Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant

„Wij zullen waarschijnlijk voor alle tijden de kans verliezen om een wereld te verkrijgen, waar vrije volken in blijvende vrede kunnen leven, tenzij het Congres snel de tussentijdse hulp voor Europa goedkeurt", aldus sprak president Truman gisteren in zijn boodschap aan het Congres betreffende hulp aan Europa en anti-inflatiemaatregelen voor de V.S. Truman zeide: Wij kunnen niet nalaten hulp aan het buitenland te verstrekken, noch ook kunnen wij ons eigen volk aan de verwoestingen van een ongecontroleerde inflatie prijsgeven. De toekomst der vrije volken van Europa staat op het spel. De toekomst van onze eigen economie is in gevaar. De actie, die gij onderneemt, zal in de geschiedenis van dit volk en van de wereld groot worden geschreven.

Radicale voorstellen Truman verzocht om rantsoenering van producten, waaraan een tekort bestaat en welke de kosten van levens onderhoud fundamenteel beïnvloeden. Met klem steunde hij het verzoek van Marshall om 597 millioen dollar om Oostenrijk, Italië en Frankrijk in de volgende vier en een halve maand op de been te houden. De president zeide, dat dit een onmisbare voorwaarde was voor het wederopbouwprogram voor Europa op lange termijn. Hij vervolgde met te zeggen, dat „indien de West-Europese landen deze winter zouden instorten tengevolge van het feit, dat het verschil tussen hulpmiddelen en behoeften niet wordt overbrugd, er voor hen of voor ons geen kans bestaat uit te zien naar hun economisch herstel". Trumans voorstel voor het weer Instellen van een zekere mate van prijscontrole — ruim een jaar geleden practisch afgeschaft — is de belangrijkste maatregel in een uit tien punten bestaande program, dat hij indiende ter bestrijding van de „onheilspellende inflatiedreiging". Hij zeide, dat inflatie reeds in alarmerende mate dreigt. En zelfs alarmerender ls het feit, dat de toestand nog steeds slechter wordt. Truman noemde de producten, die gerantsoeneerd moeten worden of welker prijzen gecontroleerd moeten worden, niet bij name, hoewel voedsel en kleding naar zijn mening de meeste moeilijkheden verschaffen, voorzover het de consumenten betreft. Zijn voorstellen zijn aanzienlijk veel radicaler dan verwacht werd en zij zullen, indien zij worden uitgevoerd, veel van de oorlogscontrole, die in de afgelopen twee jaar snel is opgeheven, herstellen. Hij legde voortdurend de nadruk op het verband tussen de binnenlandse inflatie en de behoeften van Europa. „Indien wij onze binnenlandse kwalen verwaarlozen, indien wij de opmars der Inflatie geen halt toeroepen, zullen wij wellicht een depressie veroorzaken waarvan ons economisch systeem, zoals wij het kennen, wellicht niet meer zal herstellen.

Hij beloofde binnenkort de volledige bijzonderheden van het hulpplan op lange termijn voor te leggen en verklaarde: „Het is een hulae aan de kracht van onze democratie, dat wij in staat zijn een zo grote bijdrage tot de vrijheid en het welzijn van andere landen en andere volken te leveren. Ons volk weet, dat onze invloed in de wereld ons een in de geschiedenis ongeëvenaarde

kans geeft om zodanig te handelen, dat de mannen en vrouwen van de gehele wereld uit de schaduwen van vrees en oorlog In het licht van vrijheid en vrede kunnen treden. Wij moeten van deze gelegenheid zoveel mogelijk maken, want wij hebben door de dure les der wereldoorlogen geleerd, dat wat buiten onze kusten gebeurt bepaalt hoe wij ons eigen leven leven. Wii hebben geleerd, dat wij, indien wij in vrijheid en veiligheid willen leven, met de gehele wereld voor vrijheid en veiligheid moeten werken". Wij zijn er van overtuigd, dat de beste manier om toekomstige oorlogen te voorkomen is, te werken voor de onafhankelijkheid en de welvaart van alle volkeren. Deze overtuiging leidt onze huidige pogingen en zal ook onze-toekomstige besluiten leiden. Wij hebben ten volle en gaarne medegewerkt aan de groei van de V.N. en wij proberen haar thans te versterken en te verbeteren". Truman zeide nog, dat de regering de bevoegdheden om rantsoenering voor consumenten weer in te stellen als voorzorgsmaatregel wenst. De huidige speciale zitting is de 26ste sedert de vorming van de federale regering in 1789. De jongste speciale zitting werd in 1939 door president Roosevelt, bijeengeroepen om de neutraliteitswet van 1935 op te heffen.

