Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant en Vrije Twentsche courant

(Speciale berichtgeving). Met ingang van 17 October zullen diverse tarieven voor post, telefoon en telegraafverbindingen met het buitenland worden verhoogd. De binnenlandse tarieven alsook de tarieven voor Indonesië blijven ongewijzigd. Suriname en Cura?ao vallen onder de internationale regelingen. De tarieven voor pakketpost, telegraaf, telefoon en radio worden voor het buitenland met twintig procent verhoogd. De intercontinentale luchtposttarieven worden met veertig procent verhoogd, behalve die voor Indonesië. Het tarief voor antwoordcoupons en telegrammen met betaald antwoord worden volledig aangepast aan de afrekening op goudfranc-basis.

Geen wijziging voor Indonesië Door de devaluatie van onze gulden moeten wij onze aankopen en verplichtingen in ongedevalueerde valuta of goud ongeveer 44 procent duurder betalen. Op iedere 69 en een halve cent, waartoe de gulden is gedevalueerd, moeten steeds 30 en een halve cent aldaar worden bijgepast ter verkrijging van dezelfde waarde als voor 18 September. De PTT moet volgens internationale overeenkomst al zijn betalingen aan het buitenland op goudbasis voldoen. Alles wat dit staatsbedrijf moet betalen aan de PTT-instellingen in andere landen voor het doorzenden van onze brieven, telegrammen, telefoongesprekken enz. wordt derhalve ongeveer 44 procent duurder. Nu ontvangt omgekeerd onze PTT voor zijn diensten de betaling uit het buitenland eveneens op goudbasis. Maar eerstens is ons uitgaand PTTverkeer groter dan het binnenkomende. En vervolgens moet ons staatsbedrijf op het uitgaand verkeer de hele buitenlandse route betalen, terwijl het voor het binnenkomend verkeer natuurlijk slechts vergoed krijgt het vervoer binnen onze eigen grenzen. Wij willen een voorbeeld noemen: voor een telegram naar Finland moet onze PTT, in goud, per woord 5 cent betalen aan W.-Duitsland, 5 aan Denemarken. 5 aan Zweden, en 5 aan Finland. Voor een telegram uit Finland naar Nederland echter ontvangt onze PTT natuurlijk maar r > cent per woord, net als de overige bovengenoemde landen, via welke de verzending geschiedt. De PTT staat dus voor aanzienlijk hogere lasten in het verkeer met het buitenland. Om hieraan tegemoet te komen, worden met ihgang van Maandag 17 October a.s. de bovengenoemde wijzigingen van kracht. Het internationale gewone briefport blijft voortshands ongewijzigd. Voor de luchtpost binnen Europa blijft eveneens gehandhaafd het vrije postvervoer per lucht. De luchtpost naar landen buiten Europa, het intercontinentale luchtposttarief, wordt echter als gezegd met 40 procent duurder. Maar ook bier komt onze PTT met zijn befaamde vindingrijkheid: het bedrijf heeft nl. pen nieuw soort luchtbrief in de maak, die het hoopt in de loop van November ver kriigbaar te kunnen stellen. Dit is een vouwbrief met opgedrukte zegel, t?r

gewicht van slechts 2 en een halve gram en met groot schrijfoppervlak. Aan porto plus luchtrecht naar alle landen ter wereld zal voor deze nieuwe luchtbrief maar 30 cent verschuldigd zijn. Een 5 grams luchtbrief naar Amerika kostte voor 18 September j.1. 40 en na de devaluatie 50 cent, zodat de nieuwe brief een grote besparing betekent. In het gehele PTT-verkeer met Indonesie wordt voorshands geen tariefverhoging toegepast. De binnenlandse tarieven blijven voorlopig ongewijzigd. Hierbij wordt er van uitgegaan, dat de kosten van de PTT niet door loonsverhoging zullen stijgen. Eén verhoging, nl. die van de kosten voor telefoon-aansluiting, komt ongelukkigerwijze thans af, doch heeft niets met de devaluatie te maken. Zij is gebaseerd op de verhoging van de lonen, materiaalprijzen enz. vergeleken bij de vooroorlogse toestand. Republikeinen in Djokja en Den Haag zijn het eens „RTC moet binnen gestelde tijd beëindigd worden" „Er bestaat volledige overeenstemming tussen de opvattingen van de republikeinse delegatie in Den Haag en de republikeinse regering in Djokja, dit is de conclusie waartoe ik gekomen ben na contacten met de leiders der delegatie alhier", aldus verklaarde de republikeinse minister van Voorlichting, Sjamsuddin, die, naar hij mededeelde, naar Den Haag is gekomen om de republikeinse delegatie inlichtingen te verschaffen over de situatie in de Republiek. Bij zijn gesprekken met de republikeinse leiders bleek, zo zei hij, dat in Djokja en in Den Haag eenstemmig de mening heerste, dat de conferentie aihier binnen de gestelde tijd moest worden beëindigd. Een republikeinse woordvoerder verklaarde in aansluiting hiermede, dat het als vaststaand moet worden aangenomen dat de Indonesische leiders in ieder geval nog deze maand naar Djokja zullen terugkeren. Sjamsuddin verklaarde verder, dat de R.T-C. spoedig tot een goed einde kan komen, indien de Nederlanders zich weten te beperken tot de beginselen en de nadere detaillering overlaten aan de toekomst. „Indien er een basis van vertrouwen is tus-sen de twee partijen dan is het geen risico de uitwerking uit te stellen tot na de souvereiniteitsoverdracht". Eenstemmigheid ove- het Uniestatuut en het charter van de souvereiniteitsoverdracht kan gemakkelijk in veertien dagen bereikt worden, zodat men zich kan houden aan de in de aanvang gestelde tijdslimiet". — Benoemd is tot gewoon hoogleraar in de staathuishoudkunde aan de Landbouwhogeschool te Wageningen, de haer dr. Th. L. M. ThurJings te Rotterdam.

