Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij

De inailboot „Illêoklenburg" is gisterochtend cm 11 uur, op weg naar Vlissingen, op een mijn geloopen. Er waren vijf stoomschepen in de nabijheid. De passagiers en bemanning zijn ge» red en «uu» boord van de ..W«terdijk" opgenomen. Ook de mail is behouden.- Na nog tweo .ur gedreven te hebben, is de „Accklenburg" gezonken. Men meldt ons nog nader uit „Vlis sm» •jen: Het ongeluk gebeurde bij het „Oalloper"» lichtsclüp. Volgens mededeélingen der direktio aan de familieleden van het opvarend personeel, ««-.uden de geredden aan boord van meerdere schepen opgenomen zijn en het is dus niet onmogelijk, dat een gedeelte te Amsterdam of te Votterda» aankomt.

Zoover hier bekend, zou de „Westerdijk" de geredden naar londen brengen.

Aan het „Handelsblad" wordt bericht, dat de maatsohappij „Zeeland" haar dienst geheel «al staken voor den verderen oorlogstijd. Reeds hadden wij het volgend. Zaterdag uit Vlissingen verzonden berioht ontvangen: "Tengevolge van de inkrimping van het bedrijf door den oorlogstoestand, zullen bii de maat» schappij „Zeeland" te Vlissingen, (maildienst Vlissingen Donden) een dertigtal arbeiders ontslagen worden, do varensgezellen die boven de 60 jaar en bootwerkers «be boven 65 jaar zijn. De «üroktio zal hun een wekelijksche toelage zeven. Of deze voldoende om van te leven is een «ldero vraag.

» »

Men schrijft ons uit Venlo: We scharrelen nu reeds anderhalf jaar hieraan de grens. De één-, twee-, drie- en vlerdaagsche marschen niet medegerek«nd, «ijn de enkele «lagen veilot per maaud de eenige afwisseling tusseben de verschillende perioden van wacur. In bet begin vau de mobilisatie, toen de band nog jeukte vaar ue schaaf, toen wij den arm, die gewend was den voorkamer te zwaaien, zoo moeilijk konden dwingen lot aardappel^-li-sen, «oen we niet alleen zuchtten: ,laat ons tot vrouw en' kinderen terugkeeren", maar ons lichaam vooral vroeg naar arbeid» toen waren dio paar dageu verlof een verlossing, .laar ook uu, nu we zijn ingedommeld aan de grenzen, uu we eraan gewend raken moeder-dc»vrouw alloen te laten tobben eu nlet meer snakken naar arbeid of studie — ook uu nog is dat verlof bet beste dat we hebben. Zie drie soldaten blj elkaar en wees verzekerd, dat ze het over verlofhebben. Ook onze superieuren weten dat. Niet alleen omdat zij ook voor een deel in dezelfde omstandigheden verkeeren, maar vooral, omdat gebleken is, dat dit het voornaamste is, dat de dlxcipllue kan bewaren. Want boe reikhalzend we ook naar «Ue paar vrije «lagen uitzien, ze worden vaak ook verwenscbt. Wanneer do marsch «lou kilometer langer is dan onze gewonde voeten toelaten, wan» veer het aantal waehtvrljo nachten vermindert, het eten slechter wordt en de ligging alles to wenscbeu overlaat, dan vervloeken we dat verlof, omdat we weten, dat bet het eenige is, dat allen doet berusten. Je zwijgt maar en sjokt als een lastdier voort, want de volgende week moet je met verlof. Eu de officieren en het legerbestuur weten «tal. Zoo ruim mogelijk wordt bet verlof toegestaan met een reisdag erbij en 's Zondags op den koop toe en tenslotte nog eerste gelegenheid, zoodot <ül> dag verlol uitdijt tot vier. En dat alles gunsten van den kompagnle's-kommaudaut die toegestaan kannen woruen maar ook evengoed niet verleend behoeven te worden. En wij schikken ons in alles om vooral ons verlof viel te verspelen. Maar wanneer we eens bekijken, wat ons wordt toegeworpen voor onze dieusiljvcr en goed gedrag, Voor ons geen extra Zondag on als hooge uitzondering, voor goed gedrag, eerste, gelegenheid. Eu we kunnen wel onsen vollen verloftijd in onze woonplaats doorbrengen, zoodat de reistijd bulten ons verlof valt, maar dau moeten wo ook steeds bij nacht reizen, zoodat we de reis lu onzen «laaplM allcggeu. Zeer zeker een bijzondere gunst. Maar drie dageu vorlof per manud kiljgen we toch »va»t, mits we geen strat hebben, mits wo niet ziek zijn. Want verlof «paren uoeu we niet. Wel kan bet eens gebeuren, door plotselinge wijzigingen in den dienst, dat men zeven of acht weken moet wachten, maar dat is alleen, wanneer de boel weer in' de war is. <

