TAMINIAU's JAM.
Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij
- 09-10-1915
Permanente URL
- Gebruiksvoorwaarden
-
Auteursrecht onbekend. Het zou kunnen dat nog auteursrecht rust op (delen van) dit object.
- Krantentitel
- Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij
- Datum
- 09-10-1915
- Editie
- Dag
- Uitgever
- Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP)
- Plaats van uitgave
- Amsterdam
- PPN
- 83308013X
- Verschijningsperiode
- 1900-1926
- Periode gedigitaliseerd
- 1900-1926
- Verspreidingsgebied
- Landelijk
- Herkomst
- KB NBM Mfm MMK 0032 [Microfilm]
- Toegevoegd in Delpher
- 18-11-2014
Advertentie
Nieuwe adressen.
Van de volgende aldeelingen is het adres van dun sekretaris verouderd: Do Uilt: 1». (1. Oskam, Xerkdwarslaan 3, blz. 53 Petten: d. 1110 i,,. blz. »>!. fietersbierum: Ttiettnis Dijkstra, Zeedijk, blz. 47 Utrecht 1): d. dansen, Vlietstraat 12, blz. 53. AVij'leues: XX. B»»'ger li*:»»., tijdelijk, blz. 54. Zwant^wesleinde: D. Hos,na, olz. 11.
vl»geboH e»» zij» de «ldeellngeu Namen, I>eldo paters»» olde, Builen, Nieuw Uuinen (Oost), Nieuw AVeerdiuge, alle iv Drenthe.
Advertentie
Onze abonnees zljn GRATIS volgens polisvoorwaarden verzekerd tegen de geldelijke gevolgen van ongelukken en wel voor !uUUUlovtlldltoltT4UU '.-•¦. TL U U „Vt" oV^i. 11M U "tol* lDUeinwQtvlßBtrjlullldarV^RBtr.lvU 7u.m.° "I LU w ijsJinge" - V anfcra tht-gii '
EERSTE BLAD. De sociale verzekering.
Het bericht van den Naagschcn korrespon» dcnt van „De Telegraaf", omtrent de plannen van minister Treub met dc sociale verzekering, zal in onze kringen met vreugde zijn ontvangen. Onzo verwachtingen, wij willen het ronduit zeggen» waren niet hoog gespannen. Wat deze minister van het staatspensioen poogt te maken, is al te zeer een hoon op de armoede van den ouden arbeider; ten aanzien van dc zegging» schap der arbeidersklasse in maatschappelijke instellingen hebben do vrijzinnig-demokraten ons niet verwend; en ten slotte wist men niet, hoever de minister zijn omwerking van Talma's misbaksels wilde uitstrekken.
Ook nu nog. terwijl het bericht van gisteren zonder voorbehoud een goede tijding mag worden genoemd, moeten wij ons hoeden voor den waan. dat als Treub's stel van sociale verzekcringsontwcrpen eenmaal voor ons zal liggen, alles rozengeur en maneschijn zal zijn. Zoolang wij nog niet weten, wat de ..afloopendo invallditeitsrcllte" in werkelijkheid bctcekcnt — wij noemen maar één belangrijke kwestie — is er reden, niet te vroeg en niet te luide te juichen. Hoo dit zij. de twee prineipieele wijzigingen dio do minister in dc verzekeringswetten wjl brengen, zijn verbeteringen van zeer groot be» lang. In do ziekteverzekering wordt de geneeskundige behandeling opgenomen, en bij de ziekte» en invaliditeitsverzekering wordt het beginsel van zelfbestuur aanvaard, terwijl in de ongevallenverzekering dc arbeiders medezeggingschap krijgn. Men mocht verwachten, dat indien dc heer Treub zijn omwerking van do ziekteverzekering zoo ver zou uitstrekken, hij ook de geneeskundige behandeling erin zou opnemen. Want dc uitschakeling ervan heeft hij bij de behandeling van het ontwerpTalma krachtig bestreden. Dit neemt niet weg, «lat het bericht van dc opneming een verrassing was, en een blijde. De arbeidersklasse is niet zoo verwend door do regeeringen, dat zij op mee. vallers al pleegt to rekenen.
