Eerste Blad.
De diepste oorzaken van den opstand der Koerden. — De belangen van vijf nationaliteiten bij het conflict betrokken. — „Het Fransche leger onvoldoende om Frankrijk’s veiligheid te waarborgen." — Uitspraken die groote bezorgdheid en wantrouwen kunnen wekken. — Wat is er ia Italië gaande. — Heerscht er een politieke beroering? — Staat het fascistisch bewind aan den vooravond van de ineenstorting? — De vloek der nieuwe grenzen. — Weer een lastige optanten-kwestie gerezen. — Die velen benadeeld. Over die diepste oorzaken van den opstand der Koerden in en tegen Turkije is het laatste woordi nog niet gesproken. Men weet, dat het oude nomadenvolk niets gevoelt voor de positie van zoogenaamd onafhankelijken staat, waartoe het verdrag van Sèvres het land had willen promoveeren. Het blijft liever zijn onbeperkt vrij bestaan voeren. De Koerden, die buiten Turkije wonen — en de Perzen, die in hen een stamverwant volk zien — zijn de meening toegedaan, dat hun stamgenooten in Turkije, anderhalf millioen in, getal, onder het tegenwoordige regiem worden verdrukt. En daarom kiezen1 zij, de 500.000 anderen, die in Perzië en Irak wonen, met min of meer lijdelijk toezien dier Perzische regeering, de Perzische grens, en den berg Ararat als manoeuvre-kamp en uitvalspoort, om op hun manier de Turken te gaan bestoken en... te vechten voor het bekende beginsel van de rechten der minderheden. De door Perzië in den wind geslagen ultimatum’s van Turkije zijn, zoo als men weet, gevolgd door een inval van een Turksche legermacht op Perzisch gebied, omdat de regeering te Angora de Perzische voor medeplichtig houdt aan den Koerden-opstand. femet pasja, de premier, heeft dit op 29 Juli in een redevoering duidelijk doen uitkomen. Men kan nu slechts hopen, dat de Turken, die door hun actie natuurlijk ook te Londen en te Parijs eenige bezorgdheid hebben gewekt, gematigd zuilen optreden en den ontstanen brand1 zullen weten te blussohen inplaats van dien volgens oud-Turksche sabel-er-maar-op-los-methodie in omvang te doen toenemen. Het eigenaardige bij deze botsing is dat aan een der daaraan voorafgegane conferenties tussc-hen Perzische en ' Turksche regeeringsafgevaardigden ook werd deelgenomen door vertegenwoordigers der Russische regeering. Welke regeering, volgens den „Almanach de Gotha”, in Perzië niet minder dan 23 diplomatieke en consulaire vertegenwoordigers heeft tegenover slechts 8 van Turkije en 9 van Frankrijk, en dus onder dit opzich bijna gelijk staat met Engeland, dat daar over een dergelijken staf van 30 personen commandeert Hoe zich nu verder de crisis ontwikkelen zal, een crisis, waarin zooveel elementen werken en gisten en waarbij belangen zijn betrokken van wel minstens vijf nationaliteiten •— Perzen, Turken1, Russen, Engelschen, Franschen — zal wel spoedig duidelijk worden. Tot dusverre verrast zij door de strategische richting welke zij neemt! Want, naar uit Teheran gemeld wordt, zijn die Perzen in een gevecht geraakt met de Koerden (en niet met de Turken) en telt men aan beide zijden gesneuvelden en gewonden. Er wordt dus glad verkeerd gesneuveld en in elk geval te laat — voorzooverre het de Perzen betreft. Want dezen doen het nu onder bedreiging van de in hun land binnengevallen Turksche strijdmacht. De nazaten van den roemruchte» Shah Abbas den Groote laten1 hun Koerdische bondgenooten in den steek en keeren zich tegen hen, uit schrik voor het vlammende Turksche zwaard. * • * Maginot de Fransche minister van oorlog, die op het oogenblik zijn vacantie doorbrengt In Vittel, wordt zelfs daar niet met rust gelaten en zoo is het een paar dagen geleden gebeurd, dat een journalist hem heeft gevraagd hoe het op het oogenblik staat met het Fransche leger. Volgens Maginot diende dit alleen defensieve doeleinden; z. i. kon men uit dezen hoofde geen verzwakking of desorganisatie gedoogen. Ook was hij van gevoelen dat de eerlijke vredeswil tegenwoordig niet voldoende was om de veiligheid te waarborgen; de beperking van den dienst tijd tot een jaar had de kracht van het leger toch reeds aangetast. Maginot vond, dat het buitengewoon moeilijk was geworden de veiligheid te verzekeren met een leger, dat, wat getalsterkte betreft, achteruit was gegaan en voor het grootste deel bestond uit recruten, die nog < geen opleiding achter dien rug hadden. Z. I
