Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij

Onze abonnees zijn GRATIS volgens polisvoorwaarden verzekerd tegen de geldelijke gevolgen van ongelukken en wel voor )3000=l400r120.:!r3IOO^

Sedert de regeering „gegeven;" heeft ontvangen, die haar toeneming van het oorlog»--gevaar doen „duchten", dat is sedert 31 Maart, duurt de inhouding der militaire verloven. Do manschappen mogen zich niet per spoor uit hun garnizoen verwijderen; zij mogen slechts in do omgeving zich «en weinig' vertreden. Maar allen, die met geregelde tussehenpoozen naar huis konden gaan. en van die gelegenheid gebruik maakten om zoo goed en zoo kwaad al, het ging hun zaakjes op de been te houden, allen die althans van tijd tot tijd even in hun gezin konden zijn.' zitten thans vast aan kazerne, fort of kampement. Dit is voor tienduizende man» nen oen ramp! Wij zijn echter overtuigd, dat de overgroote meerderheid zich in deze ramp kon schikken met de zelfbeheersching waarmee het Xeder» landsche volk totnogtoe allo wederwangheden heeft gedragen die de oorlog ons op de schouders heeft gelegd, indien zij begroep dat en waarom hot no odi g is. Maar juist dit is niet het geval. Integendeel: er heerscht bijna algemeen de overtuiging, dat het niet noodig is. Dit maakt de- mannen, die zich al, kinderen, en erger, behandeld voelen, balsturig; en hierdoor ontstaat een binnen» lal,d«,ch gevaar, niet minder ernstig, dan het buitenlandeen gevaar waarvoor de regeering vreest. Men vcrgcte niet. dat door het geheel en al ontbreken van sommige voedingsmiddelen, door de fantaste prijzen, die andere hebben bereikt, en door do gestadige 'tijging van den prijs van haast alle l»enood!gdheden. een diep gevoel van malaise rich van een groot deel van het, volk heeft meester gemaakt, vooral van tin klingen wier weerstandsvermogen door langdurige werkloosheid of militairen dienst zwaar heeft geleden. Hierbij komt nu de onbegrepen rnhouding der verloven, die voor allen een kwelling, maar bovendien voor velen een groote «ehade be» teekent. Het gevolg is, dat er in tal van «arnizoenen een stemming, heerscht, en feitelijkheden voorvallen, zoo ernstig, dat het elfekt. van

Eenig besef ervan lieerseht in de hoogste knagen wel; dat bcwij't de le^erorder van den opperbevelhebber. Maai- te. enz blijkt ui', dat stuk, dat men zich in die kringen al te gemakkeiijk verbeeldt, met een kattebelletje de diepgaande ontevredenheid te kunnen smoren. De stemmint? is niet meer zoo. dat de massa genoegen neemt met het bevel: de soldaten moeten vertrouwen hebben in regceting en opperbevelhebber, en berusten. De massa heeft zich rekenschap gegeven van het gebeurde, en ziet «een enkele reden, waarom de inhouding der verloven nog steeds noodzakelijk ,':.

Onbekend met het voorgevallene in de geheime zittingen van Tweede en Eerste Kamer, zijn ook wij niet in staat, de noodzakelijkheid ervan te bezetten. Ds houding der regeering 1, deze geweest. Op Vrijdag 31 Maart werd met haar voorkennis, wij mogen wel zesegen met haar goedvinden, aan het Ncderlandsche volk medegedeeld, dat er drukke konferenttes plaats hadfan Lunchen de b'irecrltikc en de militaire auto» riteiten. ook tusschen de regeering en het kabinet der koningin. Tegelijkertijd werden do verloven ingehouden en allerlei militaire maatregelen getroffen, en de regeering deed stappen tot het houden van een komitee-generaal, reeds den volgenden dag.

Het kabinet-Oort van der Linden, dat, uit eigen aandrift komitee-jleneraa. wilde houden, «-» dat betcekende: de regeering zit in de benauwdheid! En met goedvinden van de regeering werd dit bekend gemaakt.

Maar nauwelijks was dat geschied, of ook do tegenspraak, zijdelings, en broksgewijze, de» gon. Het komitee-generaal werd uitgesteld tot den volgenden Dinsdag; men vernam dat niet do regeering zelf het sensatie-bericht had gepubliceert. dat 'de militaire maatregelen niet waren uitgegaan van de regeering; na het komitee-generaal in do Tweede Kamer verklaarde de minister president, dat de politieke partijen gerust weer aan het plukharen konden gaan; in de Eerste Kamer zeide hij: de heeren van den senaat hals over kop bijeen te roepen, zou maar noodeloos onrust hebben verwekt. •

Hoo verblijdend op zichzelf al deze feiten zijn, en welk oen kwade trouw er noodig is om niettemin de onderstelling te» opperen, dat onze «geering hot land in oorlog zou willen brengen. — het» kan niet andera, of de soldaten vragen: als er dan niets, of nagenoeg niets aan de hand is, althans niet meer aan de hand is, waarom worden dan nog steeds onze verloven ingehouden. Waarom neemt men dan dien .«waren druk niet van onze schouders! En evenmin als zij vinden wij het antwoord.

