Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij

'Officieel wordt uit het Duit» obc hoofdkwartier gemeld, d.d. 12 Augustus: Het leger van .Von Hindenhurg. In Koerland en iiamogilic fgouv. Wil na) is do toestand onveranderd. Ten Zuiden van da Njemcn sloegen do «roepen van liet leger van generaal Von lii oh hom oen met aanzienlijk zlrljdkrnehleii in den Dawina-«ll>xk ondernomen aanval af. Dc vijand liet 700 gevangend hl'onzc lumden achter. ! llet leger van Von Schob nam het bruggehoofd van'^Vi xn n en wierp den vijand len /uiden vau do Naref over do tt a c terug. ' Sedert « Augustus maakte liet leger I'JjO man, onder.wi« 11 officieren, gevangen en veroverde 12 iiiachincgeweren. ¦ ! Het leger «in gimcraal \1oï» Cal wi l z nam l>ambr>, v» stormenderhand en drong voortdurend Vlv:htend lot oven.de Andrzejow in Oostelijke richting, i ' . Voor Novo Ocorgi Cvzk mets nieuws. Hen onzer •luchtschepen wierp bommen op het station van Bialyltock. tiroolu ontploffingen wrrdcn .waargenomen. • Du legergroep van prins l.eopold van Beieren heeft onder aanhoudende gevechten met do ! vijandelijke achterhoede do vervolging voortgezel. Do !H il c h.u>wkii>seklor is overschreden. Do leger-groep van maarschalk van Aackenden. Nadat dc verbonden lroepon op verscheidene plaatsen in do «loor tic Russen taai verdedigde «tellingen .waren binnengedrongen, ..iju dezo op liet gcheclo front van du Bug tot I'arlschek tot den terugtocht overgegaan." . Uit Wccncn wordt van gisteren gemeld: ¦ "'¦ „De ten Noorden. hcnodcn^Wioprz vervolgende Oostenrlkk-Hongaarsehe . troez»en hebben heden l.ukof genomen en overselireden doß^litrit^a, ten, Westen van ltad zyn. Tiissehen dc Tx^mcnlca en den Bug .werden gisteren de Russen door onze bondgoiieolen op veTscldllcndè plaatsen tcruggëworpen. Do vijand ontruimde heden vroeg hel go veelilslerreiu en trekt terug.' ;, Het Russische llegc'rbericht van gisteren luidt: '„In do ..lreek ,van Riga. sloegen .wij in den morgen vaü den Hen pogingen van de Duitselier.': af on»" onze voorposten terug le drijven. 11l de huur! van Jae ohslad l en Dwinsk bleven onze troepen tien lOeu en Hen nut succes vooruitgaan en «huk op den vijand uitoefenen. . Inde Llroek ten Noor.hn van .Wilkornis bezeilen wij na een gevecht Kovursk en T„ via ni en maakten gevangenen. Rij Kovn o blijven .wij aanvallen der Diiil>>ehers opbel fronl ten Westen van den Njein en tot aan de li«» i a afslaan. D e v ij » u d s 1 a :igde er niet in oen suoce:. ie boiialen, behalve bij het dorp «io.llevu, waar een hardnekkig artillerie-duel wiinll gi l> vei d. Op , hel front tusschen Na rel eu Rug zetten de Oiiitselicl^ hun krachtige aanvallen

voor!, vooral op . «le wegen van i.o iu/.a, Sniadovo en Ivossevo. Meer Zuidelijk, aan weerskanten van den spoorweg Iv ie f— Ma l kin e. gingen onze troepen iv den namiddag van ,!en llen Aug. lot «eu i^enaanval over. Op de wegen van den Midden-Weiehel is geen vvii/i'liiig ingetreden. • , Op lilt front liisselieu .Wio pr en Rug «leed blo vijand

Aan den Rug en Zlola l.ipa heeft zich geen belangrijke verandering voorgedaan. Aau >den l) ujes t c r, in de streek vtza de Stri p anioiidiiig, belellen >ve een poging van den vijand, om Jol het offensief over le gaan."