Laat ons nog even stilstaan bij deze kwestie. Minister Talma verzekerde aan dc arbeiders uitkeering van ziekengeld. Maar op deze voor.-waarde »lleen, dat zij zichzelf geneeskundige behandeling verzekerden. En dio voorwaarde was zoo streng, dat dc arbeider die niet voor zijn geneeskundige behandeling zorgde, tevens zijn recht verloor op het ziekengeld, hoewel dc premie daarvoor met behulp van den sterken arm van zijn loon werd afgehouden. Hierdoor leverde dc heer Talma dc arbeiders over aan de dokters. Dezen zelf zouden huu loon bepalen, en de arbeider die daarmee geen genoegen nam, liep groot gevaar zijn recht op ziekengeld te verliezen. Ilij liep er alleen tusschen uit, als de gemeente op ruime schaal voor geneeskundige behandeling ging zorgen, niet alleen voor dc armen, maar ook voor dc groote massa.
Dit was een ziekengeldverzekering. die onder len druk der doktersaktie tot stand was «ekomen. Sedert hebben de dokters in tal van plaatsen van het land hun eigen fondsen gesticht : een centrale organisatie, uitgaande van de Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst, heeft ten doel. het land te bedekken met een dicht net van fondsen, waarin «lc dokters heersenen, zoowel over de bepaling van hun eigen salaris, al-, over «le behandeling der zieken. Wanneer men zich nu rekenschap geeft van de geringe beteekenis die dc stand der «enecshceren in den loop der jaren heeft gehad — wij zeggen niet voor het herstel van een ontelbare massa patiënten — maar voor het omhoog brengen van het peil der volksgezondheid ; hoc gering hun ijver was bij do verbetering der volkshuisvesting, dc bestrijding van den nachtarbeid, bij het aantasten, kortom, van do groote ' maatschappelijke kwalen die hot arbeidersleven bedreigen van de wieg tot het graf, — do weinige uitzonderingen niet te na gesproken — dan beseft men dat Talma's ziekteverzekering niet alleen een noodlottigen strijd ontketende tussehen dokters en arbeiders over de betaling der geneeskundige behandeling, maar dat zij ook een doodgeboren kind met een lam handje zou zijn in deu grooten strijd van het proletariaat om verlossing uit dc ellende van het kapitalistische uithuitingsstelsel.
En dc ziekteverzekering heeft dc bestem» ming, een van dc grondslagen te zijn waarop de gelijkheid van dc arbeidersklasse met de klasse der bezitters wordt gebouwd. Niet alleen dat haar zorg zich moet uitstrekken over het zoo volledig mogelijk genezen van elk individu, het voorkomen dat hij ziek wordt, zij heeft zich ook te keeren tegen al wat beroep». tegen al wat arbciderszicktc is. en tegen dc omstandigheden, dio den arbeider eerder aan ziekte ten prooi en ten offer doen vallen dan de welgestelde. Een goed georganiseerde ziekteverzekering heeft tot bestemming, de draagster te zijn van heel dc volksgezondheid. Daartoe was een ander stelsel noodig dan het dorre systeem van Talma, dat een eeuwigdurenden strijd ontketende tusschen dc dokters en de arbeiders, wie hot. grootste deel van het ziekengeld zou krijgen. Daartoe is noodig liet zelfbestuur door de arbeiders, de eenige klasse, voor wie eene ononderbroken verbetering vau den gezondheidstoestand der ma-sa ecu onmiddellijk levensbelang is.
Minister Treub wil hiertoe den weg banen, hij moet daarbij kunnen rekenen op dc stand vastige, doelbewuste hulp van alle arbeiders die den strijd hunner klasse hebben aanvaard.
Nu deze kwestie aan dc orde i, gesteld, rijst vanzelf de vraag, hoc het met de sociale verzekering in dit wetgevend tijdperk zal gaan. Men weet: dc Invaliditcitswct bevat dc bepaling, dat zij voor 3 December 1N.6 in haar geheel in werking zal treilen — uiterlijk drie jaar na het in werking treden van het tweeguldenspensioen. Daar komt niets van. In plaats ervan zal het Parlement weldra voor zich hebben «le plannen tol herziening van Ziekte- en Invaliditcitswct. van de Ongevallenwet ook. en bovendien het al of niet gewijzigde ontwerp voor dc Ouderdomsrente, met zijn ongelukkige uitsluiting «ler bedeelden.
