Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant

Ministerraad beraadslaagt heden over Indonesische kwestie De Voor-Indische regering heeft, volgens het Franse persbureau A.F.P. een dringend verzoek van de Britse regering ontvangen, om het telegram aan den Veiligheidsraad waarin om onmiddellijke interventie in het Indonesische geschil gevraagd wordt, niet te verzenden. In de Britse nota zou aan VoorIndië verzocht zijn de officiele houding van de Britse regering, welke zonder uitstel zal worden bekend gemaakt, af te wachten. Het Foreign Office heeft gisteravond echter tegengesproken, dat de Britse legering bij de regering van Voor-Indië stappen ondernam om de laatste te bewegen haar besluit om het Indonesische probleem aan den Veiligheidsraad voor te leggen uit te stellen. Volgens Reuter zou Australië voornemens zijn de Indonesische kwestie zo spoedig mogelijk voor der. Veiligheidsraad te brengen.

Omtrent een verzoek aan den Veiligheidsraad heeft de Nederlandse regering in elk geval tot dusver geen bevestiging gekregen. De Nederlandse regering, aldus een zegsman van het departement van Buitenlandse Zaken, staat niet afwijzend tegenover een behandeling van het conflict in den Veiligheidsraad. Nederland zal hierbij zelve gehoord worden. Hij voegde hieraan toe, dat zowel de Britse minster in Buitenlandse Zaken Bevin als de Nederlandse minister van Overzeese Gebiedsdelen zich, respectievel'-'k in het Lagerhuis en de Tweede Kamer, niet hebben ontveinsd, dat een dergelijke procedure tot dusver veel tijd vergde en veelal niet tot enig gunstig resultaat leidde. De Nederlandse gezant in India, de heer Lamping, is thans te New Delhi gearriveerd. Deze gezant heeft geen opdracht contact te zoeken met Soetan Sjahrir, die te New Delhi vertoeft. Een ontmoeting is echter niet uitgesloten. Indien Sjahrir. die verklaard heeft gemachtigd te zijn om namens de republiek alle onderhandelingen te voeren, contact wil zoeken met den héér Lamping, dan zal deze vermoedelijk wel bereid zijn Sjahrir te ontvangen. Het A .N .P. verneemt, dat vandaag de Ministerraad zal bijeenkomen teneinde de jongste ontwikkelingen in verband met de Indonesis 'e kwestie te bespreken. Naar verluidt, is de mogelijkheid niet uitgesloten, dat de vergadering plaats heeft ten huize van minister Jonkman, die, naar reeds werd gemeld, hoewel bedlegerig, zijn werkzaamheden voortzet. Volgens het V.V. zou in deze vergadering de vraag onder de ogen gezien worden of thans niet het tijdstip is aangebroken, waarop het Engelse aanbod van goede diensten ter bemiddeling in het geschil moet worden aanvaard. Deze mededeling blijft natuurlijk geheel voor rekening van het V.V. De beide leden van de CommissieGeneraal, prof. ir. W Schermerhorn en M. van Poll, zijn hedenmorgen Ï>er vliegtuig uit Batavia naar Nederand vertrokken om overleg te plegen. Inmiddels hebben de centrale vakbonden van Indonesië, Australië, Nieuw-Zeeland en het bestuur van de E.V.C. het Werelverbond van Vakverenigingen

