Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant

(Van onzen correspondent te Batavia). De terugkeer van de republikeinse minister van buitenlandse zaken, Hadji Agoes Salim, na een langdurig verblijf in het buitenland en o.a in Amerika werkt als een frisse luchtstroom, die even door een kier van de deur de bedompt chauvinistische atmosfeer van Djokja binnentocht. Of Salim in staat zal zijn de lucht daar blijvend te verversen, zal nog moeten blijken. In ieder geval hebben we de indruk gekregen, dat hij een helder beeld meebrengt van Indonesië's plaats in de wereldpolitiek en enigszins is geschrokken van de zelfoverschatting en het volslagen gebrek aan begrip voor de werkelijke verhoudingen, welke hij te Djokja aantrof.

Bil herhaling heeft hil zijn mensen ervoor gewaarschuwd om toch vooral niet door lichtvaardige daden de naam van de republiek te besmetten, en hi.i heeft daarvoor zijn redenen gehady Wat we momenteel om on? heen zien gebeuren, kan deze naam onmo.geluk veel goed doen, te minder daar de Commissie voor Goede Diensten haar ogen ook niet in de zak heeft. Terreur. Het is in politieke en militaire kringen bekend, dat Djokja enige tijd geleden een order heeft uitgevaardigd aan alle losse T.N.I benden om terug te keren naar de plaatsen, vanwaar zii bij het begin van de politfonele actie door ons zijn verdreven, en daar door terreur, roof en moora zoveel mogelijk onrust te stichten. Infiltraties van dergeliike benden maken thans grote gebieden van WestJava onveilig, waar de bevolking reeds weer in pais en vree aan het werk was getogen en een begin had gemaakt met de wederopbouw. Deze tereur treft maar zelden Europeanen, doch vele vooraanstaande Indonesiërs vielene er sedert enkele maanden aan ten offer. Deze mensen hadden zichzelf weinig anders te verwijten, dan dat zii het met Djokja's „democratische" opvattingen niet eens waren en liever hun heil zochten in een federatieve staat, waarvan West-Java een deelstaat zou vormen. De tijden, waarin men zijn leven riskeert als men het niet eens is met een bepaald regime behoren in deze Archipel nog niet tot het verleden. Vele honderden in West-Java hebben h n politieke opvattingen reeds met hun bloed moeten betalen en dagelijks vallen er nieuwe slachtoffers. Behalve om zich langs deze weg van zijn politieke tegenstanders te ontdoen. gebruikt Djokja deze terreur voor propagandistische doeleinden. Zij moet tot bewijs dienen van de ontevredenheid der bevolking onder het Nederlandse gezag en van onze incompetentie om orde eii veiligheid te handhaven. Vermoedelijk behoort deze activiteit tot de „lichtvaardige daden", waartegen Agoes Salim waarschuwt. Zeer terecht vreest hij. dat zii niet zullen nalaten de naam van de republiek in het buitenland te besmetten. Hij zelf weet het best, hoe goed bepaalde kringen van de internationale

wtreld met de gebeurtenissen hier t te lande op de hoogte worden gehouden, en men behoeft niet naar Amerika te ziin geweest om te begrijpen. dat ook de Commissie voor Goede Diensten er het nodige over te horen krijgt. EEN MUUR WERD DOORBROKEN. Hadji Agoes Salim heeft er geen gras over laten groeien om zijn verstandige woorden te doen volgen door verstandige daden. Wat kort voor zijn komst nog een onmogelijkheid scheen, heeft hij in de korte

periode vari zijn verblijf te Djokja mogelijk gemaakt: hij heeft zijri collega 's overtuigd van de noodzaak hun domme halsstarrigheid te laten varen en 'n commissie naar Batavia te zenden om geregeld contact met de Commissie van Goede Diensten te onderhouden. Hijzelf vormt de centrale figuur van deze commissie, die hier enkele dagen geleden is gearriveerd. Dat Salim raet deze commissie veel verder strekkende plannen heeft dan hij aanvankelijk deed voorkomen is duidelijk gebleken, toen onder auspiciën van de Commissie van Drie een bespreking heeft plaats gehad tussen vertegenwoordigers van Nederland en de afgevaardigden van de republiek. Dit was het eerste rechtstreekse contact, dat we sedert maanden met vertegenwoordigers van Djokja hebben gehad. Wat tijdens deze bijeenkomst is besproken, wordt zorgvuldig geheim gehouden, en over het geheel genomen is te Bacavia weinig aandacht aan deze ontmoeting besteed. Toch is zij, afgezien van de eventuele resultaten, een gebeurtenis van de eerste orde in de NederlandsIndonesische politiek, omdat hiermee een muur doorbroken werd. d>e lange tiid als een vestingwal tussen beide partijen heeft, gestaan. Blijkbaar is men te Djokja dan toch niet van plan de kruik zolang te water te laten gaan tot zii breekt, en hieraan zal Agoes Salim wel niet vreemd ziin.

