Over de ,ii»i^!,te beraadslagingen in den Amster» dai»!>»!i<-n ilaml schrijft .De Neineentewerkman" van «len Hond van Xed. Ueineeiiteweiklieden: Ihhlilvo in Zaandam waar do vakantie 10 dsigen per jaar bedraagt e» een toeslag van 10 gulden wordt gegeven, kan worden gezegd, «lat Amsterdam zich aan den spit» heeft ge«laatst van alle plaatnen van eenig belang In Nederland. viilkend kan niet worden, dat, wordt do voordracht aangenomen, een niet onbelangrijke verbetering is verkregen. Maar toch, wij zeggen het hier onomwonden, de houding vanll«sociaaldeii,«»krati«chera»lds» frakiio valt on» tegen. Niet alleen omdat niet wonlt voorgesteld het aantal verlofdagen uit te breiden, ook omdat geen noemenswaardig o. ei le>» tussehen onze organisatie en de fraktle heeft plaats gehad.
Natuurlijk is de fr.ikiie volkomen bevoegd zeliiit-iiidig haar standpunt te bepalen, maar e,ve>l/.».»i- .staat onzo bevoegdheid als een paal boven water, «lat wij zelfstandig onze eischen stellen. Van deze bevoegdheid zullen wij, in het b-slang van de gemeentearbeider.»!, en het geldt hier niet alleen do Aii'>lerdaiiiscli<>, gebrink maken en dio eicellen stellen, die wij als v.il.-.erecniging noodzakelijk achten. Wij handhaven ook inzake do vakantie onzen eile!» en wij nemen ons voor bij de eersto gelegenheid dlo ons daaromtrent geboden wordt, gebruik te maken, om onzo 14 dagen verlof machtig te worden.
"De vakantie-voordracht.". "Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij". Amsterdam, 1914/07/13 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 20-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022880:mpeg21:p006
"Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij". Amsterdam, 1914/07/13 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 20-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022880:mpeg21:p006
Hen leest in het liberale „Vaderland": .Uet Volk" buitengewoon slecht te spreken over do gevoelige néderlag, die «Ie 8. D. A. P. in Amsterdam V leed, zoekt troost in bet scheppen van de legende ?dat de concentratie dezo overwinning zou bevochten hebben met hulp der Klerikalen." llet in haast overbodig dit bakerpraatje to wei»-.eggen, maar toch even een paar cijfers. De gekozen kandidaat, de heer Van Diesen, kreeg -lb'll-: stemmen, en verleden jaar, bij do Kamerverkiezingen, werden er bij eersto stemming in Amsterdam V op den heer Ketelaar 5304 stemmen uitgebracht, terwijl en de B.D.A.P. èn do koalitio een kandidaat hadden gesteld en er nog bijna 11000 kiezers thuis bleven. Kom men overbodig. En een tegenslag waardig «hagen is ook een kunst. De katholieke „Tijd", die evenals „Het Volk" allicht beter over do bizonderhedeu van deze Amsterdamsehe verkiezing op do hoogte is dan het llaagscho „Vaderland", schrijft naar aanleiding van dit zotte stukje: In 1913 werd het onthouding» advies der Neehtsche partijen door de organen der Vrijzinnige Concentratie zeer euvel opgenomen e» ons voor do voeten geworpen al» mede» oorzaak va» den groote» toevloed van socialisten In do fweedo Kamer en overal elders. Wlj waren dus zeker welkom gewest als hulp» troepen om de socialisten to kec.ren. Nu er weer een ontliondlngadvie», kwam en do „klerikalen" werden bewerkt en er lichtelijk meer op de» heer Va» Diesen da» op den heer Loop uit kunne» gestemd hebben, wordt hnn hulp, die door „Het Vaderland" niet te konlroleeren vlei. hoogmoedig een legende e» een bakerpraatjo genoemd. Op een dag, waarop do grootste helft der kiezer» thuis bleet, netlijnen ons allo gevolgtrekkingen loiant onmogelijk. .Het Vaderland' heelt, wel erger legendes helpen verspreiden dan do bewering van ,Het Volk", leder kan hieruit zonder moeite een bevestiging lezen van onze me'li'deeliil..'-. dal do vrijzinnig»! mi-i klerikale hulp gekozen ii». Maar laten do vrijzinnigen hm» kop maar in hel /and steken. Van die st» nisvogcltakllek zuilen sij do kwade gevolgen spoedig- genoeg ervaren.
