Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij

Van do zijde van den B«Mlder»gezeUenboud hohrijlt men on,: Do «ehilderspatroonavereeniging „Amster- Aam" wekt door middel van aanplakbiljetten «Ho ingezetenen op, nog zooveel mogelijk «lit jaar te laten schilderen, ten einde de werkloosheid zooveel mogelijk tegen te gaan. „Do gezellen werken liever, al, dat zij om steun moeten aankloppen" heet het op dezo biljetten. Het behoeft geen betoog, hoo zeer het zou zijn toe te juichen, al» deze opwekking goede gevolgen had. Zullen echter zooveel mogelijk ««zeilen van het voorradige Kerk kunnen pro. riteeren, dan dient in de eerste plaat, gezorgd te» worden voor een zoo kort mogelijken werk» dag en moet ernstig gewaakt worden tegen iedere verlenging daarvan. Do firma Blindere en van Lchaik. lid van de -patroonsvereeniging, denkt er echter schijn» baar anders over. Deze firma heeft liet schil» derwerk aan do barakken op het terrein van do B. v. D. O. aan de Gonst. Huvgensstraat en laat daar zelfs, in strijd met do bestaande toestand, de» Zaterdagsmiddags werken. Het ia mogelijk dat er haast bij dit werk is, doch waar de werkloosheid onder de schilders enorm groot is, zouden hier meerdere handen werk kunnen vinden, zonder langeren werktijd. - Zou de patroonsvereeniging het niet nuttig vinden van al haar leden te eischen, dat «les Zaterdagsmiddags niet wordt gewerkt en dat ook do overige dagen der week korter wordt gewerkt? Handelingen a!» deze wekken groote ontevredenheid onder de gezellen, dio reeds zwaar genoeg worden getroffen. '- Vaar dit geval niet op zich zelf staat, doch het wel eens meer voorkomt, hopen wij, dat de patroonsvereeniging hierin nu eens niet hare leden vrijlaat, doch aan hare eigen be» «luiten meerdere bindende kracht geeft. Hen goede wcrkverdeeling kan inderdaad voorkomen dat meerdere ««ellen uitkecringeu moeten ontvangen.

Ia ons bericht omtrent de gehouden vergadering van Antwerpsche idiamanlbcwcrkers -wordt te «Wilg gesproken zoowel over wat tot heden i» bereikt, als wie daaraan het meest hebben bijgedragen. De zaak is dal men ziel» met prof. de Vooy» van het Nationaal Steun, komitee en onze parlijgenooten Albarda en Vudegeest in verbinding had gesteld en ge» tracht een ondersleuning van hel Nationaal tzteunkolnitee door de organisaties te doen uila^«*«ren. Deze Kwestie is bij het Steun komilee nog in behandeling Intussclicn heelt men zich ook

,'. Dit voorstel is door den bondsraad verwar» «en, waarna hel Dag. Bestuur dc opdracht «reeg te onderzoeken of het Sleunkomilce ge» negen zou zijn dc gelden, thans besteed aan de uitgeweken Antwerpsche Diamantbewerkers te stellen in banden van den A. K. D. 8., die deze don, eventueel met een door den A. »51. D. B. te geven toeslag, over de recht» ' nebbenden zou kunnen verdeden. Dit voor» stel werd door. bet Sleunkomilce van do hand gewezen. • Omtrent bet .wederom inschrijven als honds» loden van de uit Antwerpen uitgewekenen, is tot nu loc geen beslissing genomen,' omdat gedurende den loop der besprekingen van bevoegde zijde werd medegedeeld, dal de rcgcc. ring wellicht niet ongeneigd zoude zijn. met den A. X. D. B. een regeling ten behoeve der uitgewekenen te treffen. Besloten is nu de behandeling der zaak te schorsen, 10l om. lrenl dit laatste zekerheid verkregen is. Wel» dra, zoo wordt gehoopt zal dc A. K. D. B. in slaat zijn hieromtrent gunstige mcdcdcclingen le doen.

