m/T Onze abonnee» «ljn GRATIS verzekerd tegen de geldelijke gevolgen van ongelukken en wel voor: lMN..i..,..°»«°jW-^ {i Rfi b«"«»s fBB "^ 'T,a* f 15Bii"""»ï,n f 5 fl ""-•>'- f2O •""'•- f S ÏO".--"»Hd J UUUU invaliditeit | tUU lijden. | 6UU vott qf m. ilü J duim. BüU «anw(Jsvinßir. lIU andertnïinßer. I I»U duitnp ILU WiJBvinßer. I ü andtjrBn vl„a„
Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij
- 13-03-1914
Permanente URL
- Gebruiksvoorwaarden
-
Auteursrecht onbekend. Het zou kunnen dat nog auteursrecht rust op (delen van) dit object.
- Krantentitel
- Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij
- Datum
- 13-03-1914
- Editie
- Dag
- Uitgever
- Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP)
- Plaats van uitgave
- Amsterdam
- PPN
- 83308013X
- Verschijningsperiode
- 1900-1926
- Periode gedigitaliseerd
- 1900-1926
- Verspreidingsgebied
- Landelijk
- Herkomst
- KB NBM Mfm MMK 0032 [Microfilm]
- Toegevoegd in Delpher
- 20-11-2013
Advertentie
Advertentie
B VVo^^ I Gelderschekado hock Stormsteeg, I f Ontvangen dc Xl«*."U«.-**!»«*. STOII «X fl fi voor bet «n. Xi li<»«i>. I I 6racfB foomid COSTÜMES. >ll,li»l!l dessins. >
Een merkwaardig exemplaar.
Mr. Aidberso, dc l*«ke hoog^n-ier,! r van d: Kath. Sooi.do Aktie, tevens booltb-etl.ikleiir van het „Kalb. Soc. Weekblad", is en hlijil loch een merkwaardig exemplaar van een soeiaalpolilikus.
• Soms geeft hij blijken van sludit. en vim een belezenheid waarvoor men rospekl zou kunnen krijgen, doch dan zorgt hij zelf er als do weerga voor dat jo 't we****** radikaal verliest. Zóó in-klein loont do hooggezeten meneer zich in zijn opvullingen, zóó piele-p.tilerig zijn 2'n knepen waarvan hij zich in hel debat bedient.
: Wij hebben onlangs, bij een feestelijke geltg'iibt-id, bel lO jarig be-taan van zijn Kalb. 3oc. Aktie, gowezen op de onbeduideiiheid van den invloed van dio „aklio", niet!, genslaand»-do groole poeha waarmee de zaak wordl gedreven en het reklanie talent waarmee 25 dc gunst on dt> inikomni-.iid.ilit**- hoopt to krijgen.
Tijdens liet beslaan van dio aktio is do katholieke partij g/rdni^nilo ?>/< van de 10 jaar de grootste en tl-? invloedrijkste regeringsparlij gewekt, ze heeft een prachl-gelegenheid gehad om sociaal werk te doen. Wal is er van terecht gekomen? Hoe is hel lu dien tijd' gegaan met de kalholieke* vakorganisatie? Hoc met bet andero sociale werk / Wat hebben de geweldig.) bc omen, «»>>gezel in de katholiek-sociale weken, uitgewerkt voor wal In-treft hel sociaal voelen onder do kalholi ke bourgeoisie.' Kortom, waar is het resultaat? * l-*en feest van onbeduidendheid hebben wij toen do vi'iing genoemd, en wij meenden <.n Niecn^i', gezien de feilen, tot deze kwalilikalio recht lo hebben.
