XII
Straatzangers
3.
Werkloozen
Ze waren zoo grool en ze waren zoo ste»*!.: Ze hadden de krach! van hun lijven, Hun levenslust en hun dadendrang, En hun scheppingsvermogen, d«* dagen lang En de hoop zich-elve le blijven, — 1 De krach! en den moed om te leven. De wil om te zij» en le geven
' En op den steiger zongen zij Lustige liedjes, levensblij.
Ze waren zoo groot en ze waren zoo siert, i En ze gaven «Ie krach! van hun lijven Maar de zomer ging heen ' En de herfst verscheen, Dc winter kwam aan En hel werk was gedaan', En ze mochten niet langer blijven, Toon boden zij elders hun krachlen lc koop. Maar langzaam, langzaam vervaagde de b.op.
En van «len «-'-'i-ler zon-jon zij Geen lustige liedje*-, — dit was voorbij
Ze waren zoo gioo! en ze waren zoo sletk. ' t.laar wal Ixiat!,: tic kracht van hun lijven 1 Kv kwamen de dit* n van bitteren nood: Ze - hadden vuor 'vrouwen e» kiinl'ri n gen biaol!. En mocslen maar werkloos blijven Ze peinsden'op velerlei dingen: En zijn in do üü-al-n gaan zingen
Met smart in de harten zin-,"»» zij; --_- De lij,! -211 ,1-n .*.!
"Van alles wat. Wintersche Hedjes.". "Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij". Amsterdam, 1914/02/12 00:00:00, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 28-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022756:mpeg21:p005
"Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij". Amsterdam, 1914/02/12 00:00:00, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 28-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022756:mpeg21:p005
' De verbannen .!i!*.*>.:i!» «Jr. 'I.iii!» Mi ii..loi»i» luesnc-nni beeft in ->il'i'''^l h< t .«>»!!--«h.iuke|>j!i!,i ids" f. -.1 i:i*""*in:!i'.!.t en. I '.*-<.!'rüfl dal in de Uandoenllsclio „Expres". Hij is niet behaald van geestdrift gaan blaken voor hel yolk. dal hel zijne ovcrlie-.r-.chl. Ziehier wat hij schrijft: Hl keek mijn oogen uil, loen ik daar aan» kwam. lk verbeeldde mij een oogenblik. dat ik in een menagerie aangeland was. Die brullende hossende mans- en vrouwsi»crs n hadden in mijn oog niets menschelijks meer. lilel je voor een overdekte passage, inderdaad aardig versierd en overdekt mci vischnetten, hetgeen voor Bc!ievenin'*<.*.. een alleraardigst lokaal cachet gaf. Do we"en waren mor*..'*", want hel motregende gestadig door. En onder dl» overdekte passage lu<»i«.n «luizend,» f» nog eens duizenden menschen. Ik nia.il.le een vergelijking tusschen onzo volksfeesten ei» liet lenst hier. Dnder onze volksfeesten versla ik niet die, welkt» zijn op louw gezet door li't gouvernement, maar «lic, welke als hl Wiiro uit den boezem van hel volk zelf voortkomen. Daar hoorde ik menigmaal «¦einaskerde kaüiiiongmenselien li< ze zelf improviseerden. In sommige dier liedjes zal geest, anderen waren zclls zeer g«ied te lio< ut u. Maar liter! Welk <*en gei'stesitriiKx-tl»! Wolk c n totaal gebrek aan iiitl-ottitl'* !t<*il.n van zelf li «Iltclile nog maar niet eens t< sp!**.!ieii. Ik w» tlitiii* iiiiinnen in. I tiill!:>ii.l n van orait'.* «look op, arm aan arm hossen niet vrotl"* u, in wiet* loswapiierendo haren lit*aiij«lin!i'n waren gi'V.oeliten. Ik g< !o«if, neen i!. *>'-•< l z< ker, «lal onze .lavaanzeln, vrouw-n ziet» zinden schamen, zich 700 aan te stollen.