Men leest in onze IVederlandsehe kranten hartverscheurende verhalen van het schrikkelijk lot der Belgische bevolking, die door een onbarmhartige** vijand uit haar woningen wordt gejaagd en nu niet weet waar bet. moede hoofd neer te leggen. Men wonlt koud en troosteloos bij de gedachte «ai» het lot van al «lio weerlooze manne.n die zwakke vrouwen en lcere kinderen. En men ziet slechts één licht» punt in al deze gruwelijke ellende, n.l. liet feil. «lat wie als vluchteling over onze grenzen komt, «loor ons volk met open armer, wordt, ontvangen en met zorg ver*»le»-gd. Niemand die ziel» aanmeldt, wordt /«mier voedsel <¦{ onderdak gelaten .Dat is moot, «lat «loet, -*<>e

il» ons eigen bit»!, neet», in onze eigen stad. wonh-u thans hoti.lerdcn gezinnen, even weerloos, even ougeltikktV'. even hulpeloos als «lic Belgisch»*, bedreigd met ttit'lrij. ttt.' nit, bun woning, met beroovin»/ van Itttt «lak. Geen grimmige, op wraak beluste bttitet:-landsche vijanden zijn bier «le schuldige-*, maar Nederlanders, li<->»t!<-*' eu hun rechtskundige adviseur*, vervolgen zij ben. die ongelukkig genot**-; zijn om van liet» afhankelijk to wezen, tot liet uiterste. Wie daarvan een «liepen ,'tidrtt!' wil kragen, moet ecu» een paar uur gaan zitten it» bet «.'cin,'*- indrukwekkend zaaltje in het. gebouw »an «ie Weteringschans, vaar

De katonrechter geeft een paar weken uit» stel. De artillerist dwaalt met een roeden kop nog een poosje «loor «len gang en stapt dan maar weer op, naar de kazerne. Met hoeveel lust de man zijn dienst zal doen, kan men na» gaan Zoo gaat het urenlang voort. Arbeiders met groote gezinnen, die 'n paar gulden van het steunkomitee krijgen ; kleine neringdoenden, wier inkomen is gedaald tot vijf, ze» gulden oer week: weduwen die geen werkhuizen meer kunnen - krijgen, worden door de huisbazen vervolgd, zonder genade. Schikkingen, al» het belalen van de helft der huur en afbetalen van dc rest als de tijden weer normaal zijn, wijzen «ij van «le hand en zij laten hun vertegen» woordigers onverbiddelijk ontruiming eisenen. Zelfs de katonrechters komen onder den in» «Iruk. Zij geven een week, twee weken, op zn hoogst drie weken uitstel» maar dan valt bet Vonnis tot ontruiming. Laat het zoo voort, dan komen, evenals in België, over een paar weken, honderden ge» zinnen op straat. Waar moeten zij heen? Wij hebben bericht, dat er door het «teun» komitee en dc beide Vercenigingen van eigenaren onderhandelingen zijn gevoerd om tot een oplossing te komen, o.a. door het ver» strekken van huurbons. Wü hopen dat die regeling spoedig tot stand komt en afdoende zal zijn. Anders zal de arbeidersklasse »enzell moeten helpen!

Het bestuur van den Amsterdamschen Bc» stnurtlersbond bericht ons:

Vrij snel volgen de vonnissen tot ontruimingen van woningen elkander op. In onze laatste ptrblikatio deelden wij mede. dat het aantal vonnissen in enkele weken reeds 140 bedroeg. Gisteren werden niet minder dan 28 ontrut» mingszaken bij het kantongerecht aangebracht. (laat dat, zoo door, dan zullen er racer in één week worden uitgesproken, dan in dc laatste 'l óf 4 «eken liet geval was. Wederom zijn een aantal dezer dagvaardingen in behandeling van ons Bureau voor Ar» beidsrecht. Uit «Ie lezing «lezer stukken blijkt, «lat de belrokken huiseigenaren voortgaan, om «Ie bewoners op straat te doen zetten, althans

termijn. M. V.. gedr-rrvaard 2 Okt. om op 0 Okt. voor den ka'ttonrt chl'-r Je verschijnen, heeft eenwoning vin f *2') per maand, 'ia 5 maanden werkloos, ontvan.'.t een ondersteuning van f?» moet daarvan t»>-l t portonen rondkomen, biedt desot»!attk>« sm per tan»! aan. V.. <'. 1!., «zin bent nat uit man, vrouw en 2 kiixbre». httt'l* f 2.30 per week, biedt aan f 1.1» te betalen.

.1. ('.. I maanden zonder werk, moet het leven rekken met J psixmet» van fC per week. Wij zottilen zoo voort knniten gaan. maar zul» l"ii het leien, «laar het eene geval lijkt op liet .-"'? gevent!'*,!, «Int alle «lagvaanlingen onmiddellijk w«,r len tittüebtaeht «-n de schuldige binnen .< U I «lagen verschijnen moet voor den rechter, '<-!<- »!er*en ««-hut.