Natuurlijk waren Mr. Aalb rse. «n zij aanhang over dio kw.ililik.ilio nit hun hum. Zelfs de „Maasbod*, Uie .loor do week niel lot zijn aanhang behoort, stak voor deze Zoudagscho gelegenheid bare beschermende hand over hem uit, al was het misschien maar omdat dit door Mr. van den llicscn zóó bewonderde blad, er een goede gelegenheid in zag om op „Het Volk" le schelden, een bezigheid waarvan het vrome orgaan nooit le veel kan krijgen. ,
Wij hebben, loei» de beele vaste en loss**, aanhang op ons lostrok, nog eens onze inzichten verduidelijkt en onze meening gehandhaafd.
Na een paar maanden komt Mr. Aalberse er nu in bet „Kalb Soc. Wbl.' nog eens op
Thans naar aanleiding van dn bescbrijviügsbrief van ons kongres.
Daar staan eenige punten op, In-liflzende voorstellen in zak*- arbeitlersontwikkeling en propagandisten opleiding, voorstel!, die iiiling geven aan do v^.lzijtls gevoelde behoefte, aan socialistische outw-ikkelingsgeleg-iiheitl.
• En nu trekt .Mr. AAalberse in zijn „Kath. Soc. Wbl." van loer, en konstateerl: Wal do Kath. Soc. Aktie reeds lang deed, tlat wordt nu in de 8. D. P. pas voorgesteld, l.n liccl fijn en beschaaf,!, klinkt het:
,Daar slaan nu dc rooie bluft* rs in hun vieze bemint!jes te pronk!"
Wal dal beleekeiien moet, mag Joost welen. Hoeft tic K. S. A. zoon massa propagandisten opg-1 itl / Waar zouden zo dan gebleven zijn? Wal doel men er mee.'
Do K. S. A. bevN drukwerk uitgegeven, o.a. twee millioen vcrspreitlo vlugsthrill n Dal is allich! cc» derde- of e:n kwart van wat de S. D. A. f. uitgaf.
Maar «le heele ?>!>>>,, l.ing is te do! om los te loopen en tl- korkltisi,*, «lal wij nu in onze beiiim. Ijos staan dom* «lio opni >!>in!<, is om te gi* reu.
De h,,r Aaiheis^ haalt er ook Domela *"-..*'»iv> iihuis bij Die j-ar lo - tl.-t de K. S. A. ijverig w,-»!>». Dj,- is zoover.' eerlijker da:, wij. Dil lat! ,!,- !i,!>!'^ii wij mi al ..*,:» va ik g, li.-tird van alle nitigelijl.en kapilalislistheii k.ml. dal weten wij ni, zo,, zuchtjes aan wel. Dal de heer l'*-i!i.'!a tl,; K S. ,*.. al-.* voor!» .hl s! >.'•* aan zijn lut'lj s. kau l, st.
Doel, wij hadden het niet over het papier «lat is volgedrukt, en do speeches die zijn afgestoken, en do film-, dio zijn vertoond, wij hadden het over In l resultaat.
lm dat is dat do katholieke partij in ons land, zoo va als vóór tlo K. S. A., een lenl.-lionairo Iroep is gebleven, en de katholiekstreken voor de arbeiders de beroersto van. 't lieelo land.
Zóó is bel, en zóó blijlt liet, totdat dit* arb'id-rs zich lo; ma!, n van do gelijkgeloovige kapitalisten, die. hun voilig en harteloos uitbuiten, veiliger eu harleloozer naarmate hel «looi der K. S. A, de kath. arbeiders van h-1 socialisme al te houden, ijveriger wordt nagestreefd.
Maar mcl dat «l blijft Mr. Anlbor*-» een merkwaardig exemplaar.
Om de wet van Treub. EERSTE BLAD.
Toen iv de krisis dagen vun den vorlgen lomer, Dr. Bos aan de 8. D. A. I*. een drietal ministerportefeuilles bad aangeboden, juichte tic „lakkei", het orgaan van don vrijliberulen «i«vr .>lanasscn, dit toe, voor Zoover een boer. tlie kiespijn heelt kan juichen, en beloogde, dat Ou de S. D. .X. P. zelf zou loeren, en hel aan do arbeidersklas»: gaan verkondigen, „hoe beperkt het kunnen van don staatsman is". We], als -bet op hel wegsmijten van geld voor oorlogstiitgaveii neerkomt, is hol kunnen van den staatsman niet zoo beperkt; en wat. denkt de boer Mauasscn van oen Dreudnouglil» vloot? Zou een staatsman dat niel kunnen?
