Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant

De legercommandant generaal Spoor, die dezer dagen uit het gloeiend-heete Indië in twee dagen in het ijskoude Holland terecht kwam tot het houden van conferenties met de regeering. heeft dit thans moeten S SorSiSSÏS 1, die hem een week in bed zal houden

Naar wij vernemen is in verband met de vele klachten, vooral in de groote steden, over het ontbreken van steenkolen, vermoedelijk tegen Donderdag een nieuwe kolenbon te verwachten. Een beslissing van den Minister van Economische Zaken wordt op korten termijn tegemoet gezien.

Direct na het bekend worden van net vliegtuigongeluk, waarbij Prins Gustav Adolf om het leven kwam, werd de vlag aan de Zweedsche legatie in Den Haag halfstok geheschen.

De schipbrug bij Deventei is er uitgenomen in verband met den ijstoestand op de IJsel. Het doorgaand verkeer gaat nu via Zutfen naar Apeldoorn.

Volgens een voorloopige verKlaring van de Deensche autoriteiten, die een onderzoek instellen naar de oorzaak van den ramp van de K.L.M.-Dakott:, die Zondagmiddag op het vliegveld Kastrup bij Kopenhagen is ngerge stort, is op" ruim 70 meter afstand van het verongelukte toestel een apparaat gevonden, dat dient om het roer vast te zetten, wanneer het ''liegtuig zich op den beganen grond bevindt. Volgens deze verklaring staat het nog niet vast, of er eenig verband is tusschen dezen roerklamp. die van Nederlandsche herkomst is en het verongelukte vliegtuig. Volgens den leider van de Deensch-NederlandschZweedsche commissie van onderzoek kan het niet weghalen van den klamp voor den start, waardoor het hoogteroer niet vrij heen en weer bewogen kan worden, een ongeluk ten gevolge hebben. Het Deensche blad „Berlingske Tidende" meldt, dat de commissie voor onderzoek heeft ontdekt, dat een 19jarige leerjongen aich niet herinnert de roerklampen van het vliegtuig, voor het vertrek, te hebben verwijderd. Deze leerling was verantwoordelijk voor het verwijderen van de wielblokken en roerklampen. wanneer de werktuigkundige, zijn leermeester, vrijaf had. De jongen was pas drie weken in dienst. Het hoofd van het Deensche bureau van toezicht op het luchtvaartverkeer

luchtvaartingenieur Ekilsden, verklaarde, dat de oorzaak van de vliegramp bij Kopenhagen waarschijnlijk nooit bekend zal worden, daar er van het vliegtuig weinig meer over is dan een hoop asch. Hij zeide geen geloof te hechten aan de theorie, dat de kabels van de stuurinrichting met de automatische oiloot verward zijn geraakt. Ofschoon het geheele personeel van het vliegveld Kastrup is ondervraagd, kon niemand met zekerheid zeggen, of een van de motoren van het vliegtuig is afgeslagen aldus Ekilsden. GEEN OVERBELASTING. In enkele persberichten over het ongeval met het vliegtuig PH-TCR is gesproken over een overbelasting van de Dakota-vliegtuigen der K.L.M Vooruitloopend op de resultaten van het onderzoek van dat ongeval deelt de Rijksluchtvaartdienst hierover het volgende mede: De Dakota-vliegtuigen van de KLM zijn voorzien van bewijzen van luchtwaardigheid voor een startgewicht van 12.700 kg Dit gewicht is hetzelfde als hetwelk in Engeland voor de Dakota-vliegtuigen is vastgesteld. Onlangs hebben de Zweedsche autoriteiten bezwaar gemaakt tegen het maximum totaal gewicht van de Douglas Dakota C 47 en voorgesteld dat te brengen op dat van de Douglas D.C. 3 (11.440 kg.) mede in verband met de afmetingen van sommige Zweedsche luchtvaartterreinen. Denemarken en Noorwegen hebben zich hierbij aangesloten. 't Vliegveld Kastrup bij Kopenhagen geeft geen enkele aanleiding tot beperking van het startgewicht beneden het op het bewijs van luchtvaar - digheid gestelde gewicht van 12.700 kg. Het startgewicht van de PH-TCR bedroeg in Kastrup 12.190 kg. du? circa 500 kg. lager dan het toegelaten startgewicht. Dit wijst er niet op, dat overbelasting de oorzaak zou zijn geweest van de ramp van de PH-TCR De Deensche luchtvaartautoriteiten hebben gisteren het gebruik van de Deensche vliegvelden verboden voor Dakota's, welker totaal gewicht bij de landing de 11.080 kg. overschrijdt, terwijl het gewicht bij den start niet grooter mag zijn dan 11.450 kg. GRACE MOORE ZAL IN AMERIKA TER AARDE WORDEN BESTELD. De echgenoot van Grace Moore, Valentin Parera, heeft zich uit Cannes op weg begeven naar Denemarken. Voor zijn vertrek verklaarde hij, dat het stoffelijk overschot van de zangeres in de Vereenigde Staten ter aarde zal worden besteld.

