateren dat agressie niet lonend is. Het succes der Verenigde Naties is groot. Zij zijn niet de weg van de Volkenbond opgegaan. Dat kan slechts gebeuren, dank zij de edelmoedige en vooruitziende politiek van de Verenigde Staten, die het Westen door nun voorbeeld hebben aangemoedigd. Deze politiek dateert niet van het vorige jaar. Zij begon reeds in 1947, toen het gevaar van een Russische overheersing van Europa dreigende vormen had aangenomen. Door een ondersteuningspolitiek, welke enig is in de historie dezer werela, hebben zij de onafhankelijke naties, onder de armen gegrepen. Dit geschiedde op een ogenblik, dat het vuurtje op de Balkan, waar het internationale communisme storm liep tegen het zwakke Griekenland, reeds lustig brandde. Een jaar later werd gepoogd op een andere hoogst gevoelige plek in de wereldpolitiek brand te stichten, namelijk in Berlijn, dat als een eiland in de Russische bezettingszone ligt en dat door de blokkade van de SovjetUnie uitgehongerd zou worden en achter het gordijn getrokken. Een nieuwe daad van de Verenigde Staten — ditmaal een technische, die aan het miraculeuse grensde — hielp de bevolking van de Westelijke sectoren. Voor millioenen mensen werd voedsel en huisbrand door de lucht aangevoerd. Het wonder van de luchtbrug verijdelde de Russische plannen en Malik kreeg opdracht te onderhandelen over een einde van de blokkade. Dat was een ander groot succes. En nu heeft de Sovjet-Unie — vandaag een week geleden — voorstellen gedaan voor het doven van de derde brandhaard, door de communisten zelf gesticht, die aanleiding had kunnen geven tot een derde wereldoorlog. Opnieuw kreeg Malik opdracht de Russische bereidwilligheid om tot een staken van hét vuren te komen bekend te maken. Als de Russen vrede wiilen, dan zal het ook vrede zijn. Het is onmogelijk te voorspellen, welke gevaren zich in de toekomst nog nullen openbaren. Maar in tegenstelling met 1947 — en zeker met 1950 toen de Koreaanse kwestie de wereld ln spanning hield — is er iets veranderd. Het Westen is bezig zich sterk te maken, niet om oorlog te voeren, maar om zich te verweren als er opnieuw een Griekse kwestie, een Berlijnse blokkade of een Korea ontstaat. Het besef dat deze gedragsdragslijn vruchten afwerpt, doet het voor ieder van ons gemakkelijker zijn de offers te dragen, welke voor het behoud van de vrede noodzakelijk zijn.

Aanvankelijk nog veel bewolking, maar morgen ook opklaringen. Droog weer. Weinig wind. Iets hogere temperaturen. 1 Juli: Zon op 4.23 Zon onder 21.03 Maan op 1.34 Maan onder 19.23 2 Juli: Zon op 4.24 Zon onder 21.03 Maan op 2.07 Maan onder 20.24