I'it Berlijn wordt van 12 Augustus gemeld: ,lu >Ie Argon n o veroverden wij leu Noorden van Vien n el et! ha t eau een Fruiiseli verdedigingswerk, liet „Martin wor k", on waakten daarbij "l onge wonde gevangenen, onder wio 2 oNicieren, terwijl '2 machine geweren ou? mijnwerper,, werden buitgemaakt. De vijand leed groote en bloedige verliezen.

R

Het Fransche rapport van gistermiddag luidt nis volgt: „lu Arto is is artillerievuur gewisseld. Blj Bouehe2 hebben grauaatgevochtou plaat» gehad. In den nacht vandonlluenopdenl2douliedbon de Duitschers tweemaal een aanval godaan op do Fraiiüclio loopgraven in do «treek vnn Marie ére se en Fontaine ham, os; zlj werden volkomen teruggeslagen. ln het Bois lo Potro hooft een vrij liovlgo strijd plaats van loopgraaf tot loopgraaf, waarbij met granaten on grooto bommen geworpen wordt. bij don L i u g e-k o p f in do Vogo ezon hebbon de Duitschers oei» aanvalspoging gedaan, welke, na een granaatgevecht, werd afgeslagen." Do mededeeling van gisterenavond luidt: ,Door nieuwe tegenaanvallen heroverden do Fraiischon een gedeelte van do loopgraaf, welko ten Oosten van don weg Vlonn o-le-C h fttea — Ui na rvi 11 e verloren wo« gegaan. ' Lu Wocvro en de Vogoezen legde dc artillerie groote bedrijvigheid aan den dag.

Het Oostenrijksche legerbestunr Meldt van gisteren: -

„Op het front in het Kus tl and werden inden afgeloopen nacht ecu groote vijandelijke aanval op liet vooruitspringende deel van de hoogvlakte van Doberdo en twee aanvallen bij Angora, welko gedurende den dag door een hevige besellletingdoor artillerie werden voorbereid, onder ernstige verliezen van de Italianen afgeslagen. Voor het bruggeheofd van O ö r z heerscht rust. Op de overige fronten duren do artilleriegevechten en schermutselingen voort." lilt Rome seint men van 12 Augustus: :Twcc aanvallen dor Oostenrijker» ln den nacht van !) Augustus op don 3337 meter hoog gelegen Vioz-pas over gletchers ondernomen, werden afgeslagen. (,oveehtou van geringe beteekenis hadden plaat» in Oadove eu liarlnthle.

In C n r - o geschiedde niets van beteelcenl»."

Van het Oostelijk front. De strijd in frankrijk. Italië- Oostenrijk. De aktie tegen de Dardanellen. Ter zee. Russische erkentenissen. Uitvoer van katoen. Klara 2etkin in de gevangenis. De prijsstijging in Duitsch» land. Uit de internationale. Verspreide berichten.

\Dc opmarseli der troepen van de centrale machten aan heb Oostelijk front gaat onafgebreken voort en wordt voor de Russen eene güv.lddige bedreiging. Zooals wij reeds eenige weken geleden schreven: do terugtocht kan voor d? Russen eene vreeselijkv Kata<,troi>lie worden. In het' noordelijke gedeelte houden de Ruüx"n /e» r .zeker nog krachtig stand. Maar in ilusüiselie liringon wordt, toch reeds rekening geitoiilh'n mi-t ,!,' mogelijkheid der overgave van Riga, .Dunabiirg, tDwiiisk), Xovuu en Wihiu, exeusoz du peu! ' De toestand aan heb Oostelijk front i» op liet oog'iiblik verder dezo: Aan de boven s,'arof namen de Duit^eherü heb bruggehoofd van Wizna en kunnen zoodoende verder optrekton naar Omowiebz, en liedreigen do spoorweg die uit heb Noordwesten naar Bealystock loopt. . , _ . . Moer Zuidelijk veroverden ne Dmtseliers amb r o f eu t'rokkdn oostwaarts, d. w. z. naar do spoorweg, die van Warschau nnar Boaly»toek loopt. ' . . . In heb centrum brokken d» Duitzehern ov«r don Muoltawkn. en «baan dus voor Niedlee on iets Zuidelijker bezetten zij Luk of. Deze twee plaatsen zijn belangrijke s,«orwogknooppunten naar do vesting Br «2 b I. ibow , ki. l^n tussohen >Vieprz> «n Bug moesten do Russen ondank, heltigon tegenstond bij Partsehof don strijd opgeven.. . . .. Bedenkt, men nu nog. dat. do Duitseliers m heb Noorden bij y/ilkomir, in heb Zuiden reeds tiicli bij Kovel ltan do rechterzijde van den Iloeg «taan, dan bogrijpb ckon den preeairon toestand van heb Bns«iseh«, leger. . Het. bericht aan de „Dim? Mail" int SU- Petersburg, dab heb ..vooralsnog twijfelachtig moet worden genoemd of do Russen in staat zullen zijn, dc linie, Xjomon—Boeg to 1» oli o uden" is eeno erkenning hiervan van Bmsiselie zijde, al klinkt hot ook ietwatkomisch; dab zij niet in staab zulllen zijn die linie te behouden., Zij haddon haar nog nooit bezet. . ,