"Een legende?". "Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij". Amsterdam, 1914/07/13 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 20-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022880:mpeg21:p006
Door 8 Niekman werden bij de behandeling van het uitbreidingsplan voor liet Noordelijk c» Koord-Westelijk stadsgedeelte in de raadszit» ting van vonderdag j.l. beschouwingen gehouden, die, hoewel kritisch, tooi» volkomen zake» lijk mochten lieeten. Hij erkende dat in do laatste maanden do dienst van Plaatselijke Werken veel arbeid heeft geleverd, en waar» deerde dit, maar bleef de manier van werken : telkens komen met een partieel plan, dat laten goedkeuren, zonder dat het mogelijk is het onderling verband tusselien de verschillend», plannen te beoonleelen en te bespreken, onjuist en noodlottig achten. In Oktober 1913 heeft «pr. zijn motie ingediend, om B. en W. uit te noodtgen, den Raad met den stand der uitbreidingsplannen op de hoogte te stellen. De heer Vlug diende eenzelfde motie in, die hij heden weder introk. Waarom l Omdat liet toch niets geeft, «n il. en W. zie.! eenvoudig van den Raad niets aantrekken 1 Dan kan spr. de intrekking hegrij» pen. Maar niet, wanneer de heer Vlug zou meenen, dat do motie onuoodig ia geworden. Zo is «oodiger dan ooit, en sedert do indiening is veel gebeurd, wat haar nog noodiger maakt. Spr. wijst ou een reeks artikelen in de bladen en tijdschriften van mannen die van stedenbouw studie hebhen gemaakt, en die allen voor den modernen stadsaanleg een geh cc l wel» overwogen, met alle groote volksbelangen rekening houdend plan een eerste voorwaarde achten. Bestemming, ver vooruit, van terreinen voor volkshuisvesting, drukt den grondprijs, wat juist noodig il», om goede volkshuisvesting to verkrijgen. Sedert 1913 is bovendien de Spoor» wegkomnlissie voor Rotterdam gekomen. Hoo kan men nu uitbreidingsplannen definitief vaststellen, wanneer men niet weet wat er op spoor, weggebied zal plaats grijpen? De verplaatsing, eventueel, va» het station velftsohe Poort zal een geheel ander plan noodig maken. Het vorigo jaar is de polder Spangen voor volkshuisvesting bestemd, onder den aandrang om bouwterrein. Maar spr. is overtuigd, dat het absoluut verkeerd is: de terreinen ten Zuiden der spoorbaan, tusselien Rotterdam en Schiedam, moeten voor geheel andere doeleinden worden bestemd, of men komt later weer voor de grootste moeilijkheden. Een verdere vraag is: zal de Ceintuurhaan blijven f* Elke wijziging daarvan maakt een totaal ander plan noodig. Maar van jaar tot jaar wordt maar gezegd: het spoorwegvraagstuk is zoo moeilijk, en omdat het zoo moeilijk ir, doet... Rotterdam niets om tot ecu oplossing mede te werken. Daarom vraagt «pr.: zitten we hier geen Jan Klaassenwerk te doen? Is het maar sohijnwerk? Om dat alles te weten, is overlegging en mededeeling nood!*; van alles wat het gemeentebestuur wil en weet, en heeft de Raad nader te beraden.
Snr. acht het in dit plan verkeerd, om, waar de bewoning der stad slechts naar 6ene zijde, n.l. naar het Noorden, snel groeit, daar een gordel van industrieterreinen aan te leggen, en meent dat deze op verderen afstand, in den lloogdijksohen polder, aan de linkerzijde der Schie, moeten komen. Hij acht een sportterrein vlak tegen de Ceintuurbaan gelegen, to verwijderd van de bewoning, en mist voor het ge» heele bestaande en nieuw aan te leggen Noordelijk stadsdeel ten Oosten der Schie, eiken plantsoen-aanleg. Wethouder De Jong begon... maar dadel ijle na deze beschouwingen persoonlijk te worden. Hij schijnt daarin zijn kracht te moeten zoeken, omdat hij daarin, als het tegen de sociaal» demokrateii gaat, gemakkelijk den Raad mee» krijgt. Spiekman. zcide hij, was onwelwillend geweest. Maar hij zou zich van diens kritiek maar niet te veel aantrekken. Een hoogstaand partijgenoot van Spiekman had hem gezegd, dat hij, mr. De Jong, gebruikt werd als de kop van Jut, waarop maar flink geslagen moest worden, en «lil».: zulke kritiek heeft geen waarde. De lieer Bpiekman blijft maar op een algemeen plan aandringen, omdat hij uit een stapeltje partieel»: plannen geen wijs meer kan worden. Gelukkig «lat .-.mieren er wel wij, uit kunnen worden, getuige hetgeen de lieer Vlu«* heeft gedaan, die nu -* voldaan is, dat hij zijn motie heest ins«'tr<>!*l.e... Lr is n u toch wel reilen lot tevi*»'!. mieid, er zijn m» iinners plan» nen! Maar... liij veegde er onniidi'rllijk bij, dat er bij den dienst van Public"-...- .Verken een grooto kaait in »!c maak is, w-».-...".» alle pariie?-lc plannen t.aan uitgewerkt.' "»"»at praatte .^'it'kma» tocli van la*«ei» grondprijs voor woningen? Lagen groml-oijs doet zoo goed als niets aan dm grond.', ijs af. Hij neemt met Spiekman', bezwaren met het co-t- op moge» lijke wijzigingen i» den -.poorwe-*aauleg een loopje: als »Ie -.poorwexkommi-iLie met haren nrbei.l -»eiee
Op deze hoogstaande wijze ging de wethouder voort, de zakelijke kritiek te beantwoorden, en spekuleci'ic op de l.ieliliift van zijn volgelingen, inplaats de bezwaren te wei leggen. Ter I.aan deelde mee. «lat hij de „hoogstaande partijgenoot -va», die had gesproken van „den kop van Jut". Maar waarom? In een persoonlijk gesprek had de wethouder zoo even» tjes maar gezegd, (lat de oor/aak van het h»'--* uitblijven van plannen gelegen waa bij tien virekteur van Gemeentewerken, die zóó ten achter was, dat dvzo werken een jaar lam* zijn opgehouden. Daarop had Ter Laan gezeg.l. dat. waar de wethouder De Jon.: toclr in den Raad Plaatselijke Werken moest verdedigen, hij dus moest verantwoorden voor do fouten van een ander. En van d i e woorden maakte de wethouder nu, dat,,de socialisten hem toch maar ge» bruikei» als den kop van Jut".
