Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant en Vrije Twentsche courant

ginds kort is het serviesgoed vrij. Dat wil niet zeggen, dat borden, kopjes en schotels ongelimiteerd te krijgen zijn. Gaandeweg wordt de productie echter opgevoerd en langzamerhand zijn de winkels van huishoudelijke aitikelen weer wat rijker gesorteerd. Het vooroorlogse peil is evenwel nog lang niet bereikt, terwijl ook de kwaliteit veelal te wensen over laat. Waaraan men in het servieswerk de kwaliteit onderscheidt, welke fouten de producten kunnen hebben: kortom wat er in deze branche te koop is — daarop zal hier worden ingegaan.

Tesi Uw Warenkennis. Productiecijfers In 1939 werd door de binnenlandse fabrieken 7800 ton huishoudelijk aar dewerk vervaardigd, waarvan 1400 ton werd geëxporteerd. De binnenlandse industrie produceerde in dat jaar ongeveer 1160 ton porselein waarvan 50 ton over de grens ging, terwijl 4600 ton werd geïmporteerd. De import staat thans practisch stil (500 ton), maar ondanks grote moeilijkheden (schaarste grondstoffen en arbeidskrachten) kwam dit jaar de binnenlandse productie practisch op het oude peil. Aan de vraag kan evenwel voorlopig niet worden voldaan. De bevolking van Nederland is gestegen: het aantal huwelijken is de laatste jaren gesloten, is toegenomen, terwijl nog lang niet de oorlogsverliezen konden worden aangezuiverd. De productie van de eerste negen maanden in 1948 bedroeg in totaal 1.695.000 ontbijtborden, 1.067.000 platte borden, 1.527.000 diepe borden, 4.948.000 kop en schotels en losse koppen (ook zonder oor) 3.038.000 stuks. De getallen mogen groot zijn, „hoofdelijk omgeslagen" betekenen zij, dat op iedere tien Nederlanders het vorige jaar 2 ontbijtborden, 1 plat bord, 2 diepe borden, 6 kop en schotels en 4 losse koppen verstrekt konden worden. Als „voorzichtigheid nu maar moeder van de porseleinkast" was!! Na de oorlog zijn er heel wat kleine bedrijven, de z.g. pottenbakkers, die zich voor dien uitsluitend bezig hielden met de vervaardiging van sieraardewerk, deels noodgedwongen, doordat de vraag naar siergoed minder werd, deels wegens de grote behoefte aan huishoudelijk aardewerk, zich gaan toeleggen op het vervaardigen van huishoudelijk aardewerk. Dit betekende voor de meeste pottenbakkers een algehele omschakeling van het werkproces, terwijl het personeel de vakbekwaamheid miste om de meest urgente artikelen te maken. De producten van deze bedrijfjes zijn veelal zwaarder in gewicht, terwijl de afwerking vaak grover is. UTILITY Toen de oorlog in Engeland een hergroepering van de arbeidskrachten noodzakelijk maakte, werd het z.g. utility-systeem ingevoerd, waarbij aan de producten de afwerking ontbrak, terwijl alleen de noodzakelijkste levensbehoeften werden geproduceerd, artikelen zonder opsmuk. Na de oorlog is het systeem in Nederland ingevoerd, maar hier had het