Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij

De. veieenigiiig van tegenstanders «ler winkelsluiting, voornamelijk „igareuwinkeliers, wil blijkbaar nog niet al te best opschieten. Op eene vergadering, deze week gehouden, werd medegedeeld, dat sb* personen tot de vereenigmg waren toegetreden. Erg schitterend is dit aantal niet! Tot bestuursleden iv hei definitieve bestuur weiden gekozen de. heeren S. v. d. iltrg Jr., J. H. titegman, A. W. Ucbweginan, M. liamson eu J. C. M. van Ree. * De elementen dit, «te vergadering in .Diligentia" min ol' meer onveilig maakte», zij» goed in het bestuur vertegenwoordigd.

De ellende in de huisindustrie doet zich voor in alle vormen. Lange werktijden, lage loon»*», slechte huisvesting, kinderexploitatie, en langdurig»»»» arbeid van hoogbejaarden, alles vindt men hier bijeen. De werkdagen zljn vau velen bijzonder lang. Van de tüi"» zelfstandig werkenden, werken er 34 tot e» met 60 uur per week, « 54 van 61 tol 66 uur, fr! . 67 . 7_- _ 99 . 73 . 78 . 130 . 7» . «4 , 110 . 55 _ 90 . «b , 91 . 96 , 80 . 97 ,100 „ 85 101 eu meer uur per week. Verschrikkelijk langs werktijden, te erger omdat de arbeid stukwerk is en bij kunstlicht verricht moei worden, komen dus voor. Somtijd» lijkt hel ongeloufelijk: .Kon -l-i-iarige konsektiewerker,"- »oe.«en we, .dit, met zijn vrouw dagelijks van huur's morgens tot 11 uur ,s avonds werkt, begint ook Vrijdags »m t, uur' '«morgens eu werkte dan door tot 2a«»»!agsmorgetis 9 uur, op welk tijdstip het werk afgeleverd wordt." Geen wonder dsn ook, «lat, »ooa!» het vau schrijnends arbsids-ellende getuigende verslag zegt. ,de gevolgen vau overmatigen arbeidsduur dan ook bij velen duidelijk waarneembaar zijn en .klachten over uitputting en zenuwachtigheid niet zeldzaam* worden genoemd. Trillend is het geval van een zenuwzieken jongen man, wiens beide beenen lam zijn, die elke week van Vrijdag op "waterdag «och nog eén nacht doorwerkt. De week voor Pinksteren van het jaar waarin dit onderzoek plaats had, werkte hij zelfs 118 uur, waarvan 62 uur aan één stuk door. Maar hij moet, want voor zijn moeder, een vrouw met 7 kl,itle»eu, moet hij mede den kost verdienen. Rij niet minder dan 190 kleermakers komt nacht» arbeid voor. Geen wonder, dat de tuberkulose onder deze arbeiders zooveel slachtoffer» vraagt. Welk een droeve ellende is er toch in de spelonken der slede»» verborgen 1

«en 1.,».1<». Onder leiding vn» hel Hoofdbestuur va» den Houd van Arbeidci s/angvereeliigingeii i» Nederland werd ecu gekombint-ertle ledenvergadering gehouden van bei gemengde koor en het Mannenkoor »De Stem des Volks" naar aanleiding vs» de gelijkluidende motie, op de vergadering van elk der koren bij akklamatie aangenomen, en de wcnselielijkbeitl van een saineiixmelting uil«prekende. lloittn^tam is nu een Hink socialistisch propagandakoo» rijk geworden, dal onder leiding van den beer Allink uil Ulreehl een krachtige steun zal zijn voor de S. D. A. R. en de moderne vakbeweging. Moge deze fusie ecu aansporing zij» voor de. nog alleen üutande arbeid.^koren om hun geïsoleerd standpunt te verlaten.

lle !,le«v«e beu» «ver de Hotte. In aansluiting «et bei door hein gesprokene in de laatste raadszitting over bel voorstel tol bet bouwen van een voetbrug over de Rotte, tegenover de Rotcrslool »n de llamcmelkshaven. heeft Spiekman thans het voorstel van R. Eu W. aldus geamendeerd, dat h»t zal 'worden nu beweegbare brug, ook v. o r rijverkeer. In zijne toelichting tot dit voorstel «egt, onze partijgenoot, dat bij de nadere bestudeering van do stukken z-Rn indruk la versterkt, dat het voo». stel vat» R. en W. een halve maatregel is, en daarmee slecht, een «eer onvoldoenden toestand sal worden verkregen.

