Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij

'Geautoriseerde vertaling van 30 AREXRERG.)

80) Zij spraken langen lijd en llamlsh l>ek*ek de wereld uit nieuwe g-/.i**bt*i*,unten. Hier was «en man, noch bitter noch cynisch, die de stads» bewoners uitlachte en ze krankzinnigen noemde; een man, die niet om geld gaf en in wien d» Tucht naar macht al lang was gestorven. Wat de vriendschap der stadsbewoners betrof, «laar» over liet zich zijn gastheer in zeer duidelijke termen uil.

— Wat doden al do kerels, «l.'e ik kende, do kerels in do klubs, niel wie ik do hemel weet lhloe lang, zoo intiem was geweest? Ik bad volstrekt geen verplichting aan hen en toen ik verdween was er niet één hunner, die mij oen regeltje schreef en zei: „Hoc* maak jo het, lier*-*!? Kan ik ook iets voor io doen?'. Ver» scheiden weken was het. „Wal is er van. Ferguson geworden?" Daarna werd ik slechts een herinnering En toch wisten zij allen dal ik «iels bezat dan mijn salaris en dal ik altijd boel -ovaal had geleefd. — Maar wat doe jo nu? vroeg lfarnish. Je noot toch geld hebben om klocren ei lijd«cbr.f.-i*n te koopen.

— Een w>-e|- of een maand nu en dan werken, ploegen In don winter, druiven plukken in den herfst en or zijn altijd werkjes «li.* ik voor de bieren in de» zomer kan «loen. Ik heb niet veel noodig «n b'dioef «lus niet veel to w-rken. Don meeslen tijd br«ng ik dooi* met hi-r io.id to /.werven. Ik kon slecht betaald werk doen voor «le tijdschriften on de kranten; maar ik geef d.*, voorkeur aan ploegen en druiven plukken. Kijk mij maar aan en j» begrijpt waarom, I!; ben zoo stevig a's een beer. En ik houd van bet werk. Maar ik wil jo wel zeggen dat men eraan mo-t wennen. Hel is eon heerlijk gevoel als jo geleerd hebt ee'».-., mooi en netjes hel En vertel mij nu van Elondike en hoo je in j» laatste strijd heel San Pran» isco op zijn kop hebt gezel, lo bent een kranig,-- v<*-*-|>!«-r*.b.!*»s >:» jo werkt op mijn vei-bec'di'n!, ofschoon mijn kalmer verstand mij zei*t «lat j ; oen krankzinnige bont zooa.s «I.; re*,!. I>* zucht naar macht! Hel is een v*c.s.e.ijl-o ziekte Waarom ben jo niet in jo Kloiidike ge! leven? 01 waarom ga je niet w.>* en looit cc» natuurlijk loven; zooals hel nii/ne b.v. Jo ziet, o<>; ik kan vragen. Praat n» en laat mij een poosje luisteren. Hot was ni-t vóór tienen dal ilarnisl» van P-.-rguson afscheid nam. Terwijl hij «in>l-r het licht der st rrcn vo hoeve aan dc» overzijde van het dal t» koopen.

Maar hij dacht er niet over er ooit te g.mn wonen. Zijn spel was in San Franc!*.! <». Maar do hoeve beviel hem en zoodra hij op kantoor zou zijn teruggekomen, zou hij met lli'liii-il in bundel;!-** treden, Bovendien behoorde bij do hoeve do l>»e-iipul en dit zou hem macht geven over Holdsvvorlliy als die ooit pro» boeide bokkesprongen to mal.en. NEGENDE HOOFDSTUK. De tijd ging voort en llarnish zetlo zijn spel eveneens voort. Doch het spel was een nieuwe perinde ingetreden. De zucht naar macht door spelen en winnen veranderde in zucht naar macht on» wraak to nemen. Er waren vi!. n in San Francisco dio me!, een zwart kruis op zijn lijst stonden en nu en dan wi*>l-li.i* hij do r een van zijn bliksemsnelle slagen, zulk «een toeken uit. Hij vr<»-i' geen pardon, hij gif geen piiüloü. Do n anncn vree*,»! >> en haülton li. in en ni» nand lii >!d vnn bon», behalve l^lny lh-gan. zijn «dvoraat, dio rijn Icon voor hen» gegeven zou hel»-ben. Maar hij was de eenige man met wien llarnish werkelijk intiem was.