De > ricmh-üjke sormnhering der dagvaarding luid» om op st-'nmteti voet ?met alle van ziiit» tit Wl-ge ziel, «iaarot» bevtii'len«!e personen ,ti goederen te «tiirttttien ei» !«> verinten en hel gee.ttttrd»* met al wat. «la.-'ttüe behoort, ter vrije l-exe!,ikk»ttg vat» «let» t t * vi-^ehtinen. wordt nil'le'proken.

En om liet .'t:*rt van «ten kantonrechter niet

Ta week te maken in het belang van den boos» doener, die voor hem heeft te verschijnen, zijn enkele dagvaardingen van sociale beschouwingen voorzien als bijvoorbeeld deze: „Aangezien do gedaagde in gebreke blijft met betaling der huurpenning, ofschoon hij daartoe wel in staat i», zoodat de niet betaling aan onwil, l» toe te achrijven." Het geldt hier een lo» bootwerker, dio 10 weken zonder werk is, 2 kinderen heeft, f 2.50 Verwoont. f 5.25 uitkeering heeft, slechts O weken huurschuld heeft en bereid is de halve huur van zijn paar centen uitkeering to bc» talen. • .Weer een andere grootheid licht den kanton» rechter aldus in: „Aangezien de gedaasde niet, althans niet noemenswaard onder den uuidigen crisis lijdt, «t-edat deze omstandigheid aan do toewijzing der vordering niet in den weg .**-*«**" r Overigens l» er in de dagvaarding geen woord te vinden van eenige hardheid van den huiseigenaar die in Sloten woont en zijn zaken door de vereen,**»**** „Het Leigendomrccht" laat behandelen.

Van huurschuld i» in do dagvaarding geen sprake. „Aangezien, zoo luidt het gemoedelijk, de huurovereenkomst loopt van «len eersten rot den eersten van iedere maand, met conditie, dat, indien huurder of verhuurder de bovenbedoelde huurovereenkomst wensehen te doen eindigen, zij vóór of op den Ldon van i«*dero maand opzegging moeten doen", terwijl dan verder er aan wordt herinnerd, dat, zoo geen ontruiming heeft plaat» gehad, men daartoe zal noodzaken „door met behulp van do sterke macht personen en goederen to brengen op straat." " Doel» het klinkt wel wat hard in dezo dagen, dat de „sterke macht" iemand met „per» sonen en goederen" op straat zal zetten, mnar de betrokken huurder heelt niet te lijden door den crisis, althans niet noemen waard, dus hij kan beat een andere woning vinden, verhuisgeld betalen, de huur vooruit betalen aan den nieuwen huisbaas.

Bij onderzoek van het geval is gebleken, dat de man in het geheel do laatste 4 maanden zonder werk is en het gezin van 4 personen 85 centen per dag te verteren heeft in «le laatste maand, welk bedrag voordien 27 centen per dag bedroeg. Zoo iemand heeft volgens «le «lag. vaarding door den crisis niet te lijden 1 De andere gevallen zijn van denzelfden aard. Of hier spoedig ingrijpen door noodwet en duurbon» noodlg is? Wie zal het ontkennenl

Wlo op een vrijen Woensdagmiddag dc bin» nenstad indwaalt en hot treft, dal tegelijkertijd onze Vroede vaderen op bel Prinsenhof bijeen zijn OM do belangen dezer goede stad Ie bespreken, mort nlel verzuimen een plaatsje te zoeken op de harde banken der publieke tribune. Het spreekt vanzelf, dat hij in den regel zóó geboeid zal zijn door het debat, dat bij geen oog heeft voor de omgeving waarin het wordt gevoerd. Klaar het zou kunnen zijn, dat zijn nantlaellt wat ontspande onder een der groote redevoeringen van den antirevolutionairen notaris Rvv» of van den konscrva» lieven jonkheer Ros 11. In dat geval heefl hij 1 gelegenheid, om vergelijkingen te maken lus» «enen het «ollandscne ras voorheen en Ihlins. i Want de wanden der deftige zaal zijn bijna ', geheel bedekt met schilderstukken, waarop «le ! Ainslerllanische burgerwachten der zeventiende{ eeuw zijn afgebeeld, Ha, wat kerel» waren dat 1 i Groot, sterk, gezond, in zwierige en kleurige* ! kleed!), met musket en degen gewapend, klaar om oproer -binnen de veste neer te «daan of «len I vijand van builen de imuren «vorm -Ie . Het ligt in de bedoeling een burgerwacht té formeeren van 500 a 1000 man. r Wij begrijpen niet precies waarvoor zoon onderneming nootlig is. Bij ons weten, is on?e politie te voet/ en te paard best in staat «Ie orde te handhaven. Maar toch juichen wij dit plan loc. Waarom niet? Men moei in «leze somzbcrc dagen dankbaar zijn voor elk vrooltjk «ogenblik. En zal ongetwijfeld een. vroo.iitc oogenblik zijn als men den heer Klaas dc Vries ziel optrede» aan hel hoofd van zijn bui» gcrwaehl. ; Bovendien moet men ook aan het nageslacht denken, dal over twee drie honderd jaar in bet iNcdcrlandscll museum „Hel Korporaalschap Ivan kapitein Klaas dc Vries' zal kunnen bc. iwondereli, gepenseeld door een tweeden Ren», lbrandl en zich wellicht verheugen mug in een nieuwe „Nachlwachl'kwcslie. , T Dal is toch ook wal waard!