Vervolfin-; «au dokten». In opdracht van de justitie, is door een inspekteur der cenuale recherche, den heer M. Rutgers, uitvoerig preces» verbaal opgemaakt van het droevig sterfgeval van de echtgenoot* van den heer R. in de IFnellinck» straat, die door bloedverlies is overleden. Tegen de twee doktoren, wier hulp was inge» roepen, is procesverbaal opgemaakt, verdacht als ¦zij worden geen hulp te hebben verleend. Als ge» tuigen zijn o. m. gehoord, de echtgenoot van tin overledene, de baker, de verloskundige, een buurman en dr. E. C. Tuinzing, homoeopalhisch geneesheer, die den dood bad gektmsialeerd.

Een reeds in December ingekomen adi-e-. va» twee personen on», hun alsnog vergunt!»»* ie verleenen om vóór hel Rem brand tlhea ler pio.au>kaarten te verkoopen, werd in overeenstemming met de «kommissie voor de verzoeküehrilien ter afdoening gesteld in handen van 11. en W. Echter niet dan nadat POTHUIS neg opgemerkt had. Dat deze personen wel in aanmerking kwamen voer een vergunning. De publieke veiligheid eischt niet, dal, zooais de burgemeester thans bepaald beeft, alleen zij vergunning krijgen, die 40 jaar zijn of sinds lio jaar dit yak uitoefenen. De direkde van bel itembrandl» theater heeft geenerlei bezwaar legen vergunning aan deze lieden, die reeds elf jaar als opknopen» werkzaam zijn. Voor een hunner, dio door een rbeumatische aandoening geen ander beroep kan uitoefenen, is de weigering «eer ntideelig. VAr" KUIJKHOE zou zieb verheugen, als de betrokkene» neg toestemming konden krijgen. De kommissie voor de verzoekschriften pleitte reeds bij den burgemeester in dien zin dn achtte de grenzen te eng gelrokken. De burgemeester deelde mede, dal indien het hun toegestaan wordt, het ook aan een aantal anderen toegestaan zou moeten werden. De kommissie moet trouwens erkennen, dat de zaak tot de bevoegdheid van R. Eu W. behoort. DE BURGEMEESTER heeft een nieuw rapport vat» den boufdkommissaris van politie gevraagd, die echter U-u sterkste ontried alttnpg aan dese twee personen vergunning ie verleenen. Een der twee drijft den verkoop trouwens reeds in de vet», tibule van het theater, maar op het drukke Rem» brandplein laat het verkeer uitbreiding vau het aantal opkoopere niet toe. i'OTHU'B bleef bij zijn gevoelen, dat hier geheel onnoedig iemand in sijn verdienste belemmerd werd.

De MIRANDA vroeg «te voordracht tot verhooging der subsidie aan het werklooslieidfonds, die geheel achter op de agenda voorkomt, vóór de verdere behandeling van hel voorstel omtrent de tweejarige vervolgklassen te «teilen. De RUIIGE^IEESTER had daartegen bezwaar, omdat de wethouder van onderwijl» iv verband met een voorgenome» uilstedigheid bezwaar maakte tegen uitsluiting van hel werkloosheid» voorstel. Het was trouwens niet zoozeer noodig, omdat de bij bel fonds aangesloten vakvercenigingen hun rekening voor 1b April moeten ingezoutten hebben. DE MIRANDA konstateerde, dat het voor de vakverecnigingen van groot belang was, thans tt, weten of zij de verhoogde uitkeering over Maart kouden uitbetalen. POTHUIS: Daarentegen wordt in Maart de bijslag voor April reeds vastgesteld. De, heer NDETING: Eatei! v.e tb.deli'k zonder praten over de voordellen stemmen, dan krijgen wij alles vandaag klaar. «^Gelach.) DE RUIIGEMEESTER: Als de heeren bij beide punten /iel» in Int debat beperken, werken wij inde»daad de gelteele agenda af.