Was er voor de.?>» bij/oiKh r«- geleg nlieid th'^l l 11 bij ui!.-.!-.". li:jzoi»l-rc g< 'e^'< tilu itl, geen enkele man lc viitibn onder (leze bijna zc*»«n niiilio'ii Nederlander.*!, di«« d«* giivc b zat «-en li>*«l te !i*./.e-.1--n. dal zijn medeburgers i>i>:.l.cn kun, «lat zoodani!' was gel.oii!>ii»ii> «rd. zoo friseh «ti heliiKioi van wijs en m:lotli.e. «lat men hit :>.s bij lor.verslag in ?cl» «i>n:im en daardoor uiting gaf aan hot grool»» en Heerlijke gevoel, dit een herwonnen vrijheid moet doei» g, liore'i worden in «lo borsten van hen, «lio ziel» een «ler n.eot vrijl.'adsii'ii.i.ei'tle volkeren iniemiiu vin «Ie «--he,*!.? wcr.^»!-/
.'«lijn let'.aehlen waren ver weg. bij mijn volk, «1 il «'«il. <':t lees! nxtle turft moeten" vici->»n. <*>,!> hel waar is, «lat «Ie vrijheid noodzakelijkerv ij-e t^n gevolge heelt, dat ni.nsi.lien zich zoo 10l hel dierlijke verlatten, dun lij mijn volk behoed voor «Ie Vrijheid! Daarna kwam ik le land in een cl,i*i*.!eli"k geliüclonlhoiiderzkulee. waar ik mij een kop koffie bestelde. Np de wanden spreuken en nogmaals spreuken; de Heet* «lit en «Ie H.xx dat. Ik zeg «fat niet om ,„- nselteli le kwets.-n in hun godsdienstige overtuiging, maar omdat ik gekwetst werd in mijn geloof aan een Itociji-re en l-ejnc mat-lit. Wan! hel ««'dra» van dc bezoekers in dit christelijk koffiehuis was in het g. heel niet in ovcri>.l>stclnn>ing m«t het» ge- n «laar aan tle muur llvellioecii sl..^ I i-den hel „Mme. meun lek'l usiti-Siti" 7>>n s**!,r: !'.«->!,
Dii'i'-.elin!"'! li:t'! 1t0'1.,-n kinlielv ,„et nu id» n l,'j zich. wie «I- tli-tüj'..* lusten uil «!»> oef-t >» .siuaken. g!'«! n zou il; li ma z«'!'>n, sto: inib-n b nneti ,iiiki ii cvii <*! g!!!'- !! er liiiss-li'l weer 111 «¦ op .s-r.!,,!. In «"ei! «lli'! ij; Is we.» «..üi .'iin i.!, l- i.üil. > .->, ! ew»:i*il, tl' /-,!» •-«ie,!, /.*'.«. li
I!' kwam !,! <|.-itkti> t >t lt:,:! ¦-.]¦• 11 '. «..IC
! viilx, !.;!,. ! ,!--,' ni«t>,>'!! ,i !,,,„ !»<,. Si-liaviti': !i> llt'!!»- «iveient'ti D.tl zou eu» naliot:::.,.- i-at!,., -/iiii.
Onbewust /lllil II wij wel wal van hen live-*' neni! n. .Maar hel kwanlüm !tt
"Hoe auderen zien.". "Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij". Amsterdam, 1914/02/12 00:00:00, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 28-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022756:mpeg21:p005
111.
Xetll«l!jK»n in Vlij-!»!.!-!»*.. Hierboven bleek »ec«l« dat het aantal kerkelijke stemmen, uitgebracht op «lo kandidaten der koalitie met 4.2 p(X tteeg, dat zij nog 16.341. 10.L Z'^'** van de in totaal meer uitgebrachte «temmen voor hun rekening namen. In «leze winst zijn «le beide katholieke nlovineien Mocht*» voor 22t*-S stemmen betrokken. Dat maakt do zaak nog merkwaardiger: ondank»; den l!el>.igen aanval zoowol uit de bonigeo»le al» uit het proletariaat op haar gericht, ondank» de alapliuttring in het burgerijk deel van haar kiezerukorp-i, die eenigo «iuizouden van do rechtl-che kiezer» naar do laatste kolom deed verhuizen, weet de kualllie zich niet Alleen te handhaven, maar gaat ze in do tien niet»l.atl»oliekv provincie!- nog ruim 13.000 stemmen vooruit.
