Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant en Vrije Twentsche courant

Het staat thans vrijwel vast, dat de Zuiderzeewerken in 1950 worden voortgezet. Indien de minister van Waterstaat overeenkomstig een advies van de Zuiderzeeraad beslist, dan zal de eerste helft van de Zuid-Oostpolder, de zogenaamde Oosterpolder, in de komende zeven jaar worden drooggelegd. Er zullen zes jaren nodig zijn om dit gebied van 50.000 hectaren in te dijken. In het zevende jaar zal dan de drooglegging kunnen geschieden. Het ontginnen en in cultuur brengen van deze „beste aller Zuiderzeepolders" zal enkele jaren nadien gereed kunnen zijn.

Zeer gunstige agrarische vooruitzichten Het ministeriële besluit kan op betrekkelijk korte termijn verwacht worden. Men hoopt van de Marshalladministratie tiidig goedkeuring te krijgen om twintig •millioen gulden uit deze hulp aan dit belangrijke werk te mogen besteden. De Oosterpolder zal deel uitmaken van de Zuid-Oostpolder, die in totaal ruim 95.000 hectare groot zal zijn.De Oosterpolder zal .langs de oude Zuiderzeekust begrensd worden door het Eemmeer langs Gelderland en door het Ketelmeer langs Overijssel en de Noord-Oostpolder. Deze meren worden ter hoogte van Kampen door een dam met sluis gescheiden. In het Eemmeer, dat later ter hoogte van Huizen met een sluis verbonden zal worden met het IJ-meer, hoopt men een belangrijke boezem voor drinkwater te vinden. Tal van beken komen er in uit. Dit grote meer zal de uitdroging van de "Veluwerand tegengaan. De IJssel zal via het Ketelmeer langs de N.-O.-Polder in rechtstreekse verbinding blijven met het IJsselmeer, dat een zeer grote waterboezem blijft. Het IJmeer met Gooimeer en Gouwmeer vormen de derde boezem met het geprojecteerde 400 meter brede middenkanaal, welk kanaal tussen de toekomstige ZuidOostpolder en Zuid-Westpolder (57000 H.A.), door zal lopen naar het IJsselmeer. Een deel van de ZuidWestpolder die het eiland Marken gaat bevatten, zal aan het vasteland van Noord-Holland grenzen. Bij Hoorn blijft een klein meer over. Voor hèt zover is zullen nog enige tientallen jaren moeten verstrijken, indien men tenminste na het gereedkomen van de Oosterpolder direct verder zal kunnen werken. Deze Oosterpolder, die dus waarschijnlijk reeds in 1960 ten dele of geheel in cultuur kan zijn, wordt met een veer of een brug, die qua omvang veel van de Moerdijkbrug weg zal hebben, verbonden met de N.O.-Polder. Deze brug zal een belangrijke schakel zijn in een nieuwe grote weg Amsterdam—Groningen. Aangezien deze tracee de enige geschikte is, om er ook een spoorweg te leggen, is het bouwen van een nieuwe spoorverbinding rechtstreeks met het Noorden niet uitgesloten. De Oosterpolder krijgt over dammen en bruggen buiten de brug naar de Noordoost-Polder en de sluis bij Kampen verbinding met het oude land door dammen en bruggen bu Harderwijk en Elburg. Het tweede deel van de Zuidoostpolder krijgt behalve via de sluisdam bij Huizen ook

