Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant

145. Wat was dat? Halt, hoorden ze roepen. Dat is niet makkelijk, riep Flip terug, hoewel hij vreeselijk geschrokken was. Wat voeren die mannen in hun schild, vroeg Jan zich angstig af. Ze hebben geweren, waarschuwde Toekan. Direct aan den kant komen, werd er gccommandeerd

en nu durfden de jongens niet anders dan door waterplanten en stukken steen naar den kant te komen. 146. Lange Jan nam de Toekan onder zijn arm en Flip deed het woord. Maar de man

verstond er niets van. Jullie paspoorten, snauwde de man. Vreemdelingen worden niet toegelaten zonder pas. De jongens brabbelden maar wat, noemden den naam van Sambo en wezen op hun ooren. Maar niets hielp. Ze moesten met den zwarten man meegaan.

Het plaatsen van ingezonden stukken siuü niet in aai de reaactie zicb tn allen aecie tne> jen inhoud daarvan vereemgt D* verantwoor .eiijkneia Dlijft oU den onderteekenaar oerus en. De copie dezer stukken ai ot niet gepiaatsi ordt niet terueeegevra. Allerwegen wordt thans een beroep gedaan op de bevolking ten behoeve van de vervolgde en met ondergang bedreigde Joden uit Duitschland. Van alle kanten stelt men werkkracht, geld en huisvesting beschikbaar voor hulpverleening aan de vluchtelingen, klein en groot. Echter, de grenzen zijn praktisch nog bijkans geheel dicht. De spontane hulpactie van het Nederlandsche volk dreigt te stranden op de onmogelijkheid voor de slachtoffers, om onze grenzen te overschrijden. In de dagbladen heeft men kunnen lezen, dat Prof. Dr. C. U. Ariëns Kappers, Prof. Mr. W. A. Bonger, Prof. Dr. K. Herman Bouman, Prof. M. A. van Bouwdijk—Bastiaanse, Mr. A. Fentener van Vlissingen, Prof. Mr. H. A. Hoetink, Mr. Dr. F. Kranenburg, Mgr. Dr. G. O. van Noort, Deken te Amsterdam, Prof. Mr. Paul Scholten en Mr. M. Slingenberg een petitie tot den minister van Justitie hebben gericht van den volgenden inhoud: „Diep onder den indruk van de gebeurtenissen in Duitschland, dringen wij er bij Uwe Excellentie op aan, zooveel mogelijk tijdelijk asyl-recht te willen verleenen aan hen, die dientengevolge een toevlucht in Nederland zoeken". Ondergeteekenden, overtuigd, dat het Nederlandsche volk in al zijn geledingen de gevoelens van sympathie en deernis met de Joodsche slachtoffers, welke aan deze petitie ten grondslag liggen, deelt en, gelijk in het verleden, ook thans bereid is, het zijne er toe bij te dragen, dat in dezen grooten nood geholpen wordt, doen een beroep op alle ingezetenen v'an Enschede, om aan deze petitie adhaesie te betuigen. Zoo ooit, dan is het thans het oogenblik, waarop onze Regeering het recht heeft, bij de uitvoering van haar moeilijke taak te kennen hetgeen in de bevolking leeft, opdat de maatregelen, welke door de Regeering zullen worden getroffen, met de gezindheid van het volk zullen overeenstemmen. Daarom: sluit U zoo spoedig mogelijk aan bij de petitie. Gij kunt dit doen, hetzij door te teekenen op de lijsten, die ter teekening liggen aan de elders in dit nummer vermelde adressen, hetzij door Uw adhaesiebetuiging te zenden aan ds. S. Coolsma, Lasondersingel 58, die tevens gaarne opg^e ontvangt van adressen, waar meer lijsten ter teekening gelegd kunnen worden. H. J. Amesz, Dr. D. J. Beek, Mr. J. Bool, Ds. L. R. van den Broek. Ds. S. Coolsma, Pastoor H. A. B. Geertman Dr. C. Koek, A. F. Kok, H. G. Oldeboom, Ds. E. Pekema, W. R. Soetekouw, J. A. Sellenraad, A. G. Telman. Enschede, 21 Nov. 1938.