In het Suez-kanaal is het scheepvaartverkeer Maandag enige tijd gestremd geweest, daar net Nederlandse troepen transportschip „Volendam" in aanraking was gekomen met een draaibrug voor militaire doeleinden, welke brue dient voor de treinverbinding tussen Egypte en Palestina over !hAf lrcint>q 1 De Volendam, liep schade aan de voorsteven op (boven de waterspiegel) terwijl het Oostelijk gedeelte van de draaibrug geheel vernield is, zodat de brug gesloopt zal moeten worden Het onmiddellijk ingestelde onderzoek heeft volgens Agence France Presse uitgewezen, dat het ongeluk is toe te schrijven aan stroom en wind. Reeds geruime tijd had de maatschappij, die het Suezkanaal exploiteert de aandacht der Egyptische regering gevestigd op het feit, dat de tijdens de oorlog gebouwde metalen draaibrug gevaar opleverde voor de scheepvaart. Lichte botsingen tegen een der pijlers hebben verscheidene malen plaats behad. Nu de brug onbruikbaar is. is ook het probleem van het verkeer tussen Palestina en Egypte weer gerezen. Het is niet uitgesloten, dat men een tunnel onder het kanaal gaat bouwen.

Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Dinsdagavond tot Woensdagavond. Koud. Aanvankelijk meest zwaar bewolkt, later tijdelijke opklaringen. Plaatselijk enige lichte regen of sneeuw en hier en daar nevel of mist. Veranderlijke wind. Koud met plaatselijk lichte vorst in de nacht. Woensdag 19 November: Zon op 8.05 — onder 16.45 Maan op 13.59 — onder 22.08

De plaatsvervangers der ministers van buitenlandse zaken der vier grote mogendheden hebben gisteren besloten. dat er vier punten op de agenda van de conferentie der ministers zullen worden geplaaitst: 1. het verslag van de commissie voor het vredesverdrag met Oostenrijk; 2. de vorm en omvang van de voorlopige politieke organisatie van Duitsland; 3. de economische principes voor Duitsland; 4. de procedure voor het opstellen van heit vredesverdrag met Duitsland. Zij hebben nog niet beslist in welke volgorde deze punten besproken zullen worden. De Sovjet afgevaardigde, Andrej Smirnof, verklaarde zich tegen de aanbeveling van de V.S., Engeland en Frankrijk om de bespreking van het Amerikaanse voorstel voor een viermogendhedenverdrag voor 40 jaar op de agenda te plaatsen. Hii zeide. dat de ministers zelf kunnen beslissen of zij dit punt willen bespreken. Na een debat van lVi uur tussen de vertegenwoordigers van de westelijke mogendheden en de Sovjetafgevaardigde besloten de eersiten tegemoet te komen aan de laatste, die verklaarde, dat het niet noodzakelijk is een punit „andere zaken" op de agenda te plaatsen. De ministers worden echter niet beperkt in hun recht aangelegenheden te bespreken, die niet op de agenda staan. Franassovici neemt ontslag Naar te Londen wordt vernomen, heeft Franassovici, hoofd van de Roemeense diplomatieke missie te Londen, ontslag genomen. Franassovici verklaarde tegenover een vertegenwoordiger van Reuter, dat hij zijn ontslag had ingediend kort nadat Tatarescu, de voormalige Roemeense minister van buitenlandse zaken, uit de regering trad omdat hij lid was van de Roemeense liberale partij onder leiding van Tatarescu. — De Amerikaanse troepen hebben Angmagsalik, de enige basis die de Amerikanen op Groenland bezet hadden, verlaten.

Nieuwe Franse regering? Na een onderhoud van anderhalf uur met Paul Ramadier heeft Paul Reynaud Maandagavond doen verstaan, dat misschien binnenkort mededelingen gedaan zullen worden over de uitslag van de besprekingen over het vormen van een nieuwe Franse regering. Het laatste half uur van het onderhoud tussen Ramadier en Reynaud werd bijgewoond door André Blumel, den vroegeren privésecretaris van Leon Blum, den leider der socialisten.