viei er niet aan te twijfelen, dat er voor de grensbewaking op het oogenblik niet valt te beschikken over een voldoend aantal actieve manschap pen; zonder de hulp van de reservisten zou eer plotselinge aanval nauwelijks kunnen worden afgeslagen. De hergroepeering der troepen er een betere uitrusting van het leger met technische hulpmiddelen, aldus Maginot’s oordeel, h volstrekt noodig om het tekort aan menschar aan te vullen. Doch daarvoor is geld noodig er daarom was Maginot, naar hij tegenover der journalist verklaarde, genoodzaakt geweest vooi de begrooting van 1931 opnieuw aanmerkelijk verhoogde crédieten aan te vragen. Men kan niet zeggen, dat dit er bemoedigenc uitziet en het toeval wil, dat juist den laatster tijd Briand’s denkbeelden Inzake een Europeesche federatie op den voorgrond treden. De plannen van den Franschen minister van Buitenlandsche Zaken zijn weliswaar niet officiee op de agenda der a.s. Volkenbondsvergadering geplaatst, maar het lijdt geen twijfel, of zij zullen in September te Genève het voornaamste onderwerp der besprekingen uitmaken, zoodal er werkelijk een mooie gelegenheid' voor de mogendheden bestaat om het vraagstuk der veiligheid in Europa eerlang onder de oogen te zien, De „Voss'ische Zeitung” is van opvatting, dal Briand’s collega, Maginot, zonder dat deze hei zelf wil, de zaak van den vrede en van de veiligheid waarschijnlijk een goeden dienst heefi bewezen, omdat hij in zijn uitlatingen zoo den nadruk erop heeft gelegd, dat het Fransche leger onvoldoende is om Frankrijk’s veiligheid te waar borgen. .Wanneer werkelijk legers de volken beveiligen konden, zou Frankrijk niet bezorgd behoeven te zijn, daar het Fransche leger op het oogenblik het sterkste en best-uitgeruste van heel de wereld is, want de menschenmassa’s, die het roode leger van sovjet-Rusland vormen, zijn, wat de militaire waarde ervan betreft, nipt te vergelijken met het Fransche leger. Wanneer Frankrijk dus eerlijk vrees voor zijn buren meent te moeten koesteren, dan is dat het beste bewijs — aldus de gevolgtrekking van het Duitsche blad — dat de milliarden meer, die Maginot nu weer voor het leger wil opeischen, 'de veiligheid evenmin zullen verzekeren; reeds nu is Frankrijks militair overwicht, in vergelijking met elk zijner buren — van het ontwapende Duitsohland kan gevoeglijk warden gezwegen — enorm. Maar er is in Maginot’s verklaringen1 nog iets, dat de aandacht trekt. Hij verlangt ernstig en' stellig heel oprecht, dat de wereld, ondanks Frankrijk’s reusachtig leger, erkent, dat de veiligheid van dit land'bedreigd wordt. Dergelijke uitspraken kunnen niettemin, vooral in Duitschland, dat ontwapend is en omgeven door goed bewapende staten, groote bezorgdheid en wantrouwen wekken. Maginot mag er zich dan ook niet over beklagen, wanneer zijn woorden in Duitsciiland niet den weerklank vinden^ dien hij er misschien van heeft verwacht. • • Wat is er in Italië gaande. Heerscht er een
•• — •'•***'V UlVVIOVUl VI VVU politieke beroering? Staat het fascistisch bewind aan den vooravond van de ineenstorting? De strenge censuur verijdelt een objectieve berichtgeving uit het land van Mussolini. Maar dat er iets aan de hand is, dat er iets broeit, daarvoor zijn vele symptomen te duidelijk. Toen enkele weken geleden boven Milaan door een vliegmachine vlugschriften werden uitgestrooid1, waarin stemming gemaakt werd tegen het fascisme, meende de buitenwereld, dat het hier een op zichzelf staand geval betrof. Thans komen echter ook1 uit andere deelen van Italië allerlei berichten, waaruit men de gevolgtrekking kan maken', dat het verzet tegen het bewind van Mussolini met den dag sterker wordt. Bijna tezelfder tijd dat de secretaris der Fascistische