Polen: Duitschers brachten ons 11.500.000.000 dollar schade toe. P\E RUSSISCHE REGEERING heeft ^ bij monde var Goesef aan de plaatsvervangende ministers van Buitenlandsche Zaken voorstellen ge. daan over de te volgen procedure bij het opstellen van de vredesregeling met Duitschland. Voor het eerst wordt hierin de vorming van een centrale Duitsche regeering aanbevolen welke te zijner tijd geconsulteerd kan worden over het vredesverdrag De Sovjet Unie heeft hiermede het initiatief genomen om de kwestie van een centrale Duitsche regeering aan de orde te stellen welke niet alleen geconsulteerd zal worden, maar die ten slotte ook namens het Duitsche volk zal moeten teekenen. Het moet worden afgewacht of een voorstel tot het instellen

van een centraal bestuur ln strijd is met de opvatting van Frankrijk. dat in nog vergaander mate dan Engeland en de Ver. Staten de decentralisatie-maatregelen wil uitvoeren waarbij het o.a. wordt gesteund door Nederland. Het denkbeeld van Goesef, is het vorige jaar reeds geopperd door Byrnes. die zijn plan zoo had opgesteld, dat het vredesverdrag met Duitschland. zooals dat aanvaard zou worden door de Groote Vier practisch een verbond tusschen de Sovjet-Unie, Engeland en Frankrijk en de Ver. Staten tegen Duitschland beteekent. Zooals verwacht kon worden heeft Goesefs voorstel in Fransche kringen geen gunstig onthaal gevonden. Men acht het voorstel volkomen in strijd met de suggesties, -welke Frankrijk verleden week in twee nota's aan de Engelsche, Amerikaansche en Russische regeering heeft gedaan. Men is van oordeel, dat de Russen een grooterre kans hebben om buiten hun eigen zone invloed in Duitschland uit te oefenen indien een centrale regeering wordt ingesteld De Franschen» willen, dat rte controle

over de in Duitschland gevoerde politiek tiidens de overgangsperiode tot aan de onderteekening van het verdrag in handen van de geallieerde bestuurscommissie te Berlijn blijft en dat elke gecentraliseerde organisatie yan Duitschland tot economische aangelegenheden beperkt bliift. In de rij der mogendheden, die hun wenschen jegens Duitschland te kennen hebben gegeven is ook Polen getreden dat een groote rekening met Duitschland heeft, te vereffenen In het memorandum dat gisteren aan de plaatsvervangers der Groote Vier is overhandigd, worden vergaan, de economische en politieke eischen gesteld, die. zoo merkt het memorandum op, niet als een wraakneming moeten worden beschouwd. Polen wenscht Duitschland als een politieke eenheid te zien, maar voorloopig acht het een burgerlijke en militaire controle gewensent. De materieele verliezen die het land door Duitschland ziln toegebracht worden op 11.500.000.000 dollar geschat en men verwacht dat de geleden schade o.a. zal worden terugbetaald door het leveren van industrieele uitrustingen. In een toelichting op het memoran. dum wordt opgemerkt, dat de economische eischen van Polen zoo zijn geteld, dat de wederopbouw van de Duitsche economie in geen geval ^erder voltooid is dan die in de verwoeste gebieden. Aan de teere kwestie van de vaststelling der Poolsche Westgrengen gaat het memorandum voorbij. doch er wordt meegedeeld, dat Polen zich het recht voorbehoudt nog een gedetailleerd plan in te dienen. Deze grenskwestie zal ongetwijfeld een der grootste problemen zijn welke de Groote Vier te zijner tijd hebben op te lossen.