Niet louter goeds brengt ons liet geheel va„ Treub'» plannen. ,
En niet louter gunstig zijn dc verwachtingen omtrent den afloop ervan. Uit dc houding van de rechterzijde voor en tijdens het Bestand is voldoende gebleken, dat over het ouderdomspensioen en de invaliditeitsverzekering tusschen do koalitic en dc regeering een strijd zal worden gevoerd, waarbij de eerste van wijken niet wil weten. Treub kan van Kuyper voor het niet invoeren der Invaliditcitswct absolutie krijgen, als hij de schuld ervan schuift op de oorlogskrisis, den termijn verschuilt, maar daardoor dan ook aan een latere invoering zijn woord verpandt. Daartoe zal hoogst» waarschijnlijk de regeering niet zijn te vinden. Zij heeft zich voor te bereiden op een votum van dc Eerste Kamer, zoowel tegen Treub's Ouderdomsrente, indien die dit kollege bereikt, als tegen haar nict-invocren van Talma's Invaliditeitawet; en het is niet onmogelijk, dat de rcaktionaire klerikale kapitalistcnkliek die in de Eerste Kamer heerscht, een poging zal doen om de hcelc grondwetsherziening weer voor een jaar van de baan te werken, door met krokodillentranen van arbeider*-gevoel voor dc invoering van Tahua's wetten op te komen.
De arbeidersklasse zal goed doen. op zulke demagogie va»» den aanvang af verdacht te zijn. Indien inderdaad do verzckcringsontwcrnen van Treub een grooten strijd waard blijken, — en dat zullen zij zijn, als zij het beginsel van zelfbestuur brengen — dan is het een ccrczaak voor de Nedcrlalulsehe arbcidersv.ereld, om te zorgen dat die ontwerpen niet alleen in het „Kt.tatsblad" komen, maar ook worden ingevoerd, om te zorgen, dat alle listen en lagen, ter verhindering daarvan uitgedacht, afstuiten op haar juist inzicht en haar vasten wil.
Vakbeweging. BINNENLAND.
Sinds eergisteren is aai» den bouw van dc 300 arbeiderswoningen van de bouwvereeuigiug „Zuilen' te Zuilen — de woningen die daar «ebouwd worden voor arbeiders, werkende op «ie Nederlandsche Fabriek van b«,»oorxvegwerktuigen — ecu «taking.van opperlieden uitgebrolieu. Deze mcliselien verdienen een loon vau 30 cents per uur, of 7 cents per uur meer dan bet lc Ulrecht geldende. Dat lijkt dus nog al mooi, doch het is niet zoo mooi als bet lijkt. Volgens deze arbeiders toch zou bun loon, vergeleken met het gewone uurloon, nog belangrijk moeten worden verhoogd, omdat ze ontzettend hard ell zwaar moeien werken. De metselaars toch werken in aangenomen werk, de opperlieden niet. Nu moeten de opperlieden per dag een zoodanige hoeveelheid «teeilcn aanbrengen, dal, Indien ze dat gaan vergelijken met de hoeveelheid die gewoonlijk bij het gewone uurloon van '23 cents wordt verwerkt, ze nu nog, ondanks ze 30 cents per uur hebben, veel slechter uitkomen. Dovendien dreigt de aannemer het uurloon op 28 cents te brengen. De werklieden hebben zonder overleg met hun organisaties den arbeid neer. gelegd en verlangen óf 32 cents per uur, óf, evenals dc metselaars, aangenomen werk. De staking omval 2.* j man, n.l. 12 «»p<»'slibden «n Ki metselaars, «He «loor de staking niet voort kunnen. Zij ziju va» alle organisaties. Te betwijfelen is os «Ie organisaties dc leiding dez-.r staking on zich wijten nemen, daar het werk /.elxel builen hui» voorkennis ,7 ix-e,-. gelegd.'
Een «lnlllug. "'len schrijft ons ult Utrecht:
l.«»»l»nl<»lle. 'Met het oog op de dure tijden hebben de afdeelingeu van den modernen Landarbeidersbond en va», «Ie S.D.A.P. Lu Aeugwirdu», besloten ecu hooger uurloon le eischeu, eu wel 18 ecu.
!.«»<»»»»» clnglng. -l)p de llengeloschc vond' weverij der firma Pol, waar men nu reeds anderhalf jaar maar gedeeltelijk gewerkt heeft, is aan de arbeiders bekend gemaakt dnt over 11 dagen weer begonnen zal worden met volle dagen te werken. Maar ter zeltdertijd zal ook de aangekondigde loonsverlaging, zoonis div ln het voorjaar bij Stork reeds is ingevoerd, i» werking trede,,.