De heer TER HAAR (eb.) maakt bezwaar tegen de booge kosten van ecu te bouwen voorbereidende school aan de le Eeegh waterstraat.

Dt, heer RE. DE VRIES (v.d.) klaagt over de» lange» duur der uitvoering va» scholen, tol welker bouw besloten is. Er sljn nu niet minder dan 17 scholen nog in uitvoering. Laat men de Haagsche verplaatsbare schoolbarakke» als tijdelijke scholen voor overtalllge leerlingen invoeren. De wethouder DEERRAT deelt mede, dat de

afdeeling Publieke Werken de eischen van de afdeeling Onderwijs zoo goedkoop mogelijk uitvoert. De wethouder DE VRIES verklaar,, dal per M». de openbare scholen „iet meer kosten dau de bizondere; «e worde» echter ruimer gebouwd: groeier lokalen, breeder gangen een kamer voor het personeel enz. Ook is de gemeente gebonden aan de afmetingen die de' koninklijke besluiten stellen. De afdeeling Publieke Werken acht de eisenen van betjongsle kon. besl. omtrent de dikte der muren «eer overdreven, maar e» moet rekening mee gehouden worden. De snelheid van den schoolbouw, waartoe de Raad besloten heeft, gaat geheel builen do afdeeling Onderwijs uu». Eu wil de beer De Vries eens aanwijzen, waar op de Eilanden een schoolbarak gezet kan worden?

Rij de voordracht lot het tressen vat, veil»--zieningen, in verband met de uitvoering van art. "1 der Pensioenwet, titelt de VOORZITTER m«!de, dat R. en W. overnemen liet voorstel-Kl. «te Vries, om de kosten va» zege! e» leges va» de ambtenaren, die 1 Oct. 1913 in dienst ware», voor rekening der gemeente te nemen. Du heer KL. DE VRIES (v. d.) licht een ander amendement toe. Hij beklaagt zich over de lam indiening der voordracht, waardoor gezet:», studie van hel moeilijke onderwerp onmogelijk was. Hij had gcwtmscht, dat B. en W. gebruik hadden gemaakt van tle diensten van liet Pensioen-bureau, «lat hier uit.ó ver. enigingen van gemtent» personeel gevormd is. Me.ar wel ontving dit bureau de enlwerp-voordraclit. maar tol overleg met tien Wethouder werd het niet toegela'.cn en »><-n paar dagen nu liet nakomen van liet advies van het bureau werd de voordracht reeds ingediend. Het amendement strekt om vroeger personeel van concessionarissen eu hen. die vroeger «-enigen tijd voorteepig of zonder vaste aanstelling in g»-meentedienst doorbracht.'-», te doen genieten van hel ma-timum-peni-iot-u a t«v».««• derde van het loon. Du spreker licht dit uitvoerig loc. intusschen erkennende, «lat R. en W. voor het overige personeel een zeer royale regeling voorstellen. POTHUIS ziet ook geen stof, de ingewikkelde stof hier voor te bereiden zooais de heer De Vries meende te moeten doen door middel van een lezing. (Rumoer.) Hij wijst erop, dat «te voordracht er op uitgaat, om de ambtenaren niet door de wet in slechtere konditie te doen komen. Hij ontveinst zich niet, dat er nog een enkel puntje kan zij», dat verbetering behoeft; dat moot dan nader blijken. Hij stelt intusschen, na de behandeling der ingediende adressen in de peiisioenkommisie, nog eenige vragen. Zullen de ambtenaren gewaarborgd blijven tegen schade, doordat zij voortaan, behalve door den gemeente-arts, ook «loor «ten rijksarts gekeurd -.»!!,:» moeten worden ? Bestaat er moeilijkheden «lat ook «ij die na 1 Oktober 1913 in dienst kwamen, bevrijd zullen zijn van de kosten .van «egel' en leges"? De kosten heteopen soms tot om en nabij de tien gulden. Voorts vraagt hij een verklaring dat, wat het amendement-De Vries beoogt, reeds met de deer B. en W. gekozen formeele mogelijk is, zooais in de pensoenkommissie verklaard is. De wethouder 55ERRURIER deelt mede, dat de rijkswet zooveel rompslomp bij het gemeentelijk pensioen bureau meebracht, dat deze voordracht niet eerder ingediend ken worden. Hij geeft bevredigende verklaringen op Pothuis' vragen. Het ameixlemeiit-KL do Vrit's zou lot dt, onbillijkheid telde», dal iemand met korter dienstjaren meer pensioen zen ontvangen "Man 'eanautl mei langer dienstjaren. De lieer ASSOHER (lib.) zal stemmen vóór het amendement, «lat hij in hoogt, mate billijk acht. De heer WOÜST (lib.) meent echter, dal het amendement in strijd melde wel cc» betere regeling voor sommige ambtenaren zou maken, dan vóór de invoering der wet bestond. POTHUIS verklaart na de inlichtingen vanden wethouder bel amendement niet «neer overtollig te achten en zal voor alle zekerheid ervoor slemüie.u. VU EG EX ontkent tegenover mr. Worst dat de wet hel entend,.ment zon verbieden. De wet heet. nit'is te verbieden ten opzichte van «te verhouding tier g.mi, nu: 10l nieu-chen voor tien tijd dat zij «iet in gemeen» diens! waren. In een of anderen jttritiichen vorm kan de gemeente voor hen doen wat zij wil. Na nog velerlei verdere dlsknssie, waarbij SMIT «ok nog een inlichting vraagt over de politie- en brandweerpensioenen. dit- de BURGEMEESTER in gunstigeii zin beantwoordt, wordt hel timendement met '21 legen 1? stemmen aangenomen; ervoor slemmen, behalve de sociaal-e» vrijzinnig» demokrateu. «te liberalen Den Hartog en Aasdier. Dt, BI'IIGKMEE-sTER acht in elk geval eet, nadere rcdakiit: van hel amendement noodig en houdt dus «le eindstemming van hel amendement aan tot de volgende vergadering, «lic «lus over acht tingen gehouden zal moeten worden. llet is inlllssclit-u over vieren gewordt,» en op voorstel van wethouder-De Vries wordt de verdere behandeling van hel preadvies omtrent de examens tier lwtie-jtilige ve»volgklassen loc!» nog atin^e. houden. Aan «le orde is de voordracht om de subsidie van