officieel verzocht te protesteren tegen de „Nederlandse militaire interventie in Indonesië". Genoemde organisaties hebben alle zeelieden en havenarbeiders in de gehele wereld verzocht oorlogstransporten voor Indonesie te boycotten. Het secretariaat van het Wereld verbond van Vakverenigingen heeft besloten een verzoek te richten tot Trygve Lie„ secretaris-generaal van de organisatie der V.N.„ om de Nederlandse regering te bewegen de vijandelijkheden te staken en bemiddeling te aanvaarden bij de onderhandelingen tussen de Nederlandse en republikeinse regeringen In Amerika heeft het hoofd van de Netherlands Information Bureau te New York de heer Slotemaker de Bruine gisteravond aan radiocommentatoren en persvertegenwoordigers de Nederlandse positie ten aanzien van de situatie in Indonesie omschreven. In de verklaring wordt er de nadruk op gelegd, dat het huidige conflict geen koloniale oorlog is. De woordvoerder van het State Department te Washington heeft, verklaard, dat het Amerikaanse standpunt ten aanz en van de Indonesische situatie blijft uitgedrukt in de laatste officiële Amerikpanse nota en dat over dit onderwerp geen enkele confidentiële gedachtenwisseling met Groot-Brittannië heeft plaatsgevonden. De Chinese vice-minister van Buitenlandse Zaken. Georges Yeh, heeft een krachtig protest geuit tegen de door het Indonesische leger toegepaste tactiek van de verschroeide aarde. welke aan de Chinezen in Indone sië vele verliezen aan mensenlevens en goederen toebrengt. Hij heeft de Indonesische autoriteiten gewaarschuwd. dat voortzetting van deze tactiek tot „ernstige consequenties" zou leiden.

Volgens inlichtingen uit particuliere bron zijn dagen geleden 15000 man verse Russische vervangingstroepen in Oost Duitsland aangekomen. Deze troepen zijn op het knooppunt Guben aan de Oder-Neissegrens uit treinen gekomen en zullen die Russische afdelingen die reeds geruime tijd in Duitsland dienst doen, komen aflossen.

De Sowjet-afgevaardigde in den Veiligheidsraad der V.N., Andrei Gromyko, heeft gisteren zijn veto uitgesproken over het gehele Amerikaanse voorstel om een commissie van onderzoek op de Balkan te houden. Dit is de elfde maal, dat de Sowj etUnie in de veiligheidsraad haar veto heeft uitgesproken. De raad ging daarop tot Woensdagavond uiteen.

Officieel is te Londen medegedeeld, dat de Sowjet-Unie de uitnodiging van Engeland om de in October beginnende conferentie van de plaatsvervangers der ministers van buitenlandse zaken te Londen, over het Duitse en Oostenrijkse vredesverdrag bij te wonen heeft aanvaard. Deze uitnodiging is drie weken geleden gelijktijdig naar Washington, Moskou en Parï's vsrzonden. De Sowjet-Unie li'-eft het eerste oificiële antwoord gegeven. Het feit dat de Sowjet-Unie de uitnodiging voor de conferentie in OcJxDber heeft a^nva^rd. wordt door diplomatieke waarnemers Londen van meer i -»wr i be ir» «reacht. daar het van te voren de positieve geruststelling Ree t, dat Moskou, ondanks het io*"' "t° falen van de vier Tote moeeiKf" eden om het eens te worden over r : ? Europese sim^nwsr king. geen wiizi?in

Frankrijk heeft in de economische en sociale raad der V.N. een beroep gedaan op de Sowjet-Unie om het wantrouwen ter zijde te zetten en mee te doen aan het plan-Marshall voor het economisch herstel van Europa. Bij de bespreking van het rapport der economische commissie voor Europa verklaarde Georges Boris (Frankrijk), dat Frankrijk algemene instemming wenst met het voorstel van Marshall en de huidige situatie in geen opzicht definitief acht. „De deur blijft open. zoals wii herhaaldelijk hebben verklaard."