Het secretariaat der V.N. te Geneve heeft gisteren in de hoofdsteden van alle deelnemende landen een 1300 bladzijden tellend document gepubliceerd, dat geheel nieuwe tarieftabellen voor 23 landen bevat en de veelomvattendste en ingrijpendste overeenkomst in de geschiedenis van de wereldhandel wordt genoemd. De Benelux-landen zullen er dit voordeel bij hebben, dat de importheffingen op tuinbouwproducten verminderd worden en faciliteiten verleend worden voor de export naar Engeland van linnen weefsels en ruw ijzer.

„Mogelijkheid geschapen om dollars te verdienen" De voornaamste betekenis van de overeenkomst is de volgende: De aan de internationale handelsconferentie te Genève deelnemende landen zün overeengekomen om in een aantal gebieden, waar bilaterale handelsovereenkomsten var kracht zijn, de mogelijkheid te scheppen voor het sluiten van multilaterale overeenkomsten en de toltarieven te verlagen De"v.S. hebben er in toegestemd de landen te helpen door de invoerrechten op goederen te verlagen en zo de gelegenheid te scheppen tot het verdienen van dollars. Tengevolge van de geheimhouding, die de besprekingen kenmerkt, zijn te Londen alleen de voordelen en concessies voor Engeland en de mate, waarin de preferentiële rechten van het Britse Riik worden opgeheven, bekend gemaakt. Doch op grond van een clausule in de overeenkomst zullen alle overige 22 landen, die te Genève vertegenwoordigd zijn, automatisch dezelfde voordelen verwerven. De V.S. hebben de ruwe wol-tarieven met 25 % verlaagd en andere belangrijke verlagingen ingevoerd voor wollen goederen, een aantal machinerieën en andere fabrikaten. De andere landen zullen tot 1952 de V.S. beperkingen van de importquanta kunnen opleggen ten einde zich te kunnen vrijwaren tegen een toevloed van nietessentiële artikelen.

Hoewel de uiteindelijke verlagingen waarschijnlijk niet zo groot zijn als men oorspronkelijk in economische kringen te Londen gehoopt had. aldus tekent Reuter hierbii aan, is na 6 maanden van besprekingen te Genève toch genoeg bereikt om het optimisme onder de uitvoerende landen te doen herleven. // In de geest van plan-Marshall" Te Washington interpreteert men de te Geneve gesloten tariefovereenkomst als volgt: Op 1 Januari 1948 zullen de landen van Europa minder uitvoerrechten moeten betalen voor de export naar de V.S., dientengevolge meer geld voor hun goederen maken en meer dollars verkrijgen. Het Europees herstel zal in dit verband op twee wijzen bevorderd worden: 1) De V.S. zullen de tarief concessies 1 Januari in werking laten treden, zelfs indien de overeenkomst dan nog niet door de vereiste meerderheid is ondertekend. Grondwettelijk is de Amerikaanse regering daartoe gerechtigd zonder de toestemming van het congres af te wachten. De landen van Europa zijn niet verplicht hun importquota të verminderen, totdat het evenwicht in de dollarsituatie aanzienlijk is hersteld, dat wil zeggen, totdat het planMarshall het dollar tekort heeft opgelost. 2) De handel tussen de landen van Europa onderling wordt verbeterd, de overeenkomst zal dus tot onmiddellijk gevolg hebben, dat de wederzijdse handel in de geest van de in het plan-Marshall gewenste eigen hulp toeneemt. Te Washington legt men er de nadruk op, dat het voornaamste doel van de overeenkomst is: op lange termijn de basis te leggen voor het terugbrengen van een voorspoedige wereldeconomie in normale banen. Zitting Assemblee volgend jaar in Europa De begrotingscommissie van de V.N. heeft met dertig tegen acht stemmen het beschikbaar stellen van extra gelden voor een zitting van de Algemene Vergadering in Europa het volgend jaar goedgekeurd.

