Nieuwe Vlaardingsche courant

^ ■ " Eerste Blad.

Het is vanzelfsprekend, dat de huidige crisis een groot deel van het denken en doen der overheid beheersoht, ook al omdat de bestuurders van stad en land moeite genoeg zullen hebben de financieele eindjes aan elkaar te knoopen. Maar men zal zich toch ook moeten hoeden om deze crisis te gebruiken als een voorwendsel om alles wat maar eenigszins geld kost van de baan te schuiven en zelfs om de goede dingen, die geen geld kosten, weg te werken. We lezen ergens, dat een gemeentebestuur den bpuw van een abattoir, waarvan de voorbereidingen reeds begonnen waren stop zet, omdat er geen geld is. Maar een abattoir is een instelling, die zichzelf financieel moet bedruipen en dus practisch geen geld aan een gemeente kost. Uitstel van bouw beteekent dan ook geen bezuiniging alleen vergrooting der werkloosheid en dus meer uitgaven voor onproductieve ondersteuning. .In een andere gemeente weigert de gemeenteraad de bestrating goed te keuren uit bezuinigingsoogpunt, ondanks het feit, dat 75 pet. der kosten door een wegenfondsbelasting zijn opgebracht en ondaks de verzekering van B. en W.,-dat de kaspositie der gemeente buitengewoon gunstig is. In weer een andere gemeente wimpelen B. en W. iedere sociale verbetering af, met het motief, dat men alleen maar moet zorgen ongehavend uit de crisis te komen. We hopen toch niet, dat deze gedachte nu de algemeen leidende zal worden. We kunnen deze crisis niet overwinnen met alleen stevig op de brandkast te gaan zitten en steeds maar middeltjes uitdenken om zoo min mogelijk geld uit te geven. Dat kan de hoogste wijsheid niet zijn. We moeten natuurlijk zorgen, dat de crisis geen financieele debacles brengt voor de gemeentelijke- en rijksfinanciën, maar daarvoor zijin ook nog andere middelen dan het uitstellen van alle goede en nuttige uitgaven en het afschaffen van alle goede sociale maatregelen. Evenmin als we thans roekeloos mogen uitgeven, mogen we roekeloos be' zuinigen. Ook in onze bezuiniging moeten we B bedachtzaam en met overleg handelen. Er zijn menschen, die dezen tijd willen benutten om zooveel mogelijk afbraak te plegen op alle sociale voorzieningen. Laten we oppassen, dat we ons niet in dit kielzog laten meesleepen. De tijden ‘ mogen slecht zijn, onze sociale plichten blijven I bestaan en er zullen ook weer betere tijden komen, die ons dan ongeschokt in onze kracht moet vinden. Het behoud van de volkskracht lijkt ons een grooter goedr dan het behoud van wat meer of minder kapitaal.

v Duitschland kan niet meer betalen. — Het d land probeert om herziening te verkrijgen n Ivan den drukkenden last der herstelschul- ° den. — Fundamenteele meeningsverschillen v tusschen Frankrijk en Duitschland. — Het bezoek van den Italiaanschen minister van v Buitenlandsche Zaken aan de Vereenigde Staten. — Berichten, die niet al te veel hou- £ vast bieden. — Koning Alfonso van Spanje g door de Cortes buiten de wet geplaatst. — Wegens schuldigbevinding aan hoogver- z raad. h De laatste maanden heeft mien zich aan het fc jammerlijke schouwspel kunnen ergeren, hoe t Duitschland, dat tot nog toe krampachtige F zwempogingen deed in de meesleurende stroom van zijn schulden kennelijke teekenen van uir- p putting begon te vertoonen en hoe de redders r aan den kant den drenkeling aan draad-dunne s touwtjes juist zoover boven water trachtten, te F houden, dat hij te zwak bleef om den veiligen, oever te bereiken en te sterk om het te besterven. 1, Duitschland deed moedig zijn best om het vol F te houden. Het trok zijn schoenen uit om het F Jpeetrekkemd gewicht van zijn openbare uitga- r ven te verminderen en pompte zijn longen tot h barstens toe vol met de levensadem van zijn r belastingbetalers. Het mocht niet baten, Duitschland heeft thans openlijk erkend, dat

