Nieuwe Vlaardingsche courant

Berste Blad.

Het hoogverraadproces te Moskou. — Oratie verleend aan de ter dood veroordeelden. — De sovjet-autoriteiten laten „genade voor recht” gelden. — Een verrassend besluit, dat te denken geeft — Ramsin c.s. misschien gewoonweg gehuurd om een Itagi-comedle te Moskou op te voeren? — Engeland door Moskou met een kluitje in het ruit gestuurd. — Het vlootprogram der Vereenigde Staten. — Aanbouw van niet minder dan achttien nieuwe eenheden. — Misschien niet in strijd met de Londensche Vlootconferentie, doch eromheen. — Bezuiniging op groote schaal in Roemenië. — Weinig hoop meer op overeenkomst op maritiem gebied tusschen Frankrijk en Italië. Zoo is dan in het hoogverraadproces te Moskou het vonnis geveld. De beklaagden Otsjkin, Koepranof en Sitnin werden elk tot tien jaar gevangenisstraf en Ramsin, Laritsjef, Kalinnikof, Fedotof en Tsjeernowski ter dood veroordeeld. De jongste berichten behelzen inmiddels, dat de laatstgenoemde groep van personen niet om het leven zullen worden gebracht; de hoogste sovjet-autoriteiten hebben „genade voor recht” laten gelden en1 de doodstraf veranderd in vrijheidsstraffen van denzelfden duur als die van de andere groep veroordeelen. Dit is een verrassend besluit, dat te denken geeft. „De Russische Staat is niet belust op wraak”. Welk een nobel gebaar van de regeering te Moskou I Tot dusver was het de gewoonte in Rusland om personen, die 'handelingen verrichten, waardoor de sovjet-staat ernstig werd geschaad, tegen den muur te plaatsen of op een andere effectieve wijze het tijdelijke met het eeuwige te doen verwisselen. Vanwaar die plotselinge betrelkikelijke zachtzinnigheidi? v Misschien slaat men de plank niet al te ver mis door aan te nemen, dat de sovjet-autoriteiten het geheele proces grootscheeps hebben opgezet om hun gezag in een ernstigen crisistijd een beetje te verstevigen. Niemand ter wereld gelooft, dat de economische toestand van Rusland voortdurend beter wordt, zooals de Rus sische machtshebbers trachten te suggereeren. Het kan moeilijk bewezen worden en het lijkt op een groote mate van wantrouwen jegens de sovjet-autoriteiten, maar men krijgt soms den indruk, dat Ramsin c.s. gewoonweg gehuurd zijn om een tragi-comedie te Moskou op te voeren: zij geven allen toe handelingen te hebben verricht die meer dan schandelijk waren; zij erkennen, dat zij een verachtelijke col hebben gespeeld, door te trachten buitenlandsche mogend heden ertoe te brengen een gewapende interventie tegen Rusland te organiseeren; zij verklaren, ronduit, dat zij de economische politiek der sovjet-unie, van welker slagen ook het staatsbestaan van den bond der roode republieken afhangt, op stelselmatige en moordende wijze hebben gesaboteerd. Inderdaad: dit zijn handelingen, die niet anders dan als hoogverraad in één van zijn ergste vormen kunnen worden aangemerkt. Vreemd doet het ook aan, dat onder ai de beschuldigden geen enkele zooveel karakter heeft bezeten, om, ondanks de doodstraf, die zij konden verwachten, ook maar met eenigen nadruk de door hen. aangenomen houding te verdedigen. In plaats daarvan zijn wij niet alleen getuige van een volkomen capitulatie en een algemeen berouw, maar kunnen wij tevens vaststellen, dat de aangeklaagden, die hun terdoodveroordeeling rechtvaardig hebben genoemd, de tot dusver gevoerde sovjetpolitiek verheerlijken als iets onberispelijks en edels. Het verst van allen is prof. Ramsin gegaan, die het volgende heeft verklaard: „Het thans ten einde loopende jaar 1930, dat stellig het beslissende jaar van het vijfjaar-plan is, heeft zoo duidelijk mogelijk aangetoond, hoe onjuist en verkeerd onze gedachtengangen en opvattingen en die der verschillende vaklieden * en politici waren. Ondanks de sabotage-bedrrij- i vigneid, ondanks het actieve verzet van de wijd- ’ vertakte organisaties der industriepartij, on- < danks de contra-revolutlonaire roerigheid der < boerenpartij en andere contra-revolutionaire or- 1 ganlsaties heeft dit jaar !n plaats van een ca- ! tastrophe en de ineenstorting van het bedrijfsleven geweldige successen, als nooit te voren, van den sociaUstischen opbouw te aanschouwen gegeven.” , M*n is geneigd te ymg»3ö: «aiooft prol Ram- \