De adjudant van prins Gustav Adolt graaf Steenhock behoorde mede tot de slachtoffers van de vliegramp bij Kopenhagen. De adjudant vergezelde den prins op zijn reis naar Nederland. De prins en zijn adjudant op hun treinreis naar Nederland op 21 Januari j.1.

Een officieele Britsche woordvoerder op het geallieerde hoofdkwartier te Rome heeft verklaard, dat onmiddellijk na de ratificatie van het vredesverdrag een begin zal worden gemaakt met de evacuatie van alle geallieerde troepen in Italië Voor de evacuatie is een tijdsduur van 90 dagen vastgesteld.

Politieke waarnemers, bevriend met het huidig regiem in Spanje, gelooven dat generaal Franco binnenkort een eersten minister zal benoemen. Een desbetreffend wetsontwerp zou in studie zijn. De leider der Spaansche regeering in ballingschap Jose Giral, heeft bij president Martinez Barrio zijn ontslag ingediend. Reuter verneemt voorts, dat nog 4 andere ministers hun ontslag ingediend hebben. Deze ontslagaanvragen houden verband met een beweging in Spanje die alle anti-Franco-elementen. met inbegrip van monarchisten en enkele vertegenwoordigers van het leger wil samenbrengen in een regeering met een breedere basis dan die van Giral.

Naar aanleiding van den dood van den waarnemend consul-generaal van Joego-Slavië en de verwondingen van een anderen Joego-Slavischen ambtenaar in een kamp van Tsjetnik 1 de partisanen van den terechtgestelden Mihailowits) nabij Napels, heeft de Joego-Slavische delegatie te Rome een verklaring uitgegeven, waarin zij beweert dat de geallieerde autoriteiten op de hoogte waren van de voornemens van de Tsjetniks. Ook de delegatie wist dit, en „zij stelde den geallieerden opperbevelhebber hiervan in kennis, zoodat de geallieerde militaire autoriteiten geheel op de hoogte waren van de bedoelingen der Tsjetniks". De Joego-Slavische plv. minister van buitenlandsche zaken, generaal Wladimir Velebit, verklaarde dat de verantwoordelijkheid voor het dooden van den Joego-Slavischen functionaris. „geheel berust bij de hooge Britsche militaire autoriteiten in Italië". De generaal zeide. dat het incidpnt het resultaat was van een „gematigd optreden tegenover oorlogsmisdadigers, waardoor dezen militaire formaties in hun kampen kunnen vormen".

Bartoes, eens „humorist-conferencier" van het tiidens de bezetting zoo beruchte „Zondagmiddagcabijret" van Paulus de Ruiter, is te Am.—erdam door enkele rechercheurs der Alkmaarsche P.R.A. gearresteerd en ter beschikking gesteld van de P.R.A te Amsterdam. Dit is de tweede maal na de bevrijding, dat Bartoes is gearresteerd Nadat hij geruimen tijd gevangen had gezeten, slaagde hij ér in Juni 1946 in te ontvluchten en zich meer dan epn half iaar in Amsterdam schuil te houden Reeds meer dan een maand geleden was men Bartoes, die in werkelijkheid A J. Wijsma heet op het spoor Het vermoeden was gerezen, dat De Jong in zi.in perceel aan de Leliegracht ontvluchte of in vrijheid gestelde politieke delinauenten onderdak verschafte, werd een inval gedaan. Onder de aanwezieen was ook Bartoes. die zich toen echter afdoende wist te legitimeeren met papieren op den naam Visser. Daar de rechercheurs met het uiterliik van Bartoes niet bekend waren glipte de conferencier toen nog door de mazen van het iustitieele net Nu echter waren de rechercheurs beter voorbereid De ganeen van Wijsma waren nauwkeurig gevolerd en als klap op den vuurniil bleek b'i 7i?n aanhouding dat hi.i een rr Ko wiis bij zich droeg, gesteld op zjn eigen werkelijken naam.

