Nieuwe Vlaardingsche courant

Eerste Blad.

Het aantal betalende bezoekers van het 05 ym plseh Stadion te Amsterdam heelt tijdens de hockeywedstrijden 54.275 bedragen en tijdens de voetbalwedstrijden 249,677, dat Is dlus ruim 300.000 totaal. Als men nu weet, dat de minste plaats in het stadion een gulden kost en dat er honderden en honderden ‘kaarten voor fancy-prijzen zijn weggegaan, dan is voor de hand liggend de 'conclusie, dat ons volk heel wat voor de sport over heeft. En over hebben kèn. Want we praten wel eens over économische nood en over slechte tijden, maar de Olympiade merkt daar bitter weinig van. Integendeel tot nu heeft men aan het stadion nog steeds maatregelen moeten nemen tegen een, te groot aantal aanvragen om toegangsbewijzen. En het zijn de Nederlanders, diie het overgroote deel van deze 300.000 bezoekers vormen, want de belangstelling uit het buitenland is maar matig. De Amsterdamsche hotels zijn nog niet eens bezet en in de gemeenten om de hoofdstad heen, waar men op een druk vreemdelingenbezoek had gerekend, is de vreemdeling nog steeds een zeldzaamheid. Wij voor ons 'verheugen ons over dit symptoom van welvaart bij ons volk, want het is toch een teeken van welvaart, dat een klein volk in enkele weken tijd een zes ton aan sportvermakelijkheden kan uitgeven. (Maar laat men dan ook straks niet weer gaan klagen over den slechten tijd, een tijd die veel overheidssteun en overheidsbemoeiing vraagt en waarin weinig goede dingen tot stand kunnen worden gebracht, omdat het geld er voor niet Is los te krijgen. Het geld Is er en het Is los te krijgen ook, dat hebben de Olympische spelen tot nu toe reeds bewezen, want dit Is ook kenmerkend bij deze sportfeesten, dat de bezoekers niet komen uit een bepaalde klasse, maar van elke rang en stand treft men er massa’s In het stadion, arbeiders evengoed als kapitalisten, terwijl ook de middenstand geenszins ontbreekt. Waar het hier een volkomen gepast vermaak geldt, is er natuurlijk geen enkel bezwaar, dat er zooveel liefhebberij is getoond. Maar men moét ons straks van ’t lijf blijven met een klacht, dat de economische omstandigheden zoo slecht zijn. Want zijn de Olympische spelen niet daar om het tegendeel te bewijzen?

Pooltochten uit vroeger diagen. Het gebied van de eeuwige stilte, de onbewoonde Noordpoolstreek, staat op het ©ogenblik in het middelpunt van onze belangstelling. Het land, dat eenmaal Heemskerok en Willem Barends uitzónd voor de Noord-Oostelijke door vaart, het volk, dat het eerst op Spitsbergen een nederzetting vestigde, dat volk, dat waren de Hollanders. Is het dus wonder, dat Holland' niet het minst in de.ze belangstelling deelt? In dezelfde streken nu, waar eens Heemskerck en Barends hebben, overwinterd, doolt ergens de bemanning van de „Italla” op een onbekende plaats, koude en ellende trotseerend en afwachtend of er tijdig hulp zal komen. Het Is geruststellend te weten, dat Nobile en zijn tochtgenooten zijn uitgerust met de meest mogelijke middelen om het nog lang te kunnen volhouden in de geduchte Poolstreek, terwijl zij ook wel de middelen hebben om over ijs en sneeuw te 'kunnen trekken. Gevaarlljker waren zeer zeker de expedities in de ijsstreken rondom de Noord- en Zuidpool, toen de vooruitgang der moderne techniek en voor alles de Vliegtechniek zulke expedities nog niet onafhankelijk hadden gemaakt van voor een groot deel althans nog niet volmaakte schepen en van door Poolhonden getrokken sledien. Zoo is het niet te verwonderen, dat van een der eerste expedities die zich ten doel had gesteld de Poolstreken te onderzoeken, van. de drie schepen slecht» één terugkeerde.

