Door Edouard de Nève minui
In het concentratiekamp, waarin ik gedurende den oorlog zat opgeborgen, heb ik geleerd, dat de Polen meesters waren in het „organiseren" in de betekenis, die dit woord in die dagen gekregen had. Zij hebben deze kennis niet verloren na den oorlog. Hoe is 't anders te verklaren, dat zii onder de tegenwoordige omstandigheden kunnen bestaan? Met de zeer lage Ionen — een universiteitsprofessor verdient ongeveer zes duizend zloty per maand, een directeur ener grote renationaliseerde onderneming heeft van dertig tot veertij duizend zloty — kunnen zi.1 niet rondkomen. Zii kunnen zich zeker niet de goederen verschaffen, die in de kleine winkels zijn te verkrijgen: schoenen a 25 tot 30 duizend zloty: costuums vanaf 40 duizend zloty; sigaretten & 300 zloty per pakje. Om niet te spreken van buitenlandse vruchten als sinaasappelen die ongeveer 300 zloty per stuk kosten en van 'n goede maaltijd in de grotere restaurants, waarvoor men gemakkelijk 8 a 900 zloty betaalt. Dank 7» den 7wnrt P n Vian^i i™ ' Smn! m S, m kunnen Was de zwarte handel er ni?t ^ ^ groot Mbrek ^lri" werkman die honderrf nf^woi^w, derd zfot'v wr das vp rdienT fn h 2£ particulier o^gpnatlnnaf/ipp^H £2,^?? i mu er sDoedil het hmtif w? neerleggen. Maar de Pool is'vindingn^et ande^dan tó^eeffiik 8 zi% m Daa^r-i om is het ook verklaarbaar, dat'b v de '■ UNRRA — paketten ooenmk op élle hoeken der straten worden verhandeld — duizend zloty voor een plak chocolade En alles wat o-Pon diwr-t» levensbehoefte is navenant dire " tL Degenen, die geen UNRRA-paketten ontvangen, zoeken naar andere middelen om hun inkomen te verhogen. Er zijn er honderden, alle ingenieus en doeltreffend. Het slechtste ziin zij eraan toe. die tijd noch gelegenheid hebben zich aan dit gekwansel en gescharrel te wiiden. Of zii, die de trots hebben behouden van niemand afhankeliik te zijn en van niemand wat aan te nemen. De ambtenaren der ministeries zijn bevoordeeld. Naar gelang hunner bep S Srin™ Va ?lpt n -iiU' naar goed salaris - een depaxtementsdi- I recteur brengt het zelfs tot dertig genieten bovendien nog allerlei extraat.ies in de vorm van levensmiddeWdat erken is echter een zeer bepaald en tamelHk ° r elimtt ,, erfl b^""io in Polen. Een arbeider, een chauffeur, 'n kapper — zi1 alleen „werken". Een i kantoorbediende werkt niet. Maar om 1 duizend zloty per maand — maar zij genieten bovendien nog allerlei extraatjes in de vorm van levensmiddelen, textiel, schoenen, alcohol, sigaretten. etc. Er bestaat natuurlijk ook ln Polen een distributiestelsel. Dit behoort tot de Coöperatie, e afdeling der Poolse economie. Maar slechts zij, die werken, verkrijgen daarvan het voordeel. de gunsten van dit distributiestelsel deelachtie te worden, moet de werker elke maend een stT°' door 7"n natroon getekende, stukken overleggen. Komt hii door omstandigheden zonder patroon te staan en kan hij dus die stukken niet overlegeren, dan vervalt voor hem elk voordeel. Op deze wijze wordt het deelnemen aan de
I zwarten nandel in de hand gewerkt, K °mt men in de restaurants van Warschau. Posen. Krakow en andere gro te plaatsen, dan vindt men er de tafel, goed bezet, het voedsel rilkelijk en in enorme keuze aanwezig en de hoge rekenine in vele zloty wachtend. Toch heeft elk restaurant de verplichting op zekere uren van de dag goedkope lunches op te dienen, wanneer om drie uur des namiddags de bureau's