„Dat Is het resultaat van Brunatta I Hoe meer /• 't er mee wast, des fa mooier gaai ja haar glanzen." Brunetta geeft Uw haar een natuurlijke, gezonde glans. Het reinigt haar en hoofdhuid intensief en toch veilig. Zelfs dof haar knapt er zo van op, dat het prachtig gaat glanzen. En... telkens als U Brunetta gebruikt, zit Uw haar zo mooi, of U pas bij de kapper bent geweest BRUNETTA het shampoo voor donker haar EEN VINOIIA PRODt 'CT Ook voor Uw haar, dat weer andeie.pigenschappen heeft* dan donker haar, is er een speciaal shampoo: Blondona! ■*.. «IA - W % > VH 40-0106-54

EEN MODERNE HUISHOUDING MET ■ Clech: artikelen t/an NOORDERHAGEN 80 HOEK BURGEM.STR. ENSCHEDE ALHAM6RA en CINEMA PALACE VERTONEN VAN ZATERDAG af de huwelijksplechtigheid te Londen Adverteren doet Verkopen !!

PLATTEGROND van ENSCHEDE Door onvoorziene technische moeilijkheden in onze drukkerij heeft de uitgave van de Plattegrond van Enschede vertraging ondervonden Wij bieden onze geachte clientèle onze beleefde excuses aan. Uitgeverij „KOMPAS". Practische kennis van Auto's of Landbouw^ractoren voor Iedereen U leert hoe de Auto en zijn onderdelen in elkaar zit. Geen droge motortheorie, maar een voor ieder begrijpelijke schriftelijke cursus, verschaft U aangename winteravonden en geeft U zekerheid in technische situaties. Voor landbouwers speciale vervolgcursus Landbouwtractoren Lesgeld Fl. 1.25 per week Vraagt gratis prospectus Bureau P. A. K., Jacob Markstraat 83 Amsterdam-W.

(Speciale reportage.) Nu al jaren achtereen worstelt de Nederlandse tuinderij met het probleem van het surplus aan verse groente. Om de prijzen althans enigermate lonend te houden, werden telkens weer enorme voorraden kostelijk voedsel op de veilingen „doorgedraaid", en ondanks begrijpelilk felle protesten van het publiek hoopten de stapels op de mestvaalten zich op! Met inblikken heeft men tevergeefs getracht tot een bevredigende oplossing te komen In het eigen land was het afzetgebied aan bepaalde grenzen gebonden, terwijl de export " bui " " — in verband met de buitenlandse concurrentie — steeds vrij beperkt gebleven Ook de „zoutindustrie" bereikte nimmer een omvang van aanzienlijke betekenis, doordat de consument er slechts geringe belangstelling voor toonde. Nieuwe mogeliikheden doen zich in de laatste tijd echter voor. Daar is in de eerste plaats het diepvriessysteem, dat weliswaar nog aan het begin van zijn ontwikkeling schilnt te staan, maar de kans van verwerking van een deel van het jaarlilkse groen te-surplus in zich draagt. En daar is verder de groentedrogerij. Gedroogde groente is een

Oostenrijl, _ _ Vooral die order uit Indie heeft grote voor het grote publiek nog merendeels onbekend artikel. Het achttal drogerijen, dat voor de oorlog in Nederland in bedrijf was, leverde in het eigen land voornamelijk aan de soepindustrie en de „goodwill" welke hét gedroogde product geleidelijk verkregen had, verloor het volkomen, toen in de bezettingstijd een 125-tal grasdrogerijen tot het drogen van groenten overgingen en veelal een product afleverden, dat met groente alleen de naam gemeen had Het heeft ook insiders lichtelijk verbaasd, dat er voor de groentedrogerij na de oorlog zo snel een verandering ten goede is gekomen. Het overal nijpende tekort aan voedsel is daaraan natuurlijk niet vreemd geweest. Er is een steeds stijgende vraag naar het gedroogde product: niet alleen voor de soepindustrie, maar ook naar de z.g. „kleine verpakking", welke overal in de winkels ter verkoop wordt aangeboden. In het buitenland werden vele contacten gelegd en uit tal van landen heeft men opdrachten gekregen, zoals uit Indië, Engeland, Zwitserland, Oostenrijk, Belgie en Zuid-Amerika.