partij Porcu werd vermoord', zoo bericht de „Corriere de Ticino”, werden er in Turro bij Milaan en in Sesto San Giovanni bij Monza groote betoogingen gehouden tegen de Fasdsten. In Soresina werd een protest-meeting georganiseerd, omdat men aan 3000 boeren een paspoort voor Frankrijk geweigerd had. Slechts met heel veel moeite konden de Karabinieri en de Fascistische militie deze beweging onderdrukken. i In Saragana, aan' den spoorweg Genua—Pisa, heeft een woedende volksmenigte getracht om het station In brand te steken. In Turijn heeft het personeel der Flatfabrieken zich solidair verklaard met 600 kameraden1, die hun ontslag hadden gekregen en gedurende drie dagen hadden de militairen de handen vol om die onlusten te bedwingen1. Ook kwamen ongeregeldheden voor te Turijn, hetgeen voorde regeering aanleiding was om de strengste maatregelen te treffen. In Allessandria moest de militaire politie versterkt worden, daar de arbeiders, wier werktijd tot slechts twee dagen per week was beperkt, openiyk In verzet kwamen tn allerlei ongere-
i- geldbeden pleegden. -■ In Piacenza moest de staat van beleg worden >- afgekondigd wegens de opstootjes, die er geren geld voorkwamen en die een ernstig karakter E- begonnen aan te nemea n Het is in ieder geval een feit, dal de prodamai- tie van Bassanesi meer indruk gemaakt heeft is dan de buitenwereld wellicht vermoedt. Alen n heeft haast in ieder huisgezin een exemplaar wen ten te bemachtigen, dat zorgvuldig bewaard n wordt. ►r De groote uittocht van Italië naar Frankrijk k — de fascistische regeering tracht dit In verband te brengen met de jongste aardbeving — d maakt de Italiaansche grenswachten zoo zen nuwachtig, dat zij geschoten hebben op een geestelijke uit Hopiz op den St. Bernard, die e bijstand verleende aan een verongelukte vrouw. l- Daar komt nog bij dat de berichten over de ïl levensgevaarlijke ziekte van Mussolini niet g krachtig genoeg meer kunnen worden tegengej- sproken. e De Duce heeft een maagzweer en men is bang it dat het gezwel van kankieraehtigen aard zal zijn: '- daarom zouden de dokters voorioopig van een operatie hebben afgezien en Mussolini zelf wil i. volstaan met een streng dieet te volgen, it Wanneer op het oogenblik, nu de economische ;t toestand in Italië in zoo’n zorgwekkend stadi- urn getreden is, ook de grondlegger van de tas- 1 it cistische politiek zou komen te sterven, dan zou n men zulks gerust als een levenscrisis voor bet r Italiaansche fascisme kunnen beschouwen. r • * ti • i 'Van de tegenwoordige grens van Zuid-Slavië t en Roemenië Is op verschillende plaatsen het ben zit van daar woonachtige boeren door de grens e in tweeën gesneden. Nu is de Zuidslavische rei, geering er toe overgegaan de aan hare zijde der e grens liggende gedeelten dezer zgn. „dubbelbezittingen”, voor zoover de eigenaar in Roemenië n woont en dus voor die Roemeensche nationallt teit opteerde, te onteigenen, waarbij zij echter t weigert, den bezitters een schadevergoeding te - betalen, zich daarbij beroepend op het Roemeenib sche antecedent, waar op grond van de agrarlx sche wet ook» bezittingen van Zuid-Slavische onl derdanen zonder noemenswaardige schadeloosb stelling zijn afgenomen. Daar de betrokkenen - natuurlijk allen Hongaren of Duitschers waren, bekommerde de Zuid-Slavische regeering zich , om die afgenomen bezittingen natuurlijk niet te i zeer. Slechts was het optreden der Roemee»s sche regeering voor haar een welkom precedent, - om thans, harerzijds, ook de bezittingen van Roe ï meensohe onderdanen af te nemen. De toestand - van Roemenië in dit geval is natuurlijk zeer pljn1 lijk en daar de slachtoffers blijken allen Bana- ter Zwaber te zijn zou zij zich ook harerzijds c vermoedelijk niet veel van de zaak aantrekken, ï Nu echter hebben de Zwaben een bond gevormd, j die zich met een memorie tot den Volkenbond gewend heeft en zijn zij van plan, hunne rechten door middel van het Internationale hof in Den Haag door te zetten, wat beide regceringen na, tuuriijk zeer onaangenaam Is.