Het hangt er maar van af, wat men wil. Do heer Manassen wilde, dal de 8. IX A. P, zich zou voegen naar de inzicht en omtrent het Itunnen vun den staatsman, die heersenen in. vrijlibcrolc kringen en in dat geval zonden "wij thans staan te betoogen, dat do wetl^olijl-*. "moet worden u!lg>*voerd, en loyaal; dal er van dc 1.11.UW miliciens geen enkele kan worden thuis geilaleu, dal de oefentijd mcl geen dag kan worden verkort, en dat niet alleen Indic, maar ook Nederland ler zee moet gaan Itonkurrceren met Engeland, Duilscbland, Japan «n de Vcreeidgdo Stalen. Maar, zouden wij tevens moeten beweren, voor bet opnein.'n van •de bcdec-lden iv do ouderdomsrente is geen geld, o, heertje! het kunnen van den staatsman ls zoo beperkt I
Wij zeggon nu precies hel tegeuovergesl^do; Viaar daarvoor moeien wij ons dan ook gotroosten, dat do staatsman Manassen ons met «en schouderophalen voorbijgaal. Wij ziju en doen onverantwoordelijk; en met dezulken heeft Uo man die voor ziju «landje hulp zocht bij Domela on het "--.. A. 5. mitsgaders hel neutrale Vakverbond, uiels dan minachting over. buister, hoc „Do Fakkel" over do uiting der bedeelden schrijft:
Ook Van vrijzinnigen kant oppert mei, daartegen l-ozwartu. maar iv etn vorm die doet uitkomen, «lat men In-helt, hoe hel kabinet voor méér «Ie verantwoordelijkheid draagt, .dan voor «lil cene punt, eu boe het nit-t alléén voor «le bedeelden, maar óók voor Iwi evenwicht onzer financiën heeft to wak,,,, wn uv.iiwichi. dat nog lang niet bfi-xi.'!,! js, »a de rukken daaraan door de vorig.» regitiing onnatl.okend gegeven». l*»0!i Ig. lijk,- bonding zo»» ook dt: S. D. A l. hebben mo'lti, aannemen, indien daar. lislistlit- minf,!, i-, !,atltl, 11 gt/eleii. Nu k.lll zij ni-et wt»oi,!i'ii^>, solltl on lrazeiigeboem >>g< ii mini-il, r lien!» optrekken; zij vormt slechts een vrijlinilrrs konijiagnie.
Uit dit slokje kan men precies zien, waar het onderscheid in verantwoordelijkheid -zit tusselion tl.» :.»t la iltleinokraa! en den vrijen liberaal, 1).- kwestie van liet financieel evenwicht laat ons koud, zoolang do Oorlogsbegrooling jaarlijks in -I etn pa».- millioen wordt opgejaagd, lrots lic! nij pent! le!.or! in tl * schatlust. Wij g. voe!t>u vt üinlW'itiitleliikli'it! j >;eils de oud" ii»eii-ithf!! Itissclieii <»."» eu 70 jaar, «lio 15»'» rek lijdtin omdat /ij /ontloi* hozil ter r.ld kwanten en tiit-t leefden vin he! uitbuit-11 van anduren, ntaar van tle opbrengst hunner -eigen «rbeidskracht. Deze mci.scheii «le mart. ting le •-loen ondergaan om le> kiezen Insscli 11 g> !>rek «-O onafliankelijk of bedoeling on v»rn, d-1 ing, «clilen wij onverantwoordelijk. Dc beer iaiias**o daarentegen ziel liever dc ouden de ver- Uoderlnz der bed" dragen, dau «la! hij ««nopper zou hoor 11 uit dc kliek van den generalen stal en van de leveranciers van het leger.