Ook do houding van Sim liancisco tegenover llarnish was veraixl -nl. Terwijl bij met zijn verpletterend»» z<.e*-o<>* e*-.'iianiercn beslist ecu bc» dreiging was voor do mei..- or'.-o'l^.*.o liua.;;- tiecle dobbelaars, was hij niellemin zulk ecu ernstige Iledreiging «lal zij blij waren hem met rust te laten. Hij had ze al geleerd hoe gevaarlijk het i*. slapende honden wakker te maken. Velen hunner, dio wisten dat zij gevaar liezien, zoodra zyn groote beropool zich uitstrekte naar dc honing*..**!-.**, dcd« n zelfs pogingen om hem lo vorzo» iien, om bevriend met hem to worden. Zelfs do kranten, met een of twvi, brand» schallend** uitzonderingen, hielden op met hun scholden en werden eerbiedig. In een woord, hij wol*d beschouwd als een gevaarlijke grijze neel* uil d>* Pool wildernis, wien zij do ruimte moesten geven. En al de pogingen en gevechten van llamish hadden nu slechts «.en beweegreden. Zooals hij in vertrouwen 10l Hegan zei, wilde bij eenmaal als hij rijk genoeg was, naar New Vork terug» koeren en de heeren Dowsetl, Lotton «sn (.liggenhalliine»* onder handen nemen. Hij zou ze eens looncn wal een kerel hij eigeidijk was en hoezeer -*-j zich vergi*>l hadden loen zij hem erin hadden lat..'» loopen. '.laar hij behield steeds zijn kalmte en wj wist dat hij nog niet sterk genoeg was om < < n *>trijd op leven en dooi! te begin ma met «.ie drie vijanden. lnt»*isclien bleef hel zwarte 1.-0.0.» naast hun naiiieii sta.ia voor «en dag van afiekenin!' in «Ie toekomst. • » b-de >,la,o:» was nog st,-c«l3 op kantoor. Hij had niet meer tooi.i-.dcrond lot haar gesprok.-:» en het ook niel verder ov> r boeken gehad, Hij slcldi, gocn actief belang in haar en zij was voor hm een a.!n-,'cname bcrinaorin" aan hl*»-gen nooit w*.s gebeurd, een vreugde, die hij ; ooit zou 1 !i*>.'i>, lil.iin

De scheepsbouw van ons land heeft zich naam Demaaltt met de vervaardiging van baggermolens, i»nd2>*ig>i*»rs en soortgelijk» vaartuigen, die o» de groote rivieren en zo>monden voor «den ««nodigden diepgang zorgen. Voornamelijk de werf ?Gonra«l', te Haarlem, heeft zich een internationalen naam op dit ge» bied weten te verwerven, doch ook aadare «ohl-epsbouwers zijn zich allengs op do vervaardiging van dit «oor. vaartuigen gaan toe» ts zoon ding gereed dan wordt bet doorgaans op eigen kracht, soms zeilend, meestal ¦toornende», naar de bestemmingshaven gebracht. Eon gevaarlijk werkje, dat goede zeemanschap «ran de bemannend vordert; waarbij mag wor«lom vermeld, dat de Hollandscho zeelieden ook Internationaal een goeden naam hebben voor de '-erricbting van dit werk: bet overzee brengen van molens en zuigers. Zoo vertrekken er jaarlijks meerder,» van der» gelijke vaartuigen van om» wateren, naar alle oorden van de wereld. Hel is zelfs speciaal be» «lrjjf geworden, waarbij een-of-ander bureau of lldeéswndernennng van de scheepsw-«*f het overl>**r«->-*g«n van bet vaartuig aanneemt., Hel Bureau *»Vijsmull«r, to Baarn, heeft zich ln

Zoo verfrol»-, uitgerust door dit bureau, einde Augustus vorig jaar do baggormolen „Poseltonia" naar Australië.