richting Utrecht brugverbindingen bij Nijkerk en Muiderberg. De grond tussen de dijken van de Oosterpolder zal zeer goede landbouwgrond zijn, omdat deze goeddeels uit zware klei bestaat. Het enige nadeel hiervan is, dat deze klei vrij lang week blijft, zodat het graven van kanalen tochten en sloten na de drooglegging vrijwat moeilijkheden zal opleveren. Het gebied van de Oosterpolder bevat blijkens boringen zeer weinig zout, hetgeen goede vooruitzichten voor een zoet Eemmeer opent. De vooruitzichten voor de Oosterpolder worden, agrarisch bezien, zeer gunstig geacht. Indien de minister overeenkomstig het advies van de Zuiderzeeraad besluit dan zullen drie maanden van gespannen arbeid voor de voorbereidingen , aanbesteding en gunning volgen. T.N.I. op 15 Dec. in Batavia? Bij navraag bij het ministerie van Overzeese Gebiedsdelen wordt het bericht, als zou de T.N.I. te' sterkte van 6 bataljons op 15 December a.s. de handhaving van orde en veiligheid te Batavia overnemen, nii.t bevestigd. „Uiteraard worden voorbereidingen getroffen met het oog op de souvereiniteitsoverdracht Definitieve beslissingen moeten echter wachten, totdat de resultaten der Ronde Tafel Conferentie door de beide Kamers der Staten-Generaal aanvaard zijn", aldus deelde men van bevoegde zijde mede. Te Djokja heeft de heer Yamin tegenover het blad Nasional verklaard, dat de departementen 15 December aan de R.I.S. zullen worden overgedragen. De presidentsverkiezing en de vorming van een kabinet voor de R.I.S. zullen 22 December gereed zijn. Soekarno en Hatta zullen omstreeks 4 Januari hun zetel naai Batavia verplaatsen. Protest tegen boek van Schreieder. Een achttal Amsterdamse journalisten en letterkundigen hebben gistermiddag, als protest tegen het uitgeven van het boek van Schreieder, een exemplaar van dat boek, verzwaard met een steen, door een étalageruit van de uitgeverij Holkema en Warendorf te Amsterdam, die het boek heeft uitgegeven, gegooid. De daders hadden aan het boek, dat doormidden was gescheurd, een etiket vastgemaakt met de woorden: „Namens de doden van het Englandspiel". Na het bedrijven van hun daad, zijn de demonstranten naar het politiebureau op het Singel te Amsterdam gegaan, waar zij zich hebben aangegeven. Van het gebeurde is procesverbaal opgemaakt.

(Van onze weerkundige medewerker). Het afgelopen weekend werden we door een tweetal zeer actieve stormdepressies bezocht. De eerste trok Zaterdag over ons land. Het regenfront hiervan kwam juist over het midden van ons land tot staan, zodat Twente Zondagmorgen maar liefst 32 m.m. regen aftapte. De tweede depressie, die Zondagmorgen op pl.ni. iOO km. ten Noorden van de Wadden-eilanden passeerde en aldaar windstoten van ruim ito km. per uur veroorzaakte, bracht hier in 7 wente nog 8 m.m. regen, zodat hier dus in het afgelopen weekend 40 m.m. regen viel, hetgeen overeenkomt met 40 liter op de M2. Ook gisteren kwamen er voornamelijk in het Noorden weer zware regens voor. Hoewel het op de Oceaan wel iets rustiger wordt, moet toch de eerste dagen nog op onbestendig en buiïg weer worden gerekend. Ook gisteren kwamen weer buien met hagel en onweer voor. De vorst wordt door deze stormachtige westelijke stroming ook weer geheel uit Scandinavië verdreven.

Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Dinsdagavond tot Woensdagavond. (Opgemaakt te 10 uur). Nu en dan regen. Meest zwaar bewolkt met nu en dan regen. Matige tot krachtige en aan de kust later harde stormachtige wind tussen Zuid-West en West. Ongeveer dezelfde temperatuur. Woensdag 7 December: Zon op 8.33 — onder 16.30 Maan op 17.35 — onder 10.56

