Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant

Naar in Den Haag uit betrouwbare bron vernomen wordt, verwacht men zeer spoedig, mogelijk reeds deze week, de beëindiging van het politieoptreden van onze militaire machtsmiddelen in Indië. De bedoeling zou zijn, om de voornaamste Europese productie-gebieden te bevrijden en weer op gang te brengen. De republiek zou ongemoeid gelaten geworden op het beperkte terrein van Midden-Java, waar zij naar men meent haar grootsten aanhang vindt en waar zij de kans zou krijgen haar levensvatbaarheid te bewijzen. Indien dit inderdaad het voornemen is. getuigt zulks minstens van lichtvaardig vertrouwen. Zou de republiek, waarvan men na eindeloze onderhandelingen terecht onmacht en onwil constateerde, na zulk een half politieoptreden redelijker, krachtiger en van goede wil zijn? De demarcatielijnen te land zullen aanmerkelijk uitgebreid wezen, met alle gevolgen van dien. Het minste wat men van een pacificatie verwachten mag, is de ontbinding van de ongeregelde strijdkrachten en het verschaffen van een behoorlijk bestaan en werk Ook het eigenlijKe Javanenland, de dichtbevolkte Vorstenlanden hebben recht op vrijheid en welvaart.

Ten overvloede heeft de lt. gouverneur-generaal dr. H. van Mook nog eens in een onderhoud met een vertegenwoordiger van het Franse persbureau A.F.P. verzekerd, dat het accoord van Linggadjati de basis bleef voor de Indonesische politiek der Nederlandse regering. Hij verklaarde, dat de regering in de toekomst niet zou nalaten rekening te houden met de wensen van zekere bevolkingsgroepen op Java en Sumatra, in het bijzonder die van de Soendanezen. Een en ander zal echter, aldus dr. Van Mook, zekere veranderingen met zich mee brengen in de toepassing van het accoord van Linggadjati. Dr. van Mook verklaarde zeer terecht: Alleen, wanneer wij onze politiële actie zullen hebben beëindigd, zullen wij ons een scherp beeld kunnen vormen van de wensen dezer bevolkingsgroepen. Dr. van Mook gaf uitdrukking aan zijn voldoening over het verloop der operaties, doch hij verbaasde zich over de zwakke tegenstand der republikeinen. „Wij verwachtten geen algemene volksopstand, doch wi.i hadden gedacht, dat de republikeinen iets anders zouden doen dan zich over te geven aan verwoestingen en plunderingen waarvan de gehele Chinese bevolking te lijden heeft". Toen hem gevraagd werd naar de houding van de vroegere republikeinse functionarissen, verklaarde dr. van Mook, dat 80 % van degenen, 'die op hun post waren gebleven, thans met de Nederlanders samen werkten en dat hii zich verheugde over het feit, dat een groot aantal inwoners van West- en Oost Java, die wapens in hun bezit hadden, begonnen waren deze aan de Nederlandse autoriteiten over te geven. Tenslotte verklaarde dr. van Mook, dat naar zijn mening de toekomstige houding van de met de republiek „bevriende" landen zoals Voor-Indië en de Arabische landen, „voor een groot deel zou afhangen van de ontwikkeling der situatie". Hij voegde hier nog aan toe, dat het voorstel van Sjahrir tot het vormen van een internationale brigade „te laat kwam" en gaf te verstaan, dat de operaties op Java en Sumatra binnenkort zouden ziin geëindigd. Sjahrir, . Soekarno's rechterhand, ex-premier van de Indonesische republiek heeft een onderhoud gehad