Zoo gaat bel in do wereld: do «ui voelt zich mol de e-eiio groep in de maatschappij solidair, do ander mcl de andere. Uns gaat nu eenmaal het lot van den algvitwoegden arbeider meer ter harte dan dal van do goudvinken en do louiAgo handelaar*;.
Maar er is nog een verantwoordelijkheid in het si»o', waaromlrent „De Fakkel" een merkwaardig stilzwijgen bewaart: als zij van do regeering «preekt, maakt ?!j alleen gewag van haar verantwoordelijkheid voor de financiën, niet van baar verantwoordelijkheid voor baar program: voor het Algemeen liitnreehl. 'l'orb is dit een zaak van veel grooter beteekenis dan do linanoieele kwestie, Het is leokeiieinl, dat „Dl.- Fakkel" er geen woord voor over heelt om le beloogen, dat >.en regeering, die is opgetreden ler uitvoering van den bij de verkiedingen gebleken volkswil, door de wijle waarop zij den volkswil ten aanzien van hel staats>>> nsioeii trolsoerl, nie! al!e»n dil punt van haar program, maar ook bel Algemeen Iviesreeb! in gevaar brengt. Door een oplossing aan het p> itsttienvra.igsluk tv geven, die niel alleen een biltere teleurstelling is voor alle strijders voor slaalspeiisioiiiieering, maar die bovendien aan de demagogen der ret-blerzijde een machtig wazion van oppositie in de bantl geef!, bereidt de rog, ering do mislukking voor ook van haar grondwetsherziening.
Als men van verantwoordelijkheid wil spi * ken. moet hierop allereerst de nadruk worden gelegd. Het is. niet le verwomleren, «lat de Ouderdomswel tot een ontzettend gekrijsch aanleiding heeft gegeven. Dc staatsman Treub, met zijn beperkt kunnen, heeft in ieder geval een waar lndian-ngehuil welen te wekken van allerlei demagogen. Aan den t v:i* n kin! -?.i*il, om een tyl» te noemen, de katholieke demokraal Wes«icling met al do kracht van zijn longen lo brullen over hot onrecht, dat achtenswaardige nooddrulligeit bedreig!. Aan den anderen kant roept dc generalis-niniis Wijnkoop den ex-minister en ex-fabrikant l'.egotil, den paljas der Kerst***» Kamer Van «len Il'cseii, de «Xiidik.i.ist- n, de christen-socialisten en al wie vertier zijn Immer zo» wenschen te volgen op, om de Ouderdomswet, Treub, «Hort van der l.iiid* be! bee'c kabinet, me! zijn heele p.-o-gram, van den aardbodem weg le vagen. Da! not'inl deze staatsman eenheid van aki ie van hol proletariaat. >
Veel bewjjsl dat lawaai niel; maar cdu feit blijkt er toch duidelijk uil: do uilsluiting der bedeelden is zóó impopulair, stuit «le massa zóó tegen do borst, dal iedero visscber in troebel water kans ziel, om er een voord eltjz uil te balen. Wat uoo'üg is in dezo «lagen voor heil wien he! ernst W met do grondw>.ls» herziening, voor li-.*:i «lic liet Algemeen Kiesrecht Villen tot stand breng, 11, is tlat zij al hun ii>*>lot:d, al d^ kracht van hun beloog en van bun mat h! ai*aw> nd ti, om de/o uitsluiting uil de tint!'rtloni'Wet t*** «loell vervallen, blr blijven 'tliti be/,w.t!>-n over, in ar dit* zijn niet van overwegende'» aart! Ili r.»;» eclt'.er «hen! alle krat gei* meent:*».; nl, en bil schijnt ons oiit!eii'.!:*tar, .lat «Ie r.-g. ri i^. tlie kans zi l om tlo l.ie iet hl- 1:11 de tinthrw'jsl.v. slie op I .> los» -,-», li: ar >.->.^i!v.>>"!,!,'ijlil!'!d lei-iiiver deze li Ia»!'<
terug.