(Van onzen specialen verslaggever te Batavia.) Terwijl men zich in Holland nog steeds druk maakt over de vraag, of in Linggadjati al dan niet het Koninkrijk is „verkocht", vormt deze kwestie hier in Indonesië nauwelijks meer een onderwerp van discussie. De antithese tusschen voor- en tegenstanders in de Nederlandsche gemeenschap is even snel aan het vervagen als die in de republiek. Beide tegenstellingen zijn bezig zich op te lossen in de groote antithese tusschen Nederland en de republiek, die — helaas — de laatste weken zeer scherpe vormen begint aan te nemen. Niet meer het politieke tooneel maar de militaire situatie beheerscht thans het beeld. Van het bestand van 14 October is vrijwel nergens iets terecht gekomen. Van den „geest van Linggadjati" is niet veel over. en het wantrouwen groeit met den dag. Beide partijen beschuldigen elkaar om het hardst van „provocatie" en „agressie" en iedereen denkt aan Vietnam. De toon, die tegenwoordig- de republikeinsche pers en Radio-Djocja beheerscht, kan slechts één indruk wekken: dat de wapens zullen spreken en het politieke overleg daaraan ondergeschikt wordt gemaakt. De vóór- en tegenstanders van Linggadjati, de Sajap Kiri (linkervleugel) en de Benteng Repoeblik Indonesia, hebben elkander gevonden op de gezamenlijke basis van de eenheid, die vóór alles gaat. en de noodzakelijkheid om tegenover realiteiten ook realiteiten te stellen — zooals Soedirman zegt en Siarifoeddin beaamt. Met verdraaiing van feiten tracht Djocja zich de handei ehoon te wasschen voor hetgeen langzamerhand onvermijdelijk wordt: een militaire krachtmeting op groote schaal. Van Nederlandsche zijde is overal bij de besprekingen over de toepassing van het bestand een geduld aan den dag gelegd en een soepelheid getoond, welke de militaire bevelhebbers nauwelijks met hun verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de troepen en de burgerij in overeenstemming konden brengen en die in feite vaak de grenzen van het toelaatbare overschreed. Maar de TRI en de Laskars wilden geen bestand, traineerde;» de besprekingen voor zoover zij niet ronduit weigerden te praten, en sloegen overal toe waar zij de kans schoon zagen. WAAROM DIE OPENLIJKE OORLOGS-VOORBEREIDING? De vraag rijst wat de oorzaak kan zijn van de openlijke oorlogsvoorbereidingen in de republiek, waar Sjahrir blijkbaar machteloos tegenover staat, en die zelfs door Sjarifoedin worden gedekt. Het is moeilijk een antwoord te geven op die vraag, maar er zijn teekenen, die in een bepaalde richting wijzen. De felle campagne tegen de z.g. Nederlandsche agressie, die de Indonesiërs er van moet doordringen vóór

alles één te zijn, zou er op kunnen wijzen, dat er aan die „eenheid" nog wel iets ontbrak. Het is gemakkelijker een te zijn in oorlogs- dan in vredestijd, zooals in de afgeloopen jaren in de geheele wereld maar al te duidelijk srebleken is. En na alles, wat er hier eebeurd is, valt het niet te verwonderen als vele Indonesiërs zich langzamerhand zouden zijn gaan afvragen, of 100 pet. merdeka nu werkelijk wel te verkiezen is boven samenwerking met die vermaledijde Hollanders .... De geschiedenis leert, dat een ontevreden en verdeeld volk nog slechts door den hartstocht van den oorlog tot (tijdelijke) „eenheid" te brengen is. Djocja kijkt naar Vietnam en ziet. dat de wereld de Franschen hun gang laat gaan. De heer Soedirman wil blijkbaar vechten voordat het héélemaal te laat is. Helaas schijnt zijn invloed groot te zijn.