meer betrekking op de prijs, waarbij automatisch een uniformiteit in de fabrikatie ontstond. Een product uit een utility-fabriek behoeft echter niet slecht te zijn: de kwaliteit is afhankelijk van andere eigenschappen. Welke kenmerken. Zo men weet is er in ons land een aantal gerenommeerde fabrieken, o m. in Maastricht en Gouda, die op elk product hun stempel zetten, dat een waarborg betekent voor het serviesgoed. Serviesgoed heeft men in vier kwaliteiten, onderverdeeld in de le t.m. 4e keus. De eerste keus is de beste; gave ongeschonden producten. De tweede keus heeft kleine gebreken, de derde grotere en de vierde keus is de slechtste (gebroken oren etc.) en werd vroeger aan de arbeiders der fabriek verkocht, resp. cadeau gegeven. Tegenwoordig gaat dit mindere goed ook wel naar de marktkooplui. Een grossier zal thans in vele gevallen van een fabrikant bii de eerste ook een aantal producten van de tweede keus afnemen. Vanzelfsprekend wordt een winkelier op dezelfde wijze door zijn leverancier voorzien. Het verschil tussen aardewerk en porselein zal de meeste kopers geen moeilijkheden opleveren. Zo men misschien weet wordt het aardewerk normaal gestookt op 1060 graden en het porselein op 1350 graden Celsius. Het porselein is meestal doorschijnend, dun (dunner dan aardewerk), heeft een zeer hoge klank en een harde scherf (wat men natuurlijk bij de winkelier niet even mag proberen). De meeste artikelen zullen gegoten (in de daarvoor vervaardigde vormen) of machinaal gedraaid zijn en zullen dientengevolge een goede gave vorm hebben. Het handgedraaide serviesgoed is in veel gevallen te herkennen aan kleine afwijkingen in de vormen, king van de verschillende onderdelen die zichtbaar zullen zijn bij vergeli.1(bijv. bij de z.g. kunstserviezen). Goede kwaliteit. Een artikel, dat goed van kwaliteit is, moet voldoen aan de volgende eisen: het mag niet „gehaarscheurd ziin. dat wil zeggen, dat de glazen zuurlaag geen barstjes vertoont, In een porseleinwinkel hoort men vaak het z.g. „tingelen" van serviesgoed. Dat mag een leuk rehoor zijn, in feite wil het zeggen, dat het vaatwerk „haarscheurt" en dus in kwaliteit daalt. De oppervlakte van het artikel moet glad zijn. geen puistjes'en blaasjes vertonen. Een goede afwerking van de artikelen eist, dat de vorm goed rond is en geen afwijkingen vertoont (scheef, gebocheld). Schotels en deksels trekken vaak krom en de oplettende koper zal daarop dienen te lettei. Of een artikel voldoende hard gebakken is, kan men controleren, door het op de vingertoppen te balanceren en er met een potlood tegenaan te tikken. Ontstaat dan een zingende, gongende toon, dan is het goed. Een doffe klank wijst op onvoldoende hardheid. Het spreekt vanzelf dat bij dikwandig serviesgoed dit niet op déze wiize te controleren is. Ook moet men bil het kopen goed opletten, dat het artikel voldoende