In den beginne begrijpt men olen mogelijk is zich sluiten niet, hoe het de Polen mogelii-. duurdere maaltijden te laten voorzetten. De oplossing van het raadsel vindt men in hun organisatie-kunst. Maar vooral in de resultaten, we'ke de zwarthandel oplevert. ALS DE UNRRA VERDWIJNT Hoe zal het echter gaan, zodra de UNRRA voorgoed wordt opgedoekt? Dan zal er geen aanvoer meer zijn en moet de zwarte handel in levensmiddelen wel haast uitsterven. Die tijd zal komen, indien hii er nog niet is. Tot nu toe is Polen door de UNRRA op elk gebied geholpen: levensmiddele n, textiel, le^rwaren. vrpoh'auto's, locomotieven. Waar zal 't nodige vandaan komen, wanneer strah» uezê bedeling ophoudt? Er is zo hee! veel nodis in dit land ' w aar bijna alles verw s oe5t is - waar de industrie geheel opmeuw m oet worden opgebouwd, waar , de fabrieken puinhopen ziin en zelfs o^te^ruimen? ontbreekt om het Dum Van zl1n Patroon. Rusland, heeft 't voorlopig weinig te verwachten. Het zal 0D zi i n eieen werkkracht moeten rek ?nen. Is de regering in staat deze werkkracht te leiden? Deze vraag mag gesteld worden, vooral, na de verkiezingen, de innerlijke verdeeldheid
tussen de Polen nog groter is geworden, niettegenstaande de vier democratische partiien — behalve de communistische en de socialistiche partij betaan nog de democratische en de populaire boerenpartij, welke laatste zich tegen de boerenpartll van Mikola .jczyck keerde — zich onder hoede der communisten hebben geplaatst. Dit is nog duidelijker aan het daglicht getreden tiidens de 1 Mei viering van dit laar. toen de leiders der socialistische partii hun leden aanrieden samen te werken met de communisten. Bestaat er in Polen de werkkracht, die het land uit ziin benarde toestand kan bevrijden? Ik geloof het zeker. Maar de regering zal moeten ophouden met experimenteren. Ook op politiek gebied. Zii zal de trots, die de Polen bezitten, moeten leiden naar 't belang van hun land. terwijl hij thans gedirigeerd is op hun eigenbelang en hun eigenliefde. Deze taak is zeer zwaar. Er behoort van alle zijden goede wil toe om tot een succesvol resultaat te komen. Het bliift alleen maar de vraag, of de verschillende groepen niet al te ver van elkaar ziin gedreven om ze weer tot samenwerking te brengen! N.B.S.-BURGEMEESTER VAN WEERT ONTSNAPT. De voormalige N.S.B.-burgemeester van Weert, Rosener Manz, die sedert de bevrijding in het bewaringskamp sluis 16 te Weert verbleef, wist gister morgen, tijdens weSmhedeT op de Altweerterheide, dank zij een list, te ontsnappen. Opsporingspogingen door de Weerter politie hebben tot nu toe geen resultaat opgeleverd, len vermoedt, dat hij in de richting België is uitgeweken.
"„Werken" is een gelimiteerd begrip in Polen". "Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant". Enschede, 1947/06/13 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000063831:mpeg21:p003
"Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant". Enschede, 1947/06/13 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000063831:mpeg21:p003
Hilversum I, 301 m. — 7.00 Nieuws. — 7.30 Joe Loss en zijn orkest. — 8.00 Nieuws. — 8.19 Luchtige morgenklanken. — 9.15 Kamermuziek-progr. — 11.00 Uitzending voor de arbeiders in de continubedrijven. — 12.35 Jan Vogel. — 1.00 Radioprogr. Ned. Strijdkr. — 1.30 Johan Jong. orgel. — 2.15 Omroepkamerork. — 3.30 Miller-sextet. — 4.15 Operette-programma. — 6.00 Nieuws. — 6.15 Negro Spirituals. — 6,30 Progr. Ned. Strijdkr. 8.00 Nieuws. — 8.15 Metropole-orkest. — 9.00 Graag gehoorde platen. — 9.30 Hoorspel. — 10.00 Omroeporkest. — 11.00 Nieuws. — 11.30 De nachtvoorstelling. Hilversum II, 415 m. — 7.00 Nieuws. — 8.00 Nieuws. — 8.15 „Pluk den dag". — 9.00 Ochtendconcert. — 11.00 „De Zonnebloem". — 12.30 Klaas v. Beeck. — 1.00 Nieuws. — 1.20 Dansorkest. — 2.00 Vroolijk allerlei. — 2.45 Andrew Sisters en Mills Brothers. — 5.00 „De Wigwam". — 6.30 Buffalo Bill. — 7.00 Nieuws. — 7.20 Vaudeville Orkest. — 8.0 ONieuws. — 8.30 Lichtbaken. — 9.00 „Neg enheit de klok". — 10.00 „Muzikale Tombola". — 11.00 Nieuws. — 11.20 Radio Philharm. Orkest.