Prachtige manier van doen! Geen wonder, dat Spiek man nog een» scherp tegen liezen wethouder le velde trok, en er op wee. hoe weinig in overeenstemming het is met de enorme belangen die hier op het spel staan, dat de wethouder in persoonlijke gesprekken en grapjes de diskussie doet verloopen. Geen enkel ernstig bezwaar is onder tle oogen gezien, laat staan weerlegd. Maar spr. zal zich niet laten weerhouden, om, wanneer hij ziet dat in vroegere fouten wordt volhard, daartegen ernstig te blijven waarschuwen. Noch het spoorwegvraagstuk, onafscheidelijk met elke uitbreiding verbonden, nóch do indu- terreinen rondom het Noorden getrokken, zijn besproken. Indien de Raad met een dergelijke onvoldoende en ondoordachte voorbereiding genoegen neemt, moet de Raad het weten, maar spr. zal daartegen strijd b 1 von voeren. Voor plantsoen-aanleg in het Noorden zal «pr. alsnog een voorstel indienen. Het plan zal thans aan de Gezondheids» kommissie worden toegezonden ter beoordce» ling.
"Rotterdamsch Nieuws. Het debat over het uitbreidingsplan naar het Noorden". "Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij". Amsterdam, 1914/07/13 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 20-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022880:mpeg21:p006
(Geau'.o.-i-i-ei'de vertaling va» «!o Ai'en berg.)
f>> ' Nn wrill haar allomhaiin!* i!i>-p en regel» matig. Zij süep. D- rust duurde intusschen niet icing, Een ll(-fl!** slenk in de» schouder 'deed haar i»e» nkiiüipe» en v.iii pij» rillen. Zij vt-rw-ii)»-; haar gez:<-.'il vin pij» en wie» l' aleniicni! de plek waar /j de steken voelde, Hel was alsof taüd,-!! ai» ham* sciioullerhlad kna.ig'leii. Zij keer»!-: r.I» Ii naar de andere /.-iid > om l»e!>r Ie kiii.iieli wrijven en vergat bil i.-oriliül'T.!.»'» dal il!«-!i' ai-lili-r haar -.loiilJ. Dj»! l»c!il,-!- Irai-lli z,l»ll/.!>>. Nu was zij '^-.-l-.ecl wakker geworil-'-n. De kolflC cisclile haar opmerkzaamheid, ze hoor» de z>» iilll'.'.'-lii «il» In l iii-'.!«i!-iiiiisl!!. «li» walmend <»p «1» tafel all!» r i» de kamer .slond vu geil. im/illiii-' glom. ' >nel de koisl'k.üi afnemen.- Dal was Edilïi'-* eersle glii.lcil!»». Zij wilde < > lü-eii liop»-!». dol-li •bleef al», lx-loiiv, r«< stam, üoü zaïf liet in «ii: kamer uil! XHi-üid! Zij keek uu .-(»-- mcl vermetele daii w.er niet si-liuwi- hukken om zli.h heen. l><- düinj' ii» hel glas der lamp schemerde als ten lichililllnvo ring.- Door een nieii!'.''.!» uitei't fijne rietjes van de gesprongen ijzeren plaat van int petrolenmstel flikktnle «il fonkelde liet en vormde een tril» lend patroon op de .naaste omgeving. • Spoedig daarna zat »!»: jonge vrouw aan tafel en liet zich de koffie goed smaken. D-: lam.» stond zonder 5.--- .ii.-^t haar e» on» barmharli-' b.-.i-I'ccn liet licht haar lilecke lint en, de rood»» randen der oogen. 15.1.1h's lan«!c.»td was bet, le cleni Zij had haar vijsiKiiningbiood ii» drie gelijke sl ukken verdeeld.
1 wee daarvan had zij al op. Zon zij bet duivel, waii-n ook het laatste stuk op te eten I Zij kek he! brood mci verlangend'» blikken aan. Neen. da! is verkwisting en legen den regel, dacht zij zuchtend. Haar maait echter was va» cen andere opinie e» uilte haar meeniiig /oo luid en hoorbaar dal ll«l!t!l geen weerstand kon bieden, maar met groot genol ook in taaiste siuk -liet verdwijnen. Nu was zij tamelijk verzadigd en v0e1»..» «-(li aliiigeilailli' vn mindering v..» hel ?'evoil v:i.i kollile in haar haam. -Zij was volkome» wakker. Haar blikken dwaalden NU /onder alütsl rond.