het aan het einde van zijn financieele krachten is gekomen ! t Vrijdagmiddag overhandigde de Duitsche c consul-generaa! te Bazel aan de Bank voor In- s ternationale betalingen het memorandum der r Duitsche regeering, waarin de Bank wordt ver- h zocht de in het Nieuwe Plan voorziene bijzon- r dere raadgevende commissie bijeen te brengen, p Onmiddellijk daarop werden aan alle leden t van den Beheerraad der Bank telegrammen ge- s zonden, waarin om machtiging voor het bijeenroepen der commissie werd verzocht. Bo- F vendien is de Rijksbank-president, alsmede de c gouverneurs van de Banque de France, de Bank c of England', de Belgische Nationale Bank, de s Bank van Italië, de Bank van Japan en de Fe- r de ral Bank of New York uitgenoodigd, leden ' voor de commissie te benoemen. Dit beteekent, dat thans officieel bekend i9 ' gemaakt: „Duitschland kan niet betalen!” Zoowel voor de annuïteiten ingevolge het Younigplan (de herstelbetalingen) als voof de F korte crediieten: moet de Duitsche regeering zich ' onmachtig tot betalen verklaren. C * . * Het is niet te verwonderen, dat het zoover £ gekomen is. Men1 heeft te lang gewacht met \ hulpverleeming aan Duitschland en aan den an- ( deren klant heeft men Duitschland’s herstel onmogelijk gemaakt, om' de bekende redenen: van ' wantrouwen en concurrentievrees! Reed® eeni- j ge maanden, geleden eindigde het rapport der \ financieel-economische deskundigen te Bazel , met de dringende vermaning aan de betrokken j regeeringeni „geen tijd te verliezen, om de noo- , dige maatregelen te treffen, ten. einde een toe- j stand te scheppen, welke het mogelijk maakt , financieele transacties uit te voeren, welke Duitschland en daarmede de wereld de zoo ] dringend vereischte hulp zullen brengen. , In de sindsdien verloopen maanden is de eco- ( nomische en financieele toestand1 van Duitsch- , land tot op het uiterste toegespitst. Ook iri an- , dere landen heeft de druk der crisis tot de ( meest ernstige verschijnselen geleid. Het is de , wereld in stijgende mate duidelijk geworden, , dat nauwere samenwerking nopens de verschil- • lende door den toestand opgeworpen financieele problemen vereischt is en dat zij deze spoedig in haar geheel moet aanvatten. De gedachte trad op den voorgrond, allereerst de adviseerende commissie bijeen; te roepen, waartoe de Duitsche regeering nu is overgegaan, tot dit voorstel besloten, opdat harerzijds alles geschiede, wat den weg kan openen ■ voor een gemeenschappelijke samenwerking der regeeringen! Duitschland probeert nu om herziening te verkrijgen van den drukkenden last der herstelbetalingen. Het is nog .niet bekend, tot welke regeling Frankrijk, Engeland en Amerika zullen geraken. Vooral in Parijs zal er nog wel wat over te doen wezen. Hierop wijst nü reeds de scherpe toon van de Fransche rechtsche bladen o.a. de Figaro, die het voorstel scherp-aanvallen. Zelfs neutrale bladen als de „Petit Parisien” verklaren, dat de Fransche regeering met het memorandum niet accoord kan gaan! De Fransche regeering heeft het memorandum laten passeeren, maar zal toch niet toelaten, dat het vraagstuk der schadevergoeding vermengd wordt met dat der particuliere schuilden! Er bestaan derhalve fundamenteele meeningsverschillen tusschen Frankrijk en Duitschland en de vertegenwoordigers van Frankrijk zullen alle middelen en al hun energie moeten aanwenden om niet door Duitschland, Engeland en de Vereeniigde Staten in de minderheid gebracht te worden! , Dit gaat dus al weer aardig (!) in de richting van internationale samenwerking! We houden het eerder bij het nuchtere, practische oordeel van de Londensche „Times”, die er terecht op wijst, dat de herstelbetalingen slechts gedaan kunnen iworden, wanneer industrie en handel in Duitschland weer normaal zijn! Eerste voorwaarde daartoe is herstel van het Duitsche crediet. Wanneer het Rijk in een positie wordt gebracht, waardoor vervulling bij credietverplichtingen! ónmogelijk wordt, zal elk land, óók Frankrijk, daar schade van lijden! De belangrijkste vraag is daarom niet of de politieke of de particuliere schulden den voorrang hebben, doch of men Duitschland wil toestaan, zijn ibetalingscapaciteit weer terug te krijgen! Indien een openlijk faillissement van Duitschland moet worden vermeden, zal men tot verlenging der eredieten op korten termijn moeten komen. De gebeurtenissen, van de laatste zes maanden hebben laangetoond, dat Duitschland het beschermde deel der herstelbetalingen niet meer kan opbrengenl * . *

