Onze abonnees zijn GRATIS volgens polisvoorwaarden verzekerd tegen de geldelijke gevolgen van ongelukken en wel voor !30»0=ifcTftl^
Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij
- 10-11-1915
Permanente URL
- Gebruiksvoorwaarden
-
Auteursrecht onbekend. Het zou kunnen dat nog auteursrecht rust op (delen van) dit object.
- Krantentitel
- Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij
- Datum
- 10-11-1915
- Editie
- Dag
- Uitgever
- Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP)
- Plaats van uitgave
- Amsterdam
- PPN
- 83308013X
- Verschijningsperiode
- 1900-1926
- Periode gedigitaliseerd
- 1900-1926
- Verspreidingsgebied
- Landelijk
- Herkomst
- KB NBM Mfm MMK 0032 [Microfilm]
- Toegevoegd in Delpher
- 18-11-2014
Advertentie
Advertentie
Onze 65e uitkeering. Heden zonden wij een nitlleering van f 6© aan A. M. 2. te W., wicn door een op 8 Sept. LL hem tnerl.on.cli ongeval, den reclitcr vnjsvinger algezet moest worden.
EERSTE BLAD.
EERSTE BLAD.
Geen woord te veel.
Toen wij Zaterdag vt»rspelden, dat het kon» gres van het X. V. V. het lieeld *t»u vertoonen van rustige kracht, hebben wij geen woord to veel gezegd. Het kougres heeft, wij mogen dat . koiistat<*eren, indruk gemaakt. Het heeft aan ieder die de werkoUjkheid wil zien, l»w*ezen, hoe het gevolg van den oorlog is, dat tegenover een bourgcoi»ic dio voelszlns verrijkt is, «ien arb^dertiklaase is komen te staan, w.o het water reikt tot dc lippen. Maar het heeft to*>*ens doen gevoelen, datdc arbelde*7Hklasso met «lil oorlogsresultaat geen genoegen zal nemen. Hier waren , .<*» mannen bijeen — een res^»kwbol getal — die gedurende heel den krisistijl gewerkt heb» ben, gestreden, voor het behoud van hot wel» stands*)eii hunner klasse, gestreden ook voor haar z«l!.H>'jken invloed. Zij staan tot vt-trderen striJd gereed, en het hangt maar van de bourgeoisie af, op wolke wijze dio strijd zal worden gevoerd.
Dc vele gegevens, op het kongres verschaft, zullen wij verder verbreiden, en terwijl onze partij ziel» opmaakt tot den strijd voor onze groole politieke eischen, begroeten wij de akUc der vakbeweging met vreugde, want steeds is gebleken, dat de kracht der strijdende arbeidersbeweging zich Ulet sneller ontwikkelt, dan wanneer er aktivitclt h«xrsQht aan allen kant-
Voetangels en klemmen.
Wij willen heden met enkele voorbeelden aantooncn, welke gevaren do tot stand koming bedreigen, zelfs van het Algemeen I-lanncn» kiesrecht. Laat ons allereerst „Do Zlandaard'' aanhalen. Zij schreit in haar Zalerdagnumnrcr van het voorstel der ivgeering: Het i« het stelsel van de monade en van het atoom, dat hler dc zege wegdraagt. Haar eigen systeem vcrdt-digt „Do Standaard" aldus: Wo springen niet als ' individuen of atomen de wereld in, maar worden go» buren uit oen moetler, en in haar uit een vader, en door deze bolde staan wo woer mot broeders en zusters in levensverband. Het huwelijk, liet gezin, het lamilieverband zijn Icvensrealilellen. <500 leefden wo ook door onzo lamiliën op uit een volk, uit eün volk met een eigen verleden, in bo paalde pmslandigheden, op een l-e**aald terrein, met bepaalde lakleren en kansen. En van dit aldus opgekomen geheel zijn -we krachtens onze geboorte een otvanisch lid. Tegen net Algemeen Kiesrecht trekt zi/ van '«er, op de volgemle wijze: Het pure individualisme, dat vooral door Staart MUI hel politieke leven inging, lieoft dcede «ren eeuw cm meer, tegen geheel het samenstel van ons leven gercagectrd. Zal in 't zijn van individu de normaal» nnmson zijn hoogste eere liereiken, dan is het huwelijk een onnatuur, dan moet ook do liefde lussdien man en vrouw vrij morden, vrij voor -.onlang het man en vrouw gcvall, en moet afgesneden allo .wolsbanu, dien men uit geboorte ol lamiliesamenhang had afgeleid. • Breng het individu-zijn als uitgangspunt «in do wetgevende maehl, en alzoo in «le licerscliappij die ten slotte geheel liet volksbestaan beheerschl, dan daalt dit volstrekte individu-rcchl vanzelf naar alle lagere stèren van hel leven af, en de historie loont dan ook, hoc «lo dweepzieke bezieling van het individu-zijn steeds ten leste 10l een los» «rafelen van allen socialen, zedelijken en van God gelegden band geleld heelt. 