De vroegere officier van de Amerikaanse luchtmacht. George Racey Jordan, heeft, zoals gemeld, voor de commissie ter bestrijding van onAmerikaanse bedrijvigheid van het Huis van Afgevaardigden verklaard persoonlijk bevonden te hebben dat Sovjet-Russische officieren in de winter van 1943 op 1944 kaarten van het Panamakanaal en materiaal, dat bij de vervaardiging van atoombommen wordt gebruikt, aan boord van onder de leen- en pachtwet van de Sovjet-Unie geleverde Amerikaanse vliegtuigen brachten en dit naar Rusland zonden. Jordan zeide, dat een Russische kolonel tegenover hem had verklaard dat het hier zendingen uranium en „bompoeder" betrof. Zaterdag j.1. verklaarden leden van de bovengenoemde commissie over inlichtingen te bèschikken, welke sterke aanwijzingen vormden voor de juistheid van Jordan's mededelingen. De verzendingen naar de Sovjet-Unie zouden zijn geschied met medeweten en in opdracht van één van Roosevelt's vertrouwdste medewerkers, Harry Hopkins. , , . Gisteravond sprak ook de Amerikaanse radio-commentator Fulton Lewis over deze aangelegenheid. Hij verklaarde, dat de voormalige 'vice-president Henry Wallace „de regeringsfunctionaris achter de schermen" was, die categorisch opdracht gaf in de oorlog materiaal voor de vervaardiging van atoombommen en plannen naar de Sovjet-Unie te doen zenden. Volgens Lewis vonden de verzendingen naar de Sovjet-Unie plaats, ondanks de protesten daartegen door met atoomonderzoekingen belaste Amerikaanse regeringsfunctionarissen.

Henry Wallace ontkende gisteravond categorisch dat er enige waarheid zou schuilen in de mededelingen van Lewis. „Het is niets dan baarlijke nonsens'*, verklaarde hij. Ben L. Brown, een thans 27-jarige gewezen eerste luitenant van het transportcorps van de Amerikaanse luchtmacht, deelde in verband met de geruchtmakende beweringen van Jordan gisteren mede dat hij destijds op het vliegveld Great Falls meer aandacht had gehad voor de zware kratten met „aarde die hij moest vervoeren voor de Russen dan voor de koffers met documenten waarover Jordan zeer uitvoerige mededelingen heeft gedaan. Brown zei dat de Russen uiterst voorzichtig met de „kratten met aarde" omsprongen en daardoor zijn aandacht hadden getrokken. Hij vertelde dat tijdens het vervoer pér vliegtuig twee zwaar bewapende Russen de zendingen bewaakten. in Fairbanks, de laatste stopplaats voor de sprong over de Beringzee wilden zij zelfs het vliegtuig niet verlaten. GAF HOPKINS PERSOONLIJK OPDRACHT ? Jordan beweert dat wijlen Hopkins in eigen persoon telefonisch opdracht had gegeven twee zendingen uranium van in totaal 1650 Engelse ponden zo snel mogelijk naar de Sovjet-Unie te zenden. Jordan zei dat hij achter de waarheid had kunnen komen door een stevig gebouwde Russische kolonel te overbluffen die beweerde dat hij niet het recht had de verzegelde koffers, die volgens deze „diplomatieke immuniteit" bezaten, aan een nader onderzoek te onderwerpen. Hij beweerde dat de Russische officier, wanneer die in moeilijkheden geraakte, steeds de hulp van Hopkins

inriep. Die officier zou zelfs gedreigd hebben er voor te zorgen dat Jordan in een andere functie werd overgeplaatst. Het was echter bij een dreigement gebleven want naderhand werden hem geen moeilijkheden hoegenaamd meer in de weg gelegd bij de uitoefening van zijn controlerende taak. Jordan zei, dat hij het verhaal tot nog toe onder zich had gehouden-omdat het in Amerikaanse militaire kringen een publiek geheim was en omdat, waar niemand er zich druk om scheen te maken, hij toen niet inzag waarom hij dat wel zou doen. Toen echter de radio-commentator Fulton Lewis Jr. achter zijn geheim was gekomen had hij Ingezien dat hij er mee naar de F.B.I. moest gaan. Jordan echter zei dat het hoofdkwartier van de legerluchtmacht had getracht in te grijpen toen hij zijn superieuren op het „documenten-lek' opmerkzaam had gemaakt, maar dat toen uit Washington daarna kennelijk een duidelijke order was gekomen dat men zich in die zaak niet mocht mengen. Jordan zei dat hij toen maar had besloten zelf uit te vissen wat in die koffers werd vervoerd en nauwkeurig aantekening te houden van de vliegtuigen die ze vervoerden, een en ander om op latere gebeurlijkheden voorbereid te zijn. 50 ZWARTE KOFFERS In het begin van 1944 was hij handelend opgetreden toen op Great Falls een vliegtuig met liefst 50 zwarte koffers aankwam. Hij had toen 'n zaklantaarn gegrepen tvee gewapende schildwachts meegenomen en het vliegtuig aan een onderzoek onderworpen. „Een stevige Russische kolonel met een dikke buiit sprong tussen mij en de hoge stapel bagage. Hij trachtte me weg te dringen maar ik wrong mij bij hem langs. Toen liet hij zich in zijn volle lengte op de bagage vallen en riep: Immuun, Immuun. Jordan vertelde dat hij er ten slotte toch in slaagde een koffer weg te grissen en die te openen, die was propvol staatsdocumenten, kaarten en fotocopieën van werktekeningen en wetenschappelijke overzichten die allen het opschrift „Oak Ridge and

