Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij

Onze abonnees zijn GRATIS volgens polisvoorwaarden verzekerd tegen de geldelijke gevolgen van ongelukken en wel voor fïlll!!=:l*'CfaiwfWwl«i^BS;ia«s?f»SlS2S

Do oorlog blijkt dan toch nog ergens goed .voor. Wat onder normale onii-chuidlgheden reuzen» voeten ln de aarde had. waarvoor de moderne erganisatio der z««lleden sinds jaren met alle kracht heeft gestreden, waarop van uit de t^t-Ha^-demolti-atis'-lie KamerfrakUo met IlNlcht en Idem keer-omkeer was aangedrongen met aanvoering van berge,» materiaal, onder het ge» mis waarvan al «Hnd.' jaren h«»lderden ge» zinnen leden en nog dagelijks lijden, dat ia thans plotseling. „In een vloek «n «en «ucht" ult het Departement van Landbouw niet alleen tv voorschijn gekomen, met «ouverelne mina-H» Ung voor alle mogelljkv Juridische en teehni» scho bezwaren, maar dat zal, naar do bedoeling blijkt, ook zeer spoedig tot wet verheven worden. Een korte ht-u-innt-rins is biel overbodig. Nadat reeds Jaren achtereen, «erst dot» Schaper. en toen door Bpl«kman, op liet tot «tand komen der Ungeva Hen verzekering wa, aangedrongen, werd met het uitbreken van den oorlog tusschen Dultschlaud en ingeland de toestand «v-oor de zeelieden hoogst gevaarlijk, ja. onhoudbaar. Toen de twee Notterdamsclie schepen „Houtdijk" en «AUoe H." in de Oostzee op zeemijnen stootten, en op enkele personen na de beman» ning de«er sloomsehepen omkwam stelde Spiekman de volgende vraag: „Is do Negeering bereid, om voor de nage«aten betrekkingen der bemanningen van zee» vaartuigen, «Ho gedurende den oorlogstoestand i,«*n gevolg" der oorlogsmaatregelen ter zei', te t-ronde gaan. of al»; vermist worden aangeslagen, blijvend eenige zore op zich te nemen voor» zoover daarin van andere zijde niet wordt voorzien." De Negeermg kon evenwel ge<^n toezegging doen, vooral omdat dit de ?lichtvaardigheid' ia de hand zou -«verken. Alsof dit argument niet ook nu precies zoo zou gelden. Bij de behandeling der begrooting bracht Üpiekmau opnieuw de zaak ter sprake en toonde aan hoc. weinig afdoende de r*eederijen voor. de nagelaten betrekkingen der zeelieden zorg. den. Do minister bleek op d« feiten, door Spiekman genoemd, weinig te kunnen inbrengen, en beloofde een onderzoek. Dit onderzoek heeft hem tot de erkenning gebracht, datinderdaad niet algemeen genoeg maatregelen van voorzorg werden getroffen', en «leze erkenning heeft het "ewont'v-l.rp g.*» beren doen worden. De herhaalde aktie heelt doel getrolfcn. Het wetsontwerp tot ..vaststelling van bepalinzen betreffende verzekering van schepelingen en hunne nagelaten betrekkingen tegen geldelijke gevolgen van ongevallen, hun op zve overkomen ten gevolge van of. in verband met cenige gebeurtenis, welk.: een onmiddellijk 8-«'olg i-, van den huldigen oorlog', ingediend door den Minisier van landbouw enz., draagt «Ile sporen van le zijn bedoeld al, een tijde» •'jke maatregel. Vandaar ook. «lat liet Iv.i.ede lid van art. I) (llot-artikel) zegt: «Zoodra de tegenwoordige bu.tenge.wone om» Handigheden hebben opgehouden te bestaan. i-*-l aan d«- Staten-Generaal een voorstel van ""•¦el worden gedaan, waarbij do introk» -•'UI zan deze wèt. zoomode de overgang

