Onze abonnees zijn GRATIS vorens xolikvcorv eerden versiert, .exen de keldtll'ke cevol^en van ongelukken en welvoer < uuull lOTnliülttlt ! Hu«F mo-»- I 't.uu -?t „ ,on. I lvv <»,». lul,"''f.«'°,« .lu .-,,,-,-, „n,,. 'uu dui-a. -«. v wijsvingor - u .lll,»,»,, v,nBI|
Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij
- 31-03-1916
Permanente URL
- Gebruiksvoorwaarden
-
Auteursrecht onbekend. Het zou kunnen dat nog auteursrecht rust op (delen van) dit object.
- Krantentitel
- Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij
- Datum
- 31-03-1916
- Editie
- Dag
- Uitgever
- Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP)
- Plaats van uitgave
- Amsterdam
- PPN
- 83308013X
- Verschijningsperiode
- 1900-1926
- Periode gedigitaliseerd
- 1900-1926
- Verspreidingsgebied
- Landelijk
- Herkomst
- KB NBM Mfm MMK 0032 [Microfilm]
- Toegevoegd in Delpher
- 18-11-2014
Advertentie
EERSTE BLAD. Problemen van Oorlog en Vrede.
Vredespartijen. 11. (Slot)
De meerderheid in do Dtitschc partij leiding ls geheel gevangen iv dc voorstelling, door dc Duitsche. regeering van af hel uitbreken van den oorlog gegeven: «lat Duitschland de aangevallen, de belaagde parlij was en Is en olijven zal, totdal de Entente le kennen geeft dal zij den strijd wil staken. Zij is overtuigd, dal het oorlogsdoel der Dttllsche regeering vrij is van verovoringizucht en anncxalle-geesl, en achter de s«*-icrmcn een harden strijd heelt te voeren legen machtige invloeden, die op ver» «vering en annexatie uit zijn; — dal hel dus haar dubbele taak is, dc regeering te steunen, zoowel tegen den hultenlandsehen, als legen den binnenlandschen vijand.
Dit is de praktische politiek van de meerderheid; zij verlangt ongetwijfeld even vurig als de minderheid naar den vrede; maar in haar voorstelling is geen plaats voor een goeden vrede, die niet Duitschland tegen een nieuwen overval van zijn vijanden waarborgt Aan deze opvatting heeft hel program van Augustus 1l)I5 zijn ontstaan le danken.
XVij hebben gisteren reeds opgemerkt, dal onze partij, deze gedragslijn volgende, geen enkelen waarborg heeft dal de regeering niet morgen aan den dag haar gedragslijn zal wijzigen: dat dc. politiek der» regeering niet is het uitvloeisel van den wil eener meerderheid in het parlement, maar bepaald wordt In een kleinen kring van vorsten en machthebbers buiten het Parlement, die in den Rijksdag nauwelijks iet»: andere zien dan ecu noodzakelijk kwaad, en zich hij hel kiezen van hun weg zeker nicl laten beheersehett door dc begeerte, om zich van den steun der ioei.-.a'»dcmokralie te verzekeren.
Deze overweging echter zou ook de minderheid der partijleiding niet weerhouden, haar steun aan de ret-oering te schenken, md icn enzoolangalsde minde/heid dc regcc: ing«» politiek dc juist'- acht. -Maar zij verwerpt dc grondstelling, waarop de geheele regecrings-
. partij-leiding gebouwd is: dal deze oorlog is ' «mlkelend door Engeland, Frankrijk en Rusland, met hel «loei om het machtig opbloeiende Duitschland voor tientallen jaren te verplet, teren.