"RADIO-PROGRAMMA ZATERDAG 14 JUNI.". "Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant". Enschede, 1947/06/13 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000063831:mpeg21:p003
Mariana sprong overeind. „Maar jij hebt toch een rug....? Waarom in hemelsnaam wil je hem dan verstoppen'' Je bent immers zo slank en recht als een jonge boom". Ze wiste met een propje watten de tranen uit haar ogen. „Nu heb ik mijn hele make-up bedorven met dat gelach, ik kan wel weer van voren af aan beginnen. En dat voor zoo'n dom klein vrouwtje!" „Ik ben nog geen vrouw", zei ik zachtjes, „ik ben nog maar een meisje" En diep in mij snikte het „Een Noors meisje....!" Maar ik zocht koppig verder Doch Mariana legde plotseling haar handen in haar schoot. Ze scheen ergens over na te denken. „Ik bedenk ineens.... in de plankenkast moet de nieuwe jurk hangen die ik in mijn volgende rol draagt. Ze moet nog even naar de naaister omdat ze wat te kort is. maar jou zal ze precies passen. Het is de degelijkste avond jurk. die ik ooit gedragen heb. je reinste begijntjesjurk. Ik rende weg en kwam in hetz?!fde tempo terug met een safier b'r uve wo'k van taf Mariana kniktn tevi den. „Je ziet, ik heb me niet ver gist. Neem de zilveren avondschoentjes en het zilveren tasje er bij, je vindt het in de bovenste la En alsjeblieft geen ander kapsel. Dat prachtige bruin van je haar kan niet beter tot zijn recht komen en de stof heeft precies de kleu'van je ogen". Verlegen door al deze comn'imenten raapte ik alles bii elkfi en struikelde mijn kamertje binnen, dat ik sinds mijn vertrek uit Noorwegen bewoonde. Tnplaats van in een vluchtelin genkamo te belanden had ik het geluK gehad in een privé-huis te komen en het leven in het huis van de gevierde kunsrf-narwi r^.,. lLÜ uitsteker»! Zo--'-.:
het verdriet over mijn vader en mijn verloren vaderland zou ik hier bijna gelukkig zijn geweest, althans zo gelukkig als men zijn kan op een plaats die men min of meer als tussenstation beschouwt. Terwijl ik me inspande met de voor mij ongewone bezigheid mij op te maken voelde ik plotseling iets van vreugde over dit kleine avontuurtje. Voor de eerste maal van mijn leven gleed ik in zilveren avondschoentjes. Een weelderige wolk van taf gilfde zachtjes om mijn heupen en spreidde zich wijd over mijn voeten. De werkelijk klassieke jurk zat mij als gegoten. Het was zeker geen begijntjesjurk zoals Mariana be weerd had, want hij was hartvormig ge decolletteerd en had pofmouwtjes, die ver onder de blote schouders_ begonnen Het strakke lijfje was geborduurd met 'n zilveren vlinder, het motief "dat zich aan de rokzoom op onregelmatige afstanden herhaalde. Een golf van verrukking over viel mij, toen ik zag, hoe ik onaanzien lijk schepseltje, zelf een vlinder werd Werkelijk — ik was knap! Het was geen leeg complimentje, zopls ik altijd ge dacht had, vandaag zag ik het zelf ook en ik maakte een diepe buiging voor mijn spiegelbeeld toen de deur open Werd gesmeten en Mariana op de drem Rel stond. Ik schrok op en verloor mijn evenwicht en ik zou gevallen zijn als ze me niet bijtijds had opgevangen. „Wat voer je nu uit?" riep ze. met hoog opge trokken wenkbrauwen. ,,Sta je een pantomime in te studeren voor de spiegel 0 Je ziet er overigens kern-is uit! Die jurk kon voor Je gemaakt zijn Maar ga nu. mee. 't is werkelijk de hoogste tijd" Ik zat naast Mariana in de geruisloos, voortrijdende Lincoln en deed. alsof ik nooit anders gewend Was geweest. Onze entrée in de hall van de „Ganymedes" was een sensaties Een half dozijn boys en gerokte heren zwermden om ons heen maar dat waren de vrienden en ken nissen nog niet. Een lift bracht ons naar de bovenste verdieping. Vleugeldeuren werden opengeworpen; een verblindend licht schitterende ons tegemoet en het geroezemoes van vele stemmen verstomde als bij toverslag, zodat men niets hoorde dan Mariana's wonderlijk bezielde stem:
„Daar zijn we dan eindelijk. Ik hoop. dat we jullie nog niet te lang hebben laten wachten!" Ik wenste, dat ze „ik" gezegd had en niet „wij". Zij was de koningin van het feest, op haér hadden zij gewacht, voor héér waren de vazen gevuld met kostbare orchideeën en wit te vlierbloemen. Ik had gehoopt direct bij onze aankomst in de massa te kunnen onderduiken. En nu was ik met Mariana in het middelpunt der belang stelling geplaatst! Mariana had mij bij de arm genomen en begon me aan haar vrienden voor te stellen als „mijn liev jonge vriendin en huisgenote", en de heren betreurden het, ..het genoegen niet al veel eerder gehad te hebben." On de een of andere manier voelde ik de situatie als onecht en gekunsteld, en Ik verachtte mijzelf, omdat ik lachte en praatte en deed, alsof ik hen geloofde Door een zonderling gevoel, dat ik bijna als een lichamelijke pijn