met een correspondent van de B.B.C. en in dit onderhoud bewees Sjahrir, dat hij de Goebbels-methode „lieg maar raak" nog meer dan toen hi.i minister-president was, toepast. Zo beweerde hii, dat de Nederlanders met geheel nieuwe eisen kwamen alvorens tot de militaire maatregelen werd overgegaan. Nederland, aldus Sjahrir, wil de Indonesische regering elimineren. De Indonesische regering daarentegen richt de blik op de grote mogendheden, voornamelijk Groot-Brittannië en de Verenigde Staten in de hoop, dat deze landen al hun invloed zullen gebruiken om de Nederlandse regering er van te overtuigen, dat zij een onrechtvaardige politiek voert. Indien dit geen resultaat heeft, dan moeten Engeland Australië of India zien, dat het gehele vraagstuk voor den Veiligheidsraad der V.N. wordt gebracht. Er is echter geen tijd te verliezen. Het militaire offensief der Nederlanders is zelfs nog heviger dan dat van de Japanners. De vice-president van de republiek, Mohammed Hatta, heeft gisteren in een rede te Pemantang Siantar (Noord-Sumatra) verklaard, dat de mogelijkheid van buitenlandse interventie geheel zal afhangen van de wiize, waarop de republikeinen weerstand zullen bieden aan de Nederlandse agressie. In een radio-toespraak heeft kolonel Abdoel Kadir de pas benoemds regeringscommissaris voor West-Java zijn stem verheven tegen de vernielingen en plunderingen door de vluchtende republikeinen bedreven ten nadele van de burgerbevolking, in het bijzonder van de Chinese bewoners van West-Java. Hii voegde er aan toe, dat deze daden van vandalisme des te meer te betreuren ziin, omdat ze voor het merendeel geschieden op instigatie van republikeinse officieren. . CIGARETTEN-AANSTEKER DE OORZAAK. Naar thans wordt vernomen is de brand, die kortgeleden in het Brusselse ministerie van onderwijs heeft gewoed en waarbij een groot aantal mensen den dood heetf gevonden, veroorzaakt doordat een soldaat, die wachtdienst had in het ministerie met behulp van een cigarettenaansteker — zoals bekend heerste er staking ir de electriciteitsbedrijven — de titel van een film wilde lezen.

De Roosendaalse politie heeft klaarheid gebracht in een geheimzinnige zaak, welke zich had afgespeeld nabij het buiten de stad gelegen zwembad „De Stok". Daar had een voorbijganger in een bosje griendhout een half bewusteloze vrouw aangetroffen, wier hals door middel van een stuk dun touw was dichtgesnoerd De man waarschuwde onmiddellijk de politie Deze vervoerde de vrouw naar het ziekenhuis en stelde onverwijld een onderzoek ir haar woning in. Daar trof men een grote wanorde aan. Een melkvrouw wist te vertellen, dat zij zekere De J. in het huis had gezien. De J. die bij de politie ongustig bekend staat, werd gearresteerd, doch zeide van niets te weten. Een politiehoud werd er bij gehaald en deze ontdekte het geldkistje van de aangerande vrouw, de echtgenote van zekeren L. Toen men de J. met het gevonden voorwerp confronteerde, legde hii een volledige bekentenis af. Hij had de echtgenote van L. naar 't zwembad gelokt onder voorwendsel, dat hij haar in contact zou brengen met iemand, die een bed voor haar te koop had. De vrouw ging onmiddellijk mee. Toen men buiten de stad gekomen was. heeft de J. de vrouw bewusteloos geslagen en haar door middel van een veter uit een voetbalschoen

trachten te worgen. De J. verklaart, dat hij het slachtoffer slechts heeft willen beletten dat zy om hulp zou gaan roepen. De aanrander — die 10 geleden reeds voor eenzelfde feit werd veroordeeld — heeft zich daarna naar de woning van de vrouw begeven en zich een bedrag van 198 gulden uit een geldkistje, alsmede enige distributiebescheiden toegeëigend. De 40 jarige mei. L. is, na ongeveer 6 uur in bewusteloze toestand verkeerd te hebben aan de gevolgen van de misdaad bezweken.

Heldere nacht. Morgen overdag over het algemeen zonnig weer, echter met opnieuw toenemende onweersactiviteit. Temperatuur oplopend tot zeer hoge waarden. Matige wind hoofdzakelijk tussen Oost en Zuid. Dinsdag 29 Juli: Zon op 4.55 - onder 20.36 Maan op 18.47 — onder 1.10