(Van onze weerkundige medewerker). Na een prachtige H-vfsI zondag, waarbij liet kwik 's middags op de meeste plaatsen nog tot boven do iy° C. steeg, begonnen gistermor gen de barometers oi'er geheel West-Europa weer sterk te stijgen onder invloed van een opnieuw in kracht toenemend gebied van hoge luchtdruk over de Oostzee. Hier door stroomt koude lucht met de Noord -Oostenwind naar onze omgeving. Dit heeft tot gevolg, dat et voorlopig geen misl meer zal optreden. De temperatuur blijft voor October nog boven normaal, .al zal zij 's nachts aanmerkelijk lager worden. In Oost-Polen komen nu al nachtvorsten voor, maar hiervoor behoeven wij nog niet bang te zijn. De regenkansen zijn voorlopig weer geheel verdwenen, terwijl er overdag lange perioden met zonneschijn kunnen voorkomen. Het komt dus hier op neer, dat ook in het grootste deel van de komende week het rustige en droge weer met boven normale temperaturen nog zal aanhouden.

Waarschuwing van Mgr. Beran. HET ENGELSE MINISTERIE VAN BUITENLANDSE ZAKEN heeft van de Britse ambassade te Praag een uitvoerig verslag ontvangen over de berichten over de arrestaties in Tsjecho-Slowakije. 100 a 200 ambtenaren en verscheidene honderden zakenlieden zijn door de zuivering getroffen. Vooral in Bohemen en Moravië zouden massa-arrestaties hebben plaats rehad. De meeste betrokken ambtenaren behoorden blijkbaar tot de ministeries van buitenlandse zaken en van buitenlandse handel. Geen enkele werkelijk vooraanstaande politieke nersoonlijkheid, zou echter gearresteerd zijn. Zo het nog moeilijk valt de reden van deze zuivering aan te geven, schijnt volgens sommige berichten de meerderheid van de aangehouden personen van sympathieën voor Tito verdacht te worden. Andere feiten wijzen er op, dat sommige aanhoudingen alleen op grond van de algemene beschuldiging van „Westerse gezindheid" zouden zijn geschied. De Tsjechische regering schijnt een aantal

van bedoelde personen ten laste te leggen , dat zij de „pro Duitse politiek van de Sovjet-Unie hebben gecritiseerd." aldus het rapport. Volgens niet-officiele bronnen te Praag duren de arrestaties in de Tsjechische hoofdstad nog voort, ofschoon oo kleinere schaal dan vorige week. De gearresteerden zijn voornamelijk zakenlieden, die de nationalisatie overleefd hebben, zoals garage-eigenaren, kleermakers en expediteurs, aldus deze bronnen. Naar de correspondent van de Times te Wenen uit betrouwbare berichten uit Praag verneemt zijn tenminste 5.000 leden van de Tsjechoslowaakse communistische partij gearresteerd. De zuivering, de grootste,, die de Tsjechoslowaakse communistische partij heeft gekend, begon drie weken geleden. Vele communistische ambtenaren, vooral afdelingschefs en hun naatsvervangers, onder wie Dr. Kosta, een der leidende functionarissen van het departement van voorlichting zouden zijn gearresteerd. Op het departement van buitenlandse zaken zou een groot aantal ambtenaren, onder wie nauwe medewerkers en beschermelingen van minister Clementis, onder verdenking staan of reeds zijn gearresteerd. Door de ondergrondse inlichtingendienst van de Katholieke kerk in Tsjechoslowakije is . gisteren bekend