i . Dc dansadvoka.it. In zooverre was dit voor ons eon première 'isternvond, als deze Duitsche operclle»klu«t»l tier nog niet in het Hollandse!» was vertoond, enkel door een Duitse!» gezelschap tt*.h*l-t!jd voor het voetlicht, werd gebracht. Wat het muzikale gedeelte betreft, voor de leiding van den jongen Heuckeroth niets dan lof. Hij levert met zijn orkest kranig, pittig werk. Het is altijd opnieuw een lust, hem er mee bezig fe zien. Hij »s altijd «lipt, ttunperamenlvol. «lel» ontgaat liem. Hel mooi prettig werken zijn voor dc orkestleden onder zijn leiding. Voor do zangkunst van den in do hoofdrol «lebu» teerenden heer Xieuxvenhulzen hadden .v-i) minder bewondering. Hij sloeg er ziedt, evenals Kreeft, doorheen door zijn coupletten «naar le dcklaniccrcn en dan kwam op het eind een uithaal, waaruit je begreep, dal zij eigenlijk het hcele «eval wel luidden willen staften. Do heer Xieuwetihuizcn lijkt o» toe, Louis Davitls te willen kopieere». Dat is jammer. Want hij heeft onmiskenbare elgen»«-h«pp«*u om 10l <*en eigen creatie van een rol te kon»», l^n iedere eigen opvatting i, in dit geval in mijn oogen te verkiezen boven een kopie, zij bet gekozen voorbeeld ook nog zoo verlokkelijk om na te vol**cn. Mevrouw Ilotiwmcesler—(.lermont , maakte cc» schoonmoeder, die inderdaad „afdoende helpen" moest. Ucppio de .Vries, en Nika en Henriltle Davids zonden er friscl*. en guitig al» altijd op los, terwijl dc dames Arbous en v. llbêl. «ler vim menig tafereeltje het fleurig, jolig karakter verhoogden. Dal er. gedanst werd, zwierig en lóa, be» hoeft wel niet apart verzekerd. Voor een loc» heid van hccncn, als dc heer l*lieuwennui«>» demonstreerde, ons zeer diep respekll ¦• Alles bijeen een vroolijkc vertooning, waarom terecht veel eu hartelijk gelachen werd. tti »l» Ha .

„Janus Tulp" van 5. v. llaurlk. .

Over het «tuk zelf behoef ik niets te zeggen t daarvoor is het te oud. Men kent trouwen» bet genre van v. Maurik: kleinburgerlijk, zoetelijk, maar — dat bleek gisteravond weer —¦ zoo, dat velen er behagen in scheppen, liet spel was best. De hoofdrol is als geknipt voor /an Muscli en, uitstekend akteur als hij i», gal hij er een vertolking van die in alle opzichten kt was. Daarnaast een Berend, van v. Praag» de jolige barbiersbediende met zijn goed hart, die zijn „patroon" waard wa» —- in «én woord: uitmuntend. De zuster van den fortuinlijke» barbier, tante Bet, wo» bij mevr. Sablairollea in goede handen, terwijl 60 Balfoort en mej» Iloltrop een zeer aannemelijke voorstelling va» dc beide kinderen gaven. De laatste had «e» echter wat minder kinderlijk kunnen vertoont»» op haar Sm verjaardag. lourniaire gat «,»» goed geslaagd type van een armen jonker, vaassen was een deftige, vertrouweu-wek» kende zakenman.