Dat is het verschil Ittüsclien haar nederlaag van 1913 en de liberale nederlagen van 1901 en 1909; in 1901 vielen die (zie de cijfers van Mr. Honger in „Het Volk" van 19 Augustus) terug van 167.744 op 148.686 — in 1909 van 216.290 op 197.361. De kerkelijke partijen zljn niet als de vrijzinnige 1»» haar rampjaren ingezonken, maar overvleugeld. Wanneer de koalitie zich in de buitengewoon ongunstige positie van 11*13 zóó weet te handhaven, over do «xeheele linie haar kiezers zóó prachtig in de hand blijkt t» hebben, dan beteekent dit, dat haar automatisch de meclderheld weer toevalt, wanneer de vrijzinnigen in 191? inzakken als in '01 en '03.
Doch ook al« haar tegenstander» hun macht nlet meer dan op peil weten te houden, dan nog blijft de koalitie meester van het terrein. Gunstige en ongunstige jaren dooreen gerekend, stijgt het aantal kerkelijke stemmen na iedere regoel*l»«riode met 30.000. Alleen blj de slappe verkiezing van 1901 gingen zij achteruit en wel «net 21.844; 1905 bracht dat weer volkomen lu 't reine door meer dan 100.000 «temmen winste.
dla Juni 1913 zullen nieuwe hulptroepen geformeerd worden; als men op <*«"n ding gerust kan zljn dan is het hierop, dat de reserve van vieren een half honderdduizend «neer dan v^jf-en twintig jarigen, dio in 1913 niot op de kelzerslljst voor» kwamen, op geduchte manier zal worden aangesproken. Elk jaar, vooral vóór de periodieke kamer- of «taten verkiezingen, zorgen haar organisaties ervoor, dat de mannelijke geloofsgenooten van 25 jaar en en ouder een formulier ter onderleekenlng wordt voorgelegd. En wat op deze wijze bij hel kerkelijke kiezerskorps wordt ingelijfd isvoorhetovcigroote «led onbereikbaar «n dus onaandoenlijk voor de propaganda der tegenpartij'; het gaat «temmen tilt hetzelfde plichtsgevoel, waarmoe 't Zondags ter kerke gaat — en evenmin al« het er over denkt eens van kerk veranderen, komt het in zijn hoofd op een ander dan den olNcleelen kerkdijken kandidaat te stemmen.
Do Kerkdijken hebben het voordeel, dat zij voor hun menschen het algemeen kiesrecht vrij wat meer benaderen dan wij; dat «Ij hebben een trouw kiezerskorps, minder afhankelijk dan eenig nnder van de politieke stemming van het oogenblik. Zelfs in de distriklen waar haar tegenpartij de grootst mogelijke aktlvlteit ten toon spreidt, voert de koalitie haar kiezers met minder inspanning in verhoudingsgewijs grooter getal naar de slembus. Kernen wo als voorbeeld een der dist» lkteu waar door vrijzinnigen en soc-dem. het mogelijke gedaan is om hun mannetje*! naar de stembus te brengen: Enschedee. Zelfs daar is bij een vergelijking van het aantal opgekomen kiezers in do drie meer stedelijke en industriecle met die der drie plattelandsgemeenten, die in nieerdetliold kerkelijk zijn, in do laatste nog een duidelijk merkbare trouwer opkomst lc kouittateeren. Kolom A noemt het pet. opgel-omen Kiezer», kolom ll het pet.; dat hiervan kerkelijk «temde: A. N. 91.5 «e.5 95.8 38.1 93.5 38.2
kliiüchedoe Hengelo
Louueker
Dldeuzaal Losser Haak» bergen
96.3 73.7 97.0 71.1 98.2 67.0