gemaakt, dat een aantal geestelijken door regeringsagenten van de zogenaamde Katholieke Actie zijn overgehaald om hun handtekening te plaatsen onder een verklaring tot goedkeuring van het wetsontwerp tot overneming van de controle op de kerken door de regering. In een waarschuwing van „de aartsbisschop" (waarmee klaarblijkelijK Dr. Beran bedoeld wordt) wordt de geestelijken meegedeeld dat „instemming met het wetsontwerp verraad is aan de zaak van Christus en van de heilige kerk". „U'heeft mij beloofd en u heeft verklaard, dat u zich niet door een judas-penning zult laten omkopen. Ik vertrouw erop, dat u uw beloften gestand zult blijven," aldus de waarschuwing. , , , .

, , De aartsbisschop verklaart, dat de kerk het gehele wetsontwerp moet afwijzen als „tegen de kerk, anti-sociaal en' onrechtvaardig". Er zouden reeds „honderden" protestbrieven aan de burgerlijke autoriteiten zijn gezon den. „Het is een erekwestie, dat geen geestelijken hun protest zullen herroepen. zelfs niet voor de krachtigste materiele voordelen." „Niemand moet Kunnen zeggen dat de priesters hun heldhaftige standvastigheid tegen de bedreigingen en overredingen van de gehoorzame dienaars van het communisme, die de kerk en de priesters aan de belangen van de totalitaire staat willen onderwerpen, hebben laten varen." In de verklaring van de katholieke inlichtingendienst wordt voorts gezegd, dat opnieuw 40 dekens en vicarissen zijn gearresteerd, yan wie later enkele vicarissen ziin vrijgelaten. Bijna alle vicarissen van de Tsjechoslowaakse diocesen zouden thans in arrest zijn.

NA URENLANG IN DE MIST voor de Nieuwe Waterweg te hebben gelegen, kon het troepentransportschip „Zuiderkruis" naar Rotterdam varen. Gisteren werden de gerepatrieerde militairen gedebarkeerd, een dag later dan men verwacht had.

In Chinese kringen te Lake Success werd gisteren verklaard, dat de Chinese nationalistische regering van 15 October af van Tsjoengking uit zal functionneren in plaats van Kanton. De waarnemende premier en andere hoge functionnarissen worden tegen 20 October te Tsjoengking verwacht. De nationalistische wetgevende Joean heeft eveneens besloten zich te Tsjoengking te vestigen. Gisteren is met de verplaatsing per vliegtuig een aanvang gemaakt. Volgens mededeling van de ambassaderaad van de Chinese ambassade te Parijs hebben de functionnarissen van de ambassade en het Chinese consultaat zich thans gesteld onder het gezag van de Chinese volksrepubliek. In een door de staf van de ambassade en het consulaat uitgegeven verklaring wordt gezegd, dat men op zijn post zal blijven in afwachting van verdere instructies van de regering van Peking. Toean Maolan, zaakgelastigde op de nationalistische Chinese ambassade te Parijs, heeft gisteren aan diplomaten verklaard, dat zes man van zijn staf van negen naar de communistische regering van Mao TsjeToeng zijn overgegaan. In welingelichte diplomatieke kringen te Parijs is men van mening, dat de 6 Chinese diplomaten hun status hebben verloren daar de Franse regering het communistische regiem niet erkend heeft. De nationalistische en communstische diplomaten blijven het zelfde gebouw gebruiken. De pro-communistische staven van ambassade en consulaat hebben gisteravond een verklaring uitgegeven, waarin zij zeggen op hun post te zullen blijven in afwachting van instructies van de communistische Chinese regering.

De heer Palar, republikeins vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties, heeft bij zijn aankomst in New York verklaard, dat de R.T.C. er^en onbevredigende vorderingen maakt. Volgens de New York Times zou Palar hieraan hebben toegevoegd, dat indien de „deadlock" bleef bestaan, hij zou trachten de Indonesische kwestie voor de algemene vergadering van de Verenigde Naties te brengen.