De voorstelling had veel succes bij hot talrijk opgekomen publiek. 21*

Robert, Berlram & : Comp, Door S. j?olkland. . ? ...

• Dc opvoering van een nieuwen lleijermam» bleek nog «liet» van haar liantrekklngskraent op het publiek verloren te hebben, In weer» wil van dc slechte tijden was de schouwburg Zaterdagavond dicht bezet. En ook hierin bleek hel verschijnsel Hcijcrmans nog niets veranderd te zijn, dat, terwijl al» van oud» bet stuk eo bij het publiek al» gesneden koek inging, de officicclc kritiek haar oud gemis aan voelln» met dezen auteur behouden heeft. Hij is zulk een merkwaardig samengestelde figuur, deze schrijver, hij is een kristal met zoo oneindig vele facetten, dat dc kritische hoorder, die zich in den geest heeft trachten voor te be» reiden op wat hij te vernemen zal krijgen, telkens weer bij de vertooning totaal uit den koer» geslagen erbij zit. Hoe menig krltlkus heeft na dc eerste opvoering zijn onlust tegen het nieuwste stuk gelucht, die eerst naderhand, als het publiek aan hel werk reeds een langen zegetocht bereid had, allengs tot de er» kenning kwam dat hij zich aanvankelijk ver» gist had. Zoo ging hel met „Op hoop van zegen", mcl „hel Zevende Gebod", met „Allerzielen", mcl „Schakels Zal het ook zoo met „Robert, Bcrtram «k Comp." gaan? . Wie had ooit gedacht, dal Heljermans nog eens een jolig kcrmissluk zou schrijven, een stuk mcl aklcurs die de zaal in hun gesprek, ken mengen, mcl looneelhoeven dr* alle cipiers en politierakkcrs te glad af zijn, met zakken, rollers en tangodansers, met in» en uitbreker», met valschc prinsen en zelf*, met de beloonde deugd erin, al .5 het dan ook de deugd der gla«lvinkcrij. Men moei eerst even wennen aan het denkbeeld. Maar inlusschen la«-nt bet publiek zich alvast een kriek, applaudiscert bil open doek en bezorgt het stuk een doo«l«*mt» succes.

Hel is natuurlijk geen toeval, dat de s**-ht*ljv«*r zijn ander-!!: l-alkland voor deze klucht ver» .tntwoordclijk stelt. Wij -mccncn hem te -roeren zeggen: het is de Hcijcrmans der losse invallen en verloren „ogenblikken die hier aan bet woord is, — verwart hem niet mei -den «ckeppc*»» van zoo menige dicprcikcndc z«*den»kome»e,' — luistert slecht-; naar den feuillelonlst «be u ecntge momenten van zorgloozo vrooliUlbeld wil verschaffen. Daarmee is niet ge«gd, dat allo diepere zin aan dit sehavtulen-spel ont»' breekt, Heeft «Ij auteur niet in een berijmden i*:iJ!>:it-x»'roet, dien hij als inleiding lot «le op. .vovrl-tti» bij ren der jdoghladcn rondzond, velf» «Ittideltiliettd verklaard, hoc hel hem ditmaal geüeft ieder als een dief in zij nering te zien en hoe wij armen toch allen eigtmnjk maar gappers zij», «leze een beschaafde woo*t*db«ker, -*<..!<- een kwartjesvinder, en dan l*ankroella-»-», spekttlantcti, zwendelaars, beerenfokkers, krui» meldieven enz,, allemaal boefjes. Ziedaar <1>- moraal van hel geval, indien men «laarvan bij zoo iets luchtig» spreken mag. Er zat zeker ook wel de mogelijklieid van een «lieper doorwerking in, wanneer al dte ver««-lullende soorten van ganncfc» on» ten voeten, uil geteekc «tl waren. -Maar dan ware bet allicht geen jol!.» iieidcmbcrstuk gebleven en de schrijver * verkoos nu eenmaal thans eens den od-bolltgcn boert luchtig weg, zonder bcawariri*» niet lev< nswijsgecrigbeid, vri> «pel te laten. Het resultaat is veel genocgclijkheid en «*en mast» Voortreffelijke moppen. Zoo.tls gezegd, de hoorders stelden bet t*sQ*i«p prijs. Aan «Ie hoofdvertooners Dolly Bouw» mcl «der, v.