Manhattan engineering project" droegen. Pas veel later had hij gehoord dat het „Manhattan project" in verband stond met het atoomonderzok. In een van de koffers had hij een brief gevonden die het briefhoofd van het Witte Huis en de handtekening van Harry Hopkins bevatte. In die brief zou hebben pestaan dat Hopkins „een duivels lange tijd" nodig had gehad, om deze dingen uit handen van Grovers los te krijgen. Gen.Maj. Leslier R. Grovers, de man die tijdens de oorlog de verantwoordelijke liding had van de onderzoekingen naar de fabricage van de atoombom, weigerde commentaar op de beweringen van Jordan te leveren.

De 61-jarige Duitser E E. Alscher die zich in het kamp te Amersfoort gedurende de bezetting schuldig zou hebben gemaakt aan mishandeling van Russische krijgsgevangenen werd door het Amsterdams Bijz. Gerechtshof tot 10 jaar gevangenisstraf veroordeëld. Voor de Bijzondere Raad van Cassatie concludeerde de procureur-fiscaal gisteren tot verwijzing van deze zaak naar de Bijzondere strafkamer van de Haagse Rechtbank De Raad sloot zich bij deze conclusie aan. De 53-jarige SS-er E Brahm, Duitser van geboorte, heeft, zich gedurende de bezetting eveneens als kampbewaker in Amersfoort schuldig gemaakt aan mishandelingen der gevangenen. Het Bijz. Hof te Amsterdam veroordeelde hem deswege tot 20 jaar gevangenisstraf met aftrek, nadat de procureur-fiscaal bij genoemd Hof de doodstraf tegen hem had geëist. Bij de behandeling van de zaak voor de Bijz. Raad van Cassatie concludeerde de procureur-fiscaal eveneens tot de doodstraf. De Raad veroordeelde hem gisteren tot levenslange gevangenisstraf. De 56-jarige SS-er H. H. Wolff werd enige tijd geleden óo t t levenslange gevangenisstraf veroordeeld, wegens het mishandelen van gevangenen in het kamp te Amersfoort en te

Vught, in welk kamp hij het „Kerstmannetje" genoemd werd. De procureur-fiscaal Qij de Bijz. Raad van Cassatie concludeerde tot doodstraf. De Raad verwierp gistermorgen het ingestelde beroep. De Bijz. Raad van Cassatie veroordeelde gistermorgen de 57-jarige SS-er J. Oberle tot 20 jaar gevangenisstraf met aftrek. Door het Amsterdamse Bijz. Hof was O. tot 15 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Ook hij had in het kamp te Amersfoort gevangenen mishandeld en vermoord. J. J. Kotalla, die ter dood was veroordeeld, hoorde door de Bijz. Raad van Cassatie wederom de doodstraf tegen zich uitspreken. Als ex-commandant van het kamp te Amersfoort had hij gevangenen mishandeld en vermoord. Bij de behandeling van deze zaak voor de Raad concludeerde de procureur-fiscaal tot de doodstraf. Etna niet langer gevaarlijk De bewoners van het dorp Bronte op de helling van de Etna hebben zich Maandag in hun witgekalkte kerkje verenigd om te danken voor wat zij de wonderbare redding noemen van hun woonsteden, die door de jongste erupties van de vulkaan werden bedreigd. In het laatste stadium van de erupties der afgelopen dagen scheen het, dat het dorp Bronte door de lavastroom verzwolgen zou worden. De bewoners hadden hun huizen reeds verlaten om zich op lager gelegen punten in veiligheid te stellen en zegden gebeden, dat hun haardsteden voor de naderende lavastroom gespaard zouden blijven. Volgens deskundigen kan de uitbarsting thans als geëindigd beschouwd worden. Wel zijn voorheen vruchtbare velden door de lava overstroomd.