De reis, aangevangen met dertien man, Verliep aanvankelijk gewoon. Te Tjelaljap, Nederlandscb l«liö, was alles nog in goede orde, be» boudens dat de tweede machinist wegens ziekte moest achterblijven. Vandaar werd koers gezel naar Australië waar eindelijk in lanunri, met gebroken zuigerstang, Premantle werd bereikt Vast staat dat in die haven do molen werd aangevaren, tengevolge waarvan d« davits i/an «en der redding.booten braken, en dezo reddlngsbool ernstig werd beschadigd. Na reparatie «ler machinoschade werd de reis naar eindbestemming ondernomen. Of de reddingsboot en davits toen ook waren hersteld, kan niet worden nagegaan. Vóór vertrek- werd nog een dar matrozen afgemonsterd. De reis word verder aanvaard... doch men boorde nadien van het vaartuig niets meer. Op «Ut laatste, korlo trajekt moet schip en be» manning een ramp hebben getroffen. Hoe, •welk»? Het zal wel voor altijd onbekend blijven. Toen het vaartuig wat lang uitbleef, maakten assuradeuren zich ongerust Het kwam to 'loonden aan de bI«I. Do „Pos«**.lonia" wei-d aan do verzekeringsmarkt, als verd-r onvorzekerbaar, onttrokken en door „I^lo*,ds" als „vermist" op hel «loss booll." gebracht Do verzolceringssom wordt dus uitbetaald; de Nederlandsche scheepsbouw kan een nieuwe molen bouwen gaan... Do transportkosten zijn door het bureau Wijsmuller wol eveneens door assurantie gedekt; dit bur.*»!» kan zich dus voor transport van volgende* mole-»- en zuigers gereed bonden... En daarmede behoort deze droeve ramp dan «a-ede»- tot het vor.edene. Want om do elf zeelieden, dio, laten we hopen geen al te ontzet» tenden doodslr'jd hebben doorgemaakt, kom» w«*rt --leb niemand. Om ben niet, en om hunne nabestaanden niet

Zoon schip dat uitgaat en niet aankomt, wat voor tragisch zit daar nu ook voor de pers in. In een zimp*-' regeltje onder scheepslijdingcn wordt er melding van gemaakt. Don moesten blad»-» ontgaat hel zoifs. tot liet.groote publiek Opr*-*»**kt een dergelijke ramp niet. Of bet schip een storm heeft be.oopen, of bet lek sprong; of opnieuw de machine brak •n bet s«*hi-> met een verkeerden stroom is afgedreven, di, Poolzee in...... wie zal hel uit» maken? Een ding slechts slaat vast: bet schip is weg, met man en muis, en keert niet weder. De mannen zijn weg, gevallen al» offers van hun beroep. Hun vrouwe» en kinderen blijven onverzorgd^ acht», Er is immers geen verplich.ing. Hol bureau XVijsmuller maakt er zich dan ook af, en zegt, ler informatie: „Ons is niet bekend dat er een fonds zoude bestaan, waaruit do achtergeblevenen worden gesteund. Zooals u waarschijnlijk wel weel, zijn do zee» lieden nog altijd niet in do Ongevallen wet opgenomen." ** Züóver is bel do verwaarloozlng van dit wettelijk recht der zeelieden nu al gekomen, dat eén werkgever er «en schijnheilig beroep op durft doen en zich vermeet te klagen: dat het ?nog altijd niet" is gebeurd. Daarbij blijft het. G*»en beroering zelfs; geen ateunkomile**», Nog niel eens de beruchte advertentie (reeder Bos, uit „Op hoop van Zezjen") ge» richt tot liefdadige landgenoot-*»-*,

* .«

Do ondergang van de „Posedonla" is ons aanleiding nog eens op bet gevaar van ons beroep to wijzen. ! De „Posedonl*." is niet de ecrsle baggcrmolen die blijft, met man en muls. In 1902 vertrok van IJmuiden do bopper H. D. 10 met bestemming naar Dakar. Ook van dat vaartuig is nooit iets meer vernomen.. Hel bleef waarschijnlijk in «lo Golf van lliscavo. 0 Zn hoewel do Kederlandscho koopvaardijviool, gelukkig, in de laatsto jaren niet sterk door groote rampen wordt getroffen, toch heelt ook zij haar vermiste schepen, ln 1901 „ver» dween het s.s. „Mesacria , der firma win. Muller 4 Go. In 1003 hel s.s. „Anglia". eveneens van deze reederij; hel s.s. „Al»v»na', van do firma Jos. de Poorter, ln 1003 hel zeilschip „Admiraal Tromp" «n in 1000 hel s.s. „Prins .Willem II", der Kon. West-Indische Maildienst.