De Minister van Economische Zaken dr. G. W. M. Huysmans, heeft thans definitief het standpunt ingenomen, dat de economische situatie van Nederland van dien aard is, dat dit jaar niet meer dan 80 punten van ikking kunnen worden gesteld. Op de totale texde textielkaart ter beschik tielproductie van Nederland neemt de honorering van de textielkaart 34 V? procent in beslag. Daarnaast moet een deel der productie worden bestemd voor het leger, er is een percentage voor vrijgestelde en vergunningsartikelen, tërwiil er 32 1 /? procent overblijft voor den export. Van overheidswege wordt er nu bij de industrie met de meeste klem op aangedrongen er voor te zorgen dat deze 32 V 2 procent van de totaalproductie ook inderdaad worden geëxporteerd. Dit wordt voor de precaire deviezenpositie van ons land van de allergrootste betekenis geacht. Voor het kantoor-Arnhem van het Rijksbureau voor Textiel, waartoe Twente behoort, was een uitvoer in dit jaar geraamd van niet minder dan f 235 millioen. Tot eind Mei 1947 was daarvan slechts f 74 millioen gerealiseerd. Het Rijksbureau zal nu alle krachten moeten inspannen om de geraamde export te bereiken. Ais gevolg daarvan zal er nauwlettend op worden toegezien, dat de binnenlandse markt niet meer krijgt dan de 80 punten waarop men recht heeft. Een der daaruit voortvloeiende maatregelen is, dat de confectie-industrie, welke tot nu toe werd bevoorraad op een basis van voor-oorlogse omzetten, voortaan alleen goederen op punten krijgt toegewezen. De industrie wordt er dringend voor gewaarschuwd te zorgen, dat de geraamde export wordt bereikt, aangezien anders het gevaar bestaat, dat er minder deviezen ter beschikking komen voor den aankoop van grondstoffen in het buitenland. Momenteel toont volgens het Rijksbureau de textielindustrie de neiging te veel aandacht aan het binnenland te besteden. Twee conclusies kunnen uit de thans aangekondigde maatregelen worden getrokken: ie. de textielindustrie is als deviezenbron van de allergrootste betekenis voor de economische positie van Nederland en 2e. de productie voor het binnenland zal dusdanig worden beperkt, dat er geen surplus meer is, zodat uiteraard de keuze in de winkels, welke toch al niet rijkelijk is, nog minder zal worden. Het feit, dat de confectie-industrie voortaan op punten wordt bevoorraad, is hierbij van groten invloed. De regering geeft opnieuw blijk van 'n juist inzicht in de grote betekenis onzer textielindustrie. In dit verband mogen wii herinneren aan hetgeen de voorzitter van de Kamer van Koophandel voor Overijssel, de heer H. van Heek Hzn., op 30 Juni j.1. in ons blad verklaarde: „Men kan zich niet aan den indruk onttrekken, dat de textielindustrie in het hart der overheid niet die plaats inneemt, waarop zij, gezien haar omvang en belangrijkheid, aanspraak zou kunnen maken. Met name bestaat bij de industrie momenteel grote ongerustheid over het feit, dat den laatsten tijd practisch in het geheel geen deviezen voor vernieuwing van apparatuur ter beschikking worden gesteld". Het is een verheugend feit. dat de textielindustrie van Twente en den Geldersen Achterhoek zulk een belangrijke bildrage kan leveren voor de verbetering van onze deviezenpositie. Nu de Regering daarvan zo duideliik blijk heeft gegeven, dient zij ook aandacht te besteden aan de waarschuwende woorden van den voorzitter der Kamer van Koophandel voor Overijssel.

Kapitein-veldprediker J. H. Kuiper f Ds. J. H. Kuiper, kapitein veldprediker is ir Indonesië op 27 dezer gesneuveld. Ds. Kuiper werd 2? Juni 1911 te Rotterdam geboren. Als predikant bij de Ned. Hervormde Kerk was ds. Kuiper werkzaam te Wanswerd en Mastenbroek. Op 15 Maart 1946 werd hij benoemd tot kapitein-veldprediker met bestemming Indonesië. — De Franse regering heeft een 6-tal Nederlanders benoemd of bevorderd in de orde van het Legioen van Eer.

TWEE AMERKANEN die in den oorlog dienst deden in de Amerikaanse luchtmacht hebben het voornemen opgevat met twee lichte vliegtuigen van 100 P.K een reis om de wereld te maken. Clifford Evans en George Truman, de beide piloten bestuderen op de kaart de route, welke zij willen volgen.