Dit is ook porselein, maar hiervoor is behalve warenkennis, kunstzinnige smaak nodig. Dit stuk is n.1. van beroemd Meiszner. geglazuurd is, dat de glazuurlaag het hele product volledig bedekt. Doffe piekken — vooral aan randen van kopies en bekers — duidt op zwakke plekken. En ontbreken van de glazuurlaag bij aardewerk betekent, dat het product bii afwassen water opneemt en een kortere levensduur beschoren is. KLEUREN. Bil de gedecoreerde producten doet zich wel eens een moeilijkheid voor H wanneer men wil weten of iets „bedrukt", dan wel handbeschilderd is. Meestal kan men dat als volgt onderscheiden: Bi.i de bedrukte producten zal men zeer vaak zien, dat de motiefies niet goed aaneensluiten of een naadje vertonen. Dit ontbreekt in elk geval bi,i het handgeschilderde product. Met deze kleine wijsheden hoeft men in de servieswinkels geen volslagen leek meer te zijn, zodat men weet, wat men koopt. Men moet misschien nog genoegen nemen, met hetgeen er is, maar toch kan men zien, wat 't is.

(Van onze Parijse correspondent.) In aanwezigheid van de Nederlandse gezant en verscheidene Franse autoriteiten is te Parijs een expositie geopend van het volledig werk van de Nederlandse schilder Jongkind. Wanneer de voortekenen niet bedriegen zal deze tentoonstelling bij het Parijse publiek eenzelfde onthaal genieten als de grote Van Gogh tentoonstelling die het vorig jaar eveneens in het kader van het Frans-Nederlandse cultureel verdrag hier werd georganiseerd. I Jongkind behoort in Frankrijk voor het grote publiek nog tot de schilders die hun definitieve plaats in de kunst nog niet gekregen hebben. Deze tentoonstelling zou in Frankrijk de stoot tot ' H n algemene erkenning kunnen geven, een erkenning die hij overigens onder de critici van de schilders al geruime tijd geniet. „Vader van het moderne landschap" zo werd Jongkind door de Fransman Manet eens genoemd, en de juistheid v^n dat oordeel wordt door deze tentoonstelling, die voor de helft uit particuliere bezittingen en voor de helft dank zij de medewerking van Nederlandse, Belgische en Franse museumdirecties samen werd gesteld, wel heel duidelijk bevestigd. Vóór de grote meesters van het Franse impressionisme schilderde Jongkind al , in hun geest en in hun stijl, en met eenzelfde liefde voor het stille licht en voor de grijze tinten. Maar toch was Jongkin meer dan een pionier. En wanneer men zijn levenswerk hier met enige aandacht heeft bekeken, dan begint men zich zelfs af te vragen of het accent van Jongkinds betekenis niet eer op ziin tekeningen, ziin nonchalante. spontane maar uiterst zekere krabbels, dan op zijn schilderijen dient te vallen. Het is niet aan mij dit uit te maken. Maar het zou me niet verwonderen, wanneer deze vraag binnenkort door de Franse critici met de nodige verbazing aan de orde zou worden gesteld Jongkind werd in Overijssel geboren. Hij kwam voort uit een milieu, dat met de schilderkunst nooit enige relatie onderhouden had, en zijn vader zond hem al vroeg naar een bevriend notaris die hem als leerlingklerk een kantoorkruk wees. Zijn carrière verliep hier niet voorspoedig: de klerk Jongkind, gebogen over zijn acten en testamenten, droomde over Frankriik, dat ook toen reeds voor iedere jonge schilder — in ziin vrije tüd had hii al wat lessen van de Amsterdammer Schelfhout gevolgd — het land van de schone belofte was. Eindelilk. in 1846. arriveerde Jongkind in Parijs. Hi1 schilderde de Place Piealle. de Seine in de duizend onbestemde tintep van haar gelaten rust, en hii verkocht zijn doeken tegen het °erste aanbod. Want Jongkind had geld nodig, hij hield van reizen en hij hechtte niet zoveel aan de eigen stukken dan dat hii er bezwaarlijk afstand van kon doen. Toen trok hii naar de Bretonse en Normandische kusten en hier. in de directe omgeving van de zee. vond hij pas waar hij intuïtief naar had gezocht. De luchten en ook de' klederdracht der boeren en boerinnen deden hem aan zijn geboorteland herinneren, maar het licht was anders dan in Holland: milder, blauwer en meer helder Honfleur. de plaats waar hij het liefst verbleef, en Jongkind wérden begrippen. d'e. schilderkunstje. bijna niet meer ziin te scheiden. Maar vaak toch kniint Joneauille — geliik de boeren hem hier noemen — ;r tussen uit met het tweeledig doel ziin Holland weer even terne te zien en het geduld van zijn schuldeisers te beproeven....

In 1863 zond Jongkind, zonder veel illusies, wat doeken in voor de officiele Salon d'Automne in Parijs. Hij werd geweigerd. Zoals, in hetzelfde jaar, ook Whistier, Manet en FantinLatour geweigerd werden. Zesentachtig jaar nadien, Februari 1949, wordt een der grootste officiele expositieruimten van hetzelfde Parijs voor de ontvangst van Jongkinds volledig levenswerk ingericht. Het is een dier opbeurende revanches, welke de tijd zich soms op de kortzichtigheid des mensen permitteert. 600 Duitsers per vliegtuig naar de V.S. Van 9 tot 24 April van dit jaar zal in het Rockefeller Center te New York een Duitse industrietentoonstelling worden gehouden. Ongeveer 600 Duitse industriëlen en zakenlieden hebben toestemming gekregen om deze tentoonstelling te bezoeken. Begin April zullen de Duitsers met de American Overseas Airlines naar New York vliegen. Deze „operatie", die ,/ordt uitgevoerd door een he'e vloot "liegtuigen, wordt beschouwd als een van de grootste luchttransporten *ran burgers, die na de oorlog is uitgevoerd.