onderging, gedreven, sloeg ik mijn ogen op en zasj hoe een lange, aan de slapende al grij zende man in witte smoking dwars doov de zaal naar ons toekwam „Huisge note, Mariana?" klonk iijn stem verbaasd „Waarom heb je de Jongedame tot nu toe achtergehouden?" „Omdat het haar uitdrukkelijke wens was zo weinig mogelijk aan het gezel schapsleven deel te nemen, Gösta." antwoordde Mariana zachtjes „Ik heb moe ten praten als Brugman om haar tenminste vandaag nog mee te brengen, niet Sylvia?" Ik knikte verlegen Dus dit was d" man, die ik jarenlang in Mariana's huis had horen komen en gaan. zonder dat ik hem ooit had gezien Ik was „met huiselijk verkeer' bij Mariana. zolang ze geen gasten had Als zij er niet was mocht ik ook in haar kamers vertoeven haar vleugel, haar radio en haar tele foon gebruiken Ik ging met haar hon d<>n wandalen en haar boeken Maar verder leefde ik als een kluize naar "?<■"*■>,van d^ enkele uren oei dag. die ik als helpster in een tehuis voor Noorse vluchtelingen doorbracht Een piano, die ik door Mariana's bemiddeling goedkoop had kunnen huren, gaf mij de gelegenheid de hele middag te
wijden aan mijn muziekstemming. Omdat mijn kamer aan de tuin lag, had ik de bezoekers van Mariana nooit gezien Alleen het knarsen van de remmen aU de auto's stilhielden voor het huis en een onduidelijk geroezemoes van stem men drong soms tot mij door Over Gösta Holms deden, naar Maria na s kamenier me verteld had, de meest wilde geruchten de ronde Men noemde hem een speler en een avonturier; no eens beweerde men. dat hij fabelachtig rijk was, dan weer, dat hij tot over zijn oren in de schulden stak Hij was verslaafd aan auto's en honden, hield er van met artisten om te gaan en gooide voor mooie vrouwen het geld letterlijk met volle handen weg. Hij woonde in i feodaal slot ergens buiten Stockholm dat hem door een oude beschermvrouwe was nagelaten Sommigen zeiden echter, dat het van boven tot onder met hypotheken belast was Wat daarvan ook waar mocht zijn, men zag Göst i Holms zijn zorgen niet aan, als hij er tenminste al had. Niemand wist feest te vieren als hij, niemand wist bij het spe len zo charmant te verliezen. En nie mand was een zo stilzwijgend vertrou weling van vrouwen met huwelijks moeilijkheden. Nooit had ik geweten, dat er mannen als Gösta Holms konden bestaan. Zijn gezicht met het hoge voorhoofd, d.> rechte neus en de nergieke kin was als een stenen masker Maar toen zag ik zijn ogen Het waren zonderlinge, dieilig gende ogen. die voortdurend wissehflen zowel van kleur als van uitdrukking Zoeven nog, toen hij met Mariana sprak waren ze onderzoekend en doorzichtig als glas. Nu echter, nu hij zich naar mij toewendde, werden ze blauw ... het waren de blauwste ogen. die ik ooit ge zien had, en ik had plotseling het waan zinnig gevoel een heel andere man voo mij te hebben, een man. die zelfs niet op Gösta Holms leek, ja, die hij. als hii hem gekend had. als zijn verbitterds 1 - vijand zou hebben bestreden. „Ik heb i genoegen u aan tafel te mogen leiden zei hij met een elegante buiging. Ver ward legde ik mijn vingertnnpen op zijn arm. Mariana scheen verrast te zijn
Dan lachte ze en liet zich begeleiden door een corpulente, asthmatisch bla zende oude heer, dia' zich voortduren^ met een enorme zijden doek het zweet van zijn kale schedel wiste Aan tafe' zat dit ongelijke paar tegenover ons. „Die heer naast Mariana is de directeu van het Semlramis-theater", verteld' Gösta Holms me En vervolgens maakte hij me fluisterend bekend mei de andergasten, wier naam en belangrijkheid mil in de verwarring van alle kennismakin «en natuurlijk grotendeels ontgaan wa ren. Ik keek hem dankbaar aan en ont moette weer een blik. die mij. de heme weet waarom, hevig in verwarrin b ,ii ' n mijn .leid meest e worden, wist ik niets b-' 1 ri -'->n tth»*»* r 1 -Ar te eten. Niettegenstaande oorlog en distributi" was de tafel overladen met de meest uitgezochte voorgerechten en vissoorten Een heel legertje kellners met borde>> en schalen maakte de ronde Ik stuurd' er geen één weg, en ik werkte als een paard om mij door dit overweldigend" menu heen te eten. „En smaakt het noa al?" kraakte plotseling het asthmatisch" creatuur naast Mariana. Blozend be vestigde tk, en ineens kreeg ik het ge voel door mijn naaste buren uitgelachen te Ik begon wat meer aan dacht aan mijn omgeving te schenken en ik zag. hoe nog halfvolle borden werden weggebracht daar lag nog een halve moot zalm. en daar nog een hele kreeftenschaar Vele gasten roerden schertsend of verveeld in hun borden slechts Gösta Holms hield mii gezel schap Nu pas viel het mij op. dat hu zich even vaak had laten bedienen. al« ik. en dat hij genoeglijk glimlachte, als hij een gerecht bijzonder lekker vond Dat bracht mij plotseling dichter tot hem Mijn antwoorden werden vrijer ln he; begin had hij zijn vragen zo gesteld dat ik niets anders hoefde te antwoorder dan ja of nee Hij had me vast een dom verlegen kind gevonden en zijn pech verwenst, dat hij naast mij moest zit ten „Ik vraag me al de hele avond af wat er met al die etensresten op de borden gebeurt", zei Gösta Holms halfluid