betekenis! De productie van onze drogerijen bedraagt momenteel per jaar 5000 ton droog product, wat omgerekend betekent, dat het surplus aan verse groenten met 40.000 ton wordt verminderd, terwijl er bovendien nog voor 15.000 ton wordt ingedroogd aan aardappelen, die op tafel als stamppot worden gegeten De fabrieken zijn tot en met Juni volgeboekt met orders en met de duizend ton, die thans aan het binnenland wordt geleverd, kan bij lange na niet aan de vraag worden voldaan. Voor de drogerijen vormen de stapelproducten de meest aangewezen grondstoffen, in het bijzonder: kool, wortelen, uien, bonen, prei en selderie. In de laatste maanden, nu het fruit betrekkelijk goedkoop is, verwerkt men ook appelen, die in de vorm van appelmoes en schijfjes hier te lande zeer veel aftrek vinden. Overigens moet hierbij worden opgemerkt, dat er — voor appelen — al weer z.g. ,.zwarte" drogerijen in bedrijf zijn gekomen, die opnieuw de goede naam van de erkende drogerijen in gevaar lreigen te brengen. In de overgangsperiode tussen de winter- en de voorjaarsgroente, als de keuze in de groentewinkels uiterst beperkt is, zal het gedroogde product in brede kring goede diensten kunnen bewijzen en met graagte worden gegeten, temeer ook daar de prijs aantrekkelijk genoemd mag worden.

GEMEENTE ENSCHEDE. Bij de Gemeentelijke Gasfabriek en Drinkwaterleiding kunnen worden geplaatst TWEE MACHINEBANKWERKERS Inlichtingen omtrent de aanstelling en de bezoldiging zijn verkrijgbaar aan de afdeling Personeelszaken der gemeentesecretarie (loket nr. 19). De N.V. RIGTERSBLEEK v.h. G. J. VAN HEEK & Zn. te Enschede vraagt voor baar afd. Binnenland Een ervaren STENO-TYPISTE en EEN VROUWELIJKE ADMINISTRATIEVE KRACHT met enige jaren praktijk. Opleiding minstens Mulo. Uitvoerige schriftelijke sollicitaties met vermelding van godsdienst en leeftijd te richten aan: N.V. Rigtersbleek, Postbox 47, Enschede. Verkoop van KISTEN, TONNEN, VATEN en BRANDHOUT te Enschede. De Deurwaarders SCHNITGER & VAN BREMEN te ENSCHEDE, herinneren hierbij aan de op morgen Zaterdag 22 November a.s. des namiddags om 1 uur te houden verkoop van kisten, tonnen vaten en brandhout voor de fa. VAN HEEK & Co., aan de Lage Bothofstraat te Enschede. PRACTISCHE GESCHENKEN 'n Prachtige lederen jas vanaf f 168.75 Goed gevoerd. Onze speciale K.L.M. JAS, in chroom leder f226.30 HANDSCHOENEN leder met cap. warm gevoerd vanaf f 7.45 REGEN PIJNEN vanaf f 8.10 RUBBER JEKKERS warm gevoerd f • 78.— MOTORREN CAPS warm gev., vanaf f 4.75 LEDEREN WANTEN vanaf f 10.50 LEDEREN WANTEN met schapenwol gevoerd f 21.75 I PETTEN brengen wij in grote sorterfhg punten vrij met rubber klep vanaf 2.95 .» De Speciaalzaak DE FAAM Oldenzaalsestraat 58 - Enschede - Tel. 3002.

Karoly Payer, vroeger leider van de sociaal-democraten, is gisteravond uit Hongarije ontsnapt. De openbare aanklager bij het volksgerechtshof had geëist, dat de parlementaire onschendbaarheid van Payer zou worden ingetrokken. Een desbetreffende commissie zou zich vandaag over die eis uitspreken.