Van al deze gevallen nam de pers, met uilzondering van het passagier*>chip „Prins Willem 11", bijna geen nota. In al deze gevallen bleven do nalieslaamlen onverzorgd achter, of werden met een krats afgescheept. Alleen niet do „Prins Willem II" had ecne inzameling plaats en werd eenigo beduidende, doch aller» minst afdoende onoersteuning aan de nabe«taanden verzekerd.

Deze rampen, mol al do ontzettende ellendo die zij na zich sleepten, zij geven slechts op»

«omming van totaal-verlies. Van den ondergang met man en muis. De kleinere ongevallen, man-over-boord, sloep omgeslagen, zij zijn to talrijk om op te sommen. On» to schetsen, hoeveel offers de zoo vraagt, «leze koude mededeeling uil hel rapport over WH, het laatste dat uitkwam, der visscherij» inspektie. ln 1911 dan, in één jaar lijds, ver» ongelukten ter zeevisscherij van Nederland 56 zeelieden door een bedrijfsongeval. Door hen werden 21 weduwen en 73 kinderen beneden den zestienjarigen leeftijd achtergelaten. Zóó vraagt de zeo haar offers. Maand aan» maand, jaaraanjaar.

Waarom we aan dat alles herinneren? Omdat we nog iels anders willen memoreeren.

• .'

Hel w#s in het jaar 1901. Do Ongevallenwet voor do industrie-arbeiders werd door den toen» maligen minister in de Eerste Kamer verdedigd. Daarbij verklaarde hij, dat hel zijne bedoeling was dezo wet eerlang door een Ongevallenwet voor zeelieden to doen volgen. Do zeelieden leefden in afwachting. Er kwam echter niets van. De minislerieelo loopbaan werd afgesneden, vóór des ministers woord w.is ingelost.

In PJO3 kwam Do Meester aan hel roer. Ontwerpen ter verzekering van zeelieden en z«>» visschers werden ingediend. Do zeelieden teelden in hoop. Hel minislene-Do Meester leed schipbreuk, vóór dat deze wetsontwerpen in veilige haven geborgen waren. Wal nood! Talma kwam. Hij was over» tuigd van het zoeinansrechl. Hij nam do welsontw-rpen over. Totdat hij, na een paar jaar aan het bewind to zijn geweest, tot dc „out» dekking" kwam, dal dezo wolsonlweri»ei. met in zijn stelsel van voorziening in socialen nood pasten. Dan maar over boord en nieuwe ont» werpen op stapel gezel; do inwisseling van hel zeenlans! echt kon wachten.

Eindelijk, legen den tijd van huisloo gaan, als appel aan «ten verkiezingsbooin, had Talm-* zijn nieuw ontwerp gereed. In do zes jaren van zijn bewind had hij den zeeman geen recht kunnen verschalen.

Talma viel; Treub kwam. Hoe stond hij opzichten*: de verzekering v.:i. zeelieden? Bp!ekn»an vroeg er hein rond Kerst.nis naar. '«.Vees op do talrij!*: otters di^ de zoo vraagt; drong op *:-!<» cd ige behandeling van een wetsontwerp-Ongevallenwet voor zeelieden aan. Dok minister Treub erkende de noodzakelijkbeid van een ongevallenverzekering voor het «eevaarlbedrijf, met zijn groot risiko. Voorshands mo- si echter weder wonlen go» wacht; gewacht op dit en«lal,'zus-en-zoo. Maar de rampen, zij wachten niet met zich lo voltrekken, lt^-'.-'.niatig grijpen zij plaats, als wilden zij.een tan^o reeks van aanklachten vormen tegen het IMizallg getreuzel in do regeeringsbnreanx. Al de rampen, in dit artikel vermeld, zij voltrokken zich in den tijd sinds men in regeringskringen er „toch zoo van overtuigd is dat de zeelieden in do ongevallen-vet moeten worden op**.nomen*, en in de hier genoemde rampen vindt men slechts een klein deel der I*

Misschien is dan do wet niet in de mlnis» terieelo plooi van hel oogenblik, maar de zee» man heeft allhans zijn ongevallenverzekering, waarvan do werkgever nu schijnheilig weel'l*.*i**l, dat zij „nog altijd niet" is tot stand gebracht. üf mo i «I** lang*», omzeilende aanklacht, nu vormt c, «l**r