tegen me, terwijl de kellners de tafel afruimden. „Misschien slenteren hongerige kinderen met kommetjes voor het keukenraam op en neer en wachten geduldig. tot ze iets toegeworpen krijgen. Misschien zullen nog een paar hongerige monden verzadigd worden door het eten, dat anderen niet lusten. En wie zijn kom niet vol thuis brengt, krijgt slaag van een dronken vader, en de moeder, die boven de dampende teil staat te wassen, droogt haar handen af en deelt het laatste stuk brood, terwijl ze denkt aan het moedwillig bedorven, kostelijk vlees, dat in de vuilnisbak ligt Want misschien is ze wel dienstmeisje geweest tn een hotel, en dan weet ze hoe daar gezondigd wordt". Ik merkte, dat ik harder was gaan praten, en dat de gasten om ons heen verbaasd luisterden „Altijd nog beter in de vuilnisbak, dan dat men het de volgende dag op 't menu terug vindt als goulasch". probeerde een uit zijn krachten geroeid jongmens grappig te zijn Algemeen gelach Voor het eerst wendde ik mij uit eigen beweging naar mijn tafelheer en zei zachtjes: „U moet mij niet kwalijk nemen, dat ik een zo weinig hier aan tafel passende opmerking gemaakt heb". „Niet passend? Ik had u graag nog langer horen spreken Overigens, ik ben degene, die het onderwerp aangeroerd heeft Tenslotte leven we in oorlogstijd en we weten, dat in andere landen duizenden de hongerdood sterven Denk mant eens aan onze broedervolken!" „Praat daar alstublieft niet over ... niet nu", mompelde ik met verstikte stem En als antwoord op zijn vragende blik- „Ik kom uit Frederikstad". „Als emigrante?" [k knikte en voegde er snei aan toe: Mariana heeft het mij erg gemakkelijk gemaakt Ik hoop. dat ik eens iets voor ha»r tprne zal kunnen doen" „De dag zal komen dat men u de rekening bresenteert Het is alleen de vraag of. Hii !"■"» zich op de lippen. ..Of ik betalen kan'" „D»t niet zozeei Ot u betalen wilt!" „Maar dat spreekt toch vanzelf, als ik kan!" (Wordt vervolgd.)
"Feuilleton Een man als jij... Roman door Bettina Meyenberg". "Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant". Enschede, 1947/06/13 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000063831:mpeg21:p003
heeft Emir Abd El-Krim 'n nieuwe zorg I . toe S evoe &d door zjn vlucht naar het (Van onzen correspondent te Parijs.) Aan de gestadig groeiende binnenlandse moeilijkheden, die de Franse regering het hoofd heeft te bieden, hof van Koning Faroek. Op dezelfde dag, dat hem asylrecht werd verleend op Egyptischen bodem, hebben minister Bidault en de Franse gezant in Cairo een protest tot de Egyptische regering gericht, waarbij haar houding als onvriendschappelijk werd gekenschetst, Dat was bepaald zacht uitgedrukt. Want het is al lang geen geheim meer, dat Egypte zich heeft ontwikkeld tot het centrum van het pan-islamisme en daar een activiteit ontwikkeld wordt, die met vriendschappelijke gevoelens ten opzichte van Europa heel bezwaarlijk is te rijmen. i Er rijzen ten aanzien van de sensatio1 nele vlucht van de Emir verschillende vragen. De belangwekkendste is wel, of de Marokkaan uit eigen initiatief heeft gehandeld dan wel als werktuig van enige natie. Welke? Men heeft vooral de keus tussen de landen van Noord-Afrika — Egypte natuurlijk inbegrepen — Spanje en Frankrflk. Voor elk der hypothesen is wel iets te zeggen. Spanje, welks betrekkingen met Frankrijk thans zijn verbroken, bezit sedert 1936 met haar Noorderbuur een verdrag van wederzijdse bijstand tegen de Marokkaanse rebellen, en bijzonderlijk tegen Abd El Krim. Heeft Franco mogelijk de Franse Republiek, die met vele moeilijkheden worstelt, de nekslag toe willen dienen? Men herinnert ook aan de felle redevoering, die de Sultan van Marokko voor kort tegen Frankrijk hield. Heeft Frankrijk zelf misschien een wig wilien drijven in het Noord-Afrikaanse bevrijdingsfront? Abd El-Krim stond namelijk als een tegenstander van de Sultan bekend. In de Franse pers heeft men de mogelijke achtergronden dezer vlucht de laatste dagen met een opmerkelijke toewijding trachten te ontsluieren. Die toewijding werd bijna verdacht: zij kon wijzen op een nationaal schuldbesef. Want als men de hele geschiedenis nuchter beziet, kan men zich slechts verwonderen over de Franse goedgelovigheid, die de greDzen der lichtzinnigheid naderde en zelfs overschreed. Het is mogelijk, dat deze naïveteit de Franse regering nog duur komt te staan. De moeilijkheden lagen in NoordAfrika al zeer hoog opgestapeld. De buitenwereld werd ze hoofdzakelijk door de veelvuldige functieyerwisselingen in.de hoogste' administratieve regionen gewaar: na Erik Labonne staken