De naar Frankrijk teruggebrachte T odse immigranten weigeren aan land te gaan. Naar verluidt hebben zij de Fransen bedankt voor hun gastvrijheid, doch te bennen ges-even, dat zij er op staan naar Palestina terug te gaan. Alleen hun doden zouden aan land worden gezet. Een speciale correspondent van Reuter heeft bij monde van een Joodsen tolk de opvarenden van de „Ocean Vigour" gevraagd, of zij aan land willen gaan. Eerst heerste een doodse stilte, maar toen riepen plotseling een honderdtal als één man in het Jiddisch: „Neen. Wij zouden liever van honger willen sterven dan ergens anders aan land gaan dan in Palestina". De schepelingen zijn ondervoed, ten dele als gevolg van onvoldoende rantsoenen, ten dele door de hongerstaking van 24 uur wegens brood, dat wormen bevatte.

GISTERA V OND IS CHARLES LI VEN - GOOD de nieuwbenoemde consulgeneraal der V.S. op doorreis naar Batavia op Schiphol gearriveerd. Alvorens door te reizen, zal hij enige dagen in Nederland vertoeven. De heer Livengood was enige maanden geleden Ambassaderaad voor Econonomische Zaken te Rome. Na zijn terugkeer te Washington heeft hij zijn benoeming voor Batavia ontvangen

In den nacht zwakke, morgen geleidelijke wat toenemende wind tussen Noord en Oost. Enkele overdrijvende wolkenvelden. Bijna overal droog weer Weinig verandering van temperatuur. Donderdag 31 Juli: Zon op 4.58 — onder 20.34 Maan op 20.22 — onder 2.40

Critiek op nationalisatieprogramma. Engeland gaat moeilijke tijden tegemoet. De omstandigheden zullen nog zwaarder worden dan in den afgelopen winter het geval was. De landbouw levert niet genoeg producten op, ondanks het feit, dat enkele honderdduizenden Duitse krijgsgevangenen meehelpen den oogst binnen te halen. De dollar-credieten ziin bijna uitgeput. De productie der mijnen valt sterk tegen, het geen tot gevolg heeft dat de industrie van een belangrijk deel der energie wordt verstoken. Voorts is er een groot tekort aan arbeidskrachten, terwijl de Britse zone in Duitsland grote sommen verslindt. De huidige crisis is in een acuut stadium gekomen en uit alles blijkt, hoezeer men in regeringskringen den ernst er van inziet. Attlee's economische kabinet, bestaande uit Morrison, Bevin. Dalton en Stafford Crips, zal heden bijeenkomen om maatregelen te bespreken, teneinde de dreigende crisis te bezweren. Een aanmerkelijke beperking van den invoer van voedingsmiddelen en andere artikelen wordt vrijwel onvermijdelijk geacht, tenzij de regering er in slaagt op het laatste ogenblik een middel tot verbetering te viijden. Attlee heeft besloten op de bijeenkomst van de parlementaire labour-groep onomwonden mede te delen hoe de zaken staan.

De volgende week zal er een tweedaags debat in het Britse lagerhuis worden gehouden over de economische positie van het land, waarbij de regering een uitvoerige verklaring zal afleggen. De officiële afkondiging dat veldmaarschalk Montgomery, stafchef der gewapende macht van het Britse imperium, zijn bezoek aan Japan afgelast heeft en zich van zijn bezoek aan Nieuw-Zeeland naar huis haast, werd gisteravond in Londen in verband gebracht met de berichten, dat Groot-Brittannië gedwongen zou zijn om op drastische wijze zijn gewapende strijdmachten in te krimpen met het oog op de dreigende economische crisis, aldus de correspondent van Reuter. Hoewel het ministerie van oorlog als reden van zijn plotselinge terugkeer „dringende zakelijke aangelegenheden te Londen" opgaf, vestigt het besluit van Montgomery de aandacht op Attlee's grote probleem, nameliik de steeds dwingender behoefte aan ingrijpende maatregelen om het te kort aan arbeidskrachten op te heffen, dat een hernieuwing dreigt te veroorzaken van de vorige wintercrisis, die de industriële productie in dit jaar belemmerde. Terwijl het overleg tussen Attlee en de leiders der labourpartij voortgezet werd. doen geruchten over hangende verschuivingen in het kabinet de ronde, waarbij de posities zowel van de premier Attlee, als van de minister van bui