De sport voor Zondag De vorst zal vermoedelijk stagnatie geven. De vorst zal vermoedelijk stagnatie geven. Daar de mogelijkheid niet is uitgesloten, dat verschillende wedstrijden morgen door de vorst niet zullen doorgaan, volstaan we vandaag met de vermelding van het programma: Eerste klasse. DISTRICT I. Stormvogels—DOS; Xerxes—Blauw Wit; ADO—''t Gooi; Sparta—SVV; Ajax— Haarlem. DISTRICT n. Hermes DVS—Zeeburgia; DFC—HBS; DWS—DHC; EDO—VSV; KFC—Neptunus. DISTRICT ni. Quick N.—Heracles; AGOW—Hengelo; Go Ahead—Enschedese Boys; Wageningen—Be Quick; Enschede—NEC. Tweede klasse A.: Tubantia—Rijssen Vooruit; Eilermark—NEO; Borne-Phenix; Achilles—Oldenzaal; Rigtersbleek—Golto Tweede klasse B.: WVC—Robur et Velocitas; Doetinchem—Vitesse. Tweede klasse C.: Theole—Dierense Boys; Ede—Gelria; ESCA—SCH; Arnhemse Boys —TEC; Rheden—WAW. Derde klasse B.: BWO—Geel Zwart; Vogido—UDI; Wilhelminaschool—Losser; Quick '20—Roombeek; PW—TAR; Almelo—Unisson. Vierde klasse A.: La Première—Rietvogels; MVV '29—DTO. DISTRICT IV. BW—Juliana; Helmond—NAC; Brabantia—MVV; VW—TSC; Limburgia— de Spechten. DISTRICT V. Leeuwarden—Sneek; Friesland-Be Quick Velocitas—Emmen; Heerenveen—HSC; GVAV—Achilles. DISTRICT VI. De Baronie—Kerkrade; Bleijerhelde— Spel. Emma; Eindhoven—Maurits; Longa —PSV; Sittardse Boys—NO AD. K.N.V.B.-wedstrijden van Zondag gaan door. Het hoofd-consulaat van de KNVB deelt het volgende mede: Gezien het buitengewoon fraaie weer en de gunstige temperatuur overdag, zal het KNVB-programma van a.s. Zondag in zijn geheel worden gehandhaafd. In eerste instantie worden de speelvelden door de consuls gekeurd, terwijl de uiteindelijke beslissing bij de betreffende scheidsrechters ligt. Alle, door de KNVB voor Zaterdag vastgestelde wedstrijden zullen daarentegen géén doorirang vinden.

DE SCHOTTEN WIILEN KAREL V. D. MEER NIET. De Schotse Voetbalbond heeft het voorstel van de Engelse bond om de Nederlander K L. van der Meer als scheidsrechter aan te wijzen voor de wedstrijd Engeland—Schotland in het Wembley Stadion, verworpen. De Schotten stellen voor de Ierse bond of de bond van Wales te verzoeken een scheidsrechter aan te wijzen. Korfbal Afgelaste wedstrijden. Het bestuur van de Kon. Ned. Korfbalbond deelt ons mede, dat alle wedstrijden voor morgen zijn afgelast, met uitzondering van die in de provincie Overijssel. Hockey Alle hockey wedstrijden afgelast. Het Bondsbureau van de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond deelt mede: Alle wedstrijden voor de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond, die dit weekend gespeeld zouden worden, zijn afgelast Sthletiek Fanny geslagen op de 100 meter. Fanny Blankers-Koen heeft gisteren een invitatiewedstryd op de 100 meter verloren van Majorie Jackson, een 17-jarig athlete uit N.Z. Wales, die een tijd maakte van 11.8 sec. De Nederlandse kampioene had 40 centimeter achterstand De tijd van Miss Jackson is 0.1 sec. beter dan die waarin Fanny Blankere de finale van de 100 meter bij de Olympische Speler won, en 0.7 sec. beter dan het Australisch record. Miss Jackson leidde gedurende de hele race die bij zeer warm, windstil weer gelopen werd en in weerwil van een snelle eindspurt kon Fanny Blankere haar net niet achterhalen. De Nederlandse kampioene liep met een zwaar gezwachtelde knie en zocht geen verontschuldigingen voor haar nederlaag. Ze zei dat haar knie pijnlijk was maar dat zij tijdens de race een tijd had gehad er aan te denen: „Ik was maar al te blij te kunnen lopen, dat war het voornaamste". Nog geen uur na haar nederlaag op de 100 meter won Fanny een 80 meter hordenloop met 9 meter voorsprong in 11.4 sec., waarmee ze haar eigen Australisch record met 0.1 sec. verbeterde. Schaatsen De Europese kampioenschappen schaatsen. VANDAAG WORDEN DE 500 EN 5000 M. GEREDEN. Vandaag worden in Daovs de 500 en 5000 meter verreden voor het Europese kampioenschap schaatsenrijden. Tot de kanshebbers voor de titel behoren: de Noren *Sverre Farsstad en Hjlmra Andersen, de Zweed Goethe Hedlund, de Hongaar Pajor en Kees Broekman. Onze landgenoot heeft vrijwel geen hinder meer van zijn valpartij op Woensdagmorgen. Op de 500 meter rijdt Broekman als 27ste tegen de Brit Marshall. Langediik start tegen de Oostenrijker Wirth., Huiskes tegen Merenije (Hongarije en v. d. Voort moet zijn baantje als 31ste alleen trekken. De loting voor de 5000 M. is als volgt: Paior (Hong.)—Huiskes (Ned.); Stiepl (Oost.)—Vaa der Voort (Ned.), Cittorio (It.) —Langendij k (Ned.), Janemar (Zweden)—Broekman (Ned.) Broekman heeft ongelukkig geloot. Hii start 25e. dus vrij laat. De zon is dan weg en de temperatuur veel kouder.