Omtrent het bezoek, dat de Italiaansche minis- e ter van Buitenlandsche Zaken, Grandi, op het b oogeniblik in de Vereenigde Staten brengt, ver- r spreiden de perSbureaux over het algemeen be- d richten, die niet al te veel houvast bieden. In p heel veel gevallen beeft men slechts met geruchten te maken, zoodat het zeer moeilijk is g precies op de hoogte te komen van hetgeen er r tusschen Grandi en de verschillende Amerikaan- p sche kopstukken is verhandeld. d Intuissdhen weet de Wasihingtonsche corres- d pondent van de „Vossische Zeitung” te melden t» dat Grandi twee en een half uur lang met Hoover den Amerikaanschen Staatspresident, beeft ge- c sproken. De Italiaansche minister werd door h niemand begeleid en in Hoover’s gezelschap be-* a vond zich slechts Stimson, de minister van buitenlandsche zaken der Vereenigde Staten. Er v was zelfs geen tolk bij de besprekingen aanwe- s zig, daar Grandi vloeiend Engelsch spreekt. h Het onderhoud — aldus 'het bericht — moei c geleid hebben tot een zekere overeenstemming z wat de tactiek betreft, die men op de ontwa-

en dat zij, in geval van nood, diende te worden beschermd. Daarom, vond thans de felle moreele veroordeeling van den ex-koning plaats, die als het ware gelijk stond met' een tweede proclamatie der Spaansche republiek. Tevoren had Alcala Zamora onder geweldigen. bijval van het huis het als een der roemrijkste daden, der Spaansche republikeinen geprezen, dat zij den troon zonder bloedvergieten deden vallen en; een tragedie hadden vermeden door het vertrek van den koning niet te beletten. Daarop werd de resolutie der parlementaire commissie tot vaststelling der verantwoordelijkheden, waarvan wij den inhoud vermeldden, aangenomen. Van de indertijd voorgestelde veroordeeling van den ex-koning tot levenslange gevangenisstraf, ter vervanging van de doodstraf, welke hij eigenlijk had verdiend, heeft men afgezien, daar een diergelijk vonnis ‘toch niet uitvoerbaar zou zijn eni ook geen proces in den waren zin des woords werd gevoerd. o