FANCY-FAIR R.K. VERKENNERS. Zaterdagmiddag werd de fancy-fair der R.K. Verkenners, welke gedurende drie achtereenvolgende dagen in de Theresiaschool op het Hoogeland wordt gehouden en waarvan de baten zullen worden besteed voor den bouw van een blokhut, officieel geopend. Velen hadden gevolg gegeven aan de uitnoodiging van de bazarcommissie om deze officiëele opening bij te wonen. Allereerst werd, nadat thee en gebak waren geserveerd, het woord gevoerd door de presidente van de bazarcommissie, mevr. Morselt-Breukers, die in het bijzonder mevr. Rückert en den zeer eerw. heer pastoor Geertman welkom heette. Verder dankte spr. pastoor Geertman en het kerkbestuur voor het afstaan der schoollokalen en sprak ze den wensch uit, dat deze bazar tot resultaat zou mogen hebben, dat binnenkort een blokhut voor de R.K. Verkenners op het Hoogeland zal verrijzen. Vervolgens sprak de voorzitter van het groepscomité, de heer A. P. A. van Abeelen, die begon met te wijzen op de moeilijke tijdsomstandigheden, waaronder we op het oogenblik leven. Na dezen tijd, aldus spr., zal er een andere, goede tijd komen, een tijd welke gedragen zal worden door de jeugd van thans. De jeugd heeft de toekomst. Daarom zijn de ouderen zoo geïnteresseerd bij de jeugd, daarom is ook door zoo velen aan deze verkenners steun verleend. Namens het groepscomité dankte spr. de leden van het aanbevelings- en eerecomité voor hun stoffelijken en moreelen steun. Een speciaal woord van dank richtte hij tot mevr. Rückert en tot pastoor Geertman. In het feit, dat mevr. Rückert zich bereid had verklaard deze bazar te openen, zag spr. een bewijs van de goede samenwerking tusschen de wereldlijke en kerkelijke overheid in Enschede. Tenslotte dankte spr. de verschillende helpsters en helpers voor het vele werk door hen verzet en richtte hij zich nog in hartelijke be-l woordingen tot mevr. Dröge-Tijssen, die deze openingsplechtigheid met haar zang opluisterde, en tot den heer J. Wevers van het Centraal Comité van jeugdige werkloozen. Hierna werd wijn geserveerd, terwijl vervolgens door een drietal welpen mevr. Rückert bloemen werden aangeboden. De heer S. Lezer, oud -inspecteur van het L.O. in deze gemeente, die daarna het woord verkreeg wees op het nut van een blokhut voor de verkennersbeweging. Spr. deed een beroep op de aanwezigen aan het mooie doel waarvoor deze bazar werd georganiseerd mede te werken. Spr. wees er verder op, dat hier weer een werkobject voor de werkloozen gevonden werd, daar de hut straks door het Centraal Comité van Werkloozen zal worden gebouwd. Spr. uitte tenslotte zijn beste wenschen voor de bazar. Pastoor Geertman, die als laatste spreker het woord voerde, richtte zich allereerst tot mevr. Rückert er daarbij op wijzend, dat deze het devies van wijlen dr. Ariëns: „Geen enkel goed werk mag ons vreemd zijn", tot het hare had gemaakt. Wil de jeugdbeweging op het Hoogeland zich kunnen ontplooien, aldus ging spr. verder, dan zal er zeker een blokhut .moeten komen. Spr. hoopte, dat alle medewerkers aan deze bazar eer van hun werk zouden mogen hebben en sprak zijn beste wenschen uit voor het welslagen der bazar. Nadat vervolgens door mevr. Dröge, die op de piano begeleid werd door mevr. Molenaar, een tweetal liederen ten gehoore was gebracht, begaven de genoodigden zich naar buiten, waar in tegenwoordigheid van mevr. Rückert door een der welpen de vlag op het gebouw werd geheschen ten teeken, dat de bazar was geopend. Reeds aanstonds mochten de verschillende stands en attracties zich in een druk bezoek verheugen. Vooral , Art is in het klein" en de schiet- en werptenten trokken algemeen belangstelling. Achter het schoolgebouw is een groote dans- en consumptietent ingericht, waar de danslustigen hun hart kunnen ophalen. Vermelden we tenslotte nog, dat ook mevr. Dröge en mevr. Molenaar bloemen werden aangeboden. HENGELO DE NIEUWE TYPISTE. Zaterdagavond bracht de Geheel Onthouders Tooneelvereeniging „D.O.T.O.", „De Nieuwe Typiste", blijspel in drie bedrijven van Q. Hersman, voor het voetlicht. De talrijke aanwezigen, die deze derde openbare uitvoering in het „Eigen Gebouw" bijwoonden, hebben ten zeerste genoten van de vroolijke scènes van dit blijspel, alsmede van het werkelijk goede spel dat deze jonge vereeniglng te zien gaf. Onze verwachtingen zijn werkelijk ver overtroffen. Wel stelde het stuk aan de verschillende spelers geen bijzonder hooge eischen, maar uit alles bleek, dat er met élan gestudeerd is. De rolkennis was subliem en het spel los en vlot. Natuurlijk kon er hier en daar nog wel wat aan geschaafd worden en zijn het allen nog geen all-round acteurs, maar toch hebben we groote waardeering voor hetgeen tot uitvoering kwam. Alleen de grime bleef bij het overigens vele goede iets achter. Diderik Grolmeijer heeft een zoon August, die, aldus het gegeven, zijn zinnen heeft gezet op een variété-artiste, terwijl de ouders een ander meisje voor zoonlief bestemd hebben. Een variété-artiste wordt als minderwaardig beschouwd. August weet het echter zoover te krijgen, dat zijn vader een typiste wil aanstellen en nu rijpt bij hem het plan zijn geliefde