Luitenant Philip Mountbatten, de toekomstige Prins-gemaal, heeft onlangs besloter het roken er aan te geven. Ver moed wordt, dat dit besluit eer gevolg is van een belofte aan Prinses Elizabeth. Een Amerikaanse kennis var Vlountbatten, de schrijfster mrs Corbina Wright, die hem een gouden sigarettenkoker heeft aangeboden, heeft inmiddels di' Teschenk vervangen door eer prachtige gouden vulpen.

PRINSES-REGENTES JULIANA EN PRINS BERNHARD, die de huwelijksplechtigheid van Prinses Elisabeth en Luit. Philip Mountbatten Donderdag a.s. zullen bijwonen, kwamen gisteren op het vliegveld Northolt bij Londen aan. Zij werden begroet door den hertog van Gloucester, wiens gast zij gedurende hun verblijf in Engeland zullen zijn.

Pierre de Gaulle, de broer van generaal Charles de Gaulle. is, naar officieel wordt meegedeeld, met grote meerderheid tot burgemeester van Parijs gekozen. Zeer heftige tonelen hadden plaats, toen na de verkiezine het communistische raadslid Raymond Bossu het aftreden van de nieuwe burgemeester verlangde en de leden van de Rassemblement de Peuple Francais „Vichy-isten en collaborateurs" noemde. De leden van de RPF antwoordden met kreten als „ga naar Moskou terug". Beide partijen schreeuwden en sloegen op hun lessenaars, zodat de voorzitter tevergeefs de bel liet weerklinken. Pas na een kwartier keerde de rust weer. De 25 communistische raadsleden verlieten daarna als één man de zaal. Pierre de Gaulle is vijftig jaar oud en vader van vijf kinderen. HU begon zijn loopbaan als bediende bij een Parijse bank in 1921 en bekleedt er thans een directeursfunctie. Zowel in de eerste als in de tweede wereldoorlog diende hii bij de artillerie. In 1943 werd hij gearresteerd door de Gestapo en naar een concentratiekamp in Tsjecho-Slowakije gezonden, waaruit hii in 1945 door de Amerikanen werd bevrijd.

Bij O. is gardkeuring verleend aan het besluit der Prov. Staten van Noord-Brabant, de vergaderingen te openen en te sluiten met een gebed, dat door den Voorzitter wordt uitgesproken.

De procureur-fiscaal bij de Bijzondere Raad van Cassatie concludeerde inzake het beroep van den oud-burgemeester van Amsterdam E. Voute tot vernietiging van het vonnis van het Amsterdams Bijzonder Gerechtshof, waarbij Voute tot 6 jaar gevangenisstraf werd veroordeeld en bepaling van diens straf op vier jaar gevangenisstraf met aftrek van voorarrest.

Naar aanleiding van de indiening van het rapport van de CommissieVorrink bij het hoofdbestuur van het Ned. Rode Kruis zijn in enkele dagbladen publicaties verschenen, waarin o.a. sprake was van „een zeer ernstige beschuldiging" ten aanzien van baron van Harinxma thoe Slooten. Deze trad in 1940 op als regeringscommissaris voor vluchtelingenaangelegenheden te Lissabon. Hij zou, aldus het krantenbericht, pakjes aan Nederlanders, die met de Duitsers heulden, hebben verzonden en bij wijze van tegenprestatie zijn banksaldo Nederland overgemaakt hebben kregen naar Lissabon. Deze beschuldiging, aldus krantenberichten, is in de bijlagen van het rapport der commissie opgenomen, en is ook bekend bij de Commissie-Cleveringa, die het beleid van de diplomatieke vertegenwoordigers heeft onderzocht. De CommissieCleverin#a kwam tot de conclusie niet te kunnen adviseren een voortreffelijk diplomatiek ambtenaar als baron van Harinxma uit zijn functie te onthef% fen, hoewel hij op dit punt ernstig is tekort geschoten. Prof. mr. R. P. Cleveringa verzocht ons naar aanleiding van het bovenstaande opneming van het voleende: „Als voorzitter der in dit bericht naar mij genoemde commissie, deel uit gede