politie!:, en ook die van dc meerderheid der
Er -.uilen er in de minderheid zeker zijn, dle alle betrokken regeeringen gelijkelijk schuldig verklaren. Er zullen et- ook zijn. die hun eigen regeering als dc hoofdschuldige beschot», wen. Maar hierover- zijn zij wel allen het eens, dat het probleem van dozen oorlog is de vraag, welk Europeesch rijk «ie heerschappij zal voeren over dc gro>rl>.lc helft van «len aardbol; dat het doel va» beide partijen is het veroveren van een ongekend stuk wereldheerschappij; en dal voor geen van beide partijen dil doel bereikbaar is, zander dat de andere in baar macht en haai* verdere ontwikkeling wordt geknot. Hierdoor wordt voor alle betrokkenen, maar- vooral voor dc rijken «Ie aan weerszijden de leiding hebben, de oorlog een krijg van zelfverdediging, die niel kan worden gestaakt. Zoolang dc tegenpartij nog „iet aemeehlit* van alle verdere aanvallen heelt afgezien. -o zijn ingezonden stuk van Woensdag zegt Loopuil: tul i- inderdaad dc dubbel vervloekte tragiek van Uezeti ,*orl<>?. dat geen van dc groolc mogendheden terug kan. omdat hun gansene holaati. hut, politieke, maar niet minder hun .lvonomisclie toekomst daarmede kanten. Maar «lc groole lijil va» liet geschil hebben wij met het bovenstaande :»:»t,g--ge'.en. Het loopt over de vraag, hoever, bij de aai», vaarding der landsverdediging, de •olidafilc-il vau de arbeiderspartij met de heeiscliende klasse gaat. Dc minderheid acht liet oogcublik gekomen, om die solidariteit lo breken; de meerderheid acht zo even noodzakelijk als ooit sedert liet uitbreken va» de» oorlog. Dit is een mcen!i!s'sv'.-rschil zoo ver reikend in zijn gevolgen, dat het onmogelijk is, hel le verzwijgen of te verdo-zclen. D«: daden van meerderheid cii minderheid moeien «>t»ve.'».>jde. lijk telkens opnieuw Itrgcn elkander in botsen; dit eiseht verklaring, locliclllin,'' vnn de daad, aan heide zijden. Maar noch in «Ie pel*s, noch in openbare verg tdering'.n, is hel de minder-
op het spel staat. Dit is ongetwijfeld waar, — voor de regeeringen. en voor dc parlij.:», «lic hetzelfde oorlogsdoel hebben als hun regeer»»!-, dal zijn in den grond der zaak alle burgerlijke partijen. Maar is het ook waar voor de sociaal, demokralie.' Voor dc parlij, wier wezen is dc strijd op leven eu dood tegen hel koiikurrcliliestelsel? Zij «aanvaardt dc landsverdediging omdat voor een onderdrukte klasse 'in haar dcvrljdingsslrijd de atmosfeer der nationale zelfstandigheid levensvoorwaarde is. Maar -ij verwerpt juist daarom zoo ver mogelijk de gewelddadige ovclhcerseltitig, in allerlei graad en in allerlei vorm, vnn liet eene volk door hel andere; zoo beslist als zij dc klasse o.er!ieeizelling van het kapitalisme verwerpt, bestrijdt zij ook de volilen-Iverhecrschiiig, die bij liet protektionllme begint, en op dc vorming van «taten-rijken als thans in wording schijnen, uitloopt. Zoolang de arbeidersklasse zelf dc samenleving niet kan leiden in haar banen, draagt zij dc colutièn en de rcvoltili^u, die du kapilalisieschl- ontwikkeling veroorzaak!; maar zij wijst alle verantwoorde!ijkheid ervoor af. De kapitalistische, imperialistische rcgec» ringen kunnen niet terug, — de bourgeoisie kan niet terug, — dc arbeidersklasse kan aan de regeoringen het halt! toeroepen. Haar oor» logsdoel is niet hetzelfde als dat van de regeoringen. Haar doel is de beveiliging der nationale zelfstandigheid, en hel vree«lza:un samenleven der naties. Van hel oogenblik af, dal dc nationale zelfstandigheid is verzekerd, houdt voor den soeiaaldcmokraal dc reden tol oorlogvoeren op. en biedt hij dc voorwaarden voor den vrede aan den tegenstander aan.