W ielrennen Tien ploegen in de Ronde van Nederland. Naar wij vernemen hebben de organisatoren van de Tweede Ronde van Nederland, gebruik makend van de ervaringen. welke verleden jaar werden opgedaan, besloten het aantal deelnemende ploegen tot tien te beperken. Deze ploegen zullen elk uit acht renners bestaan, en vijf Nederlandse teams zullen de strijd aanbinden met vijf buitenlandse. Het ligt in de bedoeling al deze ploegen t.z.t. weer door Nederlandse firma's te doen adopteren. Het aantal Nederlandse deelnemers zal dus dit jaar niet meer dan 40 kunnen bedragen. Er zullen uit deze renners niet. zoals verleden jaar, z.g. regionale ploegen gevormd worden, doch een speciale commissie zal tot taak krijgen de ploegen zo samen te stellen dat zii niet slechts volkomen aan elkaar gewaagd ziin doch dat men bovendien verwachten mag dat zij zich ook opgewassen zullen tonen tegen de buitenlandse ploegen. Wat de buitenlandse ploegen betreft, rekent men er op, dat zij aanmerkelijk sterker zullen ziin dan de buitenlandse teams die in 1948 in de eerste ronde van Nederland gestart zijn. De keuzecommissie zal bij het samenstellen van de Nederlandse ploegen rekening houden met de noodzakelijkheid dat ook een aantal Nederlandse jongeren een kans moet krijgen, zodat zij zich, geflankeerd door hun meer geroutineerde collega's, in het etappewerk zullen kunnen bekwamen. SCHIETEN. COMPETITIE-SCHIETWEDSTRIJDEN. Uitgaande van de Koninklijke Scherpschutters van de Veluwe te Apeldoorn is een afd. Oosthoek opgericht, waarbij de volgende schietverenigingen zijn aangesloten: „S.D.V.V." te Almelo; „Wilhelm Teil" te Nijverdal; Twente" te Hengelo en „Enschede-Lonneker", Enschede. Te Nijverdal werd geschoten tussen de deelnemers van „Wilhelm Teil" en die van „S.D.V.V." uit Almelo. De Almeloërs wonnen deze wedstrijd met 216 tegen 192 De volledige uitslag is: Almelo: H. Vreven 44 p„ H. J. Fikkert 43 p., W. W. Gröbe 46 p., Scherphof 40 p. en v. Zuile kom 43 p. „Wilhelm Teil": M. Bolink 43 p„ W. Ramerman 38 p., H. ter Avest 29 p., J, H. Brinkhuis 48 p. en J. Pennings 34 p Van elke vereniging nemen steeds 5 schutters deel, die elk 5 schoten lossen met een maximum van 10 punten per schot, zodat het maximum van elke schutter 50 p. bedraagt en van elke groep 250 p.

Boksen TANDBERG SLAAT OLEK. In een gevecht over 12 ronden boekte de Zweedse zwaargewicht kampioen Olie Tandberg Vrijdagavond te Gothenburg een puntenzege op de Franse titelhouder Stephane Olek.

(Van onze financiële medewerker).