sin in alle oprechtheid aan deze krasse vaststel ling? Of wilde hij bij de sovjetautoriteifen doo deze lofspraak in het gevlei komen in de hoop dat deze zijn verklaring zou aanvatten als mo tief om hem g'ratie te schenken? Of is Ramsii inderdaad iemand!, die er voor te vinden wa een rol te spelen in een tragi-comedie, die t< Moskou voor de boeren en arbeiders* toevallig in een rechtzaal, moest worden opgevoerd on hun een hart onder den riem te steken? Russische toestanden zijn op een afstand natuurlijk steeds moeilijk te beoordeelen en in beginsel is het mogelijk, dat wij tot averechtschi gevolgtrekkingen, althans vermoedens, zijn gekomen. Maar wanneer dit zoo is, draagt daarvan de schuld het bevreemdende, dat aan he : Moskousche proces inhaerent was. Die plotselinge bekeeringen van een achttal intellectueeler die, volgens de aanklacht, op een niets-ontziende wijze de sovjetstaat hebben ondermiind, kunnen, naar het ons wil voorkomen, niet louter er alleen worden toegeschreven aan de vrees vooi een terechtstelling. * . * Wie ook bekennen of sch uldve-rklaringen afleggen moge — de Sovjet-regeering zelve doel dit niet en, zal dit ook iwel nooit of .nimmei doen. In een- antwoord op een verzoek dei Britsche regeering om opheldering betreffende het noemen van Engeland als mede-complotteerder in het Indiustrie-proces stuurt Moskou de Britsche regeering feitelijk met een kluitje in het riet. „De beklaagden, zoo luidt het, hebben tijdens de instructie schriftelijk de mogelijkheid der deelneming van Britsche kringen aan de interventieplannen toegegeven en deze verklaringen later ter terechtzitting bekrachtigd. Noch de rechter van instructie, noch het gerechtshof kan den1 beklaagden het recht ontzeggen getuigenis af te leggen, of bekentenissen te doen, welke zij nóodig achten. Het Openbaar Ministerie heeft natuurlijk het requisitoir gebaseerd op de bekentenissen der beklaagden, waarmee het wel rekening moest houden. Overigens hebben het gerechtshof en het Openbaar Ministerie, tijdens het proces nagenoeg geen aandacht geschonken aan het noemen van Engeland' in de zaak en ook in het requisitoir is daarbij niet stilgestaan. De regeering heeft zich in verband met deze aangelegenheid niet verder uitgelaten^'. „En bent u met dit antwoord tevreden!. Acht u het vereenigbaar met de belangen en1 de waardigheid van Engeland?” vroeg Chamberlain dezer dagen aan Heniderson. „Ik heb nog niet voldoenden tijd gehad om het naar waarde te beoordeelen”, was het antwoord. Daar is nog iets anders waarover de Britsche minister rustig nadenken en oordeelen moet n.1. het antwoord van Moskou op het Britsc&e protest tegen ide Sovjet-propaganda in radio-redevoeringen, gericht tot Britsche arbeiders. Volgens den Volkscommissaris voor Buitenlandsche Zaken worden deze radio-redevoeringen niet uitgezonden door een regeeringsstation, maar door een zender, die ter beschikking van de Alrussische centrale vakvereenigingscommissie is gesteld'. In het feit, 'dat de Sowjet-regeering deze redevoeringen niet aan censuur onderwerpt, kon geen schending worden gezien van de door de Sowjet-regeering aangegane verplichtingen. Maar daarenbovenl — de door het genoemde radiostation verspreide mededeelingen over het proces te Moskou of de gevoerde propaganda tegen den oorlog kunnen, meent de Sowjet-regeering, niet ais een vijandige daad worden beschouwd. Alles uitvluchten', spitsvondigheden en onwaarachtigheid'! Waardoor men1 te Londen natuurlijk niet van de wijs gebracht wordt, maar waartegen wéinig of niets te doen valt. ' • * Het pas door staatssecretaris Adams ingediende vlootprogram der Vereenigde Staten voorziet in den aanbouw van niet minder dan 18 nieuwe eenheden en de „moderniseering” van drie slagschepen. De vooruitgang van de luchtvaart stelt aan de zeevloot nieuwe eischen en dienovereenkomstig doet de regeering dan ook -en reeks voorstellen o.a. tot stichting van Iuchtvloot-basissen aan de Westkust, uitbreiding van nersoneel en verhooglng van soldij. De uitvoering van dit program vereischt een bedrag van 134.635.000 dollar. En dit alles na de Vloot:onferentie van Londen. Misschien niet in strijd daarmede, doch eromheen. En „eromheen” s ook ’n weg, die veel betreden wordt. En vaarlangs men alle onaangename ontmoetingen ;n verwijten van trouweloosheid en verdragschennis kan ontwijken! Ziehier óók een eigenlardigen kant van de „psychologie der menichelifke samenleving”! • • • De Vereenigde Staten kunnen! — tengevolge 'an de gebiedende eischen hunner „levensbelanf»a’' (lastige dingen, waarmede alleen het Per-