Onze correspondent te Batavia te legrafeerde ons, dat republikeinse kringen verwachten dat in de heden begonnen vergadering van het K.N. I.P. (voorlopig republikeinse parlement) heftige debatten zullen worden gevoerd over de resultaten der R.T.C. in verband met de heroprichting van de Parindra-partij, welke volgens een officiëel communiqué de toekomstige souvereiniteit, zoals die ter R.T.C. werd overeengekomen, onvoldoende acht. Aangezien de Parindra onder haar volgelingen vele figuren telt, die tot dusver een vooraanstaande rol vervullen in andere partijen, is het zeer wel mogelijk, dat dezé debatten in sterke mate gericht zullen worden tegen de persoon van Hatta, die inzake Nieuw Guinea zijn bevoegdheden heeft overschreden ter vermijding van een impasse ter R.T.C. Ondanks deze nieuwe verwikkeling bestaat er over het algemeen weinig twijfel over de ratificatie van de R.T.C.-resultaten door het K.N.I.P., aangezien een alternatief ontbreekt. Wel valt echter te verwachten, dat de positie van

Hatta op grond van de overeenkomst ter R.T.C. zal worden ondermijnd. nu hij eenmaal de kolen uit het vuur heeft gehaald. Er bestaat evenmin twijfel over de verkiezing van Soekarno en Hatta, resp. als president en minister-president, doch de nog bedekte strijd zal zijn uitdrukking vinden in de samenstelling van het eerste kabinet, dat Hatta als zakenkabinet wenst te beschouwen. De andere stromingen willen dit echter op breder politieke basis gesteld zien. Inmiddels zijn door het comité voor de voorbereiding der souvereiniteitsoverdracht vele deskundigen aangewezen voor bestudering van de problemen betreffende de afzonderlijke departementen. Aangezien de politie er weinig voor voelt, zich in dit laatste stadium van een tweeslachtige toestand nog aan een of andere zijde de vingers te branden, zal de T.N.I. op 15 December de politietaak te Batavia en Soerabaja overnemen. Te Batavia doen zich geen incidenten voor, en de stemming van de burgerij is er een van rustige afwachting. Evenals in 1942 en 1945 is men algemeen van mening, dat ook thans in Batavia de toestand het best in de hand zal kunnen worden gehouden. De H.V.K. zal, gelijk is medegedeeld, onmiddellijk na het strijken van de Nederlandse driekleur vertrekken. Aangezien de souvereiniteits-overdracht resp. te Amsterdam en Djokja zal geschieden, zullen de plechtigheden te Batavia bij gebfek aan vooraanstaande figuren een sober karakter dragen, ofwel tot een later tijdstip worden uitgesteld. De republikeinse pers toont dagelijks meer begrip voor de mogelijkheid van komende moeilijkheden, en geeft over het algemeen kalmerende voorlichting.