Is inderdaad het antwoord van zoo ernstigen aard, dat de regeering het oorlogsgevaar zou verscherpen door het te geven 1 I, de toestand zóó kritiek, dat zij een blind vertrouwen moet vergen 1 In dat geval behoort de regeering nog iets meer te doen dan zich te hullen in do buitengewoon sobere verklaring van ministerpresident en opperbevelhebber. In dat geval behoort zij, met den nadruk, die door den toestand in het leger wordt verei'cht. een beroep te doen op allen die werkelijk Nederland buiten den oorlog willen houden, om de ellende van dezen kritieken tijd in eensgezinde samenwerking zoo flink mogelijk te dragen. Wel dient dan tevens de» regeerinr» het voorbeeld te geven, door een veel forzeher optreden ten behoeve van fle voorziening in de stoffelijke nooden. Er zijn twee kleine groepen in het volk. waarvan de eene met het oorlogsgevaar «peelt, en de andere op oorlog spekuleert, maar op de overgroot* meerderheid kan zij ook nu nog, indien de toestand werkelijk kritiek is. rekenen. Maar dan dient de massa hiervan ook werkelijk overtuigd te zijn. Zij is dit niet, en de regeering ite kort geschoten in de vestiging vau die overtuiging.

Is het niet mogelijk, dat, He militaire autorifeiten zich al te bezorgd maken Deze vraag stellen wij met bijzonderen nadruk. ?De Telegraaf' brengt een bericht, dat ongeveer overeenstemt met wat ook ons ter oorc kwam. De plotselinge ongerustheid van 31 Maart zou een gevolg zijn van het voornemen der geallieerden, om een landing te beproeven op de Belgische kust. Op de Schelde, zegt „De Telegraaf". Dit zou bekend zijn geworden bij den Duitschen yeneralen staf, en deze zou den Ncderlandschet. generalen staf hebben gewaarschuwd, dat indien dit gebeurde, Dtiitlche troepen Holland zouden binnenvallen.

Onze inlichtingen luiden, dat de Duillche generale staf zich ongerust zou hebben ge» maakt, of Nederland wel sterk cenocg zou zijn om aan een Engel«eh inval?leger Ie verhinderen. ook Zceuwsch»V!.ianderen tot zijn operatie» basis te maken; en in dat geval zou pogen, do Engelschen voor te zijn, door zelf Zccuwseh» Vlaanderen te bezetten.

De berichten komen dus ongeveer overeen, en geven een sleutel op allerlei, wat totnogtoe onverklaarbaar «heen. Wü herinneren on», om een feit uit vele te noemen, dat in do „15. Hott. Ort." een paar geheimzinnige regels hebben gestaan omtrent wcderwarighcden, dio het stoomschip „Breda" op zijn terugreis van Londen naar Rotterdam zijn overkomen. Een nadere verklaring van dat geheimzinnig bericht i, blijkbaar verhinderd.

Indien er iets dergelijks aan de hond is, zijn zeker buitengewone militaire maatregelen gerechtvaardigt!. Door ze na to laten, zou do regeering willens en wetens het land in den oorlog jagen. Maar de vraag is of zij nog steeds noodig zijn in den vollen omvang waarin zij nu bijna drie weken lang zijn gehandhaafd. Ondervinden nog steeds de «toomschepen dio door het oorlogsgebied varen dergelijke wederwarigheden als het stoomschip „Breda" i Of zijn er andere redenen, om nog steeds vermeerdering van het oorlogsgevaar te duchten! Wij begrijpen, dat onze regeering met de grootste angstvalligheid zich ervan onthoudt, in het openbaar mededeeling te doen van wat van do militaire voornemens der oorlogvoerende partijen lot haar kennis is gekomen. Zij zou door loslippigheid zelf het oorlogsgevaar kunnen oproepen. Maar aan den anderen kant wordt de betrekkelijke veiligheid die do mobilisatie ons verzekert, in zeer ernstig gevaar gebracht door het gebrek 'aan kontakt dat er tuslchen regeering en leger bestaat. In het volk leeft de indruk, dat het vertrouwen dat het Fedurende den geheelen oorlog heeft gesteld in de bedoelingen der regeering, in het bijzonder wat betreft de handhaving der neutraliteit, het weren van het oorlogsgevaar, niet met gelijk vertrouwen van de zijde der regeerim? is beantwoord. Indien vertrouwen hetzelfde is als mededeelzaamheid, dan is deze indruk ongetwijfeld juist. Wij dringen er bij do regeering met den meesten nadruk op aan, dat zij alle, zal doen wat met haar neutraliteitspolitiek is overeen to brengen, om het volk te overtuigen dat rle handhaving der getroffen maatregelen onvermijdelijk is. Staat die onvermijdelijkheid niet vast. dan dienen de verloven nop vóór Pasehen weder te worden ingesteld. Schiet zij in dit opzicht te kort, dau wakkert zij een-binnenlandücli gevaar aan. dat ons weldra in den oorlog zou hebben gewikkeld.