Uit de «taal, die do verhoud!,igüeijlcr*! van in elk «ler gemeentengroepen uitgebrachte l-temmen bevat, zat blijken dat de kerkdijken een platteland»» partij Vormen In dien zin, dat in elke provincie eu elk distril-t hun macht lu de stedelijke gemeenten veel geringer iv din op het die gemeenten om gevende platteland, Het I» buitengemeen op» vallend, «':>', zoodra een deel «ler bevolking in een stadje of een dorp, zij het ook -docht*! in een aantal van enkele honderden bijeen woont, waardoor hot meer met elkaar c» de buitenwereld in konlakt kom!, en er van eenig politiek leven, hoe gering ook, kan gesproken worde»», de Invloed der koalitiepartije» op dit groepje vele procenten geringer ia dan op de in do onmiddellijke omgeving verspreid wanende cigenlijko plattelandsbrvolki»g. Vergelijken wc den uitslag der elomdistrikten ln die i'emeen'.en vut» het distrikt Ooetinehen», die meer «tan een stembus hebben, onderling, dan blijkt het volgende pOt. der Klemmen in elk «lier stembussen te zijn uitgebracht op «len kerkelljken kandidaat, Piet van Vliet:
Doetichem (stad) , (ambt) 25.» 51.2
Lelhem (dorp) „ (buiten)
48.3 62.2
Gendringen (dorp) „ (buiten)
€9.8 84.3
Aaltou (dorp) . (buiten)
62.7 62.8
I^lchtonvoordo (dorp) 85.7 , (builen) 99.1
Winb'.erswijk (stad) 19.6 , (buiten) 25.3
In alle gemeenten heeft he! politieke klerikalisme op het land tien, vijftien procent meer invloed dan in het dorp of het stadje, «lat het omsluit. Naarmate de plaats grooter wordt. Is hot vcrhott» «.ingscljfer der kerkelijke «temmen kleiner; met hel grooter worden van het stedelijk deel drukt het krachtiger zijn stempel op de plattelandsom» goving en daalt ook daar de invloed der kerke» lijkeu. Zelfs de dorpslucht het klerikalisme gevoelig aan. Waar, als in de «tad Utrecht do reehtsehe partijen nog over 43.7 pet. «ler uitgebrachte (-'.ommen beschikken In een stedelijke gemeente, wordt dat veroorzaakt door de sterke aanvulling der stadsbevolking met elementen uit het platteland, dat voor bijna 70 pVt. rechts stemt, ln dezelfde gunstige omstandigheid voor de kerkelijken verkeeren loeiden en Ilotterdam. Opvallend is dat in de minder groote sleden, die niet zoon krach stroom plattelandsat-belders tot zich trokken, «vaar dus de bevolking In baargelee! zich beter heeft aangepast aan het stads!»'» eu, liet ver!ioud!ng*>cljfer der kerkelijke stemmen vaak het hardst 'terugloopt en de absolute stemmen*.- het minst to beteekenen heeft.
De kerkelijke partijen in di* nlct-katlioüeke provinclcu zijn geen burgerlijke partijen in dien zin, «lat zij in hoofdzaak zouden steunen op de veel of wat bezittende klasse, Haar vertegen» woordigers in Hamer eu gemeenteraden mogen in haast alle gevallen vHandelijker staan tegenover «»OXIXttI.X.
A. B. C. D. Totaal
»UII.BI.^XN
u. c. D. Totaal
NltNV^l..
8. D. Totaal
OVUlll^sll.
N. o. D. Totaal
lilil.l^lll^Xi»
A. B. C. D. Tetaal
vtmoüvot.
A. B. 0. I). Totaal
IVU»IlI> >!<»>«
ZD«UNOI»I.^XO. Tiliiil
e. u. Totaal
ZEELAND.
U. C. Ü. Totaal
»»«««!» Ult
U. l). Totaal
1.131 UU.
B. 11. T.taal
«ET I.AIVN.
A 15. C, I). Totaal
de eischen der demokratic en «1 arbeidersklasse dan die der vrij*' !e belangen « i**>!!'',eii, — v
de middenstand en de bourgeoisie b.-nit slee! een minderheid achter haar.