Hier ligt de scheidingslijn tusschen meerderheid en minderheid in de Dtiilseiic parlij. leiding. De meerderheid is zich niet. bewust, in haar Auguslus.pro^ram meer te vragen, dan de mogelijkheid van een zelfstandig Dtiilsch. land. Maar zij kan, in de tegenwoordige ver. houdingen, zich geen zelfstandig Duilschliind denken, dat niet den •.«.'enter voert over een rij van volken, van dc Noordzee af tot Mesope. tamic toe, en veronderstelt al te gretig, dat al die volken onder de vleugelen van den Duitschen ad'.iaar alleen, vrij en gelukkig kunnen leven. Dc gebeurtenissen, die zich tijdens de.i oorlog hebben voltrokken, gevet» haar een schijn van gelijk. De minderheid werpt alle verantwoordelijkheid voor dc evolutie in de r.iaehts. verhoudingen ltisschen stalen en volken, die zich tijdens den oorlog vollre,!:,, van zich of; zij ziet in den nieuwen toestand die in wording schijnt slechts den voorbode vau nieuwe worsteling, eerst ckonomisch, straks ook militair; — zij acht zich aan haar socialistisch geweten verplicht, niet hel eigen volk alleen, maar ook de volken aan dc overzijde vau hel front, op te roepen lot slaking van den strijd, — maar daarmede levens tot het scheppen van ecu loesland in Eeropa, die het uilbrckeu vat» een nieuwen broedermoord onder «Ie volkeren der beschaving voorgoed onmogelijk maakt. Zij weigert, willoos zich lc onderwerpen aan wat wellicht straks een biltere kapitalistische noodzakelijkheid zal blijken; zij weigert in elk geval, de verantwoordelijkheid Dictie ervoor lc dragen. Er is verscheidenheid van ii'.cenin?. a.ii: beide Maar anders wordt hel, indien de roep om vrede vau den Duitschen.Rijksdag uitgegaan, weerklank vindt in de parlementen van Frank» rijk, en vooral van Engeland. De regeeringen kunnen niet terug.' Eenmaal zullen zij toch terug moeten; moet Europa wachten, tol de algehecle uitputting met de volkeu de -egeeringe» doet iiieenzinken? - Of zullen er als lc berlijii, ook le tonden eu te Parijs vredespartijen opslaan, die pogen, van de Euro» peeschc beschaving te redden wal er nog vau te redden is?
heid gegeven, die toelichting, die verklaring te verschaffen. Allee» dc l'ai!cii>eiilsti-ibiine bleef haar o.er. Daarom was hel wij- ge.veesl van dc meerderheid in de llij vsd.'gü a..lic. de minde, heid loc lo slaan, haar opvatting te verdedigen op dc eenige plaats waar dit nog mogelijk is, ten aatihoore van het hl.de volk. Meeniii^vcrsehiilen, die leiden 10l een zoo scherpe tegenstelling in de daad als hier hel geval is, kunnen alleen door openbare diskussic, niel door disciplinaire maatregelen, onschadelijk worden gemaakt Men !;:»» twisten over dc vraag, of dc manier eu hel o.'genblik waarop Haasc 10l dc uiteen zelling vau <:ijn iiiccuing overging, juisl waru» ge!:o,.en: dat /.ijn bijzaken, uit dc verte moeilijk lc bel-oi dccleu bovendien De hoofdzaak is, dal in liet Duiische volk ecu uicuwc gecstcsslrooming zich haan breekt, dal er een vredespartij opslaat Zouden wij, die in het eigen land hel recht van spreken hebben verdedigd, zelfs van ophitsers tol oorlog, aan deze vredespartij dal recht, willen ontzeggen? Een andere vraag is, aan welke van de heide r.ichtingen in onze Duitsche parlij de ' geschiedenis gelijk zal geven. Dit hangt niel in de allereerste plaats af van do Duiische partijgenooten; maar veeleer van dc vertegen» woordigers der arbeidersklasse in de landen der Entente, van de Franschen, maar ln het bijzonder van de Engelsehen. Er is een middel om Haasc, Ücrnstein en de anderen te bewegen 10l het aantrekken van het boetekleed: als alle socialisten van Frankrijk en Engeland met Hcrvè aan dc Duitsche vredespartij den rug toekccren, en afs eenig antwoord op Haase's noodkreet dc krijgs trompet steken, zal dc Duitsche minderheid moeten erkennen: wij hebben ons vergist; het vaderland is nog in gevaar.
Oorlogstelegrammen. Geen Berlijusche oulusten.