ik mede, dat ik reden heb om aan te nemen, dat de Commissie-Vorrink in haar rapport de beschuldigingen, waarvan hier wordt gerept, wel vermeldt (zij het dat deze niet inhielden, dat het een geschied zou zijn „bij wijze van tegenprestatie" voor een ander), maar zich nadrukkelijk van een onderzoek ervan en een beoordeling heeft onthouden. Dit onderzoek is wel verricht door de naar mij geheten commissie. Het heeft er toe geleid, dat zij herleid bleken te moeten worden tot enige hoogst onbelangrijke voorvallen, waarin men het alarmerende van bovenaangehaald krantenbericht in het geheel niet terug kan vinden en die geen enkele smet op den naam van den heer van Harinxma vermogen te werpen. Over de mindere of grotere voortreffelijkheid van den heer Harinxma als diplomatiek ambtenaar heeft de commissie zich geen oordeel aangematigd. Dit wel te doen zou trouwens evenzeer buiten haar bevoegdheid als haar vermogen vallen. Zij heeft dan ook geen enkel tekort met zulk een aangenomen voortreffelijkheid gecompenseerd. Indien het niet bij haar is opgekomen om voor te stellen den heer van Harinxma uit zijn functie te ontheffen, dan is dit. omdat haar niet gebleken is van enige reden tot zulk een minder inerijpende maatregel. Wat den heer van Harinxma betreft, kan zij slechts van mening zijn. dat de aangehaalde publicatie als onverantwoordelijk verdient te worden gebrandmerkt".

De Griekse minister van buitenlandse zaken Tsaldaris heeft gisteren aan het parlement medegedeeld, dat er 'n gezamenlijke Grieks-Amerikaanse staf is gevormd ter bestrijding van de guerilla-operaties. Tsaldaris zeide, dat de „gemeenschappelijke staf" voor de strijd tegen de guerillastrijders geheel Amerikaans zal zün. Hij zal bestaan uit Amerikaanse officieren van leger, luchtmacht en vloot. Amerikaanse officieren zullen als adviseurs aan Griekse eenheden worden toegevoegd. De Amerikaanse zaakgelastigde Keeley en het hoofd van de Amerikaanse missie Griswold hadden Tsaldaris meegedeeld, dat de Amerikaanse beslissing tot vormingvan een „gemeenschappelijke staf" een blijk was van het belang van de V.S. bij de onafhankelijkheid van Griekenland.

Paul van Zeeland en Richard Kirby, twee leden van de Commissie van Drie hebben voor de radio — de een te Batavia en de ander te Djokja — namens de Commissie een redevoering gehouden, waarin werd verklaard, dat de eerste stap om beide partijen tot overeenstemming te brengen, gezet is. Die eerste stap was de uiteenzetting van de standpunten voor de Commissie, „waardoor een ontmoeting van afgevaardigden van beide partijen misschien mogelijk wordt".

De situatie is delicaat en moeilijk en in vele opzichten verward. Toch zijn de voornaamste feiten eenvoudig, zo verklaarden beide sprekers. Wij kwamen hier met niets dan onze goede wil om aan te bieden en met een nieuwe kijk en met de vurige wens om behulpzaam te zijn, waar wij konden. God zij gedankt, dat wij aan beide zijden mensen ontmoeten, die, .hoewel zij van mening verschillen, oprecht wensten elkanders standpunt te begrijpen. Het bleek spoedig, dat aan beide zijden een groot gebrek aan vertrouwen heerste en dat zulks de grootste belemmering vormde voor de pogingen om de partijen dichter bij elkaar te brengen. De Commissie van Goede Diensten zocht wegen te effenen, die zouden leiden tot een ontmoeting tussen de vertegenwoordigers der partijen. Dat was de eerste stap in de richting Van een regeling.