De dil.trikten, die dc 'koalitie in de grooto sleden verloor, waren arbei'lers listrikten. In «le distrikten met gemengde *,tads» en plattelands» bevolking woont de bourgeoisie en de middenstand, dio er — enkele groot Indnslricele gomeenten uiigezouderderd — den politieke» toon aangeven, in de groote ei» kleinere sleden. Haar gemeenteraden zijn. ook in overigens overwegend kerkelijke disirikten. in groote meerderheid vrij» zinnig. Wat er aan kerkelijke stemmen wordt uitgebracht ziju in hoofdzaak arbeldersstemmcn.cn venter stemmen van «lat dccl der kleine burgerij, dat Dr. Kuvper bedoelt met zijn .kleine luiden", de op de» grens der middenstand levende kleine baasjes, winkeliers, o. d. voortgekomen uit de I KEKKE' V 1.1.21**.» « l, . r i ...,._,._--j lijken liini-x *** "' "' r' j <*>>>.l-ll'-l'. ! I«0v j 1011 l IJ l9«0 > una ! 19«>9> lui» >! lvo»^ wia 317 27.6 612 4-10 171 28.1 — 1.4 18 9 15 f. 44 0 414 37 1 430 — — 29 4 218 29 4 .9 4 41.2 41! 4 — 2.4 4»».4 33.0 35 1 3H7 24 5 28 2 — 2! 30.0 «1» 4 38.4 37.8 25 0 UI.O — 18 85.7 318 30 313 27 0 366 _ 1.3 60 8 46 1 2.1.6 25 6 23? 284 — — 49 0 42.0 2'! 3 1.68 24 7 28.8 ! — 24 47.3 4,».0 278 2..4 21.9 30.0 — 2.1 i 413 36.4 461 40.9 126 22.7 — — i 28 0 26 4 65 3 56 4 C.7 17.2 — — j «1.1 28 «0 0 02 0 8 0 18 — — j 41.9 8-92 34 2 32 3 2*9 27.9 — 1.6 f 5 6 53 6 :;-.-*- 27.7 121 15!» — 3.7 02 0 1"'..4 30 6 210 7,6 93' — 13.3 I 0-1.2 49.5; 32 O 2.-» 7 12 8 10 0 — 8.2 1 45 2 38.9 33.5 36.8 16 3 24 3 — — 50.0 42.1 35 li 375 1»4 179 - 26 47.3 370 2-,? 262 185 150 85 218 I 07.5 515 51.2 24 3 5.3 7.5 2 0 13.7 jooo 4» 2 27.7 2**.l 0 1 117 2 0 11.0 48.3 43.7 34 6 30? 17 25.6 — 0.1 50.4 3>*,.5 Sri 6*2? 110 8.8 — — 50.0 8.10 193 2.;? 83 11.3 22 4 23 0 87.4 65. 1 9.9 29.5 13 1.1 1.4 43 «4.7 51.3 23 32 2 0.2 12.4 2 8 4 1 36.4 80.0 373 31.8 25 7 373 '0.6 0.9 46.4 25? 35.2 33 2 172 253 1.2 68 416 39 2 39.0 425 112 166 22 1.8 48.7 44.! 42 2 4'».1 7.7 132 1.4 2 6 42.1 30 c ss 0 H.V. 18 't 200 11 2.1 4!-,.? 36 6 38.4 34 3 15 fi 27 5 0.2 1.7 519 46.7 34 3 34 0 13.8 181 — 12 60.1 64.8 323 33.0 6.6 92 11 3.0 «3 9 67.2 32 3 34.4 3 8 7 0 — 1.4 04.0 40 3 33 3 31.2 10 0 3.18 OH 1.7 47.7 37 44 41..6 7.4 164 — — 47 41.3 424 4..l 6 0 69 4 0 3.7 612 49.3 395 434 28 34 4.5 39 01.0 40 3 40 8 41.7 4.0 0 8 3 7 «2 71.1 616 68 C.2 13.4 120 87 172 94 5 91.0 25 2.8 18 19 1.2 6 3 81» 8 83» 3 3 3,1 4 2 4.3 2.7 8.2 716 639 96 69 188 17.4 — 11.8 «88 77.2 0.6 OU o*< 20 98 200 83 5 73 0 2.3 2.4 4.3 0.8 7.9 17.9 416 84 2 38.2 33 5 19 9 31.1 0.4 12 496 43 2 31.7 30 17.6 217 1.l 4.5 49 4 42.8 330 350 13.8 16.7 3.8 65 64 1 55.9 26.1 26.8 7 9 1118 1.9 6.5 03.5 47.4 20 29.7 12.7 IN, 1.3 4.9