tenlandse zaken, Ernest Bevin, en van de minister van nationale organisatie, Herbert Morrison betrokken waren. Van de labourpartij zouden op de vergadering van heden de meest rechts georiënteerden het voorstel willen doen dat Attlee de leiding aan Bevin zou overdragen, zo vervolgt Reuters correspondent. Twee feiten moeten in het oog worden gehouden. Ten eerste, dat de regering met het oog op de dollarcrisis zo spoedig mogelijk een aantal beslissingen moeten nemen, die zij ft. zal tot nu toe steeds uitgesteld heeft. Ten tweede, dat onder de huidige critieke omstandigheden de verschillen in het kabinet die tot nu toe het nemen van een beslissing verhinderd hebben het dagelijkse onderwerp van gesprek geworden zijn van de parlementsleden die de regering steunen. In labourkringen van standvastige volgelingen van de vakverenigingen meent men, dat een rigoureuse besnoeiing der strijdmacht de enige weg is om de dollarcrisis tegemoet te treden teneinde een daling van den levensstandaard tegen te gaan. Eveneens wordt de toekomst van het nationalisatieprogramma der regering zowel voor Groot -Brittannië als voor Duitsland besproken. De nationalisatie van de Britse ijzer- en staalindustrie die, zoals voorlopig is vastgesteld, in de volgende zitting van het parlemen^ besproken zal worden ondervindt critiek. De critici voeren als argument aan dat het risico, dat de leiders der industrie zich zullen gaan verzetten, in deze zorgelijke omstandigheden niet gelopen mag worden. Achter al deze strijdvragen bespeurt men de hoop der conservatieven en de vrees van menige aanhanger der labourpartij dat de regering haar programma zal loslaten en de macht zal delen met de conservatieven, aldus Reuter's correspondent.

Van officiële militaire zijde wordt medegedeeld, dat omtrent het aantal van de bij de politiële actie op Java en Sumatra gemaakte gevangenen geen schatting valt te geven. Van krijgsgevangenen — aldus de militaire woordvoerder — kan in dit verband ook zeker niet worden gesproken. Veeleer is hier sprake 'an arrestanten, die na een onderzoek in overeenstemming met het politieel karakter van ons optreden weer op vrije voeten worden gesteld. Alleen diegenen, van wie komt vast te staan, dat zij gevaar Llijven opleveren voor orde en rust, worden zolang nodig onder arrest gehouden. Vele leden van de Indonesische strijdorganisaties — zo deelde men in dit verband van militaire zijde mede — demobiliseren overigens zich zelf en keren met achterlating van uniform, schoeisel en wapens _ naar huis terug. Het geheel van de bewapening der Indonesische strijdorganisaties maakt een zonderlingen indruk. De militaire zegsman sprak van „een ratjetoe", al voegde hij daar terstond aan toe, dat de bewapening van de Indonesiërs nochtans zeker voor 70 pet. modern kan worden genoemd. Vele groepen zii met moderne automatische wapens uitgerust: mortieren, veldgeschut, luchtafweergeschut, mitrailleurs, deels van Japanse origine, deels ook afkomstig uit de Nederlandse en geallieerde depots, die bij den Japansen overval verloren gingen. Voorts verklaarde de militaire zegsman, dat van een concentratie van de Indonesische strijdkrachten op

midden-Java niets is gebleken. Hij deelde mede, dat de Soendanese strijders duidelijke voorkeur hebben getoond, om naar huis terug te keren en dat zij zich zeer ongaa ne op Javaans gebied blijken te begeven. Tenslotte zeide de militaire zegsman nog, dat het politiele karakter van de in gang zijnde actie ook zeer duidelijk aan den dag treedt, doordat de Nederlandse troepen slechts verspreid opereren. Dit zou — aldus de zegsman — bij een militaire actie, een oorlogvoering, militair-technisch bezien, een hachelijke tactiek zijn en stellig ongewenst, in verbai 1 met het ontstaan van grote enclaves tussen de opererende troepen. Van Nederlandse militaire zijde wordt voorts medegedeeld, dat geen cijfers bekend zijn omtrent het aantal verliezen aan doden bij de republikeinse strijdkrachten. Men gaf te kennen, dat een schatting van enige honderden wellicht nog aan den zeer hogen kant is.