Do Engelsche admiraliteit maakt bekend: ,Een vau de Engelsche onderzeedooten, welke in do Dardanellen opereert, bracht deu B»ten Augustus aan den ingang van de Ace van >larmor», een Turksch slagschip tot zinken. De Turksche kanounccrboot ,llcrk-l-Batvet" en een ledig transportschip werden in de Dardanellen door een der t>ugelscho duikbooten eveneens getorpedeerd. (Do ,Rorki Balvet" werd in 190»» gebouwd en had ecu watervcrploatsing vau 775 tons. Do bewapening bestond uit 4 10.6 c.U. Krupp-kanonnen, O «ponders, 2 1-ponder» en 3 torpedolaneeerbulzen van 4l» e.^l. Snelheid 22 knoopen.) • Uit K ons ti nop cl seint men van 12 Aug. „Uit het hoofdkwartier wordt gemeld: Aan het Dardanellenfront sloegen wij den lOden Aug. vijandelijke aanvallen op onze stellingen af. De vijand verloor bü een aanval tegen een Turksche divisie 300 man aan dooden. Onze troepen deden ecu tegenaanval, wierpen den vijand uit zijn stellingen en veroverden twee machinegeweren. Rij Sedd u Rahr liet de vijand in den mid» dag van don lOden Augustus voor onzen rechtervleugel tweo mijnen springen. Dc aanval werd met verliezen afgeslagen. Lu den voormiddag van den Uden Augustus vernietigden wlj volkomen een vijandelijke strijdmacht, die waarschijnlijk uit één kompagnie bestond en beproefd had een deel onzer loopgraven van den linkervleugel aan le vallen."

Uil Weenen seint men

?Do admiraliteit maakt d.d. 12 Augustus DCkend: Den Hen Augustus vroeg beschoten onze vaartuigen do Italiaan scho kustspoorwegen van Mal feit o tot Son o San '(.iorgio. In Mal fel to werden vier fabrieken en Ivvee tiainviaduklcn sterk beschadigd. He! viliduli! stortte in, «le fabriek geraakte in bruid. ,

Lu San Spirilo zijn hel station eu verscheidene depots lot op den gromt afgebrand. In Rari werden hel kasteel, de Kustlelegraaf, de spoorweg en vijl fabrieken beselioten. vau welkt! laalslo er een in de vlammen op-' i'.ing. (ielieel Rari was in slof- en rookwolken gehuld. Ondlr de bevolking heersclile een paniek. Üaliaanseh geschut van middelbaar ic.dili! i' richtte zonder succes liet vuur op onze torpedo jagers. Ook een aanval van vijandelijke onder/«el'oolen mislukte. , ¦

Het -spoor xvegviadiikl : over Sen o Tan ('¦iorgio werd door ons vuur ernstig beselialligd.

Onze vaartuigen keerden alle volkomen onbeschadigd teruu. .Van de vijandelijke schepen was, behalve de genoemde onderzeeboot voor Ban, niets lo zien."