Aan beide zijden hebben mannen van ondervinding herhaaldelijk verteld, dat in het belang van een goede en langdurige overeenkomst, al het mogelijke gedaan moet worden om de atmosfeer te verbeteren en rust en kalmte te doen terugkeren. De Commissie van Goede Diensten kan alleen van nut zijn, indien geluisterd wordt naar haar beden. Hoe kunnen de kundigheden en de bereidheid van de technische commissies vrucht afwerpen, indien men oren en harten sluiten zou voor de stem van rede en matiging en van wederzijds begrip? Discipline en matiging zullen het best de eigen zaak dienen. Tracht uw volle aadeel bij te dragen. Het kan zijn, dat dit die druppel van goodwill is. welke bij al het andere de weegschaal van het lot naar de goede zijde doet doorslaan, naar de zijde van de rechtvaardige en durende vrede, aldus besloten van Zeeland en rechter Kirby hun redevoeringen namens de commissie. Uit zeer betrouwbare bron verneemt United Press, dat dr Paul van Zeeland,, de Belgische vertegenwoordiger in de Drie-Mogendheden-Commissie van de Veiligheidsraad voor Indonesië, Zondag per vliegtuig naar België zal terugkeren. Naar verluidt is een plaatsvervanger voor dr. van Zeeland reeds op weg naar Batavia. Een officiele bron deelde mede, dat de terugkeer van van Zeeland in verband stond met binnenlandse politieke ontwikkelingen in België, ofschoon in niet-officiele kringen terstond het vermoeden werd uitgesproken, dat het vertrek van van Zeeland tot gevolg zou hebben, dat de poging om het Indonesische conflict op te lossen zou vertraagd worden. De Commissie zit tijdelijk vast in algemeen politieke besprekingen daar de Verenigde Staten niet geantwoord hebben op het verzoek van de Commissie, tien dagen geleden, om een schip te sturen voor het voeren der onderhandelingen. Er is van Amerikaanse zijde geen verklaring gegeven. waarom het gezamenlijk Australisch-Belgisch verzoek onbeantwoord bleef. Ondertussen is de sub-commissie voor het staken van het vuren verstrikt in procedure-aangelegenheden In hoge officiele kringèn werd er evenwel op gewezen, dat tot dusver noch de Amerikaanse gedelegeerde, Frank Graham. noch de Australische afgevaardigde. Richard Kirby aanstalten maken te vertrekken. Men leet er de nadruk op. dat zij torh ook niet van plan zijn voor goed te blijven. Men is algemeen van gevoelen, dat, de Commissie, welke 29 October arriveerde, nog drie maanden zal te werken hebben.

De Sowjet-Unie en de Verenigde Staten zijn gisteren tot algehele overeenstemming gekomen over het plan terzake de verdeling van Palestina, waarbij de eerste Augustus 1948 is vastgesteld als uiterste datum voor het terugtrekken der Britten. De Joodse en de Arabische staat zullen onafhankelijk worden twee maanden na de algehele terugtrekking van de Britse troepen, aldus het ontwerp-plan van de subcommissie der commissie voor Palestina van de V.N., waaromtrent men het eens geworden is. Naar de correspondent te Jeruzalem van het Londense blad „The Times" meldt, is de evacuatie van Britse troepen en legergoederen uit Palestina reeds begonnen. De correspondent verklaarde, dat het Britse leger in verband met het geforceerde tempo, waarin de ontruiming onder druk der politieke gebeurtenissen moet plaats vinden, van mening is, dat meer dan de helft van de thans aanwezige 210.000 ton legergoederen zal moeten worden achtergelaten. Bouwt de Sowjet-Unie j superforten? De chef-staf van de Amerikaanse luchtmacht, generaal Spaatz, heeft verklaard er van overtuigd te zijn, dat de Sowjet-Unie een eigen uitgave van de B-29 superfort bouwt. Hij herinnerde in dit verband er aan, dat in 1945 twee superforten tot dalen gedwongen werden en in Sowjet-Russische handen vielen. Spaatz legde deze verklaring af bij zijn getuigenis voor de commissie betreffende de luchtpolitie. Verder zeide hij, dat de Sowjet-Unie een jaar geleden poogde in de V.S. banden, wielen en remaccessoires voor dit type bombardementsvliegtuigen te kopen. De order werd echter geweigerd. Verder zeide hi,j, dat er tijdens de feesten ter herdenking van de Octoberrevolutie, dit jaar. Superforten boven Moskou gezougen zouden hebben. Later zeide hij tot journalisten, niet te weten hoeveel van dergelijke vliegtuigen de Sowjet-Unie bezat. Naar zijn mening zouden de Sowjets misschien een kleine duizend in de komende zes maanden kunnen aanmaken. Spaatz wees de commissie er op, dat de Sowjet-Unie op het ogenblik meer vliegtuigen in de voorhoede had dan het program voor de Amerikaanse luchtmacht in vredestijd omvatte.