Heiligerlee was gisteren in feesttooi Het rood, wit en blauw wapperde van tal van huizen en gebouwen. Er heerste in het dorpje, waar eens graaf Adolf van Nassau streed tegen de Spanjaarden een ongewone drukte. Voor de klokkengieterij van de firma van Bergen stond de voor New York bestemde beiaard opgesteld, welke gistermiddag door de bekende Mechelse beiaardier Staf Nees in aanwezigheid van tal van autoriteiten werd getest, 's Morgens werd de beiaard gekeurd door prof dr. A. Smeyers uit Utrecht

en Staf Nees uit Mechelen. Ruim twee en een half uur waren deze bij uitstek deskundigen bezig ieder octaaf en iedere toon op het juiste klankvolume te testen. Er zull'.n een paar kleine wijzigingen worden aangebracht, zo verzekerde ons Staf Nees, doch in het algemeen voldoet deze nieuwe beiaard aan de eisen, welke men er redelijkerwijs aan mag stellen De keuring nam geruime tijd in beslag, omdat, wanneer men een juist klankbeeld wil verkrijgen elk accoord afzonderlijk beluisterd moet worden. Zowel prof. Smeyers als Staf Nees waren echter zeer tevreden over het eindoroduct, dat tegen November naar Amerika wordt verscheept om in de kerstnacht voor het eerst te worden bespeeld in de St. Martin-Church te New York. In aanwezigheid van een aantal genodigden, bij wie de Commissaris der Koningin in de provincie Groningen, de heer E. H. Ebels, en ruim twintig burgemeesters uit de diverse randgemeenten, gaf Staf Nees gistermiddag een carillonconcert op de nieuwe beiaard. In Groningse klederdracht gestoken jongens en meisjes gaven aan het concert een fleurige aanblik en waren eveneens een dankbaar onderwerp voor de talrijke Amerikaanse fotojournalisten en radioreporters. Dodelijk verkeersongeluk met nasleep Een vrachtauto, die Maandagavond langs de weg Valkenswaard—Eindhoven stond geparkeerd en waarvan de chauffeur bezig was met reparatiewerkzaamheden, voerde een rood achterlicht en bovendien nog een aparte veiligheidslamD. Toch werd deze wagen door de Eindhovense motorrijder J. A. E. niet opgemerkt, met het gevolg, dat hij er tegen op reed en terstond werd gedood. Zijn duorijdster kreeg ernstige verwondingen en werd naar het ziekenhuis te Eindhoven vervoerd. Drie jongelui, die de plaats van het ongeluk per fiets pas seerden, raakten ten gevolge van de grote belangstelling op de plaats van het ongeval met de sturen in elkaar, waardoor een hunner tegen een boom reed en eveneens met ernstige verwondingen naar het ziekenhuis moest worden vervoerd.

(Van onze Parijse correspondent) Gisteravond om goed 10 uur, na de vierde dag der Franse kabinetscrisis, heeft Jules Moch bij president Auriol verslag uitgebracht van de resultaten, die zijn eerste consultaties bij de partijleiders der regeringsmeerderheid hebben opgeleverd. Zoals men weet, was Moch een voorlopig informatieve taak opgedragen en had president V.irlol hem nog niet de officiële titel van kabinetsformateur toegekend. In politieke kringen gelooft men, dat vandaag, nu de eerste obstakels uit de weg schijnen te zijn geruimd, Moch's opdracht een bindender karakter kan krijgen, en hij zijn besprekingen in concreter zin voort zal kunnen zetten. Ofschoon Moch met de methodiek van de Mathematicus de vele moeilijkheden, die hem wachten, geattaqueerd en ook verscheidene overwonnen heeft, is het toch nog geenszins zeker, dat zijn onderneming met succes zal worden bekroond. In principe heeft hij de medewerking

verkregen van alle coalitie partijen, enkele onafhankelijken van de uiterst rechtse zijde uitgezonderd, die bezwaren maken tegen de voorlopige salaris-premie, waardoor de laagste loonklassen tot een minimum van 15000 francs zou worden verhoogd. Maar omdat deze stemmen — een dertigtal ongeveer — voor de noodzakelijke kamermeerderheid juist onontbeerlijk zijn, zal de dag van heden voornamelijk wel worden besteed om deze weifelaars van het nationale belang van hun bekering te overtuigen. Tezamen met Moch zal president Auriol zijn krachten daar vandaag aan wijden. Wanneer Moch slaagt — en men moet erkennen, dat zijn papieren sedert twee dagen ongetwijfeld zijn gestegen — dan verwacht men de samenstelling van een regering op bredere basis, waarin ook figuren als Rene Mayer, Reynaud. Bidault en Pleven, de man die als de bruggebouwer tussen het Gaullisme en de derde macht wordt beschouwd, een plaats zouden kunnen vinden.