s>ol* sstlooftl, il do liiaili.e» niet il» de vontlzt. Toe» iiatiiisll met zijn grool, » voon-aa'! meel hij «le» mond val» «le Rlondike aankwam, vond i»ij «te groote vlakte «ven verlate» eu onbewoond als ooit. Dit hl bij «Ie rivier kampc.rtte Ojii^rlioold l^aac met ziju Indianen o.i.isl «te st»'l..!*,'.-. waarop zij z.iln» «'roog.l, n. Verselilill.n pion!, rs wart ook in «lil kamp. Nadat rij hui / 'tii.ii wrk in Ie» Mi!» Gr, >>k hathl tt asgeii,.!.,*.:. war'» zij tl- Vttko» algekomen ui, t.i.,te tuf als «.iiitldo •!. -vlaai' te l^ixly Mi!' li: '..»<.» .:, lilt.v> 11 i.t» «Lu gromt t«, ond, izoek' l». Zij war, n jni-l ».i,ii- lm» hooi t-riteü'L?« ,d lui» H iiüi-Ii zi;> iii.'l aan land lis, l>;- '»u-» e» UU» v. tsla- was zies^i,»^-ti-ivll.

— Vervloekt»: rendiergrond, zei er een, I^inge Jim Ilarn» y, o<>!io»tlentl om in zijn liiin, n kcxi-s met thee te blazen, l^,at je er „iet n» e in. Hainish, Hel is co» verdomd bedroj*. /.ij «loeit maar alsof er goud »s gevonden. Karper en Eaduo zilte» erachter eu t-aruiack is de «trooman. ilarnish knikte e;, lilccl «x.n poosje nadenken. — Iteh je ook gil»:* g-vondc»? vro»,; h.j l,» stelle. — Goud gezocht! was hel vcrontwaaidigde antwoord. Denk j- «lat ik van gil.ter,» b. ' Alleen »^e» c li«! clin«j ,1 o zou daar lang genot roii'lge/worv'n he!,!».,, om cc» pa» nt. I zautl te vnlien. Mij zal je op zoon dwaasluid uit is-trappe» I"*» blik was *«,.»«,.« voor mij. Wij trekken raorgenociilef.fi naar Gircl" City. Ik lub nooil in dal No<»itlland gelooid. Als ooi! «Ie groote goudvondst komt dan komt zij aan de benedenrivier. Jolttmy hier, heelt ce» claim afgepaald «vuige »iij!^:i. lag; i- da» „OnliL kki:^>" maar hij woel niet lx ler Joltnny keek he>>i haamtl —¦ Ik «leed het voor «te grap, verklaard- hij, lk zou mijn deel in do krek voor '->» p^iid tabak geve». — Ik nee», het aan, Z"i *l.>r*ii»l, annii.ltL Kijk Maar l»e»*i» niel te janken al-» ik er lid of llti talU ui! haal Jallnny grijnsde vroolijl: — Geef mij «l.v ta huk, zei hij. — Ik wo» «lal ik naast hm had ate>pa.>!i>l»l'e!iL» Lang»- .lm, ki:i,;> ml. — üet is nog niet io laat, antwoordde Ha.::.-dl. lWordl vervolg»!.)

van f 15.000 tot f '10.000 te verhoogen. De heer FABIUS (a.r.) herinnert er aa», dat oorspronkelijk de subsidie f «iOOO bedroeg, daarop tot f 12.000, vervolgens lot f 15.000 steeg, nu voor dit jaar f taa> om het voorste! iu.akt- de weikloozu diamaulh'.vvi.iiteis afwees. E» nu B e» W. Eo» voordracht doen om te zorgen, dal hel werkloosheidfonds niet et-n mooie, «loc!» ledige schotel is, komt de heer Fabius mcl verzet. De v,on!>'!i i» de vooxh.ielit, «lat nu vei d» r bet f inds t.iet het thans toegestane bchag moet toekomen, Lan sp»-. niet deeleil. Als er op liet »:::i!!