110 weerlegging van deze «-uasl geleerde bc» schouwing bewaren wij voor een rustiger oogenblik .Thans is het voldoende, te kon» stateeren, dat van uit de rechterzijde hot zwaarste geschut tegen de voorstellen tot grondwetsherzi<.niag wordl opgesteld. Wij wezen er gisteren op, dat „Het Centrum" poogt, in Dr. l.uvpcr's vaarwater te komen. Dit zoogenaamd deinoliraiiscli katholiek orgaan, lat eens ouder de leiding vau Dr. Boliaopman llen klesrecktstrijd voerde tegen zijn konser» v»liove geloof«genoolen, schrijft: Ook dezerzijds wil men liet grondwetsartikel ruimer en verlangt men hartelijk naar een minder gebrekkige en willekeurig werkende wel, dan die, waaronder wij nu bijna twintig jaar» leven. Hrt ware daarom onjuist, do tegenstelling aldus te (naken: Hechts wil alléén «zen nieuwe oiiderwijt-regeliiig. Links alléén oen beter en l,*-ced Het is noodig, hierop van meet af aan den nadruk lc leggen, opdat geen onju.slc opvattingen zich vastzetten, of aan minnauwgezelte tegenstanders een voorwendsel aan de hand worde gedaan, om de iteehtsclie groepen als een onhandelbare en aarlskonservatieve massa af te schilderen. Dit is dus een poging, om den schijn van demokratie te »>*. varen, on tevens aan do rcakli» htW«lli*Hi>ge!i^divnsleli te bowij«>n. „Hot l)c»ntruin'. troept als getuige voor zijn demowaUsel-»en ij.-er het voorstel tot grondwetslK-rziening van 'liet vorig kabinet op. De Ixiteekeius '«laarvan hebben wij gi**dercn reeds ttit«x»ig2zet: dit voorstel diende de rcaktie. Over «en anderen bo-*g gooit het „Hot Huisgezin", «ook >nen orgaan van dc katholieke domo» kratle. Dit blad is van oordeel, dat er nog geon moelWle vraagstukktm genoeg aan do orde i»jn. Het wil nog wnt meer overhoop halen. Is het goede politiek, in do Grondwet niets t«j zien dan hel kiesrecht en — omdat men daaraan behoefte heeft als ruilobject —het onderwijs? Hen Gron
Kameroverzicht.
8 November.
De rook» van weken is weer aangebroken, waarin he» organiome dat staat der Nederlanden heet op eiken vezel en op elk adertju word» nagezlen, en waarin do klasse dor bezitters zich zelfde middelen verschaft om do affaire weer een jaar op gang te houden.
Tot deze bezigt,oden ls thans ook geroepen de heer W. A. O. Koster, die heden in zijn rechten van Volksvertegenwoordiger getreden is. Het nieuwe Kamerlid voor Assen is geen imponeerende figuur. Zn iichaamelijk gewicht is omgekeerd evenredig aau het grooto aantal zijner voor» namen, en zn gekleed,, jas dle hij voor het instaüaiiefeesl had aangetrokken, deed hem meer op een Ober dan op een Kamerlid gelijken. Zweren deed de heer koster niet, Hij volstond met een simpele verklaring — «n «levende loon dadelijk de goede hoek iv. waar zn naaste vrienden hom in edelen wedijver du band drukten, terwijl do deer Dito lu zn eentje verzuchtte dal, wat vastigheid betreft, hij Amsterdam lil wel voor Assen rullen wilde !
De plechtigheid, waaraan al wat plechtig booten kan, ontbrak, was daarmee ten einde. Hot publiek op de tribune voelde zich bekocht. Ecu officiers» bellediging, waarbij 't Wilhelmus geblazen en 't geweer gepresenteerd wordt, geeft, naar ze meenden, héél wat meer verheugenis! Tol de behandeling van de Indische Begrooting kwam hot boden niet, on zal hot morgen óók nog wel niet komen. Er gaat heel wal klein goed vooral. Eén van die grutjes was hel onteigening-ontwerp ten behoeve van den bouw van een nieuw postkantoor te Itotterdam, waarbij do ,wildeheer ilichon van ldsolmonde ln do gelegenheid gesteld werd om te vertellen dat het tegenwoordige systeem van posikanlotenbouw hem allerminst beviel. Hoogst introssant, doch we zullen hem maar laten praten, lu navolging van minister Lely die hem vriendelijk lachend met eon kluitje in hut riet stuurde. Méér succes had Spiekraan, die op ruimer publikatio der plannen aandrong en dc gewenschte toezegging ook verkreeg. Minister I'osthuma, wegens verkoudheid nlot aanwezig, had bijna óók nog een politieke verkoudheid opgcloopou. Hy wenschte n.l. aan do Holl. Lloyd do gelden ton goedo te doen komen, dlo voor bot vervoer van brief* en pakketpose tusschen tweo vreemde Stalen thans aan ons land, als lu-zclton-stailot.. wordt uitgekeerd. Dat wi.sz.l. billijk, omdat deze seheopvnartmanwch'tpplj volgens dc bedoeling van del kontrakt alleen maar Koder» landschc pont gratis te vervoeren had. Doch do hoeren üeutaor en dannink waren nog «toe zeker niet van die bedoeling, en ook on-*»* partijgenooten zagen de noodzakelijkheid niet- in om aan dc Llo*.