Wij Nederlanders herinneren ons den tocht van Willem Barends» eveneens om een Noordelijke doorvaart te vindea Het grootste treurspel In de geschiedenis der Noordpool-expeditles ls evenwel de ondergang van Franklin, die, nadat hij van een expeditie in het jaar 1873 slechts met 5 van de 23 lieden was teruggekeerd In het jaar 1845 met de twee groote zeilschepen „Cerebusz" en „Terror” uitzeilde, om de Noordelijke doorvaart te vFnden en het Amerikaansche deel van het gebied' te onderzoeken. De schepen waren met levens-1 middelen voor vijf Jaar uitgerust, maar toen Franklin ln het Ijs was Ingevroren, bleek dat een groot deel der levensmiddelen onbruikbaar was, zoodat de bemanning, uit 183 personen bestaande, reeds in den tweeden winter door den hongerdood Werd' bedreigd. Het gelukte Franklin weliswaar, door jacht en vischvangst zijne voorraden te vermeerderen, maar die poging in het tweede jaar, toen het schip, voor eenïgen tijdl, uit ’t ijs bevrijd werd om door ’t pakijs de open zee te bereiken, mislukte en voor de derde maal lagen, de schepen in het ijs vast. Toen besloot Franklin met zijn mannen de schepen te verlaten en. als laatste redding te voet den terugweg naar de bewoonde streken te beproeven. Bekend zijn de beschrijvingen van deze verschrikkelijke tochten, waarbij tenslotte, de lieden in de woede der vertwijfeling elkaar, woordelijk, opaten. Bekend ts ook diat de laatste Eskimo's, door de lieden van Franklin gezien, ontzet over deze menschelijke ellende vluchtten. Eerst vele jaren na den ondergang, vond men het dagboek van Franklin en menig ander spoor van zijn laatste tochten en zoo kon men de gruwelijke bijzonderheden van zijn ondergang nagaan. De „Terror” evenwel, een der beide schepen, waarmede Franklin den tocht was begonnen, kwam na eenige jaren aan de Noordwestkust van Alaska aan. Zonder ’ kapitein en zonder bemanning had1 het den weg afgelegd welke Franklin had willen afleggen. Deze drift van het schijnbaar vaste Poolijs gebruikte 'Nansen later voor zijn merkwaardige , Poolexpeditie op de „Farm”, die, met het oog ' op het jarenlang vastzitten ln het ijs, bijzonder 1 stabiel was gebouwd. Door deze ijsdrift werd ’ bijv. in den zomer van 1896 de bemanning der ’ Duitsche expeditie op het stoomschip Hansa ge! red, .die van den TOsten graad tot den 6Tsten j graad op een ijsschol naar het Zuiden dreven en toen na lange tochten eindelijk weer men{ schelijke nederzettingen bereikten. Ongelukkiger was de expeditie onder Cordon. Benett op de „Jeannette”. Het schip werd door het ijs in elkaaf gedrukt en .de bemanning poogde toen te voet en Op de reddingsbooten de kusten van Siberië te bereiken. Doch slechts een van de drie booten, kwam met uitzondering van twee personen om het leven. Maar ook de streken om de Zuidpool hebben heel wat menschenoffers geëischt, vóór het Amundsen gelukte den Zuidpool te bereiken. Het was .kapitein 'Soott, die weinige dagen na Amundsen aan den 'Zuidpool kwam', doch . op den terugtocht een treurig einde heeft ge. vonden. Maar de geschiedenis van zijn strijd . en zijn dood is door het openbaar maken van j zijn dagboek, dat hij; tot zijn stervensuur had r bijgehouden, zoo bekend geworden, dat wij 1 slechts aan zijn naam behoeven te herinneren. 1

it Rusland ontevreden over Afghanistan. — 1 Geen handelsverdrag. — De loop der geBn beurtenlssen op Chlneeschen bodem. — Een st verklaring van Freng, den onbetrouwbare. en — Tsjang Tsao Lln, de oude heerscher van ijl Moekden, toch overleden en begraven? — en Een conferentie der Kleine Entente te Boeen karest. — Zenuwachtigheid in de hoofdsted- den der Kleine Entente wegens de Hongaarit- sche quaestie. — De betrekkingen der Kleine Entente tot Duitschland. lf“ Ondanks het befaamde ingenleursproces van ’ot het Donetzbekken is de verhouding van de ree.n geering te Berlijn tot die van Moskou beter *s dan die van laatstgenoemde tot iPolen of zelfs ;r- tot... Afghanistan. De bolsjewieken zijn uiterst de ontevreden over de volgens hen onvoldoende ie- maatregelen, door de Poolsche regeering genomen „ter bestrijding van de terreur der or-