' Over het voorstel tot aan-diililn**- van den Diani.int!»c«eikersbond hij het Aniütei,! >n*.sl*!!<* Werkloodbcidlonll** schrijft de korll-*»poiident der vi,j liberale ,!*»'i< u»ve Grt.", onder vermelding «lat de aansluiting voe.* dc re*>l van bel leopeiide jaar f 40.000 zal kosten:

Do grootte van «lit beding doet zien dat do werkb-ishei Isvi-i-ekeiing voor «Ie gemeente, tot gewichtig»; tlnancieele eon-*, ,i»»-i!iie*voeren kan. Wij vernamen er hier en daar reedn oppositie tegen en niet onwaarschijnlijk is. dat deze oppositie ook in «len ge» meenteraad haar woordvoerders vindon zal. .Vrees voor verwen ing van do krelüela.*»»»-vrage en de ge wij/.!.-

Het steunt dc organisatie», dio zich «Kit hebben weten te belpen en het zal andere vereen!--!ngen van arbeiders aan»porcn om te zorgen, dat ook zij weerbaar worden tegen de Bl«*clite kannen, die het kaiiii«li*>liüeh pioiluklie» «•VKteei!» in zich bevat. De vereenlgingen, do vakorganisaties voorop — de overheid haar initiatief en eigen voorzorg volgend «n «fnneiK. I

Do Amsterdamsche gemeenteraad zal dit alles willen overwegen. Hij -e.-., het dan toejuichen, wanneer een steeds groeier wor» «1« ml aantal werklledenori-anii-Klie*» het door eigen initiatief zoover weien te brengen, dat zij eigen welklooülieiilskaünen kunnen op» richten om zich «laan.** bij hel Gemeentelijk -»Vei!.!oo>!.e!> Generaal do bclailgiijko taak genii* begrepen worden.

'Men schrijft ons uit Midwolda: Dezer dagen werd ook in den Naad van Midwolda het bekende adres van Velzen aan dc Twee«lo Kamer behandeld. Do antirov. landbouwer O. Knotinerus, oud lid van de Prov. Bu>.i<>i. van Groningen, verklaarde zich voorsianler van a«lhae*»iebeluiging aan dat adres en motiveerde zyn voorst»;! door to zeggen: — ... .Dat stel ik niet voor, M. d. V., uit vijandigheid tegenover bet zittend ministerie. Want ik wil hier ronduit verklaren, dat ik eigenlijk blij was dat de verkiezingen het voorgaande jaar zoo alliepe», dat minister Talma moest afin-den. Immers daarmee was tevens zijn geheele rompslomp van 2.g. «ocialo wetgeving va» de baan. Dat «il nu niet zeggen, dat ik sympathiseer met do plannen van Minister Treub. Da.ir moet ik ook niel, van hebben. Immers ik beu en blij l' nog altijd een groot voorstander vau ljtaatspen-iloe n."

l»o beer Knoitninis I, b<»st!>!i*-»i!<-»iije" en liil'l.-r Geiesormci-ido Kerk. Dus een (-':«••» chris! n. !'n toch zeegen de .christelijk»*" leiders oo!. in het Old.imbt: .K'.aatö-'i-iiii.ocn is bedeu. i-i'onchrii,» te! ij kl"

>?«,«» do vrijzinnigen lclcn wonen. 'Onlangs werd te Beerla eene vriji*iniiig

Zu-olfe. «We begonnen met het verknopen van een stuk grond, een aantal jaren geleden met groole opofferingen voor de gemeente ge» l-ocht, voor eventueel,, uitbreiding der veemarkt. Dio uitbreiding was lolnuloo niet noodh; ge» wees!, en hoewel ook in do naa*>lo toekomst waarschijnlijk niet nnollig, verzetten onze parlij» noten ziel» natuurlijk legen hel verkoop n. Do firma, dio het aangi >g, vroeg het subsidiair in erfpacht, doel» ondanks dat, w-rd onder het „lo'i» f: „do indusirie moet bevorderd worden", een voorstel tot il t geven in enpacht niit ia t<>g*»**. 9 «temmen verv.ol >.en. Van do 3 vrijzinnig» dci'.-ol.ralen -.lenl'lon li voor verkoop. Aan «jen drietal klerken in dienst van «len geni<--!n!eonlvanger werd 200 gulden salaris» vorhooging gegeven. De ontvanger had daartoe g