Een B-29 (een vliegend fort) is na het opstijgen van het vliegveld Kirtland in Nieuw Mexico omlaaggestort. Het was een bommenwerper van het leger. De commandant van het vliegveld verklaarde, dat het ongeluk een startongeval was: Het vliegtuig was opgestegen voor een routinevlucht en stortte na een paar honderd meter gevlogen te hebben, neer Hij voegde ei aan toe. dat het vliegtuig in brand stond. Het aantal slachtoffers bedraagt elf. Twee mannen werden nog levend uit het vliegtuig gehaald doch overleden op weg naar het ziekenhuis.

Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt. geldig tot Woensdagavond. Aanhoudende vorst. Enkele overdrijvende wolkenvelden, waaruit plaatselijk nog wat lichte sneeuw valt, matige tot zwakke wind nit Oostelijke richtingen. In den nacht in het Zuid-Oosten van het land plaatselijk zeer strenge vorst (minimum temperaturen beneden 15 graden onder nul), overigens strenge tot matige vorst. Woensdag 29 Januari: Zon. op 8.26 — Zon onder 17.21

De BOAC (Engelsche Transatlantische luchtvaartmaatschappij) en de EG (Europeesche luchtvaartmaatschappij) de twee belangrijkste Engelsche luchtvaartmaatschappijen, hebben besloten resp. viermotorige Handley Page Haltons en tweemotorige Vickers Vikings in den dienst te brengen in plaats van de Amerikaansche Dakota's. Een functionaris van de BOAC heeft aan een verslaggever meegedeeld, dat leze verandering waarschijnlijk in Maart zal ingaan, doch niets te maken heeft met de jongste rampen, daar reeds enkele maanden geleden hiertoe besloten werd. De Amerikaanscne piloten hebben geweigerd met Dakota's DC 3 te vliegen, wanneei het maximum gewicht bij de start op 12.712 kilogram gehandhaafd blijft. Dit maximum geldt op de Amerikaansche lijnen naar Engeland en Europa. De Amerikaansche ondernemers hebben zich tijdens den oorlog eens tegen dezen belastingnorm verzet, maar de bond van piloten ging er mee accoord. Volgens de ondernemers ieeft dit gewicht een te groot risico, wanneei de machine genoodzaakt vordt, op een motor te vliegen. Een woordvoerder van de Douglasmaatschappij te Washington weigerde direct commentaar te leveren over de al of niet wenschelijkheid van het laden van eer Dakota tot 12.712 kilogram, maar bepaalde zich er toe te verklaren dat de Douglas-maatschappij haar cliënten aanraadt zich in alle gevallen te houden aan de voorschriften van de CAA (burgerluchtvaartbond) De Dakota is het eenige type vliegtuig, dat de Europeesche ondernemers niet volgens de voorschriften van de CAA (Civil Aeronauctics Association) laden. De CAA heeft namelijk 12.212 kilogram voor vrachtvliegtuigen en 11.441 kilogram voor pasagiersvliegtuigen, beiden voor zoover het Dak.ta's betreft, als gewichtsgrens naar boven gesteld. Luchtvaartfunctionarissen te Washington gaven toe, dat transport, vliegtuigen van het Type Dakota tijdens den oorlog meermalen met 13.620 kilogram werden geladen, hetgeen echter een groot risico beteeken. de. GEEN VERSLETEN MATERIAAL. Een veronderstelling, dat de jonaste ongevallen met Dakota's

te wijten zijn aan het feit, dat het versleten Amerikaansche surplusvliegtuigen van het leger zouden zijn. werd door functionarissen tegengesproken, die verklaarden. dat de machines, waarvan er vele in den oorlog zijn gebruikt, grondig zijn nagekeken alvorens zij in het goederen- en passagiersverkeer zijn gebracht. De woordvoerder van de Douglasmaatschappij ontkende eveneens, dat de schuld bil een constructiefout zou liggen. Tijdens den oorlog zijn meer dan 10.000 Dakota's gebouwd. Er wordt op gewezen dat het aantal ongevallen met een Dakota talrijk Hikt louter en alleen omdat er zooveel meer van in dienst zijn dan van eenig ander type.