langs dezen weg met zijn vader ln aanraking te brengen. Dit gelukt, maar ook gelukt het zijn moeder, om Nora van Bommel, die zij voor haar zoon bestemd had, eveneens als zoodanig geplaatst te krijgen. De eerste typiste, die ook door Grolmeijer zelf een warme ontvangst was bereid in verband met haar verschijning, moet echter ook blijven. Er doen zich dan allerlei amusante verwikkelingen voor en het slot is een happy end, waarbij de uitgever blijft zitten met twee schrijfmachines, doch zonder typistes. We schreven reeds, dat de talrijke aanwezigen hebben genoten, hetgeen ook telkens uit het hartelijke applaus na elk bedrijf was af te leiden. Het zou ons te ver voeren namen te noemen van de spelers, waarom wij volstaan met de vermelding, dat elk der medespelenden voor zijn taak berekend was. Aan het slot van den avond werd bij monde van den heer J. C. Kleinsman, den regisseur den heer W. Redemeijer een bloemenmand aangeboden. FEESTAVOND CRESCENDO. De Gem. Zangvereenlging Crescendo hield Zaterdag de j aarlij ksche feestavond in hotel Luyerink. Er heerschte een prettige stemming, een sfeer van Intimiteit en gemoedelijkheid, zooals men die krijgt bij vereenigingen, waarvan de meeste leden reeds jarenlang hebben samengewerkt. De voorzitter, de heer J. S. Hasperhoven, deelde in zijn openingswoord mede, dat Crescendo volgend jaar zijn veertigjarig bestaan zal herdenken door viering van een festival op 14-15-16 Juli 1939. Hij deed in dit verband een beroep op moreelen steun. Eenige leden voerden een tooneelstukje op getiteld: „Alles op afbetaling". Het had een overtuigd succes. Onder leiding van den dirigent, den heer W. Wiggers, werden door het koor eenige liederen gezongen, wat door de aanwezigen zeer op prijs werd gesteld. De avond werd verder gevuld met dansen, terwijl van verschillende spelen veel gebruik werd gemaakt. Al met al een avond waarop d? feestcommissie.. koor en belangstellenden met genoegen kunnen terugzien. EEN FILMAVOND VAN DE VERKENNERS. De verkenners en welpen van de O. L. Vr. Parochie organiseerden een filmavond in de patronaatszaal van de school aan den Ouden Postweg. Voor een groot aantal toeschouwers werd een drietal films vertoond, waarvan de eerste voor de aanwezigen nog weer oude herinneringen opwekte aan de feestweek bij het 40-jarig regeeringsjubileum van H.M. de Koningin. Vervolgens ontrolde zich een alleraardigst? amusementsfilm, getiteld „Rare dingen". Tot slot van den avond werd gedraaid het hoofdnummer „De zee roept", waarin veel moois was verwerkt, vooral het vergaan van het zeilschip „Carocla" was fraai weergegeven Het geheel was een aardige filmavond, waarop de Verkenners met genoegen kunnen terug zien. OPVOERING VAN „UITKOMST". Voor den Kunstkring van het Instituut voor Arbeiders Ontwikkeling werd gisteravond in het Vereenigingsgebouw door De Jonge Spelers onder regie van Anton Burgdorffer opgevoerd het spel van droom en leven van Herman Heyermans getiteld „Uitkomst". Het was de eerste uitvoering in dit seizoen, welke een groot succes is geworden. Heyermans wierp in zijn stukken een schril licht op de misstanden in de samenleving en steeds nam hij het op voor de minder met aardsche goederen bedeelden. We behoeven slechts te herinneren aan zijn werk „Droomkoninkje" om aan te toonen, dat hij de kinderziel uitstekend kende en ook in „Uitkomst" plaatst Heyermans het misdeelde kind in het middelpunt. Het kind van een kruier is het, dat schoone droomen droomt, droomen waarin het sterren plukt en bezit verzamelt om schulden te betalen, om vader en moeder te helpen de diepste ellende te verjagen, een ellende waaronder ook het kind zelf gebukt gaat. Het talent van Heyermans komt in dit stuk overal naar voren en op voortreffelijke wijze hebben de Jonge Spelers het stuk over het voet licht gebracht. Jules Serstraete was een prachtige kruier, die door de ellende rondom hem wordt vernietigd, Marie Meunier speelde de rol van de moeder van het kind op treffende wijze. Nelly Ernst speelde de rol van Jantje op waarlijk meesterlijke wijze. Ook de andere medewerkenden gaven knap spel te zien. Het was een alleszins geslaagde opvoering.