Voldongen feiten-politiek. Toen ambassadeur marshall einde van het vorige jaar China verliet, waar zij vergeefse pogingen had gedaan om de nationalisten en communisten te verzoenen, scheen de Amerikaanse belangstelling voor dat land plotseling sterk verminderd. Bij zijn vertrek uit China gaf Marshall — die inmiddels door president Truman naar Washington was geroepen om Byrnes op te volgen als minister van Buitenlandse Zaken — blijk van zijn teleurstelling over dezen gang van zaken, welke het geteisterde China nog verder naar den chaos dreigde te leiden. Het duurde dan ook niet lang of de gevechten leefden' weer op. Beide partijen behaalden om beurten successen en op het ogenblik is de stand van zaken zo dat de regering van Tsjang Kai S.iek met alle middelen er naar streeft om de vijandelijkheden aan het S.iantoene-front met spoed en definitief te beëindigen. Belangrijke gebeurtenissen, met

name voor China, zijn aanstaande aangezien het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken op korten termijn de elf mogendheden wil bijeenroepen, die met Japan in oorlog zijn geweest, ten einde een poging te doen om vrede met het land van de Rijzende Zon te sluiten. China wil op de conferentie den indruk van eenheid wekken en alle pogingen worden daartoe nu gedaan. Of het zal gelukken de commnistische strijdkrachten te verslaan is moeilijk te 'zeggen. Op het ogenblik is de Amerikaanse belangstelling voor China met het oog op het vredesverdrag met Japan sterk toegenomen. Washington heeft opnieuw een bij zonderen gezant naar China gestuurd in den persoon van generaal Wedemeyer. Hierin wordt een aankondiging gezien dat het State Departement zijn huidige abnormale en negatieve politiek jegens China zal verlaten, ten gunste van een duidelijk omlijnd plan. dat er geen twijfel ovsr laat bestaan aan welke zijde de Amerikaanse belangen in het Verre Oosten liggen. China

rekent er dan ook op dat het in de toekomst op dezelfde wijze begunstigd zal worden als de landen, die deel zullen nemen aan het herstelplan van minister Marshall voor Europa. Het bericht van de komst van generaal Wedemeyer en zijn staf van economische en financiële experts heeft te Nanking nieuwe hoop gewekt. De beurs van Sjanghai noteerde direct een verbetering van den koers vaji de Chinese dollar ten opzichte van de Amerikaanse en op het ogenblik wordt gesproken van een enorme lening welke door Washington zal worden verleend. De ontwikkeling der laatste dagen, zo schrijft de N.Z.Z., is reeds zodanig op het verlenen van Amerikaanse credieten ingesteld, dat men den indruk heeft gekregen, dat leze credieten reeds zijn toegestaan of dat men in China generaal Wedemeyer voor voldongen feiten wil stellen om hem te dwingen de noodzaak van Amerikaanse credieten in te zien. China speculeert er volgens deze gedachtengang op, dat de V.S. dit land uit het moeras zullen trekken. Deze steun heeft tweeërlei doel. In de eerste plaats moet China gevrijwaard worden voor een communistischen vloedgolf, in de tweede plaats belooft dit land met zMn 400 millioen inwoners en belangrijk afzetgebied te worden voor de Amerikaanse industrie Onder die omstandigheden is een nieuwe lening aan China niet onwaarschijnlijk.