„Befehl ist Beiehl" Het standpunt van de Bijz. Raad van Cassatie De Bijzondere Raad van Cassatie heeft in een zeer uitvoerig arrest in de zaak tegen de Duitser F. Neübacher opnieuw zijn standpunt bekend gemaakt ten aanzien van het regelmatig door requiranten én advocaten gedane beroep op „ambtelijk bevel". De Raad van Cassatie is namelijk van oordeel, dat beroepen op ambtelijk bevel in geval van moord of excecutie, verricht door Duitse ondergeschikten niet kan worden aanvaard. Het Duitse militaire wetboek namelijk stelt uitdrukkelijk vast. dat de verantwoordelijkheid voor zi,jn daden blijft bii de dader zelf, ongeacht de gegeven bevelen. Het Duitse militaire recht kent de mogelijkheid van ongestrafte gehoorzaam heid. Het „Befehl ist Befehl" wordt door verschillend? Duitse „Kommandantura" tot in 1943 verworpen en zij verklaren, dat het Duitse militaire recht geen blinde, doch alleen „sehende" gehoorzaamheid kent. Verder kan de Raad niet treden in het argument, dac de ondergeschikte, bij zijn superieur goede trouw voorop mag stellen. Het beroep op ambtelijk bevel, moet — volgens het oordeel van de Raad — naar Duits recht, en niet naar Nederlands recht, worden bezien, zolang tenminste dit Duitse recht aan een minimum standaard voldoet. De Raad wees vervolgens op. het grote gevaar, dat er ligt in het aanvaarden van het beroep op ambtelijk bevel in zaken die de Raad te berechten krijgt. De kans is in dezs gevallen vaak niet uitgesloten, dat deze interpretatie tot internationaal gewoonterecht zou worden, met de ernstige gevolgen van dien.

Ambtenaren van de E .C .A. hebben medegedeeld, dat er met vertegenwoordigers van de West-Duitse regering overeenstemming is bereikt met betrekking tot de ondertekening van een bilaterale overeenkomst tussen West-Duitsland en de Verenigde Staten in het kader van de Marshallhulp. De ondertekening zou binnen tien dagen geschieden. De overeenkomst zou in belangrijke mate overeenstemmen met die, welke door de Verenigde Staten met andere Marshall-landen gesloten zijn. Zij zal de voorwaarden, vaststellen, volgens welke de hulpverlening rechjtstreeks aan de West-Duitse regering in plaats van aan de Amerikaanse bezettings-autoriteiten zal geschieden. Volgens de ambtenaren ls de ondertekening vertraagd door bepaalde financiële moeilijkheden, die verband houden met de Duitse verhouding tot het plan-Marshall. Een van deze moeilijkheden is het belangrijke tekort, dat de tegenwaarderekening in marken aanwijst en dat voor rekening van de Duitse regering komt. Op een bijeenkomst van de Duits-Belgisch-Luxemburgse Kamer van Koophandel heeft de West-Duitse minister van economische zaken, dr. Erhard, verklaard, dat Duitsland, ter voldoening aan de kapitaalbehoefte, acht tot tien milliard DM per jaar nodig heeft, waarvan slechts vijf door de binnenlandse kapitaalmarkt verstrekt kunnen worden. Het heeft dus per jaar behoefte 3 tot 5 milliard DM aan kapitaal uit het buitenland. Dr. Erhard verklaarde verder, dat Duitsland slechts het vertrouwen der wereld kan herwinnen, wanneer het tracht zijn vroegere schulden te erkennen door betaling van rente, hoe gering ook. Dr. Erhard drong aan op vrijmaking van de buitenlandse handel en op vrije omwisselbaarheid van alle valuta's in een grotere economische eenheid. Hij juichte een „fibenel" toe. Nieuw WW zal Woensdag het licht zien De internationale conferentie van niet-communistische vakverenigingen is gisteren na zeven dagen te Londen geëindigd zonder de verwachte formele beslissing tot instelling van een nieuwe vakverenigingsinternationale te hebben genomen. De nieuwe organisatie zal wegens enkele meningsverschillen op de vergadering van gisteren niet eerder dan Woensdag het levenslicht zien. Donderdag debat over optreden van Pakenham Herbert Morrison, de voorzitèr van het Britse lagerhuis, heeft gisteren medegedeeld, dat Donderdag a.s. in 't lagerhuis gedebatteerd zal worden over het optreden van de minister van burgerluchtvaart, lord Pakenham ten aanzien van hefc onderzoek naar de ramp met de „Nijmgen" bij Prestwick in October van het vorig jaar. Het debat zal gehouden worden op verzoek van de oppositie.

TOT BONDSPRESIDENT IN ZWITSERLAND is voor het jaar 1950 benoemd Dr. Max Petitpierre.

MINISTER SCHOKKING bezocht tijdens zijn bezoek aan Parijs ook het Graf van de Onbekende Soldaat, waar hij een krans legde en enige ogenblikken in stille aandacht vertoefde.