OLDENZAAL FEESTAVOND. N. P. G. en P. V. N. Zaterdag hielden de afd. Oldenzaal van net Ned. Padvinders Gilde en de Padvinders Vereeniging Nederland een gecomblneerden feestavond in het hotel „de Ster". De zaal was tjokvol, toen de voorzitter van de afd. Oldenzaal van de P.V.N., de heer P. M. Vogel, allen een hartelijk welkom toeriep in het bijzonder de afgevaardigden van de plaatselijke zustervereenigingen en die uit Enschede, Hengelo, Almelo enz. Verder wees hij de aanwezigen op het mooie vi.n deze vereenigingen en sprak den wensch uit, dat dezen avond in alle opzichten mocht slagen. Onder leiding van hopman J. Eveleens werd vervolgens op vlotte en keurige wijze een zeer gevarieerd programma afgewerkt, waarbij kakouters hun medewerking verleenden. Ten slotte was er nog een geanimeerd bal DENEKAMP. VERBETERING POSTBESTELLING. Met ingang van 21 dezer zal de avondpostbestelling belangrijk worden uitgebreid. De bestelling zal dan worden uitgevoerd tot in de buurtschap Lattrop met enkele aftakkingen langs die straat. .Dit is voor die buurtschap een groote verbetering, omdat 's avonds nog de bus gelicht

wordt. Voorheen werd eenmaal per dag Desteld en werden brieven, na den middag gepost, niet eerder dan den volgenden dag gelicht. Was men op een vlugge verzending gesteld, dan moest men naar het ruim 7 K.M. ver afgelegen postkantoor alhier. BOEKELO. UITVOERING NUTSTOONEELVEREENIGING. Zaterdagavond gaf de Nutstooneelvereeniging een uitvoering in café Hulscher. Opgevoerd werd het bekende stuk van Herman Heijermans „Eva Bonheur" tooneelspel in drie bedrijven. Dit stuk was reeds eenige jaren terug met groot succes door de vereeniging voor het voetlicht gebracht. Ongetwijfeld kwam dit aan de rolvastheid der spelers (sters) ten goede, doch anderzijds was het o.i. oorzaak dat de belangstelling van 't publiek niet zoo groot was als gewoonlijk bij de uitvoeringen der tooneelclub. Gelukkig hebben de spelenden zich hierdoor, niet laten beïnvloeden en het spel bereikte voor dilettanten een hoog peil. Alle spelers en speelsters, de een meer dan de ander, al naar gelang de rollen, hebben nun aandeel in het succes gehad en we twijfelen niet of ook in Enschede, waar in December wordt gespeeld, zal het stuk in den smaak vallen. De regie zoowel als de tooneelaankleeding waren zooals gewoonlijk uitstekend verzorgd. Dr. Koek dankte na atloop de medewerkenden onder aanbieding van een taart. Een gezellig bal besloot den avond. Rest ons nog te melden, dat een in de pauze gehouden collecte voor de Joodsche vluchtelingen een bedrag van ongeveer f 30 opleverde. NEEDE. ARBEIDSONGEVAL. De 14-jarige E. S., werkzaam bij de fa. ter Weeme alhier, geraakte Zaterdagmorgen met zijn rechterhand tusschen twee boomschijnen, waardoor 3 vingers vrij ernstig werden gewond. Dr. van Gellicum verleende geneest me.» dis* huln.

10-JARIG BESTAAN DER E.H.M.O.V. TE HENGELO. - Zaterdag herdacht de E.H.M.O.V. te Hengelo haar 10-jarig bestaan met een feestavond in café Haverkate aldaar. Het bestuur en de feestcommissie.