-d een extra subsidie van IóU.OtX» to geven Vandaar dat ze er dan ook tegen «temden. En bad de voorzitter, die het laatst zijn stem uitbrengt, niet ten gunste van het wen-ontwerp beslist, dau had miuixtor I'oüthtitua ecu nederlaaggeleden en bad de L.oj d dc overbodige subsidie niet ontvangen. Met «I*l tegen 3s* «teinweu ging zo er nu door. Alléén onze IraKtie (of beter: de halve lraktie, wam slecht-! acht leden waren bij dc «.lemming tegenweornig) liet unaniem het: tegen, hoeren. De vrii lil-eralen en viij/.mlil^^emokratoii. die tegenwoordig blijkbaar graag als verwant, zielen elkaars gezelschap zoeken, stemden en bloc v«^ür; de rest van de partyen viel uiteen. Nadat genoraal Eland hei twijfelachtig genoegen hul gesmaakt, zn eigen ,?eu>ontwerp len gunste van betere bevordering-ukansen voor ollicieren om hals te brongen (minnder bosboom had er geen ooien naar, on den heer i^iand, ver werping duchtend, trok bet toen wijselijk maar in), verdiepte de l.amci zich in een debat over een entworpjc tot wijziging dor zout-accljn».
leder Nederlander wordt geacht de wetten van zijn land te kennen, en du-, ztljn onze leners ook volkomen op dc hoogte vnn de geschiedenis d« Zoutwet. Velgen', die wet is gerülhtieei^l zont, gebruikt «*yor ittdustiicelt* doeleinden, vrij van accent!. Van butienland-.cltgeralliiieerd^out echter, voor hci-lelide doel l)e».etiid,, wordt wél invoer» reclil geheven, t»oDdai do binnoniaitd-cho zoutindustrie een voort-protil' heelt en -.onder redelijken grond prolekiit- geniet. Hieraan heelt minister Üerding («aliger nagoilavhten,-,) een einde willen maken, door voor £» vriLioni van invoerrecht voor dat import-zout te veiieeneHi. Zij» opvolger, ininit-tor Treub, wil echter r.idtl..iai liet heelt* invoerrecht alscualfon.
Daarover nu liep het debat. Koalitio-niannen als Arts en Uorreti*oti wilden vau een dergelijke maat» regel natuurlijk niets weten en zougen een loliied op do bloeiende beschot inde Xedeiiaudtche zout* industrie. Maar ook onz-e pa» tijgenoot dan ler Laan bleek niet byster met Treub *. ont,, ingenomen. Waut, betoogde hij, hei l-chiel /.yn doel voorbij. I'rotel.tie der Nederiandseho i-otitxit.'ders is'onuoo* dig, maar een voorsprong geven aan do importeurs benool. toch óók niet. Lu dit gtschient als het ontwerp wordt aangenomen, immers hebban dc zoutzieders hier le lande extr-t koeien (van vervoer per lichterschip en wagen), die de importen»'niet hebben, en daardoor wordt ue kunkttirentio bemoeilijk!, misschien zelfs enmo^e.yl». tluze ziartlj* genoot gaf derhalve in ovei neming, de renaktie van minister liertling ('., v^jti^m^ te Hendellen, üoodat do koukurreut!e*voorwuaitien voor beide partyen ongeveer gelijk wottlen. Een amendement in dien geest door deu heer Kerretüon ingediend, krijgt zyu stem.
Minister Treub noemde dc bezwaren sterk ever* dieven on betoogde dal dc binnelilalldsche zout* industrie door de voorgestelde regeling in 't mms» geen govaar zal loopen, on dat niet één zoutziodorij ook maar «-enigszins zal worden benadeeld. Hetgeen Ter Laan echter niet too kon geven. Hoe de Kamer erover denkt, zal morgen blijken. Waut de stemming over het amendement werd uitgesteld..
Aan hot slot van der.ott dag vroeg Salines verlof tol het houden eener interpellatie over de prijzen van sommige levensbehoeften, in het bijzonder van melk. Len onderwerp dat meer belangstelling zal hebben dan dit nogal zoutelooze zout deb-ttje
Oorlogstelegrammen. Het nienwe Grieksche kabinet.
LONDEN. 9 No*.*. (V. D.) Uit Athene wordt aan de ..Daily dhroniclc" bericht, dat de aanhangers van Veniiclos geen ongunstige meening hebben van Zkouloudis. Hij is
Van net Westelijk front.
MAASTRICHT. 9 Nov. (V. D.) Langs Aken kwamen lieden van het Westelijk front «s lange goederentreinen met naat schattint: 3500 zwaargewonde Duitschers.