Het verloop van de effectenbeurs gedurende de maand Januari, met name de koersbeweging op de aandelenmarkt, is niet alleen op zich zelf beschouwd, een teleurstelling, maar tevens een weinig hoopvolle aanwijzing voor de financieringsmogtltikheden van oude en nieuwe industrieën. Het Is bekend, dat hiervoor grote bedragen nodig zijn. Men spreekt voor de eerste jaren van ettelijke milliarden, maar ook wanneer met een kleiner bedrag zal kunnen worden volstaan, blijft de vraag nijpen op welke wijze deze middelen zullen moeten worden opgebracht. Normaliter moet het Nederlandse volk deze gelden op zijn inkomen overhouden en aan de industrie ter beschikking stellen. Voorlopig durft hierop niemand rekenen, al is het in dit verband een kleine bemoediging dat de spaargelden bij de spaarbanken te Rotterdam cn Den Haag in Januari niet onbelangrijk zijn toegenomen in tegenstelling met het verloop van de inlagen in Januari 1948. Maar als bedacht wordt, dat er in de eerste maand van het jaar doorgaans grote bedragen aan rente bij het fondsenhoudend publiek binnenkomen, blijft het een deceptie, dat de beurswaarde der aandelen — (100 aandelen van de ..Trouw"-index) — in Januari met f 173 millioen is teruggegaan, na een stijging van f120 millioen in December. Een gans ander beeld dus dan een jaar geleden, toen in genoemde maand de waarde dier 100 fondsen met f814 millioen vooruitging. Tegenover elke verkoper staat een koper en men kan dus niet zeggen dat er meer fondsen zijn verkocht dan gekocht. Maar wel kan worden geconcludeerd dat het aanbod in Januari groter was dan de vraag, tengevolge waarvan de gemiddelde koers van bedoelde 100 aandelen van 231.4 tot 224.5% is gedaald.

INDUSTRIELE AANDELEN HET MEEST TERUGGELOPEN. Hierbij is het van belang te doen opmerken, dat, ongeacht de Petroleumaandelen, van alle rubrieken die der Industriële aandelen het meest is teruggelopen, gemiddeld met ruim 10%. Want het is vooral deze geringe vraag naar Industriële papieren, die in verband met de noodzakelijke uitbreiding van de Nederlandse industrie, een bedenkelijk verschijnsel is. Immers, als men geen belangstelling toont voor de aandelen van oude, gevestigde ondernemingen, die hun sporen verdiend hebben, veelal financieel goed in het zadel zitten en flinke dividenden kunnen uitkeren, hoe kan men dan verwachten dat er gelden zullen worden beschikbaar gesteld voor nieuwe industrieën, die, hoe veelbelovend de vooruitzichten ook mogen heten, toch hun bestaansrecht en rentabiliteit nog moeten bewijzen. Er zijn de laatste tijd een paar nieuwe emissies geweest van gerenommeerde bedrijven tegen koersen, welke beneden de intrinsieke waarde liggen, maar die voor de oude aandelen een koersdaling hebben teweeg gebracht, waaruit wel blijkt dat het klimaat voor dergelijke uitgiften nog altijd niet gunstig is. En tal van nieuwe emissies hangen nog boven de markt. Het is daarom geen wonder dat men zich over de mogelijkheden der industrie-financiering bezorgd maakt en bevreesd is dat tegen 1952/53. als de Marshallhulp eindigt, het gat in de Nederlandse handelsbalans niet zal zijn gestopt. TWEE OORZAKEN. Twee oorzaken zijn er in hoofdzaak voor het hier genoemde verschijnsel. Ten eerste het gebrek aan beleggingskapitaal bij het publiek en ten tweede de vrees voor een onvoldoende rentabiliteit der nieuwe bedrijven.