Den laatsten tijd is weer eens gezorgd voor eene nieuwe afwisseling. In januari kregen wo allemaal maar tweo dagen verlof (mot het oog op aanstaande verplaatsing) en meenden we dus allen een dag te goed to hebben voor Februari. Maar na wordt als hooge gunst weer twee dagen verlof toegestaan, zoodat we andermaal er een dag bij inschieten. Eu dat na veel lo ztvaro wachten, na een paar weken lang te zijn opgesloten in slechte wacht» lokalen waar niet do minste afwisseling ons saaie leven komt opvrool^ke». ¦ Anti wie» do schuld? Waarschijnlijk, of zeer zeker, niet alleen aan de» kompa^uieskomman'lant. Want deze bepaalt loch niet du sterk-., der •.vachten, zoodat hel waar» tchijulijk niet ziju schub! is dat door gebrek aan manschappen het verlof opgeschort wordt en do al-,vezigeii per telegram moeten lerug^uroopen wórden. Maar wie ook do schuld draag», wij manschappen ziju er steeds de dupe van.

» »

Uit Reuzel in Noordvrabant schrijft men ons: Wij liggen hier In een barak sedert 16 Februari. Nu «liian hier vijt kacheltjes waarvan, «le een al slechter brandt «lan de andere, 's Nachts wordt mei» wakker van de kou. straks, als het demobilisatie is, zijn er die hunne werkzaamheden niet meer kunnen doen als voorheen, wegens rheu» mathlek. De burgers zouden gaarne soldaten in» gekwartierd hebben, wal ook voor ons prettiger zou wezen. Hut verlof, onze cenige troost, wordt nu ook slechts om deL weken verstrekt. En dat la nu al ruim drie maanden zoo.

Naar wij vernemen is van het Zondag te l^mnlden binnengekomen s.s. .Koningin der Nederlanden" vau de mnatsehappij ,lleuerlal»d" de post, bestemd voor de eeutiae uiogeuullole» en voor Frankrijk iv beslag genomuu. De Hollands.!»», post ls mecle» gekomen. Ook de geheele pakeiposl is in Engeland uchler^eblevvli. De brie ven post, welke zich aan boord bevindt van liet 12 dezer vau Amsterdam naar Batavia vertrokken «looiuschip „Oranje"»» is, uict uitzondering Vau dc zakken bestemd voor Kaapstad en Singapore in Engeland ontseheept moeten worden.

•Men schrijft ons uit Zeeland:

Waar in deze» lijd de boeren zulke flinke winsten met l»uu proUukten maken, zullen de üelgixchu «rooix-roudbezitlers, aan wie ecu groot deel van Zw.-V.aandeieii iv eigendom belioorl,o>erlegplegen on» do pacbteu te verbooge». Deze kapitalisten willen zien uu. ook huu de^l der oorlogswinsten niet laten ontgaan. .