A.s granieten muren verhieven ziel. de kal»» wanden der kamer om «Je l!l«i,-d-.>ar gezicht iv et-n fijnen ii.vtlsluiir hulde. Xo^» was lotnuloe geen geluid -.an de builen. tot haar ,loor*-c» dro»*>t!i. .Vu echter schrikte zij, daar een ijzeren ring luid kletterend van een fornuis werd afgegooid, l-len dunne houten muur slechts scheidde haar kamer v.m de keuken, waar nu juffrouw l.jal. Ediths hospita, ijverig begon bezig l«; zijn. Men hoorde elk geluid van daar in de kamer der dektnstiksler. Edith wierp een oniustigen blik op «len wekker. Al zes uur' lui zij zat nog Ilier en liet do handel» lui üi haar school liggen. Keen, neen- Nu vlug aan het werk, «lat al zoo lang wat li.lc. Met moeite stond zij op. Een stuk krijt e» een papieren palroo» lage» op de dekt» die in het borduurraan» was gespannen. V' i >,' he.'leii patronen waren reeds daarop geleek-nd «-» in een ervan glinsterde de naald. Edith ketk precies na hoeveel ze al af had e» zij kreeg daarbij bezorgde rimpels in het ge»ieli!. llel werk was lang niel zoo goed gelukt als >i.»l <*<>.-!,! moest zijn, ze wa»: echter laat in den nacht zoo mot* liewccsl» Hel patroon was boe! moeilijk !«; leekene» on te naaien. /i, rel.li.» en hok aan hol roodc goed en probeerde, lerv.ijl zij t-eiii^!- lilalcn zacht eixvcilicc» -.treek of liet vv>! -,'iel! gcipaiiiien wal. —» And» ili:-,ive kro-ili! dacht zij. Anderhalve krol»» voor «lul moeilijke werk. Toen zij nu op den stoel voor liet borduur» raam lint plaats genomen e» haar lichaam in de s« cve iioiülili,* had gebracht, welke het werk cl>i«-!i!e> bt-^ol! ook dadelijk haar schouder weer pijn te doe». Zelfs de vingers, waarin de naald l Ikens prikte, deden /.eer. O. do lange, lange dag, die nog voor h.iar lag! Wa»» zij toch liever nooit meer wakker geworden» Zij deed een paar steken, terwijl zij allo mot-i!»» had met het stugge materiaal. Tot» echter overwon de vermoeidheid; zij liet de naald vallen, doch had nog genoeg overleg om «ie lamp af te draaien, want zij dacht aan den hoxgcn prijs van de olie. Een poosje wilde zij zich 1103 rust gunnen... Maar... die tiijm Zich rekkend en strekkend stond zij weldra weer op wreef haar schouder en ging langzaam naar het raam. Daar bleef zij staan en staarde in de schemering naar beneden. liet buis was nu ontwaakt en op het punt zich den slaap uit de oogen te wrijven. °° Lampen werden in de zoldc» kamer!jes opgestoken; kleine vlammen scholen als vuui vliege» lang», donkere vensterruiten. Hier en «laar blonk het prachtige klcurenspel van een spiritus, lichtje uit liet «luister op en wierp een .liitliti» gen, snel verdwijnenden glans over de geccn-cli'eerde binnenplaats, tlij den vuilnisbak stond een brandende lantaarn en in Zij drukte haar. gezicht legen, dc ruilen on» zich niet te laten ontgaan wat — zooals zij verwachtte — thans moest konten; een kushand.
Ken jonge man met een elensk, lellje i» do hand e» een slappen hoed op had dadelijk bel roepen gehoord, hij keerde ziel, ?.-», «>>, kwam weer dieli'.er bij. Nu slond lij in de» breede» lit-htslrooi» va» zij» eigen venster e» lixlil!» kon zij» Ixnlaal gevoriml ''.-zi'li! c» zijn levendige oogen goed w-iüi-iiernen. < __ wel. wat wil je > vroeg hij terwijl hij omboog keek en aa» zij» snor draalde. -...— Je hebt liet Held voor bet ziekenfonds vergeten lieveling. > — XVci wal bliksem 1
' Met een snelle beweging greep hij naar zijn borstzak.
>? iiooj lljij iijsjcj-lief! waar naar i--.tK.dcti. He heb geen lijd nog een», boven te komen. — Jawel, ik zal het eerst in een -.tukje papier doen. Ken (-ogenblikje! ! Dodelijk daarop hoorde me» weer de zaclile stem:
' — Nu, llerhard. let opi ' lels wits vloog naar beneden. Do jonge ma» ving het onder het vallen op, hetgeen va» het raam uit met cc» iiilrocp van bewondering voor zij» behendigheid werd beloond. Ken kirrend lachje volgde. ' — Dag» zei hij en maak!»' een beweging, welke Kdilh geheel in baar vermo'den omtrent zeden en gebruiken van jonggehuwden *.«»» sterkte.