De drie vertegenwoordigers van het Wereldverbond van Vakverenigingen uit Parijs, de secretaris-generaal 'L Saillant en twee adjunct secretarissen-generaal zijn gisteravond in Amsterdam gearriveerd, waar zij op het ogenblik op het bureau van het N.V.V. met de hoofdbesturen van het N.V.V. en het E.V.C. besprekingen voeren in verband met de gebeurtenissen in Indië.

BEGELEID DOOR TWEE TORPEDOBOOTJAGERS zwommen 32 Franse padvinders in estafette over het Kanaal van Kaap Gris Nez naar Dover. De jongens brachten een vriendschapsboodschap van de Franse aan de Engelse padvinders en een uitnodiging om de jamboree in Parijs bij te wonen. De Franse padvinder^ aan boord van één der begeleidende schepen.

Prinses Elizabeth en luitenant Philip Mountbatten zullen achttien November in de Westniinster Abdij in het huwelijk treden, zo vernam United Press uit goed ingelichte paleiskringen. Deze datum zou door koning George zelf voorgesteld zijn en de Privy Coun cil zal ongetwijfeld met 's konings wens instemmen. Bij vroegere gelegenheden was October als de waarschijnlijkste maand van het huwelijk genoemd, daar dan het weer in Londen gewoonlijk mild is en geschikt voor festiviteiten in de buitenlucht, zoals vuurwerken. Zij die zich met de voorbereiding bezig houden menen echter, dat dan de tijd die hiermede gemoeid is, niet ruim genoeg gemeten zal zijn. De keuze van een weekse dag wordt als een verrassing beschouwd. Het verluidde dat gevreesd werd dat een huwelijk op een weekse dag ernstig de Britse productie, die geen enkel uur

kan missen, zou benadelen. Het kabinet zou dan ook een Zondag hebben voorgesteld. Er is echter nog nooit een koninklijk huwelijk op Zondag gesloten .en de koning wees dit voorstel van de hand. Ook het voorstel op een Zaterdag, als zijnde dan nog het minst nadelig voor de productie, voor het huwelijk te bestemmen, vond geen instemming. De koninklijke familie zal tot begin October te Balmoral blijven en dan naar Londen terugkeren, waar de prinses ..een prooi der costumières" zal worden.

De heer Mac Cloy, de president van de Wereldbank, verklaarde gisteren, dat de bank voornemens is aan Nederland een eerste lening van 150 a 200 millioen dollar te verstrekken oo een totaal van 535 millioen dollar, te verdelen over vier jaar. Hij voegde hier aan toe, dat de kwestie van het al of niet verlenen van het crediet geenszins in verband staat met de gebeurtenissen in Indonesië. „Bij het bestuderen van de Nederlandse leningaanvrage". zo zette de heer Mac Cloy uiteen, „zal de bank zich uitsluitend laten leiden door overwegingen met betrekking tot de economische situatie van het land. Er zal alleen rekening worden gehouden met de gebeurtenissen in Indonesië, wanneer deze de algemene economische positie van Nederland beïnvloeden". De president van de Wereldbank merkte vervolgens op: „Indien de lening aan Nederland een productieve lening is, zien wij geen reden, waarom zij niet zou moeten worden verstrekt". Tenslotte zeide de heer Mac Cloy nog, dat de credieten niet bestemd zijn voor militaire doeleinden, doch hij erkende, dat het verstrekken van een lening aan Nederland het dit land mogelijk zal maken andere fondsen vrij te maken, die voor militaire doeleinden kunnen worden aangewend.