■ manente not van internationale Justitie te s-Gra r venhage bij het vellen zijner vonnissen of het , doen zijner uitspraken geen rekening behoeft • te houden) niet denken aan ibezuiniging-opi groote .schaal. Een staat als Roemenië kan dat s wèl. Een koning als Carol II blijkt — na zijn : avontuurlijke levensperiode — ertoe in staat. I in een schrijven aan den minister-president veri klaart Zijne Majesteit dat hij ook van de staatsambtenaren offers moet vragen, en om' een goed ■. voorbeeld' te geven stelt hij voor de uitkeeringen •' van het Koninklijk personeel met 25 procent te ; verlagen. Beter ten halve gekeerd dan ten hee• i le gedwaald, zegt het spreekwoord. Maar Roej ®nenië zal zich toch als lid van de Kleine En: tente, een idochterinstelling van het Fransche militarisme, behoorlijk paraat dienen te 'houden op het gebied' der bewapening. Misschien daarÉ in gesteund door het politieke moederhuis te | Parijs. Best mogglijki Maar met Italië is dat niet het geval. Want Mussolini Iaat door het Stefani-agentschap bekend maken dat bet bej richt als zou de Italiaansche regeering ooten j hebben naar een voorstel van Frankrijk om aan Italië belangrijke credieten te verschaffen op voorwaarde dat Italië zijn politiek van vriendschap met de Sovjet-Unie prijs geeft en den eisch van gelijkheid in vlootsterkte met Frankrijk laat varen, „groote zottepraaf” is die thans „voor de duizendste maal” wordt tegengesproken. De appendix van het Londensche Viootverdrag, de hoop op een overeenkomst tusschen Frankrijk en Italië, begint er hoe langer hoe losser bij te hangen. De draad is nauwelijks aleer zichtbaar.