yaiiiatHiciB van uk w ure uaruiaicn , xerwiji zij tevens krachtiger bescherming «lachen van de Sowjetambassade. De oogenschljnlijk zoo eenvoudig eruit ziende quaestie schijnt niet gemakkelijk op te lossen, daar de Volkscommissaris voor Buitenl. Zaken Tsjitsjerin herhaaldelijk met den IPoolschen gezant langdurig over d de zaak beraadslaagt, zonder tot een resultaat te komen. 'Conferenties met Afghanistan over een te e sluiten handelsverdraig zijn spoediger afgeloopen — doch met een negatief resultaat, De ! Afghaansche minister van Handel, .die gerui- s men tijd te Moskou vertoefd heeft, keert — t volgens een bericht van Kowno — onverrichter zake naar Kaboel terug. De bolsjewieken vreezen nu dat Afghanistan met Engeland — het t land hunner doodsvijanden — zal gaan mar- 1. chandeeren. En wat helpen hun dan die mooie roode, groene en blauwe mantels welke sommige volkscommissarissen van koning Amanoel- h lah ten geschenke hebben ‘gekregen! • * * s Wordt hun door deze teleurstelling eenige compensatie geboden, .door den loop der gebeurtenissen op Chlneeschen bodem? Men kan e uit de berichten van de jongste dagen daaromtrent geen enkele condoste trekken. Want wel hebben de Nationalisten gezegevierd, doch 1 Feng verklaart nu openlijk het Russische com- . munisme niet aan te hangen en het ook niet gunstig gezind te zijn. Men zal zeggen: Wat 7 beteekent een verklaring van generaal Feng, den bij uitstek onbetrouwbare? En wie anders { spreekt, heeft daartoe recht en reden. Doch 1 ■het feit dat Tsjang Kal 'Sjèk nu weer opper- A bevelhebber blijft ln het leger te Nanking •— ( hl] heeft zijn ontslagsaanvraige ingetrokken — * doet vermoeden, althans hopen, dat de antiMoskou richting ook na. de Nationalistische overwinning zal blijven heerschen. Als haar ( program, wat de binnenlandsche hervormings- 1 politiek betreft, heeft de nationalistische regeering o.a. in uitzicht gesteld: vermindering 1 van de militaire troepenmacht, afschaffing van ! sommige belastingen, zuivering van den burger ] lijken dienst, uitroeiing van het rooverwezen 1 en in ’t algemeen een bestuur in strenge over- ’ eenkomsten met de wet. Over haar verhouding * tot het buitenland zwijgt zij weliswaar — de ’ de verdragen-quaestie en de houding van Japan : maken het haar natuurlijk moeilijk op dit .punt nu reeds beslist en openlijk positie te nemen — doch haar eigen belang brengt mede erm ' i stige pogingen aan te wenden om vriendschapi pelijke politieke en haijddsrelaties aan te knoo• pen met de vredelievende buitenwereld en niet j . met de communisten, van Moskou, t Zij kan zich des te rustiger aan die taak wij- ; . den nu, volgens een telegram uit 'Peking, de ’ zoon van Tsjang Tsao iLin aan de regeering te Nanking zijn vurig verlangen heeft kenbaar gemaakt de vijandelijkheden tegenover haar te 1 staken en met haar in vrede te leven. De zoon 1 van Tsjang Tsao Lln... dus de oude heers scher van Moekden is dan toch overleden en - begraven, zooals door „Daily Express” werd - gemeld? Geen gedroogde tot poeder gemalen tijgerbeenderen, geen zoogenaamde „godeni pillen” — saamgesteld uit gedroogde en ook j al tot poeder gemalen mensehenlevers, vermengd met morphine — hebben hem kunnen . redden van de noodlottige gevolgen van den 1 op hem gepleegden moordaanslag. We zullen J nu voorioopig maar aannemen dat Tsjang Tsao t Lln tot zijn vaderen is bijgezet, dat de veri' woede vijand der Russische communisten en . hun Chineesche aanhangers in den boezem der Koeomintang, van het aardrijk is verdwenen na betrekkelijk kort vóór zijn verscheiden zijn populariteit in d'e Mandsjoerijsche gebieden verloren en onder militair 'opzicht gefaald te hebben. Hijzelf, niet afkeerig vair. wreedheid en verraad, wanneer het er om ging zich omhoog te werken, is tenslotte het slachtoffer geworden van dezelfde lage geesteseigenschappen onder " zijn voormalige aanhangers. Men zou kunnen n vragen: in dien de baan naar het Noorden geï. heel vrij is, .dank zij de pacifieke gezindheid n van Tsjang’s zoon — blijkbaar ook zijn opvol_ ger — waarom nestelt het nationalisme zich dan in de hoofdstad van het Zuiden en transpor !' teert het zijn zetel niet naar Peking, van waaruit het zooveel gemakkeiijker Moekden beïnvloeden kan? Er zijn daiar ln den toestand nog I- vele raadselen. * * n !