Toen drtikle bij zijn hoed vasler op zij» lioofd e» snelde weg*. Het raam beneden werd echter niet gesloten voor liet witte kctcltjc in hel diiislcr was verdwenen.
' In «!(• keuken naast l-tditii s kamertje was mttissclien dc familie lljat druk bezig geweest, dwz. zoover » brood waar bel mes als de bliksem doorheen gleed, Te» sl«i!t>» werd het lioo, I «les gezins hierop >»!>!!!-r!<'*i!a>:i e» riep: -— .Neen ii!.>.ll, i.liima, je i.»al>l lt» -.l«»llc Nl bel kruim uil hel brood al*, je er zoo mcc omgaat. Smeer de boter niet .00 zuinig erop. — De boter kost 2'*> oere oer kwart '-oud' 2fi oerel «Ie zo» net zoo goed margarine kun» nt»» etc», maar je bent zo-» «»imogsl tl*-»-» per- SOO!'.. — Hier. ze sleekl ui! je broekzak. —» la. waarachtig! Wie ka» dat ook welen? — !>«- i'i.lels ili'iliiili »ir!. .NU i*< hel gure» weer gebrek! o. Wal duwen /e iemand loch «-e» romiiit-l iii de maai». «Naai ze even voor mij. moeder' Maar, vlo*., vlug, wai-l ml is nl il'? l.lal. — «iee! mi, dc schaar, llliim.i. Mijt» s> liociiveler :-.i! i» de» klioop, ' —- Wil ii mij 11 w «ciiiiilil» leem-», moeder. — De mijne lx zoo l'-eli'k. — N». »ie:«» lam» voor il, 11 sp.'-gi-l. K» mini lii lüi-l, j-il.>> jelui i.iii >!.»-! zoo <>-.». riep eilldi li>k jutliotlw ltj.il iillz-eput. Laat dc worst niet ltl*,l. llustaaf. Die groei! niet weer aan. Hier oudje, hel» je koffie, e» nu moe) je je li.iasten, .want aanstonds «iaat de flibrieksfiuil li». bet aangrenzend).» kamertje zit ien «-«-iizaïn*» vrouw te naal»». Zij v» i-iii. m! «lx woord dat in de woning wordt gesproken e» met hulp barcr fanlaisic sleü zij ziel» ook de» familltkring voor. tl. die wanne keuken, bil samenleve», dc solidariteit. Kopje!» rinkel,-». De familie drink! liaar ochtend koffie, tiilstaaf is het «eist l.l.iar. — Leen uil- *..'» orrc, moed» r, sim tl.! li'!. — Waarvoor heb je ze nood.-»' -— Dol weel ik zelf niel, maar lic! is .00 al«ch.iweüjk zonder geld te rij». —- Nu. hier I>-- in dc ell-llsl'lls » — 1 l,vtt>l».o«.-p! — Heerlijk' .Nu ga ik heen. Da:> samen' —• Hier hel» je je pel. Itjül > Wal i». dal' Jasses, jasses, wal heb je 1 <-» grim; i.',i! i.i je broek1 Waarom hel» je «! la, voel er maal- naai'! llel w»¦.-.!! «l.'.r-door loi-ll niel kieiü.-r. — Kan je liet n:'"l llo«^ cc» !>-.-( !j<- i!;.¦».;;::.;-i' n .' vraa-,1 vader.-» Mem aiii'sl:''. — .Neen, «laar is nu neen lij»! mi i-r voor. Trek je blauwe l.iil maar flink naar beneden. Dan zie! ui, 11 hel nauw! li'ks. Ja. zoo No»», «1.-^'i — .Nie», lii.-il (lat! Daartoe zij» wij l«»-h .waarachtig te >>»«!. IJ.» » Je lul»! je i!!i-n>l v«-,l 'tabak, «ia wc-»! iiiiia's vreoliiki-. aaii.li-ki-liiki- l.i«l> '-«<-.-- >>.is Uiiilai dc b.i!!^.- andere stemmen zwei»»'». (Wordt veivol»-»!,)
"FEUILLETON. De Familie Winge en haar buren. van MARIA SANDEL.". "Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij". Amsterdam, 1914/07/13 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 20-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022880:mpeg21:p006
Juist nn de christelijke vereenigingei. van genieentewerklieden nog eens een extra aklio zijn begonnen voor den vrijen Zaterdagmiddag, verscheen daar j.l. Zaterdagavond cc. stuk van R. en W, waarin, naar aanleid.*,,!* van hetgeen daarover bij de behandeling «ler bcgrooling voor 1014 is gezegd en in de stukken gewisseld, «lit vraagstuk onder de oogei» wordt gezien, en... liet advies afwijzend luidt. We hadden bijna geschreven* natuurlijk! Wanneer is er ook een gemeentelijk-sociale hervorming lo Rotterdam uit vrije bcwegbig door liet gemeentebestuur Ingevoerd, of op een desbetreffend verzoek royaal toestemmend geantwoord? Nimmer! 3leeds moei elke hervorming ontwrongen worden, on al komt ze dan op den duur toch wel, hol kost omzeilende moeite. Zóó thans weer. ' Do vrije Zaterdagmiddag was voorül ook van christelijke zijde gevraagd, om daardoor velen die aan sport on tulnarboid doen, de gelegenbeid voor Zondagsrust to geven. R. en W. weten ecbler weder zooveel de» zwaren Ie vinden, dat er niels va» kan komen. „Wij willen toegeven," schrijft het kollege, „dat «r verschillende bureaux zijn, waar sluiting op Zaterdagmiddag mogelijk zot» zijn, mits daarmede niet genaard ging verkorting van den totalen wekelijkschen arbeidstijd, die ons niet te long schijnt." * Wanneer bel dus wöl gebeurde, zon... do werktlttur op andere dagen met zooveel verlengd worden, dat het aantal werkuren per week tóch werd bereikt. Op die wijze zullen ook de christelijke beambten het wel niet hebben bedoeld.