I. tot den normalen toestand, worden geregeld." Dv wet-zelf zou dus. indien zij onveranderd mocht worden aangenomen, nu reeds spreken van haai' eigen intrekking, en terugkeer tol den ..normalen toestand. Het is uu maar de vraag: wat verstaal de minister onder deu ?nornudeu toestand'! Do tegenwoordige toestand.' Zoodat, wanneer de oorlog voorbij is en do overgebleven zeemijnen zullen zijn vernield of opgevischt, de huidige „regeling" van absolute onzekerheid, van totale willekeur, van ver» waarloozing in vele gevallen voor de nagelaten betrekkingen van zeelieden weer zou intreden/ Zoodat straks de weduwe en do kinderen van een zeeman ol een vi«cher, die in oorlogstijd op zee het leven liet, redelijk verzorgd zal zijn en beschermd tegen broodsgebrek, woont naast een weduwe, wier echtgenoot in „normale" omstandigheden het leven op zee verloor, en met hare kinderen aan armoede zal zijn prijs gegeven? vat zon onmogelijk zijn, dal zou een wettelijk» wreedheid Hn, dat is ondenkbaar. Daarom: du minister wikt, maar de Kamer beschikt, en de organisaUes der zeelieden, iv do eente Mals de zeelledenvereenlging «Volharding*', «tM«n sok nog wel een woordje te zeggen hebben. In elk geval zal het streven allereerst gericht moeten zijn op het vooruitzicht, dat deze „Ooriogj^zeo-ougovaUenwet'' niet zonder meer met den oorlog verdwijnt, maar hel wezenlijke, levende, werkelijkheid zijnde begin is van een ook daarna blijvende ongevallenverzekering voor de zeelieden, «n daarvoor «eu uezondet*. grondslag vormt. Het laat zich eenvoudig niet «leuken, dal, wanneer straks eenmaal de geheel»* Nederlandsche. zeevaart zich op de ongevallen', erzekering zal hebben gebaseerd, en, naar to vreezen is, een aantal nagelalenen daarvan reeds profiteert, deze gehoelo regeling als „oorlogsroinmel' weer over do verschansing zou worden geworpen. Althans, de arbeidersbeweging heeft zich daartegen in en buiten de Kamer zoo krachtig mogelijk to verzotten eu dient er op aan te dringen, dat in dit haastig in elkaar gegooide wetsontwerp cenige verbeteringen worden aan» gebracht, die een definitieve regeling voor alle zeeiled.n, ook na den oorlog, mogelijk maken, iSlot volgt.)

Men kent de historie: op een goeden d^ werden in plaatsen waar de slaat van beleg is afgekondigd, onze partijgenooten «He vergaderingen organiseerden verrast met een nieuwen militairen maatregel. De «laat van beleg dient, «m to zorgen dat geen tarwe, aardappelen, koeien, koper, kortom geen waar waarvan de uitvoer verboden is. uil Nederland wordt wegge«mokkeld. en om de ontvluchting van geïnterneerde vireemde krijgslieden te beletten. De nieuwe maatregel strekt natuurlijk, ont n-v; Lldluurder de grens te sluiten. Waru-toe andeis een nieuwe maatregel! Er werd dan bepaald, dat aU er «-en spreker optreedt in een openbare vergadering, hij vooraf de belofte moot hebben afgelegd, op schrift, en netjes onderteekend, dat hij.... geen koelen over de grens zal brengen? niet zal ophitsen tot het smokkelen van koper.' geen geïnterneerden zijn hulp zul vcilecnc-n bij pogingen tot ontvluchting i do eventueel aanwezige geïnterneerden niet /al aansporen om te ontvluchten'! Neen. de spreker moet beloven: 2. rechtstreeks noch zijdelings op minder eerbiedige of kleinachtende wijze te *»prek'ii over 11. M. de Koningin; l». «ehtstrcek» noch zijdelings hel militair gezag, de krijgstucht of de neutraliteit aan to tasten. I

Dal is dus censuur, preventieve censuur, dat is geen maatregel gericht tegen de smokkelaars», dat is oen maatregel, gericht legen de. eenige partij die ln dezen tijd openbare vergaderingen houdt, de eenige partij die tevens republikeinse!! is: do 8. D. A. P.l Hu niet alléén preventief is de censuur: ler vergadering zijn twee officieren aanwezig om te waken voor de naleving van doze toezegging, en om bij -schending daarvan onverwijld de vergadering le ontbinden. Het Is de censuur, in haar vollen omvang toegepast op de vergaderingen der 8. D. A. P. Was er aanleiding tol dezen maatregel? Neen: de opperbevelhebber zelf verklaart aan do -«elieeriilg. dut ,geen bepaalde feiten" er aanleiding toe hebben gegeven. Alleen de gedachte: „ju kunt nooit weten", «chijnt dut. liet instellen van deze censuur te hoheerscüien. Kleet**ekt»per heeft aan de regeering gevraagd, of • de, opperbevelhebber haar erover geraadpleegd heeft. Neen. antwoordt de regeering. Of zij ze kan goedkeuren. Och. zegt minister Bosboom, zoowel het onder a als het onder b genoemde vormt voor ieder een onbetwistbare plicht. - * ik kan ze dus bezwaarlijk afkeuren. De regeering handhaaft dus deze censuur, neemt ze in bescherming. Niet, dat zij de instelling ervan noodig verklaart, zelf het initiatief zou nemen; maar nu zij eenmaal i». ingesteld, wil zij den opperbevelhebber «• niet over lastig vallen. Zij draagt hierdoor mede do verantwoordelijkheid ervoor. Onze partij, geuooten die voor openbare vergaderingen in do bedoelde plaatsen zouden spreken» «-.taan nu voor do keus, of zij ter wille van het belang der propaganda zich een vernedering zullen laten welgevallen. Overigens, nu blijkt dat de regeering niet ingrijpt, zoolang slechts verlangd wordt een belofte van naleving van voor ieder geldende plichten, terwijl er geen bepaalde feiten aan» wezig behoeven te zijn, die aanleiding geven tot bet eisenen der belofte, — kan de vragenlijst de*zverkl«'zend no-.' aanmerkelijk worden uitgebreid. Wij noemen: 'i. Zie boven. b. Zie boven. e. Dat de spreker zijn kinderen zal opvoeden i» eer eu deugd. d. Dat hij zijn schoenmaker zal beliden. e. Dat hij, als hij bij nacht een «lief een woning ziet binnensluipen, de politie zal w-ta» schuwen. Enzoovoorts. Het onderwerp is rijk aan slof en variatie, .'daar wij zijn van oordeel, dat een politieke partij, die in deze ontzettend moeilijken kri*,isujd een eru^t heelt getoond als de onze, me', alk* kracht cile-*en behoort te protesteeren, dat zij op deze wijze onder kura. tcele wordt ««leid. Wij zijn geen bewaarschool» kinderen, en de opperbevelhebber is geen kin. dermeisje!