Wat dit laatste betreft, is daarom reeds het voorstel gedaan — door „Trouw" — om de nieuwe industrieën vooreerst geheel van belastingen vrij te stellen, mits de daarmede bespaarde gelden tot versterking van het bedrijf worden aangewend. Voor bestaande bedrijven, welke tot uitbreiding overgaan, zou gedeeltelijke ontheffing moeten worden verleend. Wij betwijfelen of Minister Lieftinck voor een dergelijke radicale maatregel te vinden is, afgezien van het feit dat hier dan wel op zeer ruwe wijze onderscheid zal worden gemaakt tussen oude en nieuwe ondernemingen, hetgeen zeker niet billijk is. Maar in elk geval kan deze c uggestie voor de regering een prikkel zijn om op korte termijn een zodanige reconstructie van het belastingstelsel te ontwerpen, dat de rentabiliteitsmogelijkheden, zowel van oude als van nieuwe bedrijven wordt verhoogd en op dit punt bij het geldbeleggend publiek weer een sfeer van vertrouwen wordt geschapen. De sfeer van vertrouwen is overigens ook nodig, wanneer gepoogd wordt buitenlands kapitaal voor de Nederlandse industrie aan te trekken. Men kan er dankbaar voor zijn dat Harriman, de reizende ambassadeur van de E. C. A. sympathiek staat tegenover het verstrekken van gelden door Amerika voor de ontplooiing van de Nederlandse industrie en de ontsluiting van de overzeese gebiedsdelen der West'-Europese landen en dat de Commercial Credit Corp. een of'ficieel Amerikaans lichaam, aan onze Overzeese gebiedsdelen met Nederlandse garantie een crediet van $ 25 millioen heeft verstrekt, maar uit hetgeen van Amerikaanse zijde over deze particuliere credietverlening wordt gezegd, blijkt wel duidelijk dat men zich de risico's hiervan niet ontveinst en dat men op het stuk van rentabiliteit, fiscale lasten, valuta, transfermogelijkheid, nationalisatie, etc. eerst zekerheid wenst, alvorens men op ruimere schaal tot dergelijke credieten wil overgaan. Dit geldt ook voor Engeland, waar de politieke flirtations met nationalisatie (automobielindustrie) nog steeds aanhouden. Willen wij, behalve op de Marshallsteun, op nieuwe dollars rekenen, dan zullen we dergelijke experimenten uit ons hoofd moeten zetten en zowel voor het buitenlands, als voor het binnenlands kanitaal, het z.g. risicodragend kapitaal, betere voorwaarden moeten scheppen. \

INGEZONDEN MEDEDELING ZONDAG HALF DRIE de zeer belangrijke ontmoeting SPORTCLUBN. E. C. Voorverkoop Zondagmorgen.

(Speciale correspondentie). LIET PROCES IN WASHINGTON tegen „Axis Sally" is het gesprek van de ** dag en de Amerikaanse bladen geven de verhalen daaromtrent in grote opmaak op de frontpagina. „Axis Sally" noemde zich vroeger Mildred E. Sisk of Mildred Gillars. Zij ging in 1929 naar Frankrijk en verscheen vijf jaren later in Hitler's reich, waar zij werd aangesteld als radio-propagandiste. Als „Axis Sally" kreeg zij sindsdien grote bekendheid Ambtenaren van de Duitse omroep bevestigden voor het hof, dat zij na de directeur, van alle personeelsleden de hoogste bezoldiging genoot (twee tot drieduizend mark per maand) en regelmatig tegen de geallieerden ageerde. Onder meer wordt zij ervan beschuldigd de Amerikaanse troepen te hebben opgewekt de wapens neer te leggen om gebruik te maken „van al het comfort in een Duits gevangenen-kamp". In de uitzendingen naar Amerika en Noord-Afrika heeft zij voortdurend betoogd, dat de Amerikaanse soldaten aan de verkeerde zijde vochten.

Het is intussen nog zo zeker niet, dat Axis Sally zwaar zal worden gestraft. Er zijn belangrijke getuigenverklaringen in het voordeel van deze blonde 48-jarige vrouw met haar weiluidende stem Van meer dan een ziide is verzekerd, dat zij volkomen onder de hypnotiserende invloed van een zekere prof. Max Otto Koischwitz is geweest, en daardoor eigenlijk buiten haar wil tot haar verkeerde daden is gebracht. Ook de verdediger deed het zo voorkomen tegenover de onpartijdige jury, die straks een beslissing zal moeten nemen. Axis Sally kwam uit een gezin, waarin alle verband ontbrak. Zij