«-.laar, zoo vervolgt liet stuk, er zijn „andere bureaus, waar men met beperking van den arlield op Zaterdagmiddag niet zeer ver zal kunne» gaan. Hel zijn die bureau-:, waarmede bet publiek voortdurend aanraking zoekt en welke wellicht, naarmate in het parlikuliere bedrijf de vrije Zaterdagmiddag meer algemeen werd. juist op dien dag wel eens meer zou» den kunnen worde» bezocht dan op andero weekdagen, In «lat opzicht zijn sommige van onze bureau* lo vergelijken met de postkantoren, welk»» op Zaterdagmiddag zeker niet min» dor werk hebben te verrichten dan op andero dagen.' * volgens il!l standpunt, zal men natuurlijk nooit 10l deze hervorming kunnen overgaan. Evenwel, zoo zet liet kollege verder uiteen, zit aan «len vrije» Zaterdagmiddag voor de ambten:., onverbrekelijk ook vast de werk» tijd va» «le werklieden, e» in verband met de talrijke adressen die «len laatste.!» tijd, eerst van den Bond van llemcellle-werklicdeii, en toen van parlikuliere vakverenigingen, zij» ingekomen om over te gaan lot invoering van de >",?»>!l i-«- ai!x idsweek, wenselien 1). en W. eerst een di-liniicve regeling van den arbeidsduur voor de v.trkdiercn, in verband met de nieuwe toonregeling, vóór er aan invoering van den vrijen «Zaterdagmiddag -»-»" worden gedacht. - », ?
"Voorloopig geen vrijen Zaterdagmiddag.". "Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij". Amsterdam, 1914/07/13 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 20-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022880:mpeg21:p006
Zaterdag hebben R. en XV. bij den tit-meenleraad het voorstel ingediend, om de voormalige Rijkskweekschool voor vroedvrouwen aan do Selilekade (naast de viadukl-, welk ge» bouw na de opening van de nieuwe Rijks!.-...-!».» school aan de t-cmeenle is overgegaan, voor bulpzielienhuis in te richten. Reeds lang werd, niettegenstaande nog maar enkeie' jaren geleden het hulpziekt-nhuis aai» den bergweg "was geopend, opnieuw sterk do behoefte aan nieuwe ruimte voor ziekenverpleging gevoeld, waarin, door dit gebouw als zoodanig in te richten, althans voorloopig weer zal worden voorzien. , ¦ Er wordt aan ruimte verkregen: op den beganengrond twee ziekenzalen voor vrouwen, elk van 12 bedden, alsmede een afzondering,-ziekenzaal; op de eerste verdieping twee ziekenzalen voor kinderen, elk voor 17 bedden, en op do zolderverdieping een 2ft-lal slaapkamer» tjes voor verpleegsters. In het voorgebouw aan. de Raampoo. tslraat zal, na verbouwing, ruimte zijn op de» bo glinengrond voor verschillend» dienst», t-rtrekken, op do eerste verdieping voor 4 ziekenzalen, elk van 7-bedden cn> 1 zaal van! 0 bedden.
Verder zijn er nog bergplaatsen, opslagplaatsen enz.
De koslen voor de verbouwing worden o» f 7KXXI geraamd, waarvoor verkregen wordt meubilair, centrale verwarming, aanleg voor .warmwater-voorziening, en cleelrisch licht. ' Mr zullen ongeveer honderd plaalscn licschikbaar komen, die voor vrouwen en kinderen zullen worden bestemd, in hel bijzonder voor patiënten die een meer langdurig»: verpleging noodig hebben ?,....... ;« ...
Het optochten-verbod. Zaterdag fs afgekondigd het vroegere, thans weder in werking getreden artikel in de verordening op do straat» politie, waarbij het is verboden optochten op den weg te houden, aan te kondigen of daarllau deel te nemen, maar welk verbod niet van toepassing is „voor zoover gehandeld wordt krachtens door den burgemeester verleende schriftelijke ver» gunning en de daarbij gestelde voorwaarden worden in acht genomen".