De oude school der Haagsche schilders heeft één harer laatste figuren verloren, mr. H, J. van der Weele is heengegaan. Hij was één der beste en meest bekende van het viertal, dat Steelink, Mariens en Van Essen met hem vormden. Van der Weele was een Zeeuw van afkomst; hij is in Middelburg geboren: Natuurlijk werd hij voor Iets anders opgeleid dan voor schilder maar wien werd er ooit op elf-jarigen leeftijd al door zijn ouders de toestemming gegeven om zoo’n liefhebberij als schilderen tot je levensberoep te kiezen. Van der Weele heeft zich later moeten losmaken uit ander werk om zijn roeping te volgen. Hij is wel de eerste schilder van de Veluwe geweest. Nog vóór Mauve was hij al bekend als de schapen-schilder. In Amerika was men dol op dit genre en zoo vond Van der Weele een afzetgebied voor zijn werk. Er wordt nog wel eens smalend over dergelijke export-kunst gesproken maar dat is ongetwijfeld onbillijk. Wanneer een schilder voor zijn genre een afzetgebied vindt heeft dat onmiddellijk het belangrijke clemet vóór, dat hij zich kan beperken tot dat genre dat hem het Hefst is. Vele schilders zijn helaas genoodzaakt vele genres te beoefenen omdat voor één speciaal het afzetgebied te klein is. Onze beste portretschilders zijn 1 gedwongen om ook op ander gebied te werken 1 omdat het potretschilderen altijd riskant is en 1 nu eens veel dan weer weinig arbeid geeft. Het heeft wel weer iets vóór n.1. dat de man be- 1 waard blijft voor eenzijdigheid maar heeft het i gevaar dat 'hij andere genres gaat imiteeren. 1 Van der Weele heeft ook meer gedaan dan ' schapen en koeien schilderen maar zijn hooFd- 1 genre bleef de Veluwe in al haar schoonheid. ' Met Van der Weele is deze school voorbij. Na 1 hem is een andere geest gekomen zooals altijd < eenmaal een richting op zekeren dag gedoemd 1 is om plaats te maken. Het waren toch echte altisten, meer artist dan vele van het tegenwoordige ras. Er schijnt nu en dan in zoo’n kunst eens een overgang te moeten zijn om gelegenheid te bieden voor de op- | komst van wat nieuws. In hoeverre wij al aan 1 die opkomst thans bezig zijn is niet te zeggen. Volgens velen is het nog maar zoeken en tasten en is het nieuwe er nog niet. Helaas heeft deze kunst nooit zooveel aandacht gekregen als vele andere kunsten. Men j ziet het ook bij de overheid die altijd maar weer i sommen voor muziekkunst beschikbaar stelt, 1 doch aan de schilderkunst weinig of geen aan- i dacht wijdt. Men stopt de schilderijen in de < musea en denkt dan al heel braaf gehandeld te n hebben maar om de menschen tot die kunst te t brengen, dat poogt men zelfs niet. a Met de annexatie van Voorburg en Rijswijk j gaat het thans nog niet vlug. In plaats van i deze aangelegenheid eens wat te forceeren, < blijft ze weer op de lange baan liggen. Dit 1 geeft de tegenstanders in de te annexeeren t plaatsen gelegenheid weer een verzet te orga- < niseeren al blijkt nu wel al dat dit niet den om- c vang zal kunnen krijgen dien het een paar jaar t geleden beid, a

Waarschijnlijk wacht de verdere afwikkeling op de wijziging der Gemeentewet die reeds door de Tweede Kamer Is aangenomen maar nog door de Eerste behandeld moet worden. Die deftige senaat maakt er geen haast mee en men ziet dus hoe er altijd wat tusschenbeide kan zijn. Trouwens de fierste Kamer doet wel meer dergelijke onbehoorlijkheden. Hoe heeft ze de Ziektewet indertijd laten liggen en ook op dit oogenblik zijn er ontwerpen die noodeloos lang op zij gelegd worden. In den loop der tijden is dit college zich veel te veel gaan gevoelen en onder de huidige voorzitter, die de Eerste Kamer oneindig vee! belangrijker vindt dan de Tweede zal het nog wel gewichtiger worden. Op ien duur zal dat zoo niet kunnen blijven. Bij ren volgende grondwetsherziening dient er eens weer de aandacht aan besteed te worden. Het grappige van het geval is echter dat dat college ook over dergelijke herziening moet oorieelen zoodat als zij zeif niet overtuigd is van ie noodzakelijkheid zij daaraan ook haar steun wel niet zal geven. Maar om nog even op de annexatie terug te icornen, naar verluidt zou men in den Haag de gemeenteraadsverkiezingen van het volgend jaar willen uitstellen met het oog op die annexaties. Zou het dan waarlijk onmogelijk zijn om voor Wei of Juni die kwestie afgedaan te hebben? Dat is toch zoo’n eigenaardig systeem in de imbtenaarlijke wereld, dat men maar altijd graag uitstelt en verschuift. Een voorstel tot ïitstel heeft dn iedere vergadering altijd succes )f veel steun. Het is een speculatie op de twijelachtigheid der menschen. Wij zouden juist willen, dat belangrijke kwesies minder tijd kregen om door allerlei bijzaakes bedorven te worden. Al te lang denken en >verwegen is dikwijls bedenkelijk en door het ange liggen in een archief wordt een zaak gevoonliik niet beter. De grootste wijsheid is een doek besluit, zei Napoleon maar die had ook tndere opvattingen van beheer en beieid dan ien duizendkoppig bewind zooals wij tegenwoordig bezitten. HAGENAAR