MADRID. - Maart. (Part.) Volgen-, een telegram ontvangen «ut Lissabon, heeft op den afgevaardigde Cardoso een aanslag plaats gehad, toen hij het gebouw der repu» blikeinsche partij binnenging. Er werden drie revolverschoten op liem afgevuurd, welke hein doodelijk troffen. Enkele oogen» blikken reeds na den aanslag overleed hij.

Een vertraagd telegram uit Lissabon meldt, dat bij een huldiging van minister» president Cast re», door officieren van lege; en vloot een tegendeinonstratie werd uitgelokt, waarbij het tot- ."!>-'»-,* '.«chtpartije», kwam. De demonstranten werden door de reptiblikcinsche garde uiteen gedreven. Vel> personen werden gewond, terwijl evencen.: ecu aantal arrestaties p! had.

PARIJS, 2 Mrt. <"V.-D.) Een telegram uil Den Haag aan «le „lemps" zegt. dat de kommandant van de Duitsche slagvloot admiraal Von Ingl-no'il van zijn bevel is ontheven en in ongenade naar Kiel is ge zonden. De keizer is ontevreden over het optreden der marine.

KEULEN. 2 Maart. CV.-D.) De „Koln. Xtg." schrijft over den nieuwen maatregel der geallieerden in den zeeoorlog: Amerika probeerde op aandringen van Dnitscliiand nog eenmaal Engeland van zijn uithongeringsplün af te brengen eu Duttscliland stelde voor van zijn zijde een tegemoet, koming iv uitzicht. Engeland weigert nogmaals definitief en verscherpt buitendien den oorlog tot de uiterste grens, want hij wil onder alle omstandigheden Duitschland uithongeren. Wij hebben hiertegenover slechts 'net gevoel der verachting, maar dan ook in den uitersten vorm. Onze duikbooten echter zullen thans, naar wij hopen, de Erigelsehe schelmerij wraken en alle voor Enge land bestemde waren trachten te vernietigen. LONDEN', - Maart. (Part.) Over'de nieuwe door de I' rancho en Engelnclie regeerin» gen uitgevaardigde maatregelen zegt de ?Dailv Chroniclc": „De neutralen welke deze betreuren moe» ten bedenken dat zij zelf niet zonder verantwoordelijkheid zijn voor de vernietiging van het volkenrecht. De oorlog is een lange serie geweest van onverholen en stelselmatige inbreuken, daarop door Duitschland en geen neutrale mogendheid heeft nog tegen een enkelen daarvan, officieel geprotesteerd." De ..Morning Post" oordeelt: ?De neutrale landen zullen natuurlijk klagen. De neutralen hebben altijd, gedurende een oorlog, sedert het begin der tijden ge» klaagd, doch geen neutrale is er ooit in geslaagd Engeland? macht ter zee te nood» zaken, haar greep te verslappen. De.geallieerden zullen aan elk vertoog van de neutralen hunnen zorgvuldige overweging schenken, doch zij zullen voortgaan te handelen in overeenstemming met hun plicht jegens ach zelf." De „Pall Mail Gazette" zegt: „Indien door onze maatregelen bijzondere onaangenaamheden aan de neutralen worden bezorgd, dan betreuren wij zulks, doch wij «vragen hun te bedenken dat hun hoogüto belangen gelijk de onze, het best gediend worden door stappen, welke de belofte inhouden, den oorlog tot een spoediger einde te brengen." (Men weet. dat de bewering van de „Daily Chronicle". als zoude» de neutralen nimmer geprotesteerd hebben tegen Duit» *;che inbreuken op het volkenrecht, volkomen onwaar is wat Nederland aangaat, gelijk uit het ook in Engeland bekende Nederland» «che Witboek blijkt. — Red.).

ZüRICrl. 2 Maart. (Part.) De k^-respondent te Konstantinopel van de Miianeesche ..Corriere della Sera" meldt, dat de Porto reeds in beginsel besloten heelt om den zetel van het Rijk naar een minder gevaarlijk gelegen stad over te brengen, Het. is nog onzeker of Uroessa of Adrianopel daartoe gekozen zal worden.

De Duitsche en Qostenrijksche gezanten wijzen er uitdrukkelijk op dat het beslist noodzakelijk is een sterke militaire macht in Europa te houden om elke wijziging ia. de houding van Bulgarije te voorkomen. Ate voor verdere telegrammen pag. 2.)