"Op voorstel van den arheidersasgevaardigde in het plaatselijk steunkomitee te Wageulugeu heeft dit Komitee besloten, «lac de bijverdiensten niet meer ten volle vau het steunbddrag zullen worden afgetrokken. Heeft iemand in een steenweek ecu dagloon verdiend, dan wordt zijn steunbedrag met ecu half dagloon verminder.. Verdiensten van inwonend, meerderjarige kinderen -«uilen nlet meer gerekend worden als inkomsten.

Nu de Duitscher. zelfs de kleine Belgische visehsloepen in den grond boren of opbrengen, zullen de in Zeeland verbllj vende Belgische visscuers hun bedrijf stopzetten. Tot beden waren zij nog steeds vrijgebieven vau dc aanvallen der Duitschers.

Zooals reeds is gemeld is door het Steunkomilce — builen de Gemeentelijke Arbeidsbeurs om — een soort Bureau voor Arbeidsbemiddeling ingesteld. Deze in-flclling- was absoluut onnoouig daar de Gemeentelijke Arbeidsbeurs uitste-_end aan haar roeping vol» doel; maar de lieeren van liet !.tcunkoniitoo — die ra iederen ondersteunden een simulant zien — meenden de _a.k een» ki.chlig te moeien aanpakken. Maar wat blijkt nu? Inplanls van werk le b».»2u.gou aan de onder» steunden schijnt dit „bureau er op uit to zijn do arbeiders van allen slem» uit te sluiten.

Z>o kreeg oen boot.wij-.rker die vroeger vrij' «regeld werkte aan de 11. A. I». de boodschap dat hij van de s'.eunlijzt was afgevoerd, omdat hij voor ongeveer 10 jaren in hel metaalbedrijf was wxTkzaain geweest en er nu in «Ut be» drijf werk in overvloed is.

Havenarbeiders. Ter besproking» van de alge» meens maarregelen van bestuur der stuwadoors» wet, hield de afdeelin» Rotterdam van onzen Neutralen Vond van havenarbeiders, Zondag een zeer druk bezochte huishoudelijke vergadering. Na mededeeling van don sekretaris. over de aktie aan de 2. A. L., de staking bij Uanno, het onderzoek naar de duurtemaatregelcn in het Expeditie en Veembedrijf, over do plannen die er bestaan om met 1 Mei a.s. het Steunkomitee op te heffen, de z.g. ..arbeidsbeurs" van genoemd komitee en do plannen >-an de Itott. Bestuurdersbond om in samenwerking met de federatie die B.D.A.P. en de soe.-dom. raadsfraktie te bespreken, welke maatregelen kunnen worden genomen om het onheil dat do arbeiders •— en vooral de havenarbeiders — boven het hoofd hangt, af te wenden, hield de hondsvoorzitter H.ijkoop, een uibvoerige toelichtende rede over de algemeens maatregelen van be» stuur, zooals ze door den minister aan de organisaties ziin toegezonden. De in de ontwerpen genoemde maatregelen over arbeidstijden, arbeidskaarten, veiligheidsmaatregelen, -tegen loondiefstallen, etc., werden breedvoerig toegelicht en besproken, terwijl do door het bestuur voorgesteld en door de vergadering aangenomen veranderingen, aan den minister zullen worden opgezonden. -' ¦ Door enkele leden werden eenige op» en aanméi-kingen gemaakt, waarmede eveneens reke» ning zal worden gehouden.