- In ons nummer van Dinsdag hebben wij een :r en ander verteld over hef optreden van enkele is ministers der .Kleine Entente, inzake het strest ven om een wijziging te brengen in de Hone gaarsche kwestie. j- Te 'Boekarest is echter een conferentie van ■- de Kleine Entente bijeen gekomen, onder voorzitterschap van den Roemeenschen minister van buitenlandsche zaken, Titullescu. Hieraan nemen deel de TsjechoJSlavische ministers van buitenlandsche zaken, Benesj en .de Joego-SIavische ministef Marinkovic. Deze conferentie, die tal herhaaldelijk Was uitgesteld, is wel als een van de belangrijkste te beschouwen, die het verbond van deze drie staten tot nu toe heeftgehouden. Er zal worden beraadslaagd over vele politieke en economische kwesties, die van vèrdragende beteekenis kunnen zijn voot de verdere ontwikkeling der dingen in dit gedeelte van Europa. De hoofdkwestie op de conferentie van de Kleine Entente in Boekarest is echter: welken vorm haar betrekkingen tot .Italië en Hongarije zullen atannemen met hét oog op de beweging voor een herziening van het verdrag van Trianon. Uit aankondigingen van de bladen te Boekarest blijkt, in welke stemming de .conferentie is bijeen gekomen, in verband: met deze belangrijke kwestie. De bladen meenen te mogen vermoeden, dat de 'Kleine Entente verder zal gaan dan een officieel betoog over de resultaten der conferentie. Ze zal door de drie diplomatieke vertegenwoordigers in Rome een gemeenschappelijken stap laten ondernemen bij de Italiaansche regeering. Men zal hierdoor de houding van Tsjecho 'Slowakije, Roemenië en Joego-Slavië tegenover de Hongaarsche campagne voor een herziening van het Trianonverdrag bekend maken. Aanleiding tot dezen stap is voor de staten der Kleine Entente de passus in de jongste rede van Mussolini over Hongarije en de wensch van dit land, om zijn oude grenzen te herstellen. Ten opzichte van de grenskwesties verleent ook de vierde buur van Hongarije, Oosten rijk, zijn medewerking; in ieder geval moreel, . al is het ook stilzwijgend. Oostenrijk ziet in de Hongaarsche agitatie een bedreiging van het Burgenland. De verklaringen, die Dr. Seipel onlangs heeft gegeven over de onkwetsbaar heid van de grenzen van het Burgenland, zijn . ondubbelzinnig geweest. Overigens gelooft „Adeverul”, ter illustratie van de houding van Italië tegenover Roemenië, het volgende te kun . nen meedeelen: de Italiaansche regeering heeft den Roemeenschen gezant in Rome enkele dagen vóór die redevoering van Mussolini de be’ sliste verzekering gegeven, dat Italië er niet ' aan denkt, een wijziging in het verdrag vart Trianon praktisch te steunen. Het is dus te begrijpen, dat de offücieele krin’ gen in Boekarest na de rede van Mussolini niet ! weinig verwonderd zijn geweest. • * . * De reeds lang bestaande zenuwachtigheid in j de .hoofdsteden der Kleine Entente wegens de Hongaarsche kwestie schijnt inderdaad een j hoogtepunt te hebben bereikt. Zoo lang Honr igarije enkel met de hulp van lord Rothermere de campagne voor een herziening van het TriI anon-vetdrag heeft gevoerd, hebben de buren y van Hongarije zich mln of meer over deze be5 weging heen gezet, hoewel ze wisten, dat Hongarije meer dan den moreelen steun van Italië genoot. Dat Mussolini openlijk opkomt voor die wenschen van Hongarije heeft de' situatie i voor de deelnemers van den Driebond zonder e twijfel ernstig gemaakt. Vooral Roemenië, dat - met Italië verder gaarne verdragen heeft geslo- ten, zal zich gedwongen zien, zijn houding tegenover Italië te wijzigen. i Deze houding werd natuurlijk vooral in Bel- gr&do met niet verborgen wantrouwen gade ge