Zoo hoort het.
Eindelijk blijkt dc heer De Jong ten aanzien van do artikelen voor do Indische vloot» propaganda* nu 10l hel inzicht gekomen, dal hij er vlak naast was, om het maar zacht t« zeggen, toen hij die als ongelcckendo hoofdartikelen in zijn vrijzinnig orgaan opnam, Het spijt ons dat onze «-/rste* sommatie in ons nummer vai*l 2 .Maai I, om daarmee op te honden niet voldoende is gebleken, «n dat een herhaalde sommatie op ««nt meer ia het oog .springende plaals van ons blad (nummer van 5 Maart) daartoe is noodig gewend. Maar enfin, het door ons beoogde doel hebben wij bereikt. Do heer De long schrijft nu in zijn ..Veruit" van' 11 dezer een artikel, dit aldus b*-* sluit:
„Doch wij geven loc, dat »r «en fout is begaan. Wij hadden beter gedaan reeds bij het ecrsto Indische artikel to vernielden, dat zij ingezonden waren. Die fout dient hersteld. De Indische artikelen kunnen als tot dusverro een plaats krijgen, «loch zij krijgen het bijschrift: Ingezonden door do vlootpropaganda". Do plaat.»*, van het hoofdartikel krijgen zo, om elk misverstand to voorkomen, niet meer." ,
Zoo hoort hel. Nu merkt men aan het eerste woordje van het biet weergegeven citaat, dat ***»* iets aan voorafgaat, en ook voelt men aan dat „doch" wel, wal er voorafgaat: een grooten mond van den h:er 1)*-» long aan ons adres. Hij vertelt ons nota ben-, dat wij met onze aan» merking een... dwaasheid begingen.
Nu ja!
Uit de Fransche Arbeidersbeweging. Buitenland.
[ ,- I* Op Maandag 23 l-ebr. hoeft een gedoe! van bet arlicidersper-Honeel tier kol en in ij 11 e n ii» Frankrijk hut werk neergelegd, -.11 het ruim een week lal",*, op Dinsdag 3 Maart. 1, erv at. Wij willen onze korte berichten over deze staking aanvullen mcl oen overzicht van haar merkwaardige geschiedenis. , Het besluit daarto-.» was on het in Januari lo f. e 11 s gehouden fedcratic-kongres genomen, bcliler gold bel enkel voor dc organisaties van de vakgenoot, n in Zuid- sn Middvl- Frankrijk; dis vau bet Noorden, zooals men zich 'Herinneren zal mcl de andere afdeelingen op voet van oorlog koerende, hebben onmiddellijk verklaard thans geen strijd lo willet,. De oorzaak van il« zo onccnigheid liangl me-, de reden van tic staking ten nauwste sam«n, eu is op zich zelf reeds vorm '.denswaard als oen bijdrage tol tic kennis van do Franscbo ai!» idei-sbewc''!!!g. Do werkstaking wis niet gericht togen do out!,. liem. rs. Men beoogde een verbetering in d*> we lop dc 111 ij 11 werker spen si on ring door de Kaui e r aangenomen »n nog t<: b'handelen ,lt«»r «In Senaat. Op het kon» gres was overeengekomen mcl 1 Maart le sta» kei, indien do verlangde veranderingen, dan nog niet iv dt: w.-l zouden zijn aang-limcbl. D iiilvo, ring van liet besluit werd oefil^»» doii' liet bestuur der betrokken afdo.»!in'».>ni vt rvi tiegtl loon o;» >!