De Ilaliaansclie legatie te '«Gra^-enhuge deelt hierover liet volgende van den chef der llalilianschu admiraliteit molle:

„Hedenochtend losten twee Ooslenrijkscho torl«do.agenl kanonschoten op Bar i, Santo Spiritu «i Mol folio;men hoeft hel verlies to belreuren van éen doode en de verwonding van zeven personen, allen behoorende tot de burgerbevolking. Aan het materiaal werd ileenerlet schade van eenig > beteekenis toegebracht.

Inde boven Adriatisehe Zee werd de O ostcnrijksche duikboot l, 12, getorpedeerd door een onzer dtiikboolen en zonk met de geheele bemanning." • Een Pelersburgsch officieel telegram deelt mede: -, . . ! ,

„Den INen Augustus naderde de vijand met een groot aantal sehel»en tegelijkertijd den ingang van de golf van Riga en de scheien van Oland, waar hij vuurtorens bombardeerde. Nu eenige scholen van onzo schepen en halterijen koos dc vijand «nel hel ruime sop. Men seint uit loonden d.d. 12 Augustus: I.lo)ds deelt mede, dat de lreiler „Utopia" lot zinden is gebracht. De bemanning werd gered. Dok hel llngelsehe stoomschip „Dnkwood" is tol zinken gebracht, eveneens. de Xoorscho bark „Morua'. De bemanning werd gered. Hetzelfde lot deelden do lreilers ?^halulier", „Voung Admiral", „George Crabbe', „Illustrious", „Cnlm"..„Trcvirc" en „>Velcome'. Allo equipages zijn gered. ; Verder meldt l.loyds nog dat de trawlers „Ocean'.'» Gift", „Ksterasle" en „Georgeborrow" tot zinken gebracht zijn. De bemanningen zijn gered.

Uit Bergen wordt van 12 Augustus geseind: „Hel stoomschip „Aura" uit Bergen is hedenmorgen vroeg voor >Ia «teion door een Duitscho duikboot gelori>edcerd. Do „Aura" was met een lading hout op v.eg naar Engeland, Do Noorsclio mailboot „Iris' is gistervoormiddag half acht op een uur. afstand van dc kust aangehouden door een Duilsehe duikboot. Do duikboot loste twee scholen, dio langs den boeg van liet «chip gingen. Een officier en eenige matrozen kwamen vervolgens aan boord. Een passagier verhaalt, dal een aantal pakketten, voor Rusland bestemd, overboord geweren werden. Dc duikboot verdween hierop in Zuidelijke rich tihg." •. ! . , Uit den Hoek van Holland wordl d.d. 12 Aug. aan „Do Telegraaf" geseind: < . , „Do Engelsche smak...Humfries", uit Orimshy, is gistermorgen nabij liet l.eliinanljclllsclup door een Duitsch vliegtuig, door middel van t^veo bommen vernield, nadat eerst aan do bemanning order gegeven was, het schip lc verlaten, waarna deze. na vijf uur in dc «loei» geroeird to hebben, door de „SCH. 321" »>erd opgepikt i , > , Dc dleimanning, uit vijf personen beslaande, word liier geland." • ,

Aan do „Daily. Mail" .wordt uit S l. P e te r«> burg geseind: . •• • >

„Do generulo staf heeft lieden oen gerust, «tellende bekendmaking uitgevaardigd, waarin gewezen.wordt op do onwaarschijnlijkheid van een beweging van den vijand tegen 81. Petersburg. Do aandacht wordt gevestigd op de sterke verdedigingsslcllingen, zoowel door dc natuur als door de kunstwerken. Dc successen der Russen gedurende dc laatsto dagen bij Riga, Kowno en Wilkomir dragen er veel toe hij, om verder tijd le geven tot hel bewerkstelligen van den terugtocht op ordelijke wijze. Dat dc groote terugtocht niet zeer wordt belemmerd, kan worden afgeleid uit den afstand tusschen de. Duitsche strijdkrachten in liet noorden en in het zuiden. 80 mijlen schelden do vijandelijke troepen aan do Wieprz van Von 6allwitz' rechtervleugel aan de beiicden-Naref, terwijl zijn linkervleugel bij l^omza bijna 150 mijlen verwilderd is van Von Mackensen's troepen bij Wlodawm. . • Intussehen moet het voor twijfelachtig gehouden worden, of wij in staal zullen zijn dc N jemcn-Ilocglinie te houden, nu dc vijand lc .Wilkomirenbijtlhovelrccdsachtcr deze linie staat.'