arbeiden-klasso of onttrokken aan het platteland, waaraan het door zijn bedrijf nog «aal. hcrrinnerl. De kleine en grooto bourgeoisie is, behalve dan in de zuiver agrarische streken, in grooto meerderheid vrijzinnig. De vi»rontler»<>gcv>l,'ikt«>n, waar de bourgeoisie een belangrijk pGt. der stemmen uitbrengt, en vertier iv die gemeenten, waar de dmngem*,!*» veel »te».*«-r vertegenwoordigd is dan in andere. Onze -.tcmmcnwitist I» er onbeduidend en kan builei, beschouwing blijven. Bl' .1. .uu- . _. [ 11! . . " .".. L» Vrijzinnigen Kelkelijken 1909 | 1913 190» 1913 voorn 309 637 642 611 Leest 76 281 449 649 De Rilt 110 3»! 188 226 Zeilt 47? «63 627 650 Doorn. ..... 93 33? 196 159 -lotaas".'' ."^ ÏÖÖTJ 3313 | 2000 2103 Landveort .... 203 32? 1 130 135 Zloemendnal . . . 281 36! > 111 140 vverveen .... 99 206 I 266 262 Vogelenzang ... 30 67 ! 103 111 letaal .. . iÏÏiT 943 il 610 661 Juist i» deze gemeente» blijken de vrijzinnigen «leb van bijna alle meer uitgebrachte «temmen te hebben moester gemaakt. Dat de kerkdijken »ich slaande hielden dankeu zij waar*>ehijiilijk aan de vestiging van gewezen platteland-! arbeider.*» eu aan bun ki»zer*!kweek uit de groote reserve kerkelijke arbeiders, dio eerst uu goed aangesproken werd. Waar zij daartoe minder In de gelegenheid weren, in de groole sladiidiülriklen, welker aau!»! kiezer» niet noemenswaardig toeneemt, wijl bet proletariaat er uit verdreven wonlt naar de builen» wijken daar is de winst, en een zeer beduidende, aan den vrijzinnigen kant en gaan de kerkelijke»» absoluut achteruit. Lu dat geval verkeeren de volgende vier dis» trilden, waarvan alleen den Haag Hl een be» duideiiden aanwas van kiezer» heelt — maar dnn ook bijna uit*.!uitend van kiezer» uit de bourgeoisie. Amsterdam VI 176? 25-17 207? 1735 Amsterdam I 1862 1944 1400 11*-i6 's (i raven bage 111 4l>0? 6:,-<0 2716 2-->ó3 Rotterdam 111. 2097 2521 2048 1731 l^iMll's' iï3iïj~ j*^2il* 7500" Stel hier tegenover de aibeidersdistril'ten in die groote steden: Amsterdam 111 250? 2618 217*2 2781 , IX 3792 3655 4616 5619 Den Haag I 19t-i» 2097 3036 3682 Rotterdam I 2162 2246 3341 3605 ÏÖ440 Ï05Ï6 iIÖdl" '15587' «n bet meer bourgeoisdistrikt Utrecht I, waar onze kandidaat von 961 tot 1548 stemme» steeg, naast het meer proletarische Utrecht 11, dat we ep de kerkdijken veroverden, bij een «tijging vau ons stemmencijfer van 1202 op 2668: Utrecht I I 2392 I 3569 il 3341 3688 . II I 1228 I 1612 II 2644 3522 Dan blijkt, dat, als uit verkiezingscijfers iet*» kan besloten worden omtrent een ziel» wijzigende gezindheid der bourgeoisie ten opzichte van de belde burgerlijke politieke groepen, het dit weet zijn, dat de concentratie er in 1913 lu geslaagd is een belangrijk grooter deel «ie»* bezittende klasse naar de stembus te drijven e» vrijzinnig te laten stemmen; dat de kerkelijken zich tegen de»**» verhoogden druk door de bourgeoisie ep haar uitgeoefend alleen staande konden houden, waar het he» mogelijk was het kosilitleleger te versterken «net nieuwe kiezers uit de arbeidersklasse; dat do kerkdijken achteruit» liepen lu absolute»» zin, waar hun dit onmogelijk was — ma.w., dat, all een noemenswaardig aantal dourguoiskieiers van politieke belijdenis veranderd is, de afvalligen aan de rechterzijde gezocht moeten worden.