ook de generaals Leclerc en Juin over naar het zwarte werelddeel. De vooraanstaande nationalistische leiders in Tunis, Marokko en Algerie hebben den laatsten tyd met nadruk hun adheasie betuigd aan de Arabische Liga, die vroeger een werktuig in Engelse handen was. Bij deze leiders voegt zich thans de 64-jarige Abd El-Krim. Hij verklaarde eerst, dat hij zich moe gevoelde, ziek en oud. Doch bij een volgende ontmoeting met de Pers, sprak ht) over Marokko, dat het doel van zijn tocht en van zijn leven bleef. De derde maal citeerde hij een Araglsch, gezegde, waarin sprake was van een adder, die ook zonder te bijten nog wel angst in wist te boezemen. Er zat dus een opvallende climax in zijn uitingen, een climax, welke voor Frankrijk weinig goeds voorspelt. In de maanden Juli en Augustus breekt voor de Muselmannen de tijd der „mystieke exaltaties" aan. Na een periode van inkeer, neemt het leven dan zijn rechten terug. Zal dan Abd El-Krim, die zich in naam van de politiek heeft afgewend, het sein tot den heiligen opstand doen horen ? Frankrijk wacht in spanning af ONDERZEEDIENST DER KON, MARINE GEDECOREERD. H.M. de Koningin heeft aan den Onderzeedienst van de Kon. Marine een hoge onderscheiding toegekend, namelijk het ordeteken van ridder in !e 4e klasse der Militaire Willemsorde.
ABD EL-KRIM.
"Zal Abd El-Krim het signaal geven? Frankrijk wacht in spanning af". "Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant". Enschede, 1947/06/13 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000063831:mpeg21:p003
59 De vrachtauto reed in een dolle vaart over de weg er een uur nadat hij de grens was gepasseerd kwam 't doel al in zicht. Een stad doemde aan de horizon op. „Wat denkt U nu te/doen wanneer de wagen stil staat?" vroeg Panda. „Dan ga ik met de chauffeur praten!" zei de detective. „Ik zal hem de belofte van stilzwijgen over ons afdwingen en dan gaan we heel gewoon de auto afladen, net alsof dat de afspraak was Dan zien ws vanzelf, wat er met de lading radiatordoppen gebeurt, voel Je wel?" „Maar als die chauffeur nu eens bij de bende hoort?" vroeg Panda. „Misschien is de
man wel gewapend! Misschien stuurt hij de smokkelaars op ons ai! Misschien „Zwijg!" zei de detective. „Uw houding is niet dapper waarde Panda! Men moet de moed niet verliezen en altijd een waardige houding bewaren Op hetzelfde ogenblik tuimelde de scherpzinnige man van zijn kist af en viel evenals Panda op de grond. De vrachtauto had zo hevig geremd, dat de kisten door elkaar vlogen - het voertuig had de plaats van bestemming bereikt
"PANDA EN DE MEESTER-DETECTIVE". "Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant". Enschede, 1947/06/13 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000063831:mpeg21:p003
Het vorig jaar Juli verscheen bij de N.V. v.h. firma M. J. v. d. Loeff „Glorieuzen", waarin Er. de Nève zijn her inneringen aan en belevenissen in Duits land gedurende den oorlog te boek stel de. Dit boek beoogde een tweeledig doel: Ten eerste wilde de schrijver het gevana " „ v gevan * _ ? Ten tweede bracht hij hierin een be schuldiging uit tegen de Nederlandse Regering in Londen, die totaal niets gedaan heeft om de sterfte onder deze ondervoede gevangenen te voorkomen door het zenden van voedselpaketten zoals de Deens, de Noorse, de Tiechoslovaakse, de Franse, de Belgische en andere regeringen dat deden. Vele Nederlanders stierven uit gebrek aan weerstandsvermogen op deze wyze Tallozen hadden gered kunnen worden, indien de Nederlandse Regering in Londen, vooral na de grote transporten van September 1944, haar landgenoten had bijgestaan. Sinds lang was er een Commissie benoemd om de verantwoordelijkheid in deze vast te stellen. Tot op heden is er nog geen rapport verschenen deze Commissie. Maar Ed. de Nève heeft het niet bij zijn beschuldiging gelaten. Hij heeft zelf een verder onderzoek ingesteld. Hij heeft de mening ingewonnen der Nederlandse dokters, die de zieken in de lazeretten der kampen behandel den. Hij is tot de conclusie gekomen, dat 60 % dezer niet hadden behoeven te sterven, indien zij meer lichamelijk weerstandsvermogen bezeten hadden: indien de Nederlandse Regering in Londen zich het lot van deze strijders voor de Nederlandse zaak had aangetrokken. Aan de hand van zijn onderzoek en van het rapport, dat binnenkort door het Nederlandse Rode Kruis zal worden gepubliceerd — en dat zeer bezwarend is voor vele hooggeplaatste functionarissen — heeft hij een brochure geschreven onder de titel: „Indien de Regering in Londen .een zin, die vele hoofdstukken van zijn boek „Glorieu zen" besluit. Ook deze brochure verscheen bij de N.V. v. d. Loeff.