Reuier seint uit Petersburg: ' „Er zijn hier padvinders aangekomen om dc vluchtelingen oio te Petersburg aankomen, behulpzaam lc zijn. De- burgerbevolking ontruimt Dwin.sk en dc rijksambtenaren maken «ich gereed on» eveneens te vertrekken. De militaire autoriteiten roepen mannen van 17 10l 45 jaar op voor veldarbeid. Generaal Roo.ky heeft een bezoek gebracht aan Dwinsk met den generaal die het bevel voert over dit distrikt."-

', Vil Londen .wordt door Reuter het volgende geseind: . -i.i . „In (jueens Hall werd een meeting gehouden, .waarin ecu besluit werd genomen om den eersten minister mede te deelen, dat, naar dc meening van do aanwezigen, «lo beselier. ming vnn s lands belang en van dat van de bondgenooten liet beste zou verzekerd .worden door onmiddellijk te bepalen, dat .katoen oorlogskonlrabande is ,eu dat «le noodzakelijke slapen moesten gedaan worden om dc belangen van «le neutralen lc beschermen, zoowel van de kaloenverbouwers als van de ver-

bruikers. . i • ¦ • . ¦ , • -i '.<».> . Sir Charles .>lacara, die dil voorsiel deed, zeide, dat elke handelwijze waartoe besloten werd zonder nauwkeurig 1 plaals vond. Dal kon gedaan worden door hun, die gewoonlijk met «leu wereld kaloenoogst Ie doen hadden, to garandeer!.!!, »>^t l^ngel^nd eu Amerika «le konlróle over de katoen zouden voeren. .

Dc statistieken toonden een normaal verbruik door neutrale landen aan en wanneer men nu vindt dat «lic neutrale landen enorme hoeveelheden inworleeren, meer dan zij kuuu»u verbruiken, kan er geen twijfel mogelijk zijn dat zij den vijand van het benoodlgdo materiaal voorzagen om zijn kleeding en munitie to vervaardigen. zoodoende dus in zekeren zin het werk van do-BriKeho vloot to nlet doende Hu vooldo dat het absoluut noodzakelijk was dat krasse maatregelen werden genomen dlo als resultaat zouden hebben te verwilderen dat do katoen do vijandelijke lauden bereikte. Do beroemde geleerde Sir William Ram,»-, dm hel besluit ondersteunde, maakte het duideluk welk een belangrijke rol de katoen speelde bij do vervaardiging van oorlogsmunitie. Hij wees er op, dal ook andere sloffen, behalve katoen, konden gebruikt worden om nitro eelluloso te maken, doch dat geen daarvan de balhslieko waarde van katoen had. • ¦ „Verondersteld dat dc Dultschers genoodzaakt waren om houlvezels voor hun kruit to gebruiken dan zou dat krult geen projektlel of kogel zoo ver kunnen doen sellieten, als met onlploffingsiuiddelen van katoen vervaardigd Do Duitschers bezitten alle grondstoffen voor oorlogsmateriaal, behalve katoen. Wanneer wij den invoer van katoen doen ophouden, kunnen wij apn den oorlog een einde maken."

In het zlaemdschrift van het Centraalbureau voor do Statistiek publiceert do heer J. C. van der Wolf, direkteur van de Nederlandsche Arbeidsbeur» te Oberhausen een artikel over de prijsstijging in Rijnland en Westfalen van een aantal verbrniksartikelen tijdens den oorlog. Aan de^ gegevens ontlccncn «ij:

Gemid- ll«n»!d- _ d«!do d«ld« £ g prijzen l»l|l«» «— ARTIKELENt «pd,!, voor SS lenlunl den "" 1915 • ooili'!! jjS. In Plennlnts Bruine boonen p. pond 55.— 20.82 161.17 Groene erwten ..... . 65.- 21^16 201.31 Hollandsche kaas. .. , , 140.— 103.1« 35.69 Meel (huishoudmcel). „ , 2!».60 19.— 55.79 Roterolio , liter 174.55 89.58 91.65 Petroleum „ , 13.- 20.50 109.76 Illl,t p. pond 57.82 2350 116.0! «lUfsel , , 52.27 Ü0.8.' 69...0 Thee „ , 284.55 205.45 :*.s<> tiroouo zeep „ 35.64 19.73 si).i>l Roggebrood „ „ .'l.b2 13.55 61.0.: Gerookt spek „ „ 170.- W— KW» Reuzel , „ 155.71 W— 73.01 Rundvet „ 111.— 70.- «>2.!->

Onze partljgenoote M. Wibaut sohrijfb ons: .Ie midden van het oorlogsgesehottor. heb eindeloos en eentoonig gejuich over dapperheid van «gen troepen on hot gosmaa! op don vijand; nu het schijnt of niemand ter wereld iets gewichtiger, te doen heoft dan werken aan heb voortzetten van moord en vernieling, komt het bericht tot ons van do gevangenneming van Klara Zetkin. Dit bericht spreekt van geheel andere dingen. Het getuigt van een anderen strijd «n een anderen moed, die echter niet roadgobozuind wordt. Het zegt dat de beweging der vrouwen voor den vredo in vollen gang is. Wij wisten wel dat de socialistische vrouwen do gelofte te Bern gedaan, in vervulling brachten, doel» bijzondere berichten bleven sehaarsch. Ni» de leidster gevangen genomen word. wil dit zeggen, dat er een vredesbeweging onder het volk opkomende is, want wanneer dio zonder beteekenis was, zou men Klara niet gevangen nemen.

Doch de heerseher» zullen zich vergissen, al» zij meenen op deze wijze die beweging te kunnen «moren. Klara. Zetkin is do vurige eu aangebeden leidster der sociaaldcmokratischc vrouwen in . Duitschland. Als internationale sekretaresse is zo bekend en bemind tot ver over de grenzen. Zii is redaktrico van het blad waaraan alle socialistische vrouwen direct en indirect zeer veel to danken hebbon; haar blad word hot orgaan der internationale «oe.dem^ vrouwenbeweging sinds zij het initiatief nam tot het instellen van den Vrouwendag. Wie aan haar raakt, raakt do gansehe internationale sociaaldemokratie aan. Haar gevangen te nemen i» een smaad, der Vrouwen-Internationale aangedaan, maar ook een daad dio verontwaardiging zal wekken ver over do werelds Deze daad moet er too bijdragen om velen ziendo te maken. Wat beteekent het, zal men vragen, dat de besto der menschen, omdat ze opkomt voor terugkeer van vrede, beschaving, monscheliikheid. al» een misdadigster wordt behandeld? Dat bestrijding van het, imperialismo «1» landverraad wordt gebrandmerkt? Mag dan vaderlandsliefde alleen beteekenon oorlogszuchtigheid «n lust tot overheersching van andere vaderlanden?

Het zal indruk maken, dat wie den vrede wil en daarvoor alle» over heelt, in de gevangenis gaat. Met bezorgdheid denken wij aan haar, aan die zwakke gezondheid, aan het broozo lichaam, dat dien sterken geest, die onwrikbaro energie huisvest; zal het bestand ziju togen dc lasten van het gevangenislcven, ont> rukt aan do tccro zorgen van gezin en vrienden l Met verontwaardiging denken wij aan do brutale machten die het schoonste verbrijzelen. In do neutrale landen bestaat nog de vrijheid van spreken, een Zwitserscno partijnldeelmg roept reeds op tot openlijk protesterren. Za'. dit protesteeren in vele landen weerklank vinden?

In hot „Handelsblad" van gisteravond lezen wi, in do mededeelingen ovor ,Ucur» ei» >yveililad": „Dat men in Engeland den baudelsoorlog tegen Duitschland nog geenszins heeft opgegeven, blijkt uit een circulaire (lu handen gekomen van