Minister-president Grotewohl zal, naar wij vernemen, in zijn regeringsverklaring van Woensdag de overtuiging uitspreken, dat de eenheid van Duitsland slechts bereikbaar is op basis van vriendschap met de Sovjet-Unie en met uitschakeling van wat Oost-Duitse politici aanduiden als „de herleving van het fascisme in West-Duitsland". Zijn achttien man sterke kabinet is thans gereed. De belangrijkste posten daarin zijn alle direct of indirect in handen van de socialistische eenheidspartij gelegd, terwijl de „burgerlijke" partijen zich tevreden hebben moeten stellen met de bezetting van vakministers. Een aantal der sleutelposten wordt bezet door communisten, die hun opleiding in de Sovjet-Unie hebben ontvangen. Vooraan in deze laatste categorie staat Wilhelm Pieck, sedert het einde van de oorlog de leider der Oost-Duitse communisten, die morgen staatspresident zal worden.

Militaire bestuur in OostDuitsland afgeschaft De Russische militaire gouverneur in Duitsland, generaal Tsjoeikof, heeft meegedeeld, dat het militaire bestuur in Oost-Duitsland zal worden afgeschaft en vervangen door een Russische commissie van toezicht. De generaal legde deze verklaring af in de tweede kamer van het nieuwe Oost-Duitse parlement. Hij zeide dat de Russische regering besloten had de bestuursfuncties, die tot dusver bij het militaire bestuur berustten, over te dragen aan de nieuwe regering. De vervanging van het militaire bestuur door een commissie van toezicht zal a.s. Maandag geschieden. De commissie van toezicht zal toezien op de uitvoering van de overeenkomst van Potsdam en andere overeenkomsten van de vier bezettende mogendheden. De drie geallieerde westelijke hoge commissarissen hebben gisteravond te Frankfort een verklaring uitgegeven, dat de Oost-Duitse regering geen

wettelijke basis heeft en er geen aanspraak op kan maken Oost-Duitsland te vertegenwoordigen. In de verklaring, die na een onverwachte bijeenkomst van de hoge commissarissen is uitgegeven, wordt West-Berlijn de verzekering gegeven, dat de geallieerde mogendheden „haar missie in de voormalige hoofdstad zullen blijven voortzetten". Alle stappen om politieke en economische vrijheid voor de West-Berlijners te verkrijgen zullen in samenwerking met de West-Duitse regering worden genomen, aldus de verklaring die er de nadruk op legt, dat de gebeurtenissen, geen verandering zullen brengen in de houding van de Westelijke mogendheden. De hoge commissarissen verweten ten slotte de Sovjets hun weigering om samen te werken ten einde tot een gemeenschappelijke politiek ten opzichte van Duitsland te komen.

JULES MOCH.

De Chinese nationalisten hebben gisteren hun laatste reserves in een geïmproviseerde verdedigingslinie op 80 KM. van Kanton geworpen, om de snelle opmars van de communistische troepen, die 90 KM ten noorden van Kanton zouden staan, te bestrijden. Communistische voorhoeden onder generaal Tsjen Keng, spoeden zich voort langs de spoorlijn van Hankou naar Kanton. Een tweeledige communistische opmars in de provincie Kwangsi zou de nationalistische verdediging op 120 KM van de provincie-hoofstad Kweilin onder de voet hebben gelopen.

De uitslagen van de Zondag in Noorwegen gehouden algemene verkiezingen beginnen binnen te komen. In politieke kringen is men van mening dat deze eerste resultaten erop wijzen, dat de Noorse socialistische partij haar absolute meerderheid in het „Storting" (het Noorse parlement) zal behouden. Van de rechtse partijen boekte de chistelijke volkspartij onverwachte vooruitgang. De communisten lijden verliezen. Vongens tot nog toe bekende cijfers hebben de socialisten 439.594 stemmen behaald (vorige keer 343 926), conservatieve partij 107.000 (91.000), en de christelijke volkspartij 97.000 (65.000). Men verwacht niet, dat de definitieve zetelverdeling voor vanavond laat of morgenochtend vroeg bekend zal zijn. Alle bladen te Oslo zijn het er over eens, dat de socialistische regeringspartij haar positie zal behouden. Naar de tot nog toe bekende cijfers te oordelen heeft de communistische partij, de enige, die minder stemmen heeft gekregen dan de vorige keer, bijna de helft van haar aanhangers verloren.

Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Dinsdagavond tot Woensdagavond. (Opgemaakt te 10 uur).

Vannacht in het binnenland weinig wind en op enkele plaatsen nevel of mist. Overigens tamelijk veel bewolking met hier en daar enige lichte regen of motregen en meest matige wind tussen Zuid-Oost en Zuid-West voornamelijk in de nacht en ochtend iets /achter. Woensdag 12 October: Zon op 6.58 — onder 17.54 Maan op 19.47 — onder 13.09