De ma» heeft riek tot een der grootli» werkgevers gewend om werk maar werd niet aangenomen. Zijn lange afwezigheid uit hel bedrijf heeft hem ongeschikt gemaakt. Ook de dwekleur van de Arbeidsbeurs slaagde er niet in hom le plaatsen. Een ander, dio vroeger opperman is geweest, kreeg dezelfde bood» «-nap, ofschoon ook hij nu vele pogingen er niet in kon slagen averil te bekomen. Zoo springt het sleunkom.tee op schandelijke en onverantwoordelijke wijze om, roet de toch reeds door de krki-l geteisterde arbeiders. Dat hiertegen eon ernstige aktio uit arbeiderskringen zal opkomen, is te begrijpen.

i Het r««erlng«VGt. Naar aanleiding van het in de bladen gepubliceerde bericht, dat er geen regeeringsvet meer zal kunnen worden verstrekt, deelen we modo dat dit niet geldt voor het door de Rotterdamscbe levensmiddelenkommissie aangevraagde. Daarvan is de levering verzekerd.

«lapte ln de haven. De>vorige week ziin er in 't geheel .5 booten binnengekomen, 't kleinste aantal dat er gedurende een week, tijdens do kruis binnenkwam, 't Behoeft geen betoog, dat dit zijn terugslag doet gevoelen in de gezinnen der bootwerkers. En te midden van deze periode van armoede en werkloosheid gaat het Nationaai Steunkomitee er toe over de uitkeering met 1 Mei a.s. stop te zotten! Naar wij vernemen heeft er hedenavond een beeturenvergadering plaats van de R. B. B. en S. D. A. P., benevens de raadsfraktie, waar maatregelen zullen worden besproken dio er toe kunnen leiden, het gevaar dat de arbeiders dreigt bij stopzetting van hot steunkomitee, to koeren.

't Is waarlijk iii te dol nu te «preken van een bijna normalen tijd 1

Dividenden. Door de aandeelhouders der N.V. Tumes» Scheepvaart en Agentuur-Mij., is be» sloten evenals vorige jaren b pOt. dividend uit te keeren. Het batig sado zal verder worden gebruikt tot afschrijvingen en het vormen van een reservefonds von I}. millioen gulden. Er is dus nog al wat verdiend.

De sneeuwval. Zaterdagochtend zijn weer 1200 lysse werklieden in dienst genomen voor het opruimen van de sneeuw. Door een groot aantal arbeiders werd tot Zondagmorgen doorgewerkt. De straten beginnen er weer toonbaar uit te zien.

Neefje. Door een 1.-jarige jongen is in de woning van den spoorwegarbeider <_-. Hl., wonende Hile-straat 20, de muntgasmeter gelicht.

De politie heeft het ventje ingerekend.

Diefstal nit een spoorwagen. Verdacht van diefstal van trikotgoeueren uit een spoorwagen op de terreinen van de N.V. Furnelfi Scheep» vaart-Mij., zijn een drietal personen, K. L., P. O. L., en M. L., aangehouden. Bij de aanhouding werden trikotgoederen in bun bezit gevonden.

De sekretaris van deu l.eidsehe.i Bestuurdersbond schrijft ons: Wli meenen melding te moeten maken van een ergerlijk geval vau onderkrui-persleverantle aan aan de lirma 1.. Poole te _.ei«leu. Begin December brak aan do textielfabriek der flrma 1.0 Pooleeen staking uit waarbij ontrokken, waren 7 wevers. Zo ontvingen va» 1*3..0 tot f 1.70 en waren opeen va allen gehuwd en hadden 6 a 8 kinderen.