BERLIJN, 30 .Maart. (Norden.) De Entente-pers, in liet bijzonder,,Da!ly Mail" en ..'lempi.", vervallen nog steeds in be» schrijvingen van bloedige onlusten to Bei» lijn, waarbij troepen en machinegeweren tegen het volk zouden zijn gebruikt. Op grond van de meest gezaghebbende officieelverklaring zij nogmaals vastgesteld, dat, behalve drie onbeteekenende straatbetoogingen door de aanhangers van Liebknecht, zich niets te Berlijn heeft voorgedaan wat aanleiding heelt gegeven tot ongerustheid en da: noch troepen, noch machinegeweren erbij te pas zijn gekomen. Bij speciale navraag door liet. korrespondentiebureau Norden heelt de president van politie Von Jagow kategorisch verklaard, dat sedert l Aug. 1914 tengevolge van het optreden door de politie of anderzijds jegens beioogerZ geen druppel bloed is gevloeid.
Om Saloniki.
SOFIA, 30 .Maart. (V. D.) De Lulgaarschc generale sta! »t.e»dl het volgende: Den 27«. n -Maart bombardeerde een eskader van vijltien Dui^,c,che vliegtuigen de haven van *.aioniki en het Engelschlransche kamp in de nauwheid der stad. Er werden 800 bommen geworpen, welke groute schade verooi/aak.en. De vliegers namen een ontsluiting waar in een depot, dicht bij het station ge.egen, en eenandere op een vijandelijk vaartuig. Vijandelijke vliegtuigen beproefden een aanval op het Duitsche eskader, die echter geen succes had. Vier der Engelsen Fransche vliegtuigen warden genoodzaakt te landen, terw.jl de andere zich moesten terugtrekken.
ÜEKEIj.X. 30 .Maart. (V. D.) Uit Athene wordt aan de „Deutsc.»? ..ige^eilung" geseind: Het blad ?Xea Alithea" bericht, dat het kommando der Entente-troepen te Saloniki de Grieksche regeering kennis heelt go geven, dat Ponugeesche troepen in Saloniki zouden landen. Naar het blad meent te weten, zal de regeering daartegen prote*-leeren.
Van het Russische front.
BERLIJN, 30 .Maart. (V. D.) Aan het Lessarabische front herhaalden de Russen hunne aanvallen den -Ben om 4 uur in den ochtend, waarbij zij in verscheidene golederen oprukten. Terstond opende de Oostenrijksche artillerie een hevig vuur. waardoor de Russen werden ingesloten, terwijl zij tevens waren blootgesteld aan het vuur der infanterie en machinegeweren. Ook de reserve aldeelingen leden door het artillerievuur zoo groote verliezen, dat d*. Russen van den aanval moesten afzien; dezi was om 6 uur geheel afgeslagen. D:: verliezen der Russen waren zwaar, die der Oostenrijkers gering, daar de vijand me* tot hunne stellingen was doorgedrongen.
Dc strijd by Verduu.
LONDEN, 20 .Maart. (V. D.) (Vertraagd.) Om het bezit van het dorp Malancourt wordt verwoed gestreden. Aan de ingangen liggen duizenden lijken van Duitsche soldaten die bij verschillende aanvallen gesneuveld zijn en achter welke thans dekking wordt gezocht. Slechts enkele huizen van het dorp zijn in handen der Duitschers. Lij het bosch van Avocourt werd door de Duitschers een verwoede aanval gedaan met twee regimenten die uit de omgeving van Soissons kwamen. Zij leden echter door het vuur der Franschen zoo groote .-erliezen, dat zij tot een snellen terugtocht werden genoodzaakt. Slechts il/* bataljon evenwel zou in de Dutt-che stellingen zijn teruggekeerd. De laatste dagen -worden weder vele troepen via Luxemburg naar Verdun gezonden* in omgekeerde richting echter be» wegen zich lange transporten Duitsche gewonden.
Getorpedeerd.
WASHINGTON. 29 Maart. 5..«01 d."i Minister Lansing.heelt de ontvangst eener mcdcdeeling aangekondigd, waaruit blijkt, dat de ?Englisl»rn.»n" eer»! door een onder» zeeër beschoten en toen het vaartuig gestopt had, getorpedeerd werd. (Zie voor verdere telegrammen paF. 3.;
Engelsche vredesbeweging.
BERLIJN. 30 Maart. (Norden.) 12 M^art had te Merlhyr l'ydvill. het vroegere kies» distrikt van Reir llardie, een openbare vergadering plaats, bijgewoond door 2500 personen, waarbij de volgende resolutie werd aangenomen: „Wij verlangen, dat de regeering van Groot ilritanuie en die der verbonden linden vre lesondei handelingen aanknoopen om den oorlog te doen eindigen."