"BOEK EN TIJDSCHRIFT Indien de regering in Londen.....". "Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant". Enschede, 1947/06/13 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000063831:mpeg21:p003
AMSTERDAM. 13 Juni. De effecten beurs had over het geheel genomen een kalm verloop, doch daar in enkele hoeken tamelijk druk werd gehan deld, werd daardoor op de markt toch nog een cachet van activiteit gedrukt De stemming was goed prils houdend en de hoofdkoersen waren over het algemeen gelijk of iets 1 oger vergeleken met de vorige slot pril zen maar wat deze hoofdkoersen aangaat zat er toch niet vepl tekening in de markt en door de scheepvaart aandelen werd zelfs een uitzondering gevormd, want de hoofdkoersen van deze papieren waren merendeels iet lager. In de vrije handel bleek de attentie in de eerste plaats uit te gaan naar Koninkliike, die bij een hoofd koers van 4093A en een vorige slot Dri.js van 409 V-> even achteruit gingen tot 408. maar daarna onenbaarde zich weer vraag en kon een verbetering worden waargenomen tot 411. De gehele markt ondervond hiervan den invloed, want ook op de andere af delingen legden de knersen, voor zover tenminste in het vrije verkeer gehan deld werd, een neiging tot verbetering aan den dag, waarbij de koersvarlaties echter niet groot waren. Toen Konink lijke echter onder invloed van enig aanbod, klaarblijkelk uitgelokt door de verhoogde prijs weer naar beneden gingen en tot 409 daalden, was dit ook te be merken in de andere rubneken, want ook hier bleven de hoogste prijzen niet gehandhaafd. Naast Koninklijke werd tamelijk druk gehandeld in HVA, waarvoor de hoofdkoers werd vastgesteld op 227%, bij een vorige slotprijs van 225, waarna een stijging kon worden opgemerkt tot 231V 2 terwijl tegen het slot werd afgedaan tot 229. De Philipsaandelen waren kalm en vrijwel onveranderd. Goede belangstelling werd wederom aan de dag gelegd voor de Muilerwaarden. De aandelen eerste serie bereikten zelfs een prijs van 199 en de aandelen tweede serie stegen tot 178, maar ook hier was het slot lager. Voor Indische banken was de hoofdkoers 100, waarna een stijging intrad tot 101%. terwijl vervolgens tot ongeveer het punt van uitgang werd teruggekeerd. De bank aandelen waren weinig veranderd, de minder courante industrieëlen waren prijshoudend. Van de overige fondsen waren de tabakken een kleingheid betere maar de affaire in deze stukken was van geringe omvang. De beleggingsmarkt was kalm. Nederlandse staatspapie en waren prijshoudend. In gemeente i.jke en provinciale obligatiën ging minder om dan gisteren. De koersen waren nauwelijks gewijzigd. Voor enige 4 procent Indische gemeentelijke 'eningen kwamen noteringen tot stand, waarbij de 4 procents obligaiën werden verhandeld tot 176V?» en de 3 procents obligatiën tegen 76 Pandbrieven waren aan de luie kant. Dive'-se 3•/•> procent zowel als 3 pet. pandbrieven waren een fractie lager. De Amerikaanse markt was stil. De koersen vergeleken bli gisteren me endeels iets lager, procent. Prolongatie 2 .y 4
"Beursoverzicht". "Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant". Enschede, 1947/06/13 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000063831:mpeg21:p003
Joodse verzetslieden hebben Donder dagavond een overval verricht op het kantoor van het persbureau Reuter >n het hartje van Tel Aviv De redacteuren werden gedwongen op de grond te gaan liggen, terwijl 2 typemachines en het telefoontoestel werden meegenomen.