> toch reeds aan vee werklooze e» gttor^ani» seerde arbeiders geen uitkeering ver! -end wordt, Gaal men uu nog tt», ue» aan dit toch reeds be» perkte stelsel, dan blijft er inderdaad weinig over. Van de werkhuizen van den liletaalbetvivvrk'-rsbom! wordt slechts '/, a Vt door «te gemeente gesteund. Van de bouwvakken spreekt spr. nu uog niet een», Is de kas der vakve,>.-< uiging leeg, dan geeft de gemeente heelemaa! gt-en steun. Hel is dus zeker niet ter plaatse om tip dit stel.-.»!! nu nog te beknibbelen. Spr. vraagt nog, of niet te bewerkstelligen is, tlat hel fomlsni,sii,ur voortaan spoediger komt met aanvragen om meer subsidie, als bet fonds door groote werkloosheid te klein blijkt. De BURGEMEESTER merkt den heer Fabtua op, dat alleen door strenge handhaving va» het stelsel iiicidenteele beroepen op de gemeentekas voor werklooze» voorkomen kunnen worden. Op dit oogenblik is er dus zeker geen reden om deu gemeentelijken toeslag te verminderen, die zonder do invoering vat» bel fonds vrijwel altijd gelijk geregeld is geweest: 75 pOt. in de gunstige, 100 pOt. in de ongunstige maanden. In de huidige omstandigheden was er dus geen aanleiding om aan te manen tot vermindering van den toeslag. Maar wel hebben R. en W. gemeend er op tt, moeten wijzen, dat per slot van rekening hel fonds moei zorgen «net een bepaald bedrag rond te komen. Het is ongetwijfeld juist, dat het fondsbestuur meer voorzienigheid had moeten bell achten. Dt, heer FABIUS (a.r.) ontkent voor eeltige jaren hel beslaande stelsel geprezen te hebben. Wat Miranda daarvan zente, berust van n. tel z op fantasie. Geen enkel woord is teen «teer spr. over het stelsel gesproken, inttisscncn is hut van bel ing er no^' eens du aandacht up te vestigen, dat volgens De Miranda nog ventere sterke stijging ie ja»,.» reeds gebracht zij». D«, heer XOETIXG (v. d.) meent, dat de heer Fnbiu» eigenlijk verheugd moet zijn, «Lil de werklieden steeds meer er op bedat h« _ijn om geld af te Zinderen voor tijden van werkloosheid. De beer FABIUS: /..ker.' De lieer XOETIXG: Maar dan moet de liter Fabius ook begrijpen, «lal de werklieden dat n»el kunnen doen /.onder geincenteiisti-un. DE MIRANDA herinnert ir aan, dat tle beer Fabius toenmaals cc» rede gehouden heelt met «te «trekking «lat bel soc. dein. voorste! in,»»k«! >!«> diamanibewerkt-rs moest worden verworpen optie gronden door B. en W. aangevoerd, n.l. «lat niet buiten bel fonds om van gemeentewege gofülid mocht worde». En lhan.i wil de heer Fabius «lal fonds kortwieken ! Het ve-atstel wordt zonder stemming goi:>I» gekeurd. V. .-volgeus woltlt een interpellatie gehouden over Int inmiddels weer ingetrokken «>»l«lni» «lei» l»l»«>>l«» door GULDEN. Hij acht zoon kommissie noodig