Het nationaal comité „Handhaving Rijkseenheid" heeft een verklaring uitgegeven betreffende het besluit om de actie voor de nationale petitie op te schorten. Waar vooralsnog geen sprake is van de vervulling van alle delen van het programma van het nationaal comité in het bijzonder t.a.v. de souvereiniteit van het hervormde koninkrijk en waar bovendien het gevaar dreigt, dat de thans door de regering aangevangen actie alvorens doeltreffend te zijn voltooid, zou worden stopgezet en net kabinet in de oude fout zou terugvallen, blijft het comité zijn doel, het verkrijgen van een krachtig en gezond Indiè-beleid nastreven. Het wenst dit te doen met middelen aangepast aan de gewijzigde toestand, welke vóór alle dingen eist grondige voorlichting van binnen- en buitenland. Indien onverhoopt de wenselijkheid daartoe in de toekomst mocht blijken, zal het nationaal comité, na raadpleging van de vertegenwoordigers der plaatselijke comité's ziin thans gestaakte werkzaamheden voor de nationale petitie opnieuw ter hand nemen De bonnen voor „meat and vegetables". Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat men de destijds voor meat and vegetables aangewezen bonnen ,,E 03 vlees", voor zover men daarop nog geen meat and vegetables heeft kunnen krijgen, vóór 3 Augustus a.s. bij een slager in moet leveren, desgewenst tegen ontvangstbewijs. Op deze bonnen zal men dan alsnog 1 lb (ca. 450 gram) meat and vegetables of 4 oz (ca 112 gram) blikvlees kunnen krijgen. Men dient genoegen te nemen met hetgeen, waarmede de slager op deze bonnen wordt bevoorraad. Het doen van een keuze zal dus niet mogelijk zijn. Ernstig spoorwegongeluk in Zwitserland. TIEN DODEN, DERTIG GEWONDEN. Zaterdagavond ziin tussen Einsiedlen en Biberbrücken in Zwitserland twee treinen in volle vaart op elkaar ingereden. Beide treinen bestonden uit drie tot vier wagens. Tot dusver heeft men tien doden en dertig gewonden uit de wrakstukken geborgen. Over het aantal slachtoffers tast men nog in het duister Alle slachtoffers zijn van Zwitserse nationaliteit, met uitzondering van een Italiaanse en een nog niet geïdentificeerde vrouw.

IN DEN DIERENTUIN IN DEN HAAG werd een marine-tentoonstelling geopend. Na de opening welke o.a. door Prins Bernhard werd bijgewoond, inspecteerde de Prins de erewacht, welke voor de tentoonstelling was opgesteld.

Het Nederlands iegerbericht van gisteren luidt als volgt: West-Java: Palaboehanratoe (havenplaats aan Java's zuidkust) aan de Wijnkoopsbaai en de centrale Lamadjang bij Pengalengan werden bezet Alle brugfcen in den weg naar Palaboehanratoe waren onbeschadigd. Bij de bezetting van de centrale Lamadjang werd meer weerstand dan gewoonlijk ondervonden. De centrale was ogenschijnlijk in orde. De bezettingsdetachementen van Tjitjalenka en Madjalaja werden, nadat verkenningen waren uitgevoerd, in verband met andere opdrachten teruggenomen. Er was geen tegenstand en wij leden geen verliezen. De verbinding tussen Poerwakarta en Tjikalong Wetan werd tot stand gebracht Midden-Java: In samenwerking met landingsdivisies van de Koninklijke Marine werd Tegal bezet. Republikeinse groepen voerden 'n aanval uit in het oostelijk deel van het rond Semarang bezette gebied bij Gennoeksari. De aanvallers bezigden Indonesische vrouwen als schild en werden met verliezen verdreven Later werd in bedoeld gebied een zuiveringsactie ingezet. Onze troepen ondervonden daarbij hinder van republikeins artillerievuur. Oost-Java: Nederlandse troepen van Lawang hebben een tocht gemaakt naar het vijftien km verder in de richting van Malang gelegen SinEosari, teneinde een groot aantal van awang door de T.R.I. afgevoerde en te Singosari geïnterneerde Chinezen te bevrijden. De herhaalde berichten omtrent het