"HET VOLK. TWEEDE BLAD. Vergelijkende verkiezingscijfers.". "Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij". Amsterdam, 1914/02/12 00:00:00, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 28-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022756:mpeg21:p005
„Och, wat c n aan!!--, snoezig !„:i-i>-l:o is dal." ?<-i «I-» jii'sliitl-V van «Ie •*•-.». liiixelioiil. toen /e bet net uitziende, blo"-nc- l.er.U « „naar' sel,„<>! /:,<* binnen l.lt,»z»et,. ltet kleine I.ei>Hie l^,^ ,-i» -?,, /,n«!el j!.j<-> uil Even v.acht.'ii; stiai.s vrag.n hoe lnj b.,:. dacht jus 'lixn allen lx/ii* waren. gin-* «I. j,ill.,,ttw. «li>, zoo veel van haar kiiKl.-rtje^ hot! naar haar nieuw!* vriendin! en r^-..--,./.cg «ons, k!ei!l„En hoc !»->',' inxi-s
Gen ttttlwoord. Dat had hij blijkbaar nooit gehoord. '«laar antieren wisten hel. „Ons Hevcln-er, juffrouw," klonk liet spoedig Uil sbuurmans mond.
..Zoo, zet jur. die hel geval nie! recht snaplo. terwijl ju! Nos dacht over dezen vreemden naam, z,».-*! ci'n der kleinen: ..Itiilroiiw. Onze lieve Heer is in den heme. " , N< n ju'lronw, dal kan niot." zei oen alitlcr* ..hij i*. in ,V. In en koets is hij we iz'ibrael»!, en tlaiiri!>.<' kan je loc!» niet naar
d. B.
"Lit de school.". "Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij". Amsterdam, 1914/02/12 00:00:00, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 28-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022756:mpeg21:p005
In en /iii'lll» land.elie gettiecnl woont «t» lüixlelsiiiiii. tl,.* ,s,!i'ei. lijd gel^ 1, n be! g luk be 11 -. !>ad veiKijil l«.* winden ml «1 7 !*, Ixioslc «.au en /om,. 11 ¦"rijp-.'.ijker.vij/c. <.',.„i"li! bliid.schap, en /oo.ils jolige «.idef». /i'tit. wilde, hij ,»».'» gaarne zoovel !ii!i-.'-bjk iticlillniilrllet!! daaraan ge.en. Daarom kaart- ,i g. drukt niet hol b -richt, «la! tien geboren v.a-, -*-.*» zoon «'''-':'!'"> >->. «lal was .-a m....,',! 1. geval. ' .>1 aihe r bad i-oom^'b-. en piol s!.!.i!>.cbc k a'i'.cn en om na |*.-i.!eii I- !*e.i.*--.*.*. zomi hij ai.ll zjn rooms.lic klanten ven kaart met den naam l'elrits ,11 aan zijn prol. sli.nlsch** e*nn dito mcl «1.-n naam l'ieloi*. Al*, men zoin'-f nu late* vraagt: .Wel. jon::«'ii. hoo heel jij?" «lan 7a! deze melen alll*'«i<„,leii: .ra, zit i 1, «lal ligt er l-an. bent u rooatseli. «lan lx*, l ik l'elnis. ma !• b. til ii prolcstatit, «lan heet ik 1 iC't 'V
H c c l «I s p r a a I*. — Ik bon vanmorgen van hul, gegaan londcc Ci!» cetil in mi, 7>a!.. ' — Hoe k.vain Wat 700** — i» Wc. Bi i «iii^l. Ik vermoed, dal müa vrouw er de hai'^ in heen g«h^l.
"Een vinding.". "Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij". Amsterdam, 1914/02/12 00:00:00, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 28-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022756:mpeg21:p005