ging als actrice naar Duitsland en kwam daar in contact met prof. Koischwitz, een man, die vroeger taalonderricht gaf in New York. Hij had verbazingwekkend veel invloed op haar, zegt men. Niettemin verklaarde zij op zekere dag, dat zij niets wilde doen, dat de Verenigde Staten zou kunnen kwetsen. En een gevlucht Amerikaans officier, die Hitier zijn diensten aanbood, schold zij uit voor verrader. Van dat ogenblik af werd zij door de Gestapo gevolgd. Het is een verwarde geschiedenis, waarin — naar wij vernamen — wellicht ook nog Nederlandse getuigen zullen worden gehoord. Axis Sally heeft In de loop der jaren weinig vriendelijke dingen gezegd loor de radio aan het adres van Hitler's tegenstanders. Zii attaqueerde de Joden, Roosevelt. alle leidende Amerikaanse autoriteiten en het Engelse volk. Een van de Duitse getuigen verklaarde. dat de ganse radio-actie erop gericht was onenigheid te zaaien onder de geallieerden. Koischwitz en Axis Sally bezochten bovendien gevangenkampen, teneinde daarna van hun bevindingen voor de radio verslag uit te brengen aan de vrouwen en moeders van de Amerikaanse gevangen genomen soldaten. De verdediger zegt, dat zij daar een goed werk mee heeft gedaan. Het was het eerste teken van leven, dat men in Amerika van de vermiste soldaten ontving en duizenden zijn Axis Sally daar dankbaar voor. De jury, die eindelijk uitspraak zal moeten doen. bestond aanvankelijk u' zes vouwen en zes mannen. Op de tweede dag is een dezer vrouwen echter uitgetreden omdat zij ontdekt had, dat zi1 tegen de-doodstraf is. Een zeven man heeft nir haar plaats ingenomen. De beklaagde is In 1946 door Amerikaanse bezettingstroepen gearresteerd. Voor de mannen, die zich, luisterend naar de muzikale stem aan de radio, haar altijd als een jonge mooie vrouw hadden voorgesteld. 13 haar verschijning bepaald een desiU lusie geweest....

(Nadruk verboden.) Onmetelijk groot is de afstand tussen de lagen en groapen, die tezamen de mensheid vormen. En veel van de maatschappelijke ellende en van de onrust onder de volken is hieruit te verklaren, dat men wederzijds niet van eikaar afweet Doordat men zich van elkander een onjuiste voorstelling vormt, beoordeelt men elkander verkeerd, en dat onbegrip geeft aanleiding tot misverstand en wantrouwen, tot onrechtvaardige eisen en ongegronde beschuldigingen. Kleine en grote rampen zijn het dagelijks gevolg van deze tekortkoming. Kan een koning zich in het bestaan van een bedelaar verplaatsen? Dit gelukte Koning Lear eerst, nadat hij op zijn oude dag uit zijn hoge positie verworpen was. en zelf als een uitgestotene in storm en onweer over de heide dwaalde, öhakespeare laat hem, reeds half waanzinnig van smart, over de grond kruipen, maar in zijn eigen groot verdriet denkt de koning dan ineens aan de duizenden arme, naakte stakkers, die niet bij toeval zoals hij, maar dag-in dag-uit dakloos en hongerig in hun verscheurde lompen aan het noodweer bloot staan. „O. te weinig heb ik daaraan gedacht!," roept de rampzalige koning uit; „zoek koningspracht, genezing: voel zélf eens goed was arme drommels voelen, en schud uw overvloed over heil uit. opdat de hemel meer rechtvaardig schijn." Zélf eens voelen wat een ander voelt, dit is het recept. Maar het moet al een toeval zijn, dat iemand op zo rauwe wijze in een anders lot werpt, want in een normaal leven is voor zulk een vormverwisseling geen plaats. Haroen al Raschid beproefde het, door vermomd door Bagdad's achterbuurten te zwerven, maar al maakte hii aldus met de ellende der armen door eigen aanschouwing kennis, zelf bleef hii tegen deze ellende gevrijwaard. Een predikant heeft een boek geschreven omtrent de ervaringen, die hii. als industrie-arbeider vermomd, onder de proletariërs van vijftig jaar ereleden opdeed Een lournalist is er als bedelaar op uit getrokken. Maar hij hield toch altijd ziin lournalistenbestaan achter de hand. Zo kan men al- Europeaan onder de Indonesiërs verkeren zonder ooit een echte Indonesiër te worden: men kan Rusland bereizen om met de geestesgesteldheid van het volk aldaar kennis te maken; men kan als de apostel Paulus Griek worden met de Grieken enJood met de •Toden. maar met dit alles bereikt men nog niet. wat Koning Lear bereikte, toen hii de afschuwelijke positie van een maatschappelijk uitgestotene aan den lijve ondervond. Het blijft bij die opzettel'ike pogineen een benaderen van buiten af waarbü de eroede bedoeling het wint van het wezenliike resultaat. Ja. Zelfs zullen een gevallen koning en een beroepsbedelaar onder dezelfde omstandigheden hun lichameliike en feestelijke staat nog weer he°l verschalend aanvoelen. Ook ten opzichte var, de onderling toenaderino- tussen volken en volksgroepen zullen wii met het onvolkomene erenoecmri rnoeten nemen en lebeni,st/>n in de levenstraeiek. die •^ich ook in onze wederzijdse onwetendheid uit. C.