voor het bol,ond en de u!tb,e!.!ug van het stads, schoon. Waarom zijn B. e» W. afgeweken van de adviezen der kommissie r Zijn gemeente» ambtenaren als stille krachten ter beïnvloeding van U. en W. werkzaam geweest of heeft de Raad van Beheer van liet Rvlonianl Instituut het» beïnvloed/ Zljn B. e» W. door een gt-me'-nte» belang geleid geweest */ Zoo niet, dau l.ou krachtig geprotesteerd moeten worde». De wethouder DEEI'RAT leest een uitvoer!-» antwoord voor. Daaruit blijkt, dat «le moeilijkheid hierin steekt, dat «te kommissie wel bouwplannen afkeurt, maar de boutvers niet adviseert, hoe zij dun plannen moeten heizien. Over een nieuwe ontwerp instruktie wordt nu al get.timen l!jd onderhandeld met de at.h : tektenverec ingingen, die echter geen haast tanken. 'lot midden Februari zijn B. en W. iv Illi'l» van «te 1170 gevallen met de aanvragen der Lomiu!,. !t> iiiet-geg.tan Eu «lal eene gevnl betrof geen botiv.'-werk, maar ecu reklame op h-l dak van de Geelviuc!:. Wat hel ontwerp van bet Koloniaal I nslimnl betreft, dit is gemaakt door een der arelit' kten «lic door hoogstaande de,kt!!«!i^e:t va umi ,"'»««-«.«>:.:-!.>. au«! d"s!.»li«!ige goedgi-keuid. I)at ontwerp is door «lt, kommissie in een uiterst saher rapport finaal afgekeurd, doch de konnni'sie weigerde mcl de» aiehitekt te spieken. Nadien is het ontwerp nog tl'»'! den erkenden deskundige Vict'irde ljtue>s goed^'-kittd. Waar zoo alelii'.c litct» en aesthetici het onderling oneens wattü, !i»t''n B. en W. het belang der spoedige tot stand komiug van het üol oi-aa! instituut wig.-n en gaven loestcmiuing tol nilvoe,!>!g van den bouw. GLEDEN acht na deze inlichtingen de houding der kommissie niet te billijk'». 'ia een geheime zilte,;; vnu oen halfuur had de beiiec!, ing plaats van «Jeu ,-Jlltllu »»el»»t.»»«*lel>. Er wat en 3!* leden aanwezig. Afwezit» waren "tllei r»k"per wegens ziekte en «te liberalen v. Tienen, lsclit-üeiiii», Evervviju Lange, L.aiiibiVll,»,»l. DE VOORZITTER: Neemt de heer Wibaut de benoeming aan '/ WIBAUT zegt te hopen, als wethouder de belangen, m het bijzonder die van de volkshuisvesting, beier te kunnen behartigen, «ia» hem dit als raad», lid mogelijk was. Hij rekende daarbij op de nodewerking «ler raadsleden, die beu» gestemd bedden en op die van B. en W, lu die verwachting aanvaardde hij de benoeming. De VOOliZl'lTE!*.: il't zal ons een voorrecht -lijn, u weldra nan de latei te zien. (Daverend applaus op de publieke tribune.) De VOORZITTER: E-,mei bewaarder, u kunt het publiek de tribune dot-u Vertalen! (Do tribu n u loopt leeg.) De zitting wordt gesloten.