gebruik van Japanners aan Nederlandse ziide ziin volledig uit de lucht gegrepen. De totale verliezen tot en met 26 Juli bedragen: 41 doden, 75 gewonden en 8 vermisten In deze cijfers zijn ook enkele nagekomen meldingen verwerkt. Het officiële legercommuniqué van hedenmorgen luidt als volgt: West-Java: Pengalengan. 30 km ten zuiden van Bandoeng werd bezet. Na in Tegal aanvankelijk zwakke tegenstand te hebben geboden, wierpen republikeinse troepen aldaar hun uniformen en wapens weg en juichten de Nederlandse troepen langs den weg luide toe. ♦ Sumatra: Od Zuid-Sumatra werden Moearaenim en Lahat ten zuidwesten van Palembang bezet, waarbij ook de kolenmijnen van Boekitasem bereikt werden. De Nederlandse troepen zijn hiermede thans cirèa 156 km van Palembang opgemarcheerd. Ten zuidwesten van Medan hadden verkenningsacties plaats. Overigens zijn geen bijzonderheden te melden. De militaire luchtvaart: De Nederlandse luchtmacht verrichtte uitgebreide verkenningsvluchten en wierp levensmiddelen en voorraden ten behoeve van de troepen uit boven de voorste linie. Ook in dit gebied bleek de T.R.I. overhaast de vlucht genomen te hebben. Eerst 30 km van Padang ondervonden onze troepen enig vuur van sluipschutters. Voorts werden naar de Nederlandse troepen enige handgranaten geworpen, welke echter niet ontploften. De actie bij de Boenkoed baai, vooral de landing van carriers door middel van landingsboten bij Boengoes, was een erote verrassing voor de T.R.I. Deze actie verliep zeer vlot, na het aanbreken van de dag waren de carriers binnen enkele minuten aan land. Zuid-Sumatra: Ba toeradja werd geheel intact aangetroffen. Bii de bezetting van deze plaats werd geen tegenstand geboden. De bevolking was rustig en de voedselsituatie bevredigend De consolidatie van de bezette olievelden heeft voortgang. De houding van het achtergebleven Indonesisch personeel is over het algempen niet ongunstig In de noordeüjke sector langs de weg naar Sekajoe zijn verscheidene dorpen door de republikeinen geheel in de as gelegd. De bevolking werd door de T.R.I het binnenland in gejaagd. Zij keert thans terug en toont zich vriendschappelijk. Bii de actie in Zuid-Sumatra is een aanzienlijke hoeveelheid wapens in beslag genomen. Aan Sumatra's oostkust zijn meer dan honderd huizen te Kwala verwoest. Zaterdagmorgen is een convooi naar deze plaats vertrokken .voor het evacuëren van de bevolking. Overigens werd de zuivering van het rond Medan bezette gebied voortgezet. De fantasie had de republikeinse radio thans wederom in ongekende mate te pakken, toen werd medegedeeld dat Medan door de republikeinse troepen was bezet. Zelft van enige actie door gewapende republikeinse troepen van enige betekenis is geen sprake. // Eeuwige vriendschap" Dimitrof bij Tito. De Bulgaarse regerings-deiegatie onder leiding van Georges Dimitrof, minister-president, is Zondagmorgen in de Joego-Slavische hoofdstad aangekomen. Zij werd aan het station ontvangen door maarschalk Tito, in gezelschap van leden van de Joegoslavische regering, den chef van de generale staf, generaal Popovitsj. leden van het corps diplomatique, onder wie de Sovjet-Russische gezant, en talrijke andere Joegoslavische auto riteiten. Dimitrof verklaarde o.a.: „Wij zijn hier gekomen om een eeuwi ge vriendschap tussen de twee slavische volkeren tot stand te brengen )nze grenzen moeten ons »iet meer vin elkander scheiden doei ons verer igen. Cf tn macht ter wereld zal ons in óf t<"cl : omst tegen elkarder kun nen orz''ter. en wii kunr.t-n .'.