«lnnlnierlUlc verdronken. Aan Wilton-, machinefabriek heeft Zaterdag een ongeval met doodelijken afloop plaats gevonden. Terwijl de werkman R. v. d. H., wonende aan de Kruiskade 71, bezig was met het verhalen va» het B.s. „Afganl.tan", liggende in de b(j dezo fabriek behoorende haven, werd hij, doordat het schip afdreef, door den tros van de gordin-,' n f getrokken.
De man viel eerst met het hoofd tegen de glooiing, geraakte daarna te water, eu verdronk, Na een kwartier werd hij opgehaald. Door de rivierpolitie werd nog gepoogd de levensgeesten op te wekken, doch het mocht niet daten.
"Een". "Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij". Amsterdam, 1914/07/13 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 20-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022880:mpeg21:p006
"Zoo is dan ten slotte de sedert een paar dagen dreigende staking van het personeel der H. T. M. toch uitgebroken. Uit de ook in dit blad opgenomen mededeel!»» ge» omtrent de avond» c» nachtvergadering va» Woensdag j.l. was reeds bekend, dat het personeel Donderdagmorgen zijne wenschen aan den .{«.ad van Beheer der H. 1". UI. had medegedeeld met verzoek om Zaterdagavond voor 6 uur bescheid te mogen ontvangen. Inderdaad werd Zaterdag door de 11. T. M. ge» antwoord en wel op de van haar vau vroeger bekende wijze. Het antwoord toch luidde.* „Onder verwijzing naar de vroeger gevoerde korrespoudenlle heb Ik de eer n mede te deelen, dat uw schrijven uiet ia overweging kan wonlcn genomen." Ook nu dus weer, ondanks den ernst van den toestand, waarvoor zelfs zij uiet blind gebleven kon zijn, dezelfde hooghartige afwijzing «lezer ver» walen direkUe als het personeel vn reeds jaren ii» ontvangst had te neme». Vertrouwende op haar geldmacht en de hulp der autoriteiten denkt zij door itlmidatie van het per» soneel eu misleiding vau het publiek de kracht der beweging te breken. Dat laatste zal haar zeker niet lukken, temeer niet nu het personeel, lankmoedig als hel is, niets verzuimd heeft om tot overleg te geraken. Dit is vooral ook aan den «lag getreden, bij de mislukt*! poging van O. en W. om te bemiddelen.
Zaterdagmorgen ontvingen de betrokken hoofd» besturen cc» schrijven van B. en XV. waarin deze mededeelde», dat hoewel het niet op deu weg lag van het gemeentebestuur om zich te mengen in een geschil tusselien een concessionnrisse en haar personeel, B. en W. toch met het oog op het publiek belang bij cel» onbelemmerd tramverkeer hunne bemiddeling aan personeel en dlrektle aan» boden; in verband daarmede werden die hoofd» besturen ultgenoodigd Zaterdagmiddag tusschen 4 eu 5 uur ten «tadhuize te komen.
Overbodig to zeggen, dat die hoofdbesturen do nitnoodlgiiig aanvaardden en zich tot overleg be» reid verklaarden. I»e Naad van Reuter der 11. T. 31. bad echter «lea burgemeester mede» gedeeld van geen bemiddeling te «Uien welen.
Do burgemeester deed daarvan mededeellng eu gaf bij voorbaat te kenm-i». dat nu de konferentio vruchteloos was. Hij had deze echter niet wille» afzeggen, omdat, hij gaarne de organisaties omtrent de inzichten van het gemeentebestuur wilde inlichten.
De besturen der organisaties verklaarden ten allen tljde tot overleg bereid te zijn, doch moesten hel voorbehoud maken, dat daardoor do zaak niet op de lange baan werd geschoven. Door de prijzenswaardige poging van B. en W. om het dreigende konflikt te voorkomen, staat au wel «n«m«t»«»telZ«lk vaut, dat dé dlrektlo der 11. s°. «Kt. niets» heelt nagelaten «n» tot «ene staking te drijven.
Ook daarom is de poging van B. en "W. van beteekenll», omdat het na haar weigering aan den burgomiioster om tot overleg te komen, voor de H. T. M. ««mogelijk zal zijn zich voor de staking van den dienst op overmacht te beroepen, zooals «ij reeds van te voren had te kennen gegeven to zullen doen.
In het gebouw van den R. X. Volksbond werd in den nacht van Zaterdag op Zondag in eene niet voor de per» toegankelijke vergadering, be» zocht door circa 800 lrammannen en bijgewoond door onze raadsleden Helsdingen, Hoejenbos, Harms, De lUcer en Buurman, met op vier na algemeeue stemmen besloten tol staking, terwijl van de vier tegenstemmers twee zich ten slotte nog solidair verklaarden met hunne overige kamerallen. . De staking omvat al het rijdend personeel, zoo» dat dus dat van weg eu werken en der werk» plaatsen In dienst blijft, met dien verstande, dat het geen gevolg zal geven aa» ecu bevel om de plaatsen der stakers in te nemen. In «lo propvolle zaal heerscht een hoopvolle stemming, terwijl een dichte menigte op de Veer» kade bleef wachten.