11 Nuttigheid in het huishonden. Vroeger kon men ons den schrik op het lijf jagen door een aanbeveling voor iets dat nuttig was, d. w, z. iets dat meer nut had dlan een beproefd instrument in het huishouden, dat wij al zoo lang gebruikten, zooals ook onze moeders en grootmoeders dat gebruikt hadden. Nu was het geen ouderwetschheid', die ons zoo schuw maakte voor idlie „nuttigheid”, doch de ervaring had1 onze grootmoeders, moeders en onszelf geleerd, dat al die z.g. nuttigheid neerkwaïm op het trachten te verkoopen van nieuwe vindingen, die in de praktijk geenszins voldeden. Feifelijk is dit nog zoo. Al staan we dus wat minder afwijzend tegenover nuttigheid, die we op het oog nebben', betreft niet nieuwe dingen doch normale dingen. Er is in allerlei Industrieën gebleken', dat die onbeperkte invoer van allerlei zaken wel uitstekend werkte voor het

omlaag drijven van de prijzen, doch dat de verschillende merken van een bepaald gebruiksvoorwerp meebracht, dat er zooveel) verschillende soorten waren, dat ieder wat anders ging gebruiken en bij reparatie? moest ontdekken tot zijn schrik dat geen reserve-deelen of onderdeden in het land aanwezig waren, zoodat een kleine reparatie veel geld kostte en zelfs een bepaald voorwerp geheel moest worden vervangen, omdat de fabriek niet meer bestond en de onderdeeden dus ook in het buitenland niet meer te krijgen waren. Men is toen op het denkbeeld gekomen omtrent afmetingen, schroefdraad, kwaliteit bepaalde eischen te stellen, waaraan bij levering moest worden voldaan, zoodat het uitgesloten was, dat geen vervanging meer mogelijk was. Men noemde dat normalisatie. Aanvankelijk was men bang dat daarmee een monopolie zou geschapen worden, doch al spoedig bleek dat ook het buitenland best wilde voldoen aan de gestelde eischen, omdat men in het buitenland oolk reeds een eindl gevorderd was met die regeling, die men „normalisatie" noemt. Aanvankelijk werden bepaalde maten voorgeschreven, daarna werden ook ondierdeelen genoemd en geregeld en ten slotte komt men er toe ook bepaalde vormen voor te schrijven. Men behoeft daarbij volstrekt niet bang te zijn voor een vervelendte eenvormigheid^ want de voorwerpen, waar het om gaat, zijn uitsluitend gebruiksvoorwerpen, waarvan we nut hebben, zoodat ment ons het aanvaarden gemakkelijk maakt. Een ingenieur, de heer Herweijer schrijft over dit onderwerp in het Maandblad van de Ver. v. Huisvrouwen en noemt al» typisch voorbeeld de melkflesschen. Hij wijst er daarbij terecht op, dat het bovendien nier alleen gaat om den vorm, doch ook om den inhoud. Toen men aandacht ging vestigen aan den vorm, bleek, dat zoogenaamde llterflesschem over het algemeen geen liter bevatten, hoewel men er toch voor betaalde. Trouwens er zijn nog maar al te veel menschen, die niet weten, dat een flesch niet hetzelfde Is als* liter en dat er dan ook In het bijzonder Hterflesschen worden vervaardigd en in den handel gebruikt. Ook de sluitingen zijn nagenoeg alle verschillend, waardoor dan ook de dopjes capsules of cartonnen schijfjes niet hetzelfde zijn. Zonals h met melkflesschen gaat, zoo is het ook mei limonade-, bier- en wijnflessohen, die alle verschillende afmetingen, vormen en inhoud hebben. Wanneer de flesch later niet wordt teruggenomen en dus geen nut meer heeft, zoo ars met likeur-, odeur- of luxe-fleschjes het geval is, komt het er minder op aan en treedt de fraaie vorm, die de aandacht moet trekken, meer op den voorgrond Toch 1$ er een tijd geweest, dat de flesch meer waard was dan de inhoud, toen de flessohenivoorraad in ons land te sterk was gedaald en de invoer van allerlei fleuchen feitelillk had oocehouden.