Henry Stimson, in oorlogstijd minister van buitenlandsche zaken van Amerika, heeft in een artikel in „Harpers Magazine" gezegd, dat de twee op Hiroshima en Nagasaki geworpen atoombommen de eenige waren, die Amerika op dat oogenblik gereed had. Onze productie was toen uiterst gering, aldus Stimson. Senator Austin, de Amerikaansche vertegenwoordiger in den Veiligheidsraad, verklaarde gisteravond na 'n conferentie met minister Marshall, dat de Amerikaansche* politiek ten aanzien van de internationale controle van de atoomenergie ongewij zigd zal blijven. Senator Austin zeide dat de V.S. bereid zouden zijn tot een diepgaande bespreking van de ontwapening wanneer die aangelegenheid door den Veiligheidsraad behandeld zal worden op 4 Februari. „Geen land ter wereld is meer de zaak der ontwapening toegedaan dan de Ver Staten," aldus Austin. ..Wij zullen ons niet in het defensief laten dringen ten aanzien van dit onderwerp. Wij hebben altijd ontwapening voorgestaan en wij meenen het nu'.

Mr. E. N. van Kleffens vertrekt heden per schip naar Nederland, voor het voeren van besprekingen. Hij zal in de laatste week van Februari naar de V.S. terugkeeren. Volgens welingelichte kringen zal de Nederlandsche ambassadeur te Ottawa, mr. J. H. van Royen, den heer van Kleffens als vertegenwoordiger in den economischen en socialen raad der V.N. tijdelijk vervangen.

Naar de Berlijnsche correspondent van de Times meldt, is van officieele Britsche zijde een bericht van de .Berliner Zeitung" tegengesproken, volgens hetwelk vroegere leden van de Duitsche Reichswehr te Wesermuende worden verzameld voor uitzending ln buitenlandschen krijgsdienst. Volgens laatstgenoemd blad zouden zij op gunstige voorwaarden kunnen dienstnemen in het Britsche leger voor uitzending naar de Britsche bezittingen in den Stillen Oceaan of, naar sommige van deze lieden denken, naar Indonesië. Het bericht van de ..Berliner Zeitung". aldus de correspondent, moet gezien worden in het licht van de steeds door dat blad gevoerde anti-Britsche politiek.

John Hilldring, assistent-minister van buitenlandsche zaken der V.S., heeft verklaard, dat de Amerikaansche regeering het Fransche voorstel betreffende pogingen om vrijwilligers uit de meer dan 600.000 in Frankrijk te werk gestelde Duitsche krijgsgevangenen voor arbeid in Frankrijk te werven, heeft aanvaard. Het werven zou moeten geschieden onder auspiciën van het internationale roode kruis. De Franschen nebben er in toegestemd alle Duitsche krijgsgevangenen, die niet in Frankrijk willen werken, per 1 October te repatrieeren. Hilldring verklaarde, dat degenen, die in Frankrijk blijven, den status van krijgsgevangene zullen verliezen en civiele arbeiders zullen worden met volledige vrijheid binnen de beperkingen van het contract, dat zij teekenen.

Volgens Moutet, Fransch minister voor overzeesche gebiedsdeelen, is het bericht, dat Fransche troepen gifgas hebben gebruikt tegen de Annamieten in den strijd tusschen Fransche en Vietnameesche nationalistische troepen in Indo-China, absoluut oniiiist. Volgens Moutet zijn zijn bevelen om onder geen beding van gifgas gebruik te maken naar den letter opgevolgd. Hij voegde er aan toe, dat dit de derde maal is, dat van niet nader aangegeven zijde in Indo-China bericht wordt, dat Fransche troepen gifgas hebben gebruikt.