Nadat de slaking op 23 Fclrruari was ingefla.au, kwam de wel op 21 Februari van de l-x-rr-do in de Tweede Kauw terug, llel spreeekt van «elf, dat de socialistische fraktie er zich aanstonds m»-**** bezig hield. Do toestand wa, «rustig en moeilijk genoeg, lien doel van de afleiders bleef de verwerping verlangen van b**l ontwerp zooals hel «laar lag. of achtte althans dc schrapping van een der bepalingen zóó gewichtig, dal zij met het uiterst-? middel van >>olitiek!! werkstaking haar wil meende te moeten doordrijven. Wal waren onder dezo onhandigheden taak en plicht van de arbeid» is vertegenwoordigers in hel parlement?
llet is in de eerste plaats kenmerkend voor Fransche toestanden dal de zaak. waarbij toch do parlementaire vertegenwoordigers zoo nauw betrokken waren, niet heeft uitgemaakt een voorwerp van gemeenschappelijk overleg lusschen li n on dc leiders der vakvereniging. De vakvereHingintl, natuurlijk, moet doen wal zij niet laten kan. Meent ze dat om haar zin te krijgen liet stopzetten van een groote industrie -mo'.t worden gewaagd, dat voor eenig bepaald doel de spaariieuiiiiigeii van de werklieden of de fondsen van de organisatie geen beter gebruik kunnen vinden, zij ga haar gang. Maar «'thans wanneer dit dool het tegenhouden of het doordrijven van een wettelijke regeling is, i-zou toch het minste zijn wat men verwachten en verlangen mochl, dat de vakvereeniging met de politieke partij tevoren raadpleegde, llel >.*** iton mijnwerkers blijkbaar ver van onver«ehillig wat een Wet op hun pensioue»? ing, die voor oen deel staatsi>ens!onetriiig, voor een lüKlor deel verplichte verzekering is, bevat, Hun bezwaar is geenszins logen dil bestanddeel van verplichte premiebetaling gericht. Zij willen zelfs va» do vrijheid om met de ondernemers t^»üi diiokto overeenkomst aan te gaan, niets weten. liv< nwe! verzuimen zij zich met «Ie r-aitiiaüstis'he Kam:i!i aktie te verslaan, dc «loor hun mede-arbeiders g kozen volksvt rte^onvvoor k en dirt-k'-rii iitvlt, tl kan tiüoel'.nen. Oooli niel !,!lo:a gebeurde niets van dim aai-,!, ïiit't alleen riep-m de iiiijuwtri k> i salgevaai digtlei, *>?t.ni>,vve*> oen werkstaking uil zonder e-enig iiv.-r.fg mol de sot-ialisüst h.* Kamerlraldi,:. maar •Z'-üs ineeütlti» soiiiiiiige drijvers in tle v.tkvor•criü^iligs.veitrltl du aangevangen aK!!'* tot vtrr» b-l-.ing van de Pensioenwet jn liet bij/onder *-.>'<>, «iio fiaklio te moeien gebruiken Wij /nll, ii zi'i» «lat d, ze poging op niolz lis ttügt 10,,-.-,!. De uitslag lt el! ,!<; stioialislist-lit*lvaiii-i>',! o •>, voll.ttiiüii in hel gelijk gist» Itl. litl zond' r le |«.w ion dal tle slaking niets hetll >>ri!^'Oi ithl, hooft tle- loop van zaken, mor! tnen •zo^ei», voor bel minst bewezen «lat hel wan» trouwen in tl* politieke verlogeiiwooitligei-s ¦absoluut ongegrond was. la, wal nie< r zegt, ¦do viikt'ig:,!!isa!i« zelf heeft do bonding van tle fraktie, iiaiiit.-ns w-lkt: lanres ii» tle Kamer !liande!d-. i'.ti^tle.'kotirtl. lm tlo vraag is geoorllooft! t,f bij ?,.,. 1» i,.rc veislaittlliotilliag lusstrhen do b itl!- tl<-"!on tier arlieiilu-shew.ging do w< l 1.-lal.iiig ni,¦ I ge lic el v r m tl t: u hatl kunnen wort! n. Zooals