Van elke vereeniging voerde ééu spreker het wolrd onder groote geestdrift. Van Braambeek voor de Ned. Vereeniging, Terra voor St. ltaphael, en Belger voor den Prol. (.hlv Bond, die een uit» eenzetting gaven van het gebeurde der laatste dage»!. Made werd nog het woord gevoerd door Nivard »n Ifoojenbo».
Besloten werd, dat de strijd ook gaat om don nulpkondukleur v. d. Putten, dle ontslagen werd, omdat hij in een partikulier gesprek ver» klaarde niet te zullen onderkruipen, weer in dienst te nemen.
De stennbeweglng werd voorts geregeld en melding werd gemaakt van vele bewijzen van sympathie. Ter vergadering werd een gift van f 200 ontvangen. De organisaties bleken de laatste dagen sterk in ledental gestegen, zoodat bijna het geheele Personeel thans georganiseerd is. Het staklngskouilte is samengesteld als volgt: Nivard e» Terra voor St» Raphael; Van Delft en Nathans voor de Ned. Ver.; De Groot eu Vau Vost voor de» l?rot.
Het komlto kiest domicilie in De Centrale Ar» deldersverzekeringsbank, Houtmarkt 10. Dadelijk na het nemen van het besluit tot staking rukte» uit de vergadering ploegen posters uit naar de verschillende remises, aan de Frans Hals» straat, den Rijswljkschenweg, de Laan van Meer» dervoorl, het Oevers Devnootplein te Lcheveuinge» en ook ging een ploeg naar Delft. Een ontzaglijke menigte bleef tot na afloop der vergadering voor den ingang van de vergaderzaal bijeen.
Toe» het stakingsbcsluit onder de menigte bekend werd, bleek van groot enthousiasme voor de stakers.
Om zes uur werd In optocht met de besturen «n de aanwezige raadslede» voorop naar de bureaux der H.T.M, en naar den burgemeester gemarcheerd, om daar de offieieele mededeel ing van het neder» leggen van den arbeid en van de voortdurende bereldverklaring om tot overleg te komen, «f to geven.
Aan de remlsle Frans Halsstraat en aan dieaal» de Laan van Meerdervoort hebben zich elk den beambten aangemeld; aan dle te Zclieveuinge» meldden zich zes beambten aan ,* zoodat met behulp va» kontroleurs en remisechefs na 12 uur enkele wagens konden loopen. In den loop van deu middag trokken zich nog eenige beambten terug en zelfs legden tweo kon» troleurs liet werk neder, zoodat reeds te les uur do geheel» dienst weer werd gestaakt. Het publiek van alle» rang en stand toonde zich «eer vijandig tegen de ondcrki-niper» en zelfs legen hen, dlo van de trams gebruik maakten. In de Wagenstraat weiden twee wagen» gebombardeerd met steenen, dio door het opbreken van een der straten daar opgestapeld lage». Op het Plein vertrok herhaaldelijk ouder luid gejuich een tram geheel leeg, nadat enkele per» sonen, dle daarin Imddin plaats genomen, op verlangen der omstander» van hel vmrvoer afzagen. Een jong beambte, die was gaan rijden, liet «lch op het Plein overtuigen van het verkeerde zijner handelwijze en verliet den wagen onder gejuich van het publiek dat terstond in den «ik tante, om den man .schadeloos te «tellen**. Onnoodlg te zeggen, dat de jonge man zich terstond weer ouder de vleugelen der organisatie stelde en het ontvangen bedrag iv de stakingskas stortte. Des middags ten 1 uur had een stakersvergade» ring plaats In het gebouw van den K. K. Volksbond, waar ook tal van vrouwen aanwezig wareu. ,
Op deze vergadering meldden zich wederom leden bij de samenwerkende organisatie» aan. Uoltmaker van de Ked. Vereeniging voerde het woord en deed mededeellng omtrent den stand der staking. Zooals uit alles blijkt is de staking zoo goed al» algemeen en nam zij in den loop van d«n dag eer toe dan af.
Na afloop der vergadering hielden do stakers allen in uniform gekleed.een optocht door enkele stralen der stad.
- Naar verluidt zijn een aantal onderkruipers ult Duitschland ingevoerd; noch het aantal, noch do herkomst daarvan kan met zekerheid worden vastgesteld. Als wlj hier te doen hebben, hetgeen aannemelijk schijnt, met een detachement «ier bekende bel-oeps» onderkruipers, «lan,zal de 11. T. M. van haar import weinig genoegen beleven. Bruikbare wagen» voerders zijn toch in enkele dagen uit dit rapaille niet te kweeke» * trouwens reeds gaat het gerucht dat de burgemeester op grond van do concessie» voorwaarden het dienstdoen van dit tuig zon hebben verboden, wijl hun dienstdoen gevaar zon opleveren voor de veiligheid van het verkeer. Ten overvloede hebben de hoofdbesturen besloten een waarschuwing onder het publiek te verspreiden, met het oog op net gevaar dat deze gcwetenlooze verraders hunner klasse voor de reizigers opleveren.
"Haagsch Nieuws. De Tramstaking.". "Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij". Amsterdam, 1914/07/13 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 20-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022880:mpeg21:p006