Verscheidene deputaties van jeugdverenigingen hebben in de Apollo-hal te Amsterdam een grote protestmeting gehouden tegen de militaire actie in Indonesië. De vergadering werd georganiseerd o.a. door de „Nederlandse Vrouwenbeweging", de „Vereniging Nederland-Indonesië", de „Alg. Ned. Vredesactie". „Kerk en Vrede", de oude „S.D.A.P.". het „Ned. Chr. Jongerengilde" en de „Chr. Democratische Volkspartij". De Perhimpoenan Indonesia (politieke organisatie der Indonesiërs in Nederland) de Perkoempoelan Islam (vereniging van Moslim-Indonesiërs in Nederland) de Perkiempoelan Kristen Indonesia (vereniging van Christen-Indonesiërs) de Roekoen Poladjar Indonesia (vereniging van Indonesische studenten) en het verbond van Indonesische burgers hebben een manifest tot het Nederlandse volk gericht, waarin o.m. wordt gezegd: „Dr hier te lande woonachtige Indonesiërs behorende tot verschillende sociale groeperingen, hebben met grote ontsteltenis en diepe verontwaardiging het besluit van de Nederlandse regering vernomen om de onderhandelingen met de Indonesische regering af te breken en over te gsm tot de toenassing van militair gewp'd, om aan de republiek haar wil op t,e leggen Een beroep wordt ^edaan op het deel van het Nederlandse volk dat zich van de geweldooli f iek van , de Nederlandse regering heeft afgei wend. om de Nederlanders er toe te | brengen het wapengeweld onmiddel< lij k te staken. De pootaardappeloogst. VRIJWILLIGERS OPGEROEPEN VOOR OVERIJSSEL. De boeren en landarbeiders zwoegen dag in dag uit van 's morgens vroeg tot 's avonds laat, om de pootaardappels — een onzer belangrijke deviezenbronnen — tijdig uit den grond te krijgen. Het grote tekort aan ai beidskrach: on op het platteland maakt het nodig, dat in dezen drukken oogsttijd de helpende hand moet worden geboden. Hiertoe is een groot aantal oogsthelpers te werk gesteld in streken, waar de grootste tekortén zijn opgetreden. In de provincies Groningen, Overijssel en Noord-Holland zijn de moeilijkheden echter nog niet geheel overwonnen. In eerstgenoemde provincie is nog een grote reserve aanwezig, die — mede als gevolg van de hulp der militairen — de verwachting doet rechtvaardigen, dat ook hier de, moeilijkheden zullen worden overwonnen. In Overijssel, waar naast andere reserves eveneens militairen zijn ingeschakeld komt men echter handen te kort. Daarom heeft het Bureau Oogstvoorziening een dringend oeroep gedaan op een ieder, die in de komende twee weken kan helpen bij het binnen halen van de pootaardappeloogst in deze provincie. Het werk is zwaar, maar er kan een goed loon worden verdiend. In aanmerking komen oogsthelpers, die den leeftijd van 18 jaar hebben bereikt. Voor voeding en huisvesting is gezorgd. Zij worden ondergebracht in het kamp Kloosterhaar in de gemeente Hardenberg. Moeder van Truman overleden. Mevrouw Mai'tha Truman, moeder van den Amerikaansen president is gisteren overleden, terwijl haar zoon zich per vliegtuig naar haar toe bevond. Mevrouw Truman, die 94 jaar oud geworden is. overleed in haar bescheiden woonhuis te Grand View. Haar gezondheid was enige maanden gebeden sterk achteruitgegaan, nadat zij bij een val de heup gebroken had. President Truman heeft zijn moeder enige malen per vliegtuig bezocht en bleef dan zolang tot hij er zeker van was, dat alle levensgevaar geweken was. Vrijdag kreeg zij 'een instorting, waarop de president besloot zijn lijlarts naar haar toe te sturen. Kort na zijn vertrek pei vliegtuig, nam Truman het besluit zelf naar Grand View te vliegen.

Naar net V.V. meldt heeft de oud N.S. ti. er. de Naardense vee arts, die voorwaardelijk in vrijheid was gesteld, zich schuldig gemaakt aan het verwijderen van bloedgroeptekens bij S.S-ers. De vee-arts is gearrestee^a. Het wordt niet uitgesloten geacht, dat men te doen heeft met een complot, dat gevluchte SSers op deze wijze aan opsporing tracht te onttrekken. De gearresteerde veearts schijnt niet de enige schuldige in den lande te zijn. Er zpuden volgens het V.V. zelfs verscheidene clandestiene inrichtingen in het land zijn. waar de S.S.-ers zich zouden kunnen laten behandelen, om arrestatie te ontgaan. In verband met de thans aan het licht gekomen feiten is het van belang nog te wijzen op een ander bewijs van ondergrondse nationaal socialistische activiteit. De PRA is onlangs in het bezit gekomen van een afbeelding van een nieuw N.S .B .-speldje, een uitgesneden kleine doodskop — welke door een bepaalde kleine groep NSBers schijnt te worden gedragen. Reeds eertier werden andere soorten speldjes gevonden. die door verschillende kleine eroepjes NSB-ers werden gedragen, om daardoor te tonen dat ze nog steeds „goed" waren. Ook zijn er aanwijzingen. dat bepaalde kleine Nazi-groépjes in het geheim bijeenkomsten houden Verder is thans wel komen vast të staan dat er een organisatie bestaat, die ondergedoken nazi's in Nederland helpt via België en Frankrijk naar Spanje uit te wüisen.