slagen en dreigde de Kleine Sa-tente ie echokken. iNu heeft dse Roemeensehe gezant in -Belgrado, Filoóor, den minister van Ibuitenlandsche zaken, Marincovic, besliste verklaringen doen toekomen, waardoor het wantrouwen in Belgra do tegen de Roemeensche ibuitenlandsche politiek uit den weg is geruimd, of tenminste zeer wordt verzacht. Het schijnt, dat door het optreden van Italië vóór Hongarije de eensgezindheid van den Drie bond, die ;in den laatsten tijd zwaar was geschokt, weer is hersteld. De verklaringen_van dr. Benesj over de situatie van de buitenlandsche politiek en de eenheid van de Kleine Entente zijn meer geweest dan een (frase. 'De Driebond i-s op het oogenblik werkelijk vast aaneengesloten en wel vooral tegenover Hongarije. * * De conferentie van (Boekarest zal dus ondubbelzinnig de igemeensch appel ijke belangen tegenover Hongrije verdedigen. -Er zal ook worden gesproken over de voortdurende bewapening van Hongarije, wiens houding een gevaar voor den vrede -van Europa wordt genoemd. M'en heeft alle reden te verwachten, dat de conferentie te Boekarest verder zal gaan, -dan papieren .besluiten nemen, wat de kwestie van de verdediging dezer staten betreft. Naar men verneemt, houden de drie generale staven in den 'laatsten tijd1 besprekingen hieromtrent, vooral over de grensverzekeringen. Het resultaat van deze militaire beraadslagingen zal waarschijnlijk bij de conferentie in Boekarest in groote trekken reeds bekend zijn en formeel ter kennis worden genomen. Mededéelin'gen hierover zuilen natuurlijk niet worden bekend gemaakt. Een -ander belangrijk onderwerp der conferentie te Boekarest is: de betrekkingen der drie staten tot Duitschla-nd. Hierbij -moet worden opgemerkt, dat er geenerlei verandering zal komen in de verhouding van Roemenië, TsjechoSlaVië en Joego-Slavië tot Frankrijk. Die is in verschillende verdragen vaistge'legd. Alle combinaties hieromtrent zijn gemaakt zonder dat men den werkelijken stand van zaken kent en dus onhoudbaar. De overwegingen, waardoor de -drie staten worden geleid, zijn bijna uitsluitend' van economischen aard en beantwoorden aan de veranderde positie van Duitschiand als we r el d-e c onomïsch-en factor. joego-Slavië heeft hierbij de leiding op zich genomen. . In Belgra do, waar men zich. door Mussölini omsingeld voelt, heeft men het eerst -de behoefte gevoeld, om in de economische politiek een toenadering tot Duitschiand' te zoeken. De reis van den Tsjecho-Slowakischen minister van buitertland-sche zaken naar Berlijn was de tweede étappe. De derde stap op den weg van een economische toenadering tot Duitschiand vormen de leenings-onderhandelingen van Roemenië, dat Duitschlan'd’s hulp -noodig heeft. Onder de genoemde omstandigheden belooft de conferentie der Kleine Entente in (Boekarest belangrijke resultaten, die de situatie i.n Midden Europa een andere .richting kunnen géven. o

Is het U bekend: dat Sumatra de ultgebreidste verzameling ' dierensoorten en planten heeft ter wereld? dat men ln Siberië soms een heden dag l'anjg s een regenboog kan zién? i dat dit veroorzaakt wordt door de weerkaat■ sing van het zonlicht op zeer fijne sneeuwdeel■ tjes In de lucht? • dat het met ellende ls als met veel andere t begrippen, ze zijn zeer relatief: wat de een ei■ lende noemt, is voor den .ander nog genot? dat het veilig, noch raadzaam is iets tegen ■ het geweten te doen? , dat bij,, die ’t meest aan zich zelf denkt, het spoedigst wordt vergeten? \ dat één enkele moord een misdadiger maakt i en duizenden moorden een held? t dat levensernst het diepst wortel schiet ln i het hart, dat door smart is voorbereid?