In hetzelfde artikel wordt ook de aandacht gevestigd op de electrlsChe spanning der verschillende stadsnetten, waardoor ge uw stofzuiger uit Amsterdam niet kunt gebruiken in den Haag en omgekeerd, hetgeen natuurlijk ook geldt voor allerlei andere electrische toestellen. Er schijnt thans ook de aandacht gevestigd te worden op het gesukkel met waterleidingkranen, op de uiteenloopemde maten van beddegoed, enz. dat in ziekenhuizen zooveel moeilijkheden oplevert. Immers als men bepaalde afmetingen wil hebben en idle gangbare maten van het oogenbllk zijn anders dan vervalt men in extra aanmaakkosten, welke de prijzen sterk venhoogen. Voorts mag er ook wel eens wat gebeuren op het gebied van sloten en hengsels van deuren, Men behoeft daarom nieuwe uirvindimgen, die op dit gebied' de veiligheid bevorderen niet uit te schakelen of te weren, doch men kan eischen dat de afmetingen en uiterlijke vormen ongeveer gelijk zijn. Wie een bijzonder veiligheidsslot wil nebben, moet verzekerd zijn van de soliditeit en betrouwbaarheid van het slot, doch wanneer we het hier hebben over sloten en hengsels, dan bedoelen we de sloten van kasten-, kamerdeuren enz. Nu helpt het niet of men al vaste typen van vormen en afmetingen aangeeft, al* het publiek ■iel TOMwerkt «m» aw$ vi$ ie

kwaliteiten en prijzen ven attertei andere, zeer zeker goede artikelen, uitsluitend bij aanschaffing te vragen naar genormaliseerde artikelen. Op den duur is niets zoo sterk als de wil van het publiek, waarnaar alle leveranciers zich na korter of langer tijd richten. Vandaar dat het ons altijd zoo verwonderd heeft, dat ten aanzien van de lange-rokkem-mocfe de dames, door niet te ikoopen, de mode -niet hebben -gedwongenzich te beperken tot zekere grenzen. Hdt kwaad heeft al grooter afmetingen aangenomen dan wij dachten, waarvan men zich overtuigen- -kan op mondaine soirées en concerten.. Toch zouden- we niet gaarne normalisatie van toiletten hebben, omdat we ten opzichte van- wat het oog bekoort gaarne afwisseling zien. LOUISE.

is het U bekend: Dat Delftsch aardewerk' al meer Hag 600 jaar in Delft gemaakt wordt? Dat er in Parijs 200.000 Russische bannelingen wonen? Dat zij daar hun eigen scholen en kerken het>ben, waar de oude Russische gewoonten bewaard worden? Dat Chtcago honderd jaar geledleiï 50 inwoners had? Dat de ongelukkigste stervelingen zij zijn, die meer tijd em geld' bezitten dan zij weten te gebruiken? Dat des menschen oordeel altijd zacht is, als het hemzelven betreft? Dat niemand zoozeer op de eerlijkheid van anderen rekent, als een schurk? Dat alles wat men niet veranderen Hgm, door geduld lichter te dragen wordt? Dat rijk te zijn een zegen, wijs te zijn een kracht, maar goed te zijn de grootste zegen is? Dat de vriendschap tusschen twee vrouwen maar al te vaak gebaseerd is op haar vijandige gevoelens tegen nummer drie? ^——gaa———a—mbimwi