Na een «conferentie van de bestuurder.»» met do flrma bleek deze bereid in zooverre aan do grieven tegemoet to komen dat hij een minimumloon wilde garandeeren van fG wat met premie voor stukwerk een loon beteékende van t 10 a fil. Maar bij stelde een voorwaarde: alleu mocblcu weer aau 't werk, op «eu na, ui. ecu der oudste leden van de organisatie. Zijn kameraads wilden hun makker niet op de keien laten staan en lieten den termijn van weder lu diensttreding, 5 januari, voorbijgaan. Zy eiseliten dat allen weer aan het werk -.ouden worden toegelaten. Zij weenden do strijd te moeten winnen, waar do firma' voor haar speciaal werk (.lofieu voor de spoorwegmaatschappijen en voor de marine) geeu onderkruipers zou kunnen vinden. Na lang _Ot-k.ii vond zij, een door het steunkomltee ondersteunden wever dle uit Duitschland was gekomen, bereid de fabriek lu te gaan, om te trachten bul werk machtig te worden. Ecu der bazen was bereid een aantal meisjes bet weven te gaan leeren, doch dit alles duurde «e lang. Er was evenwel no«' een gemobiliseerd, wever div dat werk ook kende en eindelijk bereid gevonden werd om all, de firma verlof voor hem krij »<,« kon, aau 't werk te gaan. De firma heelt, toen alles ra t werk gesteld om verlot voor hem. le krijgen, wat eindelijk is gelukt. Onzerzijds is den minister er op gewezen dat bh door «lat verlofgeven do firma behulpzaam was. en haar een onderkruiper leverde. Dok de Kamer' lraktio heeft do minier er op gewezen, echter alles zonder ecuig rcsulant. Dank zij deze regeeringshulp voelt de flrma zich sterk. Ecu der 7 stakers, misschien door den nood gedrongen, meelde zich weer aan. Hij mocht weer aan 't werk, mits hij een briefje teekende waarin hlj verklaarde de noodigo spijt te hebbon het werk le bobben gestaakt, dat nooit meer te zullen doen, voortaan onderdanig te zullen ziin enz. enz. "

Dit briefje is vaar meu eu. mededeelt in de fabrlekspoort aangeplakt, als afschrikkend voor. beeld voor allen die bet eens iv hun kop mochten krijgen f 5.— per week niet genoeg te vinden.

Het vakblad van onzen Landarbeidersbond schrijft: Hoewel onze bond ook openstaat voor veenarhelders, was het aantal leden onder de_e groep lot nu toe gering. x ' Tel voor kort hadden we maar een afdeellno» van veenarbeiders (Zwartemeer), terwijl verder bb enkele afdeelingen eenige dezer arbeiden zijn aangesloten. • ? Het meerendecl is ongeorganiseerd, of vormt plaatselijke vereenigingen met lage kcntributlSn, en deze hebben dientengevolge weinig weerstand, vermogen.

Gelukkig begint er thans eenige verandering to komen.

In Drente richtte we in ecu paar weken tijd. een paar afdeelingen op, dio te zomen 160 leden tellen, nieuwe zijn in voortbcreiding, terwijl ook blj sommige plaatselijke vereenigingen het besef komt, da: aansluiting noodzakelijk i«.

«Broei. Het .weekblad*»» vau de >cd. Vereen, van Spoor» en Tramwegpersoneel deelt mode, dat van 1 Januari tot 24 Februari bet ledental lresleiren is van 5620 tot 6016. » °» «

Het gaat weer aan alle kanten prachtig in onze vakbeweging. Do 2l.laaibewerker.bond telde op t Februari jl. sll*. ledeu eu 342 aspirant-leden (jongmaatje»''.

• *l^,u«ln«.l»older»u»l«

Be vtnklnK (e Loosduinen duurt voort. Vrijdag zijn 200 militaire» blj de politie gevoegd om de kassen te bewaken. Hoewel er totaal niets ongeregeld* voorvalt schijnen enkele patroons toch bevreesd ziju, dat de slaken» iets sullen doen.

«««.zllUelenW. Vrijdag hield de bond van Zee- Miliciens te Helder baar eerxto openbare vergade» ring. Als spreker trad op on», partijgenoot Hugeu» holt» met bet onderwerp: ,De loekuMl.tige vrede. Uitvoerig behandelde hij de ver»cb!ileiide punten vau bet vredespogiam vau Kopenhagen eu zette uileen, hoe slechts bet uueialisme de duurzame vrede ka» brengen. De zaal was jammer genoeg slechts uiallg beset. Vau de gelegenheid tot debat werd geeu gebruik gemaakt.