Naar wij vernemen hebben hedenmorgen de voorzitter en do lekretaris onzer Kamerfraktie, Schaper en -vlbarda, een bezoek gebracht aan den minister-president, om bij hem aan te dringen op het herstel, geheel of gedeeltelijk, van de militaire verloven.

Hot Homiteo voor Letiieetiscliappelljke Salaris aktle, bestaande uit gedul» geuiduu van vereenlgln gun van openbare en bijsoiidüre wijzers, hoeft ln een adres aan de Tweede Kantur verzocht in het oiilwerp-Unnrtctoes!»'; do volgende wijzigingen aan te biengen: 10. er worde geen uiaximutu bedrag bepaald; -o. de klai-sillkatie der gemeenten vervalic; 20. de greiil, worde gebracht op tlt.00: 40. ook aan ongehuwde onder wijzcr^e^üen) worde do toeslag verleend.

-KUXiVNiV, 18 April (V. u.). Uit retro^rnd wordt geseind : 1rel»l--zonde i» door do ilut88l8!>>l».e troepen I genomen. LONDEN. 10 April. (V. N.) Met groot« voldoening is hier het bericht ontvangen, dat Trebizonde door de Russen is inge nomen. Men beschouwt dit als een gebeurteni.' j van groote beteekenis, omdat deze plaat? ! oen der voornaamste steunpunten aan d' Zwarte Zee vormde. Eenigen tijd na den val van Erzeroem viel, op 7 Maart, Rizeli sop ongeveer 70 K.M. van Trebizonde gelegen' in de handen der Russen, waardoor het centrum en beide vleugels ongeveer in een lijn waren ge» komen. Vervolgen? zijn de Russen slechts langzaam vooruit gekomen, waarschijnlijk omdat zij zich moesten herstellen van de buitengewone krachtsinspanning, welke voor het bereiken van het behaalde succes noodig was geweest, terwijl ook de aard van het terrein de operaties ten zeerste bemoeilijkt. Verder hebben de Turken blijkbaar groote versterkingen doen aanrukken en voortdurende.! tegenstand geboden aan den opmarsch der Russen. Kort geleden hebben zij getracht zelf tot het offensief over te gaan; nadat zij echter in verschillende kleinere gevechten door dl- Russen waren teruggedrongen, had d)oslwaarts van Trebizondc een aantal kleinere kustplaatsen achtereen volgens door de Russen waren ve-rmeeLterd. liet eerste gevolg van den val van Trebi zonde zal zijn, dat liet Turksche centrum hetwelk zich volgens liet laatste bericht t .Westwaarts van Er-eroem ophoudt, zaï' moeten terugtrekken, daar dit anders zoo gevaar loopen om t>: wordt n afgesneden. Uovendien wordt thans ook Ikiiburternstig l«dreigd en. zij het ook in mindere mate, de stad Erzinghan. Vanuit Erzeroem zijn bovendien reeds Russische kolonnes tot een betrekkelijk geringen afstand tl»»! waart' van Erztnglian v 001 uitgeschoven. De Turksche rechtervleugel, die ziel meer vooruit bevindt dan het centrum. '/.»! wellicht niet eens meer tot terugtrekken in staat zijn, doch genoodzaakt, worden in Zuidelijke richting uit te. wijkeu. (iaü voor verdere Iclegrauluton 103. 3..

De Engcische admiraliteit publiceert. na,r Reuter v.it Londen seint, de volgende verklaring :

Het Nede.lhtndsche stoomschip > Eemdijk' is den 7den dezer door een vijandelijke duikboot, getorpedeerd, toe» he'. op weg was van Haïtimoru naar Rotterdam. Het had op vier verschillende plaatsen de Ncdcrlnndsehc kleuren op de zijden geschilderd, een schild, met feil» kleuren beschilderd, aan den voormast en de. reederij-vlag in fel!», kleuren aan den hoofdmest. Op do /iiden stond de naam en de. haven van herkomst in groote witte lettere. Het schip is niet gezonken, doch op het strand gezet. In Engeland is door deskundigen een nauwgezet onderzoek ingesteld naar de. stukkeu staal en geel koper, «li". in het lok v.in he:. schip zijn gevonden. Het zijn ongetwijfeld stukken vau een torpedo en zij zien er uit als de. «tukken, die in andere gevallen, waarin een schip is getorpedeerd door Duitsche duikboo» ten. zijn gevonden. De stukken staal worden beschouwd als deelen van een luchtkamer en het stuk cel koper al: een deel vat een krukas van oen sleutel. Veen staal vsn de dikte of de. soort van deze stukken wordt gebruikt bij eenig bekend type van Eogel-ehe of Duit> sche mijnen.