"Nieuws in het kort BUITENLAND.". "Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant". Enschede, 1947/06/13 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000063831:mpeg21:p003
Woensdagavond werd het 40-iarig bestaan der Gerf kerk gevierd. De kerk was tot in de nok toe gevu d. De vroegere predikanten waren allen uitgenodigd deze herdenking bij te wonen waaraan allen gehoor hadden gegeven, behalve Ds. Brinkman die door bijzondere omstandigheden niet aanweizg kon zijn. Ds. Lopers herinnerde aan den moeililken tijd, om te komen tot een eigen kerk. daar vroeger alieen gebruik kon worden gemaakt van de kerk te Gronau. Aan Ds. de Bruin en Ds. Prinsen is het grotendeels te danken dat men een eigen kerk te Glanerbrug kon stichten. Toen verhuisde de Gerf. Gem. van een schuur bij Lageveen waar de kerkdiensten indertijd werden gehouden naar een modern ingerichte kerk aan de Schipholtstraat. Als eerste predikant werd in 1908 beroepen Ds. Bruinsma die maar korten tlid de kerk heeft gediend. Hij werd spoedig opgevolgd door Ds. Brinkman die 7 achtereen volgende jaren als herder optrad. Daarna kreeg Ds .Sao een beroep naar Glanerbrug. die op zijn beurt zodanig werkte dat de Geref. Gemeente binnen enkele jaren groeide tot een waarlilke grote gemeente. Zijn opvolger Ds. Lensink heeft hem in het zelfde spoor gevolgd en heeft hier 10 laar het ambt bekleed. Ds. Streefkerk die in de moeilijke oorlogsjaren de olicht op zich had genomen, moest enigen tlid de Gem. verlaten door vertoeving in het concentratiekamp te \mersfoort. Ds. Rijkens uit Almelo sprak ver" ike ' de Gemeenten Oldenzaal Hengelo en volgens hartelijke woorden namens Haaksbergen Ds. Volten sprak namens het college van Enschede. Hierop beklommen de oude predikanten den kansel, als eerste Ds. Sap die inmiddels den leeftijd heeft bereikt van 75 Jaar. Ook Ds. Lensink snrak een treffend woord tot de Gem. evenals Ds. streefkerk die de oude herinneringen nog eens ophaalde. Hierop sloot Ds. Lopers met gebed de bijeenkomst
"GLANERBRUG 40-jarig bestaan der Geref. Kerk herdacht.". "Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant". Enschede, 1947/06/13 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000063831:mpeg21:p003
Ned. Herv. kerk. — Beroepen te Rosvinit») M. Hvlkema te Sibculo-Kloosterhaar; te Sexbierum (toez ) G. Kaastra te De Lier; te Tjamsweer W. S. Bakker, cand te Rotterdam; te Oldenbroek K. v. Pol te Ede. Aangenomen naar Lollum-Waaxens J. Haanstra te Workum; naar Sleeuwijk C R Plomp; te Oosterhout; naar Aalsmeer (le pred.pl.) W. Moerman te Nieuwkoop Chr. Geref. kerk. — Beroepen te Rijnsaterwoude I. v, d. Knijff te Papendrecht.
"KERKNIEUWS.". "Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant". Enschede, 1947/06/13 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000063831:mpeg21:p003
Ongeveer 14.000 gereformeerde meisjes kwamen gisteren in de Beatrixhal, in het Jaarbeursgebouw, in Tivoli en in een drietal kerken te Utrecht bijeen. Een groot deel, ongeveer 5.000 meisjes, was op de hoofdvergadering in de Beatrixhal, waar de presidente van de gerefor meerde meisjesbond , mej. F Jansen van Beek uit Arnhem, het openingswoord sprak. Ook enige buitenlandse gasten waren aanwezig, o.a miss Timmer de presidente van de Geref. Meisjesbond in Amerika. Deze hield een enthousiaste toespraak in de Nederlandse taal, waarbij zij blijk gaf van de toestanden in ons land volkomen op de hoogte te zijn. De afgevaardigde van de meisjesvereniging in Laar (Duitsland» betuigde leedwezen en schuldbesef, voor al de ellende die haar land over Nederland heeft gebracht. Zij bracht dank voor den steun, die men niettegenstaande dat alles van den Ned. bond heeft onder vonden. Tot slot werd in het stadion een de clamatorium gehouden en een openluchtspel opgevoerd.
"BONDSDAG GEREFORMEERDE MEISJESBOND.". "Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant". Enschede, 1947/06/13 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000063831:mpeg21:p003
Izwestia, het officiele blad der Sowjet regering, verklaart, dat de V.S. van plan zijn een lening van 200 millioen dollar aan generaal Franco s regering te verstrekken. De berichten in Amerikaanse bladen, dat de Sowjet-Unie een grote handelstransactie met Spanje arrangeert, worden tegengesproken. Financiele hulp aan Spanje is in strijd met den geest van het besluit van de V.N. vorig jaar, toen de leden overeenkwamen de vertegenwoordigers in Spanje terug te roepen, aldus Izwestia
"AMERIKAANSE LENING VOOR SPANJE?". "Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant". Enschede, 1947/06/13 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000063831:mpeg21:p003