Gulle financiers door den Minister op de vingers getikt — Grootere gemeenten, die zich zoowat alles meenen ie kunnen veroorloven. — Misbruik van macht in militairen dienst. — Om zich te onttrekken aan de verplichtingen tot financieele schadevergoeding. — Het toepassen van een paardenmiddel. — Naar het oordeel van den minister gevraagd. De hoogere colleges zijn er tegenwoordig al,s de kippen bij als het er om gaat de gemeenten op de vingers te tikken. En hier moeten wij den Minister een compliment maken in zooverre, dat hij zich nu niet bij voorkeur tot de kleinere gemeenten richt maar dat hij ook de grootere, die zich zoowat alles meenen te kunnen veroorloven, de pen op den neus zet. Amsterdam wilde twee ton gouds geven uit de gemeentekas, als een premie voor particulieren en bouwverenigingen,., die in den winter schilderwerk enz. aan hun eigendommen zouden laten uitvoeren. Maar de Minister heeft deze gulle financiers, bericht, dat hij dit besluit niet kan goedkeuren. Waarom de Minister dit besluit niet goedkeurt staat er niet met zooveel woorden bij, maar wie goed heeft geluisterd naar hetgeen er zoo hier en daar en speciaal in de Tweede Kamer bij de algemeene beschouwingen werd gezegd, kan toch dit hebben verstaan, dat de Minister het ongezond acht zoo hooige loonen als in Amsterdam tin de wereld van schilders en electriciens en andere gunstelingen van het collectief contract worden genoten, uit de publieke kas te stimuleeren. De Minister, die nog pas de loonen aan de Rijkswerkverschaffing in Limburg onder Horst-Sevenum en Wansum heeft vastgesteld op 24 cent per uur, d.i. f 12 per week van 50 uren, kan toch ook moeilijk anders. Ook al nemen wij ten volle in aanmerking, dat een. Amsterdamsche schilderheer of een electriciteitsjonker een 'heel ander mensch is en heel andere behoeften heeft dan een eenvoudige plattelander, die in Limburg met zijn schop den stuggen grond staat te verduwen, dan nog kunnen we dit begrijpen, dat daar waar het geld moet worden opgebracht door vrijwel dezelfde belastingbetalers, er naar eenige gelijkwaardigheid van de betaling wordt gestreefd. • * Een jonge man, die onder dienst moest, zei bij de keuring, dat hij in zijn jeugd asthmalijder was geweest. Dat heette direct een poging tot simulatie en goedkeuring volgde. Toen .hij onder het aankleeden volhield asthma te hebben gehad, werd hij nog eens onderzocht en volgde opnieuw de verklaring, dat er niets meer van te merken was en dat hij onder dienst moest. Ingedeeld te Amersfoort, werd hij ook daar gekeurd en 14 dagen in observatie genomen. Weer was er niets te vinden, waarna hij op zijn protest naar Utrecht werd gezonden om door een specialist te worden onderzocht. Ook thans was het slot: dienen en dat gebeurde dan ook van ongeveer 1 September af. ' In Amersfoort hield hij zich goed, doch nauwe' lijks was hij naar Deventer overgeplaatst, of hij ; kreeg last van benauwdheden. De dokter onderzocht hem nauwkeurig en stuurde hem met een brief naar Utrecht, waar hij een kwartier na aan: komst was... afgekeurd, s Na eenige dagen werd dit uit Den Haag be-

vestigd, waarna hem werd medegedeeld, dat hij onmiddellijk met groot verlof mocht gaan, mits hij een verklaring teekende, dat hij zijn kwaal Biet in en door den militairen dienst had gekregen of dat zij hierdoor is verergerd. De jongen deed dit en bezweek voor wat wij noemen misbruik van macht. „Oorlog en Vrede”, waaraan wij dit ohtleenen, omschrijft het aldus: de jongen werd door den Militairen Geneeskundigen Dienst gedwongen zijn verklaring af te leggen. En waarom? Om geld uit te sparen. Om zich te onttrekken aan de verplichtingen tot financieele schadevergoeding. Als ten minste de Minister niet ingrijpt. De jonge man heeft hem n.1. een adres gestuurd om alsnog steun te mogèn ontvangen. Eén passage van dat adres lijkt ons ongelooflijk. Daarin deelt hij mede: „dat hij in Utrecht acht weken is geobserveerd en aan allerlei proefnemingen is onderworpen, zelfs met één waarbij hem paardenfaecaliën in den' neus zijn gesmeerd o,m te zien hoe daarop gereageerd werd, trots het feit, dat op verzoek van adressants vader de hem in zijn burgerleven behandeld hebbende specialist het feit van adressants vroegere kwaal per brief aan den Militair Geneeskundigen Dienst te Utrecht bevestigde.” Wij weten niet wat erger is: 'het toep-assen van zoo’m paardenmiddel of het toelaten. Intusschen zien wij met belangstelling het antwoord van den Minister tegemoet. n .