GROOTE SOCIETEIT — ENSCHEDE. Ter gelegenheid van haar 15-jarig bestaan, gaf de Evang. Zangvereeniging „Maranatha" onder leiding van den heer R. Hofman, Zaterdagavond in de concertzaal der Groote Societeit een jubileumuitvoering. Er bestond voor deze gelegenheid enorme belangstelling; zaal en galerijen waren geheel bezet. Met een opgewekt woord opende ds. H. Meulink den avond en ging voor in gebed. Begrijpelijkerwijze hadden de meeste liederen een Chrlstelijken inslag, zoodat het koor zijn doelstelling, nl de Evangelisatie te dienen, niet verloochende. Dat het kunstzinnig element, hierdoor evenwel niet op den achtergrond behoeft te geraken, zelfs niet raken mag, zooals ds. Meulink het zoo kernachtig uitdrukte, bewees men afdoende. Het beginnummer Ps 98 : 3 en 4 in de bewerking van den Amsterdamschen componist-dirigent F. Pijlman, maakte al dadelijk een frisschen indruk, die karakteristiek bleef voor bijna alles wat den verderen avond geboden werd. Men zong vrij beschaafd, met overtuiging, bleef goed op toon en had veel aandacht besteed aan klankschoonheid. Hoewel het overwegend nog vrij jeugdige stemmen zijn, die hier het ensemble vormen, schuilen er goede krachten onder, die ook als solo-stemmen verrassend voor den dag wisten te komen. De verhouding tusschen de vier klankgroepen liet weinig te wenschen over, alleen had de opstelling er meer op gericht moeten zijn om de klank in de zaal te brengen. Uitspraak en voordracht maakten ten slotte een verzorgden indruk, al was soms een grootere nuanceering gewenscht geweest. Ook had het programma gerust iets minder uitgebreid kunnen zijn. Van de best geslaagde liederen noemen we slechts „Blijf bij mij Heer" (bewerkt door St. Scheffer) waarin afwisselend het dameskoor prachtig contrasteerde met het gemengd koor, „Vrede" van Kools en „Bede" van Versloot, twee concoursnummers, waarmede „Maranatha" onlangs promoveerde naar de eere-afdeeling en „De Heilige Stad" van Adams. Dit laatste lied, waarmede tevens het programma afsloot, werd hier niet zooals gewoonlijk voor sopraansolo met orgel gegeven, doch als gemengd koorwerk. Het tempo werd echter rijkelijk vlug genomen In Gezang 22 van Blommaert frappeerde het, dat de 3e strophe. — overigens verdienstelijk — gezongen werd door een baryton met orgelbegeleiding, terwijl de partituur aangeeft „sopraan" met bromstemmen-accompagnement. Dat dit tenslotte niet is geschied wegens gebrek aan een goede kracht, bewees de sopraansoliste in Ps. 33 van Marcello. Een verrassing bezorgde het medewerkend symphonie-orkest „Schuttersveld" o.l. van den heer P. Reijns. Met veel ambitie en vlot samenspel bracht men een 4-tal orkestwerken ten gehoore, die door de talrijke luisteraars met hartelijk en welverdiend applaus beloond werden. Men speelde de bekende „Hochzeitsmarsch" van Mendelssohn, de ouverture „Der Barbier van Sevilla" van Rossini en „Der Calif von Bagdad" van Boieldieu en tot besluit de „6e Hongaarsche Dans" van Brahms. Ook in de liederen Ps. 33 van Marcello en „Largo" van Handel zorgde de strijkersgroep van het orkest voor een verdienstelijk accompagnement. Al met al een avond waarop „Maranatha" nog lang met genoegen kan terugzien. Ds. Meulink sloot den avond op de gebruikelijke wijze. Telman.

Parlement en Kiezer. Bij den uitgever Martinus Nijhoff te 's-Gravenhage verscheen de 28e jaargang (1938—'39- van het jaarboekje Parlement en Kiezer, samengesteld door F. K. van Iterson, bibliothecaris van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Het boekje bevat als alle jaren een schat van gegevens, welke het voor menigeen een schier onmisbaar bezit doet zijn. Van den veelomvattenden inhoud noemen we: Een tabel van de ministeries sedert 1848, biografische bijzonderheden van de Ministers en de leden aer beide Kamers, de programma's der verschillende partijen, een overzicht van de voornaamste werkzaamheden der Staten-Generaal gedurende de zitting 1937—'38 tal van gegevens betreffende den uitslag der verkiezing van de leden der Tweede Kamer ingevolge de stemming op 26 Mei 1937, b.v. een overzicht van de stemmen in de verschillende kieskringen op de verschillende lijsten en de daarop geplaatste candidaten uitgebracht. Verder o.m. nog gegevens omtrent het provinciaal bestuur. Een boekje, dat velen uitnemende diensten zal kunnen bewijzen!