Te Moskou is het 16e congres van communistische jeugd van de SowjetUnie geopend. De secretaris van de „Komsomol" (Communistische jeugdbond in de S.U.) Michailof, heeft verklaard, dat een der belangrijkste taken van de communistische jeugd op de universiteiten moet zijn „het voeren van een onverbiddelijke strijd tegen de betreurenswaardige neiging, die heden ten dage nog onder de achterlijke elementen van de Sowjetjeugd bestaat, om bewondering voor het buitenland te koesteren en in het bijzonder voor het werk van Westerse geleerden." Michailof zeide voorts, dat de Sowjet-universiteiten thans 700.000 studenten tellen en de technische hogescholen 1.200.000.

Verkade repen hebben bij fijnproevers al* tijd een streepje vóór gehad en,ze hebben Jat wéér. De Butterscotch reep is bij vele» favoriet, maar vraagt U vooral ook eens naar Foruca Naturel, de nieuwe reep van 13 ct. VvihoJk HANDHAAFT KWALITEIT

dooi Winr Meulcijk

421. De soldaat bij het hek sprong stram in de houding, toen de galmende trompettonen uit de richting van het paleis klonken. „Ga weg", snauwde hij: „De Grote Twee komen naar buiten, zij gaan een rijtoer maken. Opzij, vlug!" Ik luisterde niet eens naar hem, ik voelde dat mijn kans nu gekomen was, die twee nieuwe heersers kwamen naar buiten, misschien kon ik zien wie het waren en aan weggaan dacht ik niet. Eén bediende kwam vooruit gesneld en opende wijd het jware hek. uit de poort in de verte zag ik beweging van naarden en gekleurde doeken, de trompetten s 'den nog eens zo luid, de stoet kwam de weg af! De paardenhoeven ratelden over de stenen, de vaandels wapperden in de wind en ik keek m'n ogen uit. Dit was een echte koninklijke stoet.

Op de voorste paarden prijkten herauten in kleurige kledij, de koperen trompetten glommen in het zonlicht, dan volgde de koets, die aan alle zijden schitterde met duizend gouden krullen en spiegeltjes, daarachter een heel regiment soldaatjes, recht als kaarsen en met dreunende voetstappen. Ik vond het allemaal erg mooi, maar mij was dat niet het belangrijkste. Al mijn aandacht richtte zich op het binnenste van de koets: de koets, die snel naderbij rolde. Wie zouden er in zitten? Hij draaide met een zwaai langs me heen Ik kon maar een seconde naar binnen kijken, maar dat was voldoende. Ik tuimelde achteruit van verbazing en hijgde: „Knots en Knars! Dat ziin de Grote Twee dat had ik kunnen weten!"

Het 2e dee) van .Ketelbinkie' is a f 0.70 per exemplaar verkrijstaar aan ons bureau '»f bii de bezorgers.

Op 6 November i.1. stonden voor het Amsterdamse Kantongerecht 7 Nederlandse tandtechnici terecht. De inzet van dit proces was, dat de uitslag daarvan de vraag zou beantwoorden of de niet gediplomeerde tandtechnici hun beroep konden blijven uitoefenen, dan wel dat moeten opgeven, op grond van de wetten van 1913 en 1925, waarin is bepaald, dat strikt genomen alleen artsen bevoegd ziin tot de toepassing van de tandprothese en dat toepassing daarvan door ieder ander strafbaar is. Degenen die reeas voor Juni 1918 dat beroep uitoefenden werd na gunstig examen een vergunning tot voortzetting uitgereikt. In zijn requisitoir zeide- de Ambtenaar van het O.M. aan het slot van dit proces, dat thans een einde moet worden gemaakt aan een onhoudbare toestand. Gedaagden zullen moeten worden veroordeeld; hii requireerde tegen de 7 tandtechnici geldboeten varierend van f 75 tot f 300. Het Kantongerecht deed uitspraak en veroordeelde elk der gedaagde tandtechnici tot een geldboete van f 1, daarmede bedoelende een waarschuwing te richten tot, alle onbevoegde Nederlandse tandtechnici. dat het voortzetten van hun beroep strafbaar is. De Ambtenaar van het O.M. heeft veertien daeen tiid om deze zaak voor een hogere instantie te brengen. Voor de gedaagden is de mogelijkheid op beroep uitgesloten. Een gedaagde kan eerst in beroep gaan wanneer de hem opgelegde boete meer dan f 5 bedraagt. SAMENZWERING TEGEN TSJECHOSLOWAAKSE MINISTERS ONTDEKT. Een Tsjechoslowaaks parlementslid uit een dorp bij Olomouc (ongeveer 64 kilometer ten Noordoosten van Brno) heeft als een tweede Sherlock Holmes door eigen nasporingen een samenzwering ontdekt van drie personen tegen Tsjechoslowaakse ministers, waarna arrestatie is gevolgd. De gearresteerden worden er van verdacht betrokken te zijn geweest bij het vervaardigen van bommen om Zenkl, den socialistischen plaatsvervangenden minister-president, Jan Masr.ryk, den partijlozen minister van buitenlandse zaken, en Drtina, den socialistischen minister van justitie, te vermoorden. Een van de verdachten is een timmerman, die naar verluidt bekend heeft, kisten te hebben gemaakt voor helse machines.