De »tnlllng »e «1.1ei.1.-.ee. De „Sigarenmaker" meldt:
De patroons laten niet.-' van zich hooren wat op eenige oplossing duidt. Zelfs dc po-'iug van «len waarnemende»» burgemeester, mr. 1-okkcr, iv genoemde richting, heelt tot heden geen succes. In overleg met üe stakers is nu besloten om allen die elders werk kunnen aanvaarden, at' te laten reizen. Kukelen zijn reeds vertrokken, waaronder onzen sekretaris eu den penningmeester, terwijl do voorzitter in dienst moet. De stakers boude»» zich overigens uitmuntend.
Oorlogstelegrammen. Om Servië.
ZiiRICH. 8 Okt. (V.-D.) Er komen v«, uit Galicic vele treinen niet militairen en munitie, die naar de Servische grens worden vervoerd.
ERANKEüRT. 8 Okt. (V.-D.) De keizer beeft bet voornemen binnenkort naar bet Zuidoostelijke oorlogsterrein te vertrekken, om de gevechten aan de Servische grens bij te wonen.
Van het Wester front.
MAASTRICHT. S Okt. (V.-D.) Van bet front in Noord-Frankrijk kwamen er beden twaalf lange treinen met zwaargewonde Dultsebe militairen Aken voorbij. AKEN. 8 Okt. (V.-D.) Van Champagne komen bier nog steeds treinen aan met zwaar gewonde Duitsche militairen. Sedert eenige dagen is bet aan een ieder verboden om zoodra er treinen met militairen of ge» wonden aankomen, op bet perron te blijven.
VAN DE ZEEUWSCH.VLAAMSCHE GRENS. 8 Okl. (V.-D.) Vrijdag zijn van dc grens vele Duitsche soldaten in allerijl vertrokken. Groote wagens komen aan om d_- goederen 07, te laden. Alles gaat met grooten spoed.
Het Duitsche leger.
MAASTRICHT. 8 Okt. (V.-D.) Heden werden te Aken de dienstplichtige personen van jaargang 1874 '«oor den militairen keuringsraad gekeurd.
Een brag Ingestort.
-KEULEN. S Okt. (V.-D.) De in aanbouw zijnde brug over dc Oder bij Fürstenberg is ingestort, waardoor ongeveer 200 meter van de gereed zijnde ijzerkonstructie in de rivierbedding terecht 15 gekomen. Negen personen, meerendeels vrouwen, zijn verdronken.
Druk werk.
BERLIJN. 8 Okt. (V.-D.) Uit Sofia, wordt geseind, dat de Nederlandsche gezant, aldaar, zich met de behartiging van de belangen der Russische, Fransche. Engelsehe, Italiaansche, Belgische en Ser» vische onderdanen zal belasten.
Uit de Partij. Afdeelingsnieuws.
'Dijkgraaf sprak te Krimpen a. d. Lek in een goed bezochte kursusvergaderlng over de levensmiddetenaktitl die dc afdeeling zal ter baud nemen.
_ De afd. Utrecht A koos in de jaarvergadering Van Dooru in de vakature P. Davelaar die naar elders vertrekt. De volgende motie werd met algemeeue stemmen aangenomen: ,De vergadering spreekt deu wennet, uit dat zoo spoedig mogelijk wordt overgedaan tot het oprichten van ecu plaatselijk blad." --. "ln de gisteravond gehouden jaarvergadering van de afdeellug Utrecht C werd tot voorzitter > gekoZeu 11. AV. lildjee in dc plaats van W. van ! Itossuu», A'aarl.ichesuaat 2?, die sekrelaris werd. j Do tegenwoordige sekrelaris De Ilidder werd gewou»» bestuurslid, teroijl in dc plaats, vau Uuur, j die bedankte, werd geko-:eu AV. lf. do AVette. Er ! werd ecu hulsbe/eukkenimisslo ingesteld. j — Een --vergadering va»» l^oopuit te AVaterj graul-ln'tr, ovcrJamt-.-), bezocht door ongeveer i *.'.'« pc,tonen. I.'r »»a» g»o,»le aandacht eu men was « zeer voldaa.i.
Den kanonnen-koningen dank!
BERLIJN. 8 Okt. (V.-D.) De keizer van Oostenrijk verleende dr. Krupp von Bobleu und Halbacb te Essen en den ingenieur Ebrbardt te Düsseldorl liet grootkruis van de ?Franz Josepl, orde". Bocller, directeut der ..Rhcinische .Aletallwarenmascbinenfabrik" te Diisscldorf ontving dc orde der IJzeren Kroon, derde klasse.