President Auriol van Frankrijk heeft gisteren een beroep gedaan op de stakende arbeiders om weer aan het werk te gaan. Dit beroep heeft reeds succes gehad ten aanzien van de staking in de Citroënfabrieken. Met 4978 tegen 1201 stemmen bil 269 onthoudingen hebben de arbeiders van deze fabrieken besloten het werk te hervatten. Deze stemming werd beschouwd als de toetssteen van de macht der anticommunistische oppositiegroep in de C.G.T.

Zoals vermoedelijk bekend zal ziin is het verkeer thans veel onveiliger, dan vóór de oorlog. Statistieken wijzen uit, dat in 1946 het verkeer in ons land 3 doden, 17 zwaar en 20 lichtgewonden per dag veroorzaakte. Deze ellende is een gevolg van het feit, dat het verkeer ongeordend is. Er moat weer orde komen. Verkeersorde bevordert stilte; stilte bevordert veiligheid. Reeds vóór de oorlog, speciaal in de jaren 1934-1937, zijn in ons land meerdere „meerstilte" acties gevoerd, tot bevordering van de verkeersveiligheid. Deze acties ziin thans, meer dan ooit. dringend noodzakeliik. In verband hiermede zal een begin worden gemaakt met een landelijke actie voor geruisloos verkeer. Aangezien het ander verkeer vaak oorzaak is, van signaal geven door het motorwegverkeer, zal dit eerstgenoemde verkeer eerst moeten worden herschoold. Begonnen wordt dan met een voetgangersactie. Meerdere acties zullen volgen. De voetganger immers zal door het ondoordacht oversteken, het blijven staan op de rijweg etc. de bestuurder noodzaken signaal te geven, Van 21 November tot 12 December zal de politie daarom een verscherpt toezicht uitoefenen op de gedragingen van de voetgangers. Wordt door een voetganger een overtreding gepleegd, dan zal hil terzake worden gewaarschuwd en in ernstige gevallen worden bekeurd. Er wordt aan herinnerd, dat de voetganger ingevolge het bepaalde in de Wegenverkeersregeling verplicht is de volgende regels in acht te nemen: 1. Loop niet nodeloos op de rijbaan, doch maak gebruik van de voetpaden; 2. Steek de rijbaan haaks over langs de kortste weg; 3. Kijk voor het oversteken goed uit, eerst naar links en dan naar rechts; 4. Steek nooit de rüweg over als er verkeer dicht genaderd is; 5. Blijf niet op de rüweg staan: 6. Steek een kruispunt nooit schuin over; 7. Maak bij het oversteken van een kruispunt gebruik van eventueel aanwezige oversteekplaatsen; 8. Probeer niet bii een kruispunt, waar het verkeer geregeld wordt, tussen het verkeer door te wringen, doch steek vóór een wachtende file langs ov6rj 9. Ga niet in groepjes op een voetpad staan praten, waardoor dit over de volle breedte in beslag wordt genomen; 10. Vervoer geen voorwerpen over een voetpad, waardoor het voetgangersverkeer kan worden belemmerd of in gevaar gebracht.

Het wedstrijdprogramma voor morgen van de Zaterdagmiddagcompetitie luidt: WHC—Be Quick; Genemuiden—Nunspeet; Apeldoorn—Achilles; DES—Excelsior; Sparta—WSN.

(^JUUÜl W4&1^woc foild f 1 Weer zo'n g oc<1 product' C R KMI

ADVERTEERT IN DIT BLAD

TE KOOP: GROTE MANGEL en een naaimachine. Bevragen: Kuipersdijk 127, Enschede.